Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 15 december 2010
In reactie op uw brief van 7 december 2010, waarin u de vraag van het lid Bashir overbrengt hoe ik de motie Bashir (Kamerstuk 32 500 XII, nr. 24) ga uitvoeren, wil ik u informeren over het volgende.
Op 8 december is met NS gesproken over toiletten in de trein en de maatschappelijke onrust die treinen zonder toilet opleveren. NS heeft in dit gesprek een aantal zaken toegezegd:
– NS zal vanaf heden geen nieuwe Sprinters zonder toiletten meer bestellen en zal de bestaande opties voor vervolgbestellingen annuleren.
– NS zal op zeer korte termijn tijdelijke toiletvoorzieningen voor reizigers realiseren op ongeveer 10 stations.
– NS zal de in totaal 131 reeds bestelde en grotendeels geleverde nieuwe Sprinters zonder toilet zo veel mogelijk alleen nog inzetten op trajecten waar het overgrote deel van de reizigers korte reizen maakt.
– Vanwege het afzien van de vervolgbestellingen van de huidige nieuwe Sprinter zal NS op korte termijn bezien wat de (alternatieve) mogelijkheden zijn voor de toekomstige behoefte aan Sprintermaterieel (met toilet).
De op 7 december 2010 aangenomen motie Bashir stelt dat in de nieuwe vervoerconcessie voor het hoofdrailnet een toilet in iedere trein verplicht gesteld dient te worden. Dit in aanvulling op de motie Roemer (Kamerstuk 25 847, nr. 65), die vraagt om toiletten in elke trein in 2030. NS meldt dat het bedrijf de 131 nieuwe Sprinters tussentijds zou kunnen voorzien van toiletten (NS gaat nog na wat een goed moment is gelet op zaken als de onderhoudsplanning en de mogelijkheden om langer aan de inzet te onttrekken). Maar zoals ik u eerder heb laten weten zijn hier flinke kosten aan verbonden. Gezien het feit dat de motie over een periode speelt tot 2030, is er nog enige tijd om hier invulling aan te geven.
In eerdere brieven en debatten heb ik u gemeld dat het bouwen van toiletten op stations mij vooralsnog een betere, veel goedkopere manier lijkt om de OV-keten te voorzien van voldoende toiletten. ProRail is in mijn opdracht nog steeds bezig met een verkenning naar deze optie.
Inzake het amendement Van Tongeren/Van Gent (Kamerstuk 32 500 XII, nr. 10) wil ik onderstrepen dat de voor dit amendement aangedragen dekking via de aanbestedingsmeevaller bij ProRail niet beschikbaar is. Die meevaller is al in 2005 door het ministerie van Financiën uit de beschikbare middelen van IenM gehaald.
Dat heb ik uw Kamer gemeld in mijn brief van 3 december 2010 (Kamerstuk 32 500 XII, nr. 56). Ik ontraad het amendement daarom nog steeds. Ik geef de Kamer in overweging om na kennisneming van de verkenning van ProRail eventueel een nieuw amendement over toiletten in te dienen.
De minister van Infrastructuur en Milieu,
M. H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus
1. Verbeteren verstaanbaarheid/beschikbaarheid van de omroepinstallaties op stations. Op een aantal grote stations dient de verstaanbaarheid van de omroep verbeterd te worden. Dit komt mede door bouwwerkzaamheden. De grootste ergernissen (Amsterdam Centraal, Rotterdam Centraal, Utrecht Centraal) zijn inmiddels verholpen door middel van extra luidsprekers, het verbeteren van de plaats van de luidsprekers en het inregelen van de luidsprekers.
2. Mogelijkheid om reisadviezen in de reisplanner aan te passen, onafhankelijk van het logistieke plan («Just In Time Table»). In verstoorde situaties, waarbij treinen uitvallen, wil de reiziger al thuis goed geïnformeerd worden over de reismogelijkheden. De treindienstleiding werkt echter maar korte tijd vooruit, waardoor de reisadviezen voor langer dan ongeveer 30 minuten vooruit in verstoorde situaties onbetrouwbaar zijn. Sinds kort bestaat de mogelijkheid om uitgevallen treinen ver vooruit uit de reisplanner te verwijderen, waardoor deze up-to-date blijft.
3. Verbetering van de reisinformatie in de treinen. In de Intercity’s gaat NS schermen aanbrengen waarop NS de actuele informatie over de reistijd, aansluitingen etc. presenteert. In nieuwe treinstellen zitten lichtkranten met reisinformatie. Er wordt gewerkt aan meer automatische omroepen in de trein. Overigens zal in verstoorde situaties altijd de conducteur blijven omroepen, op basis van de informatie op zijn/haar Railpocket en/of de informatie die hij/zij telefonisch van een medewerker reisinformatie van NS ontvangt.
4. NS heeft reisinformatiescenario's ontwikkeld voor alternatieve dienstregelingen, zoals de Alternatieve Dienstregeling Volgende Dag (ADVD) en het snel alternatief plan (SAP) die voortaan zullen worden toegepast.
5. NS en ProRail werken qua vorm van reisinformatie aan harmonisatie van alle berichten volgens het Oorzaak-Prognose-Advies model. Hierdoor wordt een herkenbaar beeld naar de reizigers gecreëerd. Hierbij worden eerder prognoses afgegeven over het probleem en de oplossing. Op dit moment wordt door ProRail bij wijze van proef in het bediengebied van Zwolle en Groningen binnen 5 minuten na het ontstaan van een verstoring een prognose gegeven op basis van ervaringen uit het verleden. Bij bewezen geschiktheid zal deze werkwijze landelijk worden uitgerold.
6. Invoering van Infoplus. Met Infoplus worden alle stations van nieuwe, digitale reisinformatieschermen voorzien. Deze schermen zijn vanuit verschillende posten bedienbaar en kunnen beter gevoed worden met de actuele informatie. Dit systeem wordt nu getest door ProRail. De schermen worden gedurende 2011 daadwerkelijk per station uitgerold. Daarnaast wordt overgeschakeld naar de Infoplus informatie keten. Deze gaat uit van een centrale bron voor alle reisinformatie, waardoor inconsistentie tussen de verschillende middelen wordt voorkomen. Infoplus draagt dus bij aan de vergroting van de beschikbaarheid van juiste en actuele reisinformatie op de stations.