Nr. 9 VERSLAG

De vaste commissie voor Financiën1 belast met het voorbereidend onderzoek van bovenstaand wetsvoorstel, heeft de eer als volgt verslag uit te brengen van haar bevindingen.

Onder het voorbehoud dat de regering de vragen en opmerkingen in dit verslag afdoende zal beantwoorden, acht de commissie hiermee de openbare behandeling van het voorstel van wet voldoende voorbereid.

Inhoudsopgave

		Blz.
Algemeen		2
Inleiding		3
–	Algemeen	3
–	Vereenvoudiging	3
–	Soliditeit	4
–	Fraudebestendigheid	4
–	Horizonbepaling	4
Maatregelen Fiscale agenda		5
Afschaffen kleine belastingen		5
–	Algemeen	5
–	Afschaffen afvalstoffenbelasting	7
–	Afschaffen grondwaterbelasting	8
–	Afschaffen belasting op pruim- en snuiftabak	9
–	Afschaffen belasting op alcoholvrije dranken	9
–	Afschaffen belasting op leidingwater	10
–	Afschaffen verpakkingenbelasting	10
–	Afschaffen Eurovignet	10
Vennootschapsbelasting		11
–	Algemeen	11
–	Renteaftrekbeperking overnameholding	12
–	Objectvrijstelling vaste inrichting	15
–	Buitenlandse belastingplicht stichtingen en verenigingen	15
–	Buitenlandse aanmerkelijkbelangregeling	15
–	Bestedingsreserve	17
–	Research & Development aftrek	17
–	Verkenning winstbox	18
–	Innovatie-envelop 2013	18
Maatregelen Regeer- en Gedoogakkoord		18
–	Zelfstandigenaftrek	18
–	Kindregelingen	20
–	Vitaliteitssparen	23
–	Nieuwe renteregeling	26
Koopkrachtpakket		28
Overige maatregelen		29
–	Tijdelijke verlaging tarief overdrachtsbelasting	29
–	Uitbreiding vrijwillige voortzetting pensioenregeling	30
–	Maatregelen 30%-regeling	31
–	S&O-afdrachtvermindering	34
–	Invoering blanco accijnszegels	34
Uitvoeringskosten Belastingdienst		34
Overig		34
–	Vestigingsklimaat	34
–	Doorschuifregeling	35
–	Heffingskorting maatschappelijke beleggingen	35
–	Verlengen willekeurige afschrijvingen	36
–	Bosal-gat	36
–	Bankenbelasting	37
Commentaar derden		37
Artikelsgewijze toelichting		38
Artikel XXVII Onderdeel D (Artikel 30fe)		38

Algemeen

De leden van de VVD-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het Belastingplan 2012. Deze leden bedanken de regering voor de heldere uiteenzetting van de beleidsvoornemens zoals deze onder andere staan beschreven in het Regeer- en Gedoogakkoord. Het voornemen van de regering om te komen tot een eenvoudiger, meer solide en fraudebestendiger belastingstelsel waarbij het hoofddoel – het financieren van overheidsuitgaven – weer voorop moet komen te staan, kan op steun van de leden van de VVD-fractie rekenen. Op een aantal onderdelen van het Belastingplan vragen de leden van de VVD-fractie nadere toelichting.

Uit het feit dat de regering dit jaar parallel aan het Belastingplan 2012 maar liefst vier wetsvoorstellen indient met grote invloed op het fiscale landschap blijkt een voortvarende aanpak. De leden van de PvdA-fractie spreken hun waardering uit voor de energie en de ambitie die hieruit blijkt. Toch constateren deze leden ook dat de dadendrang op fiscaal gebied ten koste dreigt te gaan van de zorgvuldigheid van het wetgevingsproces. Zo heeft de regering de uitvoering van de Fiscale agenda al ter hand genomen zonder dat hierover is gedebatteerd met de Tweede Kamer en staat de invoering van de Geefwet onder grote tijdsdruk. De belangrijkste kritiek evenwel hebben de leden van de PvdA-fractie op de gemaakte keuzes en de prioriteiten die worden gesteld.

De leden van de PVV-fractie stemmen van harte in met de idee van «een eenvoudiger, meer solide en fraudebestendig belastingstelsel». Ook stemmen deze leden van harte in met de stelling van de regering dat «het hoofddoel van het belastingstelsel, het financieren van overheidsuitgaven, moet weer voorop moet komen te staan. Vanwege nevendoelen zijn te veel uitzonderingen, vrijstellingen, fiscale faciliteiten en belastingen ontstaan. Het belastingstelsel moet begrijpelijker worden en minder administratieve lasten met zich mee gaan brengen, het beslag op de Belastingdienst moet verminderen. Uitzonderingen, vrijstellingen en fiscale faciliteiten geven mogelijkheden voor fraude geven». De leden van de PVV-fractie betreuren het dat er van die doelstelling niet veel terecht is gekomen. Voor de burger leesbare en begrijpelijke belastingwet- en regelgeving, daar komt nog niet veel van terecht. Met name bij de vitaliteitsregeling is het fiscaal instrumentalisme dat de boventoon voert.

De leden van de CDA-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het Belastingplan 2012. De leden waarderen het streven van de regering om te komen tot vereenvoudiging van het belastingstelsel. Ook vinden de leden het erg belangrijk dat de regering maatregelen voorstelt om het systeem fraudebestendiger te maken. Fraudegevoeligheid is een groot gevaar voor de houdbaarheid en de eerlijkheid van het huidige belastingsysteem. De bestrijding van fraude achten de leden zeer belangrijk voor het hoog houden van de belastingmoraal.

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van het Belastingplan 2012 c.a.

De leden van de fractie van D66 hebben met interesse kennisgenomen van het Belastingplan 2012. Deze leden ondersteunen de algemene doelstellingen van vereenvoudiging, het vergroten van soliditeit en het bestrijden van fraude. Wel betreuren deze leden het dat vergroening en het meer leefvormneutraal maken van het belastingstelsel geen onderdeel uitmaken van het de speerpunten.

De leden van de fractie van GroenLinks hebben met belangstelling kennisgenomen van het Belastingplan 2012. Deze leden willen graag enkele vragen stellen over het voorstel.

De leden van de fractie van de ChristenUnie hebben met belangstelling kennisgenomen van het Belastingplan 2012. Het Belastingplan is één van de belangrijke middelen om voornemens werkelijkheid te maken. Ook is de uitwerking van voornemens in het Belastingplan zeer direct van invloed op burgers en bedrijven. Met aandacht hebben genoemde leden daarom het Belastingplan doorgenomen, en willen zij de enkele vragen en opmerkingen met u delen.

De leden van de SGP-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het Belastingplan 2012. Deze leden willen de regering in dit verslag nog een aantal vragen voorhouden.

Inleiding

Algemeen

In de inleiding lezen de leden van de fractie van de ChristenUnie dat met de voorgestelde maatregelen in het pakket Belastingplan 2012 uitvoering wordt gegeven aan de ambities van het kabinet uit onder andere de Fiscale agenda. Valt hieronder ook het voornemen om de belasting op arbeid te verlagen, zo vragen deze leden. Of is de uitwerking van dit voornemen een van de te verwachten vervolgstappen, waarvan wordt aangegeven dat er nog verschillende te verwachten zijn waarvoor een breed draagvlak in de Kamer van belang is? Zo ja, waarom is het voorstel niet al in voorliggend Belastingplan opgenomen, gezien de relatieve eenvoud van de maatregel? Zo nee, waarom niet? Kan de regering aangeven om wat voor vervolgstappen het dan wel gaat?

Vereenvoudiging

De leden van de fractie van de ChristenUnie lezen in de toelichting: «Het kabinet heeft vereenvoudiging hoog in het vaandel staan. Het belastingstelsel moet en kan eenvoudiger en begrijpelijker». Aan de andere kant is te lezen, onder 1.1.2 dat «Voorts moet het saldo van inkomsten en uitgaven, het begrotingstekort, binnen de perken worden gehouden. Het kabinet wil de toekomstige generaties niet opzadelen met de gevolgen van aanzienlijke begrotingstekorten.» Wat heeft voor het kabinet meer prioriteit, het financieren van overheidsuitgaven en het terugdringen van het overheidstekort, of vereenvoudiging en dus afschaffen van een aantal belastingen, zo vragen de leden van de ChristenUnie-fractie.

Soliditeit

De leden van de PVV-fractie stemmen er van harte mee in dat de soliditeit van het belastingstelsel wordt verbeterd. Dit geldt met name met betrekking tot de objectvrijstelling voor de vaste inrichtingen en de renteaftrekbeperking. Ook de aanpassing van de 30%-regeling voor expats heeft de Instemming van de leden van de PVV-fractie.

Dit kabinet heeft, terecht zo vinden de leden van de fractie van de ChristenUnie, de wens om het huishoudboekje van de staat in balans te brengen. Maar waarom wordt, in het kader van de gewenste soliditeit, dan genoegen genomen met een drastisch lagere BPM? En onder dezelfde noemer wel kindmaatregelen genomen die geld opleveren? Kunnen deze leden concluderen dat het gezin lager in rangorde staat bij dit kabinet dan de autorijder?

Fraudebestendigheid

De leden van de PVV-fractie stemmen van harte in met het standpunt: «Het kabinet wil een belastingstelsel dat niet alleen op papier, maar ook in de praktijk eerlijk uitwerkt.»

Waardering voor pogingen om fraude te bestrijden. De leden van de ChristenUnie-fractie kunnen niet anders dan instemmen met de woorden van de regering dat fraude schadelijk is voor de schatkist en voor het maatschappelijk draagvlak voor belastingheffing. Genoemde leden hebben nog wel enkele vragen over de voorgestelde maatregelen. Zij zullen in de inbreng op het wetsvoorstel Overige Fiscale maatregelen hier nader op ingaan.

Horizonbepaling

De leden van de PVV-fractie stemmen in met horizonbepalingen.

Er wordt gekozen voor het invoeren van een horizonbepaling voor een drietal belastinguitgaven. Waarom wordt dit beperkt tot drie maatregelen, zo vragen de leden van de fractie van de ChristenUnie, in navolging ook op het advies van de Raad van State. Ziet de regering aanleiding om ook andere, bestaande belastinguitgaven aan een dergelijke horizonbepaling te binden?

Maatregelen Fiscale agenda

Anders dan de regering, zien de leden van de PvdA-fractie het niet per sé als een zwakte dat Nederland alle door de OESO genoemde negen hoofdvormen van belastingheffing kent. Integendeel, diversiteit van belastinginstrumenten kan, zeker in deze tijd, bijdragen aan een robuuste belastingheffing die minder afhankelijk is van de grillen van de conjunctuur. Is de regering het bij nader inzien eens met deze zienswijze?

Afschaffen kleine belastingen

Algemeen

Het afschaffen van 7 van de 22 rijksbelastingen, waaronder de verpakking- en frisdrankbelasting, juichen de leden van de VVD-fractie toe aangezien deze belastingen gepaard gaan met een relatief complexe uitvoering, hoge administratieve lasten en maatschappelijke ergernis.

De leden van de SP-fractie hebben met gemengde gevoelens kennisgenomen van het afschaffen van zogenoemde kleine belastingen. Waarom is de keuze gemaakt om vooral milieubelastingen af te schaffen? Wat is de achterliggende reden dat eerst wordt begonnen met het afschaffen van de afvalstoffenbelasting en de grondwaterbelasting en daarna andere kleine belastingen?

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen wat de exacte negatieve duurzaamheidsgevolgen zijn (in fijnstof, CO₂ of andere relevante norm) van het afschaffen van grondwater-, leidingwater-, afvalstoffen-, en verpakkingsbelasting. Hoe verhoudt het afschaffen van deze belastingen zich met internationale verplichtingen op het gebied van duurzaamheid? Wat zijn de effecten van het afschaffen van de kleine belastingen voor de belastingdruk op de ondernemingen die deze belastingen betalen? (Zie ook pagina 53 van de memorie van toelichting). Heeft de regering in overweging genomen in plaats van de afschaffing van deze kleinere belastingen bepaalde belastinguitgaven te verruimen dan wel belastingtarieven te verlagen?

Afschaffen afvalstoffenbelasting

De leden van de VVD-fractie vragen of het mogelijk is dat bij afschaffing van deze belasting, ten onrechte stortbelasting wordt betaald over afvalstoffen die uiteindelijk niet worden gestort, maar worden gerecycled dan wel verbrand met energieterugwinning.

De afvalbelasting heeft een sturend effect gehad en bevorderde de recycling. Zal de afschaffing niet leiden tot een stijging van het storten van recyclebare materialen, zo vragen de leden van de PVV-fractie.

De leden van de SP-fractie hebben met afkeuring kennisgenomen van het voorstel om de afvalstoffenbelasting af te schaffen. Kan een overzicht worden gegeven van de afgelopen vijf jaar met daarin de opbrengsten van de afvalstoffenbelasting, de toename van capaciteit bij de afvalverbrandingsinstallaties en het percentage gerecycled afval? Wat is de verklaring dat de opbrengst met € 17 miljoen neerwaarts is bijgesteld? Ten tijde verslag schriftelijk overleg over de Fiscale agenda d.d. 31 mei 2011 bedroeg de opbrengst nog € 59 miljoen. Waarom kiest de regering niet voor het invoeren van een verbrandingsbelasting om het recyclen juist meer te stimuleren? Hoe ziet de regering het afschaffen van de afvalstoffenbelasting in het licht van de ladder van Lansink? Wat gaat de regering doen wanneer na de afschaffing het storten van afval weer gaat toenemen?

Een van de voorgestelde belastingen om af te schaffen is de afvalstoffenbelasting. De leden van de fractie van de ChristenUnie zijn nog niet overtuigd van de wenselijkheid hiervan. Is de afvalstoffenbelasting juist niet een heel gerichte belasting, die goed uit te leggen is? En op wat voor manier is het feit dat er 30 belastingplichtigen zijn een argument om deze belasting af te schaffen, evenals de redenering dat alle afvalstoffen die op een stortplaats terechtkomen vrijwel geheel afkomstig zijn van het bedrijfsleven, zo vragen deze leden?

Kan de regering aangeven wat de inkomsten zijn uit de afvalstoffenbelasting, verdeeld over het reguliere en lage tarief in de afgelopen drie jaren, zo vragen de leden van de ChristenUnie-fractie Hoeveel is de afgelopen jaren gebruik gemaakt van de facilitering voor het afgraven van oude stortplaatsen? Is dit verrekend in de inkomsten van de afvalstoffenbelasting of wordt dit als aparte uitgave gezien?

Afschaffen grondwaterbelasting

De regering merkt op dat de grondwaterbelasting is ingevoerd om algemene middelen te verwerven en om de lastendruk te verschuiven van arbeid naar consumptie, zo lezen de leden van de PvdA-fractie. Het milieuaspect was secundair, aldus de regering. Is het dan niet vreemd dat de regering deze belasting afschaft vanwege het vermeende geringe effect op het milieu? Kan de regering motiveren waarom de belangrijkste motieven van destijds, namelijk verwerving van algemene middelen en verschuiving van lasten van arbeid naar consumptie, blijkbaar nu niet meer geldig zijn? Wordt hiermee bovendien geen afstand genomen van de Fiscale agenda waarin ook bovengenoemde verschuiving wordt bepleit?

De leden van de PVV-fractie stemmen in met afschaffen van de grondwaterbelasting.

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van het voorstel dat de grondwaterbelasting wordt afgeschaft. Een van de doelen van deze belasting was een prijsprikkel aan te brengen om onttrekken van grondwater te minimaliseren. Hoeveel gaan de prijzen per kubieke meter omlaag wanneer de grondwaterbelasting wordt afgeschaft? Wordt dat het gehele bedrag aan belastingen of gaat de normale prijs per kubieke meter omhoog? Kan een overzicht worden gegeven van grondwaterprijzen in Europa? Hoeveel Europese landen hebben op dit moment ook een grondwaterbelasting?

Over het afschaffen van de belasting op grondwater en leidingwater hebben de leden van de fractie van de ChristenUnie enkele vragen. Kan de regering aangeven hoe zij «kleine» belasting definieert, in relatie tot de opbrengst van in het bijzonder de grondwaterbelasting? Geldt de genoemde reden voor invoer destijds, namelijk verwerven van algemene middelen, nu niet meer? Gaat vereenvoudiging van het stelsel boven het verwerven van inkomsten, ook in financieel krappe tijden, zo vragen de leden van de ChristenUnie-fractie? Ook staat in de toelichting dat bij de invoering destijds «daarnaast werd beoogd de lastendruk te verschuiven van de arbeid naar consumptie». Sluit dit niet naadloos aan bij de visie van deze regering zoals aangegeven in de Fiscale agenda, waarin ook voorgesteld werd de belasting op arbeid te verlagen en op consumptie te verhogen? Waarom wordt er nu voor gekozen om water als consumptiegoed uit te zonderen van belastingheffing? De leden van de ChristenUnie-fractie vragen of juist water als collectief goed niet bij uitstek belastingheffing waard is.

De leden van de ChristenUnie-fractie zijn ook benieuwd naar de verhouding tussen het voorstel tot afschaffen van de belasting op grondwater en leidingwater en de Kaderrichtlijn Water. Is voor het afschaffen van deze belastingen onderzoek gedaan naar de vraag hoe Nederland kan voldoen aan het vereiste van artikel 9 van de Kaderrichtlijn Water over kostenterugwinning? Is de regering het met deze leden eens dat de provinciale belastingen niet wezenlijk aan kostenterugwinning kunnen gaan bijdragen? Kan de regering aangeven of een actuele analyse is gemaakt van de door de Kaderrichtlijn Water gevraagde prijsprikkels voor gebruik van water i.c. de belasting op de levering van waterdiensten? De leden van de ChristenUnie-fractie vragen of de regering van mening is dat voor het zuinig gebruik van water nu en in de toekomst extra aandacht is vereist, mede met het oog op toename van de kans op droogte ten gevolge van klimaatverandering, en zo ja, hoe past het afschaffen van beide belastingen daarbij? Kan de regering aangeven welke instrumenten in het kader van de Europese resource strategy worden ontwikkeld, zowel door lidstaten als door de Europese Commissie, met het oog op een zuinig watergebruik?

Afschaffen belasting op pruim- en snuiftabak

In de memorie van toelichting lezen de leden van de ChristenUnie-fractie dat pruimtabak en snuiftabak slechts in zeer kleine hoeveelheden wordt verkocht. Is een inschatting gemaakt van de mogelijke toename van het aantal gebruikers van pruim en snuiftabak, nu dat door afschaffing van de belasting en daarmee de prijsdaling een alternatief kan vormen voor rokers? En op wat voor manier heeft het gezondheidsaspect een rol gespeeld bij de overwegingen die hebben geleid tot het voorstel tot afschaffing, en hoe verhoudt dit voorstel zich tot het huidige preventiebeleid, waarin wordt gesteld dat het van belang is om de (volks)gezondheid te verbeteren? De leden van de ChristenUnie-fractie vragen wat de kosten en wat de opbrengsten zijn van deze belasting. Heeft de regering overwogen of handhaving alleen al vanuit het oogpunt van consistentie gelet op de samenhang met de tabaksaccijns niet voor de hand ligt?

Afschaffen belasting op alcoholvrije dranken

De leden van de SP-fractie hebben met interesse kennisgenomen van het voorstel om de belasting op alcoholvrije dranken af te schaffen. Wat was naast het genereren van algemene middelen een doel van de frisdrankenbelasting? Is dit doel nu achterhaald? Wat is de reden dat de frisdrankenbelasting pas in 2013 wordt afgeschaft?

De leden van de fractie van de ChristenUnie zien graag een nadere onderbouwing van de keuze om «vanwege het budgettaire beeld» niet per 2012 maar pas per 2013 over te gaan tot afschaffen van de belasting op alcoholvrije dranken. Wat zijn de redenen om deze belasting, en bijvoorbeeld, ook de belasting op leidingwater, pas per 2013 af te schaffen, en andere belastingen, zoals grondwaterbelasting, al per 2012? Ligt het niet meer voor de hand om in het kader van vereenvoudiging eerst de belasting op alcoholvrije dranken al af te schaffen, gelet op de mate van complexiteit, en het afschaffen van de belasting op grondwater uit te stellen gezien de opbrengst?

Afschaffen belasting op leidingwater

Is de regering het met de leden van de PvdA-fractie eens dat de motivering voor de afschaffing van de belasting op leidingwater zeer zwak, zo niet gezocht is? Het feit dat de Europese Commissie «bezig is met een richtlijn om het waterverbruik met dertig procent te verminderen» is namelijk erg vaag. Waarom wacht de regering niet tot deze richtlijn er is?

Mogen de leden van de PVV-fractie hier uit afleiden dat de levering van leidingwater onder het verlaagde tarief in de BTW blijft en er geen verhoging naar het algemene tarief in zit?

De leden van de ChristenUnie-fractie lezen dat het slechts gaat om 60 belastingplichtigen, met name leidingwaterbedrijven, die met deze belasting te maken hebben. Maar, zoals ook wordt gemeld, wordt deze belasting doorberekend aan afnemers. Hoe wordt verzekerd dat het afschaffen van deze belasting ook weer wordt doorberekend aan de afnemers, zodat het afschaffen ten goede komt aan de daadwerkelijke betalers en het voordeel niet blijft steken bij de leidingwaterbedrijven?

Afschaffen verpakkingenbelasting

De leden van de PvdA-fractie erkennen dat de administratieve lasten en de inningkosten bij de verpakkingsbelasting relatief hoog zijn. Anderzijds draagt deze belasting en die op afvalstoffen bij aan het sparen van het milieu. In dit verband leggen de leden van de PvdA-fractie de vraag voor of de regering bereid is, ook gelet op de budgettaire problematiek, om ter compensatie van de belastingen op afval en verpakkingen de energiebelasting licht te verhogen en met name de schijven voor de grootverbruikers.

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van het voorstel om de verpakkingenbelasting af te schaffen. Wat is de belangrijkste reden voor de regering om de verpakkingenbelasting af te schaffen? Wat zijn de belangrijkste beweegredenen om niet te kiezen voor een verhoging van de tarieven wat leidt tot een hogere belastingopbrengst en een grotere prikkel om minder verpakkingen te gebruiken? Hoeveel opbrengst genereert een verpakkingenbelasting wanneer de tarieven worden verviervoudigd?

In lijn met hetgeen door de Raad van State is opgemerkt vragen de leden van de ChristenUnie-fractie in hoeverre het voorstel tot afschaffing van de verpakkingenbelasting werkelijk een vereenvoudingswinst oplevert. Het bedrijfsleven moet immers aan rapportageverplichtingen uit het Besluit verpakkingen blijven voldoen en zal zelf een systeem moeten ontwikkelen. In antwoord op vragen van de Raad van State hierover wordt aangegeven dat medio 2012 hierover gerapporteerd zal worden. Waarom is er niet voor gekozen eerst het initiatief vanuit het bedrijfsleven af te wachten alvorens de belasting af te schaffen? Kan de regering aangeven wat het effect is geweest van de verpakkingsbelasting op de prijsontwikkeling van artikelen, zo vragen de leden van de ChristenUnie-fractie? Welke prijsdrukkende effecten zijn te verwachten van het afschaffen van de verpakkingsbelasting?

Afschaffen Eurovignet

De leden van de CDA-fractie begrijpen dat door de hoge uitvoeringskosten en administratieve lasten van het Eurovignet, dit een zeer inefficiënte heffing is en dat de regering daarom heeft voorgesteld het Eurovignet af te schaffen. Wel vinden de leden van de CDA-fractie het bezwaarlijk dat door de afschaffing de belastingbetaler te maken krijgt met een extra last van € 34 miljoen (volgens Tabel 1 Afschaffen Eurovignet), terwijl deze last voorheen gedragen werd door de buitenlandse vervoerders. Kan de regering bovendien nader toelichten waarom de uitvoeringskosten van het Eurovignet voor buitenlandse vervoerders van 6 miljoen zijn opgenomen als een last? Vallen deze uitvoeringskosten niet weg na de afschaffing van het Eurovignet en is dus niet sprake van een besparing? Hoe verhoudt dit zich met de extra lasten die de belastingbetalers moeten betalen als gevolg van de afschaffing van het Eurovignet? In de Autobrief heeft de staatssecretaris van Financiën aangegeven voornemens te zijn om in overleg met de verdragspartners de mogelijkheden om het Eurovignet af te schaffen te onderzoeken. Kan de regering aangeven hoe dit overleg met de verdragspartners van het Eurovignet verlopen is? De leden van de CDA-fractie vinden dat het Eurovignet niet eerder moet worden afgeschaft dan dat dit in goed overleg met de verdragspartners wordt opgelost. De afschaffing van het Eurovignet is immers niet alleen een lastenverzwaring voor de belastingbetaler, maar ook voor de internationaal opererende vervoerders, want zij betalen nu én de hogere MRB én zij moeten nog steeds voor het vignet betalen voor België, Luxemburg, Zweden en Denemarken. Heeft het kabinet hiermee rekening gehouden? Wat gaat de regering hiertegen doen?

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van het voorstel om het Eurovignet af te schaffen. Is Nederland het enige land dat van plan is om het Eurovignet af te schaffen? Zo ja, wat gaat de regering dan doen voor die bedrijven die extra worden belast vanwege de verhoging van de motorrijtuigenbelasting voor zware vrachtwagens? Of verwacht de regering de andere landen nog te kunnen overtuigen om ook het Eurovignet af te schaffen? Is er een mogelijkheid dat het afschaffen van het Eurovignet nog wordt uitgesteld? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat zijn belangrijke redenen om de afschaffing uit te stellen? Is de regering bekend met de groep particulieren die zware motorvoertuigen hebben als deel van hun hobby? Is de regering bereid om net als in het Eurovignet een uitzondering voor deze groep te maken? Zo nee, waarom niet? Wat is daarbij de budgettaire derving?

In navolging op het gevraagde bij het voorstel tot het afschaffen van de verpakkingenbelasting per 2013 vragen de leden van de ChristenUnie-fractie waarom de regering ervoor kiest de wijziging op te nemen in voorliggend Belastingplan, als het afschaffen van het Eurovignet voorzien is in 2013, en voorzien is dat in het Belastingplan 2013 ook aandacht aan het onderwerp zal worden besteed. Deze leden geven voorts aan dat de afschaffing in de buurlanden is gekoppeld aan de invoering van een vorm van kilometerheffing. Wil de regering gelet daarop overwegen om ook in Nederland voor vrachtverkeer tot een dergelijke heffing over te gaan? Wat betekent de invoering van de kilometerheffing in de buurlanden in het geval deze in Nederland niet wordt geheven voor de relatieve concurrentiepositie van het Nederlandse bedrijfsleven? Heeft de Nederlandse vrachtvervoerssector met nadelige effecten te maken, nu men in de buurlanden wel kilometerheffingen moet betalen, maar het buitenlandse vrachtverkeer omgekeerd niet in Nederland?

Vennootschapsbelasting (Vpb)

Algemeen

De leden van de VVD-fractie hebben begrip voor maatregelen die erop gericht zijn onevenwichtigheden in de vennootschapsbelasting aan te pakken. Gelijktijdig bereiken de leden van de VVD-fractie geluiden dat het pakket aan maatregelen mogelijk doorschiet en verder gaat dan nodig zou zijn. Kan de regering hierop in algemene zin een reactie geven? Wat vindt de regering van de alternatieven, zoals de transactiegebonden aanpak voor de renteaftrek door overnameholdings en de mogelijk om buitenlandse opstartverliezen binnen de objectvrijstelling voor vaste inrichtingen mogelijk te maken, zoals beschreven door de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs (NOB)? Leiden deze alternatieven bijvoorbeeld tot een vergelijkbare belastingopbrengst?

De leden van de PvdA-fractie kunnen zich in grote lijnen vinden in de maatregelen ter vermijding van ontduiking en ontwijking van de Vpb. Het gaat hier om de excessieve renteaftrek bij overnameholdings en de invoering van een objectvrijstelling voor vaste inrichtingen. Deze leden staan echter afwijzend ten opzichte van de aanwending van de vrijkomende middelen, te weten de verlaging van de overdrachtsbelasting in 2012 en nadien de afschaffing van enkele andere kleine maar uit oogpunt van milieubehoud belangrijke belastingen.

De leden van de fractie van D66 zijn verheugd dat de regering maatregelen neemt in de Vpb en zijn het eens met het aanpakken van de excessen in de overnameholding. De leden hebben er vorig jaar bij de behandeling van het Belastingplan 2011 op aangedrongen om de renteaftrek aan te pakken en op die manier niet het hebben van schuld, maar het hebben van bezit te stimuleren. De leden van de fractie van D66 hebben een aantal vragen, onder andere over de uitwerking en de proportionaliteit van de voorgestelde maatregelen. De leden van de fractie van D66 vragen of de regering met deze maatregelen de kern van de problematiek daadwerkelijk aanpakt, en of de inperking van de aftrek van de derdenrente het meest geschikte instrument is om de verschillen in de fiscale behandeling van vreemd- en eigen vermogen aan te pakken? Welke overwegingen spelen hierbij een rol. Kan de regering hierbij ook ingaan op het internationale vestigingsklimaat?

De leden van de fractie van GroenLinks zijn enthousiast dat er eindelijk maatregelen worden genomen om de sprinkhanen aan te pakken door de renteaftrek in de vennootschapsbelasting aan te scherpen bij overnames. Betekent dit dat situaties als bij de Hema nu voor eens en altijd tot het verleden behoren?

Renteaftrekbeperking overnameholding

Ten aanzien van de beperking van de excessieve renteaftrek door overnameholdings vragen de leden van de VVD-fractie een reactie op de stelling dat ook overnames die niet excessief met schuld zijn gefinancierd tegen de aftrekbeperking aan zullen lopen. Acht de regering dit wenselijk en wordt de ambitie tot expansie hierdoor onevenredig belemmert?

De leden van de PVV-fractie stemmen van harte in met de maatregelen die worden genomen tegen overnameholdingconstructies. Het ongemoeid laten van een renteaftrek tot een bedrag van € 1 000 000 heeft de instemming van deze leden.

Kan de regering een inschatting maken van het aantal bedrijven dat te maken zal krijgen met de rentebeperking die is voorgesteld voor de overnameholding, zo vragen de leden van de SP-fractie. In hoeverre is deze renteaftrekbeperking vergelijkbaar met de situatie van voor de wet Werken aan winst? Kan gesteld worden dat het afschaffen van de rentebeperking in die wet hierbij wordt teruggedraaid? Waarom gelden de toen aangedragen argumenten voor afschaffing niet meer? Waaruit is gebleken dat een specifieke maatregel tegen overnameholdingconsructies toch niet gemist kan worden? Hoe is de voorgestelde verhouding tussen eigen en vreemd vermogen, die geldt als maatstaf voor gezonde financiering, bepaald? Klopt het dat in die verhouding niet al het geleende geld is meegenomen? Vindt de toets op de verhouding tussen eigen vermogen en vreemd vermogen eenmalig plaats? Klopt het dat het rentebedrag dat op basis van deze toets niet aftrekbaar was, kan worden doorgeschoven naar een volgend jaar? Waarom is de drempel van € 500 000, waarboven rente niet aftrekbaar zal zijn, sinds de Fiscale agenda verhoogd naar € 1000.000? De leden van de SP-fractie vragen of de regering er rekening mee houdt dat bedrijven nog voor januari 2012 overnames doen met de overnameholdingconstructie en deze nog snel volpompen met schulden.

Objectvrijstelling vaste inrichting

Ten aanzien van de objectvrijstelling voor vaste inrichtingen vragen de leden van de VVD-fractie een toelichting op de verhouding tussen de omvang van de systeemwijziging en het beoogde doel.

De leden van PVV-fractie zijn een voorstander van de gelijkschakeling van de deelnemingen met vaste inrichtingen «substance over form». De regering lijkt de gelijkschakeling ook te willen bewerkstelligen. Deze leden vragen of het met deze wetgeving ook gelukt om de gelijkschakeling te realiseren. Zou het niet beter zijn om ten aanzien van deelnemingen en vast inrichtingen een regeling te treffen?

De leden van de SP-fractie vragen wat de jaarlijkse opbrengsten van de objectvrijstelling zijn. Zal de voorgestelde objectvrijstelling precies hetzelfde zijn als in Duitsland of zijn er nog verschillen? Is er met België over gesproken of zij ook van plan zijn hun systeem te veranderen?

Buitenlandse belastingplicht stichtingen en verenigingen

De leden van de PVV-fractie stemmen hiermee in.

De leden van de SP-fractie vragen wat de aanleiding was om de buitenlandse belastingplicht voor stichtingen en verenigingen aan te passen? Was dat het verzoek van de Europese Commissie aan Nederland om wijziging van discriminerende belastingwetten? Kan de regering enkele voorbeelden geven van de ondernemingen van buitenlandse lichamen waar hier op gedoeld wordt?

Buitenlandse aanmerkelijkbelangregeling

De leden van de PVV-fractie stemmen hiermee in.

De leden van de CDA-fractie vragen waarom is gekozen voor een bruto-heffing in de vennootschapsbelasting van 15% en een netto-heffing in de inkomstenbelasting van 25%. Ook over de maatregel om coöperaties in bepaalde gevallen inhoudingsplichtig te maken voor de dividendbelasting hebben de leden van de CDA-fractie enkele vragen. Kan de regering toelichten waarom de maatregel specifiek bedoeld is voor het ontgaan van dividendbelasting en niet bijvoorbeeld inkomstenbelasting? Hoe wordt het criterium dat de coöperatie de aandelen houdt met als voornaamste doel heffing te voorkomen in de praktijk handen en voeten gegeven? Kan dit alleen bij interne reorganisaties spelen of ook bij transacties met derden? In hoeverre worden coöperaties met reële economische betekenis ontzien? Hoe wordt omgegaan met bestaande gevallen, krijgen deze mogelijkerwijs ook met deze bepaling te maken? Hoe wordt het begrip zuivere winst precies ingevuld? Wat houdt dit begrip exact in? Uit de artikelsgewijze toelichting blijkt dat de maatregel voortkomt uit de wens om het tussenschuiven van een coöperatie tussen een buitenlandse vennootschap en een BV aan te pakken. Kan de regering toelichten waarom deze situaties niet op grond van de dividendstrippingsbepalingen kunnen worden aangepakt? In de artikelsgewijze toelichting wordt ook gesproken over «volstrekt kunstmatige constructies». Hoe verhoudt dit zich tot te wettekst en hoe wordt dit begrip precies ingevuld?

Bestedingsreserve

Klopt het dat de verscherping van de criteria om de bestedingsreserve toe te passen € 8 miljoen oplevert en dat deze besparing vrijwel geheel ten laste komt van de kinderopvanginstellingen, zo vragen de leden van de PvdA-fractie.

Deze problematiek, in de optiek van de leden PVV-fractie, wordt veroorzaakt door te veel regelgeving in de vorm van belastingvrijstellingen. Ondernemingen die winst maken zijn Vpb verschuldigd. Bovendien wordt van deze faciliteit weinig gebruikt gemaakt volgens de regering. Voor de leden van de PVV-fractie is het recept dan ook «afschaffen die reserve».

De leden van de CDA-fractie vragen of het klopt dat de herbestedingsreserve in de vennootschapsbelasting straks niet meer openstaat voor ANBI’s, behalve dan voor culturele ANBI’s. Waarom vindt de regering dit wenselijk? Als kinderopvanginstellingen ten onrechte gebruik maakten van de maatregel en dus een algemeen belang behartigde, waarom wordt de maatregel dan niet beperkt tot ANBI’s? Want kinderopvanginstellingen kunnen niet als ANBI worden aangemerkt. Kan de regering aangeven wat het gevolg zou zijn voor de budgettaire effecten van de wijziging van de bestedingsreserve als deze alleen voor ANBI’s en SBBI’s beschikbaar zou zijn? Zou er dan nog ongewenst gebruik resteren in de visie van de regering? Verder vragen de leden van de CDA-fractie of ANBI’s en SBBI’s wel geholpen zijn door de bestedingsreserve. De regering geeft immers in de memorie van toelichting aan dat de herbestedingsreserve in de praktijk nauwelijks gebruikt wordt, buiten het ongewenste gebruik. Waarom heeft de regering er niet voor gekozen om de herbestedingsreserve te schrappen en de middelen en de mankracht bij de Belastingdienst in te zetten voor een regeling waar ANBI’s en SBBI’s wel gebruik van maken?

Research & Development aftrek

Bij nota van wijziging is een extra aftrekpost gecreëerd in de Vpb voor niet loongerelateerde R&D kosten. Het budgettaire beslag van deze regeling loopt op van € 250 miljoen in 2012 tot € 0,5 miljard in 2015. De leden van de PvdA-fractie vragen de regering in te gaan op de kritiek van de NOB dat op het punt van stimulering van R&D inmiddels sprake is van een cumulatie van fiscaal instrumentalisme en dat in dit geval de effectiviteit twijfelachtig is omdat de fiscale faciliteit geheel toevalt aan ondernemingen die toch al winstgevend zijn.

De leden van de PVV-fractie stemmen hier mee in.

De leden van de fractie van de ChristenUnie zijn het eens met de regering dat het belangrijk is innovatie bij bedrijven te stimuleren. Deze leden vragen nadere toelichting op de keuze voor het generieke karakter van de RDA. Op welke manier wordt innovatie direct gestimuleerd door deze regeling? Op welke manier gaat de regering dit inzichtelijk maken, ook in het licht van het recente rapport van de Algemene Rekenkamer over innovatiebeleid, waarin wordt gemeld dat de doeltreffendheid en doelmatigheid van innovatiestimuleringen in de periode 2003–2010 niet zijn vast te stellen? Genoemde leden vragen of het uitbesteden van onderzoek aan onderwijs- en onderzoeksinstellingen onder de RDA valt. Zo nee, waarom niet?

Verkenning winstbox

De leden van de PVV-fractie wachten af.

De leden van de fractie van de ChristenUnie zijn zeer geïnteresseerd in de verkenning van de winstbox. Kunnen zij er van uitgaan dat in de eerste helft van 2012 de eerste resultaten van de aangekondigde verkenning beschikbaar zijn?

Innovatie-envelop 2013

De leden van de PVV-fractie stemmen hiermee in.

Maatregelen Regeer- en Gedoogakkoord

Zelfstandigenaftrek

De leden van de VVD-fractie zijn verheugd met de voorgenomen maatregelen die erop gericht zijn om de belastingheffing van ondernemers evenwichtiger te laten zijn en de winstgevendheid van ondernemerschap te bevorderen door middel van een geïntegreerde ondernemersfaciliteit.

De zelfstandigenaftrek werkt via de belastbare winst door in het verzamelinkomen. Ondernemers ontvangen daardoor meer toeslagen dan werknemers met een vergelijkbaar inkomen. De leden van de PVV-fractie zijn van mening dat voor deze consequentie argumenten ontbreken. Deze leden zijn dan ook van mening dat er hier sprake is van ongelijke behandeling zonder een objectieve rechtvaardigingsgrond. Op grond daarvan is er sprake van fiscale discriminatie. Graag een toelichting van de regering hierop. De leden van de PVV-fractie willen dan ook dat deze ongelijkheid wordt weggenomen, mogelijk door een aangepast inkomensbegrip. Deze toeslagen moeten gebaseerd zijn op draagkracht en die draagkracht moet in de optiek van deze leden rekening houden met aftrek die bedoeld is «om het ondernemerschap te stimuleren».

De leden van de CDA-fractie zijn bezorgd om de koopkrachteffecten die de omzetting van de zelfstandigenaftrek tot gevolg heeft voor kleine ondernemers met een winst tot € 18 885. Uit Grafiek 3 over de effecten van de omvorming zelfstandigenaftrek op de winst na belasting maken de leden van de CDA-fractie op dat de grootste inkomenseffecten zich voordoen bij ondernemers met een winst rond de € 9 500; zij gaan er 1% op achteruit. Dit is echter nog exclusief de effecten die de omvorming van de zelfstandigenaftrek heeft op het recht op zorgtoeslag, huurtoeslag en kinderopvangtoeslag. De regering heeft aangegeven dat de gevolgen voor de te betalen inkomstenbelasting minimaal zijn, maar bij de toeslagen wel effecten kunnen optreden. Deze effecten zijn echter lastig te berekenen, omdat toeslagen van meerdere variabelen afhankelijk zijn. Dit achten de leden van de CDA-fractie een onvoldoende antwoord. Deze leden vragen daarom om het effect van de omvorming van de zelfstandigenaftrek op de winst na belasting, IAB ZVW en inclusief toeslagen inzichtelijk te maken. Wat betekent het bovendien voor de koopkracht van ondernemers met een winst tussen de € 9 645 en € 18 885 dat zij over een groter deel van het inkomen IAB ZVW moeten gaan betalen?

De leden van de fractie van GroenLinks zijn teleurgesteld over de maatregelen met betrekking tot zelfstandigen. Waarom pakt de regering één van de grootste ergernissen onder zelfstandigen niet aan, namelijk het urencriterium in de zelfstandigenaftrek? Ook blijft een visie op de winstbox uit en wordt er al wel gemorreld aan de huidige systematiek. De leden van de fractie van GroenLinks zouden liever zien dat alle tarieven in de inkomstenbelasting omlaag kunnen door het schrappen van aftrekposten en door fiscale vergroening, zodat er geen aparte winstbox meer voor zelfstandigen nodig is. Is de regering bereid deze mogelijkheid nader te onderzoeken?

«Ondernemers met de ambitie om door te groeien verdienen een steuntje in de rug.» «Het kabinet wil winst maken belonen.» Kan de regering deze motivatie voor het aanpassen van de zelfstandigenaftrek nog eens nader toelichten, gelet op de uitgangspunten voor dit Belastingplan, waaronder het verminderen van het aantal regelingen voor nevendoelen, zoals aangegeven in de inleiding, zo vragen de leden van de ChristenUnie-fractie. Het stimuleren van winst en bevorderen van groei is toch gewenst gedrag stimuleren? Deze leden hebben ook over het voorstel zelf enkele vragen. De leden van de ChristenUnie-fractie zien de voordelen van een uniform bedrag, zoals de evenrediger behandeling van werknemers en zelfstandigen en het loslaten van de rem op groei. Maar over de uitwerking voor de grote groep van zelfstandigen blijven nog vragen open. Is er een inschatting gemaakt van de gevolgen van het voorstel voor de groep ondernemers met winst tot € 20 000? Heeft de regering inzicht in het aantal ondernemers in deze categorie? Wat zijn de te verwachten effecten van de verandering van de zelfstandigenaftrek voor het aantal startende ondernemers en welke fiscale vervangende prikkels zitten er in het Belastingplan om startende zelfstandigen te ondersteunen? Is het de regering duidelijk wat te de te verwachten effecten zijn van de verandering van de zelfstandigenaftrek in het geval van een economische crisis? En welke vervangende fiscale stabilisatoren zitten er in het Belastingplan om een onverwachte inkomensachteruitgang voor zelfstandigen op te vangen? Waarom is er voor gekozen om het uniforme bedrag niet langer meer te indexeren, zo vragen de leden van de ChristenUnie-fractie. Is de inschatting van deze leden juist dat het niet-indexeren in feite betekent dat hiermee op termijn de zelfstandigenaftrek wordt afgeschaft?

Kindregelingen

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van de wijzigingen op de kindregelingen. Wordt er nog een uitzondering gemaakt bij de aftrek levensonderhoud kinderen voor gehandicapten, temeer omdat een gehandicapt kind opvoeden meer kosten met zich meebrengt? Wat is de budgettaire derving wanneer een soortgelijke uitzondering wordt gemaakt? Kan er een overzicht worden gegeven voor de standaard koopkrachtgezinnen alleen op basis van de wijzigingen in de kindregelingen? Kan de armoedeval voor alleenstaande ouders nader worden toegelicht door de versoepelingen die worden voorgesteld waarbij wordt ingegaan op de huidige situatie, de nieuwe situatie voor en na de versoepelingen?

Onder het motto van het gezond maken van de overheidsfinanciën wordt een aantal aanpassingen voorgesteld binnen het stelsel kindregelingen. Een daarvan is het geleidelijk afbouwen van de uitzonderingen op de uitkeerbaarheid van de heffingskorting, onder andere voor gezinnen met jonge kinderen. De leden van de fractie van de ChristenUnie menen dat dit voorstel uitgaat van een erg eenzijdige kijk op het combineren van werk en zorg en een bijzonder smalle blik alleen gericht op tweeverdieners. Kan de regering deze leden voorrekenen wat het schrappen van deze uitzonderingen in financiële zin op gaat leveren? Wat betekent dit voor de mogelijkheden arbeid en zorg te combineren, mede tegen de achtergrond van de beperkingen op de kinderopvangtoeslag? En is een inschatting gemaakt van de maatschappelijke kosten van het schrappen van de heffingskorting, bijvoorbeeld toenemende zorgkosten omdat mantelzorg zonder de gecombineerde heffingskorting te duur wordt voor partners of een afnemend aantal vrijwilligers in onze maatschappij?

De leden van de fractie van GroenLinks vragen wat de inkomenseffecten zijn van het beperken van de doelgroep voor de aftrek levensonderhoud kinderen. Welke groep wordt hierdoor geraakt en is de mogelijkheid overwogen om deze maatregel geleidelijk in te voeren om de inkomenseffecten te beperken?

De leden van de fractie van de ChristenUnie beoordelen graag de verschillende voorstellen van de afgelopen periode met betrekking tot kindregelingen in hun samenhang. Immers, bij elkaar opgeteld kunnen de verschillende voorstellen een behoorlijke negatieve impact hebben op het besteedbaar inkomen in een gezin. Kan de regering in dat verband aangeven wat de cumulatieve effecten zijn op het huishoudinkomen van de wijziging van de kindregelingen via het belastingplan en de invoering van een huishoudinkomenstoets in de sociale zekerheid voor een gezin (1,5 x modaal) met één (inwonend) kind (– 30) welk kind recht heeft op gedeeltelijk jong gehandicapte uitkering, maar die geen studiefinanciering of waarvoor geen kinderbijslag wordt ontvangen?

Vitaliteitssparen

De leden van de PvdA-fractie constateren dat het vitaliteitspakket verdeeld is ontvangen. Verzekeraars vinden de regeling te mager en de NOB merkt op dat de regeling vooral gebruikt zal worden door hen die het vitaliteitspakket het minst nodig hebben, namelijk mensen met hogere inkomens. Anderzijds dringt de vakcentrale FNV aan op versnelde invoering bij voorkeur op 1 januari dan wel bijvoorbeeld 1 april 2012. Op deze manier zou namelijk een soepeler overgang worden geboden voor werknemers die tot nu toe deelnamen aan levensloop dan wel spaarloon. Eerdere invoering zou voorts helpen versneld het dreigende AOW-gat te dichten. Is de regering bereid te kijken of eerdere invoering dan 2013 mogelijk is?

De leden van de CDA-fractie constateren dat de nieuwe vitaliteitsregeling een echte spaarregeling is, waarbij weinig over is van de gedachte achter de levensloopregeling dat werknemers sparen voor verschillende vormen van verlof. De leden van de CDA-fractie vinden het erg belangrijk dat sparen fiscaal gestimuleerd wordt, omdat dit de financiële weerbaarheid van burgers vergroot. Deze leden vragen of het voorstel niet leidt tot onduidelijkheid, omdat over het gespaarde bedrag eerst nog belasting moet worden afgedragen bij opname en het spaartegoed in werkelijkheid dus veel lager is dan het lijkt. Daarom willen de leden van de CDA-fractie graag weten tot hoever de grens van het heffingsvrije vermogen in box 3 zou kunnen worden opgetrokken als binnen de vitaliteitsregeling geen aftrekpost in box 1 zou zijn voor het gespaarde vitaliteitstegoed. Na de bekendmaking van het vervallen van de spaarloonregeling, waarbij het spaartegoed met ingang van 1 januari 2012 vrij op te nemen is, zijn in verschillende media berichten verschenen dat een werknemer snel geld kan verdienen door nog in 2011 een spaarloonrekening te openen bij de werkgever en deze vol te storten met het jaarmaximum. Zo kan een paar honderd euro uit de schatkist worden gekregen, zonder dat het tegoed langer dan een paar maanden geblokkeerd staat. Dit is natuurlijk niet de bedoeling van de spaarloonregeling. Wat gaat de regering doen aan deze «snelle spaarloonroute»? Deelt de regering de mening dat het spaarloon niet gedeblokkeerd moet worden voor deelnemers die pas na Prinsjesdag zijn begonnen met de spaarloonregeling, wetende dat deze binnen een paar maanden weer zou worden afgeschaft?

De leden van de fractie van D66 constateren dat het vitaliteitspakket tot doel heeft om de arbeidsparticipatie te bevorderen. Dit doel ondersteunen de leden. De leden vragen daarom of is onderzocht wat de verwachte effecten zijn van de werkbonus op de arbeidsparticipatie van ouderen. De leden constateren dat de werkbonus met name gericht is op lagere inkomens. Kan de regering een algemene toelichting geven op de verwachte effecten en daarbij specifiek ingaan op de lagere inkomens. Kan de regering daarbij ook ingaan op de effecten die de doorwerkbonus heeft gehad op de arbeidsparticipatie van ouderen?

De leden van de fractie van GroenLinks vragen waarom er gekozen is de bestedingsdoelen in de vitaliteitsregeling los te laten en in het verlengde daarvan waarom de regering denkt dat de regeling zal bijdragen aan de vitaliteit. Als gekeken wordt naar het doel waarvoor de meeste mensen nu deelnemen aan de huidige levensloopregeling, hoeveel mensen zullen de spaarmogelijkheid in de vitaliteitsregeling dan gebruiken om eerder uit te treden en hoeveel mensen zullen deze regeling dan gebruiken voor scholing of een sabbatical? Wat is er eigenlijk aantrekkelijk aan de deelname aan de spaarmogelijkheid van de vitaliteitsregeling nu de levensloopverlofkorting vervalt?

Hoe wordt in de overgangsregeling voor de levensloopregeling rekening gehouden met mensen die vallen onder de FLO-uittredingsregeling voor zware beroepen, zoals brandweer- en ambulancepersoneel, zo vragen de leden van de fractie van de ChristenUnie. En hoe wordt rekening gehouden met afspraken tussen sociale partners waarbij opbouw van levenslooptegoeden onderdeel is van CAO-afspraken? Kan de regering daarnaast aangeven wat de reden is achter de keuze voor een bedrag van € 3 000 als minimumbedrag om de levensloopregeling voort te kunnen zetten? Hoe pakt deze ondergrens van € 3 000 uit voor de verschillende deelnemers, bijvoorbeeld jonge agenten die nog maar net begonnen zijn met sparen maar waarvoor de levensloopregeling een belangrijk onderdeel uitmaakt van CAO-afspraken?

Via de levensloopregeling is in sommige gevallen voor behoorlijke bedragen gespaard, soms meer dan € 100 000, onder meer om vervroegd uittreden te financieren. De leden van de ChristenUnie-fractie vragen in hoeverre de overgangsregeling, of de mogelijkheid over te stappen op het vitaliteitssparen, tegemoetkomt aan deze categorie spaarders? Is de nieuwe regeling niet te beperkt voor deze groep mensen, aangezien opname uit het vitaliteitssparen na het bereiken van de 62-jarige leeftijd wordt beperkt tot € 10 000 per jaar? Is het gespaarde in de levensloopregeling onder het nieuwe regime beschikbaar als overbrugging richting pensioen, voor iedereen die daar gebruik van wenst te maken, en ook voor meer dan € 10 000, zo vragen deze leden.

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen of de regering kan aangeven wat het totaalbedrag is dat iemand met respectievelijk 1 keer, 1,5 keer of 2 keer modaal aan werk-, doorwerk of andere bonussen uit het vitaliteitspakkets kan opsparen tot zijn 65ste verjaardag? En is het opgebouwde vitatiliteitsspaartegoed voor elk doel beschikbaar? Hoe verhouden de door de regering genoemde doelen voor het spaartegoed zich met het bedrag van € 10 000? Is hierbij ook rekening gehouden met het mogelijke verstrekken van mantelzorg? Wat zijn de financiële gevolgen voor een werknemer van boven de 61 wanneer hij in een bepaald jaar meer dan € 10 000 van zijn opgebouwde tegoed binnen de vitaliteitsspaarregeling benut? (Zie ook pagina 68 van de memorie van toelichting.)

De regering is voornemens per 2012 het spaarloon en de levensloopregeling af te schaffen, zo lezen de leden van de ChristenUnie-fractie. De regelingen uit het vitaliteitspakket, zoals de werkbonus en het vitaliteitssparen worden echter pas in 2013 ingevoerd. Waarom is niet gekozen voor het op elkaar laten aansluiten van beide regelingen, zo vragen deze leden. Zijn daar andere dan budgettaire redenen voor? Hiernaast wordt momenteel door enkele organisaties opgeroepen voor het einde van 2011 nog een spaarloonrekening te openen en het jaarlijks maximaal te sparen bedrag in één keer te storten, waarmee een fors belastingvoordeel genoten wordt. Wat is de verwachte derving van deze «last-minute» actie?

Voor wat betreft het vitaliteitssparen verwacht de regering dat er 1 mln. mensen zullen deelnemen. Waarop is die verwachting gebaseerd, zo vragen de leden van de SGP-fractie. Erkent de regering dat deze vorm van fiscaalvriendelijk sparen slechts is weggelegd voor gezinnen die nog iets te sparen hebben en dus hoofdzakelijk zal worden gebruikt door de hogere inkomensgroepen?

Nieuwe renteregeling

De leden van de PvdA-fractie hebben er begrip voor dat de regering het «sparen bij de fiscus» wil ontmoedigen. Deze leden constateren echter tevens dat de nieuwe renteregeling leidt tot een budgettaire opbrengst van structureel € 400 miljoen. Kan de regering aangeven welke groepen belastingplichtigen hierdoor met name geraakt zullen worden?

De leden van de PVV-fractie vinden het een prima regeling.

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van de renteregeling. Kunnen er, naast de cijfervoorbeelden van de artikelsgewijze toelichting, voorbeelden worden gegeven waarin cijfermatig een vergelijking met de huidige situatie zit? Hoe wordt er omgegaan bij de nieuwe renteregeling wanneer de Belastingdienst een fout heeft gemaakt met een aanslag in het voordeel van de belastingplichtige? Met andere woorden, wanneer de belastingplichtige zijn voorlopige aanslag betaalt, maar bij de definitieve aanslag blijkt dat de berekening niet goed is uitgevoerd. Keert de Belastingdienst dan rente uit over het teveel betaalde bedrag of niet?

De leden van de fractie van D66 constateren dat de regering het plan van een gedifferentieerde heffings- en invorderingsrente heeft gewijzigd. Zij zijn daar verheugd over. De leden constateren echter wel de budgettaire besparing gehaald dient te worden. Kan de regering uiteen zetten op welke manier de besparingen worden gehaald en waar deze neerslaan?

De leden van de fractie van GroenLinks vinden de voorstellen voor de renteregeling onrechtvaardig. Hoe legitimeert de regering dat belastingplichtigen geen rente vergoed krijgen als zij hun aanslag betalen, hiertegen in bezwaar gaan en in het gelijk gesteld worden? Hoe legitimeert de regering dat mensen die pas op 1 juli hun belasting terugontvangen over het voorgaande jaar, geen rente ontvangen terwijl zij gemiddeld een jaar rente mislopen? Is de regering niet bang dat dit juist leidt tot hogere uitvoeringskosten doordat mensen met wisselende inkomsten of met een variabele hypotheekrente tussentijds hun belasting gaan terugvragen? Waarom kiest de regering er niet voor een marktconform rentepercentage toe te passen als het doel is om tegen te gaan dat mensen bij de fiscus gaan sparen?

De leden van de fractie van de ChristenUnie hebben zich verbaasd over de uitwerking van de nieuwe renteregeling. Deze leden zijn het met de regering eens dat voorkomen moet worden dat mensen bewust gaan «sparen» via de Belastingdienst. Maar deze leden krijgen de indruk dat het hier voorgestelde verder gaat dan dat tegengaan. Kan de regering aangeven aan geven waarom bijvoorbeeld ook mensen die ervoor kiezen het te betalen bedrag op hun aanslag eerst te betalen maar tegelijk wel bezwaar maken tegen hun aanslag geen rentevergoeding krijgen over het terug te ontvangen bedrag wanneer zij na beroep gelijk hebben gekregen? De Belastingdienst heeft immers gedurende die tijd over dat geld kunnen beschikken. Leidt het voorgestelde in feite niet tot sparen van de fiscus bij de belastingplichtige, zo vragen deze leden. Wat is de verwachte opbrengst van de verwachte renteregeling, uitgesplitst naar het niet meer vergoeden van rente bij teruggaaf voor de afdoeningstermijn en het niet meer vergoeden van de rente bij toekenning van een bezwaar, wanneer de belasting wel al is betaald?

Koopkrachtpakket

Volgens het Centraal Planbureau (MEV, pagina 66) verzwaart het kabinet de lasten voor bedrijven met € 3 miljard en die van gezinnen met € 2,25 miljard euro. De leden van de PvdA-fractie vragen of de regering het met deze zienswijze van het Centraal Planbureau eens is. Kan de regering de maatregelen in het Belastingplan uitsplitsen in lastenverlichtingen en lastenverzwaringen voor respectievelijk bedrijven en gezinnen?

De leden van de PVV-fractie stemmen hiermee in.

De leden van de CDA-fractie willen graag weten welk deel van de lasten uit het Belastingplanpakket voor rekening komt van particulieren en welk deel voor rekening van het bedrijfsleven; hetzelfde geldt voor de lastenverlichting die in het Belastingplanpakket is opgenomen.

Overige maatregelen

Tijdelijke verlaging tarief overdrachtsbelasting

De leden van de VVD-fractie juichen het beleid toe dat erop is gericht om het vertrouwen in de woningmarkt te ondersteunen, mede door de hypotheekrenteaftrek ongemoeid te laten en de overdrachtbelasting tijdelijk te verlagen van 6 naar 2 procent. Met de tariefsverlaging wordt een impuls gegeven aan de doorstroming in de woningmarkt en wordt de arbeidsmobiliteit ondersteunt. En zoals in het Belastingplan staat beschreven, hoeft bovendien minder geld geleend te worden voor de hypotheek, wat in het belang is van consumenten en hypotheekverstrekkers, en wordt een bijgedragen in het proces van herstel van de financiële stabiliteit.

De leden van de PvdA-fractie vragen de regering om een reactie ter zake van de overdrachtsbelasting op de kritiek van het Centraal Planbureau dat de lagere overdrachtsbelasting nauwelijks effectief is om de problemen op de woningmarkt te verminderen en dat per saldo slechts de woningmarkt nog meer wordt gesubsidieerd dan nu al het geval is. Is de terugwerkende kracht die aan de maatregel is gegeven niet het ultieme voorbeeld van een «deadweight loss»?

De tijdelijke verlaging van de overdrachtsbelasting van 6% naar 2%, is erop gericht de woningmarkt een krachtige impuls te geven. Deze maaregel is slechts van tijdelijke aard, een jaar. De maatregel heeft de instemming van de leden van de PVV-fractie.

De leden van de SP-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van de tijdelijke verlaging tarief overdrachtsbelasting. Overweegt de regering om de verlaging van het tarief overdrachtsbelasting langer te doen gelden? Hoe ziet de regering de uitkomsten van de maatregel? Wordt de tijdelijke maatregel geëvalueerd om te zien wat de effecten zijn geweest? Zo ja, kan dan ook worden gekeken naar effecten wanneer de maatregel structureel wordt? Waarom kiest de regering niet voor een structurele verlaging gekoppeld met een wijziging in de hypotheekrenteaftrek?

De leden van de fractie van D66 constateren dat de overdrachtsbelasting tijdelijk is verlaagd. De dekking van deze belastingverlaging wordt onder andere gevonden in de invoering van een bankenbelasting. Kan de regering aangeven wanneer de Kamer de voorstellen voor de bankenbelasting kan verwachten? Kan de regering aangeven of het een tijdelijke of een structurele belasting en wat de voorziene ingangsdatum is?

De leden van de fractie van GroenLinks vinden het onbegrijpelijk dat de regering nu wel de overdrachtsbelasting aanpakt en nog steeds de hypotheekrenteaftrek ongemoeid laat. Het moge duidelijk zijn dat de stagnatie op de woningmarkt mede wordt veroorzaakt door onduidelijkheid over de structurele oplossing voor de afschaffing van de hypotheekrenteaftrek. Met hoeveel zouden de belastingtarieven in de structurele situatie naar beneden kunnen als de hypotheekrenteaftrek zou zijn afgeschaft?

Afgelopen zomer heeft de regering een verlaging van de overdrachtsbelasting geïntroduceerd. Waarom heeft de regering ervoor gekozen om slechts dit beperkte onderdeel van de regelingen voor de huizenmarkt te veranderen, zo vragen de leden van de fractie van de ChristenUnie. Waarom is niet gekozen voor een gecombineerde aanpak van enerzijds verminderen van de fiscale voordelen, met name een afbouw in de hypotheekrenteaftrek, en dat verlies te compenseren met het verlagen van de overdrachtsbelasting? Waarom is ervoor gekozen de enorme fiscale last vanuit de huidige inrichting van de Nederlandse woningmarkt te verzwaren met nog meer fiscaal voordeel door de verlaging van de overdrachtsbelasting, zo vragen deze leden. Hoe moeten de genoemde leden de woorden van minister de Jager ten aanzien van de verhoging van de NHG dan duiden, als de minister stelt dat met een te hoog garantiebedrag de schatkist voor grote bedragen kan worden aangesproken, en dat hij geen noodzaak ziet voor zo’n grote overheidsrol op de markt. Vergroot de regering met het verlengen van de verlaging van de overdrachtsbelasting deze rol niet verder, zo vragen de leden van de ChristenUnie-fractie.

De leden van de ChristenUnie-fractie hebben enkele vragen over de verlenging van de overdrachtsbelasting zelf. Is van te voren een inschatting gemaakt van het te verwachten effect, en zo ja, wat was het ingeschatte effect op de verkoop van huizen? Wat was de schatting dat deze verlaging de Staat zou gaan kosten? Voldoet de verlaging van de overdrachtsbelasting aan de verwachtingen, en zo ja, wat was de groei in verkoop als gevolg van de verlaging? Zo nee, waarom kiest de regering er dan toch voor om de verlaging van de overdrachtsbelasting te verlengen? Waarom is de regeling op de 15e van de maand ingegaan? Zijn er geen claims ingediend door mensen die in de dagen voorafgaand aan de 15e een huis hebben gekocht? Ten slotte, wordt nu al nagedacht over de verwachtte negatieve gevolgen voor de woningmarkt van de tariefverhoging zoals die is voorzien per juli 2012?

Uitbreiding vrijwillige voortzetting pensioenregeling

De leden van de VVD-fractie bedanken de regering voor de tegemoetkoming aan de wens van de Tweede Kamer om de maximale looptijd van deze fiscale faciliteit voor vrijwillige voortzetting van een pensioenregeling uit te breiden van 3 naar 10 jaar na ontslag. Kan de regering bevestigen dat hiermee ZZP-ers langer in zijn of haar pensioenfonds kunnen blijven (voor een periode van 10 jaar)? De leden van de VVD-fractie zien de noodzaak om regelingen waarvan het gebruik niet in overeenstemming is met de doelstelling ervan, wat ten koste gaat van een solide belastingopbrengst, aan te scherpen.

De leden van de PVV-fractie stemmen hiermee in.

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van de uitbreiding vrijwillige voortzetting pensioenregeling. Waarom wordt expliciet in de memorie van toelichting gemeld dat de Tweede Kamer moet instemmen met de budgettaire dekking, te weten verlaging van de fiscale oudedagsreserve? Moeten de maatregelen per se gekoppeld zijn of kan ook een alternatieve dekking worden voorgesteld? Waarom is het budgettair belang van € 15 mln. niet bij de budgettaire aspecten opgenomen?

De maximumdotatie van ondernemers aan de oudedagsreserve wordt verlaagd met € 2500. Daar staat een verlenging tegenover van de mogelijkheid om de pensioenregeling na ontslag voort te zetten, van 3 jaar na 10 jaar. De leden van de ChristenUnie-fractie vragen de regering aan te geven hoe deze verlaging uitpakt voor de groep ondernemers die niet uit een dienstverband komen, of al veel langer ondernemen dan 10 jaar. En op wat voor manier wordt verzekerd dat ook werkelijk gebruik kan worden gemaakt van de verlengde voortzetting? Zijn er afspraken met pensioenuitvoerders om mee te werken aan de vrijwillige voortzetting, zo vragen de leden van de fractie van de ChristenUnie.

Maatregelen 30%-regeling

Ten aanzien van de 30%-regeling vragen de leden van de VVD-fractie een inschatting van het mogelijke effect op het aantal kennismigranten in Nederland? Welke effecten zijn er te verwachten voor het internationale onderwijsaanbod in Nederland? En ziet de regering gevolgen voor het (hooggeschoolde) arbeidsaanbod en de Nederlandse kenniseconomie als gevolg van het vervangen van het criterium «specifieke deskundigheid» door een inkomensgrens? Kan de regering het criterium «gericht vrijgestelde vergoedingen» nader toelichten, alsmede waarop de 150 kilometergrens is gebaseerd?

Begrip hebben de leden van de PvdA-fractie voor de wens van de regering om het onbedoelde gebruik van de 30%-regeling in te dammen. Het kan niet zo zijn dat iemand die net over de grens woont en hetzelfde werk doet bij een bedrijf aanzienlijk minder belasting betaalt dan zijn of haar collega die in Nederland woont. Dit neemt niet weg dat op onderdelen de maatregelen lijken door te schieten. Zo stelt de VSNU dat de voorstellen ertoe leiden dat van het bestaande buitenlandse wetenschappelijke personeel straks 85% niet (meer) voldoet aan de 30%-regeling. Dit omdat het overgrote deel van de promovendi en jonge onderzoekers niet voldoet aan het nieuwe salariscriterium. Onderschrijft de regering deze bevindingen? Is de regering bereid om in het bijzonder de salarisgrens van € 26 600 voor kennismigranten onder de 30 jaar op te trekken, zodanig dat de grootste zorgen van de universiteiten kunnen worden weggenomen?

De leden van de PVV-fractie stemmen hiermee in. De 30%-regeling is vormgegeven in het Uitvoeringsbesluit loonbelasting 1965, op grond van een aantal delegaties daartoe in de Wet LB 1964. Deze regeling dient een wettelijke regeling te worden

De leden van de fractie van GroenLinks vinden de 30%-regeling nog steeds buiten proportie. Kan de regering aangeven welke van de ons omringende landen dit soort regelingen kent en of hierin ook maxima zijn opgenomen voor de fiscale aftrek of dat een gerichtere doelgroep wordt bediend. Hoeveel mensen maken nu gebruik van de mogelijkheid in deze regeling om niet onder de Nederlandse belastingplicht te vallen zodat zij geen belasting in box 3 hoeven te betalen over hun spaargeld? Kan de regering een inschatting geven van de gemiddelde werkelijke extra kosten die expats moeten maken in vergelijking met de gemiddelde fiscale aftrek?

De 30%-regeling voor buitenlandse werknemers heeft een inkomenseis en een toets op specifieke deskundigheid. De leden van de ChristenUnie-fractie vragen of er cijfers beschikbaar zijn over de omvang van de groep waarvoor specifieke deskundigheid getoetst moet worden en in welke sectoren komt dit het meest voor. Welke gevolgen verwacht de regering van de wijziging van de 30%-regeling voor Nederland als vestigingsland voor hoogopgeleiden? Op welke manier wordt voorkomen dat budgettaire gevolgen van de 30%-regeling voor onderwijsinstellingen met een groot aandeel buitenlandse docenten niet worden afgewenteld op de kwaliteit van onderwijs?

S&O-afdrachtvermindering

De leden van de PVV-fractie stemmen hiermee in.

Invoering blanco accijnszegels

De leden van de PVV-fractie stemmen hiermee in.

De leden van de SP-fractie hebben met interesse kennisgenomen van het voorstel tot invoering van blanco accijnszegels. Aan welke voorwaarden moeten tabaksfabrikanten voldoen om in aanmerking te komen voor blanco accijnszegels? Welk deel van de tabaksfabrikanten voldoet aan deze voorwaarden? Wat voor sancties staan er op foutief gemelde prijs, hoeveelheid of tariefcode op de zegels en hoe worden deze zegels gecontroleerd door de Belastingdienst? Kunnen de uitkomsten van de pilot ook worden gegeven?

Uitvoeringskosten Belastingdienst

De leden van de SP-fractie vragen of tabel 10 kan worden uitgesplitst in de verschillende voorstellen die het Belastingplan 2012 behelst.

Overig

Vestigingsklimaat

Kan de regering een overzicht geven van de fiscale behandeling van «carried interest», zo vragen de leden van de SP-fractie. Welke aanscherping heeft tijdens de regeerperiode van het vorige kabinet plaatsgevonden? Zijn hiervan al resultaten bekend? Onlangs liet een serie artikelen in het Financieele Dagblad zien hoe Nederland nog steeds een knooppunt vormt voor internationale kapitaalstromen via belastingparadijzen. In het licht daarvan hebben de leden van de SP-fractie nog enkele vragen. Deelt de regering de mening van de heer Munting (oud-medewerker Belastingdienst) dat het erg gunstige fiscale klimaat voor financieringsfirma’s als een soort marketinginstrument werkt om hoofdkantoren en/of R&D-afdelingen aan te trekken? Is de regering bereid de Tweede Kamer jaarlijks op de hoogte houden van de totale geldstromen die via holding- en financieringsmaatschappijen door Nederland stromen en de belastingopbrengsten voor de Nederlandse staat daarover, alsmede een overzicht van de afgelopen vijf jaar? Welke substance vereisten worden er gesteld aan de BFI’s? Hebben deze alleen betrekking op de mate van financiering met eigen vermogen en het gelopen eigen risico of zijn er ook andere vereisten? Op welke manier toetst de Belastingdienst op die substance-eisen? Is de regering van mening dat het fiscaal gebruik van de coöperatie, zoals beschreven in het Financieele Dagblad van 13 september 2011, indruist tegen de oorspronkelijke doelstelling van de coöperatie? Wat vindt de regering ervan dat coöperaties steeds meer worden gebruikt als fiscaal vehikel? Kan de regering een omschrijving geven van de manier waarop coöperaties om fiscale redenen worden gebruikt? Welke substance-eisen worden aan hen gesteld? Hoe vaak is er in de afgelopen jaren alsnog dividendbelasting bij een coöperatie is geheven? Hoe wordt beoordeeld of een coöperatie deel uitmaakt van een beleggingstructuur, zodat alsnog dividendbelasting geheven wordt? Wordt de het land van bestemming van de uitkering van de coöperatie in dat oordeel meegenomen? Was het tot nu toe mogelijk voor een coöperatie om direct of indirect aandelen, winstbewijzen of geldleningen te houden met als voornaamste doel of een van de voornaamste doelen om de heffing van dividendbelasting of buitenlandse belasting bij een ander te ontgaan? Hoe stelt de Belastingdienst vast of het voornaamste doel van de coöperatie het ontgaan van belasting is? Kan de regering ten slotte aangeven op welke wijze er tot op heden invulling is gegeven aan de aangenomen motie2, ingediend door de SP-fractie, over country by country reporting?

Doorschuifregeling

De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen wederom aandacht van het kabinet voor het nieuwe fiscale regime zoals dat met ingang van 1 januari 2010 in box 2 van de Wet IB 2001 geldt voor de bedrijfsopvolging van de aanmerkelijkbelanghouder. Onder dit nieuwe regime doet zich een probleem voor wat betreft doorschuiving van een aanmerkelijk belang-claim (ab-claim) bij overlijden van de aandeelhouder in een BV die geen onderneming heeft, maar bijvoorbeeld beleggingen, pensioenvoorzieningen en dergelijke («beleggings-BV's»). Deze doorschuifregeling zit nu in feite zo in elkaar dat echtgenoten gestimuleerd worden om in het zicht van overlijden hun huwelijksgoederengemeenschap (partieel) te verdelen en daarbij alvast de ab-aandelen op naam van de vermoedelijke langstlevende te zetten. Aldus kan men de ab-claim in de aandelen doorschuiven, terwijl dat bij vererving (dus na overlijden) niet meer zou kunnen en over de ab-claim afgerekend zou moeten worden. De inrichting van de wet moedigt dus aan tot fiscaal gedrag in het zicht van overlijden. Bovendien leidt de huidige vormgeving van de doorschuifregeling tot ongelijke uitkomsten in de situatie van plotseling overlijden en in de situatie van «ziek worden en het overlijden zien aankomen». Deelt de regering de visie van de leden van de ChristenUnie-fractie dat dit een ongewenste situatie is? Verdient een algemene doorschuifmogelijkheid van de ab-claim voor zover de aandelen geërfd worden door een echtgenoot niet de voorkeur, zo vragen deze leden. Wat zou er bijvoorbeeld op tegen zijn om de ruime toepassing van de doorschuifregeling van artikel 4.17a van de Wet IB 2001 op te rekken naar iedere langstlevende echtgenoot en mogelijk zelfs tot de «fiscale partner» van de ab-houder, zo vragen deze leden.

Heffingskorting maatschappelijke beleggingen

Wat vindt de regering, zo vragen de leden van de CDA-fractie, van het voorstel van de Nederlandse Vereniging van Banken met betrekking tot de faciliteit voor groen beleggen om de heffingskorting vanaf 1 januari 2012 te fixeren op 0,7%, waarbij het volume van de inleg wordt gemaximeerd op € 4,1 miljard.

Afgelopen jaar is door de leden van de fractie van de ChristenUnie aandacht gevraagd voor de heffingskorting op Groen beleggen en is uiteindelijk in het Belastingplan 2011 een geleidelijke afbouw in vier jaar in plaats van direct afschaffen geregeld. Naar nu blijkt is zelfs de eerste stap in een geleidelijke afbouw funest voor de groenfinancieringen. Grote bedragen, oplopend tot € 700 miljoen, stromen uit fiscaal groene producten en de onzekerheid is groot bij ondernemers die hebben geïnvesteerd in innovatieve en duurzame producten in verband met dreigende tussentijdse renteverhoging. Kan de regering de keuze voor afbouw van deze regeling nog eens nader onderbouwen in het licht van de recent gepubliceerde keuze voor een impuls voor innovatieve ondernemers middels fiscale instrumenten (de RDA), zo vragen deze leden. En hoe verhoudt de keuze tot afbouw zich met de recent gesloten Green Deal tussen regering en VNO-NCW, MKB Nederland, LTO en stichting Natuur & Milieu, waarin het volgende wordt aangegeven: «partijen zullen op korte termijn een onderzoek initiëren naar de vraag in hoeverre de financiering van rendabele duurzaamheidsinitiatieven kan worden ondersteund door aanpassing van het huidige fiscale milieu- en energie investerings- en stimuleringsinstrumentarium, en dit beter te laten aansluiten op de behoeften van de markt. Hierbij zal onder meer de samenhang met de fiscale faciliteit Groen Beleggen en de Regeling Groenprojecten 2010 worden betrokken. Het instrumentarium wordt mede beoordeeld op de kosteneffectieve bijdrage aan de energie- en klimaatdoelstellingen.»

De leden van de ChristenUnie-fractie herinneren de regering aan de toezegging gedaan aan de Eerste Kamer om de impact van de afschaffing van de heffingskorting Groen Beleggen te monitoren en de uitspraak open te staan voor alternatieve oplossingen. Kan de regering aangeven wat de resultaten zijn van de genoemde monitoring? Staat de regering open voor alternatieven binnen het bestaande budgettaire kader? Bijvoorbeeld zoals aangedragen door de Nederlandse Vereniging van Banken om vanaf 1 januari 2012 de heffingskorting voor de belegger op 0,7% vast te zetten bij een maximaal volume van de inleg van ruim € 4,1 miljard. In dit alternatief daarnaast € 50 miljoen extra bespaard ten opzichte van de met het belastingplan 2011 aangenomen begroting (lopend van 2011 tot 2015). Graag een reactie.

Verlengen willekeurige afschrijving

Tijdens de crisis van 2008 is ter ondersteuning van bedrijven in economisch moeilijke tijden de willekeurige afschrijvingsregeling geïntroduceerd. Deze regeling blijkt goed te werken, en is voor sommige bedrijven sterk bepalend geweest in de keus voor het doen van grote investeringen. De omstandigheden zijn nu nog steeds niet dusdanig verbeterd ten opzichte van de situatie van 2008. Is de regering het met de leden van de ChristenUnie-fractie eens dat in dat verband verlenging van de willekeurige afschrijving een benodigde steun in de rug is voor het bedrijfsleven. Hoeveel kost het om de regeling met een jaar te verlengen? Wat zijn de gevolgen van verlenging voor de ontwikkeling van het EMU-saldo? Is een inschatting te geven van de baten van deze regeling, gelet op de bijdrage hiervan aan bijvoorbeeld werkgelegenheid en economische groei? Zo ja, wat levert deze regeling (op termijn) op? De leden van de fractie van de ChristenUnie vragen of de regering een nauwkeurig overzicht wil verstrekken van de beëindiging van het lage btw-tarief in de bouw. Wat waren de positieve gevolgen van de verlaging. Welke effecten heeft de verhoging in een tijd dat de bouw door gebrek aan nieuwbouwprojecten het toch al zwaar heeft. Wil de regering daarbij reageren op de cijfers die de sector heeft aangedragen?

Bosal-gat

Ter dekking van de tijdelijke verlaging van de overdrachtsbelasting wordt in 2012 het Bosal-gat gebruikt. De leden van de PvdA-fractie vragen om een toelichting op hoe dit gat gebruikt wordt. Verder is in het Belastingplan te lezen dat vanaf 2013 de opbrengsten hiervan weer wegvallen. Wordt het hiermee vanaf 2013 weer mogelijk voor bedrijven om de deelnemingsrente af te trekken? Zo ja, is dat gewenst?

De reparatie van het Bosal-gat ter dekking van de verlaging van de overdrachtsbelasting staat nog niet in het Belastingplan. Hier was door de Tweede Kamer via de motie van Bashir en Van Vliet3 uitdrukkelijk om gevraagd, zo constateren de leden van de SP-fractie. Waarom is het nodig deze maatregel apart te behandelen? Hoe verantwoordt de regering deze dekking in het kader van de begrotingsregels, gezien het feit dat er nog geen voorstel ligt voor het dichten van het Bosal-gat? Hoeveel gaat de reparatie van het Bosal-gat naar schatting opleveren? Ligt het in de bedoeling van de regering om de opbrengst van de reparatie van het Bosal-gat direct weer uit te geven in de wet die daarvoor zal worden ingediend? Welke bestemming heeft de regering daarvoor in gedachte? Hoeveel zou het theoretisch opleveren als het gehele gat zou kunnen worden gedicht, ofwel hoeveel lekt er jaarlijks weg door het Bosal-gat? Kan de regering ingaan op het voorstel van dr. J. Vleggeert in het Weekblad Fiscaal Recht waarin een andere suggestie wordt gegeven voor aftrekbeperking naar aanleiding van de motie Bashir/van Vliet3.

De leden van de fractie van D66 constateren dat in het budgettaire beeld de opbrengst van de reparatie van het Bosal-gat voor het jaar 2012 € 59 miljoen bedraagt, maar deze voor latere jaren nihil is. Kan de regering toelichten waarom er voor deze reparatie geen structurele opbrengst wordt ingeboekt? Kan de regering toelichten hoe de reparatie van het Bosal-gat zich verhoudt tot de aanpak van de overnameholding?

De leden van de fractie van GroenLinks vragen waarom de aanpak van het Bosal-gat nog niet is verwerkt in het voorliggende Belastingplan. Hoe staan de nu voorgestelde maatregelen in de Vpb in relatie tot de aanpak van het Bosal-gat? Ook vragen deze leden of de regering bereid is tot een bredere aanpak van fiscale constructies, aangezien hier nog steeds op grote schaal misbruik van wordt gemaakt en hierdoor de soliditeit van de belastingheffing wordt aangetast.

Ook de leden van de ChristenUnie-fractie vragen naar de aangenomen motie Bashir/Van Vliet3. Waarom, zo vragen de leden van de ChristenUnie-fractie, is de – met algemene stemmen aangenomen – motie niet uitgevoerd? En hoe verhoudt deze motie én het dekkingsvoorstel van deze regering voor de tijdelijke verlaging van de overdrachtsbelasting zich met de aanbeveling van het Topteam Hoofdkantoren om de aftrek van deelnemingsrente ongemoeid te laten, welke door de minister van EL&I is overgenomen?

Bankenbelasting

De leden van de SP-fractie hebben verschillende vragen gesteld over het niet opnemen van de wijzigingen in verband met het dichten van het Bosal-gat in het Belasting 2012. Vergelijkbare vragen hebben de leden van de SP-fractie ten aanzien van de bankenbelasting. Ook daar vragen deze leden waarom deze separaat moet worden behandeld. Wordt de opbrengst van de bankenbelasting ook voor andere zaken gebruikt, naast de financiering van de overdrachtsbelasting? Kan de regering een nadere toelichting geven op de verwachte opbrengst van de bankenbelasting?

Commentaar derden

De leden van de CDA-fractie vragen de regering ook de door de NOB in hun commentaar op het Belastingplan 2012 gestelde vragen te beantwoorden, alsmede te reageren op de door de NOB geuite bezwaren en de door hen aangedragen alternatieven.

Kan de regering een reactie geven op de genoemde punten in de brieven van de KNB en de EPN, zo vragen de leden van de ChristenUnie-fractie.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel XXVII Onderdeel D (Artikel 30fe)

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van het uitgebreide voorbeeld. Kan dit uitgebreide voorbeeld ook worden gemaakt voor de huidige situatie? In het laatste punt g wordt gesteld dat er over de gehele periode belastingrente is verschuldigd? Hoe is dat in vergelijking met de huidige situatie? Laat dit voorbeeld zien dat de belastingplichtige in het nadeel is wanneer hij bezwaar maakt en zijn gelijk wilt halen? Zo nee, waarom niet?