Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 14 mei 2012
Hierbij bied ik u het jaarverslag van de Erfgoedinspectie 2011 aan.1 Het verslag en deze aanbiedingsbrief betreffende de vier erfgoedsectoren archeologie, archieven, collecties en monumenten, zend ik zowel aan de Eerste als Tweede Kamer. Dit is conform de procedure die geldt voor het archiefwettelijk toezicht zoals is vastgelegd in de archiefwet 1995. In deze beleidsreactie zal ik kort stil staan bij de diverse ontwikkelingen in 2011 en vooruitblikken op 2012. Voor de inhoudelijke reactie op de diverse rapporten en evaluaties verwijs ik naar mijn desbetreffende beleidsreacties die ik de Kamers heb doen toekomen. Ik dank de Erfgoedinspectie voor haar inzet in 2011.
Archeologie
In 2011 is de evaluatie van de wet op de archeologische monumentenzorg (wamz) afgerond. De Erfgoedinspectie heeft hieraan een bijdrage geleverd, onder meer door het rapport «Kwaliteit een zorg? Kwaliteitszorg en zelfregulering in de Nederlandse archeologie». In mijn beleidsreactie op deze evaluatie2 ga ik uitgebreid in op de evaluatie van de wamz, onder meer op de thema’s kwaliteitzorg en de kleine verstoorder. Ook in 2012 blijft de Erfgoedinspectie op de kwaliteitzorg controleren. Voorts kijk ik uit naar het rapport «Gemeenten en erfgoed» en het rapport over archeologische monumenten die in 2012 zullen verschijnen.
Archieven
In 2011 heb ik de Archiefvisie3, die mede door mijn ambtscollega van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is ondertekend, aan uw Kamer gestuurd. Hierbij heeft de Erfgoedinspectie een adviserende rol vervuld. In november 2011 heeft de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties tevens de I-strategie voor de Rijksoverheid naar uw Kamer gezonden. De I-strategie verbindt ICT-infrastructuur met de Informatiehuishouding binnen het Rijk en sluit daarmee nauw aan op de Archiefvisie. Als gevolg van de implementatie van beide beleidsnota’s zullen maatregelen om tot een digitale informatieketen te komen, versneld moeten worden ingevoerd. De Erfgoedinspectie zal hier aan bijdragen, onder meer door uitvoering van het meerjarenprogramma «Duurzame toegankelijkheid in een digitale omgeving», waarvan komend jaar een samenvattend rapport naar de toegankelijkheid bij 24 uitvoeringsorganisaties verschijnt.
Collecties
In 2011 is de regeling materieel beheer geëvalueerd4. De evaluatie alsmede mijn reactie5 daarop heb ik naar de Kamer gestuurd. Naast de conclusie dat het beheer van de rijkscollectie verbeterd is sinds de invoering van de regeling, zijn er ook enkele aanbevelingen gedaan. Daarmee is mijn ministerie aan de slag gegaan. De nieuwe regeling zal in 2012 gereed zijn.
Daarnaast zal de erfgoedinspectie in 2012 een rapport over integrale veiligheidszorg uitbrengen en een rapport over de staat van de rijkscollectie waarbij onder andere de collecties bij de ministeries en hoge colleges van staat onderzocht zijn. Dit laatste rapport zal betrokken worden bij de aanpassing van de regeling materieel beheer.
Monumenten
Op het gebied van monumenten heb ik de Kamer het onderzoek «Verantwoord moderniseren, bouw- en cultuurhistorisch onderzoek in gemeenten» aangeboden6. Daarbij heb ik aangegeven de conclusies van het onderzoek over te nemen en over drie jaar een vervolgonderzoek te laten plaatsvinden.
Voorts speelt op het gebied van monumenten de invoering van de wet revitalisering generiek toezicht een rol. Het interbestuurlijk toezicht op gemeenten wordt van de erfgoedinspectie overgedragen aan de provincies. Ik blijf stelselverantwoordelijk voor de monumentenzorg. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zal, in samenwerking met de andere ministeries, de overdracht van taken naar de provincies monitoren en evalueren.
Tenslotte zal de erfgoedinspectie in 2012 het onderzoek gemeenten en erfgoed publiceren, waarin de uitvoering door gemeenten onderzocht is. Dit onderzoek geeft niet alleen mij inzicht in taakuitvoering door de gemeenten, maar kan ook voor de provincies, die de rol van de Erfgoedinspectie op dit terrein overnemen, een belangrijk startpunt c.q. nulmeting zijn.
Beschermde cultuurgoederen
In 2011 is de online illegale handel in cultuurgoederen onderzocht7. De Erfgoedinspectie speelt een rol bij de informatievoorziening, onderhoudt contacten met de handelssites en heeft toezichtstaken waarvoor zij samenwerkt met politie en Douane. Met de Erfgoedinspectie werk ik aan de implementatie van de toezeggingen uit de beleidsreactie Schone Kunsten, uit 2008, waarbij mijn inzet is een gesloten controle, opsporings- en handhavingsketen in orde te krijgen.
De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, H. Zijlstra