Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en dus ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van het gemeentefonds voor het jaar 2010 te wijzigen.

Het in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie toegelicht.

Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag als bedoeld in artikel 5, eerste lid, van de Fvw)

Als gevolg van artikel 5, eerste lid van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) juncto artikel 6, vierde lid van de Invoeringswet Financiële-verhoudingswet (IFvw), hebben de gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering c.a. en de aanvullende uitkeringen is opgenomen.

B. BEGROTINGSTOELICHTING

Onderdeel uitgaven, verplichtingen en ontvangsten

Uitgaven

In onderstaande tabel wordt een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het uitgavenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de tweede suppletore begroting 2010 is het uitgavenbedrag van het gemeentefonds met € – 249 634 000 gewijzigd. De in de tabel weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.

De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties:

1) Vrouwenopvang (decentralisatie-uitkering)

Centrumgemeenten ontvangen een aanvulling van € 0,5 miljoen bovenop de middelen van € 1,9 miljoen, die in de 2^de suppletore begroting 2010 (Kamerstukken II 2010–2011, 32 565 B, nr. 1 en 2) in het kader van de vrouwenopvang beschikbaar zijn gesteld.

2) Impuls Brede Scholen Sport en Cultuur (decentralisatie-uitkering)

Het gemeentefonds wordt incidenteel met € 215 000 verhoogd ten gunste van de gemeenten Dronten, Etten-Leur, Hof van Twente, Koggenland, Leudal, Medemblik, Midden-Drente, Opsterland, Oude IJsselstreek en Waalwijk. Dat is een correctie in verband met de afspraak dat gemeenten die geen deel meer nemen aan de regeling Impuls Brede Scholen, Sport en Cultuur, voor het jaar waarin zij uitstappen de middelen voor het gehele jaar ontvangen.

3) Realisatie kosten Financiële-verhoudingswet

Het gerealiseerde bedrag komt door de slotwetmutatie € – 1 409 000 lager uit dan na de stand 2^de suppletore begroting 2010 werd geraamd. Dit komt doordat niet alle onderzoeken die voor 2010 gepland waren, daadwerkelijk in 2010 zijn uitgevoerd. De realisatie voor de post kosten Financiële-verhoudingswet komt hiermee op € 1 451 000. Het bedrag zal gedeeltelijk alsnog in 2011 tot besteding komen. Daarom zullen de uitgaven «kosten Financiële verhoudingswet» bij 1^ste suppletore begroting 2011 met een bedrag van € 1 000 000 opwaarts wordenbijgesteld, conform de bestaande afspraken hierover met het ministerie van Financiën. Deze mutatie bij 1^ste suppletore begroting 2011 heeft dus nog betrekking op een onderuitputting van het begrotingsjaar 2010. Het verplichtingen- en uitgaven bedrag voor artikel 1.1.1 zal met € – 1 409 000 worden verlaagd.

4) Nabetaling budget WMO 2009

De definitieve begrotingsstand 2009 van het gemeentefonds is voor de integratie-uitkering WMO € 6,758 miljoen hoger uitgekomen dan aan gemeenten is betaald. Dit bedrag, dat onderdeel was van de «wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2009», is in 2010 aan de gemeenten uitbetaald.

5) Realisatie WMO 2010

Door indexatie en beleidsmatige mutaties is er in 2010 voor de integratie-uitkering WMO € 3,652 miljoen minder betaald dan begroot.

6 en 7) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2010 en integratie-uitkeringen 2010

Bij Voorlopige Rekening is vastgesteld hoe de in 2010 gerealiseerde uitbetalingen voor de decentralisatie-uitkeringen (DU) en integratie-uitkeringen (IU) aan de gemeenten zich verhouden tot het bedrag dat bij de 2^de suppletore begroting 2010 voor de uitbetalingen is geraamd. Daarbij is gebleken dat er in totaal lagere uitbetalingen zijn gedaan dan bij 2^de suppletore begroting 2010 werden verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van € 6 000 (positief) bij de integratie-uitkeringen en € – 748 000 (negatief) bij de decentralisatie-uitkeringen. In onderstaande tabel wordt een specificatie gegeven van deze bedragen. Deze onderdelen zullen bij 1^ste suppletore begroting 2011 opwaarts worden bijgesteld. Deze mutaties in de uitgaven bij 1^ste suppletore begroting 2011 hebben dus nog betrekking op het begrotingsjaar 2010.

8) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2010

Bij Voorlopige Rekening is vastgesteld hoe de in 2010 gerealiseerde uitbetalingen aan de gemeenten zich verhouden tot het bedrag dat bij de 2^de suppletore begroting 2010 voor de uitbetalingen is geraamd. Daarbij is gebleken dat er lagere uitbetalingen zijn gedaan dan bij de 2^de suppletore begroting 2010 werd verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van € – 244 546 000 (negatief).

De reden van het verschil ligt in het feit dat zolang de uitkeringsfactor1 niet definitief is de omvang van betalingen aan de gemeenten kan afwijken ten opzichte van wat in de begroting vermeld staat. De oorzaak ligt bij het verschil tussen raming van de verdeelmaatstaven voor de bepaling van voorlopige uitkeringsfactor en de verdeelmaatstaven die bij de betalingen worden gebruikt. Indien bij de betalingen de definitieve verdeelmaatstaven niet beschikbaar zijn, worden de gegevens van het vorige jaar gebruikt. Op het moment dat de definitieve gegevens beschikbaar komen, kan het gat tussen begroting en uitbetaling gedicht worden door de uitkeringsfactor aan te passen. Het onderdeel wijziging betalingsverloop algemene uitkering zal bij 1^ste suppletore begroting 2011 dan ook met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld. Deze mutatie bij 1^ste suppletore begroting 2011 heeft dus nog betrekking op het begrotingsjaar 2010.

Verplichtingen

In de volgende tabel wordt ter toelichting een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het verplichtingenbedrag van het gemeentefonds.Ten opzichte van de 2^de suppletore begroting 2010 is het verplichtingenbedrag met € – 4 346 000 gewijzigd.

De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties. Voor de verklaringen van de in de tabel weergegeven mutaties wordt verwezen naar de verklaringen bij de overeenkomende mutaties van de «uitgaven»

Ontvangsten

Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de 2^de suppletore begroting 2010 worden de ontvangsten met € – 249 634 000 verlaagd.