Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 23 december 2011
Met de motie Lucas/De Rouwe (TK 2011–2012, 32 500 VIII, nr. 61) heeft de Kamer mij verzocht om een gesprek aan te gaan met de verschillende stakeholders, zoals MKB-Nederland, VNO-NCW, LSVb, ISO, HBO-raad en VSNU om de mogelijkheden voor scholarships nader te onderzoeken en te stimuleren en de Kamer daarover te informeren. Met deze brief kom ik daaraan tegemoet.
Instrumenten als scholarships en studentenprijsvragen blijken veel meer te zijn dan een mooie kans voor masterstudenten om iets bij te verdienen of een relatief goedkope manier voor werkgevers om «high potentials» te «scouten». Dat blijkt uit de inventarisatie van maatschappelijke initiatieven, het daarop gebaseerde seminar en een afsluitende conferentie die het afgelopen jaar in samenwerking met de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen en ZinInZin onder de noemer «Masterklasse.nl» zijn georganiseerd. Medewerkers van hoger onderwijsinstellingen, studenten, bedrijven, hun koepelorganisaties en innovatieve dienstverleners op dit gebied hebben hieraan deelgenomen.
Masterstudenten, of liever gezegd afgestudeerde bachelors, voegen daadwerkelijk iets toe als zij aan dergelijke initiatieven deelnemen. Dat blijkt ook een belangrijke drijfveer te zijn voor innovatieve dienstverleners op dit gebied, zoals Studelta, Battle of Concepts, Studentenprijsvraag.nl of Unipartners. Voor hen is studeren meer dan leren en gaat het ook om toegevoegde waarde creëren. Universiteiten als Tilburg University, TU Eindhoven, Universiteit Utrecht en Universiteit Leiden maken hun onderwijs er uitdagender mee en verhogen tegelijkertijd hun arbeidsmarktrelevantie. Dergelijke initiatieven stellen werkgevers als het Elkerliek Ziekenhuis, NautaDutilh en ASML en brancheorganisaties als de Koninklijke MetaalUnie ook in staat om samen met onderwijsinstellingen én studenten heel concreet het gesprek aan te gaan over hun opleidingsbehoeften en om de aantrekkelijkheid van die opleidingen waaraan in hun sector grote behoefte bestaat, voor studenten te verhogen.
We hebben kunnen vaststellen dat de maatschappelijke initiatieven op het gebied van scholarships en studentenprijsvragen een rijke verscheidenheid kennen. Of het nu gaat om «extended mastercourses», «masterclasses», «bedrijfsbeurzen voor individuele studenten», «crowdsourcing», prijsvragen of een landelijk opererend netwerk dat masterstudenten voor adviesopdrachten inschakelt. Ondernemend Nederland (VNO-NCW en MKB-Nederland) heeft in reactie op de Strategische agenda voor het hoger onderwijs en onderzoek aangekondigd de mogelijkheden van scholarships te gaan verkennen en merkt daarbij terecht op dat de aspecten van vrijwilligheid en maatwerk centraal moeten staan. In bovengenoemde strategische agenda is, evenals in het bedrijfslevenbeleid inclusief de human capital agenda’s, toepassing van dergelijke maatschappelijke initiatieven geagendeerd.
Met de hierboven beschreven uitvoering van de motie Lucas/De Rouwe is niet gestreefd naar een uitputtend beeld van wat alle mogelijkheden zijn om werk te maken van instrumenten als scholarships. Wel is gebleken dat het delen van kennis en het leggen van nieuwe, inspirerende contacten de totstandkoming en uitbreiding van dergelijke initiatieven kunnen stimuleren. Met het oog daarop is de website www.masterklasse.nl in het leven geroepen. Deze website ontsluit de bevindingen uit de inventarisatie, seminar en conferentie en blijft de komende tijd raadpleegbaar. Geïnteresseerden kunnen daar in contact komen met mensen die hen verder kunnen helpen.
Kort samengevat is ook hier sprake van een gouden driehoek tussen studenten, onderwijsinstellingen en bedrijfsleven. Er bestaan al veel voorbeelden van maatschappelijke initiatieven op het terrein van scholarships en studentenprijsvragen. En het delen van kennis en het verbinden van belanghebbenden zijn essentiële ingrediënten gebleken om dergelijke initiatieven qua aantal en omvang te stimuleren. Masterklasse is de eerste stap geweest om daarin te voorzien. Nu is het aan het maatschappelijk initiatief om daaraan een vervolg te geven.
De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
H. Zijlstra