Nr. 9 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

1

De vraag naar zorg neemt toe. Kan dit onderbouwd worden met cijfers, uitgesplitst naar curatieve zorg, langdurige zorg en jeugdzorg, waarbij zowel het historisch als internationaal perspectief worden meegenomen?

Wat is de overhead van zorginstellingen – uitgesplitst naar curatieve zorg, langdurige zorg en jeugdzorg – zowel in historisch als internationaal perspectief?

• – De «vraag» naar zorg is lastig te vatten in cijfers. De ontwikkeling van de vraag naar zorg behelst namelijk niet alleen de ontwikkeling van het aantal behandelingen bij zorgaanbieders (of het aantal mensen dat gebruik maakt van AWBZ-zorg), maar ook de verandering van het soort behandeling. Daarom wordt als maat voor de ontwikkeling van de zorgvraag vaak de ontwikkeling van de zorguitgaven genomen. Deze uitgavenontwikkeling moet dan worden gecorrigeerd voor de loon- en prijsontwikkeling in de betreffende zorgsector.

• – In de onderstaande grafiek is de ontwikkeling van de zorguitgaven (curatieve zorg, langdurige zorg en jeugdzorg) tussen 2000 en 2008 weergegeven. Daarbij zijn de uitgaven in 2000 op 100 gesteld. Tevens is de toename van de uitgaven voor de periode 2000–2008 zichtbaar, opgesplitst in de toename door de loon- en prijsontwikkeling en de toename door «meer vraag» naar zorg.

  

• – Internationale gegevens over de groei van de zorgvraag per sector zijn niet voorhanden. Wel publiceert de OESO cijfers over de gemiddelde jaarlijkse uitgavengroei van de totale zorguitgaven (als percentage van het BBP). In onderstaande grafiek is voor de periode 2000–2008 de gemiddelde jaarlijkse groei van de zorguitgaven voor een aantal OESO-landen weergegeven.

  

• – Over de overhead van zorginstellingen zijn bij het CBS gegevens beschikbaar over deel van het personeel dat werkzaam is in «overhead en facilitaire functies». Dit is weergegeven in onderstaande tabel. Over de «overhead» jeugdzorg zijn bij het CBS geen gegevens beschikbaar.

2

Zijn er meer aanmeldingen dan opleidingsplaatsen voor de opleiding voor PA's en VS'en? Zo ja, hoeveel aanmeldingen zijn er?

3

Er wordt gesproken over een dreigend tekort aan personeel in de zorg. Kan dit dreigende tekort met cijfers worden geduid, uitgesplitst naar curatieve zorg, langdurige zorg en jeugdzorg?

In de Arbeidsmarktbrief van 4 maart jongstleden2 is vermeld dat verschillende studies laten zien dat bij ongewijzigd beleid in de komende vijftien tot twintig jaar meer dan 400 000 extra medewerkers nodig zijn in de zorg3. Deze prognoses hebben betrekking op de curatieve en de langdurige zorg (inclusief jeugdzorg).

Op dit moment werkt zo’n 38 procent van het zorgpersoneel in de curatieve zorg en zo’n 62 procent in de langdurige zorg. De verwachting is dat de vraag naar personeel in de komende vijftien tot twintig jaar in de beide sectoren zich ongeveer gelijkmatig zal ontwikkelen. Van de 400 000 medewerkers die bij ongewijzigd beleid extra nodig zijn in de zorg is naar verwachting dan ook ongeveer 150 000 toe te rekenen aan de curatieve zorg en circa 250 000 aan de langdurige zorg (inclusief jeugdzorg).

4

«Wie het slecht doet, merkt dat ook». Wat wordt hier concreet mee bedoeld? Wat merken zorgaanbieders die het slecht doen?

Zorgaanbieders die het slecht doen, merken dat zorgverzekeraars en patiënten of cliënten geen zorg meer bij hen willen inkopen of ontvangen. Zorgaanbieders kunnen daardoor in financiële problemen komen. Wij zullen niet langer steun verlenen om te voorkomen dat een zorgaanbieder failliet gaat. Dat betekent dus dat zij failliet kunnen gaan als zij het slecht doen.

De overheid waarborgt dat de cruciale zorg wordt doorgeleverd wanneer blijkt dat er na faillissement geen vervangend aanbod is gevonden door de zorgverzekeraars of zorgkantoren (Kamerstukken II, 2010–2011, 32 620, nr. 10).

5

Kan aangegeven worden welke prioriteiten door het kabinet worden gesteld, in welke volgorde deze staan qua prioriteit, welke meetbare doelen worden gesteld en welke nulwaarden daarbij worden gehanteerd?

6

«Ook een ongezonde leefstijl draagt bij aan een groeiende vraag naar zorg». Waarop is deze uitspraak gebaseerd? Bovendien stellen prof. dr. Johan Polder en prof. dr. Werner Brouwer dat preventie juist niet leidt tot een daling van de totale zorgkosten. Kan de minister hier op reageren?

Diverse onderzoeken laten zien dat een groot aantal (chronische) ziekten, waaronder diabetes, hart- en vaatziekten en kanker, mede veroorzaakt wordt door een ongezonde leefstijl (roken, overgewicht, ongezonde voeding en alcoholgebruik). De toename van deze ziekten leidt tot een hogere zorgvraag, die door preventie kan worden verminderd, mis deze preventie effectief is.

De bewering van Polder en Brouwer heeft betrekking op de totale zorgkosten over de gehele levensloop en op lange termijn. Die dalen waarschijnlijk niet substantieel door preventie omdat die kosten door andere factoren worden bepaald (bijvoorbeeld duurdere behandelingen) en het feit dat veel kosten op oudere leeftijd het gevolg zijn van dementie. Door preventie leven mensen langer en zal dementie meer voorkomen. Dit geldt overigens ook voor curatieve behandelingen die er voor zorgen dat mensen langer leven. Preventie heeft een grote persoonlijke en maatschappelijke waarde. Mensen leven langer en er kan veel medische ellende worden bespaard. Een betere volksgezondheid draagt bij aan de economische groei (meer arbeidsparticipatie en arbeidsproductiviteit) en speelt een belangrijke rol bij de vermindering van kosten van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid.

7

Er worden maatregelen genomen die moeten bijdragen aan het verminderen van vermijdbare sterfte, onnodige en dure behandelingen en voorkomen dat extra behandelingen nodig zijn als gevolg van complicaties. Wat is de verantwoordelijkheidsverdeling bij deze maatregelen tussen overheid en veldpartijen?

De zorgaanbieders zelf zijn en blijven verantwoordelijk voor het leveren van verantwoorde zorg, voor het opstellen van normen, protocollen en richtlijnen en van het naleven ervan.

De sector zelf heeft een ambitieus veiligheidsprogramma opgezet, waarmee de vermijdbare schade en sterfte tussen 2008 en 2012 sterk gereduceerd zal moeten worden.

De overheid is ervoor verantwoordelijk dat de randvoorwaarden aanwezig zijn en de prikkels dusdanig in het systeem zitten om dit mogelijk te maken. Zoals ik uw Kamer al eerder heb laten weten wil ik de tot nu toe afzonderlijke, overheidsverantwoordelijkheden op het gebied van kwaliteit, veiligheid, doelmatigheid en transparantie meer in onderlinge samenhang bezien en bundelen in een kwaliteitsinstituut.

8

Er is subsidie verleend aan het CBO in het kader van zelfmanagement. Hoeveel geld is verstrekt, welke concrete activiteiten heeft dit opgeleverd, welke doelgroepen zijn bereikt en welke concrete resultaten heeft deze subsidie opgeleverd?

Er is aan de Stichting Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO in 2008 subsidie verleend voor een bedrag van € 4,2 miljoen voor een actieprogramma zelfmanagement 2008–2012. Eind 2010 is de Stichting failliet gegaan en zijn de werkzaamheden overgegaan naar een nieuwe rechtspersoon CBO B.V. De subsidie en activiteiten worden onder de nieuwe rechtspersoon voortgezet.

Het project wordt inhoudelijk aangestuurd door een Stuurgroep onder leiding van de NPCF, waarin een zevental categorale patiëntenorganisaties zitting hebben. Op deze wijze wordt vanuit patiëntenorganisaties de aansluiting geborgd met andere relevante ontwikkelingen op het gebied van zelfmanagement. Activiteiten zijn gericht op diabetes, depressie, COPD, hartfalen, reuma, spierziekten en oncologische aandoeningen. De kennis, ervaringen, producten en adviezen die het programma oplevert zijn bedoeld voor alle chronische zieken.

Hoewel het programma loop tot medio 2012 zijn er reeds tussenresultaten. Er is een generiek model voor zelfmanagement ontwikkeld en een interventiebox, waarin meer dan honderd interventies staan beschreven. Ziektespecifieke werkgroepen hebben geleid tot een eindrapport waarin voor specifieke ziektecategorieën de stand van zaken, witte vlekken en gewenste vervolgstappen staan beschreven. Kennisdeling vindt ondermeer plaats via www.zelfmanagement.com .

Genoemde resultaten en adviezen vormen de basis voor de proefimplementaties, waarmee in maart 2011 is gestart. Instrumenten worden ontwikkeld en/of getest die patiënten kunnen helpen bij zelfmanagement en die professionals toerusten om patiënten te ondersteunen. Specifieke aandacht is er voor financiën, ehealth toepassingen, multimorbiditeit en moeilijk bereikbare groepen. Borging vindt ondermeer plaats via zorgstandaarden en patiëntenversies van richtlijnen. Het programma loopt nog tot medio 2012.

9

Welk percentage physican assistants en welk percentage nurse practitioners (verpleegkundig specialisten) vinden na hun studie een passende baan in de zorg? Naast deze instroom, wat is de uitstroom uit de zorg van deze beroepsgroepen? Welk deel van de 400 opleidingsplaatsen is voor specialistisch verpleegkundigen, en welk deel voor physician assistants?

10

Hoeveel wordt gebruik gemaakt van de nieuwe integrale bekostigingstructuur voor diabetes, vasculair risicomanagement en COPD ?

11

Wanneer brengt de evaluatiecommissie «Integrale bekostiging chronisch zieken» haar rapportage over de experimenteerfase uit, en wanneer wordt dit naar de Kamer gestuurd?

In februari jongstleden heeft u de tussenrapportage van de evaluatiecommissie gekregen. Eind 2011 zal de evaluatiecommissie de tweede tussenrapportage uitbrengen . Tenslotte zal zij medio 2012 haar eindrapportage publiceren. Hierover zal ik u dan ook informeren.

De hoofdvragen waar de commissie een antwoord op tracht te geven zijn de volgende:

• – In hoeverre worden de beoogde effecten van de invoering van integrale bekostiging van de zorg voor chronisch zieken gerealiseerd?

• – In hoeverre worden de beoogde randvoorwaarden om de invoering

• – te doen werken gerealiseerd?

• – In hoeverre treden al dan niet wenselijke neveneffecten op?

12

De efficiencyafspraken met de ambulancezorg zijn gekoppeld aan de afspraak dat, in plaats van een aanbestedingsprocedure, elke Veiligheidsregio in Nederland zijn eigen Regionale Ambulancevoorziening (RAV) moet gaan organiseren. Welke Veiligheidsregio’s is er nu een RAV (bijgekomen) en in welke Veiligheidsregio ?

13 en 14

De incasso via het CJIB bij personen waar de premie niet (geheel) direct kan worden ingehouden via een bronheffing blijkt lastiger dan verwacht. Waardoor wordt dit veroorzaakt? Heeft dit geleid tot (voorbereiding) van maatregelen om deze procedure te vereenvoudigen?

Hoe komt het dat de incasso bij wanbetalers waarbij de premie niet op loon of uitkering kan worden ingehouden lastiger is dan verwacht?

15

Hoeveel onverzekerden waren er op 31 december 2010, en hoeveel zijn er op dit moment?

Het aantal onverzekerden was op 1 mei 2010 volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) 136 450. Op 1 mei 2009 waren dat er nog 152 240. De afname van het aantal onverzekerden is mogelijk een gevolg van de doelgroepgerichte voorlichting van Stichting de Ombudsman en de dreiging van de actieve opsporing van onverzekerden.

Het kabinet vindt het ongewenst dat mensen zich aan de solidariteit van de Zorgverzekeringswet onttrekken door zich niet te verzekeren. Op 15 maart 2011 is de wet «opsporing en verzekering onverzekerden zorgverzekering» in werking getreden, waarmee onverzekerde verzekeringsplichtigen actief worden opgespoord.

Het aantal onverzekerden op dit moment is niet onbekend. Het CVZ heeft inmiddels 60 000 onverzekerden opgespoord en aangeschreven.

16

Kunt u toelichten welke extra maatregelen u neemt om het nog bestaande aantal van 299 000 wanbetalers terug te dringen?

17

Het is voor de verzekeraar mogelijk om de huisartsenposten te belonen voor extra werk dat daar wordt geleverd. «Dit stimuleert de integratie van spoedeisende hulpposten van ziekenhuizen met huisartsenposten.» Aan welke beloning moet hierbij gedacht worden en komt dit bovenop de reguliere vergoeding voor geleverde werkzaamheden? Op welke wijze stimuleert een beloning voor huisartsenposten de integratie met spoedeisende hulpposten?

18

Hoeveel geïntegreerde spoedeisende hulpposten van ziekenhuizen met huisartsenposten zijn er in Nederland en waar bevinden die zich? Wat was de toename van deze geïntegreerde posten naar aanleiding van de nieuwe bekostiging voor huisartsen die in 2010 is geïntroduceerd? Welk percentage van de verwijzers dat naar de duurdere spoedeisende hulp gaat had kunnen worden geholpen door de huisarts?

Uit onderzoek van de VNH blijkt dat 72,4 % van de SEH’s in 2010 een co-locatie heeft met een huisartsenpost. Hiervan heeft een klein gedeelte de organisatie ook daadwerkelijk geïntegreerd (4%). Een groter gedeelte (19%) heeft echter besloten voor een model waar de huisartsenpost geplaatst wordt voor de SEH, waardoor er geen sprake kan zijn van zelfverwijzers op de SEH.

Eind 2010 is de bekostiging van de ANW-uren voor huisartsen aangepast. Bij een samenwerkingsverband tussen SEH en huisartsenpost, waarbij er sprake is van substitutie van zorg, is het mogelijk om de huisartsenpost additioneel te belonen voor de extra inzet van huisartsen. Er moet dan echter wel sprake zijn van een besparing door de verschuiving van zorg, waardoor deze regeling minstens budgettair neutraal verloopt. Deze maatregel heeft er in eerste instantie voor gezorgd dat trajecten waar een samenwerking tussen de SEH en huisartsenpost was opgestart niet werden beëindigd. Ik verwacht dat deze maatregel op zich zelf niet direct tot een toename van het aantal samenwerkingsverbanden heeft geleid. De bekostiging maakt het slechts beter mogelijk voor verzekeraars en aanbieders om de zorg doelmatiger te organiseren.

Geschat wordt dat het aantal zelfverwijzers op de SEH 56% bedraagt, waarvan 80% huisartsgeneeskundig behandeld kan worden. Exacte gegevens over het huidige aantal zelfverwijzers zijn echter niet voorhanden. De omvang van het aantal verwijzers varieert daarnaast sterk per locatie.

19

Kunt u een overzicht geven hoeveel middelen in 2010 naar huisartsen en huisartsenposten zijn gegaan ter verbetering van bereikbaarheid en spoedeisende hulp? Kunt u dit uitsplitsen voor huisartsen en huisartsenposten?

Zorgverzekeraars hebben meer geld beschikbaar gesteld voor de bereikbaarheid van huisartsen door het financieren van de PraktijkPlus module, een verhoging van het inschrijftarief voor praktijken die op verschillende bereikbaarheidsaspecten bovengemiddeld scoren.

Per 1 januari 2010 is het uurtarief dat huisartsen mogen declareren aan een huisartsenpost verhoogd van € 50 naar € 65 (ca. 30%). Hiervoor is € 23 mln beschikbaar gesteld. Deze verhoging is met name ingezet vanwege de beoogde substitutie van ziekenhuizen naar huisartsenposten.

Om de huisartsenpost de mogelijkheid te geven om de extra patiëntenstroom (zelfverwijzers) vanuit de 2^e lijn op te vangen wordt daarbij de mogelijkheid geboden om onder strikte voorwaarden een bandbreedte bovenop het reguliere uurtarief tot maximaal € 15 te vergoeden aan huisartsen die niet over een eigen praktijk beschikken.

20

Hoeveel huisartsenposten is Nederland rijk en hoe staat dit in verhouding tot de spoedeisende hulpposten? Liggen alle huisartsenposten in de buurt van een spoedeisende hulppost?

21 en 23

«Ziekenhuizen moeten er strenger op toezien dat specialistische zorg wordt verleend op basis van een verwijzing.» Hoe vaak komt het voor dat specialistische zorg wordt verleend zonder verwijzing? Wat is de rol van zorgverzekeraars in deze problematiek?

Welke financiële beloning of straf is in de bekostigingsstructuur ingebouwd zodat ziekenhuizen enkel specialistische zorg op basis van een verwijzing verlenen? Is er sprake van een toename van de eerstelijnszorg en een afname van de zorgverlening in de tweede lijn?

In de Zorgverzekeringswet (art 14, tweede lid) is gesteld dat medisch specialistische zorg (met uitzondering van acute zorg) zonder de in de polisvoorwaarden opgenomen verwijzing niet ten laste van het basispakket van de zorgverzekering mag komen. De zorgverzekeraar mag medisch specialistische zorg alleen vergoeden indien een verwijzing aanwezig is, het is de rol van de zorgverzekeraar om hier bij de declaratie op te letten. Met de NZa is afgesproken om per 1 januari 2012 strenger toe te zien op de registratie van deze verwijzing.

Op dit moment wordt slechts beperkt geregistreerd vanuit welke zorgaanbieder de patiënt wordt verwezen. Per 1 januari 2012 komt, met de hernieuwde eisen voor de registratie van de verwijzer, hier naar verwachting meer inzicht in.

Op basis van de bij VWS bekende realisatiecijfers is er zowel in de eerstelijnszorg als in de tweedelijnszorg sprake van een toename van de uitgaven. In de brief over basiszorg zal worden ingegaan op het voorgenomen beleid om de eerstelijnszorg te versterken en relatief eenvoudige ziekenhuistaken te kunnen verschuiven naar de eerste lijn.

22

Er is uitvoering gegeven aan het «plan van aanpak palliatieve zorg» en er wordt gestart met een verbeterprogramma vanuit ZonMw op dit terrein. Wat is de samenhang tussen beiden? Waarom is er nog een verbeterprogramma nodig, nadat uitvoering is gegeven aan een plan van aanpak?

24

Is het ziekenhuizen wettelijk toegestaan meer financiële beloning aan medisch specialisten toe te kennen dan het bedrag wat onder het beheersmodel is afgesproken en aan de ziekenhuizen wordt uitgekeerd?

Vallen medisch specialisten die in een ZBC werken ook onder het totaalbudget voor vrijgevestigd medisch specialisten dat het ministerie van VWS elk jaar vaststelt?

Ja. Er is geen wettelijk verbod voor ziekenhuizen om meer financiële beloning aan medisch specialisten toe te kennen dan het bedrag wat onder het beheersmodel is afgesproken en aan de ziekenhuizen wordt uitgekeerd.

Ja. Alle vrijgevestigd medisch specialisten vallen onder het beheersmodel. Ook vrij gevestigd medisch specialisten die werkzaam zijn in een ZBC.

25

Op welke wijze is de cliënt centraal komen te staan door de invoering van de zorgzwaartepakketten? Wordt dit door cliënten ook op deze manier beleefd?

26

Welke kinderziekten hebben zich voorgedaan bij de invoering van de zorgzwaartebekostiging? Met welke partijen werkt VWS samen aan het verbeteren van de zorgzwaartepakketten? Welke oplossingen zijn in beeld?

De invoering van de zorgzwaartebekostiging is projectmatig aangepakt onder verantwoordelijkheid van het ministerie van VWS. De ontwikkeling van de systematiek en de implementatie ervan – beginnend bij de indicatiestelling in ZZP’s in juli 2007 tot en met de overstap in de bekostiging – is nauw samengewerkt met de cliëntenorganisaties, brancheorganisaties van zorgaanbieders, zorgkantoren en ZBO’s. Daarbij zijn in overleg met alle betrokken partijen ook tussentijdse wijzigingen/verbeteringen doorgevoerd. Over de wijzigingen tot 1 januari 2011 bent u geïnformeerd in een voortgangsrapportage zorgzwaartepakketen van 5 juli 2010.

Vooral in de gehandicaptenzorg zijn in de vorige onderhoudsronde (onderhoudsronde 2009 – 2010 t.b.v. de bekostiging in 2011) belangrijke aanpassingen gedaan. Er is een toeslag ingevoerd voor kinderen& jeugdigen in de GHZ. Daarnaast is een nieuwe profiel in de ZZP-reeks geïntroduceerd, VG8 voor meervoudig complexe gehandicapten. In de V&V is de toeslag voor ademhalingsondersteuning verhoogd en is een toeslag voor Huntington geïntroduceerd.

Voor de GGZ zijn in de huidige onderhoudsronde ten behoeve van 2012 de bekostiging van woon werk voorzieningen voor autisten en niet strafrechtelijk forensische cliënten nader onderzocht. De resultaten worden verwerkt in de bekostiging.

Het onderhoud aan de zorgzwaartebekostiging krijgt doordat er al meerdere onderhoudsrondes zijn geweest het karakter van regulier onderhoud aan de bekostiging. Er bestaat behoefte bij VWS en veld om voorlopig geen wijzigingen meer aan te brengen in de bekostiging.

27

In hoeveel gevallen sluit het beroep op zorg in natura niet aan bij het aanbod? Zijn daarin regionale verschillen te ontdekken? Welk factoren spelen een rol bij deze mismatch tussen behoefte en aanbod?

Het antwoord op de eerste twee vragen is niet bekend. De mismatch tussen behoefte en aanbod is geconstateerd in een op kwaliteit georiënteerd onderzoek, waarin kwantitatieve gegevens ontbraken.

Mogelijke factoren die een rol spelen bij deze mismatch zijn:

• – de zorg in natura is niet beschikbaar, zoals bijvoorbeeld bij jeugdigen met psychiatrische problematiek met een indicatie voor begeleiding;

• – de zorg is niet op die momenten beschikbaar wanneer daar behoefte aan is;

• – de verwachtingen van de cliënt zijn dermate hoog dat de zorg in natura daaraan niet kan voldoen. Uit onderzoek blijkt dat vooral budgethouders hoge eisen stellen aan de zorg. Gekozen wordt voor een pgb om daar meer maatwerk mogelijk is en hulpverleners uit het eigen netwerk zijn in te zetten;

• – ook speelt mee dat cliënten niet altijd goed weten welke zorg in natura in de regio beschikbaar is en op grond hiervan denken dat de zorg in natura niet toereikend is.

28

Het alternatief voor PGB – de zorg in natura – sluit in sommige gevallen onvoldoende aan op de behoefte aan zorg. Wordt dit gebrek aan zorg in natura aangepakt, of blijft men het PGB aanbieden als enige optie?

In het laatste geval: welke gevolgen heeft dit voor de PGB-regeling?

29

Hoe verklaart u het enorme verschil tussen de vraag naar pgb en het begrote budget voor pgb in 2010 en hoe vangt u de financiële consequenties hiervan in 2011 op?

De verwachting was dat als gevolg van de pakketmaatregel begeleiding het aantal budgethouders vanaf 2009 en het daarmee gemoeide pgb-budget zou gaan afnemen. Deze verwachte daling wordt niet in de cijfers van het CVZ teruggezien.

Om de pgb-uitgaven voor 2011 te beheersen zijn de volgende maatregelen genomen:

• – De pgb-tarieven voor 2011 zijn niet geïndexeerd.

• – Er is met ingang van 2011 een tariefkorting doorgevoerd van 3 procent.

• – De toegang tot het pgb is aangescherpt. Geen pgb kan worden toegekend bij surseance van betaling, faillissement of schuldsanering en bij het niet beschikken over een woonadres. Ook cliënten met een verblijfsindicatie die behandeling in een veelal beschermde setting nodig hebben (het betreft de zzp’s lvg 4 en 5, zzp sglvg en zzp GGZ-B), kunnen vanaf 2011 geen pgb meer krijgen.

• – De pgb zzp-tarieven voor personen met een verblijfsindicatie die thuis blijven wonen, zijn vanaf 2011 voor nieuwe budgethouders in lijn gebracht met de beschikbare financiële middelen voor personen met hetzelfde zorgprofiel die voor zorg-in-natura kiezen.

30

Er is geld beschikbaar gesteld om intramurale instellingen in staat te stellen een deel van hun capaciteit om te vormen of uit te breiden in de vorm van kleinschalige woonvoorzieningen. Hoeveel kleinschalige capaciteit is hierdoor beschikbaar gekomen? Heeft deze omvorming per saldo tot een toename of afname van de capaciteit van intramurale instellingen geleid?

31

Op welke wijze wordt aan het verbeteren van de dekking van de zorgzwaartepakketten van de daadwerkelijke ziektelast van de cliënt?

De ZZP’s zijn gebaseerd op de zorgbehoefte van vergelijkbare cliënten en daarmee een uitwerking van de aanspraken in de indicatiestelling. In mijn antwoord op vraag 26 heb ik beschreven welke wijzigingen in het systeem zijn aangebracht.

Bij de invoering van de zorgzwaartebekostiging is als uitgangspunt genomen dat voor 95–98% van de cliënten het zzp-profiel passend is. Voor de cliënten die meer zorg nodig hebben, zijn toeslagen bovenop het zzp ontwikkeld en is er in de gehandicaptenzorg een regeling extreme zorgzwaarte. Er is een werkgroep aan de slag om invulling te geven aan de motie Wolbert c.s. (TK, vergaderjaar 2010–2011, 25 657, nr. 48) over extreme zorgzwaarte.

32

Kunt u een beeld schetsen van de toename van het aantal jongeren met psychiatrische problemen dat een beroep doet op voorzieningen van de jeugdzorg, de Zvw en de AWBZ?

33

CIZ heeft zorgaanbieders in de gelegenheid gesteld om een actieve rol te vervullen bij de indicatiestelling. Bleef het CIZ verantwoordelijkheid dragen voor de door zorgaanbieders gestelde indicaties? Heeft deze taakmandatering een effect gehad op de verstrekte indicaties – bijvoorbeeld op de hoogte van de indicatiestelling?

34

Ruim 200 extra wijkverpleegkundigen zijn aan de slag gegaan in aandachtswijken. Wat heeft deze extra inzet opgeleverd, bijvoorbeeld in termen van gezondheidswinst in deze wijken?

Op dit moment wordt er een tussenstand gemaakt door Research voor Beleid in samenwerking met ZonMw. Deze rapportage verschijnt in september 2011. Wel kan gezegd worden dat de projecten positief ontvangen worden in het veld, zowel bij professionals als bij de cliënten.

Er wordt vanuit ZonMw een registratietool aangeboden, waarbij de cliëntgebonden contacten gemeten worden. De eerste resultaten hierover zijn onlangs bekend gemaakt. Samenvattend kan gezegd worden dat de wijkverpleegkundigen met name ouderen bereiken. Rond de 65% van de cliënten is vrouw en een kleine 30% is allochtoon.

35

Kunt u het gebruik van de website Regelhulp cijfermatig onderbouwen?

36

Het komt voor dat cliënten langer moeten wacht op zorg dan wenselijk is. Wat is de definitie van wenselijk? Hoe hangt dit samen met de treeknormen?

Uit mijn brief van 2 juli 2010 over de toegankelijkheid van de AWBZ valt af te leiden dat een deel van de cliënten langer moet wachten op zorg dan zij wenselijk vinden.

De praktijk laat zien dat om logistieke redenen het organiseren van de zorg enige tijd kost. Denk aan het vinden van een geschikte zorgaanbieder of accommodatie, het maken van afspraken over de inhoudelijke kant van de zorg, het regelen van capaciteit en dergelijke. Het komt echter ook voor dat een cliënt op vrijwillige basis besluit langer te wachten dan zou hoeven. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer de cliënt een specifieke voorkeur heeft voor een bepaalde zorgaanbieder.

Enige jaren geleden hebben de landelijke vertegenwoordigers van de zorgaanbieders afspraken gemaakt over maatschappelijk aanvaardbare wachttijden voor de zorg. Deze zijn vastgelegd in de zogeheten Treeknormen. Dit is dus een norm voor acceptabele wachttijden, gebaseerd op ervaringen in de praktijk. Ongeveer 85% van de cliënten krijgt zorg binnen de Treeknormen, hetgeen wil zeggen dat de toegankelijkheid van de AWBZ in het algemeen goed is. De resterende 15% wacht langer dan de Treeknorm. Hiervan wacht een deel op vrijwillige basis (cliënt heeft een sterke voorkeur voor een specifieke zorgaanbieder of is tevreden met de geboden overbruggingszorg of heeft geen behoefte aan zorgbemiddeling) en een deel wacht onvrijwillig. In deze laatste groep vallen de cliënten die als problematisch wachtend zijn gekwalificeerd.

37

VWS heeft samen met het CAK een voorlichtingscampagne opgezet rondom de Wtcg. Is de doelgroep voldoende bereikt met deze campagne? Wat waren de kosten van deze campagne? Is deze campagne afgerond, of wordt deze nog voortgezet?

VWS heeft in 2010 verschillende communicatiemiddelen en -activiteiten ingezet om de doelgroep te informeren over de Wtcg. In de eerste plaats is de informatie over de Wtcg ontsloten via één centrale website, www.wtcg.info (onderdeel van Rijksoverheid.nl). Om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de informatiebehoeften van de doelgroep, is deze website in samenwerking met de patiënten- en cliëntenorganisaties getoetst op gebruiksvriendelijkheid en begrijpelijkheid. Onderdeel van de website is de zogenaamde Wtcg-test, die mensen kunnen invullen om na te gaan of zij mogelijk in aanmerking komen voor een algemene tegemoetkoming. Deze test had betrekking op de tegemoetkoming over het jaar 2009 die eind 2010 is uitgekeerd. Voor de tegemoetkoming over het jaar 2010, die eind 2011 wordt uitgekeerd, is inmiddels een nieuwe versie van de test beschikbaar.

Daarnaast heeft VWS diverse brochures, posters en flyers ontwikkeld. Deze middelen zijn via mailings (digitaal en per post) verspreid aan alle relevante zorgaanbieders (onder andere huisartsen, fysio- en oefentherapeuten, apothekers, ziekenhuizen, revalidatiecentra, verpleeghuizen), gemeenten en patiënten- en cliëntenorganisaties, zodat deze intermediairs de informatie verder konden verspreiden onder hun cliënten en achterban. Evenals de website zijn de brochures vooraf getoetst op de begrijpelijkheid van het taalgebruik.

Ten slotte is in samenwerking met het CAK en de CG-Raad een landelijke informatiebijeenkomst voor intermediairs georganiseerd, welke goed werd bezocht. Het CAK heeft daarnaast (op aanvraag) in het hele land presentaties gegevens op lokaal georganiseerde informatiebijeenkomsten.

De in 2010 gemaakte kosten voor de communicatie bedragen voor VWS € 330 000,-. In 2011 worden de ontwikkelde communicatiemiddelen (website, brochures, flyers, posters) geactualiseerd. Voor een aantal middelen, te weten de website www.wtcg.info en de Wtcg-test is dit inmiddels gebeurd. De overige communicatiemiddelen (brochures, posters, flyers) komen op korte termijn beschikbaar en zullen wederom via mailings worden verspreid aan genoemde intermediaire partijen. In overleg met de patiënten- en cliëntenorganisaties wordt bezien of aanvullende initiatieven noodzakelijk zijn.

38

Kan per doelgroep (dementerende ouderen, personen met meervoudige compleze problematiek en jeugdigen me teen licht verstandelijke handicap en aanvullende problemen) worden aangegeven hoeveel mensen moeten wachten op zorg, hoelang zij moeten wachten op zorg en welke tijdelijke oplossingen of alternatieven voor deze mensen beschikbaar zijn? Kan daarbij ook worden ingegaan op eventuele regionale verschillen?

In mijn brief van 2 juli 2010 staat per doelgroep specifiek aangegeven wat de omvang en samenstelling is van de wachtlijst, gebaseerd op gegevens uit 2008 en 2009.

De totale, problematische, wachtlijst is over de jaren heen min of meer stabiel en ligt in de orde van 5 000 à 6 000 personen. Deze cijfers zijn indicatief en moeten niet àl te absoluut worden genomen. Ondanks landelijke afspraken over het uniform registreren van wachtlijstgegevens, blijken er toch lokale en regionale verschillen te bestaan in interpretatie en toepassing ervan.

Wat de dementerende ouderen betreft en de personen met een meervoudige complexe problematiek, blijkt de wachtlijst wellicht enigszins toe te nemen. Dat hangt samen met de stijging van de vraag. Met betrekking tot de jeugdige licht verstandelijke gehandicapten lijkt zich in 2010 een daling af te tekenen. Dat hangt samen met de regionale aanpak, die sinds vorig jaar wordt toegepast.

Oplossingen liggen op het terrein van het vergroten van de capaciteit van het zorgaanbod door extra middelen (groeiruimte) toe te kennen, het bevorderen van de doorstroming in de keten en het verbeteren van de informatievoorziening. De intentie van deze maatregelen is dat de omvang van de wachtlijst afneemt en de betrouwbaarheid toeneemt.

Het wachtlijstvraagstuk is niet in elke (zorgkantoor)regio hetzelfde. Daarom wordt bij deze maatregelen rekening gehouden met de verschillen die zich regionaal voordoen. De groeiruimte wordt op basis van een bepaalde verdeelsleutel toegekend aan elke regio. Ook wordt per regio specifiek gekeken naar wat de beste manier is om de wachtlijst zo scherp mogelijk in beeld te krijgen en betrokkenen zo snel als mogelijk een passend zorgaanbod te bieden.

39

Kunt u uiteenzetten hoe de overheveling van de somatische revalidatiezorg naar de Zvw verloopt?

40

De streefwaarde voor een ontwikkeling van AWBZ-uitgaven voor 2011 is € 23,7 miljard. Is deze streefwaarde gebaseerd op een onderliggende berekening waarbij bijvoorbeeld gebruik is gemaakt van raming van de zorgvraag? Zo ja, kan deze berekening aan de Kamer gezonden worden? Zo nee, waarop is deze streefwaarde dan gebaseerd?

41

Een beheerste ontwikkeling van de uitgaven voor de AWBZ blijft een aandachtspunt. Vervolgens wordt het slimmer inrichten en afbakenen van het PGB genoemd als één van de uitdagingen. Gezien de budgetten in de AWBZ lijkt de zorg in natura een grotere uitdaging. Waarom wordt de nadruk gelegd op de pgb-regeling? Waarom wordt niet ingegaan op de uitdagingen die bestaan binnen de zorg in natura? In hoeverre is er zicht op de concrete uitdagingen binnen de zorg in natura in het kader van kostenbeheersing?

De nadruk wordt gelegd op de pgb-regeling omdat bij deze regeling het merendeel van de overschrijdingen wordt verwacht indien het aantal budgethouders blijft groeien met 1 650 per maand.

Ook bij de zorg in natura is echter sprake van een toenemende kostenontwikkeling. Dit komt onder meer door de demografische groei van de zorgvraag. De inzet is van het kabinet om de totale AWBZ-groei te beperken tot 2,5% per jaar. Naast de pgb-maatregelen worden daarom ook maatregelen voorzien bij de functie begeleiding en zal de IQ-maatregel worden ingevoerd.

Tevens wordt de contracteerplicht intramuraal afgeschaft en zullen zorgkantoren binnen de AWBZ contracteerruimte afspraken maken over de in gebruik name van nieuwe en gewijzigde capaciteit, waardoor onvoorziene kostenstijgingen die zich in het verleden hebben voorgedaan zoveel mogelijk kunnen worden voorkomen.

42

Wat zijn de overheidsuitgaven aan preventie de afgelopen 10 jaar? Welke concrete resultaten kunnen worden toegeschreven aan deze uitgaven, bijvoorbeeld in termen van gezondheidswinst en/of afnemende zorgvraag?

De totale overheidsuitgaven aan preventie zijn niet eenvoudig te berekenen omdat een breed scala aan activiteiten hieronder valt. Uit de meest recente studie van het RIVM blijkt dat er in 2007 13 miljard euro aan preventie is uitgegeven in Nederland. Het merendeel (10 miljard) wordt buiten de zorg uitgegeven (bestrijding luchtverontreiniging en bevorderen van verkeersveiligheid). Aan ziektepreventie (zoals vaccinaties, preventieve medicatie en screeningen) is binnen de zorg 2,5 miljard uitgegeven en een half miljard aan gezondheidsbevordering.

Het ministerie van VWS heeft bij benadering vanaf 2006 t/m 2010 gemiddeld € 635 mln. per jaar aan preventie uitgegeven (begrotingsgeld). Hierin zijn gezonde leefstijl, voedsel- en productveiligheid, bescherming tegen infectie- en chronische ziekten en lokaal preventief gezondheidbeleid meegenomen. Vanwege een verandering in de begrotingssystematiek, zijn deze cijfers pas vanaf 2006 beschikbaar.

De Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) 2010 van het RIVM laat zien dat de volksgezondheid in Nederland steeds verbetert. Gezondheid wordt bepaald door een groot aantal factoren waaronder erfelijke aanleg, gedrag, toegankelijkheid en effectiviteit van de zorg, werk/inkomen, opleiding, woonomgeving en milieu. Op al deze terreinen heeft overheidsbeleid, zij het in meer of mindere mate, invloed. Het is echter niet mogelijk om de expliciete bijdrage van de overheidsuitgaven aan de gezondheidswinst vast te stellen. Voor een aantal specifieke programma’s zoals vaccinaties en screeningen zijn wel gegevens beschikbaar over gezondheidswinst. Ook blijkt uit recente onderzoeken/adviezen, van ondermeer RIVM, RVZ en SER, dat investeren in gezondheid en preventie maatschappelijk veel oplevert.

43

Wat was de toename van het aantal chronisch zieken, gedifferentieerd naar categorie, in Nederland in 2010? Was dit hoger of lager dan de voorspellingen van het RIVM? In hoeverre werd de arbeidsparticipatie door de verleende zorg verbeterd?

Schattingen van het aantal mensen met een chronische aandoening worden gebaseerd op zorgregistraties. De meest actuele cijfers zijn door het RIVM weergegeven in de Volksgezondheid Toekomst Verkenningen 2010, daarin zijn schattingen van 2007 verwerkt. Zorgregistraties lopen altijd iets achter in verband met het opschonen van data en dergelijke. Daarnaast is het niet haalbaar en zinvol om ieder jaar een update van de schattingen te geven, aangezien de prevalentie van chronische aandoeningen niet dusdanig fluctueert dat die de nodige extra en kostbare inspanningen rechtvaardigt.

Eerder onderzoek naar de toename van chronisch zieken in vergelijking met schattingen van het RIVM wezen uit dat deze redelijk goed overeenkomen. Dit is voor een groot deel te verklaren doordat een belangrijk deel van de toename is toe te schrijven aan de vergrijzing van de bevolking. Ten aanzien van de verbetering van de arbeidsparticipatie in relatie tot de verleende zorg zijn op dit moment nog geen (landelijk) cijfers te geven.

44

Op welke manier is de zorgzwaartebekostiging verbeterd? Hebben deze verbeteringen gevolgen voor de kwaliteit van de zorg of de efficiëntie/de kosten van de zorg?

Zie ook het antwoord op vraag 26 voor de wijzigingen in de systematiek van de zorgzwaartebekostiging. De wijzigingen in de bekostiging hebben er voor gezorgd dat de financiering beter aansluit op de zorgvraag van cliënten.

De zorgzwaartebekostiging heeft als belangrijkste voordeel dat zij een eerlijkere verdeling van middelen teweeg brengt, meer inzicht in zorgzwaarte van de cliënt geeft en een stimulans is om de cliënt meer centraal te stellen. De nieuwe vorm van bekostiging leidt tot meer bewustwording en aanbieders professionaliseren de bedrijfsvoering. Doelstelling is een efficiëntere manier van zorg verlenen, met behoud van kwaliteit.

45

De tekst beschrijft resultaten van het convenant overgewicht. De genoemde punten zijn acties, geen resultaten. Kan alsnog ingegaan worden op de concrete resultaten?

Met een goede structuur als basis, is er gaandeweg 2010 voortgang geboekt. Dit uit zich in een toename van het aantal betrokken partners. In plaats van 20 partners aan het eind van de vorige convenantsperiode, zijn het er nu 27. Ondanks dat het nog te vroeg in het programma is om nu al echte concrete resultaten te laten zien, noem ik toch enkele positieve resultaten ten aanzien van de EPODE-aanpak en de gezonde schoolkantine. Epode (Ensemble, Prévenons l’Obesité Des Enfants) biedt een effectieve geïntegreerde lokale aanpak om overgewicht bij kinderen én volwassenen terug te dringen. Stevig politiek draagvlak, publiekprivate samenwerking, sociale marketing, verbinding van preventie met zorg en onafhankelijke wetenschappelijke evaluatie zijn de vijf belangrijkste peilers van de aanpak. Deze peilers vormen de basis voor de lokale aanpak en vertaalslag.

De inzet op het implementeren van de EPODE-aanpak in gemeenten, (motie Wiegman, TK 2009–2010 31 899, nr. 10) heeft geresulteerd in de deelname van 6 gemeenten in de tweede helft voor 2010.

De inzet op het bereiken van een gezonde schoolkantine (motie Vendrik, TK 2009–2010 31 899, nr. 8) heeft geresulteerd in een resultaat van 90 deelnemende scholen, waar de doelstelling op 75 lag. Meer voorbeelden van activiteiten en resultaten van het Convenant en de specifieke deelconvenanten staan in het openbaar jaarverslag 20104 en de landelijke nota gezondheidsbeleid. De aanpak binnen het convenant met al haar partners zorgt voor meer bundeling van interventies en gecoördineerde landelijke en lokale activiteiten.

46

Wat is de verantwoordelijkheidsverdeling tussen deelnemende partijen aan het convenant overgewicht? Wat is de verdeling van de kosten tussen genoemde partijen?

47

Er is een workshop «eetplezier en beweegkriebels» gegeven. Wat was het doel van deze workshop en hoeveel overheidsgeld is hieraan besteed? Sloot het deelnemersbestand aan op de beoogde doelgroep?

De workshop «Eetplezier en Beweegkriebels» is een interventie gericht op ouders van kinderen in de leeftijd 0 tot 4 jaar en heeft als doel ouders bewust te maken van hun rol bij een gezonde opvoeding van hun kinderen. Kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en voorscholen kunnen de workshop inzetten om ouders te helpen bij het aanleren van een gezonde leefstijl bij hun kinderen. Het materiaal voor het geven van deze workshop is voor € 3,- te bestellen bij het Voedingscentrum. Met kan er voor kiezen een trainer van het NISB in te schakelen. Uit een evaluatie, uitgevoerd door TNO, blijkt dat de workshop aansluit bij de behoefte van de doelgroep. De interventie is opgenomen in de database van het Centrum Gezond Leven en maakt onderdeel uit van een groter programma «Eetplezier en Beweegkriebels scholing». Dit scholingsprogramma is bedoeld voor pedagogisch medewerkers werkzaam in de kinderopvang van 0 tot 4 jaar of nog in opleiding hiervoor.

Ten behoeve van het ontwikkelen, uitrollen en evalueren van de scholing «Eetplezier en Beweegkriebels», waar de ouderworkshop onderdeel van uitmaakt, is voor de periode van januari 2010 t/m april 2012 een bedrag van € 443 600 aan subsidie verleend.

48

Welke concrete doelen stelt de regering zich ten aanzien van preventie (o.a. levensverwachting, alcohol- en tabakgebruik, overgewicht)

Een goede gezondheid levert veel op. Gezonde mensen hebben in het algemeen een betere kwaliteit van leven, kunnen beter voor zichzelf zorgen en doen minder beroep op de zorg. Ook kunnen ze langer en beter participeren in de maatschappij. Het Kabinet streeft dan ook naar een gelijke of hogere levensverwachting dan in voorgaande jaren.

Uit de VTV van maart 2010 blijkt dat de vijf speerpunten uit de preventienota 2006 belangrijk blijven om de (volks)gezondheid te verbeteren. Het gaat om roken, schadelijk alcoholgebruik, overgewicht, diabetes en depressie. Het kabinet heeft deze vijf speerpunten onveranderd overgenomen in de Landelijke nota gezondheidsbeleid die op 25 mei jl. aan uw Kamer is aangeboden. We willen wel meer focus aanbrengen door ons in het bijzonder te richten op bewegen.

49

Kunt u de vorderingen met betrekking tot de Wpg cijfermatig onderbouwen?

Er zijn geen landelijke cijfers over de voortgang van de implementatie van artikel 5a (Wpg) door gemeenten. Het is in eerste instantie aan de Gemeenteraad om hierop toe te zien en het gemeentelijk beleid te toetsen.

Daarnaast neemt de IGZ het onderwerp mee in het toezicht dat zij houdt op het functioneren van de Wpg. De wijze waarop dit gebeurt, wordt in de jaarplannen van de IGZ geconcretiseerd.

50

Er wordt gewerkt aan de integratie van twee subsidieregelingen ten behoeve van de hulpverlening op het gebied van seksuele gezondheid. Op welke twee subsidieregelingen heeft dit betrekking? Waarom zijn deze regelingen niet in eerste instantie geïntegreerd?

Het betreft enerzijds de regeling Aanvullende curatieve soa-bestrijding (ACS) en anderzijds de regeling Aanvullende Seksualiteitshulpverlening voor jongeren (ASH), beide onderdeel van de subsidieregeling Publieke Gezondheid.

De regeling ACS is in 2006 van start gegaan. De regeling is bedoeld om soa onder hoogrisicogroepen snel en gericht op te kunnen sporen en te behandelen. Deze zorg is voor de cliënten gratis en – indien gewenst – anoniem. De regeling ASH is later geïntroduceerd, namelijk in 2008. Via deze regeling kunnen jongeren tot 25 jaar gratis en – indien gewenst anoniem – voor al hun vragen en problemen op het terrein van seksuele gezondheid terecht bij zogenaamde Sense spreekuren, seksualiteitsspreekuren voor jongeren.

Bij de start van de ASH-regeling is besloten eerst te bezien of de regeling zou werken. Integratie met de ACS-regeling op de langere termijn was toen al wel voorzien. Uit een evaluatie is gebleken dat de ASH-regeling werkt. Ook de ACS-regeling is geëvalueerd. Op basis van beide evaluaties heb ik besloten beide voorzieningen in stand te houden. De ACS- en ASH-regeling worden vaak door dezelfde GGD uitgevoerd en uit de praktijk blijkt dat deze zorg door GGD’en vaak al geïntegreerd wordt aangeboden. Daarnaast vullen beide voorzieningen elkaar aan. Daarom heb ik besloten de regelingen te integreren. De aanvullende soa-bestrijding is primair gericht op curatie maar binnen deze soa-consulten wordt ook aan preventie gedaan. De seksualiteitsspreekuren richten zich vooral op preventie maar ook op hulpverlening. Ik streef ernaar beide regelingen per 2012 te integreren om zo de kwaliteit van zorg verder te verbeteren.

51

Er zijn streefwaarden vastgesteld voor het aantal opgespoorde soa's. Een gelijkblijvend of toenemend aantal opgespoorde soa's in absolute termen lijkt niet per definitie iets om naar te streven. Wat is het doel van deze indicator?

52

Hoeveel en welke prestatie-indicatoren zijn er op dit moment te vinden op de website Kiesbeter.nl? Kunt u een overzicht geven van de jaarlijkse ontwikkeling van het aantal kwaliteitsindicatoren op de website Kiesbeter.nl in de periode 2005-heden? Klopt het dat het kabinet geen einddoelstelling heeft hoeveel kwaliteitsindicatoren er deze kabinetsperiode bij moet komen? Hoe komt het noodzakelijke inzicht in de kwaliteit en veiligheid van zorgverleners dan tot stand?

In 2011 zijn de kwaliteitsgegevens van de ziekenhuizen over 23 aandoeningen gepubliceerd op kiesBeter. In 2010 waren dat er 9 en tot 2009 waren dat er 6.

De kwaliteit van de geleverde zorg moet transparant zijn voor patiënten en zorgverzekeraars om hen in staat te stellen te kiezen voor kwalitatief goede zorg. Ook de service en bejegening door zorgaanbieders moeten inzichtelijk zijn. De veelsoortigheid van de huidige indicatoren belemmert echter een goed inzicht in de kwaliteit van zorg en biedt onvoldoende ondersteuning aan het keuzeproces voor patiënten. Ik blijf bevorderen dat keuze-informatie en toezichtinformatie beschikbaar komt en blijft, maar ik hanteer hierbij als uitgangspunt dat er een beperkte set indicatoren is die zoveel mogelijk onderscheidend zijn voor de kwaliteit van de zorgverlening, het liefst op uitkomstniveau.

53

Klopt het dat de Algemene Rekenkamer op 10 juni 2009 al concludeerde dat zelfregulering niet tot het gewenste resultaat heeft geleid, namelijk een gedeelde visie (kwaliteitskaders met indicatoren en normen) op verantwoorde zorg? Zijn veldpartijen nu wettelijke verplicht om veiligheidsnormen duidelijk en herkenbaar mee te nemen bij de richtlijnontwikkeling?

De belangrijkste conclusie van het onderzoek van de Algemene Rekenkamer naar de implementatie van de Kwaliteitswet zorginstellingen was dat de zelfregulering binnen de zorgsectoren tussen 1996 en 2006 onvoldoende tot kwaliteitskaders met indicatoren en normen heeft geleid.

Inmiddels hebben er verschillende ontwikkelingen plaatsgevonden. Zo zijn er in de ziekenhuissector veiligheidsnormen opgesteld en in juni 2010 aan de Tweede Kamer toegezonden en wordt er in de eerstelijn en curatieve GGZ gewerkt aan het opstellen van veiligheidsnormen. De «richtlijn voor richtlijnen» van de Regieraad en het advies van de commissie richtlijnontwikkeling focussen op heldere normstelling: bij iedere aanbeveling zal expliciet de status vermeld worden (betreft het een minimumnorm, een streefnorm of een overweging). De Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (van de Orde van Medisch Specialisten en Zorgverzekeraars Nederland) zal dit vanaf 2012 als criterium overnemen bij de financiering van nieuwe richtlijntrajecten.

Als er evidente normen blijken te ontbreken en/of de norm niet adequaat blijkt kan ik bij AMvB nadere regels vastleggen. In de Wet cliëntenrechten zorg, die aangeboden is aan de Tweede Kamer, is hierover een bepaling opgenomen.

Op deze wijze wordt het mogelijk veiligheidsnormen op flexibele wijze wettelijk te verankeren. In de toekomst is de bevordering van richtlijnen en veiligheidsnormen, wanneer het veld achterblijft, een taak voor het kwaliteitsinstituut. Tot die tijd heeft de IGZ deze taak.

54 en 55

Wie is verantwoordelijk voor het halen van de doelstelling halvering van de vermijdbare sterfte in schade in de zorgsector? Wat zijn de consequenties als deze doelstelling niet wordt gehaald?

De zorgsector wordt door VWS gehouden aan de halvering van vermijdbare sterfte en schade. Hoe gaat VWS dit doen? Zijn er consequenties verbonden aan het niet behalen van deze doelstelling? Is dit een verantwoordelijkheid die de overheid kan waar maken?

De veldpartijen op het gebied van de ziekenhuiszorg, waarvoor deze doelstelling geldt, en primair natuurlijk de zorgverleners zelf zijn verantwoordelijk. Ik wil deze partijen dan ook onverminderd houden aan hun eigen ambitie om de vermijdbare schade en sterfte eind 2012 met 50% gereduceerd te hebben.

Onlangs heb ik met de partijen van het VMS veiligheidsprogramma (de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, de Orde van Medisch Specialisten, de Nederlandse Federatie van Universitair medische centra en Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland) afspraken gemaakt over een intensievere aanpak in de laatste twee jaar van het veiligheidsprogramma. Ik zie het als ieders plicht zich maximaal in te zetten opdat de resultaten van de eindmeting over dossiers van 2011/2012 substantieel lager uit zullen vallen. Ieder vermijdbaar sterfgeval is er namelijk een teveel. Zorgaanbieders die onvoldoende maatregelen nemen om veilige zorgverlening te bieden, kunnen rekenen op handhaving door de Inspectie voor de Gezondheidszorg.

56

Welk doel wordt gehanteerd ten aanzien van het aantal vermijdbare incidenten in ziekenhuizen en vermijdbare sterfte in ziekenhuizen?

57

Wat is de streefwaarde  voor het aantal gevallen van vermijdbare ziekenhuisopname ten gevolge van medicijngebruik? Welke beleidsmaatregelen worden ingezet om het aantal ziekenhuisopnamen ten gevolge van medicijngebruik te verminderen?

Het streven is erop gericht het aantal gevallen van vermijdbare ziekenhuisopnames ten gevolge van verkeerd gebruik van geneesmiddelen eind 2012 met 30% te verminderen ten opzichte van 2005–2006. Een (tussentijdse) meting zal in het najaar van 2011 verschijnen.

De concrete verbeteringen moeten vooral vanuit het veld zelf komen. Er is een groot scala aan beleidsmaatregelen en ondersteuning van uiteenlopende verbeteringen op het terrein van medicatieveiligheid door VWS ingezet c.q. gefaciliteerd. In het najaar van 2011 zal ik de Kamer over de acties en resultaten nader informeren.

58 en 59

Is er een verklaring voor de toename van de vermijdbare schade en sterfte ondanks de volgens de IGZ redelijke vooruitgang bij de invoering van het veiligheidsmanagementsysteem in ziekenhuizen?

Hoe verklaart u de stijging van de vermijdbare sterfte en schade in ziekenhuizen, welke in 2008 ten opzichte van 2004 gestegen is? Kunt u aangeven hoe de intensivering van het VMS-programma ertoe zal bijdragen dat de doelstelling om deze vermijdbare sterfte en schade te halveren behaald wordt?

De tussenmeting van de vermijdbare schade en sterfte door het EMGO/Nivel eind 2010 had betrekking op ziekenhuisdossiers uit 2008. Tussen 2004 en 2008 is al een aantal losse initiatieven ondernomen op het gebied van patiëntveiligheid (zoals Sneller Beter). Het valt mij dan ook tegen dat de cijfers hoger uitvallen dan tijdens het vorige onderzoek over dossiers uit 2004. De onderzoekers geven als mogelijke verklaring voor het feit dat er nog geen daling in potentieel vermijdbare schade gevonden is, aan dat er een toename is in het aantal complexe patiënten en nieuwe technologische mogelijkheden met extra risico’s. Het is ook mogelijk dat artsen en verpleegkundigen steeds opener en kritischer kijken.

In het VMS veiligheidsprogramma waar bijna alle ziekenhuizen aan meewerken is gekozen voor een geïntegreerde aanpak die enerzijds inzet op het implementeren van een veiligheidsmanagementsysteem (VMS) en anderzijds op de inhoudelijke aanpak op 10 hoogrisico thema’s. Dit programma is gestart in 2008. De resultaten van deze geïntegreerde aanpak zullen pas bij de volgende meting meer inzichtelijk worden. Over het succes van dit veiligheidsprogramma valt op basis van dit onderzoek dus nog weinig te zeggen.

60

Wat wilt u veranderen aan de website KiesBeter.nl en op basis van welke criteria beoordeelt u volgend jaar of u de doelstellingen gerealiseerd heeft

Om beter antwoord te geven op concrete vragen van cliënten over prestaties van de verzekeraar, zorgaanbieder, prijzen en tarieven en ervaringen van andere cliënten met de zorg, is een verbeterslag nodig. Voor 2011 heeft kiesBeter.nl de volgende op de gebruikers gerichte acties gepland:

• – Er wordt een duidelijke zoekinstructie opgenomen op de site voor de bezoeker die zoekt naar vergelijkende informatie.

• – Er komt een vereenvoudiging van het zoeken door een reductie van het klikpad.

Aanvullend wordt voor de:

• – Gehandicaptenzorg: zorginhoudelijke informatie toegevoegd

• – Geestelijke gezondheidszorg: zorginhoudelijke informatie toegevoegd

• – Fysiotherapeuten: zorginhoudelijke informatie en patiëntervaringen toegevoegd

• – Kraamzorg en verloskundigen: zorginhoudelijke informatie, informatie over cliëntervaringen en klantpreferente keuze-informatie toegevoegd

• – Farmacie: zorginhoudelijke informatie, informatie over cliëntervaringen en klantpreferente keuze-informatie toegevoegd

• – Verbeteren van de gebruikersvriendelijkheid gezorgd.

De uitbreiding is gebaseerd op de gegevens die beschikbaar komen uit het transparantieprogramma Zichtbare Zorg en de ontwikkelde CQ-vragenlijsten. Voor het beoordelen van de gebruikersvriendelijkheid worden consumentenpanels ingezet. Daarmee wordt de aansluiting op de inhoud geborgd.

61

«De ervaringen van cliënten met AWBZ-zorg moeten zichtbaarder worden.» Cliënttevredenheid is slechts een onderdeel van kwaliteit van zorg. Worden er nog andere aspecten meegenomen bij het bepalen van de kwaliteit van AWBZ-zorg? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?

62

Hoe vaak heeft de Inspectie in 2010 zelf toezichtsnormen opgesteld, omdat het veld tekort schoot bij het opstellen van veldnormen? Wat verstaat het kabinet onder «het tekortschieten bij het opstellen van veldnormen»? Wanneer is hier precies sprake van?

Het zorgveld is primair zelf verantwoordelijk voor het ontwikkelen van normen op gebied van kwaliteit en veiligheid van de te leveren zorg. Op basis van afgesproken normen houdt de IGZ toezicht. Mocht tijdens het toezicht blijken dat de afgesproken normen afwezig of ontoereikend zijn voor het waarborgen van de kwaliteit en veiligheid van de geleverde zorg, dan zal de IGZ een aanbeveling doen om tot nadere normstelling te komen. De verantwoordelijkheid hierbij ligt bij het zorgveld zelf om aanvullende normen te stellen. Eventueel kan de IGZ het ontwikkelen van normen stimuleren, door bijvoorbeeld partijen bij elkaar te brengen en inhoudelijke input te leveren voor werkbare en handhaafbare normen.

Er is sprake van «het tekortschieten van het opstellen van een veldnorm», wanneer de zorgsector niet tot een geregisseerde actie kan komen om tot aanvullende normen te komen, ook niet na een eerdere aanbeveling van de IGZ.

De IGZ heeft in 2010 geen eenzijdige normen vastgesteld. Wel is vanuit de IGZ het veld gestimuleerd normen op te stellen. Het gaat hierbij om onder meer medicatieveiligheid en bewegen in Gehandicaptenzorg. In de toekomst ziet de IGZ wel een actievere rol in het stimuleren dan wel vaststellen van veldnormen, onder andere op gebied van bewegen en hygiëne. Wel wordt daar door het veld hard gewerkt aan de ontwikkeling van aanvullende normen. Op gebied van geneesmiddelen en medische technologie vormen wettelijke bepalingen (Europese richtlijnen, wet- en regelgeving) de basis van het kwaliteitskader voor de productenten, waarop de IGZ toezicht houdt. Het veld heeft zelf geen rol in de ontwikkeling ervan.

De mogelijkheid bestaat dat de ontwikkeling van normen voor het zorgveld op termijn wordt opgepakt door het Kwaliteitsinstituut.

63

In 2010 is informatie over 15 aandoeningen beschikbaar op KiesBeter.nl. Voor hoeveel aandoeningen is het mogelijk de kwaliteitprestaties van zorgaanbieders transparanter te maken? Welke doelstelling heeft de minister? Neemt het huidige kabinet de doelstelling 45b. van het oude kabinet over om voor 80 aandoeningen te kunnen welke kwaliteit ziekenhuizen bieden? Wat is de reden dat de kwaliteitskaart op kiesBeter.nl niet voor elk ziekenhuis beschikbaar is?

In principe is het mogelijk om voor alle aandoeningen de kwaliteitsprestaties transparanter te maken. Ik laat me leiden door de informatiebehoefte van de cliënt / patiënt en streef naar een beperkte set indicatoren die voldoende zegt over uitkomsten, service en bejegening. Het is van belang dat eenduidige informatie wordt opgevraagd die erop is gericht om de kwaliteit van de zorg op een eenduidige en efficiënte manier te meten, waardoor de verantwoordingslasten voor de zorgaanbieders verminderen. De 80 aandoeningen waarover eerder werd gesproken, wil ik daarbij niet meer leidend laten zijn. Het aantal is geen doel op zich. Er is mij veel aan gelegen om veel gerichter te kijken naar indicatoren die ook daadwerkelijk iets zeggen over de uitkomst van zorg.

Alle ziekenhuizen hebben kwaliteitskaarten aangeleverd. ZBC’s en privéklinieken hebben de kwaliteitsvragen van ZiZo en IGZ niet altijd ingeleverd.

64

Is er een correlatie tussen de kwaliteit bij instellingen en het al of niet geven van toestemming tot publicatie van CQ-gegevens op kiesbeter.nl? Zo ja welke?

65

Welke streefwaarde wordt gehanteerd ten aanzien van het aantal Wmo-cliënten dat aangeeft dat de Wmo-ondersteuning bijdraagt aan het zelfstandig wonen en meedoen in de samenleving?, c.q. het langer zelfstandig blijven?

66

Is bekend of alle gemeenten de keuze tussen zorg in natura, pgb of een vergoeding voor alfahulp expliciet en zonder vooringenomenheid voorleggen aan burgers? Zijn gemeenten goed op de hoogte van hun plichten?

67

Is bekend hoe vaak het is voorgekomen dat personeel werd overgenomen, omdat een gemeente een andere zorgaanbieder contracteerde? Om hoeveel mensen en fte's ging het in 2010? Welk percentage van de werknemers dat zich in deze situatie bevond heeft op deze manier zijn/haar baan behouden? Welke gevolgen had dit voor hun arbeidsvoorwaarden?

68

Alleen voor mishandeling door professionals wordt een meldplicht ingevoerd. De cijfers – bijvoorbeeld t.a.v. ouderenmishandeling – laten echter zien dat 90% van de gevallen van ouderenmishandeling door een familielid wordt gepleegd en slechts 1% door een professional. Niet alleen komt mishandeling door familieleden veel vaker voor, het ligt bovendien voor de hand dat ouderen nog minder geneigd zijn aangifte te doen tegen een familielid dan tegen een zorgprofessional aangezien er niet alleen een afhankelijkheidsrelatie maar ook een familieband is. Waarom is aan deze cijfers voorbij gegaan bij de keuze voor meldplicht / verplichte meldcode?

69

Kunt u aangeven of het aantal beschikbare bedden in de opvanginstellingen van de Categorale Opvang Slachtoffers van Mensenhandel toereikend is voor het aantal cliënten dat hier gebruik van wil maken.

Sinds de start van de «pilot categorale opvang slachtoffers mensenhandel» is de situatie met betrekking tot de opvang aanmerkelijk verbeterd. Op dit moment is er sprake van een wachtlijst voor eerste opvang van enkele plekken.

Mede op basis van de evaluatie van de pilot bezie, ik samen met de Minister van Veiligheid en Justitie en de Minister voor Immigratie en Asiel, hoe de structurele opvang van slachtoffers van mensenhandel het best vorm gegeven kan worden.

70

Het Zorginnovatieplatform heeft bijgedragen aan 60 verschillende innovatieve projecten in de zorg. Was overheidsbetrokkenheid bij deze projecten noodzakelijk of waren deze projecten ook tot stand gekomen zonder overheidsbemoeienis? Wat wordt verstaan onder «bijdragen aan': gaat het hier om een financiële, organisatorische of andere bijdrage?

71

Het programma «In voor zorg» heeft ondersteuning geboden om werkprocessen in de langdurige zorg toekomstbestendig te maken. Wat moet worden verstaan onder «toekomstbestendig»? Heeft dit programma tot zichtbare verbetering geleid? Welke type organisaties heeft aangegeven deel te nemen aan het programma: de organisaties waar verbetering noodzakelijk was of organisaties die al kwalitatief op orde waren?

Het Programma «In voor zorg» is eind 2009 van start gegaan. «In Voor Zorg!» is nadrukkelijk geen onderzoeksprogramma, het is een programma om effectieve innovaties (ontwikkeld in het veld of eerdere overheidsprogramma’s) in te voeren. Inmiddels hebben ca. 170 zorgorganisaties zich aangemeld, het leeuwendeel afkomstig uit de VVT-sector. «In Voor Zorg!» helpt deze organisaties om meer toekomstbestendig te worden.

Toekomstbestendigheid betekent beter voorbereid zijn op de opgaven voor de toekomst, namelijk meer cliënten met een zwaardere zorgvraag, een krapper wordende arbeidsmarkt en toenemende maatschappelijke eisen met betrekking tot cliëntgerichtheid en dienstverlening. Hiertoe worden organisaties ondersteund door het geven van meer ruimte op de werkvloer, waardoor bureaucratie afneemt en er meer arbeidsvreugde ontstaat, invoeren van meer efficiëntere werk- en zorgprocessen (bijvoorbeeld door onnodige handelingen weg te nemen). Ook gaat het om ketenzorg en zorg op afstand.

Bij de organisaties die zich hebben aangemeld gaat het soms om organisaties waarbij sprake is van behoorlijke problemen, soms gaat het om organisaties waarbij de kwaliteit (van zorg en bedrijfsvoering) in de huidige context toereikend is, maar waarbij de visie is dat de opgaven voor de toekomst dusdanig zijn dat een transformatie noodzakelijk is.

72

Uit de pilot rondom instroom van niet-westerse allochtonen in de arbeidsmarkt zorg is geconcludeerd dat meer gebruik moet worden gemaakt van de aanwezige kwaliteiten bij deze groep. Wat wordt bedoeld met aanwezige kwaliteiten en in welke zin wijken deze aanwezige kwaliteiten af van andere potentiële medewerkers? Hoe kan concreet meer gebruik worden gemaakt van kwaliteiten van potentiële medewerkers?

73

Rondom het opleidingsfonds wordt als uitdaging geformuleerd dat gekomen moet worden tot een eenvoudiger en minder bureaucratisch proces dat betrokkenen meer vertrouwen geeft. Vertrouwen waarin?

De evaluatie van het opleidingsfonds die in 2010 heeft plaatsgevonden, wees uit – naast zaken die reeds verbeterd waren – dat het verdeelproces rondom het opleidingsfonds gestoeld is op wantrouwen van de betrokken partners ten aanzien van elkaars bedoelingen en daarom voorzien is van stevige controlemechanismes, met een negatief effect op het toewijzingsproces van opleidingsplaatsen en de resultaten van dat proces tot gevolg. De praktijk van de laatste jaren heeft laten zien dat het niet nodig is om het proces op deze basis te blijven inrichten.

In de arbeidsmarktbrief van 4 maart 20118 heb ik mijn reactie op de evaluatie geformuleerd en aangegeven welke stappen worden gezet om de gesignaleerde knelpunten weg te nemen.

74

Wat is het aantal managementplekken in zorginstellingen – uitgesplitst naar curatieve zorg, langdurige zorg en jeugdzorg – weergegeven voor de afgelopen 15 jaar? Idem, voor de kosten van deze managementplekken. Hoe verhouden de aantallen en kosten van managementplekken in de zorg zich tot andere landen?

75

Hoeveel bestuurders in de zorgsector verdienden in 2010 meer dan vastgelegd in de Beloningscode Bestuurders Zorg (BBZ), waar het maximumsalaris – wegens «omgevings- en risicofactoren» – 248 000 euro is? Hoeveel hiervan zijn in 2010 in dienst gekomen bij hun instelling? Hoeveel bestuurders in de zorgsector verdienden in 2010 minder dan 248 000 euro? Welke redenen zijn door de Raden van Toezicht gegeven om af te wijken van de standaardbeloning van 191 000 euro?

Zorginstellingen vallen onder de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (de WOPT). Als een organisatie die onder de WOPT valt één of meerdere functionarissen in dienst heeft (gehad) waarvan in 2010 de totale beloning hoger was dan € 193 000, dan moet deze organisatie de gegevens van betreffende functionaris(sen) (functienaam, dienstverband, beloning 2010 én beloning 2009) in de jaarrekening opnemen. Daarnaast geldt specifiek voor zorginstellingen dat in de jaarrekening inzicht gegeven moet worden in de beloning van alle bestuurders. Al deze informatie komt de komende maanden beschikbaar. Onder regie van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zal hierover nog dit jaar gerapporteerd worden, waarbij aan de zorgsector een aparte paragraaf gewijd wordt.

76

Welke concrete «uitdagingen» ziet het kabinet op het gebied van de arbeidsmarkt, en op welke wijze zullen deze worden vertaald naar beleid?

77

Welke aanvullende bevoegdheden voor de Inspectie worden overwogen om kleinschaligheid te bevorderen?

78

De Wet cliëntenrechten zorg gaat in op het «recht op een effectieve, laagdrempelige klachten- en geschillenregeling». Welk aantal en welk percentage patiënten dat in 2010 een klacht over de zorgverlening had was ontevreden met de afhandeling van zijn of haar klacht?

Op dit moment beschikken we nog niet over gegevens over 2010 die inzicht kunnen verschaffen over het aantal dan wel percentage cliënten dat in 2010 een klacht over de zorgverlening had. Zorginstellingen verantwoorden zich hierover in het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording op 1 juni 2011. In de jaardocumenten over 2009 is gemeld dat er ongeveer 5 500 klachten zijn ingediend, dat er ongeveer 4 000 klachten in behandeling zijn genomen en dat er ongeveer 1 750 klachten gegrond zijn verklaard. Overigens hebben niet alle zorgconcerns deze gegevens ingevuld. Het is niet bekend welk deel van deze klachten wel, en welk deel niet naar tevredenheid is afgehandeld.

Als de klachten- en geschillenregeling zoals voorgesteld in het voorstel voor de Wet cliëntenrechten zorg in werking is getreden, kunnen cliënten die ontevreden zijn over de afhandeling van hun klacht zich wenden tot een geschilleninstantie. Het aantal aangemelde klachten per jaar is dan bekend. Hiermee ontstaat de door u gewenste inzichtelijkheid.

79

Hoe vaak, van de 233 000 nieuwe registraties in het Donorregister,  geeft de registrerende aan dat hij of zij zijn organen wel beschikbaar stelt voor orgaandonatie? Bij hoeveel van de 233 000 nieuwe registraties in het donorregister geeft de registrerende aan dat hij of zij zijn organen niet beschikbaar stelt voor orgaandonatie? Hoeveel van de 233 000 mensen kiezen er voor om te registreren dat ze de keuze voor een eventuele orgaandonatie aan nabestaanden /één specifieke persoon laten?

80

Op pagina 34 wordt de campagne succesvol genoemd. Hoeveel van de nieuwe registraties rekent u als direct gevolg van de campagne «Nederland zegt Ja» en hoeveel nieuwe geregistreerde zouden er naar schatting op basis van eerdere ervaringen toegerekend kunnen worden aan de bevolkingsgroei?

Sinds de start van de campagne «Nederland zegt ja» is het merendeel van de voorlichting en communicatie over orgaandonatie in lijn met de campagnestijl gebracht. Ook voeren we alle communicatieactiviteiten nu veel meer in samenhang uit. Het is daardoor niet mogelijk om een strikt onderscheid te maken tussen registraties die een «direct gevolg» zijn van de campagne en de bevolkingsgroei en de aanwas die er zonder campagne ook zouden zijn.

In 2010 waren er bijna 20% meer nieuwe registraties dan gemiddeld de jaren ervoor (hierbij worden de eenmalige persoonlijke aanschrijvingen in 2007 en 2008 niet meegerekend). Het is belangrijk op te merken dat ook in de voorgaande jaren doorlopend campagne is gevoerd. De toename reken ik dan ook toe aan de positieve effecten van de campagne Nederland zegt Ja.

81

Wat is de verhouding tussen aantal geregistreerden en aantal succesvolle transplantaties? Hoeveel mensen zijn er Nederland in 2010 overleden terwijl zij op de wachtlijst voor een donororgaan stonden? Hoe verhoudt het aantal overleden patiënten op een wachtlijst voor orgaandonatie in Nederland in 2010 zich tot het aantal overleden patiënten op een wachtlijst voor orgaandonatie in landen als Duitsland, België, Frankrijk, Engeland, Spanje en Portugal?

Per 30 april 2011 bedroeg het aantal donorgeregistreerden met keuze «JA» 3 273 156 en in 2010 werden 643 transplantaties verricht met een orgaan van een postmortale donor. De door u gevraagde verhouding tussen geregistreerden en transplantaties is 1 op 5 090,44. Daarin blijven de overledenen buiten beschouwing die donor zijn geworden maar die niet in het donorregister stonden.

De cijfers over het aantal overleden patiënten op de wachtlijst kan ik u voor 2010 alleen voor Nederland geven, de cijfers van de overige landen zijn nog niet beschikbaar. Ik geef u voor de overige landen de cijfers uit 2009.

82

Wat wordt bedoeld met «gelijkblijvend potentieel» bij de doelstelling om bij gelijkblijvend potentieel 25 % meer transplantaties te realiseren in 5 jaar? Is er sprake van gelijkblijvend potentieel? En welke verwachtingen heeft u met betrekking tot het realiseren van de doelstelling nu het aantal transplantaties in de tijdsperiode van 2007 (257 postmortale orgaandonoren) 2008 (201 postmortale orgaandonoren) 2009 (215 postmortale orgaandonoren) en 2010 (216 postmortale orgaandonoren) niet of te weinig toe lijkt te nemen?

83

Hoe vaak vond er in 2010, 2009, 2008 en 2007 een long-, lever- of niertransplantatie plaats met een levende donor?

84

Is er al een subsidiekader opgesteld voor het Nationaal Comité 4 en 5 mei om projectsubsidies te verlenen?

85

Er wordt gesproken over combinatiefunctionarissen. Is er de afgelopen jaren sprake van onderuitputting, en zo ja, hoeveel en waarom? Hoe dragen combinatiefunctionarissen bij aan de genoemde bevordering van sociale cohesie? Dient de focus van deze functionarissen niet te liggen op kinderen en jongeren meer te laten bewegen?

De financiering van deze medewerkers verloopt via de gemeenten; zij bezien op lokaal niveau met lokale partijen waar en op welke manier de combinatiefuncties het beste kunnen worden ingezet. Vanaf het tweede jaar van deelname financiert het Rijk 40% van deze functies en moeten gemeenten 60% cofinanciering realiseren.

Het budget voor 2009 en 2010 is niet uitgeput, ondermeer door de verslechterde financiële situatie van de gemeenten. De onderbesteding bedroeg in 2010 € 4,4 miljoen.

86

Waarom formuleert de overheid streefwaarden voor de positie van Nederland in de medaillespiegel van de Olympische Zomer- en Winterspelen? Hoe wil de overheid dit sturen? Wat is de verantwoordelijkheid / rol van de overheid in dezen?

Topsport levert ons niet alleen medailles op, maar ook een «wij-gevoel» en nationale trots. Het geeft mensen plezier, een gevoel van saamhorigheid en het inspireert tot het verleggen van de eigen grenzen. Daarnaast kan topsport een positieve uitstraling hebben richting de breedtesport. Om die reden ondersteunt de overheid de ambitie van de sportsector om tot de beste tien topsportlanden van de wereld te behoren. Het is de verantwoordelijkheid van de sportsector dat deze doelstelling ook daadwerkelijk behaald wordt.

Om deze ambitie te bereiken investeert het kabinet in diverse topsportprogramma’s zoals de talentontwikkelingsprogramma’s van de sportbonden, de organisatie van topsportevenementen, de inzet van talent- en topcoaches en de financiering van de vier Centra voor Topsport en Onderwijs. Daarnaast ondersteunt de overheid individuele sporters met een A- en HP status door middel van een stipendiumuitkering. Om de beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk in te zetten worden bij de programma’s Coaches aan de Top, talentontwikkeling en het evenementenbeleid alleen die sportdisciplines gesubsidieerd waarvan de kans het grootst is dat ze bijdragen aan het realiseren van de top 10 ambitie.

87

Waarom zijn er geen recentere gegevens beschikbaar over participatie als lid of vrijwilliger bij sportverenigingen dan die van 2007?

88

De tekst geeft aan dat vooral jongeren, werknemers en ouderen beter kunnen op het gebied van beweging. Welke mensen vallen niet onder één van deze drie categorieën?

89

Binnen de langdurige zorg is ingezet op het verbeteren van de werkmethoden van zorginstellingen, zodat meer kwaliteit tegen een lagere prijs wordt geleverd. Heeft deze inzet tot resultaat geleid? Hoe hangt dit samen met de constatering dat er forse overschrijdingen hebben plaatsgevonden binnen de langdurige zorg in 2010?

Eind 2009 is het programma «In Voor Zorg!» van start gegaan om zorgaanbieders in de langdurige zorg te ondersteunen bij het invoeren van innovaties die hen helpen meer toekomstbestendig te worden. Zie ook het antwoord op vraag 71 met meer informatie.

Tot dusverre is een organisatie gereed. Deze organisatie is het gelukt om de «rode cijfers» van de jaren daarvoor om te buigen naar «zwarte cijfers» nu, terwijl de cliëntgerichtheid is toegenomen en de medewerkerstevredenheid is gestegen. Dit is bereikt door een meer doelmatige bedrijfsvoering en meer ruimte op de werkvloer te realiseren. De verwachting is dat in de loop van 2011 en 2012 meer zorgaanbieders in de langdurige zorg dergelijke resultaten zullen boeken.

Inmiddels hebben zich ca 170 zorgaanbieders van de in totaal ca 2 000 in de langdurige zorg aangemeld.

«In Voor Zorg!» als programma gaat vooral laten zien wat mogelijk is aan kwaliteitsverbeteringen, ontbureaucratisering, meer ruimte voor de professional, slimmere bedrijfsvoering en logistiek bij de deelnemende organisaties die daarmee voorbeelden zijn voor de andere zorgaanbieders in de langdurige zorg. Afhankelijk van de (vrijwillige) deelname aan het programma zal dit effect op de kosten in de langdurige zorg evenredig zijn.

90

Wat zijn de percentuele budgetoverschrijdingen van de paramedische zorg, ziekenhuizen, medisch specialisten, ZBC's, geneeskundige ggz, zorg in natura door AWBZ instellingen en de pgb’s? Wat zijn de redenen voor de overschrijdingen op paramedische zorg, ziekenhuizen, medisch specialisten, ZBC's, geneeskundige ggz, zorg in natura door AWBZ instellingen en de persoonsgebonden budgetten.

De overschrijding bij de paramedische zorg doet zich voor bij alle sectoren die hieronder vallen: fysiotherapie (€ 90 miljoen), ergotherapie (€ 8 miljoen) en logopedie (€ 14 miljoen). Bij deze sectoren is sprake van een toenemend zorggebruik door toename van de bevolking en een groeiend aantal patiënten. Bij fysiotherapie is een aantal maatregelen genomen (per 1 januari 2011 en per 1 januari 2012, meer consulten voor eigen rekening) om de structurele overschrijdingen terug te dringen. De stijging bij logopedie is een gevolg van meer aandacht voor spraak- en taalstoornissen. Daar komt bij dat huisartsen en schoolartsen steeds vaker doorverwijzen.

Ergotherapie is pas sinds 2005 een verzekerde prestatie en bij relatief veel mensen nog onbekend. Naast de autonome toename kunnen de ingevoerde vrije tarieven een mogelijke oorzaak zijn van de overschrijding.

In 2010 zijn de eerder geconstateerde overschrijdingen bij de medisch specialisten verder opgelopen; in het voorjaar is de extra overschrijding uitgekomen op € 348 miljoen (bovenop de eerdere € 375 miljoen). In het najaar volgde hierop een neerwaartse bijstelling van € 117 miljoen. Naar aanleiding van de maartcijfers 2011 is de overschrijding weer € 52,4 miljoen hoger uitgekomen. Per saldo komt de overschrijding uit op € 283 miljoen (ten opzichte van de eerder verwerkte € 375 miljoen). De totale overschrijding op basis van de cijfers 2008 en 2009 komt hiermee op circa € 658 miljoen.

De oorzaken voor de overschrijdingen bij de medisch specialisten zijn onder andere gelegen in de te hoog vastgestelde compensatiefactor voor ondersteunende specialisten en de normtijden die niet adequaat bleken. Op verzoek heeft de NZa in 2010 de tariefkortingen gedifferentieerd naar specialismen.

In 2010 is met de Orde van Medisch Specialisten een akkoord bereikt over de kostenbeheersing in de overgangsfase naar volledige prestatiebekostiging, voorzien in 2015. Er is een macrobedrag van circa € 2 miljard afgesproken waarbij de NZa is verzocht om dit budget te verdelen over de ziekenhuizen.

Bij de ZBC’s zijn op basis van de cijfers 2009 forse overschrijdingen naar voren gekomen. Nadat in het voorjaar al een overschrijding van € 132 miljoen is geconstateerd, is deze in het najaar verder opgelopen met € 66 miljoen. Na het verwerken van de maartcijfers 2011 is een verdere toename te zien met € 12 miljoen. De totale overschrijding op basis van de cijfers over 2009 komt hiermee uit op € 209 miljoen.

De grote stijging is het gevolg van de groei van het aantal ZBC’s en de toegenomen productie door ZBC’s. In 2010 is verder gewerkt aan het maken van afspraken met ziekenhuizen en ZBC’s over kostenbeheersing.

91, 144, 145 en 146

Wat zijn de redenen voor de tegenvaller receptregelvergoeding, aflopen transitieakkoord en volume(gebruik) geneesmiddelen van 531,8 miljoen euro in 2010? Welke maatregelen neemt het kabinet om de overschrijding tegen te gaan?

Welke maatregelen zijn ingezet ter redressering van de tegenvaller van 531.8 mln. euro ten gevolge van de door de NZa vastgestelde vergoeding per receptregel voor apothekers, de gevolgen van het aflopen van het transitieakkoord geneesmiddelen per 2010 en de verwachte stijging van het gebruik van geneesmiddelen?

Hoe is de tegenvaller van 531.8 mln. euro ten gevolge van «de door de NZa vastgestelde vergoeding per receptregel voor apothekers, de gevolgen van het aflopen van het transitieakkoord geneesmiddelen per 2010 en de verwachte stijging van het gebruik van geneesmiddelen» precies verdeeld over de drie genoemde posten? Hoeveel geld is uitgegeven aan het aflopen van het transitieakkoord geneesmiddelen, waarom en op welke grond is dit bedrag aan het transitieakkoord besteed?

Kunt u een uitsplitsing geven van de post «Tegenvaller receptregelvergoeding, aflopen transitieakkoord en volume (gebruik) geneesmiddelen» over de verschillende genoemde bestanddelen?

Zoals aangegeven op pagina 138 van het Jaarverslag VWS 2010 was er geen sprake van een overschrijding, maar juist van een onderschrijding in 2010 van € 155 mln op het extramurale geneesmiddelenkader. Het kabinet hoeft dan ook geen maatregelen te nemen om een overschrijding tegen te gaan.

De tabel op blz. 134 van het Jaarverslag VWS geeft een overzicht van de in 2009 voor 2010 verwachte financiële «plussen en minnen». De in de VWS-begroting 2010 verwachte hogere uitgaven op het terrein van geneesmiddelen bestonden uit een structurele doorwerking van de verhoging van de receptregelvergoeding door de Nederlandse Zorgautoriteit in 2009 (€ 211 mln) en een verwachte stijging van het aantal geneesmiddelen dat afgeleverd zou worden in 2010 ( € 120,8 mln). Wat het Transitieakkoord betreft ging het om een voorziening van € 200 mln om eventuele prijsstijgingen na afloop van het Transitieakkoord te kunnen redresseren als de verplichting uit het Transitieakkoord om de prijzen niet te verhogen, na afloop daarvan per 01-01-2010 niet meer zou gelden. De verwachte hogere uitgaven zijn geredresseerd binnen het totale pakket aan maatregelen dat in de begroting voor 2010 is gepresenteerd. Op het terrein van geneesmiddelen ging het om geraamde opbrengsten van het preferentiebeleid en het uit octrooi lopen van specialités, het onder de Wet geneesmiddelenprijzen (Wgp) brengen van injectables, actualisering van de Wgp en afspraken over doelmatig voorschrijven.

92

Zijn de tegenvallers op zoveel zorgdomeinen aanleiding geweest om de prognosesystematiek te evalueren?

• – De tegenvallers op de verschillende zorgdomeinen zijn geen specifieke aanleiding geweest om de prognosesystematiek te evalueren.

• – De raming van de zorguitgaven (de «prognosesystematiek») is gebaseerd op de raming van de groei van de zorguitgaven die het Centraal Planbureau (CPB) maakt voor de zogenaamde Economische Verkenning. Het kabinet vertaalt deze raming in het Budgettair Kader Zorg voor een nieuwe kabinetsperiode. Daarmee ligt de groei van de (collectieve) zorguitgaven vast voor de gehele kabinetsperiode.

• – Wel is het gebruikelijk de prognosesystematiek regelmatig te evalueren. Dit najaar zullen VWS en Financiën in het kader van de zogenaamde «Taskforce Beheersing Zorguitgaven» de systematiek van de raming aan de orde stellen. Daarbij en wordt tevens gekeken naar de vertaling van de CPB-raming naar het BKZ. Dit kan aanleiding geven om de prognosesystematiek te herzien.

93

Welke van de door het vorige kabinet gestelde kabinetsdoelen worden overgenomen cq voortgezet? Welke niet, en waarom niet?

De kabinetsdoelen zoals geformuleerd in de tabel op pagina 39 tot en met 41 van het jaarverslag van VWS hebben betrekking op de 74 kabinetsdoelstellingen uit het beleidsprogramma «Samen werken samen leven» van het voormalige kabinet Balkenende IV.

In de brieven «Zorg die werkt» en «Vertrouwen in de zorg» (TK 32 620 nr. 1 & 2) wordt op hoofdlijnen aangegeven waar de komende jaren de ambities van de minister en staatssecretaris liggen. In de VWS-begroting 2012, welke op Prinsjesdag 2011 aan de Staten-Generaal wordt aangeboden, worden de beleidsdoelstellingen voor 2012 nader uitgewerkt.

94

Hoeveel van de naar verwachting 30% van de zorgaanbieders die in 2010 nog niet waren aangesloten op het LSP, maar naar verwachting wel in 2011, hebben in 2011 nog recht op subsidie voor al gemaakte kosten voor aansluiting?

95

De ongeveer 47 000 extra banen in de zorg die in 2010 zijn gerealiseerd, om hoeveel FTE gaat dat?

96

Kunt u een inschatting geven in welk soort functies de 47 000 extra banen in 2010 zijn gerealiseerd?

97

Wanneer kan het standpunt inzake implementatie chlamydiascreening worden verwacht?

98

Waarom is 79 miljoen euro meer bijgedragen aan baten-lastendiensten dan begroot?

99

Wanneer worden de ontwikkelde indicatoren door de NPCF en de Consumentenbond aan het programma «Zichtbare Zorg» geleverd? Wanneer zal per ziekenhuis de scores op een CQ index via kiesBeter.nl toegankelijk zijn?

100

De uitgaven voor zorgkosten van illegalen en andere onverzekerbare vreemdelingen zijn ca. 35 mln. euro lager dan verwacht. Kan toegelicht worden waardoor dit veroorzaakt wordt?

101

In het Jaarverslag 2010 wordt onder het programma «Zorgaanbieders realiseren het door de burger gewenste zorgaanbod» voor 8,317 mln. euro aan mutaties niet gespecificeerd waar het aan besteed is. De post overige mutaties bij de 1e suppletoire begroting was 3,267 mln. euro, bij de 2e suppletoire begroting 4,669 mln. euro en bij de slotwetmutaties 0,381 mln. euro (totaal 8 317 mln. euro). Hoe is dit geld besteed?

In het jaarverslag van VWS wordt voor de programma-uitgaven per operationele doelstelling het verschil tussen de vastgestelde begroting en de realisatie toegelicht. Dit verschil bestaat uit wijzigingen in beleid en uitvoering. Deels zijn deze mutaties al toegelicht in de 1^e suppletoire begroting en de 2^e suppletoire begroting. Deze toelichtingen zijn overgenomen in het jaarverslag.

De wijzigingen die zich na de 2^e suppletoire begroting hebben voorgegaan (de zogenaamde slotwetmutaties) zijn in het jaarverslag toegelicht.

De mutaties ten opzichte van de vastgestelde begroting die groter zijn dan € 3 miljoen of 3% van het vastgestelde begrotingsbedrag op het niveau van de operationele doelstelling zijn voorzien van een toelichting. Daarnaast zijn kleinere mutaties toegelicht indien politiek relevant. De rest van de mutaties staat vermeld onder «overige mutaties».

Het bedrag aan overige mutaties ad € 8,317 bestaat uit:

• – Het ZON/MW project «Participatie en Gezondheid». Het betreft een bijdrage van het ministerie van SZW (€ 1,5 miljoen) aan het project;

• – De toedeling van de OVA-middelen voor 2010 ( € 2,8 miljoen) aan de betreffende operationele doelstelling;

• – Bijstelling van de raming van de Fes-projecten, zoals BSIK, Lifelines, Gezond ouder worden ( € 1,7 miljoen);

• – Een aantal nieuwe Fes-projecten te weten: Selflearn, Personal safety mobiel en psychotraumatische zelfhulp (€ 1 miljoen);

• – Voor het overige betreffen het diverse mutaties van zeer geringe omvang.

102

Er is 13,2 mln. euro toegekend aan het nieuwe project «Lifesciences en Health» onder beleidsartikel 42. Bij de ontvangsten ziet men een desaldering van het project «Lifesciences en Health» met 13,2 mln. euro, inkomsten voor de VWS begroting. Hetzelfde geldt voor de TI-Pharma gelden. Wat is hier precies gebeurd? Gaat het project niet door? Waarom niet?

Dit is de weergave van de technische verwerking van de middelen uit het FES (Fonds Economische Structuurversterking) waaruit het Lifesciences and Health project en TI-Pharma worden bekostigd. Tot en met 2010 werden de uitgaven voor deze projecten op de begroting van VWS gedekt door inkomsten uit het FES. Om de uitgaven te kunnen doen moeten de inkomsten vanuit het FES door een desaldering aan het uitgavenbudget worden toegevoegd. In de mutatiestaten is dit terug te zien in het gelijktijdig wijzigen van de uitgaven- en de ontvangstenraming. In het geval van TI-Pharma is er sprake van een verlaging van zowel de uitgaven- als de ontvangstenraming op grond van de hierboven beschreven methodiek.

Dit komt omdat de uitgaven aan TI-Pharma in 2010 lager waren dan oorspronkelijk geraamd. Dit werd veroorzaakt door het aanpassen van de bevoorschotting op grond van de subsidieafrekeningen van eerdere jaren, die lager werden vastgesteld dan toegekend op basis van de gerealiseerde uitgaven.

103

De uitgave aan de zorgtoeslag is bij de Slotwetmutatie naar boven bijgesteld met 609,8 mln. euro, wat betekent dat de raming van het CPB bij de 2^e suppletoire niet correct was. Kan de minister een overzicht geven van de definitieve macrobedragen die in de periode 2006–2010 aan zorgtoeslag zijn uitgekeerd.

De macrobedragen voor de zorgtoeslag staan in onderstaande tabel waarin ook het percentage van definitieve beschikkingen is opgenomen.

Deze percentages geven aan dat er nog geringe bijstellingen kunnen plaatsvinden op de definitieve macrobedragen.

104

Er wordt 5,7 mln. euro minder uitgegeven aan opleidingsplaatsen via het opleidingsfonds dan geraamd. Wat is de reden dat er in 2010 minder budget nodig is gebleken om de ontvangen subsidieaanvragen voor opleidingsfondsen te kunnen honoreren? Hoeveel opleidingen hadden hiervoor kunnen worden gesubsidieerd? Hoe zorgt het kabinet dat, gezien de toekomstige arbeidstekorten, deze opleidingen in 2011 wel worden genoten?

Het budget voor het opleidingsfonds is het maximumbedrag dat voor opleidingen beschikbaar is gesteld en dat mag niet worden overschreden. Het niet-uitgegeven bedrag van € 5,7 mln betreft ca. 0,5% van het totale opleidingsfondsbudget, waarmee het budget vrijwel volledig is besteed.

Het budget is gebaseerd op aio’s die gedurende het gehele jaar de opleiding volgen. Er is echter met name in de zogenoemde tweede mutatieronde minder budget nodig gebleken doordat van de aio’s die hebben gekozen voor een medische vervolgopleiding waarvoor een vooropleiding heelkunde of interne geneeskunde vereist is, reeds ten tijde van de subsidieverlening bekend was dat zij later dan 1 januari 2010 in deze opleiding zouden instromen dan wel hebben gekozen voor een opleidingsinstelling waarvoor volgens de subsidieregeling een lager subsidiebedrag van toepassing is. Dit gegeven is op voorhand in een lager bedrag aan subsidieverlening verwerkt.

Het lager uitgegeven bedrag kent derhalve een administratieve reden en was niet op voorhand beschikbaar geweest om meer aio’s aan een opleiding te kunnen laten beginnen.

105

Hoe komt het dat er voor 2,2 miljoen euro te weinig is uitgegeven aan aangegane verplichtingen bij het arbeidsmarktbeleid en opleidingsstructuur? Om welke verplichtingen gaat dit, en is er op dit moment wel aan voldaan?

Dit betreft verplichtingen waarvan eind 2010 al zeker was dat deze tot betaling zouden komen, maar waarvan de betalingen eind 2010 niet meer plaats hebben gevonden. De betalingen hebben inmiddels plaats gevonden.

Het betreft hoofdzakelijk facturen voor werkzaamheden in de laatste maanden van 2010 die pas in 2011 zijn binnengekomen en betaald of waarvan de onderliggende activiteiten een andere verloop hebben gekregen waardoor declaraties later plaats hebben gevonden. Daarnaast gaat het in een enkel geval om subsidieverleningen voor de opleiding tot physician assistant en nurse practitioner. Deze opleidingen starten in september 2010. De formele subsidieverleningen van deze opleiding vinden conform regelgeving pas na deze datum plaats. Wanneer deze verlening na sluiting van de kas in 2010 of begin 2011 verleend wordt, vindt de feitelijke betaling over 2010 met terugwerkende kracht in 2011 plaats.

106

Waarom kan niet worden aangegeven voor welke opleidingsplaats minder opleidingskosten zijn gemaakt dan geraamd? Wat is de oorzaak van de verschillen tussen opleidingsplaatsen wat betreft kosten en ramingen?

Met het vaststellen van het toewijzingskader worden de totale landelijke toegestane instroom- en doorstroomaantallen goedgekeurd. In het verdere proces naar de subsidieverlening worden deze aantallen verdeeld over de individuele instellingen.

Niet het aantal personen maar de uiteindelijke invulling van het aantal fte’s waarvoor subsidie verleend wordt is bepalend voor de hoogte van de uitgaven. Door het verschil in subsidiebedragen tussen academische en algemene ziekenhuizen en tussen grote en kleinere algemene ziekenhuizen staat vooraf niet vast wat het uiteindelijke subsidiebedrag van één fte toegestane capaciteit is. In de loop van het subsidiejaar komt bovendien informatie over het daadwerkelijke moment van instroom in betreffend jaar en hoeveel uitval plaats heeft gevonden. In de praktijk blijkt dan dat een fte veelal niet een volledig jaar opleiding volgt. De belangrijkste reden daarvoor is dat de instroom verspreid over het jaar plaats vindt. Dit heeft gevolgen voor de uiteindelijk subsidie aangezien het subsidiebedrag is gebaseerd op het volledig gedurende een geheel jaar volgen van de opleiding.

107

Binnen het budget wanbetalers is sprake van een meevaller van ca.17 mln. euro door lagere uitvoeringskosten dan geraamd. Wat is de verklaring achter deze lagere uitvoeringskosten? In hoeverre hangen deze lagere uitvoeringskosten samen met lagere opbrengsten (11,9 mln. euro) in het kader van de aanpak wanbetalers?

Het stuwmeer van wanbetalers is in de periode september 2009 t/m oktober 2010 in behandeling genomen volgens een gefaseerde planning. De verwerking daarvan is zonder noemenswaardige problemen gerealiseerd. De uitvoeringskosten zijn lager uitgevallen omdat een deel van de activiteiten die door alle betrokken uitvoeringsorganisaties waren voorzien, minder werkzaamheden met zich meebrachten. Zo was het aantal telefonische en schriftelijke vragen en het aantal bezwaar- en beroepsprocedures lager dan waarmee rekening was gehouden, daardoor hoefden minder arbeidskrachten te worden ingezet. Daarnaast zijn de incassoactiviteiten van het CJIB (incassotraject, deurwaarder) later op gang gekomen dan van te voren in de tijdsplanning was voorzien. Dit heeft geleid tot minder incassoactiviteiten.

De latere start van de incassoactiviteiten van het CJIB heeft weliswaar geleid tot minder opbrengsten, maar dit heeft uiteraard ook geleid tot lagere uitvoeringskosten van het CJIB. Afgezien daarvan zie ik geen verband tussen opbrengsten en incassoactiviteiten. Een lagere opbrengst is niet direct gerelateerd aan de inspanningen die uitvoeringsorganisaties verrichten om bronheffing toe te passen of om incassoactiviteiten te plegen. Als een wanbetaler blijkt geen inkomstenbron te hebben of geen verhaal biedt -en dus geen opbrengsten worden gerealiseerd- zijn de kosten voor deze incasso-inspanningen wel gemaakt.

108

Wat zijn de redenen dat het saldo van de Algemene Kas Ziekenfondswet 5 773,6 mln. euro negatief was? Wat wordt bedoeld met de onvermijdbare factoren in de structuur in het zorgstelsel, en hoe zullen die in de aankomende jaren nog het saldo van de Algemene Kas Ziekenfondswet beïnvloeden? Waarom de Algemene Kas Ziekenfondswet per 2016 opgeheven, en waarom niet eerder?

Er zijn drie redenen waarom het vermogen van de Algemene Kas Ziekenfonds (AK) fors negatief was. De uitgaven van de AK waren in jaren 2002 tot en met 2005 duidelijk hoger dan de inkomsten. Zowel de nominale premie als de inkomensafhankelijke premie zijn in deze periode verhoogd, maar niet voldoende om de stijging van de uitgaven volledig op te vangen. Een tweede reden was dat de bijdrage die particulier verzekerden betaalden ter compensatie van de oververtegenwoordiging van ouderen in het ziekenfonds, de MOOZ-bijdrage, in 2005 is komen te vervallen. Deze bijdrage werd altijd achteraf geïnd en het werd bij de introductie van de Zorgverzekeringswet (Zvw) niet wenselijk geacht dat particulier verzekerden in het eerste jaar van de Zvw naast hun Zvw-premie ook nog een MOOZ-bijdrage over 2005 zouden betalen. De derde reden is de introductie van dbc’s in 2005. Dbc’s worden anders verantwoord dan de verrichtingentarieven die tot 2004 golden. Dit leidt tot een eenmalige hobbel in de uitgaven en daarmee ook tot belasting van het vermogen van de AK.

Overigens is in de ontwerpbegroting 2006 (in september 2005) reeds aan de Kamer gemeld dat de AK naar toenmalige verwachting een negatief vermogen per ultimo 2005 zou kennen van ruim € 5,5 miljard.

Helaas is gebleken dat niet alle verplichtingen en vorderingen van de AK op 1 januari 2010 konden worden afgewikkeld. Het was op dat moment niet mogelijk om alle geldstromen óf volledig af te wikkelen óf de omvang van de resterende geldstromen met volstrekte zekerheid vast te stellen. De belangrijkste reden daarvoor was, dat niet alle benodigde financiële informatie op dat moment beschikbaar was. De verrekeningen van zorgkosten met verdragslanden bijvoorbeeld ijlen nog vele jaren na. Omdat internationaal recht prevaleert boven nationaal recht is de afhandelingsduur niet met nationale regelgeving te versnellen. Daarnaast lopen er bijvoorbeeld ook nog rechtszaken tegen beslissingen van het College zorgverzekeringen (CVZ). De uitkomst van deze rechtszaken kan van invloed zijn op wat nog benodigd is voor de afwikkeling van de AK.

Naar huidige verwachting zal de komende jaren per saldo € 39,9 miljoen nodig zijn voor de afwikkeling van de nog resterende geldstromen. De externe accountant van het CVZ heeft de hoogte van dit bedrag bevestigd. Het bedrag is gereserveerd en opgenomen in het slotsaldo van de AK die inmiddels is opgeheven. Om verdere afwikkeling door het CVZ de komende jaren mogelijk te maken, opent het Ministerie van VWS een aparte bankrekening die wordt gekoppeld aan de rekening-courant bij het Ministerie van Financiën. Het CVZ wordt gemachtigd om over deze bankrekening te kunnen beschikken. Zowel het CVZ als het Ministerie van VWS zal zich jaarlijks verantwoorden over de afwikkeling.

Om de afwikkeling niet tot in lengte van dagen te laten voortduren, wordt in een ministeriële Regeling bepaald dat er vanaf 1 januari 2016 géén geldstromen meer in dit kader worden afgewikkeld. Uitzondering hierop vormen de geldstromen met de verdragslanden. Het is aannemelijk dat de afwikkeling van vrijwel alle geldstromen, behalve die met de verdragslanden, op dat moment ook is afgerond.

109

Wat wordt precies verstaan onder «onderuitputting door niet tot betaling gekomen verplichtingen en vertragingen projecten BES-eilanden»?

110

Hoe verklaart de minister dat er in de 1e suppletoire begroting 30 mln. euro extra, de 2e suppletoire begroting 23 mln. euro extra, en in de Slotwetmutatie 20.4 mln. euro extra wordt ontvangen uit het Opleidingsfonds? Betekent dit dat het ministerie van VWS 75 mln. euro hogere terugontvangsten heeft uit het Opleidingfonds? Wat is hier de precieze reden voor? Betekent dit niet dat er veel minder mensen worden opgeleid dan geraamd?

Een opleidende instelling krijgt opleidingsplaatsen toebedeeld. Om deze plaatsen te kunnen invullen worden de middelen voor de bezetting van een volledige fte gedurende het gehele kalenderjaar ter beschikking gesteld. Wanneer achteraf blijkt dat een opleidingsplaats niet fulltime of voor een gedeelte van het jaar is ingevuld, blijft een deel van de middelen onbenut. Deze middelen worden door VWS teruggevorderd aangezien alleen de daadwerkelijk gerealiseerde opleidingsinspanning wordt gesubsidieerd.

De terugontvangsten over 2010 bedragen in totaal 73,4 miljoen. Deze zijn het gevolg van de hiervoor beschreven terugvorderingen bij subsidievaststellingen na afloop van het subsidiejaar waarvoor subsidie is verleend.

Dit betekent niet per definitie dat er minder mensen worden opgeleid dan geraamd, maar dat de toegestane capaciteit, uitgedrukt in fte’s gedurende een volledig jaar, niet volledig is gerealiseerd.

111

Wat gebeurt er met de ontvangsten uit de bestuursrechterlijke premie die aan het Zorgverzekeringsfonds worden toegekend? Worden de verzekeraars gecompenseerd voor de wanbetalers die zij in hun bestand hebben?

112

Hoeveel mensen zijn werkzaam via subsidies uit het fonds PGO? Hoeveel mensen zullen ontslagen moeten worden als gevolg van de bezuinigingen op het fonds PGO?

113

Kunt u een nauwkeurige specificatie geven van de subsidies die uit het fonds PGO zijn toegekend?10

114

Hoeveel bezwaren zijn ingediend tegen afwijzing van subsidieaanvragen uit het fonds PGO en in hoeveel gevallen is alsnog subsidie toegekend? Kunt u toelichten op grond waarvan subsidies uit het fonds PGO alsnog zijn toegekend nadat bezwaar was aangetekend? Wilt u dit per concreet geval toelichten?

115

Meerkosten in het kader van de herindicaties begeleiding betreffen ruim € 8 mln. Hoeveel meer indicaties hebben extra plaatsgevonden ten opzichte van de raming, waardoor een dergelijk groot bedrag extra noodzakelijk was?

Vooraf was rekening gehouden met 120 000 herindicaties. Uiteindelijk zijn 131 376 dossiers afgehandeld. Daarnaast bleek dat de herindicaties meer inspanningen vergden dan de werkzaamheden voor het reguliere indicatieproces. Cliënten moesten actief door het CIZ benaderd worden. Bovendien verschilde de aanpak sterk van de normale wijze van indiceren waardoor een aparte projectorganisatie noodzakelijk was. Ook het separaat afhandelen van cliënten jonger dan 18 jaar heeft geleid tot extra kosten.

Al vrij snel na de start van het project bleek dat de beschikbare € 21,4 mln. volstrekt onvoldoende zou zijn om het project tot een goed einde te brengen. Hiervoor zijn de volgende oorzaken te benoemen:

• – De begroting was uitgegaan van het reguliere proces, waarbij een cliënt zich bij het CIZ meldt. In dit project moest het CIZ echter actief de cliënt benaderen. Voor 120 000 dossiers bleek dit een enorm logistiek proces.

• – Het bleek bedrijfsmatig onverantwoord om het project onder te brengen bij het reguliere proces. De projectmatige aanpak verschilde te veel van de normale wijze van indiceren. De normale bedrijfsvoering kwam hierdoor in gevaar.

• – Het beschikbaar komen van locaties liep in tijd en geografisch gezien niet gelijk met de behoefte aan locaties die het project had. Er moest aanvullende locaties worden gehuurd en ingericht.

• – Bovengenoemde oorzaken hadden tot gevolg dat bij de start van het project al meteen vertraging werd opgelopen. Om de deadline te halen heeft er een flinke opschaling op het gebied van menskracht plaats moeten vinden.

• – Veranderingen gaandeweg het project zorgden voor extra kosten. De belangrijkste wijziging was het separaat afhandelen van cliënten jonger dan 18 jaar, hetgeen voor veel extra werk heeft gezorgd.

Bovenstaande items resulteerden in een aanvullende subsidieaanvraag van € 8,1 mln. Het aantal afgehandelde dossiers bedroeg uiteindelijk 131 376. Het aantal afgehandelde herindicatietrajecten bedroeg 122 274.

In de begroting is uitgegaan van 120 000 herindicatietrajecten. Het aantal herindicaties is dus slechts deels de oorzaak van de aanvullende subsidieaanvraag.

116

Hoeveel herindicaties hebben plaatsgevonden i.v.m. de pakketmaatregel begeleiding? Hoeveel meer herindicaties waren dit er dan verwacht? Zijn in 2010 alle benodigde herindicaties gedaan, of worden er in de hierop volgende jaren nog meer herindicaties gedaan i.v.m. de pakketmaatregel begeleiding? Is bekend wat de kosten zijn per herindicatie?

117

Wat is de reden voor de overboeking van de in 2009 niet bestede middelen op de begroting voor herindicaties? Is er vertraging bij het herindiceren? Hoe groot is die vertraging? Welke acties worden ondernomen om deze eventuele vertragingen op te lossen?

118

Met welke reden werden de middelen voor de uitvoering van de NZa-beleidsregel «Stimulering kleinschalige zorg voor dementerenden» overgeheveld naar de premiemiddelen?

De middelen ter stimulering van kleinschalige zorg voor dementerenden werden naar de premiemiddelen overgeheveld, omdat uitvoering van de regeling door de NZa de snelste en eenvoudigste manier was om de middelen daadwerkelijk aan de betreffende instellingen ter beschikking te stellen. De NZa onderhoudt de reguliere financiële relatie met de instellingen, hetgeen ondermeer veel administratieve informatie-uitwisseling met betrekking tot de beoordeling van de rechtmatigheid van aanvragen en de toekenning van middelen overbodig maakt.

Op deze wijze werd invulling gegeven aan de motie Jan de Vries/van Miltenburg (25 424, nr. 90) waarin wordt bepleit de en de administratieve lasten van de regeling ter stimulering van kleinschalige woonvoorzieningen voor de instellingen zo laag mogelijk te houden.

119

Welke resultaten zijn behaald met het programma van ZonMw «Zichtbare Schakel: de wijkverpleegkundige voor een gezonde buurt»? Hoeveel extra wijkverpleegkundigen zijn er bijgekomen?

120

Hoeveel herindicaties hebben de bureaus Jeugdzorg uitgevoerd? Zijn die allemaal in de daarvoor uitgetrokken tijd uitgevoerd?

121 en 123

De raming van de Wtcg is structureel met 53 mln. euro opgehoogd, aangezien er meer mensen in aanmerking komen voor deze regeling dan eerder aangenomen. Hoeveel mensen komen – additioneel – in aanmerking voor deze regeling? Hoe kan het dat deze rechthebbenden niet in de eerdere berekeningen zijn meegenomen?

Hoeveel meer mensen komen op grond van hun zorggebruik in aanmerking voor een forfait (Wtcg) dan was verwacht? Is het model waarop de raming is gestoeld wel passend? Worden er stappen ondernomen om dit model aan te passen?

122

Er wordt 6 mln. euro uitgetrokken voor noodzakelijke kosten voor een goede uitvoering van de Wtcg. Dit wordt onder andere besteed met het oog op afbakening van doelgroepen. Echter, hiervoor is reeds 50 mln. euro structureel beschikbaar in het kader van de commissie Linschoten. Waarom is naast deze 50 mln. euro nog aanvullend 6 mln. euro nodig, zeker aangezien de beschikbare 50 mln. euro in 2010 grotendeels onbesteed blijft?

124

Wat is de reden voor de onderuitputting van het budget mobiliteitsbevordering van thuiszorgmedewerkers? Hoeveel subsidies werden er aangevraagd? Op welke manier wordt deze onderuitputting van het budget aangepakt?

Er is een 43-tal aanvragen ontvangen voor de subsidieregeling mobiliteitsbevordering. In totaal was € 3 miljoen beschikbaar. De in 2010 resterende middelen zijn – conform de motie Wolbert c.s. (TK 2009/10, 32 123 XVI, nr. 56) – overgeheveld naar het stagefonds.

De resterende middelen in de jaren 2011 en 2012 zijn eerder ingezet ter dekking van financiële VWS knelpunten. Vanaf 2013 worden de middelen waarmee de tijdelijke subsidieregelingen mobiliteitsbevordering en werkgelegenheidsbevordering thuiszorgsector werden gefinancierd gebruikt ter invulling van de VWS-(subsidie)taakstelling.

125

Hoe vaak werd het mantelzorgcompliment uitgekeerd in 2010? Wat is de reden dat er in 2010 sprake was van onderbesteding van het budget voor het mantelzorgcompliment? Op welke manier wordt voorkomen dat er in het vervolg sprake is van onderbesteding?

126

Is bekend om welke reden de gemeenten minder subsidies hebben aangevraagd voor dure woningaanpassingen dan dat er beschikbaar was? Waren er minder aanvragen? Vonden de gemeenten andere middelen om woningaanpassingen mee te financieren? Zijn de voorwaarden strenger geworden?

127

Om welke reden hebben minder mensen met het bovenregionaal vervoer gereisd dan dat er budget Valys beschikbaar was? Was er minder behoefte aan bovenregionaal vervoer? Zochten mensen naar alternatieven voor dit bovenregionaal Valysvervoer? Zijn er mensen die afzagen van bovenregionaal vervoer? Is bekend om welke reden dat was?

Alle pashouders hebben de beschikking over een persoonlijk kilometerbudget (pkb). Met dit budget kunnen pashouders voor een tarief van € 0,18 per kilometer gebruik maken van het taxivervoer. In de overeenkomst die ik heb met Connexxion voor de uitvoering van Valys heb ik de mogelijkheid om jaarlijks de hoogte van de pkb’s vast te stellen. Deze vaststelling is gebaseerd op de ontwikkeling van het aantal pashouders, het verbruik van de pkb’s en het beschikbare budget. Mijn ambtsvoorganger heeft de kilometerbudgetten voor 2010 vastgesteld op een hoogte 750 en 2 250 kilometer per jaar voor respectievelijk het standaard pkb en het hoog pkb. Met deze hoogte zou over het algemeen voorzien kunnen worden in de behoefte van de pashouders in 2010. Omdat pashouders dit budget naar eigen inzicht kunnen inzetten, is het echter niet mogelijk om het gebruik van Valys precies af te stemmen op het beschikbare budget.

In 2009 heeft mijn ambtsvoorganger onderzoek laten uitvoeren naar de redenen van niet-gebruik van Valys en heeft u over de resultaten per brief geïnformeerd (TK 2008–2009, 25 847, nr. 80). De belangrijkste verklaringen voor niet-gebruik liggen vooral – buiten – Valys, zijnde dat deze pashouders beschikken over alternatief vervoer of geen reizen (meer) buiten de regio maken.

128

Door vertraging van verschillende projecten binnen het nationaal actieplan sport en bewegen is onderuitputting ontstaan. Waardoor is deze vertraging veroorzaakt? Om hoeveel en welke projecten gaat het?

129

Als gevolg van lagere kosten bij de afrekening van allerlei projecten in het kader van de BOS-regeling is incidenteel ruimte ontstaan. Kan dit nader toegelicht worden?

130

De apparaatuitgaven voor het programma «Zichtbare Zorg» worden aangewend om de transparantie van de zorg te verbeteren door het uitgeven van subsidies. Dit gaat om een bedrag van 1,7 mln. euro. Kan er een overzicht worden gegeven aan alle kosten die aan het programma «Zichtbare Zorg» worden uitgegeven, inclusief apparaatuitgaven, subsidies, projectgelden, inhuur?

131

Wat is er precies gedaan met de 3,8 mln. euro voor het IGZ om de ontwikkeling van onderhoud en actualisering van kwaliteitsindicatoren in de verschillende sectoren van de zorg uit te kunnen voeren? Waarom kon dit bedrag niet binnen de eigen begroting van de IGZ gevonden worden?

132

Hoe is de 4,2 mln. euro boetetaakstelling precies opgebouwd? Hoeveel en waarvoor hebben IGZ en NZa deze boetes uitgedeeld? Waar gaan de boetegelden die de NMa krijgt voor toezicht op de zorgsector precies heen?

De IGZ heeft in 2010 een taakstelling op ontvangsten van € 0,4 miljoen. Dit betekent dat de IGZ voor € 0,4 miljoen aan boetes moet uitschrijven. Er is door de IGZ in 2010 voor een bedrag van € 845 000 aan boetes in het kader van de geneesmiddelenwet uitgeschreven. Het totaalbedrag aan boetes is voornamelijk uitgeschreven naar aanleiding van overtredingen van regels omtrent publieksreclame en daarnaast enkele keren vanwege het ontbreken van een geregistreerde apotheker in een apotheek. In totaal zijn acht boetes uitgeschreven.

De boetetaakstelling voor de NZa die door de minister is opgenomen in de aandachtspuntenbrief voor het werkprogramma 2011 bedraagt € 3,8 miljoen. De NZa heeft medio 2010 aangegeven dat, gegeven de hoogte van de boetes die de NZa kan opleggen, deze boetetaakstelling voor de NZa niet haalbaar is. Zo bedraagt de hoogste boete die de NZa tot nog toe (na bezwaar) aan zorgaanbieders heeft kunnen opleggen € 7 000 (eind 2008). De NZa heeft in het jaar 2010totaal twee boetes opgelegd van  € 1 367,11 wegens overtreding van art. 61 van de Wet marktordening gezondheidszorg (WMG). In de WMG staat dat de NZa overtredingen maximaal met € 500 000,- kan beboeten, afhankelijk van de overtreding van het artikel, of indien dat meer is, 10% van de omzet van de onderneming in Nederland.

Boeteopbrengsten van de NMa komen ten goede aan ’s-Rijks schatkist. Boeteopbrengsten van de NMa staan op de begroting van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie op begrotingsartikel 1. De boeteopbrengsten van de NZa en de IGZ komen ten gunste van artikel 98 op de VWS-begroting.

133

De Algemene Rekenkamer heeft de minister verzocht uiterlijk 1 oktober 2011 aan de Tweede Kamer te rapporteren over de voortgang van de uitvoering van het verbeterplan. Is de minister voornemens aan dat verzoek te voldoen?

134

Kunt u per provincie een overzicht geven van de onjuistheden in de opgegeven aantallen voor jeugdbescherming en jeugdreclassering?

135

Wat doet u om de verantwoording van provincies en grootstedelijke regio’s over de Doeluitkering Jeugdzorg te verbeteren?

Provincies en grootstedelijke regio’s hebben een door het IPO ontwikkeld controleprotocol voorgeschreven aan de door hen gesubsidieerde zorgaanbieders. Hierdoor is de verantwoording aan en vervolgens ook door de provincies en grootstedelijke regio’s verbeterd.

De verantwoording door provincies en grootstedelijke regio’s vindt plaats via de methode van Single Information Single Audit (SISA). Om onduidelijkheden en knelpunten in deze manier van rapporteren op te lossen is in april 2011 een bijeenkomst gehouden met de provincies, de grootstedelijke regio’s en de betreffende accountants. . Met deze bijeenkomst is er meer duidelijkheid gecreëerd over de werking van de SISA voorschriften en is er anderzijds door de provincies en grootstedelijke regio’s bevestigd dat de eerder door hen voorgenomen verbeteringen zijn gerealiseerd. Deze resultaten zullen leiden tot een verbeterde verantwoording over 2010.

136

Welke redenen zijn er dat slechts € 32,3 mln. euro van het totale garantiestellingbedrag van € 500 mln. euro is gebruikt? Welke zorginstellingen hebben een garantie gekregen?

137

Kunt u inzicht geven in de aan de op pagina 102 vermelde garantstellingen verbonden risico's?

138

Hoe rijmt zich de afboeking van incourant geworden medicinale cannabis met de op dezelfde pagina vermelde hoger dan geraamde verkoop aan apothekers van dat product?

139, 140, 141 en 142

Wat is het totale bedrag aan RAK’s (Reserve Aanvaardbare Kosten)?

Welke AWBZ-instelling heeft de grootste RAK en wat is het percentage?

Welke AWBZ-instelling heeft de kleinste RAK en wat is het percentage?

Wat is het gemiddelde percentage aan RAK’s van AWBZ-instellingen?

143

Kan een overzicht worden gegeven van de opbrengsten van het preferentiebeleid van de afgelopen jaren?

Welke maatregelen zijn ingezet ter redressering van de tegenvaller van 531.8 mln. euro ten gevolge van de door de NZa vastgestelde vergoeding per receptregel voor apothekers, de gevolgen van het aflopen van het transitieakkoord geneesmiddelen per 2010 en de verwachte stijging van het gebruik van geneesmiddelen?

147

Wanneer worden overige geneesmiddelen, waaronder biosimilars, onder de Wgp gebracht ?

148

Waarom is de geraamde opbrengst van het doelmatiger voorschrijven van geneesmiddelen door huisartsen lager uitgevallen? Welke maatregelen zijn ingezet en welk effect had elk van de maatregelen?

149

Hoeveel pgb-aanvragen zijn ontvangen en hoeveel van die aanvragen zijn afgewezen in 2010? Wat is de vraag naar pgb’s in de eerste maanden van 2011 geweest? Ligt deze vraag hoger of lager dan in 2010?

150

Op welke gronden zijn pgb-aanvragen niet toegekend? Kunt u de aantallen en categorieën specificeren?

151

Hoeveel fraudegevallen met pgb's zijn geconstateerd en om welke bedragen ging het?

152

Op welke wijze zal de financiële informatievoorziening versneld en verbeterd worden? Welk concreet doel stelt het kabinet zich hierbij?

Sinds 1 december 2010 werken de departementen VWS en Financiën nauw samen binnen een Taskforce om de financiële informatievoorziening en de beleidsinformatie te versnellen en te verbeteren. In 2011 is al een versnelling in de aanlevering van de financiële informatie van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) aan VWS gerealiseerd. Daarnaast zijn de achterstanden over de financiële informatie over de oude jaren al weggewerkt. Binnen de huidige systematiek zijn daarmee de grenzen van de versnelling bereikt. Verdere versnellingen kunnen alleen worden gerealiseerd wanneer het systeem wordt aangepast.

VWS en Financiën onderzoeken in dat kader:

• – hoe een verdere versnelling in met name informatie over dbc’s te realiseren is;

• – hoe een systeem van early warning om eerder te kunnen bijsturen moet worden ingericht voor zowel de Zvw als de AWBZ.

• – hoe komt er meer inzicht in de realiteit achter de cijfers: verklarende informatie.

Uiterlijk in het najaar zal ik de Tweede Kamer de resultaten van de Taskforce toesturen.

153

In welke van de sectoren paramedische zorg, ziekenhuizen, medisch specialisten, ZBC's, geneeskundige ggz, zorg in natura en de persoonsgebonden budgetten is de afgelopen jaren prestatiebekostiging – vergoeding per behandeling aan een zorgaanbieder of behandelaar – geïntroduceerd?

De invoering van prestatiebekostiging heeft plaatsgevonden in de volgende van de genoemde sectoren:

• – In de sector ziekenhuizen is prestatiebekostiging nog niet ingevoerd. De invoering van prestatiebekostiging zal plaatsvinden in 2012. Wel is er vanaf de start van de Zvw sprake van een B-segment met vrije prijzen. Dit B-segment is geleidelijk uitgebreid. De laatste uitbreiding vond plaats per 2009 (van 20% naar 34%). In het B-segment vindt de bekostiging plaats op basis van gedeclareerde dbc’s en is sprake van prestatiebekostiging. Het grootste gedeelte van de sector de bekostiging van de sector ziekenhuizen is echter nog gebaseerd op het functioneel budget (FB). Zbc’s worden bekostigd op basis van dbc’s. Hier geldt in feite voor zowel het A- als B-segment prestatiebekostiging.

• – Vrijgevestigd medisch specialisten worden met het invoeren van het normatief uurtarief vanaf 2008 per dbc betaald en is sprake van prestatiebekostiging.

• – In de tweedelijns curatieve ggz zijn bij de overgang naar de Zvw per 2008 dbc’s ingevoerd. Voor de vrijgevestigde zorgaanbieders en de nieuwe toetreders in de ggz betekent dit dat zij op basis van die dbc’s bekostigd worden. Het grootste gedeelte van de tweedelijns curatieve ggz sector wordt echter nog gebudgetteerd.

• – In de afgelopen jaren zijn er geen wijzigingen geïntroduceerd in de bekostigingssystematiek van de paramedische zorg. De facto is altijd al sprake geweest van prestatiebekostiging omdat paramedici per verrichting declareren.

154

De overschrijding van de medisch specialisten is weer met 52,4 mln. euro naar boven bijgesteld. Verwerkt de minister deze overschrijding ook weer in toekomstige in de tariefkortingen?

155

Wat is de reden van een groeiend aantal patiënten in de paramedische zorg buiten de vergrijzing?

156

Is het gebruik van fysiotherapie aantoonbaar afgenomen door het stap voor stap minder vergoeden van consulten door de basisverzekering?

157

Wat is de  reden dat huisartsen en schoolartsen steeds vaker doorverwijzen?

158

Wat is de percentuele stijging van de omzet over de categorieën algemene, categorale en academische ziekenhuizen?

159

Op basis van de geactualiseerde cijfers, wat was de overschrijding van het budget voor medisch specialisten in de jaren 2008 en 2009? Wat is het vooruitzicht voor 2010?

160

Is de minister voornemens in 2015 volledige prestatiebekostiging voor medisch specialisten in te voeren, zonder enige budgettaire begrenzing?

161

Kan een overzicht gegeven worden van het aantal ZBC's sinds 2006, de omzetten en hun medische specialisatie?

162

Kan aangegeven worden hoe de structurele overschrijdingen fysiotherapie samen hangen met de invoering van vrije prijzen in de fysiotherapie?

163

Wat is de reden voor de overschrijding van 317 mln. euro aan tweedelijns ggz-uitgaven? In welke vormen van ggz-zorg zit deze overschrijding precies?

Uit voorlopige realisatiecijfers van de NZa en het CVZ kan geconcludeerd worden dat er sprake is van een overschrijding van € 317 miljoen ten opzichte van het in de VWS-begroting beschikbare budget voor curatieve zorg. Dit betreft een overschrijding van zowel de eerstelijns- als de tweedelijns-ggz.

Een deel van deze overschrijding (€ 62 miljoen) was reeds in het voorjaar 2010 geconstateerd (en meegenomen in de 1e en 2e Suppletoire Wet 2010), het restant (€ 255 miljoen) is gebleken uit de in het voorjaar van 2011 ontvangen gegevens en verwerkt in de Slotwet 2010.

De overschrijding in de tweedelijnszorg slaat zowel neer bij ggz zorg geleverd door instellingen als door vrijgevestigden. De overschrijding vloeit voort uit een hogere groei dan eerder werd verwacht. Een combinatie van factoren speelt daarbij een rol. Mogelijke verklaringen zijn de combinatie van beschikbaar aanbod van ggz-zorg, de huidige financiële prikkel voor patiënten om te kiezen voor (duurdere) tweedelijnszorg en zorgverzekeraars die in de huidige situatie nog onvoldoende gebruik maken van de ruimte en instrumenten die het stelsel hun biedt. Daarnaast is een meer dan gemiddelde groei bij niet-gebudgetteerde ggz-aanbieders gebleken. Ik beraad mij op passende maatregelen die deze groei kunnen inperken en zal uw kamer hier binnenkort over informeren. Zie verder ook het antwoord op vraag 167.

164

Hoe is de korting medisch specialisten verdeeld tussen specialisten in loondienst en vrijgevestigde specialisten? Hoeveel worden specialisten in loondienst gekort en hoeveel vrijgevestigde specialisten?

165

Klopt het dat de overschrijding ziekenhuizen in 2009 deels werd veroorzaakt door hogere lonen voor specialisten in loondienst? Als dit niet het geval is, hebben de ziekenhuizen met medisch specialisten in loondienst dan geen onevenredig groot nadeel van de korting op de honorariumtarieven in 2010?

166

Welk bedrag gaat er totaal om in de Wtcg? Hoeveel meer mensen hebben gebruik gemaakt van de regeling dan Vektis in eerste instantie had berekend?

167

De uitgaven aan de ggz zijn de afgelopen 10 jaar verdubbeld. Wat zijn de oorzaken hiervan?

168

Kan aangegeven worden wat de jaarlijkse uitgaven aan grensoverschrijdende zorg zijn geweest de afgelopen 10 jaar? Kan de Minister een reactie geven op de stijging van deze uitgavenpost? Toont deze post aan dat het budgettair kader zorg «lek» is?

De jaarlijkse uitgaven aan grensoverschrijdende zorg staan in onderstaande tabel.

Ten aanzien van de declaraties aan en van het buitenland door het CVZ in het kader van bilaterale verdragen en de Europese Sociale Zekerheidsverordening, merk ik op dat de aan een jaar toegerekende kosten betrekking kunnen hebben op zorg uit voorgaande jaren.

Er kan sprake zijn van een autonome groei van de grensoverschrijdende zorg. Zorgverzekeraars contracteren meer zorg over de grens en geven ook vaker toestemming om niet gecontracteerde zorg in het buitenland te consumeren.

Geplande grensoverschrijdende zorg kan veelal worden gezien als een substituut van zorg in Nederland. Op grond hiervan constateer ik dat er geen sprake is van een lek.