Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 28 juni 2011
In het Wetgevingsoverleg (WGO) Jaarverslag VWS en Jeugd en Gezin van 9 juni jl. heb ik toegezegd u te informeren over de betekenis van «Verantwoord begroten» voor de begroting van VWS.
Verantwoord begroten; wat is het?
De nieuwe begrotingsopzet «Verantwoord begroten» maakt transparant wat de beleidsdoelstellingen zijn, welke beleidsinstrumenten er worden ingezet en welke financiële instrumenten beschikbaar zijn. De koppeling geld, beleid en indicator wordt versterkt. Het kabinet kiest bij «Verantwoord begroten» voor het opnemen van relevante en gerichte beleidsinformatie in plaats van grote hoeveelheden beleidsinformatie die niets of weinig zeggen over de concrete beleidsinzet.
De rol en verantwoordelijkheid van de minister kan per beleidsterrein verschillen. Daarom wordt per begrotingsartikel ingegaan op deze verantwoordelijkheid en op de rol die de minister daarbij speelt. Dit kan variëren van systeemverantwoordelijkheid/regierol tot belangrijke opdrachtgever van beleidsuitvoering of het zelf uitvoerder zijn van het beleid. Bij deze verschillende rollen en verantwoordelijkheden wordt op maat gesneden beleidsinformatie geboden:
1. Indien er sprake is van een verband tussen de uitgaven op het artikel en de inzet en invloed van de minister en een gewenste maatschappelijke uitkomst, zeggen indicatoren1 iets over de effecten van de beleidsinzet van de minister. Deze indicatoren worden dan opgenomen bij de beleidsdoelstelling.
2. Wanneer dit verband niet te leggen is, en de minister geen doorslaggevende invloed heeft op de uiteindelijke beleidsresultaten, kan worden volstaan met algemene kengetallen2 over ontwikkelingen op het beleidsterrein. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de minister een systeemverantwoordelijkheid heeft.
3. Indien er geen beleidsrelevante kengetallen zijn die inzicht bieden in de bijdrage van de minister aan de doelstelling, wordt er niets opgenomen. Niet alle beleidsdoelstellingen zijn nu eenmaal meetbaar.
Om de doelstellingen te bereiken kunnen verschillende beleidsinstrumenten, zoals wet- en regelgeving, handhaving, inspectie, voorlichting e.d. en financiële instrumenten worden ingezet. In de begroting wordt bij het beleidsartikel kort aangegeven welke mix van beleidsinstrumenten wordt ingezet voor het bereiken van de doelstelling. De financiële instrumenten komen naar voren in de tabel budgettaire gevolgen van beleid. De tabel biedt inzicht in de verschillende typen financiële instrumenten die een bewindspersoon ter beschikking staan voor de uitvoering van het beleid (subsidies en belastinguitgaven, bekostiging, opdrachten, bijdragen aan baten-lastendiensten, ZBO’s/RWT’s, (inter)nationale organisatie, andere overheden of begrotingsfondsen).
De apparaatsuitgaven van het kerndepartement wordt zichtbaar gemaakt op een centraal apparaatsuitgavenartikel. Met een dergelijk artikel ontstaat een beter inzicht in de totale apparaatsuitgaven (personeel en materieel) per kernministerie. De apparaatsuitgaven kunnen worden uitgesplitst in personele en materiële uitgaven.
In de huidige begrotingsindeling is per beleidsartikel een tabel opgenomen die inzicht moet bieden in de geplande beleidsevaluaties, beleidsdoorlichtingen en overige onderzoeken. De huidige tabel per beleidsartikel vervalt en wordt vervangen door een totaaloverzicht van de beleidsdoorlichtingen aan het eind van de beleidsagenda en een digitale bijlage van de beleidsevaluaties. Dit overzicht biedt inzicht in de onderzoeksprogrammering en in de vindplaats van de uitkomsten van de onderzoeken.
Volledige invoering van de voorgestelde wijzigingen is voorzien bij de begroting 2013, maar het is mogelijk om in de begroting 2012 al (enkele) wijzigingen door te voeren. Zie ook de brief van 22 maart 2011 van de minister van Financiën hierover (kamerstukken 2011–2011 31 865 nr. 26).
Gevolgen VWS-begroting 2012
Ik zal aangeven wat mijn ambities voor de begroting 2012 zijn.
In de beleidsagenda van de begroting zal nadrukkelijk aandacht worden besteed aan de drie hervormingen uit het Regeerakkoord die betrekking hebben op het beleidsterrein van VWS. Dit betreft stelherziening AWBZ, invoering prestatiebekostiging cure en kwaliteit ouderenzorg (beginselenwet). Daarbij zal worden aangegeven wat mijn inzet op deze terreinen zal zijn voor het jaar 2012.
In de begroting 2012 worden de beleidsartikelen 45 (Jeugd) en 46 (Sport) bij wijze van pilot volgens de nieuwe begrotingssystematiek «Verantwoord begroten» uitgewerkt. Dit betekent dat de ministeriële verantwoordelijkheid, doelstellingen en de in te zetten beleids- en financiële instrumenten opnieuw beschreven worden en eventuele indicatoren en kengetallen in lijn met de ministeriële verantwoordelijkheid en beleidsinzet worden gebracht.
Bij de behandeling van de begroting 2012 in de Tweede Kamer kunt u aangeven of deze twee pilotartikelen u voldoende inzicht bieden in mijn inzet op deze beleidsterreinen.
Verder wordt bij de begroting 2012 het centraal apparaatartikel ingevoerd. Met een dergelijk artikel ontstaat een minder gefragmenteerd inzicht in de totale apparaatsuitgaven van het moederdepartement. Vooralsnog zullen de materiële en personele uitgaven op totaalniveau worden weergegeven, uitgesplitst naar relevante organisatieonderdelen, baten-lastendiensten en ZBO’s / RWT’s.
Overige wijzigingen:
Aan het eind van de beleidsagenda zal een overzicht van de geplande beleidsdoorlichtingen worden opgenomen. Tevens zal er een digitale bijlage van de beleidsevaluaties worden opgesteld.
Ook wordt er een nieuwe digitale bijlage Subsidies aan de Kamer beschikbaar gesteld als onderdeel van de begroting.
Doorkijkje begroting 2013
Tot slot wil ik u een doorkijkje bieden naar de begroting 2013.
In de begroting 2013 zullen alle beleidsartikelen volgens de nieuwe opzet worden opgesteld. Daarbij wordt rekening gehouden met de ervaringen en bevindingen van de pilotartikelen 45 en 46 uit de begroting 2012 van VWS. Ook de resultaten van de rijksbrede evaluatie van Verantwoord Begroten zullen daarbij meegenomen worden.
In het centraal apparaatsartikel zullen de personele en materiële uitgaven van het moederdepartement in een beperkt aantal categorieën worden uitsplitst. Ten aanzien van de personele uitgaven zal een onderscheid worden gemaakt in uitgaven aan inhuur externen en uitgaven aan eigen personeel. Binnen materieel zullen de ICT-uitgaven apart worden gepresenteerd.
Tot slot zal ik in het jaarverslag 2011 en in de begroting 2013 gestand doen aan mijn toezegging in het WGO Jaarverslag tot verbetering van de transparantie van het Financieel Beeld Zorg. Hiermee wordt invulling gegeven aan motie Van der Veen (32 710 XVI, nr. 7).
De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
E. I. Schippers