Nr. 22 VERSLAG HOUDENDE EEN LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

De vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap1, belast met het voorbereidend onderzoek van dit voorstel van wet, heeft de eer verslag uit te brengen in de vorm van een lijst van vragen met de daarop gegeven antwoorden.

Met de vaststelling van het verslag acht de commissie de openbare behandeling van het wetsvoorstel voldoende voorbereid.

1

Waarom heeft u de operationele doelstellingen bij de beleidsartikelen laten vervallen?

2

Waarom zijn de algemene doelstellingen van de artikelen 11, 14 en 25 gewijzigd ten opzichte van de begroting 2011? In het bijzonder bij de artikelen 11 en 25 waar geen duidelijke hervormingen van het beleid van toepassing zijn?

3

Kunt u inzichtelijk maken hoe de, nu als versnipperd over verschillende beleidsartikelen gepresenteerde bedragen voor de uitvoering door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) in totaal bedraagt?

4

Kan per sector worden aangegeven hoeveel wordt bezuinigd in verband met de efficiencykorting van de raden en instituten?

5

Kunt u aangeven welke maatstaf voor administratieve lasten u hanteert en hoe hoog de administratieve lasten in de verschillende sectoren van het onderwijs op dit moment zijn, met het oog op de reactie van premier Rutte op vragen die hem via Twitter werden gesteld, namelijk dat dit kabinet de administratieve lasten in het onderwijs gaat verlagen?

De maatstaf voor administratieve lasten die het kabinet hanteert betreft de informatieverplichtingen voor instellingen, burgers en bedrijven die voortvloeien uit wet- en regelgeving van de overheid. OCW past deze definitie natuurlijk ook toe.

Binnen OCW is er al vanaf 2004 aandacht voor de vermindering van lasten. Eind 2011 bedragen de administratieve lasten die voortvloeien uit wet- en regelgeving van OCW circa € 97 miljoen. Dit is een vermindering van zo’n 23% ten opzichte van het peiljaar 2007 waarover uw Kamer in de Voortgangsrapportage Lastendruk OCW uit 2009 is bericht (Kamerstuk 32 123 VIII, nr. 102). De verdeling over de onderwijssectoren is als volgt:

6

Kunt u aangeven welke administratieve lasten er in de verschillende sectoren van het onderwijs in 2012 verdwijnen? Welke regels gaat u hiervoor aanpassen of afschaffen?

OCW zal in 2012 de administratieve lasten voor OCW-instellingen verder naar beneden brengen. Een aantal maatregelen draagt bij aan deze doelstelling. Er wordt een aantal subsidieregelingen afgeschaft (Krachtig Meesterschap, Risicoregio’s VO en Innovatiebox BVE, Kamerstuk 32 500 VIII, nr. 160). Verder heeft OCW recentelijk in een brief aangekondigd om de bekostiging van het onderwijs te vereenvoudigen (Kamerstuk 32 500 VIII, nr. 214).

OCW wil overigens – naast de vermindering van administratieve lasten volgens de rijksbreed gehanteerde definitie – op meer terreinen de regeldruk en bureaucratie voor instellingen verminderen. Versterking van professionaliteit is een leidend thema in de diverse Actieplannen van het kabinet voor de onderwijssectoren. In dit kader is OCW voornemens binnenkort te onderzoeken hoe de regeldruk die leraren ervaren, kan worden aangepakt. Daarnaast lopen initiatieven zoals de experimenten (in het VO) over welke regelruimte nodig is en geboden kan worden en het vereenvoudigen van de aanvraag en verantwoording over subsidies.

7

Kunt u aangeven welke middelen beschikbaar zijn voor het stimuleren van een Leven Lang Leren in zowel het beroepsonderwijs, het volwassenenonderwijs en het hoger onderwijs?

Er is geen sprake (meer) van specifieke stimuleringsmiddelen zoals dat het geval was in de periode 2005–2011. In de begroting voor het mbo is € 1 miljoen beschikbaar voor de bevordering van de kwaliteit van EVC en het Kenniscentrum EVC. Vanaf 2013 is structureel 70 miljoen beschikbaar voor het 30 plus arrangement in het mbo. Zie hiervoor de brief aan de Tweede Kamer van 16 maart 2011 (Kamerstuk 31 524, nr. 89).

Verder zijn er posten in de begroting opgenomen die bijdragen aan de doelstelling van het bevorderen van een leven lang leren, maar daar niet exclusief voor zijn bedoeld. Dit betreft voor het mbo de middelen voor educatie en het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs. Voor hoger onderwijs geldt dit voor de bekostiging van de Open Universiteit waarbij geen onderscheid wordt gemaakt naar leeftijd of arbeidsstatus van de student.

8

Hoe kan de Kamer de bedrijfsvoering van het departement controleren, nu er geen aparte paragraaf meer is opgenomen in de begroting?

9

Waarom wordt de budgetflexibiliteit dit jaar niet in een tabel weergegeven zoals vorige jaren?

10

Hoe spant het kabinet zich in «de interactie tot uitgangspunt van beleid te maken»? Hoe kan de Kamer dit uitgangspunt controleren als er slechts sprake is van een inspanning te leveren?

Dit uitgangspunt van ons beleid is een vertaling van het kabinetsstreven om de verantwoordelijkheid voor publieke goederen weer meer met de samenleving te delen en om de overheid compact te organiseren.

Het uitgangspunt is in ons beleid uitgewerkt in verschillende concrete voornemens waaraan in sommige gevallen ook streefdoelen zijn gekoppeld. Voorbeelden daarvan zijn het streven naar voldoende publieksbereik in de cultuursector, de rol van ledentallen bij de publieke omroep, de rol van tevredenheid van studenten en bedrijfsleven in het mbo en het bevorderen van ouderbetrokkenheid in het funderend onderwijs.

11

Welke taken en lasten komen er concreet bij voor scholen door beleidsmaatregelen van dit kabinet?

Het kabinet zet in de actieplannen en strategische agenda’s het primaire proces centraal. De maatregelen in deze actieplannen en agenda’s zijn erop gericht dat onderwijsinstellingen hun kernprocessen verbeteren: het op orde hebben van de basis, een ambitieus leerklimaat creëren met goed opgeleide docenten en transparantie over resultaten, zodat de resultaten van leerlingen omhoog gaan.

Of het beleid dat we hierop inzetten tot extra taken voor onderwijsinstellingen leidt, is afhankelijk van de situatie van de specifieke onderwijsinstellingen.

De actieplannen en strategische agenda’s geven een totaaloverzicht van de taken, maatregelen gericht op het reduceren van de bureaucratie en het creëren van extra ruimte voor maatwerk. Bij de uitwerking hiervan wordt nadrukkelijk rekening gehouden met het beperken van de lasten en uitvoeringskosten, onder andere door wanneer data nodig is, zoveel mogelijk aan te sluiten bij bestaande bronnen, zoals DUO, Inspectie van het onderwijs en het CBS.

12

Kunt u aangeven hoeveel uitgaven uit het Fonds Economische Structuurversterking (FES) gedurende de afgelopen vijf jaren werden uitgegeven aan wetenschappelijk onderzoek?

13

Waarom benoemt u in de beleidsagenda uw ambitieniveau voor Prestatiebeloning onderwijs en het Sociaal leenstelsel niet, zoals dat wel gebeurt bij stelselherziening Media en Cultuur onder een apart «kopje»? Waarom ontbreken de concrete doelstellingen, de relatie met beschikbare budgetten, tussenstappen in de tijd en de indicatoren (grotendeels) voor deze vier hervormingen? Bent u voornemens deze gegevens op te nemen in de begroting 2013? Zo nee, waarom niet? Hoe kan de Kamer op deze manier bij het jaarverslag 2012 beoordelen of u de tussendoelen voor 2012 heeft gerealiseerd?

Zowel prestatiebeloning voor leraren als het sociaal leenstelsel maken onderdeel uit van een breed pakket van maatregelen. Prestatiebeloning staat in het kader van een goed en effectief personeelsbeleid. Het sociaal leenstelsel valt onder de hervorming van de studiefinanciering, een van de prioriteiten van dit kabinet.

In eerdere debatten heeft de Minister-president reeds aangegeven geen aparte verantwoordingscyclus op te willen tuigen. Er zal dus ook geen afzonderlijke lijst (of een programma) komen met de prioriteiten dan wel specifieke kabinetsdoelen.

De rapportage over doelen, indicatoren, en te ondernemen acties treft u aan in specifieke nota’s over deze hervormingen, in voortgangsrapportages over de uitvoering van de actieplannen en strategische agenda’s en in de reguliere begrotingscyclus (zoals in de «Monitor streefdoelen» die onderdeel is van de beleidsagenda).

14

Kunt u aangeven op welke wijze u invulling geeft aan de belofte uit het Regeerakkoord in vijf jaar de numerus fixus voor de opleiding geneeskunde af te schaffen? Kunt u aangeven hoeveel studenten zich dit jaar hebben ingeschreven voor de studie geneeskunde? Kunt u aangeven hoeveel een studie geneeskunde per student kost? Kunt u aangeven hoeveel de belofte de numerus fixus af te schaffen per jaar kost?

Het ministerie van VWS en het ministerie van OCW werken gezamenlijk aan de brief van het kabinet over de uitwerking van de afspraken in het regeerakkoord. De uitwerking vergt nog enige tijd in verband met het overleg met de universiteiten en hogescholen. Naar verwachting wordt de brief in het voorjaar 2012 aan de Tweede Kamer aangeboden.

De numerus fixus geneeskunde bedroeg in dit jaar 2850 plaatsen. Het aantal nieuwe inschrijvingen is gelijk aan dit aantal. Het totaal aantal ingeschreven studenten voor de opleiding geneeskunde in het collegejaar 2010/2011 bedroeg 18 435.

De meerkosten van een extra voltijd opleidingsplaats voor de opleiding geneeskunde bedragen € 136 000 per student. Dit is gebaseerd op het rapport van de commissie marktprikkels medische opleidingen onder voorzitterschap van de heer Linschoten.

De kosten van de maatregel uit het Regeerakkoord zijn afhankelijk van de keuzes die in de uitwerking van dit beleid worden gemaakt. Hierover wordt de Kamer in de hiervoor genoemde brief geïnformeerd.

15

Valt onder de professionalisering en kwaliteitsverhoging van docenten en leidinggevenden ook de professionalisering van peuterleidsters die betrokken zijn bij de uitvoering van de voorschoolse educatie?

16

Wat verstaat u onder «zoveel mogelijk gegevens» nu de nota «Werken in het onderwijs» als aparte publicatie komt te vervallen? Welke informatie wordt in 2012 wel en welke niet opgenomen in «Trends in beeld»? Hoe borgt u dat de informatie die nu in de nota «Werken in het onderwijs» is opgenomen ook (beknopt) in de begroting zelf staat, zodat de begroting als zelfstandig document gelezen kan worden?

De nota «Werken in het Onderwijs» als aparte publicatie bij de begroting komt te vervallen. We hechten er echter wel aan de Tweede Kamer op een samenhangende wijze te informeren over de voortgang van de maatregelen uit de actieplannen Leerkracht en Leraar 2020 en ontwikkelingen op de onderwijsarbeidsmarkt. Nagegaan wordt op welke wijze en op welk moment in het jaar dit het beste kan.

In de begroting zal aandacht worden besteed aan deze onderwerpen. Daarbij wordt gelet op de leesbaarheid en begrijpelijkheid van de begroting, als zelfstandig document. Verder wordt nagegaan welke indicatoren over de onderwijsarbeidsmarkt opgenomen kunnen worden in OCW in Kerncijfers en/of in Trends in Beeld.

17

Wordt er naast onderzoek naar vormen van prestatiebeloning ook onderzoek gedaan naar draagvlak voor prestatiebeloning onder leraren?

Ja, in de experimenten wordt nauwkeurig onderzoek gedaan naar zowel de kwantitatieve als kwalitatieve effecten van (verschillende) vormen van prestatiebeloning. Dat betekent dus niet alleen onderzoek naar het directe effect op bijvoorbeeld de bereikte leerwinst of schooluitval, maar ook naar indirecte effecten zoals bijvoorbeeld gewijzigde schoolcultuur, mogelijk strategisch gedrag van leraren of lerarenteams, het gedrag van leraren die geen prestatiebeloning hebben ontvangen, etc.

Deze brede evaluatie is noodzakelijk om een goede afweging te kunnen maken over de structurele inzet van het instrument prestatiebeloning in het onderwijs.

18

Hoe worden de middelen voor prestatiebeloning voor leraren in 2012 ingezet?

Uitgangspunt bij de experimenten prestatiebeloning is vrijwillige deelname vanuit het onderwijs en het voorkomen van Haagse blauwdrukken als het gaat om het type experimenten.

In november 2011 wordt de (subsidie)regeling Prestatiebeloning in het onderwijs gepubliceerd. Op basis van deze regeling kunnen schoolbesturen in het PO, SO, VO en MBO een aanvraag indienen voor het doen van een (1 of meerjarig) experiment. De experimenten beginnen vanaf het voorjaar 2012 en lopen uiterlijk tot 2015.

Hoe de middelen worden ingezet hangt vooral af van de interesse vanuit de verschillende sectoren.

De komende experimentjaren wordt een beperkt deel van de middelen gereserveerd voor de ondersteuning van deelnemende scholen en de beoordeling van de experimentaanvragen door een wetenschappelijk begeleidingscommissie.

Het is de verwachting dat in alle sectoren interesse is voor het doen van experimenten.

19

Waar wordt exact de ombuiging in passend onderwijs geherinvesteerd in het onderwijs?

20

Hoe ziet u een actieve ondersteuning van een cultuurverandering op het gebied van emancipatie voor zich, in verhouding tot de kabinetsbrede doelstelling van een kleinere overheid? Is die actieve ondersteuning een incidenteel actiepunt?

21

Waarom worden alleen de 20% beste leerlingen in het primair onderwijs en 20% beste leerlingen op het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo) genoemd? Waar zijn de excellente leerlingen in het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) en op het hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo)?

22

Is de 7 miljoen euro voor professionele masteropleidingen in de topsectoren vanaf 2013 opgenomen in de begroting van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) of in de begroting van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I)?

23

Welk streefdoel heeft u bij de inzet op versterkte doorstroming?

Voor optimale efficiënte leerroutes zijn geen streefdoelen geformuleerd, maar wordt wel op verschillende manieren ingezet om de aansluiting tussen onderwijssectoren te versterken.

Zo wordt de aansluiting vmbo–havo verbeterd onder meer op basis van een code die de VO-raad ontwikkelt over het toelatingsbeleid van scholen.

24

Welk streefdoel heeft u bij de inzet op minder uitval voor 2012, 2013, 2014 en 2015?

Voor wat betreft voortijdig schoolverlaters wordt de doelstelling van maximaal 25 000 vsv'ers in 2016 omgewerkt naar een procentuele norm in de vernieuwde vsv-convenanten (van 2012–2013 tot en met 2014–2015).

De procentuele norm zal verbijzonderd worden voor verschillende niveaus in het mbo en het vo. Een procentuele norm doet meer recht aan instellingen en regio’s die nu reeds een laag vsv-percentage hebben en aan scholen, instellingen en regio’s met groeiende of krimpende aantallen leerlingen en deelnemers. De prestatiesubsidie wordt gekoppeld aan het al dan niet behalen van de procentuele norm. In de brief aan de Tweede Kamer in het voorjaar van 2012 – met de voorlopige vsv-cijfers over het schooljaar 2010–2011 – zullen ook de uitgewerkte normpercentages worden weergegeven en onderbouwd voor de verschillende tussenliggende jaren.

Voor de inzet op de vermindering van uitval waar het niet gaat om vsv’ers: zie de antwoorden op vragen 23 en 25. Zo worden in het hoger onderwijs per instelling volgend jaar prestatieafspraken gemaakt over vermindering van de uitval.

25

Welk streefdoel heeft de u bij de inzet op een kortere studieduur?

Om de leerroute vmbo-mbo-hbo aantrekkelijker te maken (in vergelijking tot de route vmbo-havo-hbo) verkorten we mbo4-opleidingen van vier naar drie jaar. Over mogelijke uitzonderingen hebben we advies gevraagd (zie vraag 160). Instellingen moeten studenten intensieve onderwijsprogramma’s aanbieden waardoor studenten worden uitgedaagd. Om instellingen te stimuleren opleidingen (bol en bbl) efficiënt en doelmatig in te richten zodanig dat studenten de kwalificaties kunnen halen binnen de maximale studieduur, wordt ook het bekostigingssysteem mbo aangepast.

Per instelling voor hoger onderwijs worden volgend jaar prestatieafspraken gemaakt over vermindering van de uitval (zie verder de Strategische Agenda Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap (Kamerstuk 31 288, nr. 194)). Hier worden ook gunstige effecten verwacht van de langstudeerdersmaatregelen.

26

Welke concrete investeringen heeft het kabinet naast toetsontwikkeling voor ogen om de prestaties in de basisvakken te verbeteren?

27

Wordt het effect van de studiekeuzegesprekken door universiteiten en hogescholen gemeten en geëvalueerd op nationaal niveau? Hoe wordt de Kamer hierover geïnformeerd?

Ter uitvoering van de Strategische Agenda Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap, (Kamerstuk 31 288, nr. 194) wordt een wetsvoorstel voorbereid waarin de studiekeuzegesprekken worden meegenomen. De wetgeving zal op nationaal niveau worden geëvalueerd, en daarmee dus ook de studiekeuzegesprekken.

Uit effectmetingen tot dusver kan worden afgeleid dat studiekeuzegesprekken positief werken op de studievoortgang (zie de crosscase analyse Kohnstamm Instituut, 2010).

28

Welke maatregelen worden er concreet genomen om in de doorlopende leerlijn tussen middelbaar beroepsonderwijs (mbo-4) en hoger beroepsonderwijs (hbo) de aansluiting op kwaliteit te verbeteren?

Er worden verschillende maatregelen genomen. Om te beginnen zijn met de invoering van de Wet referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen in alle kwalificatiedossiers van mbo-4 generieke eisen aan Nederlandse taal en rekenen opgenomen. Voor studenten van niveau 4 van het mbo wordt gevraagd om het Nederlands en het rekenen op referentieniveau 3F te beheersen; dit referentieniveau geldt ook voor het Havo. In het Examenbesluit beroepsopleidingen WEB is opgenomen dat in 2013/2014 in mbo 4 voor het eerst centrale examens gebaseerd op de referentieniveaus, worden afgenomen.

Verder worden met het oog op het verbeteren van de doorstroom naar het hbo in alle kwalificatiedossiers van mbo-4 generieke eisen aan Engels opgenomen, ongeacht of het voor het beroep noodzakelijk is. Naar verwachting zal de betreffende regelgeving op 1 augustus 2012 in werking treden.

Ten slotte kan worden opgemerkt dat de verbetering van de doorstroom mbo-hbo niet alleen een zaak van de overheid kan zijn. Het uitgangspunt van OCW op het terrein van de doorstroom mbo-hbo is nog steeds dat de ROC’s en de hogescholen met elkaar afspraken maken over het op elkaar laten aansluiten van de opleidingen. Het succes van mbo’ers in het hbo is immers groter als de mbo- en hbo-opleiding goed op elkaar aansluiten. De regie voor een goede doorstroom van mbo naar hbo ligt dus bij de onderwijsinstellingen zelf. Onderwijsinstellingen moeten hun opleidingsprogramma’s goed op elkaar afstemmen en moeten zorgen voor een goede begeleiding.

Zoals in de Strategische Agenda Hoger Onderwijs is aangekondigd wordt bij wet mogelijk gemaakt dat hogescholen aan studenten met een mbo-achtergrond nadere vooropleidingseisen kunnen stellen. De uitwerking van deze nieuwe wetgeving zal in overleg tussen de betrokken directies van OCW en het veld (mbo en hbo) plaatsvinden.

29

Hoe veel scholen, gemeenten, kenniscentra en bedrijven worden momenteel ondersteund bij het opzetten van werkscholen? Hoe werken deze werkscholen? Hoe veel geld is er beschikbaar voor het ontwikkelen van deze werkscholen?

30

Als in het mbo de onderwijstijd wordt uitgebreid en een nieuwe urennorm geïntroduceerd, hoe wordt dan de nieuwe urennorm gecontroleerd, aangezien onderwijstijd voor het mbo echter geen bekostigingsvoorwaarde meer vormt?

31

Welke invoeringstermijn gaat er gelden voor het verplichte gebruik van een leerlingvolgsysteem voor het speciaal (basis)onderwijs en voor speciale leerlingen in het reguliere basisonderwijs?

32

Kunt u een overzicht geven van de middelen die dit kabinet extra investeert in de professionalisering van leraren? Aan het versterken van welke vaardigheden in welke sectoren van het onderwijs komen deze middelen ten goede?

Het kabinet investeert in 2012 € 100 miljoen en vanaf 2013 € 150 miljoen voor professionalisering in de sectoren primair en voortgezet onderwijs en in het middelbaar beroepsonderwijs. Een klein deel van de middelen wordt gebruikt voor de landelijke toetsing die bij de lerarenopleidingen zal worden ingevoerd.

Met de sectorraden worden nu afspraken over de besteding van deze middelen gemaakt. Daarbij ligt het accent sterk op een intensivering van de professionalisering met betrekking tot het kunnen omgaan met verschillen en met opbrengstgericht werken.

33

Kunt u aangeven welk deel van de extra middelen voor professionalisering van docenten in het basis-, voortgezet en beroepsonderwijs ten goede komt aan vaardigheden gerelateerd aan de invoering van passend onderwijs?

34

Welke zeggenschap hebben leraren zelf specifiek over middelen die beschikbaar zijn voor verdere professionalisering van henzelf?

35

Hoeveel geld is er beschikbaar voor de scholen om de functiemix in te voeren?

De bekostiging van de beloningsmaatregelen uit het actieplan «LeerKracht van Nederland» (functiemix, kortere salarislijnen, verhoging schaaluitloopbedragen, verbetering salarispositie adjunctdirecteuren, toelage directeuren) loopt op: in 2012 € 584 miljoen, in 2015 € 745 miljoen en € 0,9 miljard vanaf 2020. Voor het actieplan is in totaal vanaf 2020 € 1,0 miljard beschikbaar. Het verschil met de hiervoor vermelde € 0,9 miljard betreft maatregelen direct gericht op het versterken van het beroep van leraren (de belangrijkste in dit kader zijn de lerarenbeurs en opleiden in de school).

De kosten van de maatregelen functiemix, het inkorten van de carrièrelijnen en het verhogen van de schaaluitloopbedragen zijn niet uit elkaar te halen. De effecten van deze maatregelen beïnvloeden elkaar.

Het is aan een schoolbestuur zelf om een goede meerjarenbegroting op te stellen en daarbij de consequenties te bezien van het personeelsbeleid waaronder invoering van de functiemix.

36

Hoeveel budget is er nodig voor het invoeren van de functiemix als de doelstellingen van het convenant worden gehaald en de uitstroom normaal verdeeld is over de treden van de schaal?

Zoals hiervoor in het antwoord op vraag 35 aangegeven is het budget voor de bekostiging van de beloningsmaatregelen uit het actieplan «LeerKracht van Nederland» in 2012 € 584 miljoen, in 2015 € 745 miljoen, oplopend tot € 900 miljoen vanaf 2020. Deze budgetten zijn voldoende voor het invoeren van alle beloningsmaatregelen.

Omdat de effecten van de maatregelen functiemix, het inkorten van de carrièrelijnen en het verhogen van de schaaluitloopbedragen elkaar beïnvloeden, is een uitsplitsing van bovenstaande bedragen naar maatregel niet mogelijk.

37

Ligt bij nascholing de nadruk op omgaan met verschillen tussen leerlingen of op opbrengstgericht werken? In hoeverre is er financiële ruimte om leraren op beide aspecten voldoende bij te scholen?

38

Wordt er in de specialisaties aandacht besteed aan het omgaan met verschillen tussen leerlingen met verschillende competenties in de klas? Zo ja, op welke manier? Zo nee, welke maatregelen worden met betrekking tot deze professionalisering van huidige leraren genomen?

39

Welk «substantieel deel» van de middelen voor professionalisering wordt ingezet om een inhaalslag te maken in het professionaliseren van leraren op het gebied van omgaan met verschillende leerlingen in de groep? Welk deel wordt geïnvesteerd in de initiële opleidingen en welk deel wordt in na- en bijscholing van zittende leraren geïnvesteerd? Welke veranderingen aan de initiële opleidingen worden doorgevoerd om de genoemde inhaalslag te maken? Hoe wordt gestimuleerd dat het na- en bijscholingsbudget van scholen ook daadwerkelijk aan dit doel wordt besteed?

Voor het antwoord op het eerste deel van deze vraag wordt verwezen naar het antwoord op vraag 33.

Bijna 100% van de investering in professionalisering komt ten goede aan het PO, VO en MBO. Een klein deel gaat de eerste jaren naar de ontwikkeling van landelijke toetsen voor de pabo’s en de 2^de graads lerarenopleidingen.

Voor de initiële lerarenopleidingen worden de kennisbases nu ingevoerd. Bij de generieke kennisbases is ook aandacht voor het omgaan met verschillen en het opbrengstgericht werken.

Via de afspraken met de sectorraden wordt gestimuleerd dat het professionaliseringsbudget aan de gewenste doelen wordt besteed. De scholen krijgen desgewenst ondersteuning bij de vertaling van de sectordoelen naar doelen op schoolniveau en bij de realisatie van de doelen.

40

Welke instrumenten worden ingezet vóór 1 augustus 2012, het moment dat passend onderwijs wordt ingevoerd? Hoe verhouden deze zich tot de beleidsverwachtingen?

41

Verwacht u dat de inhaalslag met professionalisering van huidige leraren in het primair onderwijs (po), het (voortgezet) speciaal onderwijs ((v)so), het voortgezet onderwijs (vo) en het middelbaar beroepsonderwijs in het omgaan met verschillen tussen leerlingen in de klas is voltooid voordat «passend onderwijs» is ingevoerd? Zo ja, hoe? Zo neen, waarom niet?

42

Op welke manier wordt de verdere professionalisering van schoolleiders in po, (v)so, vo en mbo vormgegeven? Welke middelen zijn beschikbaar voor het professionaliseren van schoolleiders? Aan welke eisen moeten schoolleiders in 2016 voldoen? Komen er aparte wettelijk vastgelegde bekwaamheidseisen voor schoolleiders? Wordt het opstellen van een zorgprofiel van de school onderdeel van deze bekwaamheidseisen?

43

Wanneer komt u met de plannen voor de zogeheten kennisbases voor vakken die geen centrale eindtoets kennen? Waarom is gekozen voor deze kennisbases?

44

Welke lessen zijn geleerd uit de nadruk op toetsresultaten in Engeland en de Verenigde Staten van Amerika? Hoe beïnvloeden deze lessen uw beleid?

45

Kunt u aangeven wat de gemiddelde grootte van schoolbesturen in de verschillende onderwijssectoren is naar aantal vestigingen en leerlingen? Kunt u ook aangeven hoe dit gemiddelde zich de afgelopen tien jaar heeft ontwikkeld?

46

Als wordt gesteld dat «Vensters voor verantwoording» in het voortgezet onderwijs een verantwoordelijkheid van de sector zelf is, wie introduceert dan de «Vensters primair onderwijs»? Is dat de sectorraad of de overheid? Waarom is deze keuze gemaakt?

47

Hoeveel kinderen volgden in 2010 speciaal onderwijs en hoeveel kinderen deden deels een beroep op het speciaal onderwijs? Kunt u dit weergeven in aantallen en in percentage van het totaal aantal leerlingen uitgesplitst naar primair onderwijs en voortgezet onderwijs?

48

Welke definitie van overhead bent u voornemens te gebruiken?

Per brief van 1 december 2008 (KST125567) is Uw Kamer verslag gedaan over de benchmarkonderzoeken naar overhead en bureaucratie in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs, het middelbaar beroepsonderwijs en het hoger onderwijs. Voor het betreffende onderzoek wordt verwezen naar de brief van 7 december 2007 (Tweede Kamer 2007–2008, 29 546 en 29 362, nr. 15).

Sindsdien zijn de sectoren zelf aan de slag gegaan met benchmarks, kengetallen en onderlinge vergelijkingen. Binnen de mbo-sector wordt bij overhead gedacht aan de kosten die gepaard gaan aan indirect onderwijsondersteunend personeel en aan kosten voor directie en management.

In «Inzichten uit de financiële benchmark MBO, Op weg naar toekomstbestendig onderwijs: betere vakmensen in de 21e eeuw» meldt de mbo-sector dit voorjaar in haar vijfde benchmark dat een steeds groter aandeel van de middelen wordt ingezet voor het primaire proces en dat de overheadkosten daarmee teruglopen. Concreet: voor het indirecte onderwijsondersteunend personeel liepen de kosten terug van 14,7% in 2008 naar 14,3% in 2009. Voor directie en management was dit: van 5,4% in 2008 naar 4,8% in 2009. In het kader van de verdere ontwikkeling van de mbo-benchmark wordt door de sector gewerkt aan beter inzicht in het begrip overhead. Met dit inzicht kan ik nadere afspraken maken met de sector.

In de Strategische Agenda hoger onderwijs, onderzoek en wetenschap, is het terugdringen van de overhead een van de onderwerpen waarover OCW prestatieafspraken wil maken met de instellingen voor hoger onderwijs. Dan zal ook een preciezer inzicht in de overhead per instelling moeten ontstaan en de mogelijkheden die te reduceren. Zoals aan u is toegezegd in het algemeen overleg op 26 september 2011 over bedoelde agenda, is er ook in overleg met de HBO-raad en de VSNU, aan het verkennen hoeveel tijd nodig is om een indicator over overhead volgens de methode van de heren Bouwens en Bruins (motie van de leden Jasper van Dijk en Jadnanansing (Kamerstuk 31 288, nr. 222) te berekenen; over welke definitie in het HO gebruikt gaat worden voor overhead zal de Tweede Kamer eind november worden bericht.

49

Bekijkt de Inspectie voor het Onderwijs hoe de middelen voor de prestatiebox worden ingezet en of deze daadwerkelijk besteed worden aan kwaliteitsverhoging?

Nee, dat bekijkt de Inspectie van het Onderwijs niet. De Inspectie kijkt naar de prestaties van scholen/instellingen, en niet naar de inzet van de middelen.

Wel wordt er jaarlijks een landelijke monitor uitgevoerd specifiek voor de doelstellingen die samenhangen met de intensiveringen. Over de besteding van de middelen uit de prestatiebox leggen schoolbesturen verantwoording af via het jaarverslag.

50

Hoe moedigt u scholen aan om te bepalen welke regels overbodig zijn? Heeft het departement ook eigen criteria om de voorstellen te toetsen? Wordt de Kamer hierover nader geïnformeerd?

51

In welke mate wordt op dit moment al gebruik gemaakt van het Standaard Evaluatie Protocol om prestaties van onderzoeksgroepen landelijk vergelijkbaar te maken?

52

In welke grootschalige onderzoeksfaciliteiten wordt geïnvesteerd, naast de ICT-onderzoeksinfrastructuur?

De middelen in de begroting voor grootschalige onderzoeksfaciliteiten verdubbelen het daarvoor geoormerkte budget bij NWO. Op dit moment loopt de update van de huidige roadmap voor grootschalige onderzoeksfaciliteiten (Commissie onder voorzitterschap van de heer Emmo Meijer). De uitslag daarvan is nog niet bekend. In februari 2012 is de uitkomst voorzien, als alles (o.a. de internationale reviews) volgens plan verloopt. Dan is ook bekend welke van de faciliteiten op de nieuwe roadmap gefinancierd zullen gaan worden.

De faciliteiten op de huidige roadmap die (voor een deel) financiering hebben gekregen via de NWO-middelen zijn: European Social Survey (een longitudinale survey naar het welbevinden van de bevolking waar vrijwel alle Europese landen aan mee doen), CLARIN (een Europese faciliteit voor taal en spraaktechnologie, waar Nederland het gastland van zal zijn), BBMRI-NL (een coördinatie van alle belangrijke Nederlandse biobanken als onderdeel van de Europese Biobanken Onderzoeksfaciliteit BBMRI), E-ELT (een instrument dat door SRON wordt gebouwd als bijdrage aan de European Extremely Large Telescope van ESO) en KM3Net (een neutrino-faciliteit in de Middellandse Zee, Nederland heeft het streven gastland te worden van deze faciliteit).

Daarnaast zijn van de eerste roadmap een aantal andere faciliteiten betaald via FES- middelen, deze staan (en stonden) niet op de OCW-begroting.

53

Wat is de stand van zaken ten aanzien van de afspraken met de publieke omroep over een stevige vermindering van het aantal internetsites?

In de brief over de uitwerking van het regeerakkoord onderdeel Media van 17 juni 2011 (Kamerstukken II, 32 827, nr. 1) staat dat het aantal internetsites bij de publieke omroep drastisch verminderd moet worden (met minimaal 35%). De raad van bestuur moet hier in de toekomst sterker op sturen dan nu het geval is.

Uit de meerjarenbegroting 2012–2016 van de landelijke publieke omroep blijkt dat de NPO voornemens is het aantal websites in het eerste kwartaal van 2012 terug te brengen van 1 074 naar maximaal 615. Dit betekent een afname van minimaal 43% van het totaal aantal websites. Daarnaast zullen de overgebleven websites beter gaan aansluiten bij de programma’s op de hoofdkanalen.

54

Wat is de stand van zaken in het onderzoek naar de integratie tussen de landelijke en de regionale omroep?

55

Kunt u een overzicht geven van de laatste stand van zaken wat betreft de bezuinigingen van provinciebesturen op de regionale omroepen?

Er is vernomen dat een aantal provincies (Noord-Brabant, Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland en Flevoland) het voornemen heeft om een korting door te voeren op het budget van hun regionale omroep. Eventuele bezuinigingen door provincies mogen er niet toe leiden dat de bekostiging daalt tot onder het niveau van activiteiten in 2004, zoals vastgelegd in art. 2.170 van de Mediawet 2008. Het Commissariaat voor de Media is belast met de bestuursrechtelijke handhaving van art 2.170.

Op dit moment evalueert het Commissariaat voor de Media de overdracht van de financiering van de regionale omroep door de provincies. Dit onderzoeksrapport bevat gegevens over de bekostiging van de regionale omroepen door provincies in de jaren 2008, 2009, 2010 en 2011. Streven is het rapport medio november naar uw Kamer toe te sturen als bijlage bij de mediabegrotingsbrief 2012.

56

Wat zijn de gevolgen van het besluit om de extra 100 miljoen euro voor voor- en vroegschoolse educatie (vve), schakelklassen en zomerscholen uitsluitend te verdelen over de G37, voor de wettelijke verplichting die ook alle niet-G37-gemeenten hebben om voor alle doelgroepkinderen een aanbod voorschoolse educatie van voldoende kwaliteit te realiseren?

57

Hoe wordt de verhoging van de gemiddelde score op de CITO-eindtoets gehaald? In hoeverre wordt de berekening van scores op de CITO-eindtoets veranderd, aangezien nu wordt gewerkt met een percentielscore waarbij percentiel 50 een score krijgt van 535?

58

Op basis waarvan zijn de streefcijfers voor de CITO-eindtoets (1a en 2a) gedefinieerd? Kunt u een overzicht geven van de historische ontwikkeling van de scores op de CITO-eindtoets?

De streefcijfers voor de eindtoets van Cito geven uiting aan de centrale ambitie om de prestaties van leerlingen voor taal en rekenen te verhogen. De verwachting is dat extra inspanningen op de scholen en investeringen in het taal- en rekenonderwijs leiden tot een zichtbare verhoging van de gemiddelde score op de eindtoets van Cito. De schoolbesturen moeten dit vertalen naar hun specifieke situatie, de kenmerken van hun populatie en hun ambitie. Het onderwijsveld is hiermee al hard aan de slag gegaan, maar het vergt zeker nog een forse inspanning om de ambitie over enkele jaren te realiseren.

De gemiddelde scores op de eindtoets van Cito in de jaren 2005 tot en met 2011 laten een licht stijgende tendens zien:

59

Welke mondiale top-5 wordt precies bedoeld in box 2, streefdoel nr. 1? Wordt hier aangesloten bij de motie-Hamer2 of gaat het om een citatiescore in een andere ranking?

Bij het bepalen of Nederland behoort tot de mondiale top-5, zoals bedoeld in box 2, streefdoel nr. 1, wordt gebruik gemaakt van de gegevens over citatiescores waarover het rapport Wetenschaps- en Technologie- Indicatoren 2010 van het Nederlandse Observatorium van Wetenschap en Technologie (kamerstuk 31 288, nr. 89, pagina 96) heeft gerapporteerd. Nederland wordt in dit rapport vergeleken met 17 landen die als het gaat om wetenschappelijke prestaties de mondiale top vertegenwoordigen. Het betreft een groot aantal Europese landen, maar ook de VS en enkele Aziatische landen.

Citatiescores zijn een graadmeter voor wetenschappelijke excellentie en in die zin relevant om te bepalen of een land tot de mondiale top op het gebied van wetenschap behoort. Maar citatiescores is slechts één van de criteria om te bepalen of een land tot de mondiale wetenschappelijke top behoort, waarvoor de motie Hamer pleit. Het genoemde indicatorenrapport gebruikt een groot aantal indicatoren om de positie van Nederland te bepalen (zoals indicatoren over investeringen, personeel, prestaties en samenwerking).

60

Kunt u bevestigen dat het maximale bedrag dat de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) inzet voor het topsectorenbeleid 275 miljoen euro is en dat in eerdere correspondentie dat 350 miljoen euro was? Hoe is de overige 75 miljoen euro van NWO besteed?

61

Waarom worden geen kwantitatieve doelen gesteld voor het aantal docenten dat over een master- of phd-graad beschikt voor het po, vo en mbo?

In Leraar 2020 is al aangegeven dat OCW voorstander is van het verhogen van het opleidingsniveau van leraren tot masterniveau. OCW is op dit moment aan het verkennen of dat voor alle leraren in alle onderwijssectoren moet gelden en hoe dat vervolgens ingevoerd zou kunnen worden. Eind dit jaar zult u worden geïnformeerd over de bevindingen en voornemens op dit terrein.

Voor het hbo is reeds een duidelijke lijn gekozen. In het verleden zijn al afspraken gemaakt over het percentage docenten in het hbo met een master- of phd-graad en die ambitie is verhoogd. Een docent in het hbo moet hoger opgeleid zijn dan zijn eigen studenten om een toegevoegde waarde te kunnen leveren aan het onderwijsproces. Daarom wordt gekozen voor het hbo voor 100% in 2020. De eerste stap op die weg is 80% in 2016.

62

Wat gebeurt er met de overige 15% van de mbo-opleidingen die onvoldoende examenkwaliteit bieden? Wat gebeurt er met deze leerlingen?

63

Worden er nog bepaalde groepen leerlingen uitgezonderd van deelname als in streefdoel 11 wordt gesteld dat in het voorjaar 2013 alle leerlingen in het basisonderwijs de verplichte eindtoets afleggen?

64

Kunt u aangeven welke nulmeting u hanteert bij de doelstelling dat in het voortgezet onderwijs geen stijging van het aantal (zeer) zwakke scholen optreedt?

65

Waarom is in box 2, streefdoel 4, bij valorisatie voor een inspanningscriterium gekozen en niet voor een resultaatverplichting?

66

Wat zijn uw SMART3-streefdoelen op het gebied van vrouwenemancipatie?

67

Waarom zijn in box 4 getiteld «Monitor streefdoelen emancipatiebeleid» geen streefdoelen met betrekking tot vrouwenemancipatie opgenomen?

68

Zijn de doelen voor het vrouwenemancipatiebeleid met een accent op allochtone vrouwen behaald?

In de emancipatie nota van het vorige kabinet «Meer kansen voor vrouwen» (Kamerstuk 30 420, nr. 50) was als streefdoel opgenomen de maatschappelijke participatie van 50 000 allochtone vrouwen. In de voortgangsrapportage emancipatie van 2008 (Kamerstuk 30 420, nr 127) is gemeld dat deze doelstelling pas na 2011 gehaald zal worden.

Door middel van het project Duizend en één kracht is in de afgelopen jaren aandacht besteed aan de emancipatie van allochtone vrouwen. Doel van het project was meer allochtone vrouwen te interesseren voor vrijwilligerswerk. Voor de uitvoering van het project zijn met 25 gemeenten samenwerkingsafspraken gemaakt.

Gemeenten hebben in een plan van aanpak beschreven wat het beoogde doel was en op welke wijze dat zal worden bereikt. Uit contacten met deze gemeenten blijkt dat in de meeste gevallen de geformuleerde activiteiten zijn uitgevoerd en de beoogde doelen, zoals het aantal vrouwen dat bereikt is en het aantal vrouwen dat vrijwilligerswerk is gaan doen, zijn gehaald. Daarnaast is door dit project in veel gemeenten een betere samenwerking ontstaan tussen verschillende welzijnsorganisaties, vrouwenorganisaties, vrijwilligersorganisaties en gemeentelijke diensten. Het streefdoel van 50 000 wordt niet meer gemonitord.

69

Wat is de reden om het accent te verplaatsen naar jongeren en op de brede groep van alle laagopgeleide vrouwen, allochtoon én autochtoon?

Om de talenten van meisjes en jongens tot volle bloei te laten komen is het van groot belang dat jongeren al op vroege leeftijd leren hun talenten te herkennen en leren om op basis van die talenten hun ambities vorm te geven en keuzes te maken. Tijdens hun studieloopbaan maken jongeren keuzes voor een studie en beroep die van invloed zijn op hun latere positie op de arbeidsmarkt. Daarom richt het emancipatiebeleid zich op beïnvloeding van deze fase van het leven waarbij keuzes voor studie en beroep centraal staan.

De reden om specifieke beleidsinspanningen te richten op alle laagopgeleide vrouwen is dat niet alleen bij laagopgeleide allochtone vrouwen de arbeidsparticipatie laag was, maar ook bij laagopgeleide autochtone vrouwen. Het gaat om circa 1 miljoen laagopgeleide vrouwen tussen de 15 en 65 jaar, waarvan circa 75% autochtoon is.

70

Welke maatregelen neemt u om handen en voeten te geven aan het nieuwe accent nu een gedeelte van het vrouwenemancipatie budget is overgeheveld naar homo-emancipatie?

71

Kunt u aangeven waarom het niet nodig is het internationale beleid te evalueren via een beleidsdoorlichting?

72

Zijn met de afname van het aantal leerlingen met een leerlinggewicht ook de problemen rondom deze leerlingen afgenomen? Zo ja, kunt dit inzichtelijk maken? Zo neen, waarom zijn er dan toch minder leerlinggewichten?

Aangenomen wordt dat met de term «problemen» gedoeld wordt op leerachterstanden van gewichtenleerlingen. Of de leerprestaties zijn meegestegen met het gestegen opleidingsniveau van de ouders, is volgens het ITS-onderzoek «Een afgewogen weging» (2011) niet precies duidelijk. In het algemeen geldt wel dat naarmate het opleidingsniveau van de ouders hoger is, ook de prestaties van de kinderen hoger zijn.

Dat er minder leerlingen met een gewicht zijn, heeft in de eerste plaats te maken met het gestegen opleidingsniveau van de ouders en in de tweede plaats met de dalende leerlingenaantallen.

73

Hebben de ontwikkelingen rond passend onderwijs, zoals enerzijds een afname van het aantal ambulant begeleiders en anderzijds een beoogde daling van de instroom in het speciaal onderwijs, naar verwachting geen invloed op het aantal ambulant begeleide leerlingen, dat zoals valt te lezen in tabel 1.1 constant blijft?

74

Wat zijn de gemiddelde leerlingenaantallen per groep/klas in respectievelijk het reguliere primair en het voortgezet onderwijs waarvan in de lumpsumbekostiging wordt uitgegaan? Is dat gemiddelde leerlingenaantal de afgelopen jaren gelijk gebleven? Zo neen, wat is dan de ontwikkeling in meerjarenperspectief?

75

Kunt u kwantificeren welk deel van de leerlingen éénmaal, tweemaal of meermalen doubleert in de loop van zijn schoolloopbaan in het funderend onderwijs? Welke ontwikkeling kennen deze cijfers in meerjarenperspectief?

76

Welke middelen voor voor- en vroegschoolse educatie en zomerscholen/schakelklassen gaan naar de gemeenten en welke niet?

77

Wat is de consequentie voor scholen wanneer scholen zich niet houden aan de afspraken die als voorwaarde worden gesteld voor geld uit de prestatiebox? Wat gebeurt er met het geld dat niet wordt uitgekeerd?

78

Wat zijn de overige middelen voor het actieplan Basis voor Presteren die grotendeels worden ingezet via de prestatiebox? Welke middelen betreft dit en om hoeveel gaat het? Kunt u in dit verband een overzicht verschaffen voor 2012, 2013, 2014, 2015 en 2016?

79

Kunt u een overzicht geven van de uitgaven per leerling in de verschillende onderwijssectoren en deze vergelijken met de uitgaven van andere OESO-lidstaten? Kunt u daarbij ook de ontwikkelingen in de uitgaven per leerling in deze landen ten opzichte van Nederland schetsen gedurende de afgelopen vijf jaar?

80

Als over de doelen van de prestatiebox op sectorniveau prestatieafspraken worden gemaakt, met wie worden de afspraken dan concreet gemaakt?

81

Wat is de methodiek van de prestatiebox? Wat is het verband tussen de uitkering van middelen en de geleverde prestatie?

82

Met het oog op de plannen van dit kabinet voor het beter presteren en belonen van leraren, is het zinvol om de personele bekostiging op de lumpsum nog op de gemiddelde leeftijd van leraren te baseren?

83

Hoe verklaart u de stijging met 17,5 % van de uitvoeringskosten DUO in 2012 ten opzichte van 2011?

84

Kunt u een toelichting geven op het budget aanpak (zeer) zwakke scholen van 2012 tot en met 2016 in relatie tot de ambities van dit kabinet?

85

Is de bekostiging van de materiële instandhouding toereikend voor «een in normale omstandigheden verkerende school» (Wet op het primair onderwijs, artikel 113, 2e lid)? Zo ja, kunt u deze toereikendheid nader onderbouwen? Zo neen, wat gaat u hieraan doen?

86

Hoe hoog zijn de totale rijksuitgaven per leerling in 2015 ten opzichte van 2010, naar het prijspeil van 2011, uitgesplitst naar primair en voortgezet onderwijs?

87

Welke middelen in tabel 1.2 zijn niet meerjarig verplicht?

88

Waarom zijn in tabel 1.2 de bedragen voor passend onderwijs en leerlinggebonden financiering in 2015 en 2016 niet gelijk, terwijl vanaf 2015 het bedrag is gebudgetteerd?

89

Hoeveel wordt in 2012 bespaard door de lerarensalarissen op de nullijn te zetten?

90

Hoeveel zou bespaard worden als ook niet-onderwijzend schoolpersoneel op de nullijn wordt gezet?

91

Wat vervalt er op scholen wanneer de rijksbijdrage voor cultuur en school volledig wegvalt in 2013? Wat vervalt er op scholen wanneer de rijksbijdrage voor cultuur en school voor de helft wegvalt in 2012?

92

Kunt u de achterliggende berekening van de daling van de personele bekostiging van het primair onderwijs tot en met 2016 met bijna 700 miljoen euro, inzichtelijk maken? Kunt u aangeven welke factoren in het bijzonder bijdragen aan deze daling?

93

Kunt u uiteenzetten hoe de factoren zich in de berekening tot elkaar verhouden als de personele bekostiging afhangt van drie factoren, namelijk het aantal leerlingen, de gemiddelde leeftijd van de leraren en het opleidingsniveau van de ouders?

94

Hoeveel van de middelen die in totaal voor onderwijsachterstandenbeleid beschikbaar zijn, worden ingezet voor voor- en vroegschoolse educatie?

Van de middelen die voor onderwijsachterstandenbeleid beschikbaar zijn gaat een deel via de gewichtenregeling rechtstreeks naar de schoolbesturen (lumpsum). De schoolbesturen kunnen met deze (gewichten)middelen hun onderwijsachterstandenbeleid vormgeven, waaronder de vroegschoolse educatie. Dit is geen geoormerkt budget.

Voorschoolse educatie valt onder de verantwoordelijkheid van gemeenten. Gemeenten financieren hun voorschoolse voorzieningen voor een deel uit eigen middelen en voor een deel uit de specifieke uitkering onderwijsachterstanden. 361 Gemeenten komen voor deze uitkering in aanmerking. Het totale budget bedraagt in 2011 € 261 miljoen.

Daar bovenop komen de extra regeerakkoordmiddelen van € 70 miljoen bestemd voor de G4 en de G33 in 2012 (en € 100 miljoen in 2013 en verder). Een deel daarvan zal ook bestemd worden voor schakelklassen en zomerscholen.

95

Hoeveel van de totale middelen voor voor- en vroegschoolse educatie gaan naar de G4, de G33 en hoeveel van die middelen gaan er naar andere (kleine en plattelands-)gemeenten?

In 2012 wordt een budget van € 261 miljoen verdeeld onder 361 onderwijsachterstandgemeenten. Hiervan ontvangen de G4 € 114,6 miljoen en de G33 € 77 miljoen. De overige gemeenten ontvangen het resterende budget.

Daar bovenop wordt onder de G4 en de G33 het budget uit het regeerakkoord van € 70 miljoen verdeeld (in 2012 € 42 respectievelijk € 28 miljoen). Vanaf 2013 is er € 95 miljoen beschikbaar voor de G4 en de G33 voor een grote kwaliteitsslag. Voor de overige gemeenten is er € 5 miljoen beschikbaar voor ondersteuning bij specifieke knelpunten.

96

Waarom is de conciërgeregeling verdubbeld in 2012?

97

Hoeveel scholen maken nu gebruik van de conciërgeregeling? Hoeveel conciërges zijn door deze regeling door de scholen aangesteld? Hoeveel middelen ten behoeve van de conciërgeregeling worden per 2015 toegevoegd aan de lumpsum?

Van de regeling maken 1 994 scholen gebruik. De subsidie wordt genormeerd verstrekt voor circa 1 730 ondersteuners met een betrekkingsomvang van 0,8 fte. Omdat er ook aanstellingen kleiner dan 0,8 fte zijn, zal het aantal feitelijke personen dat is aangesteld hoger zijn.

Per 1 augustus 2015 wordt het volledige beschikbare budget van € 19,4 miljoen toegevoegd aan de lumpsum.

98

Hoe pakt de efficiencykorting op de conciërgeregeling uit voor de scholen die de afgelopen jaren hiervan gebruik maakten? Hoe omvangrijk is de gemiddelde achteruitgang bij deze scholen in termen van fte's (fulltimerequivalenten)?

99

Hoeveel geld wordt bespaard door de efficiencykorting op de conciërgeregeling en de onderuitputting hiervan?

100

Kunt u aangeven welk percentage scholen in het primair onderwijs gedurende alle dagen van de schoolweek over een conciërge beschikt?

101

Op welke wijze wordt er geïnvesteerd in de uniforme en/of centrale toetsing in het primair onderwijs? Welke instrumenten worden hiervoor ingezet? Op welke wijze worden ouders hierin betrokken?

102

Welk bedrag aan rijksmiddelen, aangemerkt voor onderwijshuisvesting, worden verstrekt via gemeenten?

103

Hoeveel van het bedrag aan rijksmiddelen aangemerkt voor onderwijshuisvesting besteden gemeenten daadwerkelijk aan dit doel?

104

Hoeveel basisscholen zullen in 2012 gebruikmaken van de financiële middelen om het binnenmilieu te verbeteren?

105

Worden de middelen voor het verbeteren van het binnenmilieu tot en met het schooljaar 2012–2013 geoormerkt?

106

Hoeveel scholen kunnen worden geholpen met de 2,1 miljoen euro (en 0,7 miljoen euro vanuit Infrastructuur en Milieu) met het verbeteren van het binnenmilieu, zeker wanneer daar ook een bewustwordingscampagne van moet worden betaald?

107

Hoe verhoudt de opdracht voor het verbeteren van het binnenmilieu van scholen zich tot de zorg voor huisvesting die bij de gemeenten en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ligt?

108

Welk deel van het beschikbare budget is niet bedoeld voor de salariskosten van de leraren die het humanistisch vormend en godsdienstonderwijs verzorgen?

109

Kunt u aangeven hoeveel leraren via het budget voor humanistisch vormend en godsdienstonderwijs worden betaald? Welk percentage van de beschikbare middelen wordt besteed aan overhead van de samenwerkende landelijke organisaties op dit gebied?

110

Welke extra middelen zijn beschikbaar gesteld voor taal en rekenen? Welke van deze middelen worden opgenomen in de prestatiebox?

111

Hoeveel pilots starten in het schooljaar 2011–2012 ten aanzien van het experiment begintoetsen? Wanneer wordt de Kamer hierover ingelicht?

112

Hoeveel basisscholen dienen nog het verplichte leerling- en onderwijsvolgsysteem in te voeren?

Vanaf schooljaar 2012–2013 zijn basisscholen verplicht een leerling- en onderwijsvolgsysteem te gebruiken. Het wetsvoorstel Toetsing in het PO beschrijft enkele kwaliteitseisen waaraan een dergelijk systeem moet voldoen. Daarnaast beschrijft het wetsvoorstel op welke wijze scholen moeten omgaan met de verzamelde gegevens. Het verbeteren van de leeropbrengsten door opbrengstgericht werken staat hierbij centraal.

De Inspectie van het Onderwijs rapporteert in het Onderwijsverslag 2009–2010 dat 94% van de basisscholen een leerling- en onderwijsvolgsysteem gebruikt. Dat betekent dat nog 6% van de basisscholen het gebruik van een leerling- en onderwijsvolgsysteem moet invoeren. Het opbrengstgericht werken op het niveau van individuele leerlingen, groepen en de school vergt nog een extra inspanning van scholen.

113

Hoe verloopt de samenwerking tussen het speciaal onderwijs en het primair onderwijs en voortgezet onderwijs ten aanzien van het nieuwe stelsel passend onderwijs?

De komende periode worden samenwerkingsverbanden en schoolbesturen ondersteund vanuit ondermeer OCW om vorm te geven aan deze samenwerking.

In de samenwerkingsverbanden passend onderwijs gaan de scholen en vestigingen van scholen voor regulier- en (voortgezet) speciaal onderwijs cluster 3 en 4, in een aaneengesloten gebied samenwerken. Het samenwerkingsverband dient een rechtspersoon in te richten. In de statuten die daarvoor worden opgesteld, wordt onder meer ingegaan op de (bestuurlijke) inrichting en de procedures voor besluitvorming binnen het samenwerkingsverband.

114

Hoeveel zorgleerlingen die opgevangen moeten worden in het regulier onderwijs staan momenteel op een wachtlijst?

115

Welke personele en financiële gevolgen heeft het inpassen van de (v)so-scholen in de samenwerkingsverbanden?

Het inpassen van de (v)so-scholen in de samenwerkingsverbanden heeft op zich geen financiële of personele gevolgen.

In het regulier onderwijs worden de samenwerkingsverbanden opnieuw ingedeeld. Dit kan personele gevolgen hebben voor met name de samenwerkingsverbanden in het primair onderwijs. In het speciaal onderwijs worden de samenwerkingsverbanden (regionale expertisecentra) opgeheven, de (v)so scholen sluiten immers aan bij de reguliere samenwerkingsverbanden. Dit heeft financiële en personele gevolgen. De regionale expertisecentra hebben hierover reeds een brief ontvangen.

116

Kunt u een overzicht geven van de verschillende maatschappelijke geluiden als het gaat om de samenwerkingsverbanden?

117

Wordt er een monitor van mogelijke knelpunten bij de invoering van het passend onderwijs in het algemeen en de vorming van de samenwerkingsverbanden in het bijzonder opgesteld?

118

Welke personele en financiële gevolgen heeft het inpassen van de (v)so-scholen in de samenwerkingsverbanden?

119

Hoe ver is het onderwijs met het tot stand brengen van een dekkend netwerk van samenwerkingsverbanden?

120

Worden de extra middelen bestemd voor excellentie en hoogbegaafdheid geoormerkt?

121

Welke middelen gaan naar gemeenten met veel achterstandsleerlingen betreft het onderwijsachterstandenbeleid en welke niet? Worden deze middelen geoormerkt?

De gemeentelijke onderwijsachterstandsmiddelen worden uitgekeerd via een specifieke uitkering. Hiervoor komen alle gemeenten in aanmerking met een schoolgewicht vanaf 1 en hoger. Het betreft 361 gemeenten.

De middelen zijn bestemd (geoormerkt) voor uitgaven ten behoeve van de artikelen 165, 166 en 167 van de WPO. Dit betekent dat gemeenten zorgdragen voor voldoende aantal plaatsen voorschoolse educatie en de kwaliteit daarvan, een lage ouderbijdrage en toelatingstraject naar voor- en vroegschoolse educatie en afspraken met schoolbesturen over de resultaten van vroegschoolse educatie. Daarnaast kunnen de middelen worden besteed voor overige activiteiten op scholen met achterstanden, zoals schakelklassen en zomerscholen.

122

Welke specifieke afspraken worden met de G4 gemaakt omtrent het onderwijsachterstandenbeleid?

Alle onderwijsachterstandsgemeenten, dus ook de G4, moeten zich houden aan de afspraken en voorwaarden die voortvloeien uit artikelen 165, 166 en 167 WPO betreffende de bestrijding van onderwijsachterstanden, taalactiviteiten en vve (zie ook antwoord bij vraag 121).

Naar aanleiding van de extra regeerakkoordmiddelen worden met de G4 en de G33 aanvullende afspraken gemaakt over ondermeer kwaliteit bij voorschoolse educatie, zoals de inzet van hbo’ers en opbrengstgericht werken, extra plaatsen vve en verlengde leertijd (bijvoorbeeld zomerscholen en schakelklassen). Deze afspraken zullen worden vastgelegd in een bestuursakkoord.

123

Welke extra middelen worden ingezet om de achterstand bij leerlingen weg te werken?

Voor scholen zijn de gewichtenmiddelen bedoeld als extra ondersteuning, aandacht en inzet voor leerlingen met een verhoogd risico op onderwijsachterstanden. Aan de lumpsum worden verder extra middelen voor bijvoorbeeld taal/rekenen en opbrengstgericht werken toegevoegd. Deze komen ook ten goede aan de gehele school en daarmee dus ook aan kinderen met een onderwijsachterstand.

Gemeenten maken, naast inzet van eigen middelen, gebruik van de gemeentelijke uitkering onderwijsachterstanden voor het subsidiëren van voor- en vroegschoolse educatie, schakelklassen en zomerscholen.

124

Hoeveel achterstandsleerlingen zijn er in de G4?

125

Hoeveel van de extra middelen uit het regeerakkoord voor het versterken van de voor- en vroegschoolse educatie gaan naar gemeenten en hoeveel gaat er extra naar scholen? Wat houdt het ondersteuningstraject in en welke gemeenten profiteren hiervan? Kan hiervan een overzicht worden gegeven voor de jaren 2012, 2013, 2014, 2015 en 2016?

Deze middelen gaan in zijn geheel naar gemeenten. Ik maak met de G37 afspraken over de inzet van de extra middelen. Deze afspraken gaan naast de uitbreiding van het aantal vve-plaatsen en verhoging van de kwaliteit ook over de uitbreiding van het aantal schakelklassen en zomerscholen. Deze gemeenten maken vervolgens afspraken met scholen, peuterspeelzalen en kinderdagverblijven over de uitvoering daarvan. Ook al gaan er dus geen middelen rechtstreeks naar scholen; ze komen via gemeenten uiteindelijk wel ten goede aan scholen.

In 2012 is een nulmeting van de Inspectie van het Onderwijs gereed over de kwaliteit van voor- en vroegschoolse educatie. Op basis hiervan kan een gerichte inzet op knelpunten plaatsvinden voor voor- en vroegschoolse educatie. In de loop van 2012 wordt dit helder. Begin 2013 gaat het ondersteuningstraject van start.

126

Wat is het effect voor plattelandscholen die geen extra middelen meer krijgen voor voor- en vroegschoolse educatie?

Alle gemeenten, dus ook plattelandsgemeenten, die nu middelen voor voorschoolse educatie ontvangen, ontvangen dat ook in 2012 en verder. Het hiervoor beschikbare bedrag verandert niet. Er is dus geen aanleiding voor gemeenten om te stoppen met het financieren van voorschoolse voorzieningen in plattelandsgemeenten.

Hetzelfde geldt voor vroegschoolse educatie op plattelandsscholen. Als deze scholen van hun schoolbestuur hiervoor momenteel middelen ontvangen, dan is er geen aanleiding te veronderstellen dat dat vanaf volgend jaar niet meer zo is.

Het extra budget uit het regeerakkoord, bovenop de bestaande middelen voor VVE, zal gericht worden ingezet bij de G37. De overige, kleinere (plattelands)gemeenten behouden de bestaande middelen. Verder zal voor deze gemeenten vanuit het regeerakkoord een ondersteuningstraject beschikbaar komen om specifieke knelpunten op te lossen.

127

Kunt u aangeven wat de gemiddelde klassengrootte in het voortgezet onderwijs is en kunt u aangeven hoe dit gemiddelde zich de afgelopen tien jaar heeft ontwikkeld?

128

Welke maatregelen staan u zoal komend jaar voor ogen om recht te doen aan leerlingen met speciale talenten of leerlingen die in algemene zin uitblinken? Gaan de middelen die u beschikbaar stelt voor intensivering van regionale netwerken, communicatie en onderzoek worden verstrekt via de lumpsum aan scholen of worden deze middelen op één of andere wijze worden geoormerkt?

129

In hoeverre heeft het gegeven dat binnen de oudergeleding van medezeggenschapsraden mondige ouders van havisten en vwo'ers oververtegenwoordigd zijn tot gevolg dat de havo- en vwo-klassen gemiddeld kleiner zijn dan de vmbo-klassen op scholengemeenschappen?

De veronderstelling dat er binnen de oudergeledingen van medezeggenschapsraden ouders van havisten en vwo'ers oververtegenwoordigd zijn en dat deze bovendien mondiger zouden zijn dan ouders van vmbo-ers, wordt niet gestaafd door enig onderzoek en ik deel deze veronderstelling niet. Tijdens mijn werkbezoeken spreek ik behoorlijk mondige en betrokken ouders van vmbo-leerlingen die een goede bijdrage leveren aan de kwaliteit van het onderwijs in hun vmbo-school.

De scholen bepalen zelf hoeveel leerlingen in een klas zitten: de verschillen in omvang van klassen kunnen ontstaan omdat schoolbesturen diverse overwegingen maken bij het opstellen van het onderwijsprogramma, zoals het niveau van de instroom, de groepssamenstelling, de onderwijskundige doelstellingen.

Overigens is het wel zo dat de lumpsumbekostiging het vmbo begunstigst ten opzichte van het havo of vwo. Per 17,14 leerling ontvangst het vmbo één formatieplaats voor een docent, terwijl deze ratio voor het havo en vwo één op 20 is. De omvang van een klas is niet enkel toe te schrijven aan de omvang en/of samenstelling van de medezeggenschapsraad van een scholengemeenschap.

130

Welke middelen in tabel 3.2 zijn niet meerjarig verplicht?

131

Waarom dalen de uitgaven voor personele en materiële bekostiging in 2012, om daarna weer te stijgen?

Er zijn een aantal redenen waarom de uitgaven voor personele en materiële bekostiging in 2012 dalen met ca. € 21 mln. De belangrijkste zijn:

• − een kasschuif van 2012 naar 2011 (-/- € 56 mln.) ter dekking van de arbeidsvoorwaarden in de sector VO;

• − een gedeelte (-/- € 10 mln.) van de subsidietaakstelling;

• − de budgettaire doorwerking van de stijging van de leerlingenaantallen in het voortgezet onderwijs (+ € 55 mln.);

• − het verloop in diverse budgetten (-/- € 10 mln.).

Dat de uitgaven na 2012 weer stijgen, wordt verklaard doordat de leerlingenaantallen in het voortgezet onderwijs meerjarig stijgen.

132

Bij welk beleidsvoornemen hoort de bezuiniging van 10 miljoen euro op het Leerplusarrangement?

133

In hoeverre wordt vooruitgelopen op de evaluatie van de experimenten vmbo-mbo2, aangezien er voor 2014 en verder geen uitgaven zijn begroot?

134

Geldt de focus op taal en rekenen slechts voor 2012 en 2013? Zo neen, waarom is er voor de jaren daarna geen geld begroot?

135

Wat is de reden dat er geen automatische prijsbijstelling is voor de materiële bekostiging voortgezet onderwijs?

136

Kunt u aangeven welk percentage van de middelen die gemeenten besteden aan onderwijshuisvesting met de motie Van Haersma Buma5 is overgeheveld naar de lumpsum van scholen? Kunt u aangeven uit welke middelen het totale bedrag dat scholen uit het gemeentefonds ontvangen voor onderwijs bestaat?

Er zijn nog geen middelen overgeheveld naar de lumpsum van scholen in het primair onderwijs. De zorg voor en de bekostiging van het buitenonderhoud van scholen in het primair onderwijs is nu een wettelijke taak van de gemeenten. Overheveling van deze taak naar de schoolbesturen vereist een wetswijziging.

In mijn brief van 4 oktober 2011, kenmerk 2011–2000429752, heb ik aangegeven dat afhankelijk van de onderzoeksresultaten, effectuering van deze maatregel is voorzien per 2013. Naar de wens en de omvang van het over te hevelen bedrag vindt nog onderzoek plaats.

Scholen ontvangen geen bedragen uit het gemeentefonds. Wel kan tussen een gemeente en de schoolbesturen een overeenkomst gesloten worden om taken en verantwoordelijkheden te doordecentraliseren naar de scholen. Het bedrag dat daarbij wordt overgeheveld is het resultaat van onderhandeling tussen de partijen.

137

Kunt u de uitgaven voor personele en materiële bekostiging in het voortgezet onderwijs opsplitsen in het personele en materiële deel?

De uitgaven voor personele en materiële bekostiging in het voortgezet onderwijs kunnen als volgt worden gesplitst:

Bedrag 2012 in tabel 3.2: € 6 515 731 000,-

Personele deel: € 5 471 819 000,-

Materiële deel: € 1 043 912 000,-.

138

Welke waarborgen bestaan er dat de extra bekostiging die scholen ontvangen in het kader van het Leerplusarrangement ook terechtkomt bij maatwerk voor de leerlingen met een verhoogd risico van spijbelen, voortijdig schoolverlaten, criminaliteit en/of jeugdzorgproblematiek en niet wordt besteed aan allerlei doelen waar deze leerlingen hooguit zeer indirect bij zijn gebaat?

Scholen zijn in hun beleid vrij de gelden voor Leerplusarrangement (LPA) te besteden aan de volgende streefdoelen:

• • Verminderen van voortijdig schoolverlaten.

• • Maximaliseren van schoolprestaties.

• • Leveren van meer maatwerk aan leerlingen.

• • Het bestrijden van taalachterstand.

Uit de voorlopige resultaten van het evaluatieonderzoek blijkt dat de scholen die LPA-gelden ontvangen er iets beter dan «niet-LPA-scholen» in slagen het voortijdig schoolverlaten te verminderen en de doorstroom in het onderwijs iets beter te bevorderen. Activiteiten waarvoor scholen de leerplusgelden inzetten zijn bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding, het bieden van extra lesuren, taallessen, strengere controles op spijbelen of het vrijmaken van extra mentoruren.

139

Bij welk percentage leerlingen uit achterstandswijken komt een school in aanmerking voor aanvullende bekostiging voor het Leerplusarrangement?

140

Op welke manier zorgt de nieuwe regionale indeling van samenwerkingsverbanden in het kader van passend onderwijs ervoor dat de huidige wachtlijsten met leerlingen en thuiszitters verdwijnen?

141

Welke keuze ligt ten grondslag aan de afschaffing van de regionale expertisecentra en het voortbestaan van de regionale verwijzingscommissies?

142

Welke mogelijkheden zijn er om de verantwoordelijkheden en taken van de nieuwe samenwerkingsverbanden VO (swv’s) en de regionale verwijzingscommissies te combineren, zodat er een helder en transparant systeem ontstaat, met minder bureaucratie, minder regels, meer helderheid bij ouders en meer verantwoordelijkheid voor het veld? In hoeverre wordt het advies van de evaluatiecommissie overgenomen om de afzonderlijke procedures af te schaffen en professionals ook hier vertrouwen te geven?

In het huidige stelsel bestaat er al een nauwe samenwerking tussen de samenwerkingsverbanden VO en de regionale verwijzingscommissies. Veelal verloopt dit via de permanente commissie leerlingenzorg (pcl) van de samenwerkingsverbanden.

Ook de scholen, aangesloten bij het samenwerkingsverband, zijn uiteraard betrokken bij de zorg voor en het onderwijsaanbod aan leerlingen. Deze samenwerking zal onder invloed van de stelselherziening passend onderwijs alleen maar toenemen, zodat er een helder en transparant systeem ontstaat.

143

Welke maatregelen worden genomen om het systeem aan te passen, nadat het huidige systeem van leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) en praktijkonderwijs (pro) wordt aangepast? Op welke manier komen deze maatregelen terug in de begroting?

144

Waarom wordt het budget voor leerwegondersteuning buiten de stelselherziening passend onderwijs wordt gehouden, maar wordt het wel meegerekend bij de presentatie van de cijfers?

145

Welk deel van de beschikbare middelen worden niet aangewend voor intensivering van regionale netwerken, communicatie en onderzoek? Waarvoor worden deze middelen wel aangewend?

146

Wat waren de drempels voor Leerplusarrangementen per onderwijssoort in de schooljaren 2009/2010 en 2010/2011?

147

Hoe gaat u zichtbaar maken welke resultaten worden geboekt met de deelname van praktijkscholen aan netwerken die gericht zijn op verbetering van het praktijkonderwijs en een goede overdracht van leerlingen naar de arbeidsmarkt in de samenwerking met arbeidsmarktinstanties, gemeenten, werkgevers en werknemersorganisaties?

Sinds het schooljaar 2003–2004 ontvangen scholen voor praktijkonderwijs uit de Regeling Doorontwikkeling Praktijkonderwijs een aanvullende bekostiging om aan de slag te gaan met de kwaliteitsverbetering van het praktijkonderwijs.

De opeenvolgende regelingen zijn in 2009 geëvalueerd. Uit het eindrapport Evaluatie Regeling doorontwikkeling Praktijkonderwijs van 21 juli 2009 blijkt dat de scholen voor praktijkonderwijs zich ontwikkelen tot volwaardige scholen. Het onderwijsaanbod is meer gericht op een goede aansluiting met beroepspraktijk en vervolgopleiding, de uitwerking van het kwaliteitsbeleid kan leiden tot beredeneerde aanpassingen van het schoolbeleid, het onderwijs en de begeleiding worden zo vormgegeven dat leerlingen meer grip kunnen krijgen op hun eigen leertraject en de kans op goede nazorg wordt vergroot. Het werken in netwerken heeft bij dit alles een erg belangrijke rol gespeeld.

Jaarlijks brengen de scholen voor praktijkonderwijs hun uitstroom in kaart. Naast de uitstroommeting leveren de scholen ook informatie voor de volgmodule.

148

Wat zijn de verwachte opbrengsten van het programma «School aan zet» van het Platform Bèta & Techniek in termen van toenemende belangstelling van jongeren voor exacte en technische vakken?

149

Kunt u aangeven hoeveel opleidingen het Nederlandse mbo momenteel telt? Hoeveel van deze opleidingen zijn uniek? Kunt u aangeven hoeveel leerlingen de opleidingen in het mbo gemiddeld hebben?

150

Welke nadelen en eventuele voordelen onderkent u bij de status aparte van het groene onderwijs onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, ten opzichte van het overige beroepsonderwijs die onder verantwoordelijkheid van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vallen?

Het algemeen onderwijsbeleid heeft betrekking op zowel het groene als het overige beroepsonderwijs. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen groen beroepsonderwijs onder verantwoordelijkheid van de minister van EL&I en overig beroepsonderwijs onder verantwoordelijkheid van de minister van OCW.

Het verschil tussen het groene beroepsonderwijs en het overige beroepsonderwijs is dat de onderwijsinstellingen in de groene sector verticaal zijn georganiseerd (samenhang met bedrijfsleven en onderzoeksinstellingen) en in het overige beroepsonderwijs niet. In de Groene Kenniscoöperatie (GKC) komt deze verticale samenwerking tot stand. Tot slot heeft de minister van EL&I een eigen verantwoordelijkheid voor vakdepartementale onderwijsvernieuwing binnen het groen onderwijsstelsel. Dit laatste is altijd in overeenstemming met het algemeen onderwijsbeleid.

151

Zijn er terreinen waarop de activiteiten van de 16 kenniscentra elkaar overlappen? Zo ja, welke terreinen zijn dat dan en om welke kenniscentra gaat het?

152

Hoeveel instellingen zitten er na 2012 nog vast aan een meerjarig contract met een regionaal opleidingscentrum (roc) wat betreft de inkoop van educatie?

153

Kunt u aangeven hoeveel kosten instellingen in het beroepsonderwijs en volwassenenonderwijs maken om wettelijk cursusgeld voor de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) de deeltijd-beroepsopleidende leerweg (bol) te factureren? Kunt u aangeven hoeveel het zou kosten om dit door DUO te laten uitvoeren?

154

Hoe is het bedrag «gewogen gemiddelde onderwijsuitgaven per mbo-deelnemer» (tabel 4.1, indicator 2) exact opgebouwd? Hoe is dit bedrag in relatie tot de gehele bve-sector berekend?

155

Hoe groot is de bezuiniging voor 2012 wat betreft het verkorten van de opleidingsduur? Hoe groot is dat in 2013?

156

Hoe groot is de bezuiniging voor 2012 wat betreft het invoeren van een leeftijdsgrens voor deelnemers van 30 jaar en ouder? Hoe groot is dat in 2013?

157

Hoe groot is de bezuiniging voor 2012 wat betreft de subsidietaakstelling? Hoe groot is dat in 2013?

158

Hoe duur wordt een mbo-opleiding voor een deelnemer ouder dan 30 jaar, wanneer de werkgever niet wil of kan meebetalen? Kan dit worden aangegeven voor een bol- en bbl-opleiding?

159

Waaruit bestaat de stijging van de kosten in de post «convenanten met RMC-regio’s»? Worden niet veel van de doelstellingen al via andere posten (programmagelden regio’s en de post RMC’s) gefinancierd?

160

Wat is de stand van zaken betreffende het door u gevraagde advies aan de Stichting Beroepsopleiding Bedrijfsleven over mbo-opleidingen die niet van vier naar drie jaar kunnen zonder kwaliteitsverlies?

161

Is er reeds onderzoek gedaan naar effecten van verkorting van beroepsopleidingen in het mbo op de kwaliteit? Zo ja, wat zijn hier de uitkomsten?

Nee, er is over de effecten van het tegelijkertijd intensiveren en verkorten van opleidingen in het mbo op de kwaliteit nog geen onderzoek beschikbaar. Overigens was vóór 1996 het overgrote deel van de mbo-opleidingen driejarig. Bij de inwerkingtreding van de WEB, in 1996, zijn veel driejarige opleidingen vierjarig geworden zonder dat daaraan een fundamentele onderbouwing ten grondslag lag.

Over de effecten van meer onderwijstijd op prestaties van leerlingen in het algemeen is wel onderzoek beschikbaar (zie o.a. Loeb en Bound, 1996; Link en Mulligan, 1986; Lavy, 1998; Leuven et al., 2010; Lavy, 2010). De beschikbare onderzoeksgegevens over extra onderwijstijd laten positieve effecten zien op toetsscores van leerlingen.

Om wetenschappelijke kennis te verzamelen over de effectiviteit van het verkorten van mbo-opleidingen en het onderwijs tegelijk te intensiveren, wordt spoedig gestart met het laten uitvoeren van onderzoek. Daarbij zal onder meer aandacht worden besteed aan de verhoging van de kwaliteit van de opleidingen en de vermindering van uitval.

162

Welke middelen in tabel 4.2 zijn niet meerjarig verplicht?

163

Hoeveel leerlingen namen in 2010 en 2011 deel aan het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo)? Is het aantal leerlingen dat vavo volgt sinds 2004 toegenomen of afgenomen?

De cijfers zijn afkomstig van de gemeenten. In 2010 hebben gemeenten 12 725 trajecten ingekocht bij ROC’s, in 2011 waren dat 9735 trajecten. Het aantal ingekochte trajecten door gemeenten is afgenomen, het totale educatiebudget voor gemeenten is ook afgenomen.

Sinds 2006 is het mogelijk om een vo-leerling uit te besteden naar het vavo («de Rutte-leerling»). In schooljaar 2010–2011 zijn 7958 leerlingen uitbesteed naar het vavo, de cijfers voor schooljaar 2011–2012 zijn nog niet bekend. Het aantal uitbestede vo-leerlingen naar het vavo is de laatste jaren redelijk constant gebleven.

Het aantal leerlingen dat vavo volgt is van 2004 tot 2009 toegenomen, in 2010 en 2011 is het aantal leerlingen dat vavo volgt ten opzichte van de voorgaande jaren afgenomen.

164

Wat waren in 2010 en 2011 de kosten voor vavo-onderwijs, uitgesplitst naar inzet van gemeentelijke middelen en middelen die vanuit het vo worden overgeheveld ten behoeve van de zogenaamde «Rutte-leerlingen»? Zijn de kosten van het vavo sinds 2004 toegenomen of juist afgenomen?

Gemeenten ontvangen een ongedeeld educatiebudget, dat zij zowel voor vavo als voor de overige educatie mogen inzetten. Het is niet bekend welk deel van het educatiebudget wordt ingezet voor vavo en welk deel voor de overige educatie. Dat is afhankelijk van het lokale beleid. Voor de «Rutte-leerlingen» geldt, dat bekostiging van de leerling via de vo-school loopt, daar staat de leerling immers ingeschreven. Bij uitbesteding van de vo-leerling naar het vavo, bepalen de samenwerkende partijen in onderling overleg welk deel van de bekostiging voor de leerling wordt overgedragen.

In 2009 is besloten om € 50 miljoen vanuit het educatiebudget te herprioriteren en toe te voegen aan de mbo-bekostiging voor taal en rekenen in het mbo. In 2011 is € 35 miljoen uit het educatiebudget gehaald, als maatregel crisispakket kabinet Balkenende IV.

Voor 2012 is voor het educatiebudget in totaal € 115,8 miljoen beschikbaar.

165

Kunt u bevestigen dat de helft van de voor educatie beschikbare middelen uit het participatiebudget worden gehaald, ten behoeve van vavo? Bedragen de feitelijke kosten van het vavo € 57,5 mln.?

166

Worden de middelen voor verbetering onderwijskwaliteit bestemd voor Caribisch Nederland direct aan de instellingen overgemaakt?

167

Worden de middelen voor verbetering onderwijskwaliteit bestemd voor Caribisch Nederland geoormerkt?

168

Worden de middelen voor huisvesting bestemd voor Caribisch Nederland direct aan de instellingen overgemaakt?

Aan de instellingen worden als onderdeel van de lumpsum middelen ter beschikking gesteld voorzover het de verantwoordelijkheid van het schoolbestuur is voor het onderhoud van de huisvesting zorg te dragen.

Aan elk openbaar lichaam wordt in de jaren 2011 tot en met 2015 een bijzondere uitkering verstrekt ten behoeve van de uitvoering van de eilandelijke masterplannen onderwijshuisvesting.

169

Worden de middelen voor huisvesting bestemd voor Caribisch Nederland geoormerkt?

170

Kunt u aangeven welke financiële gevolgen het invoeren van een tweede teldatum heeft voor de instellingen? Zijn er instellingen die door deze tweede teldatum meer dan een procent van hun budget verliezen? Op welke uitgangspunten is de tweede teldatum gebaseerd?

Instellingen die in een schooljaar op de teldatum van 1 oktober meer deelnemers hebben dan op 1 februari (het kalenderjaar erop) krijgen een negatieve correctie op de bekostiging. Indien het deelnemersaantal in deze periode is gestegen, dan krijgt de instelling een positieve correctie. In de begroting 2012 betreft het een negatieve correctie van € 37 miljoen op het macrobudget.

Ja, er zijn instellingen die door de tweede teldatum meer dan 1 procent van hun budget verliezen. Sinds schooljaar 2008–2009 wordt de tweede teldatum gehanteerd. Ongeveer de helft van de instellingen verliest meer dan 1 procent van hun bekostiging. Het overgrote deel van deze instellingen verliest 1 tot 2 procent van de rijksbijdrage.

Het doel van de tweede teldatum is om instellingen aan te sporen om voortijdig schoolverlaten tegen te gaan door scholen te stimuleren om deelnemers te behouden en vrijgevallen plekken op te vullen.

In dit antwoord is het groene onderwijs buiten beschouwing gelaten.

171

Hoe verhoudt het schoolmaatschappelijk werk zich tot de plusvoorzieningen die worden gevormd voor overbelaste jongeren? Worden deze middelen geoormerkt verstrekt?

De subsidie voor schoolmaatschappelijk werk wordt geoormerkt verstrekt ten behoeve van »schoolmaatschappelijk werk in de instelling, erop gericht dat deelnemers met psychosociale problemen die een voorspoedige schoolloopbaan in de weg staan, tijdig en professioneel geholpen worden dan wel worden doorverwezen naar gespecialiseerde hulp». (Subsidieregeling schoolmaatschappelijk werk in het mbo 2009, Staatscourant 2009, nr. 107, art. 2 en 7). Deze subsidie staat daarmee los van de regeling voor de plusvoorzieningen.

Overeenkomst tussen beide is, dat de subsidie bedoeld is om tijdige hulp te bieden gericht op het voorkomen van uitval.

Verschil is de aard van de hulp en zorg die met de subsidie bekostigd wordt.

Bij schoolmaatschappelijk werk gaat het om professionele hulpgesprekken en mogelijk daarna doorverwijzingen. Bij plusvoorzieningen gaat het om wat langere ondersteuning in een specifieke setting. Deze is erop gericht dat de scholier of mbo-jongere zijn leven en schoolloopbaan «op de rails» krijgt, weer naar school gaat en minimaal een startkwalificatie behaalt.

Bij schoolmaatschappelijk werk gaat het om subsidie aan alleen mbo-instellingen, bij de plusvoorzieningen gaat het om een subsidie aan de rmc-regio’s ten behoeve van het gehele vo en mbo in die regio.

172

In welke mate wordt bij de regeling stagebox gewaarborgd dat mbo-studenten vanuit hun opleiding voldoende begeleiding krijgen bij de stageplaatsen?

173

Kunt u aangeven hoeveel extra stageplaatsen jaarlijks via de stagebox worden gerealiseerd?

De Regeling stagebox kent twee doelen. In de eerste plaats het creëren van voldoende en geschikte stage- en simulatieplaatsen voor moeilijk plaatsbare deelnemers in het mbo. In de tweede plaats gaat het om het verbeteren van de kwaliteit van de begeleiding van deze groep deelnemers. In 2010 heeft OCW een evaluatieonderzoek naar de effecten van de Regeling stagebox laten uitvoeren. Uit deze evaluatie (Regioplan, 2010) is gebleken dat mbo-instellingen en kenniscentra een groot aantal activiteiten hebben ontplooid om het aantal stage- en simulatieplaatsen uit te breiden. Als gevolg hiervan hebben instellingen in zowel 2008 als in 2009 een forse uitbreiding van het aantal stage- en simulatieplaatsen weten te realiseren. In 2008 hebben instellingen gezamenlijk 9 200 extra stageplaatsen voor moeilijk plaatsbare deelnemers gerealiseerd. In 2009 is een groter aantal, namelijk bijna 16 000, stageplaatsen gecreëerd. Ook het aantal simulatieplaatsen is toegenomen. In 2008 creëerden mbo-instellingen in totaal bijna 2 700 simulatieplaatsen. In 2009 zijn in totaal 3 103 extra simulatieplaatsen opgezet.

De kenniscentra hebben met de inzet van stageboxmiddelen een grote toename van het aantal erkende leerbedrijven gerealiseerd. Van 2007 naar 2008 is voor alle niveaus (AKA, niveau 1 en 2) sprake van een toename van het aantal erkende leerbedrijven, namelijk 215 000 in 2007 en 280 000 in 2008. In 2009 is vooral het aantal erkende leerbedrijven voor niveau 1 sterk toegenomen (95 000). De aandacht voor de AKA-leerbedrijven is niet ten koste gegaan van de aandacht voor de totale beschikbaarheid van plaatsen van de opleidingen op niveau 1 en 2 (bron: Inzet, effecten en wensen ten aanzien van de innovatie- en stagebox. Regioplan, 2010).

174

Kunt u aangeven hoe groot het tekort is aan gekwalificeerde leraren voor Nederlands en Engels in het Nederlandse mbo? Waar bevinden deze eventuele tekorten aan leraren zich?

175

Kunt u in geldbedragen inzichtelijk maken van welke geldstromen de bestrijding van functioneel analfabetisme in Nederland afhankelijk is? In welke mate kunnen ook analfabeten ouder dan 65 jaar nog rekenen op alfabetiseringscursussen?

176

Welke resultaten hebben de RMC’s inmiddels geboekt met de plusvoorzieningen voor overbelaste jongeren in termen van het behalen van een startkwalificatie door de betreffende jongeren?

Na enkele maanden voorbereiding zijn in de meeste regio’s in de tweede helft van 2010 plusvoorzieningen gestart: programma's voor overbelaste jongeren. Deelnemers aan deze programma’s worden niet apart geregistreerd in het Basisregister onderwijs (BRON). Er vindt een onderzoek (zowel kwantitatief als kwalitatief) plaats naar de resultaten van de plusvoorzieningen. De uitkomsten worden begin 2012 verwacht.

Op dit moment is er nog geen algemene uitspraak over te doen.

177

Hoe houdt de bekostiging van plusvoorzieningen voor overbelaste jongeren rekening met het gegeven dat deze jongeren niet volkomen gelijkmatig zijn verdeeld over het land?

178

Betekent de opmerking over de beoogde inwerkingtreding van de aanpassingen in wet- en regelgeving voor de rijksfinanciering van het vavo per uiterlijk 1 augustus 2014, dat u het streven om dit reeds per 1 januari 2013 te verwezenlijken heeft laten varen? Zo ja, waarom?

179

Blijft het macrobudget bij de inwerkingtreding van de rijksfinanciering van het vavo per uiterlijk 2014 gelijk? Verandert er iets aan de bekostiging op basis van t-2?

180

In hoeverre betekent de bundeling van geld voor re-integratie, inburgering en volwasseneneducatie in één specifieke uitkering voor gemeenten dat individuele gemeenten de alfabetisering ook op een laag pitje kunnen zetten?

181

Hoe zijn de grote verschillen in uitgaven «overig» te verklaren?

182

Waar is in de begroting of bijlagen te vinden wat de geldstromen zijn vanuit OCW naar de HBO-raad en de VSNU (Vereniging van Samenwerkende Universiteiten)?

Zowel in de begroting van OCW, als de bijlagen daarbij, is geen overzicht opgenomen van de geldstromen van het ministerie van OCW naar HBO-raad en VSNU.

Beide verenigingen worden in stand gehouden door hun leden, i.c. de hogescholen respectievelijk de universiteiten. De benodigde middelen ontvangen de koepels rechtstreeks van hun leden.

In zeer incidentele gevallen verstrekt het ministerie van OCW rechtstreeks subsidie aan HBO-raad en/of VSNU. Het gaat in die gevallen om de uitvoering van specifieke opdrachten of activiteiten.

183

Hoe verhoudt zich de stelling dat «onderwijs en wetenschap meer zijn dan aanjagers van de kenniseconomie zijn, en dat het ook om zaken als inzicht, cultuur, historie en sociale verhoudingen gaat», met de nadruk die het kabinet legt op topsectoren en de steeds verdergaande verbintenis tussen onderwijs en wetenschap met het bedrijfsleven?

Zoals in de ontwerpbegroting is aangegeven is het algemene doel van het stelsel van hoger onderwijs en onderzoek breed: het moet zorgen dat studenten en (wetenschappelijk) personeel hun talenten en onderzoekend vermogen maximaal kunnen ontwikkelen, dat zij een positie kunnen innemen op de (inter)nationale arbeidsmarkt en een rol kunnen vervullen in de intellectuele voorhoede van onze samenleving.

Voor de Nederlandse kenniseconomie is van belang dat dit stelsel ook kennis en menskracht levert die de topsectoren versterken.

184

Hoe verhouden de maatregelen zoals de langstudeerdersboete, de afschaffing van de studiefinanciering voor de masterfase en het vrijgeven van collegegeld voor de tweede studie zich tot de stelling dat de minister verantwoordelijk is voor de toegankelijkheid van het hoger onderwijs?

185

Wordt er onderzocht hoeveel studenten zullen beslissen voortijdig te stoppen met de studie of af te zien van het volgen van een studie na invoering van het leenstelsel voor de masterfase en de langstudeerdersboete, en zo nee waarom niet?

Gezien de veranderingen die op dit moment in het stelsel plaatsvinden, laat ik vanaf 2011 de ontwikkelingen in het hoger onderwijs monitoren. Het gaat daarbij om de ontwikkeling van de collegegeld-systematiek van de Wet versterking besturing, de subsidieregeling tweede graden hbo en wo, de afbakening van de bekostiging op één bachelor en één master, de maatregel langstudeerders en de invoering van een sociaal leenstelsel in de masterfase. Er wordt onder meer gekeken naar veranderingen in de instroom van studenten en naar de uitval.

Doel is een beeld te kunnen vormen van de veranderingen, en om tijdig in te kunnen grijpen wanneer het beleid niet het gewenste effect oplevert.

Na een nulmeting in 2011 zijn er rapportages in 2012 en 2013. Conform de toezegging van 11 oktober 2010 [Antwoorden op de schriftelijke vragen van het Kamerlid Van der Ham (D66), Aanhangsel van de Handelingen 2010–2011, nr. 202] zal ik jaarlijks de Tweede Kamer en de Eerste Kamer informeren.

186

Is in de referentieraming ten aanzien van het aantal gediplomeerden een gedragseffect dat is toe te rekenen aan de langstudeerdersmaatregel verdisconteerd?

187

Hoe gaat u ervoor zorgen dat het verlagen van de budgetten voor onderwijsinstellingen als gevolg van de langstudeerdersmaatregel niet ten koste gaat van de student, het personeel en de onderwijskwaliteit?

188

Hoe is het bedrag «onderwijsuitgaven per student hbo» (tabel 6.1, punt 4) exact opgebouwd? Hoe is dit bedrag exact berekend?

De onderwijsuitgaven per student zijn berekend zonder de collegegeldontvangsten. Bij de berekening is uitgegaan van de aantallen studenten conform de Referentieraming 2011, omgerekend naar kalenderjaren (zie ook de toelichting onder tabel 6.1).

Uitgangspunt bij de berekening is het totale budget dat beschikbaar is voor de bekostigde hbo-instellingen. Hierop vinden wel enkele technische correcties plaats, bv. toerekening van middelen voor het Sirius programma die deel uitmaken van artikel 7.

189

Hoe is het bedrag «onderwijsuitgaven per student wo» (tabel 6.1, punt 4) exact opgebouwd? Hoe is dit bedrag exact berekend?

De onderwijsuitgaven per student zijn berekend zonder de collegegeldontvangsten. Bij de berekening is uitgegaan van de aantallen studenten conform de Referentieraming 2011, omgerekend naar kalenderjaren.

Uitgangspunt bij de berekening is het totale budget voor bekostigde wo-instellingen. Daarop wordt een percentage losgelaten dat volgens een tijdschrijfonderzoek betrekking heeft op onderwijskosten. Dit percentage is 34,9%. Op dit totale budget worden een aantal posten in mindering gebracht, o.a. de middelen voor de levensbeschouwelijke instellingen, de academische ziekenhuizen, de IO-instellingen en Open Universiteit.

(Zie ook de brief aan de Tweede Kamer; Kamerstuk 31 288, nr. 61.)

190

Waarom is er sprake van een scherpe daling tussen 2012 en 2013 in de onderwijsuitgaven per student?

191

Is bij het verwachte aantal studenten rekening gehouden met de gedragseffecten van de prijsstijgingen als gevolg van het moeten betalen van het instellingscollegegeld voor de tweede opleiding? Geldt hetzelfde voor deeltijdstudies? Hoe groot zijn deze gedragseffecten?

Inzake het verwachte aantal studenten is in de ontwerpbegroting 2012 en de onderliggende referentieraming nog geen rekening gehouden met gedragseffecten als gevolg van prijsstijgingen; dit geldt zowel voor voltijdstudenten als voor deeltijdstudenten. Bij gebrek aan empirische gegevens hieromtrent zijn deze gedragseffecten op dit moment nog niet goed in te schatten.

Door de Adviesgroep Leerlingen- en Studentenramingen (ALS) is wel aangegeven dat de invloed van nieuw beleid op de raming voor extra onzekerheid zorgt (zie het commentaar van de ALS in de publicatie van Referentieraming 2011, paragraaf 1.4.1).

192

Hoe is de daling van de onderwijsuitgaven met 200 euro per student, die na de compensatie met de langstudeerdersboete nog blijft staan, te verklaren?

In tegenstelling tot wat is vermeld in tabel 6.1 van de ontwerpbegroting 2012 zijn de uitgaven per student voor het wo over de jaren 2012 tot en met 2015 constant. Bij de berekening is abusievelijk niet volledig rekening gehouden met de volgende twee mutaties:

• − een intertemporele compensatie van –€ 22,9 in 2012, +€ 18, 3 miljoen in 2013 en +€ 4,6 miljoen in 2014, en

• − een bedrag van +€ 14,2 miljoen in 2013 voor Kwaliteit en profiel.

Worden deze mutaties in de berekening meegenomen dan bedragen de onderwijsuitgaven per student voor het wo (inclusief het bedrag per student aan ontvangsten verhoogd collegegeld conform de langstudeerdersmaatregel) € 6 000 (afgerond).

193

Hoe is de langstudeerdersboete te rijmen met de wens van het kabinet om talent te stimuleren, aangezien deze maatregel vooral studenten gaat treffen die extra vakken of een tweede studie volgen?

Met het uitloopjaar van de langstudeerdersmaatregel kunnen studenten extra curriculaire activiteiten doen zoals het volgen van extra vakken, het uitoefenen van een bestuursfunctie of studeren in het buitenland.

De verhoging van het wettelijk collegegeld voor langstudeerders treft niet de studenten die na het voltooien van een eerste studie, een tweede studie volgen. Zij zijn instellingscollegegeld verschuldigd.

Zie verder het antwoord op vraag 184.

194

Waarom worden de middelen die nu worden aangewend om excellentie te bevorderen en onderzoek op het hbo te vergroten, niet ingezet om de kwaliteit in de breedte te vergroten door onder andere extra contacturen te realiseren en de student/docentratio te verbeteren?

195

Kunt u aangeven wat de student/staf-ratio is voor verschillende categorieën van opleidingen en universiteiten in Nederland? Kunt u daarbij aangeven hoe deze student/staf-ratio zich de afgelopen twintig jaar heeft ontwikkeld?

196

Kunt u aangeven hoe de overheidsuitgaven per student in het hbo en wo zich de afgelopen tien jaren hebben ontwikkeld?

197

Kunt u aangeven op welke verwachte aantallen studenten in het hbo en wo de onderwijsuitgaven per student tot 2016 zijn gebaseerd?

198

Op welke wijze houdt u rekening met mogelijke juridische procedures rondom de langstudeerdersmaatregel voor de begroting van 2012?

199

Waarom is in de tabel 6.1 onder onderwijsuitgaven per student specifiek het bedrag per student aan ontvangsten verhoogd collegegeld conform langstudeerdersmaatregel opgenomen? Vallen onder de noemer onderwijsuitgaven per student alle overige inkomstenbronnen?

200

Welk bedrag wordt er uitgegeven aan de Open Universiteit? Welk deel van dit bedrag bedient studenten uit «de oorspronkelijke doelgroep» van tweedekansers?

201

In welke mate is er bij de genoemde compensatie voor het toegenomen aantal studenten in het hbo en wo sprake van een evenredige en gelijkblijvende bijdrage per student?

202

Welke directe en indirecte uitgaven die gericht zijn op het stimuleren van diversiteit vinden doorgang na 2011?

Met ingang van het begrotingsjaar 2012 wordt – voor zowel het hbo als het wo – de subsidie voor de verhoging van het studierendement van Nederlandse studenten met een niet-westerse achtergrond beëindigd. Dit is overeenkomstig de voorstellen die op 8 april aan de Tweede Kamer zijn gedaan (Kamerstuk 32 500 VIII, nr. 160).

Dit betekent dat de hogescholen en universiteit na 2011 van het ministerie van OCW voor dit doel niet meer rechtstreeks worden gesubsidieerd. De ho-instellingen zijn echter vrij om uit de rijksbijdrage, die zij van het ministerie van OCW ontvangen, hiervoor middelen in te zetten.

203

Waarom gaan de extra middelen die beschikbaar worden gesteld voor onderzoek en innovatie niet naar het hoger en wetenschappelijk onderwijs (OCW), maar naar het bedrijfsleven (EL&I)?

204

Op welke aantallen studenten in het hbo en wo zijn de bedragen aan reguliere bekostiging tot en met 2016 gebaseerd?

205

Hoe zijn de extra middelen voor onderzoek op het hbo te verklaren, gezien de afname van middelen voor onderzoek in het wetenschappelijk onderwijs?

Uit de € 90 miljoen voor «Innovatie en onderzoek» is voor het hbo een bedrag van € 2 miljoen beschikbaar gekomen. Deze middelen worden ingezet voor de Centres of Expertise. Naast deze intensivering is een korting toegepast van eveneens € 2 miljoen in het kader van de bezuiniging van € 90 miljoen voor «Efficiency onderzoek en innovatie». Deze korting is ten laste gebracht van het deel ontwerp & ontwikkeling van de rijksbijdrage van de hogescholen. Dit betekent dat er bij het hbo een budgettair neutrale herallocatie van onderzoeksmiddelen plaatsvindt. In paragraaf 4.1.1 van de Strategische Agenda Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap (Kamerstuk 31 288, nr. 194) is deze herallocatie toegelicht.

De herallocatie van de onderzoeksmiddelen voor het wo vindt u eveneens terug in genoemde paragraaf.

206

Welke middelen in tabel 6.4 zijn niet meerjarig verplicht?

207

Hoe verhoudt zich de afname van middelen voor onder andere het Sirius Programma en andere beurzen die studeren in het buitenland mogelijk moeten maken voor minder draagkrachtig talent tot de wens internationalisering en het stimuleren van talent te vergroten?

Aangenomen wordt dat u in uw vraag doelt op het Huygens Scholarship Programme (HSP-regeling). Het Sirius Programma is namelijk bedoeld om excellentie van het Nederlands hoger onderwijs te bevorderen en niet bestemd voor beurzen die studeren in het buitenland mogelijk maakt. Op dit programma is overigens geen sprake van een afname van middelen. Het oorspronkelijk – incidenteel – geraamde bedrag van € 61 miljoen voor de jaren 2008 tot en met 2015 is niet gewijzigd. Dit is wel het geval bij het Huygens Scholarship Programme (HSP-regeling), vanaf 2012 is deze regeling beëindigd.

Bij de invulling van de subsidietaakstelling (Kamerstuk 32 500, nr. 160) moest OCW keuzes maken. De overweging om de HSP-regeling te beëindigen, is gelegen in het feit dat slechts een beperkte groep individuen van deze regeling kan profiteren is daarom prioriteit gegeven aan het in stand houden van de infrastructuur voor de internationalisering van het hoger onderwijs die een breder bereik heeft (zie ook het antwoord bij vraag 25 van de brief aan de Tweede Kamer van 10 juni 2011; Kamerstuk 32 500, nr. 182).

208

Kunt u een overzicht geven van de middelen die komend jaar in het hoger en wetenschappelijk onderwijs beschikbaar zijn voor stimulering van excellentie?

209

Hoe wordt voorkomen dat (gezien de bonus/malusbekostiging) de beloning van instellingen die «excellent» zouden presteren ten koste gaat van instellingen die «gewoon» goed onderwijs aanbieden, en door deze afrekening in de problemen komen en als gevolg daarvan niet meer in staat zijn goed onderwijs te blijven aanbieden?

De prestatiebekostiging wordt op dit moment nog uitgewerkt. Dit gebeurt in overleg met VSNU en HBO-raad, en enkele instellingen.

De omvang van de middelen voor de prestatieafspraken is 7% van de onderwijsbekostiging. Er zullen afspraken worden gemaakt met de individuele instellingen over hun inzet voor de indicatoren die van invloed zijn op onderwijskwaliteit. Deze heb ik aangegeven in de Strategische agenda van juli 2011. Iedere instelling heeft immers een ander uitgangspunt en een andere context. Hiermee kan recht worden gedaan aan instellingen die goed onderwijs aanbieden, en aan instellingen die excellent willen presteren. Dit laat onverlet dat ik bij alle instellingen een verbetering wil zien op de desbetreffende indicatoren. Het doel is immers verhoging van de kwaliteit van het onderwijs.

210

Wat zijn de exacte criteria voor de prestatiebekostiging, welke zwaarte wordt er aan elk afzonderlijk criterium gegeven?

De prestatiebekostiging wordt nog uitgewerkt, inclusief de zwaarte van de verschillende criteria. Belangrijk is een verhoging van de kwaliteit van het onderwijs. In ieder geval zullen de kwaliteitsoordelen van de NVAO benut worden om er in de prestatieafspraken ervaring mee op te doen, conform de motie Lucas (Kamerstuk 31 288, nr. 234).

Zie ook het antwoord op vraag 209.

211

Hoe wordt de algemene vorming van de student en de kwaliteit van het onderwijs in brede zin gewaarborgd, nu er extra middelen te besteden zijn voor zwaartepuntvorming en profilering?

212

Welke meetbare doelstelling(en) hanteert het kabinet concreet voor 2012 en de jaren daarna met betrekking tot het stimuleren van excellentie in het hoger onderwijs? Kunt u uiteenzetten welke doelen u op dit vlak voor deze jaren stelt?

213

Als de middelen voor het Sirius Programma gestaag aflopen tot nul in 2016, blijft het huidige streefcijfer van 10% excellent onderwijs dan constant? Is dit cijfer aan dit programma gekoppeld?

214

Is het mogelijk om een berekening te maken van de economische kosten en baten van buitenlandse studenten in Nederland, waarbij ook wordt gekeken naar consumptie, woonlasten en arbeidsparticipatie?

215

In hoeverre is Nederland, gezien de recente politieke ontwikkelingen, nog een open land in de ogen van buitenlandse studenten?

216

In hoeverre passen de uitgaven in dit beleidsartikel binnen de ODA-criteria (Official Development Assistence)?

217

Tellen de uitgaven binnen de HGIS (Homogene Groep Internationale Samen-werking) mee voor de 0,7% uitgaven van het BBP (Bruto Binnenlands Product) voor ontwikkelingssamenwerking?

218

Wat zijn concrete voorbeelden van internationale competenties en waarin verschillen ze van nationale competenties?

219

Waarom is internationaal beleid een apart artikel, in plaats van internationalisering onderdeel te maken van de beleidsartikelen per leergang zelf? Het beleid is immers ondersteunend?

220

Hoe legt de Nuffic (Netherlands Universities Foundation For International Cooperation) verantwoording af over de besteding van middelen? Waar is dit terug te vinden in de begroting?

221

Welke middelen in tabel 8.1 zijn niet meerjarig verplicht?

222

Hoe is de afwezigheid van serieuze bezuinigingen op internationaal OCW-beleid te verklaren, gezien de bezuinigingen op cultuur en het gebrek aan investeringen in het onderwijs?

223

Wat is de meerwaarde van de OC&W vertegenwoordiging in het buitenland? Om hoeveel fte gaat het, in welke landen en wat zijn de kosten, verdeeld aan de hand van de verschillende internationale taken? Wat is de toegevoegde waarde ten opzichte van de Nuffic?

De OCW vertegenwoordiging in het buitenland heeft een meerwaarde als het gaat om de behartiging van de Nederlandse belangen en het afstemmen van beleid en wetgeving die gevolgen heeft voor de terreinen onderwijs, cultuur en wetenschap.

De medewerkers in Brussel en Parijs vormen vanuit hun specifieke OCW-achtergrond een ideale verbinding tussen de Europese Unie, de Unesco en het ministerie van OCW. De science attaché in Beijing legt die verbinding voor de wetenschap. Het gaat hier om een situatie waarin het ministerie van Buitenlandse Zaken niet de benodigde omvang van de ondersteuning, maar ook niet de vereiste expertise kan bieden.

Het betreft 14 fte’s. Deze bestaan uit 4 fte’s op de permanente vertegenwoordiging bij de EU, 1 fte bij de permanente vertegenwoordiging bij de Unesco, 8 fte’s bij de Europese Commissie, zgn. END-plaatsen (Expert National Détaché) en 1 fte in Beijing.

De reguliere kosten voor de fte’s, zoals ook gelden op het departement, komen voor rekening van OCW. Van de END-ers worden de buitenlandtoelagen door de Europese Commissie betaald. Alle overige kosten – inclusief de buitenlandtoelagen van degenen die bij de PV’s zijn gedetacheerd – komen voor rekening van OCW naar de normen van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Ten slotte betaalt OCW van een onderwijsattaché op de Nederlandse ambassade in Riyad alleen de buitenlandtoelage. Deze attaché is voor een gedeelte werkzaam ten behoeve van OCW, maar grotendeels voor een consortium van vijf Nederlandse universiteiten, dat ook de salariskosten voor zijn rekening neemt.

De uitgaven verbonden aan de OCW vertegenwoordiging in het buitenland die ten laste komen aan de OCW-begroting bedragen € 1,9 miljoen (artikel 8 € 1,6 miljoen, artikel 16 € 250 duizend en artikel 92 € 120 duizend).

De Nuffic beweegt zich alleen op het (smallere) terrein van hoger onderwijs en heeft geen (inter-) gouvernementele verantwoordelijkheid.

224

Wat zijn de streefdoelen die de organisaties genoemd in tabel 8.2 opgelegd krijgen? Realiseren zij deze doelstellingen ook? Hoe wordt de Kamer hierover geïnformeerd?

De streefdoelen verschillen van organisatie tot organisatie. Organisaties ontvangen subsidie op basis van een voorgenomen programma van doelstellingen en activiteiten en leggen daarover inhoudelijk en financieel verantwoording af in de vorm van een jaarverslag, dat aan specifieke vormvereisten dient te voldoen. De betreffende organisaties zijn ook met tussenpozen onderwerp van een extern evaluatieproces.

Ten behoeve van de Kamer is met ingang van het begrotingsjaar 2012 als bijlage bij de begroting een overzicht per departement opgenomen met daarin alle subsidieregelingen. In dat overzicht wordt ook het geplande evaluatiemoment van subsidies opgenomen.

225

Welke van de subsidies genoemd in tabel 8.2 lopen langer dan 5 jaar?

Met de in tabel 8.2 genoemde organisaties bestaat al meerdere jaren een subsidierelatie. Formeel bestaan er na het jaar 2014 geen meerjarige verplichtingen meer. Uitzondering hierop is de subsidie aan het Fulbright Center, deze verplichting is gebaseerd op het verdrag van 16 oktober 1972 met de Verenigde Staten van Amerika voor de onderwijsuitwisselingsprogramma’s.

De uitgaven voor het Nationaal Agentschap Leven Lang Leren en het Agentschap NL betreffen geen subsidies. Het gaat hier om kosten voor de uitvoering van programma’s door overheidsorganen zelf.

226

Kunt u inzichtelijk maken welke bedragen per onderwijssector worden gerekend tot uitgaven in het kader van internationaal beleid (tabel 8.3)?

De uitgaven van de onderwijssectoren zijn als volgt toe te rekenen in het kader van internationaal beleid:

Primair onderwijs artikel 1

Bedrag: € 20,2 miljoen, bestaande uit:

• 1. Stichting Nederlands Onderwijs in het buitenland;

• 2. Internationaal georiënteerd primair onderwijs;

• 3. OECD activiteiten;

• 4. Europees Platform.

Voortgezet onderwijs artikel 3

Bedrag: € 4,3 miljoen, bestaande uit:

• 1. Internationaal georiënteerd voortgezet onderwijs;

• 2. Pilots internationaal baccalauriaat;

• 3. Onderwijs Nederlands binnen het eigen taalgebied (Nederlandse Taalunie);

• 4. OECD PISA-project beheersing van taal, wiskunde en science;

• 5. Het vreemde talen instituut te Graz van de Raad van Europa.

Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie artikel 4

Bedrag: € 0,9 miljoen, bestaande uit:

• 1. Europass;

• 2. Samenwerkingsprojecten Nationaal Europass Centrum (NEC);

• 3. Coördinatie European Centre for the Development of Vocational Training (CEDEFOP);

• 4. The Netherlands Qualifications Framework;

• 5. Bilaterale uitwisseling Nederland-Duitsland (BAND);

• 6. Onderwijs Nederlands binnen het eigen taalgebied (Nederlandse Taalunie);

• 7. Netherlands Institute for Higher Education (NIHA);

• 8. OECD Programme for the international Assessment of Adult Competencies (PIAAC).

227

Waaruit bestaat de 5,8 miljoen euro, die de Open Universiteit Nederland Ruud de Moorcentrum ontvangt? Welke doelstelling moet het centrum behalen en hoe zijn de resultaten daarvan?

De OCW-beleidsagenda leraren is leidend voor de inhoudelijke rol die het Ruud de Moorcentrum speelt en de positie die zij in het onderwijsveld kan innemen.

Het centrum heeft vanuit OCW hiervoor de volgende doelen als opdracht meegekregen:

• − Bijdrage aan ontwikkeling van effectieve en wetenschappelijk bewezen methoden voor de professionalisering van, met en door leraren.

• − Vraagsturing en wetenschappelijk onderzoek worden als middelen doelmatig ingezet om kennis te ontwikkelen.

• − De ontwikkelde kennis over professionalisering door leraren is toegankelijk en bruikbaar gemaakt voor onderwijspraktijk, overheidsbeleid en wetenschap.

Met ingang van 2012 ligt de nadruk, mede gezien de opgelegde subsidietaakstelling, op wetenschappelijk praktijkonderzoek naar professionalisering door leraren. Het Ruud de Moorcentrum ondersteunt daarbij de Onderwijscoöperatie, schrijft beleidsadviezen, vervult een makelaarsfunctie voor leraren en brengt publicaties uit voor de wetenschap en de praktijk.

Uitkomst van een audit in 2010 is ondermeer dat het Ruud de Moorcentrum een belangrijke positie inneemt als gezaghebbend kennis- en expertisecentrum. Het onderscheidt zicht met «evidence based» onderzoek. Het verrichten van wetenschappelijk onderzoek, met onderzoeksdata vanuit vraagsturingsprojecten als bron, is een onderscheidende benadering voor een kennis- en expertisecentrum.

228

Hoe verklaart u de verdubbeling van de uitvoeringskosten DUO in 2012 ten opzichte van 2011?

229

Wat is het budget voor de zij-instroomregeling voor 2012?

230

Waarom loopt het bedrag voor programma-uitgave «Er komen voldoende en goed opgeleide leraren» terug na het jaar 2012?

231

Hoeveel geld is er in 2012 feitelijk extra voor docenten in het kader van actieplan «leraar 2020 – een krachtig beroep!», wanneer de bezuiniging in het kader van de nullijn hiervan wordt afgetrokken?

In 2012 wordt er in het kader van het actieplan «Leraar 2020 – een krachtig beroep!» in het po, vo en bve totaal € 110 mln. extra geïnvesteerd (€ 100 mln. voor professionalisering en € 10 mln. voor prestatiebeloning). Overigens wordt in het kader van het actieplan «LeerKracht van Nederland» ca. € 50 mln. extra geïnvesteerd waardoor het totaal uit dit actieplan in 2012 neerkomt op € 762 mln..

De bezuiniging in het kader van de tweejarige nullijn (2010 en 2011) heeft geen betrekking op het jaar 2012. Besluitvorming over de loonbijstelling 2012 vindt plaats bij Voorjaarsnota 2012 maar staat los van de uitkering van middelen voor het actieplan Leraar 2020 en het actieplan LeerKracht.

232

Kunt u aangeven waar de arbeidsmarktinspanningen voor het hoger onderwijs terug te vinden zijn? Waar vinden we de uitwerking van de doelstelling voor meer masters en promovendi in het hbo?

233

Hoe verhoudt zich de 7,9 miljoen euro subsidie aan het Vervangingsfonds tot de startbrief inzake de beëindiging verplichte aansluiting bij Vervangingsfonds van 8 juli 2011, waarin wordt aangegeven dat het Vervangingsfonds wordt opgeheven?

234

Als de post «overig» bestaat uit ruim 21 miljoen euro, welke gespecificeerd is in 7,9 miljoen euro voor het Vervangingsfonds, waaraan wordt dan de overige 13,1 miljoen aan besteed?

Van de overige € 13,1 miljoen is een bedrag van € 7,7 miljoen bestemd voor de vakbondsfaciliteiten en de arbeidsmarkt-/kennisactiviteiten in het primair onderwijs. Deze worden via afzonderlijke subsidies beschikbaar gesteld; voor de overige sectoren loopt dit via de lumpsumbekostiging.

Het restant (€ 5,4 miljoen) is bedoeld voor ondersteunende activiteiten voortvloeiend uit de actieplannen «LeerKracht van Nederland» en «Leraar 2020 – een krachtig beroep!». Het betreft ondermeer uitgaven voor onderzoek, uitvoering, informatiesystemen, beleidscommunicatie/-publiciteit en evaluatie.

235

Hoe is de toegankelijkheid gewaarborgd, nu uit recente cijfers blijkt dat bijna één op de tien studenten afziet van de masterfase, wanneer de studiefinanciering hiervoor wordt stopgezet?

236

Hoe wordt de toegankelijkheid van het hoger onderwijs gewaarborgd als wordt gesteld dat de hoogte van de bijdrage van ouders aan de student een zaak tussen ouder en student is, wanneer de ouders in gebreke blijven nu de voorzieningen voor studenten bij weigerachtige- en onvindbare ouders worden afgebroken?

De toegankelijkheid van het hoger onderwijs wordt gewaarborgd doordat de studerende het bedrag van de aanvullende beurs bij kan lenen bij DUO. Deze mogelijkheid geldt reeds in situaties waarin de ouders minder bijdragen dan de veronderstelde bijdrage, ook zonder dat sprake is van een verstoorde of niet bestaande relatie. Deze mogelijkheid gaat met het wetsvoorstel «Studeren is investeren», dat begin 2012 aan de Kamer gezonden wordt, ook gelden voor de gevallen van weigerachtigheid of onvindbaarheid.

Een studerende is niet in alle gevallen van weigerachtigheid aangewezen op de lening. Indien vastgesteld kan worden dat de ouders een inkomen hebben dat te laag is om de ouderlijke bijdrage te voldoen, kan altijd een beroep op de aanvullende beurs worden gedaan. Indien ouders weigeren hun inkomen op te geven, dan kan DUO op verzoek van de studerende bij de Belastingdienst de inkomensgegevens achterhalen om zo de aanvullende beurs te kunnen vaststellen.

Daarnaast kan de student zelf besluiten of hij een deel van het benodigde budget wil bijverdienen. De bijverdienregeling wordt niet aangepast.

237

Hoe wordt de toegankelijkheid van het hoger onderwijs gewaarborgd gezien het feit dat er een steeds hogere eigen bijdrage van de student wordt gevraagd en er sprake kan zijn van leenangst onder minder draagkrachtige studenten?

238

Hoeveel studenten nemen hun studiefinanciering mee naar het buitenland?

239

Waarom fluctueren de bedragen die gereserveerd zijn voor de reisvoorziening? Waarom is dit in 2012 een bedrag van 196 miljoen euro en in 2016 773 miljoen euro?

240

Hoeveel studenten uit het buitenland ontvangen studiefinanciering op basis van de «status» migrantwerknemer?

241

Waarom is de (uitwonenden-)beurs al jaren niet geïndexeerd, gezien de stijgende kosten in huur en levensonderhoud?

242

Wat zijn de (gemiddelde) reiskosten die studenten moeten maken wanneer zij het OV-recht7 verliezen?

243

Hoeveel geld gaat er in totaal naar de DUO voor de uitvoering van haar taken?

244

Welke van de subsidies genoemd in tabel 8.2 die langer lopen dan vijf jaar zijn in de laatste vijf jaar onderzocht en effectief bevonden?

Extern evaluatieonderzoek heeft in de afgelopen 5 jaar plaatsgehad bij het Europees Platform (BIOS-regeling), de Frans-Nederlandse Academie, het Fulbright Center en het Nationaal Agentschap Leven Lang Leren. Het Duitsland Instituut en Nether hebben een nauwgezette zelfevaluatie opgemaakt.

Met betrekking tot de subsidies voor de Stichting Ons Erfdeel en het Vlaams-Nederlands Huis heeft nog geen evaluatieonderzoek plaatsgevonden. Het Agentschap NL betreft als overheidsinstelling geen subsidie.

Alle uitgevoerde evaluaties zijn in beginsel positief. In de praktijk is het kwantitatief meten van effecten niet altijd goed mogelijk en vaak te kostbaar in verhouding tot de omvang van de subsidieregeling. Desondanks hebben alle evaluatieonderzoeken voldoende bruikbare aanbevelingen opgeleverd voor kwaliteitsverbeteringen.

245

Hoe is het (zo goed als) gelijk blijven in de komende jaren van studerenden met een basisbeurs en aanvullende beurs te verklaren, gezien de verwachting dat het aantal studenten steeds verder zal stijgen?

246

Wat is het doel van de financiële vergoeding voor studenten die studeren in het buitenland (RBS) ten opzichte van de OV-chipkaart die studenten in Nederland krijgen? Hoeveel studenten maken gebruik van deze vergoeding? Heeft u zicht op mogelijk misbruik van deze regeling?

Het doel van de reisvoorziening is altijd om studenten tegemoet te komen in hun reiskosten. Wanneer een student studiefinanciering ontvangt voor een volledige studie in het buitenland, ontvangt hij/zij in beginsel een maandelijkse vergoeding in plaats van het reisproduct op de ov-chipkaart. De veronderstelling is dat zij ook in het buitenland reiskosten zullen maken. Wanneer een student voor een verplicht onderdeel van de studie naar het buitenland gaat en blijft ingeschreven bij de Nederlandse opleiding, kan hij/zij de vergoeding aanvragen. De vergoeding is gelijk aan de waarde van het studentenreisproduct zoals die maandelijks bij de prestatiebeurs wordt opgeboekt.

In 2010 maakten gemiddeld per maand 17 671 studenten gebruik van de vergoeding voor buitenlandstuderenden.

Er zijn geen indicaties voor misbruik van de regeling. Met het bestaande controlesysteem wordt het risico afgedekt.

247

Kunt u aangeven hoeveel u komend jaar uitgeeft aan «gratis» schoolboeken? Hoeveel kost de organisatie van «gratis» schoolboeken de scholen en de rijksoverheid jaarlijks?

In de begroting van 2012 is een bedrag geraamd van € 301 mln.

Dit bedrag betreft het aantal leerlingen van 936 600 (exclusief vo-groen) vermenigvuldigd met de lumpsumvergoeding van € 321,50.

De vraag over de jaarlijkse kosten van de organisatie van «gratis» schoolboeken voor scholen en rijksoverheid komt aan de orde in het evaluatierapport 2011 van de Wet gratis schoolboeken. Binnenkort wordt dit rapport samen met een beleidsreactie naar de Eerste en Tweede Kamer verzonden.

248

Hoeveel werknemers verliezen hun baan door de grote financiële ombuigingen op het gebied van cultuur? Kunt u een overzicht verstrekken van het geraamde werkgelegenheidsverlies?

249

Is het mogelijk om een berekening te maken van de stapeling van bezuinigingen voor een steekproefsgewijs gekozen aantal culturele instellingen?

250

Op welke manier wordt bewerkstelligd dat er in de cultuursector ook op lange termijn sprake is van het kweken van nieuw talent?

251

Waaruit bestaat de aanzienlijke (eenmalige) stijging in verplichtingen in het begrotingsjaar 2012?

252

Welke van de subsidies genoemd in tabel 14.1 lopen langer dan vijf jaar?

253

Welke van de subsidies genoemd in tabel 14.1 die langer lopen dan vijf jaar, zijn in de laatste vijf jaar onderzocht op hun effectiviteit?

254

Waarom is uw verantwoordelijkheid om publieke belangstelling voor cultuuruitingen te vergroten in deze begroting geschrapt, terwijl deze wel aanwezig was in de vorige begroting?

255

Hoe is de wens om tot een sterke cultuursector te komen te rijmen met de enorme bezuinigingen?

256

Waarom wordt er vastgehouden aan de snelle invoering van de bezuinigingen op cultuur, terwijl meerdere instellingen hebben aangegeven dat het tempo van invoering onnodige schade toebrengt?

257

Wordt de hoogte van de frictiekosten geïnventariseerd? Zo nee, waarom niet?

258

Wordt de btw-verhoging teruggedraaid? Zo nee, waarom niet?

259

Zijn de verliezen in inkomsten van de cultuursector berekend? Zo ja, om hoeveel gaat het?

260

Gezien het vertrouwen dat private investeerders nodig hebben in het voortbestaan van instellingen voordat zij die gaan steunen, zou de overheid niet zelf het goede voorbeeld moeten geven met betrekking tot investeringen in plaats van zich verder terug te trekken?

261

Hoe kan geografische spreiding van voorzieningen gegarandeerd worden als alle aandacht en middelen naar de topinstellingen gaan en de bezuinigingen vooral de kleinere regionale en lokale gezelschappen treffen?

262

Hoe kan de (dreigende) sluiting van bibliotheken worden voorkomen, gezien de wens daar niet op te bezuinigen?

263

Is in tabel in 14.1 in de post «frictie- en transitiekosten» het budget verwerkt dat wordt overgeheveld naar de regionale orkesten, conform de motie Van der Werf/Bosma9?

264

Welk bedrag in de begroting geeft het budget weer dat naar bibliotheken gaat? Kunt u dit in dit verband de posten «cultuursubsidies 2009–2012» en «overig Letteren en Bibliotheken» nader toelichten?

De uitgaven voor bibliotheekwerk op de OCW-begroting hebben betrekking op landelijke taken. Het Ministerie van OCW verstrekt geen middelen voor de exploitatie van lokale bibliotheekvoorzieningen. De bekostiging daarvan vindt plaats door gemeenten vanuit de algemene uitkering gemeentefonds.

De volgende posten hebben betrekking op bibliotheekuitgaven 2012:

Cultuursubsidies 2009–2012

• • Langjarig, niet-producerend; subsidie voor het Sectorinstituut openbare bibliotheken € 6,6 miljoen.

Subsidies

• • Bibliotheekvernieuwing (o.a. ontwikkeling, opbouw en beheer van de landelijke digitale bibliotheek) € 18,1 miljoen;

• • Leesvoorziening gehandicapten € 11,1 miljoen;

• • De post «overig Letteren en Bibliotheken» heeft onder meer betrekking op de bijdrage van Nederland aan de Nederlandse Taalunie (€ 1,4 miljoen), de kosten van het Commissariaat voor de Media voor de uitvoeringskosten van de Wet op de vaste boekenprijs (€ 0,4 miljoen), de bibliotheekvoorziening voor varenden (€ 0,3 miljoen) en de kosten van de P.C. Hooftprijs (€ 0,2 miljoen)

265

Wordt de post «bibliotheekvernieuwing» gezien als algemene ondersteuning van bibliotheken of is deze inderdaad alleen gericht op vernieuwingsprojecten?

266

Wat is de achtergrond van de oplopende budgetten in de komende jaren voor «archeologie» in tabel 14.1?

267

Komt het Tropenmuseum onder OCW te vallen, nu Buitenlandse Zaken de subsidie heeft stopgezet? Zo ja, wat wordt het budget?

268

Wat is de omvang van de daling van het restauratiebudget?

269

Hoe kan het verval van steeds meer monumenten voorkomen worden, gezien de daling van het restauratiebudget?

270

Waarom daalt het budget voor creatieve industrie in 2012 en stijgt het in de jaren daarna?

271

Hoe kan talentontwikkeling beschermd blijven, als de basis wegvalt omdat kleinere gezelschappen moeite hebben met overleven?

272

Hoe kan een divers cultuuraanbod gegarandeerd blijven nu kleinere, lokale en regionale gezelschappen zwaarder door de bezuinigingen worden getroffen dan de grote topinstellingen?

273

Wanneer komen de plannen voor cultuureducatie (programma Cultuureducatie met kwaliteit) naar de Kamer?

De hoofdlijnen van het programma Cultuureducatie met Kwaliteit staan in de brief van 10 juni 2011. Het programma is erop gericht om de samenhang binnen en de kwaliteit van het lesprogramma cultuureducatie te versterken. Hierbij ligt de nadruk op het primair onderwijs. In de komende maanden staan de volgende acties op stapel:

• • Begin 2012: publicatie regeling prestatiebox primair onderwijs (met daarin o.a. middelen voor cultuureducatie).

• • Februari 2012: beleidsplan Fonds voor Cultuurparticipatie gereed, met daarin flankerend beleid Cultuureducatie met Kwaliteit.

• • Juni 2012: bestuurlijke afspraken met gemeenten en provincies over gezamenlijke aanpak.

• • Juni 2012: advies van de Onderwijsraad en de Raad voor Cultuur.

In de beleidsreactie op het advies van de Onderwijsraad en de Raad voor Cultuur wordt een meer gedetailleerde uitwerking van het programma Cultuureducatie met kwaliteit geboden. Deze beleidsreactie zal kort na de zomer van 2012 aan uw Kamer worden verzonden.

274

Welke middelen in tabel 14.1 zijn niet meerjarig verplicht?

275

Waarom wordt er bezuinigd op de Cultuurkaart (stopgezet na schooljaar 2011–2012), terwijl er aan de andere kant middelen worden gereserveerd om de deelname van kinderen en jongeren aan cultuur te vergroten?

276

Wat zijn de activiteiten, het budget en het programma voor de diplomatieke betrekkingen tussen Turkije en Nederland dat gehouden wordt in 2012?

Het programma voor de viering van 400 jaar betrekkingen met Turkije omvat activiteiten ten aanzien van overheidssamenwerking met Turkije, bevordering van handel en investeringen en culturele en maatschappelijke contacten tussen Nederland en Turkije. Het uitgangspunt bij de financiering is herprioritering van bestaande middelen.

Een groot deel van de financiering voor het culturele deel komt uit de reguliere internationale budgetten van de fondsen. OCW draagt op bescheiden wijze bij aan de kosten (coördinatie, voorlichting). Op dit moment is de hoogte daarvan nog niet bekend.

277

Welke instellingen worden bedoeld wanneer gesproken wordt van «subsidies voor een aantal instellingen dat niet via de BIS10 een meerjarige exploitatiesubsidie krijgt» en kan een overzicht naar de Kamer gestuurd worden?

278

Welke culturele activiteiten en uitwisselingen met Turkije worden er precies ondernomen in het kader van 400 jaar diplomatieke betrekkingen in 2012?

279

Wat zijn de exacte kosten van de culturele activiteiten en uitwisselingen met Turkije in het kader van 400 jaar diplomatieke betrekkingen in 2012?

280

Uit welke middelen worden de culturele activiteiten en uitwisselingen met Turkije in het kader van 400 jaar diplomatieke betrekkingen in 2012 bekostigd?

281

In hoeverre is het mogelijk dat «Internationaal cultuurbeleid (Kunsten)» en «Internationaal cultuurbeleid (Letteren en Bibliotheken)» samengevoegd worden? Indien niet mogelijk, waarom niet?

282

Klopt het dat de beschikbare middelen voor de Creatieve Industrie worden geïnvesteerd in het onderzoeksprogramma Creatieve Sector? Kan worden toegelicht wat het programma precies inhoudt en kan een weergave worden gegeven van de onderverdeling van de kosten, en daarin de volgende informatie worden betrokken: het aantal fte, de huur van het gebouw, ict-kosten, e.d.?

De beschikbare middelen (voormalige FES-middelen) worden ingezet voor het onderzoeksprogramma CRISP (Creative Industry Scientific Programme). CRISP richt zich op het ontwerpen van Product Diensten Systemen. Het programma is specifiek gericht op het ontwikkelen van een kennisbasis en methoden en instrumenten die nodig zijn voor het ontwerpen van ingewikkelde combinaties van intelligente producten en diensten.

Het CRISP-programma wordt gedragen door een consortium van Nederlandse kennisinstellingen en partners uit het bedrijfsleven. Het totale programma is begroot op € 19,5 mln en kent een matchingsformule. De deelnemende private bedrijven en universiteiten leveren een eigen bijdrage waarbij circa € 4 mln wordt opgebracht door private bedrijven en circa € 5,4 mln door de universiteiten.

Het consortium bestaat uit een groot aantal deelnemende partijen. De deelprojecten worden op verschillende locaties uitgevoerd. Voor de looptijd van het programma (2011 tot en met 2014) zijn 61 fte begroot. Vanwege de aard van het project is er geen sprake van de huur van een gebouw en van één afzonderlijke post ict-kosten.

Nadere informatie over het project is te vinden op: http://www.crispplatform.nl/.

283

Hoe verhouden de middelen voor een onderzoeksprogramma Creatieve Sector zich tot het topsectorenbeleid van het ministerie EL&I? Wie financiert wat?

284

Kan worden toegelicht welke subsidies en instellingen bedoeld worden in de volgende zin: «Ook de subsidies voor een aantal instellingen dat geen subsidie krijgt via de BIS en subsidies in het kader van de programma’s «Cultuur en Economie» en «Cultuur en ICT»» in de paragraaf «Overig Letteren en Bibliotheken»?

285

Welke partij is verantwoordelijk voor de uitvoering van het programma leesbevordering? De overheid of een maatschappelijke, dan wel commerciële organisatie?

286

Welke rijksgesubsidieerde musea worden verstaan onder «Musea: huisvesting»? Welke instellingen worden verstaan onder «Musea: buiten cultuursubsidies 2009–2012»?

Met «Musea: huisvesting» worden instellingen bedoeld die in het kader van veiligheid en/of Technische Vervangingsinvesteringen middelen ontvangen. Dit betreffen zowel de rijksgesubsidieerde musea, zoals het Rijksmuseum, als de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, het Nationaal Archief en de Regionale Historische Centra.

Onder «Musea: buiten cultuursubsidies 2009–2012» worden bedoeld het Nationaal Historisch Museum, de commissie oorlogskunst, een voorziening museale strategie en instellingen die op jaarbasis subsidie ontvangen, te weten de Nieuwe Kerk Amsterdam, Nationaal Park de Hoge Veluwe/Hubertus, Nationaal Glasmuseum, NINSEE en Kasteel Radboud.

287

Kunt u een overzicht verschaffen van de verwachte uitgaven voor de post Monumenten, waarop ruim € 100 mln. staat begroot?

288

Wat moet worden verstaan onder het programma «Erfgoed en Ruimte»? Hoe verhoudt dit programma zich tot de in juni jl. gepubliceerde beleidsvisie «Kiezen voor karakter, visie erfgoed en ruimte», waarin staat vermeld dat er in 2012 € 0,5 mln. beschikbaar zou zijn voor dit programma en in de jaren daarna 8 miljoen euro per jaar? Zijn de middelen zoals in tabel 14.1 aangegeven aanvullend op deze middelen die aan het provincie- en gemeentefonds worden toegevoegd?

Onder het programma «Erfgoed en Ruimte» wordt verstaan dat het kabinet de cultuurhistorische belangen van nationale betekenis planologisch wil borgen. Het programma is complementair aan de structuurvisie infrastructuur en ruimte. «Erfgoed en Ruimte» plaatst de cultuurhistorische waarden in een bredere context en geeft aan hoe de goede zorg voor die belangen wordt nagestreefd. Bij de publicatie van het programma «Erfgoed en Ruimte» is gekozen voor de titel «Kiezen voor Karakter».

De implementatie van de beleidsvisie «Kiezen voor karakter» is vastgelegd in het programma Erfgoed en Ruimte. De kosten van het programma Erfgoed en Ruimte bedragen in 2012 € 0,5 miljoen en vanaf het jaar 2013 € 8 miljoen, waarvoor op dit moment in de begroting € 5 miljoen is geraamd. Het budget wordt aangevuld uit de ISV-middelen (Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing) die thans nog onder het budget Monumenten zijn geraamd.

289

Vangt de bijdrage van de provincies aan de regionale historische centra (RHC's) de korting van 5 miljoen euro op, of staat deze korting los van de overdracht aan de provincies?

De bijdrage van totaal € 5 mln. van de provincies zal worden verdeeld over de 11 RHC’s en het Nationaal Archief. De reden hiervoor is dat conform de Archiefwet in iedere hoofdstad van de provincies de archiefbescheiden van de provincie worden bewaard in een rijksarchiefbewaarplaats. In de provincie Zuid-Holland is dat het Nationaal Archief. Over de precieze verdeling van de provinciale bijdrage ad. € 5 mln. over de RHC’s en het Nationaal Archief wordt overlegd met het IPO.

De totale korting op de rijksbijdrage aan de RHC’s bedraagt cf. Regeerakkoord € 5 mln. De korting op de rijksbijdrage zal per RHC gerelateerd worden aan de toekomstige provinciale bijdrage, zodat er geen grote verschillen ontstaan. Omdat de provinciale bijdrage over 11 RHC’s én het Nationaal Archief verdeeld moet worden, vangt de bijdrage van de provincies de korting op de rijksbijdrage niet geheel op.

290

Met welk budget kunnen welke taken van het Muziekcentrum van de Omroep (MCO) behouden blijven?

291

Wat is de omvang van het beperkte budget dat ter beschikking blijft voor het Muziekcentrum van de Omroep (MCO)?

292

Heeft u mogelijkheden tot een sturende of aanwijzende rol in het proces tot vorming van een bestel van maximaal acht spelers in 2016?

293

Gaan de bezuinigingen van 200 miljoen euro een zender kosten?

294

In hoeverre wordt de diversiteit van de publieke omroep gewaarborgd?

295

Hoort het budget van de Wereldomroep niet bij OCW in plaats van bij Buitenlandse Zaken, gezien de bezuinigingen die Buitenlandse Zaken op het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) doorvoerde en dit ook de Wereldomroep kan gebeuren?

296

Met welk budget kan de Wereldomroep binnen OCW blijven voortbestaan?

297

Hoe is de korting op pers en journalistieke producties te verklaren, gezien de zorg die wordt uitgesproken over de dalende oplages en teruglopende reclame-inkomsten?

298

Wat is de stand van zaken wat betreft het de herschikking van de organisaties die nu uitvoering geven aan de publieke mediaopdracht? Hoever zijn de omroepen zelf gevorderd met mogelijke fusies om te komen tot een stelsel waarin acht landelijke publieke omroeporganisaties overblijven?

299

Wat betekenen de bezuinigingen op de publieke omroep voor (jong) talent zonder vast contract? Is er een overzicht te geven van het aantal programmamakers met een vast contract en met een tijdelijk contract? Zijn er afspraken gemaakt om te voorkomen dat goed functionerende, talentvolle programmamakers en journalisten met een tijdelijk contract massaal uitstromen?

De eindrapportage van het Efficiencyonderzoek LPO van de Boston Consulting Group (Kamerstukken II, 32 033, nr. 8, figuur 81 op p. 135) bevat een algemeen overzicht van het percentage contracten bepaalde/onbepaalde tijd binnen de landelijke publieke omroep, waaronder programmamakers. Uit dit rapport blijkt ook dat door het niet verlengen van tijdelijke contracten en natuurlijk verloop de 250–320FTE van de totale FTE-reductie van 570–655FTE kan worden ondervangen.

Het programmaschema en de programma’s blijven ook in de toekomst uitgangspunt voor de kwalitatieve programmering. Bij de personele invulling daarvan blijft uiteraard jong talent nodig. Bij de daadwerkelijke invulling van de bezuiniging zal hier rekening mee moeten worden gehouden.

300

Is het de bedoeling dat de overheid een actieve, financierende rol gaat spelen in de eventuele vormgeving van regionale mediacentra?

Regionale mediacentra zijn bedoeld ter versterking van de nieuws- en informatievoorziening op niet-landelijk niveau. De commissie-Brinkman pleitte in zijn advies uit 2009 voor verruiming van de (mediawettelijke) mogelijkheden voor samenwerking tussen publieke omroep en private pers in de regio. In mijn brief aan de Kamer van 17 juni jl heb ik drie stappen aangekondigd om die samenwerking te faciliteren, waaronder het opnemen in de Mediawet 2008 van een experimenteerartikel, dat ruimte geeft om gedurende een beperkte periode, van bijvoorbeeld 1 of 2 jaar, proef te draaien.11 Nadere uitwerking van dit experimenteerartikel krijgt de komende tijd zijn beslag.

Ik zie een actieve rol voor de overheid (i.c. OCW) bij het wegnemen van (mediawettelijke) belemmeringen voor dit type journalistieke samenwerking. Eventuele financiële ondersteuning zal elders gevonden moeten worden, bijvoorbeeld via een beroep op het Stimuleringsfonds voor de Pers, maar zeker ook binnen de budgetten van organisaties die een dergelijke samenwerking willen opzetten.

301

Hoeveel bedraagt de eerste geldstroom en hoe is dit terug te vinden in artikel 7 of artikel 16? Hoeveel bedraagt de tweede geldstroom? Hoe is de verdeling van het onderzoeksdeel van eerste geldstroom voor 2012 over de verschillende universiteiten? Hoeveel geld wordt overgeheveld en waar is dat terug te vinden?

De bedragen voor de eerste geldstroom zijn terug te vinden in tabel 6.3. van de Memorie van Toelichting (Programma-uitgaven, reguliere bekostiging). Voor 2012 bedraagt de reguliere bekostiging van universiteiten ca € 3,8 miljard. De rijksbijdrage onderzoek (zie onderstaand schema) maakt hiervan deel uit. Het is aan de instellingen om te bepalen hoe de rijksbijdrage wordt gebruikt bij de inzet van mensen en middelen voor hun brede taakuitvoering. De tweede geldstroom bestaat strikt genomen uit de bekostiging van NWO en KNAW, zie hiervoor tabel 16.2 van de Memorie van Toelichting. De KNAW ontvangt in 2012 € 93,4 miljoen. NWO ontvangt in 2012 € 549,3 miljoen. In ruimere zin kunnen eveneens tot de tweede geldstroom worden gerekend de middelen voor genomics, voor grootschalige research infrastructuur, en voor de Vernieuwingsimpuls (VI-Talentontwikkeling).

In het kader van de efficiencykorting onderzoek en innovatie is voor wat betreft de tweede geldstroom € 20 miljoen gekort en is een bedrag van € 46 mijloen toegevoegd. Dat bedrag bestaat uit € 36 miljoen grootschalige research infrastructuur en € 10 miljoen STW.

302

Waarom is het instrument «het voeren van de dialoog met belanghebbenden», in tegenstelling tot de beleidsartikelen 1, 3, 4 en 6/7, geen instrument voor u in artikel 16?

303

Welke meetbare doelstelling(en) hanteert het kabinet concreet voor 2012 en de jaren daarna met betrekking tot onderzoek en innovatie? Kunt u een duidelijke uiteenzetting geven van de doelen die u op dit vlak voor deze jaren stelt?

304

Kunt u inzage geven in de onderzoeksbudgetten die worden ingezet voor risicobeoordeling? Wat is het aandeel van dit budget aan dierexperimenteel onderzoek?

305

Bent u bereid te investeren in wetenschappelijk onderzoek dat gericht is op risicobeoordeling, waarbij de inzet van proefdieren niet meer de standaard is?

306

Bent u bereid om conform het rapport «Het Proefdier Voorbij» de dialoog aan te gaan met het relevante onderzoeksveld?

307

Hoe wordt voorkomen dat het leggen van de onderzoeksprioriteiten daar waar het economisch rendement het hoogst is, niet ten koste gaat van fundamenteel onderzoek en onderzoeksgebieden verschralen?

308

In hoeverre wordt rekening gehouden met het feit dat nog niet te zeggen is wat over 10 à 20 jaar maatschappelijk en/of economisch relevant blijkt te zijn? Acht u het mogelijk dat er dan achtergebleven sectoren blijken te zijn, omdat ze in de schaduw stonden van de topsectoren die nu zijn aangewezen?

309

Wordt er erkend dat er sprake is van een verschil in de oriëntatie van een wetenschapper in vergelijking met het doel van het bedrijfsleven?

310

Hoe wordt de vrijheid en onafhankelijkheid van onderzoek beschermd, nu de banden tussen de onderzoeker en het bedrijfsleven worden verstevigd?

311

Waarvoor staat de afkorting LF bij de post LF TUD bibliotheek en waar is dit geld voor bestemd?

312

Wat houden de efficiencykortingen op onderzoek en innovatie concreet in? Is in kaart gebracht wat de effecten hiervan zijn? Zo ja, wat zijn deze?

313

Welke begrotingsmiddelen in de periode 2010–2016 per jaar worden besteed aan wetenschappelijk onderzoek op het gebied van dementie? Hoeveel budget stroomt er in de periode 2010–2016 jaarlijks respectievelijk uit de eerste, tweede en derde geldstroom en uit EU-middelen naar wetenschappelijk onderzoek op het gebied van dementie?

Neurodegeneratieve ziekten, waaronder Alzheimer in het bijzonder, hebben veel aandacht in het Nederlandse wetenschappelijke onderzoek. In het onderzoek naar Alzheimer komen alle in vraag 314 genoemde aspecten aan bod. Echter, er zijn geen specifieke budgetten geoormerkt op de begroting van OCW voor onderzoek naar Alzheimer.

De Universitair Medische Centra (UMC’s) van Groningen, Rotterdam en Leiden, maar ook andere universiteiten en UMC’s in Nederland, doen veel op onderzoek op dit gebied. Er wordt vooral veel onderzoek gedaan in de drie Alzheimer centra bij het VUmc, UMC St.Radboud en Maastricht UMC+. Deze onderzoeksbudgetten maken deel uit van de lumpsum aan de universiteiten en specifieke deelonderwerpen zijn voor OCW niet gemakkelijk traceerbaar.

De tweede geldstroom is grotendeels afkomstig van NWO en ZonMW. Er zijn meer dan honderd ZonMW-projecten over het brede gebied van gezondheidsonderzoek, zorg en preventie; Alzheimer komt daarin uitgebreid aan bod.

Ook met middelen vanuit het FES wordt onderzoek naar Alzheimer en dementie bekostigd. Dit onderzoeksonderwerp komt, naast andere onderwerpen, aan de orde via het Centre for Medical Systems Biology (CMSB) en Netherlands Consortium for Healthy Ageing (NCHA) van het Netherlands Genomics Initiative (NGI) en gelieerd aan het FES-project TopInstituut Gezond en Succesvol Ouder Worden (Ti-GO). Verder heeft het Nationaal Initiatief Hersenen & Cognitie binnen de Pijler Gezondheid (totaalbudget € 9,2 miljoen voor periode 2010–2015) van het programma HCMI (Hersenen & Cognitie – Maatschappelijke Innovatie in gezondheidszorg, educatie en veiligheid) aandacht voor Alzheimer. Daarnaast is Alzheimer één van de acht parels (onderdeel nationale biobank) van het Parelsnoer Initiatief.

Geld vanuit de collectebusfondsen van o.a. de Hersenstichting en Alzheimer Nederland, vormt een deel van de derde geldstroom.

ZonMW heeft uitgerekend hoeveel projecten in totaal (via NWO, ZonMW, collectebusfondsen, VWS, NIHC, NGI) lopen in 2011 op het gebied van neurodegeneratieve ziekten. Voor Alzheimer en dementie lopen er in 2011 projecten ter waarde van in totaal ongeveer € 9 miljoen (looptijd max. 2014).

Het thema Gezondheid in het Zevende Kaderprogramma van de EU omvat voor de periode 2007–2013 € 6,1 miljard. Daarvan is tot nu toe een budget van € 60 miljoen beschikbaar geweest voor Alzheimer en binnen andere thema’s nog een extra budget van € 40 miljoen, waarvan een deel neerslaat in Nederland. Daarnaast hebben de lidstaten beslist om ook hun eigen middelen op dit gebied bij elkaar te leggen via het proces van Gezamenlijk Programmeren van onderzoek. Hierbij wordt in eerste instantie bestaand nationaal geld beter gecoördineerd ingezet, in de hoop effectiever onderzoek te kunnen doen. Op dit moment gaat dit om € 14 miljoen. Aangezien in het nieuwe Kaderprogramma, Horizon 2020, maatschappelijke uitdagingen, waaronder vergrijzing en alles wat daarmee samenhangt, een grote rol gaan spelen zullen er waarschijnlijk ook in de periode 2014–2020 EU-middelen worden vrijgemaakt voor dit onderwerp. De plannen voor Horizon 2020 zijn echter nog niet door de Commissie gepresenteerd, en zijn daarna (inclusief het budget) nog onderwerp van onderhandeling door de lidstaten.

314

Welk deel van de middelen in de periode 2010–2016 wordt besteed aan het zoeken naar genezing van dementie, welk deel onderzoek naar preventiemogelijkheden, welk deel aan onderzoek naar diagnostiek en behandeling en welk deel aan onderzoek gericht op verbeteren van de levenskwaliteit van dementerenden?

315

Welk bedrag wordt overgeheveld van de eerste naar de tweede geldstroom, met andere woorden in hoeverre gaat het topsectorenbeleid ten koste van de eerste geldstroom?

In de Strategische Agenda Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap (Kamerstuk 31 288, nr. 194) heeft het kabinet aangekondigd te willen streven naar verdere profilering van het onderzoekslandschap. In dit verband zullen in totaal € 90 mln aan middelen worden geheralloceerd. Dit komt feitelijk neer op een netto overheveling van € 26 mln van de eerste naar de tweede geldstroom.

Zoals in de Bedrijfslevenbrief (Kamerstuk 32 637, nr. 15) is aangegeven, zal het aandeel van de tweede geldstroom (NWO/KNAW) in de topsectoren groeien van € 90 mln in 2012 tot € 350 mln in 2015. Voor NWO blijft op termijn daardoor ongeveer de helft van haar begroting over voor fundamenteel onderzoek buiten de topsectoren. De keuze voor meer focus op de topsectoren, een afnemend NWO-budget en de oormerking van een groot deel van de NWO-middelen voor de topsectoren, betekent overigens wel dat binnen NWO minder ruimte zal zijn voor het financieren van onderzoek buiten de topsectoren. Gegeven het belang van de NWO-middelen voor de basisfinanciering van het wetenschappelijke onderzoek aan universiteiten zal dit merkbare gevolgen kunnen hebben in verschillende vakgebieden. Dit effect wordt versterkt wanneer universiteiten, zoals beoogd in de Strategische Agenda Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap in hun profilering rekening houden met de topsectoren. Welke vakgebieden in welke mate minder middelen zullen kunnen ontvangen hangt nauw samen met de (inhoudelijke) afbakening van de innovatiecontracten die momenteel voor de topsectoren worden ontwikkeld.

316

Wat wordt hier bedoeld met het woord efficiencykorting? Wat zijn de overwegingen om deze op te leggen?

317

Waarom staat de post «kenniswerkers» vanaf 2012 op 0 euro?

318

Kunt u de Kamer een overzicht doen toekomen van alle kennisinstituten met hun bekostiging, voor zowel van OCW, als van het ministerie van EL&I (eventueel via topsectorenbeleid) zodat inzichtelijk is wie, wat, waarvoor krijgt?

319

Welke van de subsidies voor stichtingen en centra met een specifieke rol in de kennisinfrastructuur lopen langer dan vijf jaar?

320

Welke van de subsidies voor stichtingen en centra met een specifieke rol in de kennisinfrastructuur die langer lopen dan vijf jaar, zijn in de laatste vijf jaar onderzocht op hun effectiviteit?

321

Wat zijn de concrete emancipatiestreefcijfers? Hoe hoog moet de netto-arbeidsparticipatie en economische zelfstandigheid van vrouwen in 2015 zijn, uitgesplitst naar opleidingsniveau? Wat zijn de streefcijfers als het gaat om de acceptatie van homoseksualiteit?

Vanwege de accentverschuiving in het beleid gericht op cultuurverandering zijn er geen nieuwe doelstellingen voor de netto-arbeidsparticipatie en economische zelfstandigheid van vrouwen in 2015 geformuleerd.

Het streefcijfer voor de sociale acceptatie van homoseksualiteit door de bevolking is 91% of hoger in 2014.

322

Hoe worden de instrumenten die u heeft om de veiligheid van homoseksuelen te garanderen ingezet? Ligt de eindverantwoordelijkheid bij de rijksoverheid of de gemeenten?

Vanuit mijn rol als minister voor Emancipatie zet ik het beleid voort om met gemeenten afspraken te maken over het verbeteren van de veiligheid en sociale acceptatie op lokaal niveau van lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen en transgenders. De wethouders van 18 koplopergemeenten uit de periode 2008–2011 hebben mij daartoe opgeroepen. Ik heb positief gereageerd en andere gemeenten uit de G50 gevraagd om aan te sluiten.

Op 6 juni en 5 oktober jl. hebben de wethouders van 40 grote gemeenten en ik een intentie-verklaring getekend. Deze gemeenten zullen uiterlijk 1 februari 2012 lokale plannen indienen voor de periode 2012–2014 met concrete maatregelen. Verder bevorder ik dat er een overzicht komt van effectieve maatregelen en dat gemeenten in regionale bijeenkomsten «good practices» uitwisselen. Overigens sluit mijn beleid aan bij een bredere aanpak van veiligheid in gemeenten. In dat kader verwijs ik naar de discriminatiebrief (Kamerstuk 30 950, nr. 34)van de Minister van Veiligheid en Justitie.

323

1.Nu het budget voor homo-emancipatie volgens de begroting wordt opgehoogd van € 3,5 mln. naar € 5,5 mln. vanuit het budget voor vrouwenemancipatie, 2. kunt u daarbij nauwkeurig aangeven voor welke deelgebieden van vrouwenemancipatie dit welke financiële gevolgen heeft? 3.Kunt u aangeven op welke deelgebieden van de homo-emancipatie de intensivering van € 2 mln. per jaar zal neerslaan? 4.Kunt u daarbij rekening houden met eventuele kortingen of budgetverminderingen op deze deelgebieden? Op welke grond is voor deze deelgebieden gekozen? 5.Kunt u aangeven hoe het totale budget voor homo-emancipatie en vrouwenemancipatie in de periode 2012–2013 zal zijn samengesteld en hoe dit zich verhoudt tot het huidige budget? 6.Kunt u daarbij in het bijzonder ingaan op de bedragen die jaarlijks beschikbaar zullen zijn voor de veiligheid van Lesbiennes, Homoseksuelen, Bi’s en Transgenders (LHBT), de specifieke emancipatie van lesbische en biseksuele vrouwen, het bespreekbaar maken van LHBT-onderwerpen in multiculturele- en religieuze kring, onder jongeren en in het onderwijs, en op de werkvloer? 7.Kunt u bij elk van deze gebieden aangeven of er, na aftrek van eventuele kortingen of budgetverminderingen, sprake is van een gelijkblijvend, een stijgend of een afnemend budget?

324

Heeft u in het AO Emancipatie van 8 juni 2011 toegezegd de GayStraight-allianties (GSA’s) op scholen uit te breiden van 150 naar 300? Met welk bedrag wordt de ondersteuning van GSA’s, na aftrek van eventuele kortingen of budgetverminderingen ten laste van ondersteuning van GSA’s, verhoogd om deze verdubbeling te realiseren? Wordt de ondersteuning van GSA’s binnen het project de Roze Olifant, zoals vastgesteld door het amendement-Van Ham (32 123 VIII, nr. 48), voortgezet in de periode 2012–2013? Zo nee, welke consequenties heeft dat voor het budget dat beschikbaar is voor ondersteuning van GSA’s?

Ja.

Van het COC heb ik twee aanvragen ontvangen gericht op ondersteuning van GSA’s, de Roze Olifant en voorlichting. Op de COC aanvraag voor een extra impuls in 2011, verwacht ik binnenkort te besluiten.

Het COC heeft voor dit doel ook voor 2012–2013 subsidie gevraagd. Over deze aanvraag verwacht ik voor het einde van dit jaar te besluiten. De gevraagde informatie over het budget is dus momenteel nog niet beschikbaar.

325

Is het waar dat de rijksoverheid voor community building in multiculturele LHBT-kring (bijvoorbeeld het project Respect2Love) vanaf 2012 minder middelen beschikbaar stelt dan in 2011, wanneer (ook) rekening gehouden wordt met vermindering van budget dat in 2011 nog beschikbaar word gesteld door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties? Met welk percentage en bedrag dalen de beschikbare middelen op dit gebied?

326

Hoe hoog is het totale budget voor de bijdragen die actieve LHBT-gemeenten via een decentralisatie-uitkering in 2012 ontvangen? Hoe wordt bepaald of een gemeente actief is?

Het budget per gemeente is gelijk gebleven ten opzichte van de voorgaande kabinetsperiode. Aangezien het aantal gemeenten dat deelneemt aan het stimuleringsprogramma ruimschoots is verdubbeld van 18 naar 40, is het totale budget dat rechtstreeks naar gemeenten wordt overgeboekt verdubbeld. Movisie heeft een subsidieaanvraag ingediend voor de ondersteuning en advisering van gemeenten. Deze is momenteel in behandeling. De totale investering vanuit het ministerie van OCW in lokaal LHBT-beleid komt daarmee op 1,2 miljoen per jaar in de periode 2012–2014.

Een gemeente die in aanmerking wil komen voor middelen, stelt een lokaal plan op en dient dat in ter beoordeling. Bij een positieve subsidie-beschikking zal Movisie de tussentijdse resultaten gaan monitoren en elk half jaar een regionale bijeenkomst ten behoeve van de uitwisseling van «good practices» gaan organiseren. De uitkomsten worden gebundeld in de «Roze Gemeentegids» en aan de meest actieve gemeente wordt elke twee jaar de Lantaarn-prijs uitgereikt.

327

Welke middelen zet u in om invulling te geven aan de voortrekkersrol van Nederland op het terrein van seksuele geaardheid, gezondheidsrechten voor vrouwen en de rechten van lesbische vrouwen, homoseksuelen, biseksuelen en transgenders? Hoe denkt u over de mening van het kenniscentrum «Rutgers WPF» dat (verplichte) voorlichting op seksualiteit en seksuele diversiteit op scholen een goed instrument is om invulling te geven aan de Nederlandse voortrekkersrol? Bent u bereid verplichte voorlichting op seksualiteit en seksuele diversiteit op scholen in te voeren en daarmee uitvoering te geven aan de motie Pechtold12, nu een meerderheid van de Kamer u heeft opgeroepen deze motie onverwijld uit te voeren?

De voortrekkersrol van Nederland neem ik zeer serieus en daartoe zet ik mij ook persoonlijk in. Met een verruiming van de middelen naar jaarlijks € 900 000 krijgt de internationale dimensie van het LHBT- en vrouwenemancipatiebeleid een stevige impuls.

Zie verder antwoord 328.

Ik streef naar een effectieve verbetering van de veiligheid van LHBT-jongeren (lesbische meisjes, homoseksuele jongens, biseksuelen en transgenders) die op school niet gerespecteerd worden. De zorg van het kenniscentrum «Rutgers WPF» begrijp ik dan ook goed.

328

Hoe kan Nederland de internationale voortrekkersrol op het terrein van seksuele geaardheid en gezondheidsrechten voor vrouwen en de rechten van lesbische vrouwen, homoseksuelen, biseksuelen en transgenders behouden nu door het ministerie van Buitenlandse Zaken juist wordt bezuinigd op dit thema?

Er is geen sprake van een bezuiniging op het internationaal bevorderen van LHBT rechten.

In de hoofdlijnen emancipatiebeleid: vrouwen- en homo-emancipatie 2015 (Kamerstuk 27 017, nr. 74) wordt in het programma internationaal emancipatiebeleid gewezen op de voortzetting van het MDG3- fonds (de derde millennium ontwikkelingsdoelstelling, welke gaat over de verbetering van de positie van vrouwen in OS-landen) door het programma FLOW, alsmede de voortzetting van het Nationaal Actieplan Resolutie 1 325 over de rol van vrouwen voor mondiale vrede, veiligheid en stabiliteit. Ook is SRGR (seksuele en reproductieve gezondheid en rechten) een speerpunt van het OS-beleid.

Het bestrijden van discriminatie op basis van seksuele oriëntatie is een prioriteit van het Nederlandse mensenrechtenbeleid. Nederland blijft zich actief inzetten om dit onderwerp bespreekbaar te maken in VN-verband.

Voorts spant Nederland zich ook bilateraal actief in. Vele ambassades ondersteunen vanuit het mensenrechtenfonds organisaties die werken aan de bevordering van LGBT rechten.

Het COC heeft recentelijk subsidie van Buitenlandse Zaken ontvangen om hun internationale lobbywerk ten aanzien van LGBT rechten te intensiveren.

329

Wat zijn de consequenties voor het beleid ten aanzien van vrouwenemancipatie van de overheveling van 2 miljoen euro extra vanuit het vrouwenbudget naar het homo-emancipatiebudget? Gaat het hier om projecten die niet tot resultaat hebben geleid?

330

Op grond van welke overwegingen wordt in het vrouwenemancipatiebeleid een zwaarder accent gelegd op jongeren en op de brede groep van alle laagopgeleide vrouwen, allochtoon én autochtoon? Zijn de doelen voor emancipatie van allochtone vrouwen behaald? Wat is de reden om het accent te verplaatsen? Welke maatregelen neemt u om handen en voeten te geven aan het nieuwe accent nu een gedeelte van het vrouwenemancipatie budget is overgeheveld naar homo-emancipatie?

331

Welke middelen zijn de laatste jaren naar de Stichting Studerende Moeders gegaan en hoeveel is dat in de komende jaren?

De Stichting Studerende Moeders heeft in de periode 2009–2011 een subsidiebedrag van € 0,1 miljoen ontvangen voor het verder ontwikkelen van de organisatie en het opzetten van daartoe noodzakelijke activiteiten. Daaraan voorafgaand is in 2008 een kleine subsidie van € 0,02 miljoen verleend voor een Customer Relationship Managementsysteem.

De Stichting Studerende Moeders heeft de subsidie van € 0,1 miljoen ontvangen als eenmalige «ontwikkelingssubsidie» voor het hierboven bedoelde ondersteuningsaanbod. De Stichting wordt hierna geacht haar werk zelfstandig voort te zetten, bijvoorbeeld via vergoedingen voor haar ondersteuningsaanbod of andere fondswerving.

332

Voor 2016 staat er een tekort van 56 miljoen euro op in tabel 91.1. Hoe denkt u deze taakstelling in de eigen begrotingsperiode op te vangen om te voorkomen dat een nieuw kabinet dit op moet vangen?

333

Wat is de besparing van de rijksoverheid door hantering van de nullijn voor onderwijspersoneel in 2010 en 2011 voor zowel primair, als voortgezet onderwijs?

334

Onder welk artikel van welke begrotingsstaat is de (mogelijke) loonbijstelling voor 2012 ingeboekt?

335

Hoe verklaart u de stijging met 17% van de uitgaven kerndepartement in 2012 ten opzichte van 2011? Hoe verhoudt dit gegeven zich tot alle mooie woorden over «snijden in eigen vlees» en over een «compactere overheid»?

336

Hoeveel externe adviseurs werken er voor het ministerie van OCW? Wat kosten zij bij elkaar en wat kosten zij gemiddeld per adviseur?

337

Waarom zijn de ramingen voor de ZBO’s (zelfstandig bestuursorganen) ten aanzien van wetenschapsbeleid de ramingen slechts eenjarig?

338

Kunt u aangeven welk percentage van de taakstelling door het ministerie van OCW is gerealiseerd?

339

Kunt u aangeven hoeveel het ministerie van OCW komend jaar heeft gebudgetteerd voor de inhuur van externen?

340

Welke beleidsmaatregelen zijn beëindigd hoofdzakelijk of deels vanwege de taakstelling op de apparaatskosten?

341

Heeft de samenwerking en bundeling (om de taakstelling in te vullen) weerslag op het beleid?

342

Waarom nemen de beschikbare budgetten voor de adviesraden met verschillende grootte af?

De 3 Raden is eenzelfde percentage taakstelling van het kabinet Rutte opgelegd.

Voor de Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid geldt dat naast de verwerking van de taakstelling, de bijdrage van EL&I voor 2012 en verder niet in de begrotingscijfers van OCW is opgenomen. Deze bijdrage wordt jaarlijks door EL&I overgeboekt naar OCW.

In de begroting van de Raad voor Cultuur is naast de verwerking van de taakstelling, rekening gehouden met piekwerkzaamheden als gevolg van de cyclus van de cultuurnota.

Voor de Onderwijsraad is uitsluitend deze taakstelling verwerkt.

343

Is er sprake van een taakstelling ten aanzien van de onafhankelijke adviesraden?

344

Welke gevolgen heeft verdeling van het budget voor de Adviesraad Wetenschap en Technologie (AWT) over de ministeries OCW en EL&I voor de organisatie?

345

Hoe verklaart u de stijging met 16 % van de uitgaven DUO in 2012 ten opzichte van 2011?

346

Hoeveel zou het jaarlijks kosten om de telefonische informatievoorziening van DUO aan studenten onder het lokale telefoontarief te laten vallen, veronderstellend dat er geen toename is van het aantal telefoontjes?