Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 28 november 2011
Tijdens het Begrotingsonderzoek d.d. 24 november 2011, heb ik aangegeven u de volgende informatie te doen toekomen:
1. aansluiting geautoriseerde begroting 2011 naar de ontwerpbegroting 2012;
2. overzicht over de budgetflexibiliteit van de OCW-artikelen.
Ik geef door middel van bijgevoegde bijlagen gehoor aan deze toezeggingen.
De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
J. M. van Bijsterveldt-Vliegenthart
De belangrijkste budgettaire wijzigingen op de OCW-begroting worden hieronder weergegeven. In de stand geautoriseerde begroting 2011 zijn de ombuigingen uit het Regeerakkoord 2010 reeds verwerkt. In de nieuwe stand ontwerpbegroting 2012 zijn ook de intensiveringen uit het Regeerakkoord van in totaal € 1,4 miljard in 2016 verwerkt.
Uitgaven
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2012 |
34 130,5 |
33 694,0 |
34 043,2 |
33 942,3 |
33 570,0 |
33 756,4 |
Stand geautoriseerde begroting 20111 |
33 669,7 |
33 406,5 |
32 928,3 |
32 780,2 |
32 433,5 |
32 395,0 |
Totaal verschil |
460,8 |
287,5 |
1 114,9 |
1 162,1 |
1 136,5 |
1 361,4 |
Leerlingenontwikkeling |
38,6 |
130,1 |
205,0 |
232,6 |
266,2 |
281,8 |
Ramingsbijstelling studiefinanciering |
– 156,2 |
– 126,2 |
– 66,5 |
– 25,9 |
34,5 |
21,8 |
Intensiveringen Regeerakkoord |
0,0 |
460,0 |
790,0 |
880,0 |
940,0 |
1 095,0 |
Alternatieve inzet intensiveringen Regeerakkoord |
0,0 |
10,0 |
10,0 |
0,0 |
120,0 |
0,0 |
Fasering langstudeerders en passend onderwijs |
0,0 |
358,0 |
192,0 |
87,0 |
– 23,0 |
– 23,0 |
Dekking fasering langstudeerders en passend onderwijs |
– 123,0 |
– 137,5 |
– 79,5 |
– 7,5 |
– 124,5 |
0,0 |
Eindejaarsmarge 2010 |
141,6 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
Intertemporele compensatie |
– 60,5 |
– 2,7 |
63,1 |
– 0,7 |
2,7 |
3,0 |
Kasschuiven OV-kaart |
420,0 |
– 450,0 |
– 50,0 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
Tegenvaller VO en dekking |
56,0 |
– 56,0 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
Afronding FES |
– 25,0 |
– 2,1 |
– 9,4 |
– 6,6 |
0,0 |
0,0 |
Diversen |
– 4,1 |
– 13,7 |
– 9,2 |
9,7 |
– 2,9 |
– 2,1 |
Totaal bijstellingen |
287,3 |
169,8 |
1 045,5 |
1 168,6 |
1 212,9 |
1 376,4 |
Technische bijstellingen: |
||||||
Loon- en prijsbijstelling |
328,1 |
391,3 |
389,9 |
388,2 |
384,9 |
386,6 |
Overige technische bijstellingen |
– 154,6 |
– 273,6 |
– 320,5 |
– 394,7 |
– 461,3 |
– 401,7 |
Totaal technische bijstellingen |
173,5 |
117,7 |
69,4 |
– 6,5 |
– 76,4 |
– 15,0 |
Totaal verschil |
460,8 |
287,5 |
1 114,9 |
1 162,1 |
1 136,5 |
1 361,4 |
Stand inclusief Nota van Wijzigingen (NvW), Startbriefmutaties en Incidentele suppletoire begroting (ISB).
Ontvangsten
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|---|
Stand ontwerpbegroting 2012 |
1 210,9 |
1 197,6 |
1 267,4 |
1 345,3 |
1 415,7 |
1 499,5 |
Stand geautoriseerde begroting 20111 |
1 069,3 |
1 165,5 |
1 226,7 |
1 293,6 |
1 361,2 |
1 450,9 |
Totaal verschil |
141,6 |
32,1 |
40,7 |
51,7 |
54,4 |
48,6 |
Leerlingenontwikkeling |
– 0,3 |
0,3 |
0,5 |
0,0 |
0,4 |
0,3 |
Ramingsbijstelling studiefinanciering |
50,3 |
49,8 |
53,8 |
50,5 |
50,5 |
46,0 |
Diversen |
4,1 |
0,0 |
0,0 |
– 1,7 |
– 3,7 |
– 3,7 |
Totaal bijstellingen |
54,0 |
50,1 |
54,3 |
48,9 |
47,2 |
42,5 |
Technische bijstellingen |
87,5 |
– 18,0 |
– 13,5 |
2,8 |
7,2 |
6,1 |
Totaal technische bijstelling |
87,5 |
– 18,0 |
– 13,5 |
2,8 |
7,2 |
6,1 |
Totaal verschil |
141,6 |
32,1 |
40,7 |
51,7 |
54,4 |
48,6 |
Stand inclusief Nota van Wijzigingen (NvW), Startbriefmutaties en Incidentele suppletoire begroting (ISB).
Leerlingenontwikkeling
In de verschillende onderwijssectoren is in het aantal leerlingen en studenten per saldo hoger dan waarmee tot nu toe in de begroting rekening was gehouden. De grootste opwaartse mutaties doen zich voor in het VO en het MBO. In het VO stijgt de gemiddelde verblijfsduur iets. In het MBO hangt de geraamde stijging vooral samen met het vorig jaar zich al aftekenende, maar nu meerjarig verwerkte substitutie-effect tussen BOL en BBL (meer BOL-deelnemers in plaats van BBL-deelnemers betekent meer uitgaven). In onderstaande tabel wordt de leerlingen- en studentenontwikkeling per sector weergegeven.
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|---|
Primair onderwijs |
16 |
5 371 |
3 936 |
2 569 |
8 117 |
15 170 |
Voortgezet onderwijs |
41 898 |
62 226 |
65 044 |
75 796 |
87 371 |
95 410 |
Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie |
7 829 |
37 355 |
88 130 |
94 005 |
110 279 |
111 908 |
Hoger beroepsonderwijs |
– 22 231 |
3 189 |
19 082 |
26 576 |
28 117 |
30 643 |
Wetenschappelijk onderwijs |
7 733 |
16 247 |
20 612 |
20 727 |
16 717 |
11 361 |
Studiefinanciering |
1 949 |
4 194 |
6 416 |
10 755 |
12 824 |
13 873 |
Tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten |
1 384 |
1 546 |
1 796 |
2 184 |
2 742 |
3 396 |
Totaal uitgaven |
38 578 |
130 128 |
205 016 |
232 612 |
266 167 |
281 761 |
Lesgeldontvangsten |
– 268 |
288 |
463 |
44 |
403 |
270 |
Totaal ontvangsten |
– 268 |
288 |
463 |
44 |
403 |
270 |
Ramingsbijstelling studiefinanciering
De raming van de uitgaven voor studiefinanciering vertoont tot en met 2014 per saldo een meevaller, daarna worden per saldo tegenvallers geraamd. De ramingsbijstelling is het gevolg van een aantal ontwikkelingen. De belangrijkste ontwikkeling zijn:
• Bij de omzetting van prestatiebeurs in gift worden op grond van de actuele inzichten in het omzettingsritme de eerste jaren meevallers verwacht, die vanaf 2015 omslaan in tegenvallers.
Daarnaast is er bij de aanvullende beurs is een lager gebruik dan eerder werd geraamd.
• Bij de uitgaven voor de OV-studentenkaart doen zich tegenvallers voor.
Deze worden gecompenseerd door hoger uitvallende renteontvangsten aan de ontvangstenkant.
Intensiveringen Regeerakkoord
Alle intensiveringsenveloppen zijn structureel, inclusief oploop, toegevoegd aan de begroting van OCW. In totaal gaat het om € 540 miljoen in 2012 oplopend tot € 1,4 miljard in 2016.
De intensivering Kwaliteitsimpuls / reservering ramingsrisico is bij Voorjaarsnota volledig ingezet ter dekking van de stijgende leerlingen en studentenaantallen. Het gaat om € 70 miljoen in 2012 oplopend tot € 270 miljoen in 2016. Daarnaast is een deel van de intensiveringen Versterken centrale en uniforme toetsing en Prestatiebeloning op basis van leerwinst ingezet ter dekking van de fasering van de maatregelen langstudeerders en passend onderwijs uit het Regeerakkoord 2010. De intensivering voor Versterken centrale en uniforme toetsing is daardoor verlaagd met € 10 miljoen in 2012 en 2013 en Prestatiebeloning op basis van leerwinst is verlaagd met € 120 miljoen in 2015.
In onderstaande tabellen worden de intensiveringen weergegeven, exclusief het deel dat reeds bij Voorjaarsnota is ingezet ter dekking van de stijgende leerlingen en studentenaantallen en de fasering van de maatregelen langstudeerders en passend onderwijs. Tabel 4a geeft de totale reeksen weer. In tabel 4b wordt vervolgens het totaal van de intensiveringen per beleidsdirectie weergegeven. Het aandeel van het groene onderwijs in deze intensiveringen is toegevoegd aan de begroting van EL&I.
Intensivering |
Artikel |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
---|---|---|---|---|---|---|
Uitbreiding doelgroep VVE |
1 |
30 000 |
50 000 |
50 000 |
50 000 |
50 000 |
Versterken centrale en uniforme toetsing |
1, 3, 4 |
70 000 |
70 000 |
80 000 |
80 000 |
80 000 |
Professionalisering onderwijspersoneel |
9 |
100 000 |
150 000 |
150 000 |
150 000 |
150 000 |
Prestatiebeloning op basis van leerwinst |
9 |
10 000 |
20 000 |
40 000 |
80 000 |
220 000 |
Hoogbegaafden |
1, 3 |
20 000 |
30 000 |
30 000 |
30 000 |
30 000 |
Taal en rekenen |
1, 3 |
20 000 |
20 000 |
0 |
0 |
0 |
Meer schakelklassen en summercourses |
1 |
40 000 |
50 000 |
50 000 |
50 000 |
50 000 |
Plusvoorzieningen en wijkscholen |
4 |
30 000 |
30 000 |
30 000 |
30 000 |
30 000 |
Kwaliteitsverbetering |
4 |
0 |
150 000 |
150 000 |
150 000 |
150 000 |
Verhogen intensiteit onderwijs |
6, 7 |
50 000 |
130 000 |
210 000 |
230 000 |
245 000 |
Innovatie en onderzoek |
6, 7, 16 |
90 000 |
90 000 |
90 000 |
90 000 |
90 000 |
Totaal intensiveringen |
460 000 |
790 000 |
880 000 |
940 000 |
1 095 000 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
||
---|---|---|---|---|---|---|
Primair onderwijs |
118 677 |
154 503 |
146 477 |
146 477 |
146 477 |
|
Voortgezet onderwijs |
48 061 |
52 255 |
48 722 |
48 745 |
48 775 |
|
Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie |
41 911 |
184 033 |
185 734 |
185 734 |
185 734 |
|
Hoger beroepsonderwijs |
28 392 |
68 614 |
110 223 |
120 658 |
128 416 |
|
Wetenschappelijk onderwijs |
65 608 |
100 814 |
137 694 |
146 871 |
153 616 |
|
Arbeidsmarkt en personeelsbeleid |
110 000 |
170 000 |
190 000 |
230 000 |
370 000 |
|
Onderzoek en wetenschapsbeleid |
46 000 |
46 000 |
46 000 |
46 000 |
46 000 |
|
Aandeel groen onderwijs (op begroting EL&I) |
1 351 |
13 781 |
15 150 |
15 515 |
15 982 |
|
Totaal intensiveringen |
460 000 |
790 000 |
880 000 |
940 000 |
1 095 000 |
Alternatieve inzet intensiveringen Regeerakkoord
Een deel van de intensiveringen Versterken centrale en uniforme toetsing en Prestatiebeloning op basis van leerwinst is ingezet ter dekking van de fasering van de maatregelen langstudeerders en passend onderwijs uit het Regeerakkoord 2010. Voor Versterken centrale en uniforme toetsing gaat het om € 10 miljoen in 2012 en 2013 en voor Prestatiebeloning op basis van leerwinst om € 120 miljoen in 2015.
Fasering langstudeerders en passend onderwijs en Dekking fasering langstudeerders en passend onderwijs
De maatregelen uit het Regeerakkoord, verhoging van het collegegeld voor langstudeerders en de efficiencykorting op de instellingen en de bezuiniging op passend onderwijs, worden gefaseerd ingevoerd. De dekking vindt volledig binnen de OCW-begroting plaats. Zie brief aan de Tweede Kamer, d.d. 13 april 2011 (kamerstuk 32 618, nr. 32).
Eindejaarsmarge 2010
De budgetten die in 2010 niet volledig tot besteding zijn gekomen, zijn voor 2011 aan de OCW-begroting toegevoegd.
Intertemporele compensatie
Op diverse budgetten vinden intertemporele compensaties plaats omdat middelen in latere (of eerdere) jaren benodigd zijn.
Kasschuiven OV-kaart
Een deel van de verplichtingen voor de OV-studentenkaart uit 2011 is al in 2010 voldaan (€ 80 miljoen). Daarnaast is een deel van de verplichtingen uit 2012 en 2013 al in 2011 voldaan (totaal € 500 miljoen).
Tegenvaller VO en dekking
In het Regeerakkoord is besloten om een nullijn te hanteren voor de lonen in 2011. In de sector VO ontstaat daardoor een liquiditeitsprobleem. Ter dekking van de kosten van de arbeidsvoorwaarden wordt € 56 miljoen van 2012 naar 2011 geschoven.
Afronding FES
Dit betreft de toevoeging van de onderuitputting 2010 aan 2011 en het neerwaarts bijstellen van het projectplan en de activiteiten van het voormalige FES project Beelden voor de Toekomst.
Diversen
De post diversen bevat met name een deel van de dekking voor de taakstellingen zorg en overige problematiek Rijksbegroting. Deze taakstellingen worden grotendeels ingevuld door middel van meevallers bij de studiefinanciering, maar daarnaast zijn ook een restant van de prijsbijstelling en incidentele posten ingezet ter dekking.
Loon- en prijsbijstelling
In het Regeerakkoord is besloten om een nullijn te hanteren voor de lonen in 2011. Dit betekent dat de loonbijstelling tranche 2011 die aan de departementen is uitgekeerd geen vergoeding bevat voor contractloonstijging, maar alleen voor de ontwikkeling in de sociale werkgeverslasten. Voor OCW gaat het om € 131 miljoen in 2011 aflopend naar € 123 miljoen in 2016.
Daarnaast staan op de aanvullende post van Financiën met ingang van 2012 middelen gereserveerd voor de (verdere) financiering van het Actieplan LeerKracht van Nederland. Tranche 2012 is toegevoegd aan de OCW-begroting. Het gaat om een incidentele loonontwikkeling van ca. € 60 miljoen structureel vanaf 2012.
Tot slot is de prijsbijstelling tranche 2011 toegevoegd aan de OCW-begroting. Het gaat om ca. € 200 miljoen structureel vanaf 2011.
Overige technische bijstellingen
Het betreft overboekingen van en naar andere departementen zoals de overboekingen naar EL&I van het structurele budget van TNO en het aandeel groen onderwijs in de intensiveringen en ombuigingen uit het Regeerakkoord.
Daarnaast is er sprake van minder niet relevante uitgaven voor studiefinanciering doordat de groei in de leningen studiefinanciering minder groot is dan eerder geraamd. Ook wordt er structureel minder aanvullende beurs als prestatiebeurs toegekend. Aangezien dit leningen betreft, zijn deze niet relevant voor het uitgavenkader Rijksbegroting-eng.
Onderstaand is weergegeven de mate van budgetflexibiliteit cf. de wijze zoals was weergegeven in de ontwerpbegroting 2011.
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
9 537 998 |
9 357 476 |
9 157 197 |
9 000 413 |
8 940 968 |
Totaal juridisch verplicht |
9 465 747 |
9 284 336 |
9 093 617 |
8 935 877 |
8 876 097 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
71 664 |
72 431 |
62 746 |
64 056 |
64 356 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
587 |
709 |
834 |
480 |
515 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
6 906 781 |
6 988 361 |
7 036 931 |
7 070 889 |
7 118 289 |
Totaal juridisch verplicht |
6 852 389 |
6 940 492 |
6 989 108 |
7 023 327 |
7 071 437 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
54 234 |
47 552 |
47 506 |
47 247 |
46 537 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
158 |
317 |
317 |
315 |
315 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
3 451 393 |
3 497 125 |
3 447 104 |
3 326 799 |
3 312 554 |
Totaal juridisch verplicht |
3 406 475 |
3 294 126 |
3 249 136 |
3 130 638 |
3 115 660 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
44 733 |
202 735 |
197 549 |
195 834 |
196 611 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
185 |
264 |
419 |
327 |
283 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
2 483 839 |
2 460 876 |
2 502 815 |
2 508 240 |
2 551 996 |
Totaal juridisch verplicht |
2 478 545 |
2 423 295 |
2 440 922 |
2 446 213 |
2 486 697 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
5 294 |
36 955 |
60 522 |
60 094 |
63 906 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
0 |
626 |
1 371 |
1 933 |
1 393 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
3 894 034 |
3 908 357 |
3 952 266 |
3 961 192 |
3 998 475 |
Totaal juridisch verplicht |
3 870 055 |
3 852 493 |
3 924 082 |
3 933 251 |
3 971 247 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
23 979 |
54 545 |
26 101 |
26 093 |
26 228 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
0 |
1 319 |
2 083 |
1 848 |
1 000 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
16 890 |
16 759 |
16 997 |
16 502 |
16 501 |
Totaal juridisch verplicht |
15 172 |
14 352 |
5 905 |
5 368 |
3 660 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
1 454 |
2 154 |
10 608 |
10 664 |
12 371 |
Totaal niet -juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
264 |
253 |
484 |
470 |
470 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
420 120 |
491 994 |
521 618 |
569 841 |
719 533 |
Totaal juridisch verplicht |
340 916 |
373 397 |
390 506 |
437 591 |
227 383 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
79 204 |
118 597 |
131 112 |
132 250 |
492 150 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
3 658 463 |
4 135 470 |
4 243 762 |
4 253 385 |
4 295 457 |
Totaal juridisch verplicht |
3 658 463 |
4 135 470 |
4 243 762 |
4 253 385 |
4 295 457 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
112 215 |
112 178 |
112 445 |
114 120 |
116 697 |
Totaal juridisch verplicht |
112 215 |
112 178 |
112 445 |
114 120 |
116 697 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
895 631 |
845 898 |
794 615 |
739 655 |
739 554 |
Totaal juridisch verplicht |
793 849 |
156 132 |
155 927 |
152 398 |
152 393 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
101 782 |
689 766 |
638 688 |
587 257 |
587 161 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
915 954 |
862 662 |
823 342 |
719 546 |
730 002 |
Totaal juridisch verplicht |
915 098 |
861 695 |
822 375 |
718 534 |
728 991 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
856 |
967 |
967 |
1 012 |
1 011 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
894 029 |
868 281 |
861 162 |
810 404 |
809 455 |
Totaal juridisch verplicht |
891 235 |
865 003 |
855 408 |
804 834 |
803 455 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
2 794 |
2 854 |
4 734 |
5 041 |
5 491 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
0 |
424 |
1 020 |
529 |
509 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
|
---|---|---|---|---|---|
Programma-uitgaven |
16 630 |
17 322 |
17 544 |
17 833 |
17 833 |
Totaal juridisch verplicht |
7 249 |
4 279 |
1 318 |
1 624 |
150 |
Totaal bestuurlijk gebonden |
9 381 |
13 043 |
16 226 |
16 209 |
17 683 |
Totaal niet-juridisch verplicht of bestuurlijk gebonden |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |