Kamerstuk 32710-B-4

Memorie van toelichting

Dossier: Jaarverslag en slotwet Gemeentefonds 2010

Gepubliceerd: 18 mei 2011
Indiener(s): Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA), Frans Weekers (staatssecretaris financiƫn) (VVD)
Onderwerpen: bestuur gemeenten
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-32710-B-4.html
ID: 32710-B-4

Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en dus ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van het gemeentefonds voor het jaar 2010 te wijzigen.

Het in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie toegelicht.

Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag als bedoeld in artikel 5, eerste lid, van de Fvw)

Als gevolg van artikel 5, eerste lid van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) juncto artikel 6, vierde lid van de Invoeringswet Financiële-verhoudingswet (IFvw), hebben de gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering c.a. en de aanvullende uitkeringen is opgenomen.

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

J. P. H. Donner

De staatssecretaris van Financiën,

F. H. H. Weekers

B. BEGROTINGSTOELICHTING

Onderdeel uitgaven, verplichtingen en ontvangsten

Uitgaven

In onderstaande tabel wordt een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het uitgavenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de tweede suppletore begroting 2010 is het uitgavenbedrag van het gemeentefonds met € – 249 634 000 gewijzigd. De in de tabel weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.

Tabel 1: Totstandkoming uitgavenbedrag gemeentefonds (x € 1 000)

Stand uitgavenbedrag vastgestelde begroting 2010

 

18 046 569

Stand uitgavenbedrag 1e suppletore begroting 2010

 

18 421 667

Stand uitgavenbedrag 2e suppletore begroting 2010

 

18 630 735

   

Voorgestelde mutaties bij slotwet 2010:

  

1) Vrouwenopvang (decentralisatie-uitkering)

500

 

2) Impuls Brede Scholen Sport en Cultuur (decentralisatie-uitkering)

215

 

3) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet

– 1 409

 

4a) Nabetaling budget WMO 2009

6 578

 

4b) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2009

– 6 578

 

5) Realisatie WMO 2010

– 3 652

 

6) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2010

6

 

7) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2010

– 748

 

8) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2010

– 244 546

 
   

Totaal mutaties bij slotwet

 

– 249 634

   

Stand uitgavenbedrag slotwet begroting 2010

 

18 381 101

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet

 

1 451

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Waarderingskamer

 

1 328

Waarvan uitgavenbedrag Budget A+O-fonds

 

5 996

Waarvan uitgavenbedrag Bijdrage aan VNG inzake WOZ-kosten

 

1 000

Waarvan uitgavenbedrag Bijdrage gemeenten inzake KING

 

6 436

Waarvan uitgavenbedrag Algemene uitkeringen c.a.

 

15 549 679

Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkeringen

 

1 643 813

Waarvan uitgavenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

1 171 398

De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties:

1) Vrouwenopvang (decentralisatie-uitkering)

Centrumgemeenten ontvangen een aanvulling van € 0,5 miljoen bovenop de middelen van € 1,9 miljoen, die in de 2de suppletore begroting 2010 (Kamerstukken II 2010–2011, 32 565 B, nr. 1 en 2) in het kader van de vrouwenopvang beschikbaar zijn gesteld.

2) Impuls Brede Scholen Sport en Cultuur (decentralisatie-uitkering)

Het gemeentefonds wordt incidenteel met € 215 000 verhoogd ten gunste van de gemeenten Dronten, Etten-Leur, Hof van Twente, Koggenland, Leudal, Medemblik, Midden-Drente, Opsterland, Oude IJsselstreek en Waalwijk. Dat is een correctie in verband met de afspraak dat gemeenten die geen deel meer nemen aan de regeling Impuls Brede Scholen, Sport en Cultuur, voor het jaar waarin zij uitstappen de middelen voor het gehele jaar ontvangen.

3) Realisatie kosten Financiële-verhoudingswet

Het gerealiseerde bedrag komt door de slotwetmutatie € – 1 409 000 lager uit dan na de stand 2de suppletore begroting 2010 werd geraamd. Dit komt doordat niet alle onderzoeken die voor 2010 gepland waren, daadwerkelijk in 2010 zijn uitgevoerd. De realisatie voor de post kosten Financiële-verhoudingswet komt hiermee op € 1 451 000. Het bedrag zal gedeeltelijk alsnog in 2011 tot besteding komen. Daarom zullen de uitgaven «kosten Financiële verhoudingswet» bij 1ste suppletore begroting 2011 met een bedrag van € 1 000 000 opwaarts wordenbijgesteld, conform de bestaande afspraken hierover met het ministerie van Financiën. Deze mutatie bij 1ste suppletore begroting 2011 heeft dus nog betrekking op een onderuitputting van het begrotingsjaar 2010. Het verplichtingen- en uitgaven bedrag voor artikel 1.1.1 zal met € – 1 409 000 worden verlaagd.

4) Nabetaling budget WMO 2009

De definitieve begrotingsstand 2009 van het gemeentefonds is voor de integratie-uitkering WMO € 6,758 miljoen hoger uitgekomen dan aan gemeenten is betaald. Dit bedrag, dat onderdeel was van de «wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2009», is in 2010 aan de gemeenten uitbetaald.

5) Realisatie WMO 2010

Door indexatie en beleidsmatige mutaties is er in 2010 voor de integratie-uitkering WMO € 3,652 miljoen minder betaald dan begroot.

6 en 7) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2010 en integratie-uitkeringen 2010

Bij Voorlopige Rekening is vastgesteld hoe de in 2010 gerealiseerde uitbetalingen voor de decentralisatie-uitkeringen (DU) en integratie-uitkeringen (IU) aan de gemeenten zich verhouden tot het bedrag dat bij de 2de suppletore begroting 2010 voor de uitbetalingen is geraamd. Daarbij is gebleken dat er in totaal lagere uitbetalingen zijn gedaan dan bij 2de suppletore begroting 2010 werden verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van € 6 000 (positief) bij de integratie-uitkeringen en € – 748 000 (negatief) bij de decentralisatie-uitkeringen. In onderstaande tabel wordt een specificatie gegeven van deze bedragen. Deze onderdelen zullen bij 1ste suppletore begroting 2011 opwaarts worden bijgesteld. Deze mutaties in de uitgaven bij 1ste suppletore begroting 2011 hebben dus nog betrekking op het begrotingsjaar 2010.

Tabel 2: Specificatie Integratie- en decentralisatie-uitkeringen 2010 (x € 1 000)
 

Budget na NJN

Slotwet

Budget totaal

Uitgegeven

Verschil

Integratie-uitkeringen

     

Amendement De Pater

25 000

 

25 000

23 922

– 1 078

Ondersteuning bibliotheken

5 791

 

5 791

5 791

0

Regionale Platforms Fraudebestrijding

2 006

 

2 006

2 006

0

Tijdelijke stimuleringsregeling intensivering en controle (TSIOC)

9 690

 

9 690

9 690

0

Waterschapswegen (knelpunten verdeelproblematiek)

2 844

 

2 844

2 844

0

WMO

1 538 000

2 926

1 540 926

1 540 964

38

WMO: compensatie pakketmaatregel AWBZ nadeelgemeenten

34 000

 

34 000

34 000

0

WMO: maatregelen psychosociaal in AWBZ

6 400

 

6 400

6 415

15

WUW-middelen

16 061

 

16 061

16 061

0

Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2009

7 667

– 6 578

1 089

2 120

1 031

TOTAAl IU

1 647 459

– 3 652

1 643 807

1 643 813

6

      

Decentralisatie-uitkeringen

     

Alle troeven in handen

700

 

700

700

0

Antillianengemeenten

4 485

 

4 485

4 485

0

Arbeidsparticipatie alleenstaande ouders

2 600

 

2 600

2 600

0

Bedrijventerreinen: Topperprojecten

18 360

 

18 360

18 359

– 1

Beeldende kunst en vormgeving

13 500

 

13 500

13 500

0

Bewonersinitiatieven wijken G18

15 000

 

15 000

15 000

0

Bewonersinitiatieven wijken G31

9 300

 

9 300

9 300

0

Bodemsanering

32 405

 

32 405

32 406

1

Budget 40+ wijken

30 000

 

30 000

30 000

0

Cultuurparticipatie

5 785

 

5 785

5 785

0

Drank & Horecawet

2 175

 

2 175

2 175

0

Drugspilots

2 694

 

2 694

2 694

0

Emancipatie 1 001 kracht

900

 

900

900

0

Gemengde scholen

800

 

800

800

0

Gezond in de stad

5 000

 

5 000

5 023

23

Herbestemming aandachtswijken

2 002

 

2 002

1 996

– 6

Herstructurering bedrijventerreinen

25 000

 

25 000

25 000

0

Hogeschool Almere

10 000

 

10 000

10 000

0

Homo emancipatiebeleid

480

 

480

480

0

Impuls Brede Scholen Sport en Cultuur

28 071

215

28 286

28 286

0

Inburgering (innovatietrajecten)

1 400

 

1 400

1 400

0

Inburgering (instapcursussen)

14 211

 

14 211

14 211

0

Inburgering (knelpunten)

47 475

 

47 475

47 475

0

Inburgering (uitvoeringskosten)

10 440

 

10 440

10 440

0

Jeugd

21 780

 

21 780

21 700

– 80

Jeugdwerkloosheid 2010

70 200

 

70 200

70 200

0

Kindermishandeling

2 916

 

2 916

2 916

0

Krimp

16 250

 

16 250

16 250

0

Leefbaarheid en veiligheid (incl. parktijkteam zaltbommel)

90 106

 

90 106

90 106

0

Loondispensatie

5 880

 

5 880

5 880

0

Maatschappelijke opvang

307 828

 

307 828

307 828

0

Maatschappelijke participatie vrouwen uit etnische minderheden

950

 

950

950

0

Marokkaans-Nederlandse probleemjongeren

12 400

 

12 400

12 400

0

Onderwijsachterstandenbeleid

173 211

 

173 211

173 210

– 1

Polarisatie en radicalisering

3 883

 

3 883

3 882

– 1

Regiospecifiekpakket Zuiderzeelijn

13 039

 

13 039

13 039

0

Rolstoelvoorzieningen Arnhem

1 400

 

1 400

1 400

0

Spoorse doorsnijdingen

37 321

 

37 321

37 321

0

Sport en bewegen

8 667

 

8 667

8 667

0

Stimulering lokaal klimaatbeleid (SLOK)

15 390

 

15 390

15 220

– 170

Taalcoaches

2 679

 

2 679

2 679

0

Tijdbeleid

450

 

450

450

0

Vadercentra

699

 

699

700

1

Veilige publieke taak

161

 

161

161

0

Versterking peuterspeelzaalwerk

35 000

 

35 000

35 000

0

Vrouwenopvang

1 900

500

2 400

2 400

0

Wachtlijsten kinderopvang

2 700

 

2 700

2 700

0

Wijkactieplannen

58 500

 

58 500

58 500

0

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2009

493

 

493

7

– 486

Winkelstraatmanagement

1 418

 

1 418

1 390

– 28

WWIK (uitvoeringskosten)

3 427

 

3 427

3 427

0

TOTAAL DU

1 171 431

715

1 172 146

1 171 398

– 748

      

TOTAAL

2 818 890

– 2 937

2 815 953

2 815 211

– 742

8) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2010

Bij Voorlopige Rekening is vastgesteld hoe de in 2010 gerealiseerde uitbetalingen aan de gemeenten zich verhouden tot het bedrag dat bij de 2de suppletore begroting 2010 voor de uitbetalingen is geraamd. Daarbij is gebleken dat er lagere uitbetalingen zijn gedaan dan bij de 2de suppletore begroting 2010 werd verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van € – 244 546 000 (negatief).

De reden van het verschil ligt in het feit dat zolang de uitkeringsfactor1 niet definitief is de omvang van betalingen aan de gemeenten kan afwijken ten opzichte van wat in de begroting vermeld staat. De oorzaak ligt bij het verschil tussen raming van de verdeelmaatstaven voor de bepaling van voorlopige uitkeringsfactor en de verdeelmaatstaven die bij de betalingen worden gebruikt. Indien bij de betalingen de definitieve verdeelmaatstaven niet beschikbaar zijn, worden de gegevens van het vorige jaar gebruikt. Op het moment dat de definitieve gegevens beschikbaar komen, kan het gat tussen begroting en uitbetaling gedicht worden door de uitkeringsfactor aan te passen. Het onderdeel wijziging betalingsverloop algemene uitkering zal bij 1ste suppletore begroting 2011 dan ook met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld. Deze mutatie bij 1ste suppletore begroting 2011 heeft dus nog betrekking op het begrotingsjaar 2010.

Verplichtingen

In de volgende tabel wordt ter toelichting een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het verplichtingenbedrag van het gemeentefonds.Ten opzichte van de 2de suppletore begroting 2010 is het verplichtingenbedrag met € – 4 346 000 gewijzigd.

Tabel 3: Totstandkoming verplichtingenbedrag gemeentefonds (x € 1 000)

Stand verplichtingenbedrag vastgestelde begroting 2010

 

18 046 569

Stand verplichtingenbedrag 1e suppletore begroting 2010

 

18 402 425

Stand verplichtingenbedrag 2e suppletore begroting 2010

 

18 611 493

   

Voorgestelde mutaties bij slotwet 2010:

  

1) Vrouwenopvang (decentralisatie-uitkering)

500

 

2) Impuls Brede Scholen Sport en Cultuur (decentralisatie-uitkering)

215

 

3) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet

– 1 409

 

4a) Nabetaling budget WMO 2009

6 578

 

4b) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2009

– 6 578

 

5) Realisatie WMO 2010

– 3 652

 
   

Totaal mutaties bij slotwet

 

– 4 346

   

Stand verplichtingenbedrag slotwet begroting 2010

 

18 607 147

Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet

 

1 451

Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Waarderingskamer

 

1 328

Waarvan verplichtingenbedrag Budget A+O-fonds

 

5 996

Waarvan verplichtingenbedrag Bijdrage aan VNG inzake WOZ-kosten

 

1 000

Waarvan verplichtingenbedrag Bijdrage gemeenten inzake KING

 

6 436

Waarvan verplichtingenbedrag Algemene uitkeringen c.a.

 

15 783 143

Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkeringen

 

1 636 140

Waarvan verplichtingenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

1 171 653

De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties. Voor de verklaringen van de in de tabel weergegeven mutaties wordt verwezen naar de verklaringen bij de overeenkomende mutaties van de «uitgaven»

Ontvangsten

Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de 2de suppletore begroting 2010 worden de ontvangsten met € – 249 634 000 verlaagd.