Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

INHOUDSOPGAVE

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 4

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2010 wijzigingen aan te brengen in:

• • de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties;

• • de begrotingsstaat inzake de baten-lastendiensten van dit ministerie.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Leeswijzer

De eerste suppletore begroting geeft een beeld van de uitvoering van de begroting 2010. De stand van de eerste suppletore begroting wordt vanaf de stand van de ontwerpbegroting 2010 opgebouwd.

2. Het beleid

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Toelichtingen Uitgaven

Toelichtingen Ontvangsten

Aanwending eindejaarsmarge begroting VII (x € 1 000)

2.2 De beleidsartikelen

Beleidsartikel 21. Nationaal crisis- en veiligheidsbeleid

Uitgaven

Artikelonderdeel 21.1

• a. Bijdrage ten behoeve van het project NEC wordt overgeheveld vanuit artikel 25.

Artikelonderdeel 21.2

• a. Het betreft hier investeringskosten in het kader van Cell Broadcast. Deze kosten worden gemaakt ten behoeve van specifieke burgeralarmering waardoor de burgers bij rampen of crises zeer snel op lokaal/regionaal of landelijk niveau gealarmeerd kunnen worden via hun mobiele telefoon.

Beleidsartikel 23. Veiligheidsregio’s en Politie

Uitgaven

Artikelonderdeel 23.25

• b. Bij de wijziging van de begrotingsstructuur vanaf de begroting 2010 is een deel van de apparaatuitgaven voor Veiligheid en Bestuur (artikel 25) toegewezen aan de apparaatuitgaven voor Politie en Veiligheidsregio’s (artikel 23) en wordt nu overgeheveld naar artikel 25 Veiligheid en Bestuur.

Artikelonderdeel 23.1

• a. Bij de wijziging van de begrotingsstructuur is een deel van de voorziene bijdragen aan het KLPD en de Politieacademie ten onrechte toegewezen aan artikelonderdeel 23.1.

• c. Om op termijn de operationele sterkte van de politie te handhaven, is de komende drie jaar een minimale instroom van 1600 aspiranten per jaar benodigd. De Nederlandse politie ontvangt hiervoor een eenmalige bijdrage per aspirant. Om dit te bekostigen wordt de begroting met € 14 mln. opgehoogd.

• d. Het betreft hier de investeringskosten in het kader van Cell Broadcast (artikel 25.1) Deze kosten worden gemaakt ten behoeve van specifieke burgeralarmering waardoor de burgers bij rampen of crises zeer snel op lokaal/regionaal of landelijk niveau gealarmeerd kunnen worden via hun mobiele telefoon.

• e. Sinds de overgang van de middelen van het Ministerie van Justitie naar het Ministerie van BZK kunnen de politiekorpsen de kosten die zij hebben voor tolken etc. declareren bij het Ministerie van BZK.

  De verwachting is dat hierop een groter beroep zal worden gedaan. Het budget wordt overgeheveld naar artikelonderdeel 23.3.

• h. De loonbijstelling tranche 2010 wordt niet uitgekeerd. Om de politiekorpsen in de gelegenheid te stellen zich aan de thans in de CAO vastgelegde verplichtingen te voldoen, wordt de raming in 2010 verhoogd ten laste van het budget van latere jaren.

• i. De raming voor de asielkosten van de politie wordt opgehoogd op basis van de huidige inzichten omtrent de instroom van asielzoekers.

Artikelonderdeel 23.2

• a. Bij de wijziging van de begrotingsstructuur is een deel van de voorziene bijdragen aan het KLPD en de Politieacademie ten onrechte toegewezen aan artikelonderdeel 23.1.

  Budget wordt overgeheveld naar artikel 23.1.

• e. De loonbijstelling tranche 2010 wordt niet uitgekeerd. Om de politiekorpsen in de gelegenheid te stellen zich aan de thans in de CAO vastgelegde verplichtingen te voldoen, wordt de raming in 2010 verhoogd ten laste van het budget van latere jaren.

Artikelonderdeel 23.3

• b. In het programma Cybercrime (PAC) is vertraging ontstaan doordat de intentie bestond om in 2009 het team High Tech Crime (THTC) van de KLPD onder te brengen bij het PAC. Door de financiële situatie van het THTC en de vertraging van de evaluatie THTC was het in 2009 niet haalbaar dit te bewerkstelligen. De uitgaven schuiven door naar 2010.

• d. Door vertraging in 2009 van het aanbestedingstraject crashtender (een speciaal type brandweervoertuig, met name gebruikt op luchthavens) en bouw kazerne Bonaire komen de kosten tot uitbetaling in 2010.

• e. De verdere landelijke uitrol van Burgernet vindt in vijftig gemeenten plaats in 2010.

• f. Sinds de overgang van de middelen van het Ministerie van Justitie naar het Ministerie van BZK kunnen de politiekorpsen de kosten die zij hebben voor tolken etc. declareren bij het Ministerie van BZK. De verwachting is dat hierop een groter beroep zal worden gedaan.

• i. Bij de wijziging van de begrotingsstructuur is de stijging van de bijdrage van de Politie voor de exploitatie van C2000 (artikel 23 Politie en Veiligheidsregio’s) ten onrechte toegewezen aan artikel 25 Informatiebeleid Veiligheid.

• j. Bijdrage 2010 van het Ministerie van Defensie (KMar), van Financiën (Douane) en van VWS (ambulancediensten) voor het gebruik van het C2000 netwerk.

• k. Dossier Taskforce Gehandicapten (zelfredzaamheid) valt wat betreft beleid onder verantwoordelijkheid van artikel 25.

Artikelonderdeel 23.4

• a. In 2009 heeft de minister uitstel verleend aan de veiligheidsregio’s die nog niet volledig voldeden aan de voorwaarden voor uitbetaling van de 2e tranche convenanten. In 2010 zullen deze betalingen na toetsing aan de voorwaarden, alsnog worden voldaan.

Beleidsartikel 25. Veiligheid en Bestuur

Uitgaven

Artikelonderdeel 25.25

• a. Bij de wijziging van de begrotingsstructuur is een deel van de apparaatsuitgaven voor Veiligheid en Bestuur (artikel 25) ten onrechte toegewezen aan de apparaatsuitgaven voor Politie en Veiligheidsregio’s (artikel 23).

• c. Ingaande 1 maart 2010 is bLMD (bureau Landelijk Management Development) onderdeel Politie overgeplaatst naar bureau Algemene Bestuursdienst. De hiermee gemoeide apparaat- en programma-uitgaven worden overgeboekt naar ABD (artikel 37.25).

Artikelonderdeel 25.1

• a. De realisatie van het prostitutieregistratiesysteem is in 2009 vertraagd. Dit systeem wordt in 2010 gerealiseerd.

• d. Verlenging pilot decentralisatie toezicht Drank- en Horecawet (BZK-deel).

• i. Dossier Taskforce Gehandicapten (zelfredzaamheid) valt wat betreft beleid onder verantwoordelijkheid van artikel 25.

• j. Budgetoverheveling binnen artikel 25 in het kader van het programma Bestuurlijke Aanpak, ter financiering van onder andere het Keurmerk Veilig Ondernemen. Zie ook artikel 25.2.

• k. Bijdrage drugspilots Limburg Zuid als uitvloeisel afspraken WWI-BZK voor intensivering met betrekking tot overlast en verloedering.

Artikelonderdeel 25.2

• a. Bij de nieuwe begrotingsindeling is de bijdrage Politie in de exploitatiekosten C2000 geboekt op artikel 25.2. Deze uitgaven worden echter verantwoord op artikel 23.3.

• b. Budgettaire bijdrage voor 2010 vanuit artikel 25 ten behoeve van het project NEC (artikel 21).

• g. Overdracht van financiële middelen naar het ministerie Defensie ten behoeve van I-Bridge.

• h. Budgetoverheveling binnen artikel 25 in het kader van het programma Bestuurlijke Aanpak, ter financiering van o.a. het Keurmerk Veilig Ondernemen. Zie ook artikel 25.1.

Beleidsartikel 27. Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst

Uitgaven

Artikelonderdeel 27.1

• a. Compensatie voor kosten van de FLO-regeling. In 1999 is een individuele overeenkomst met de per 1 januari 2000 in dienst zijnde personeelsleden van de AIVD afgesloten. Hierin is de garantie gegeven dat medewerkers geen financieel nadeel zouden ondervinden van het (anders) aanwijzen van de substantieel bezwarende functies door de minister. Deze individuele garantie houdt in dat de medewerkers de dienst op 60-jarige leeftijd kunnen blijven verlaten met behoud van materieel dezelfde rechten als die zij hadden voor 1 januari 2000.

• f. Het betreft de bijdrage van verschillende departementen/organisaties aan het Nationaal Bureau Verbindingsbeveiliging.

• g. De loonbijstelling tranche 2010 wordt niet uitgekeerd. Om de AIVD in de gelegenheid te stellen zich aan de thans in de CAO vastgelegde verplichtingen te voldoen, wordt de raming in 2010 verhoogd ten laste van het budget van latere jaren.

Artikelonderdeel 27.2

• a. Door de groei van de dienst sinds besluitvorming Havermans/van Gogh is het beroep op de geheime begroting structureel toegenomen.

Beleidsartikel 29. IOOV

Beleidsartikel 31. Bestuur en Democratie

Uitgaven

Artikelonderdeel 31.25

• b. De ruimte van de uitkeringsregelingen voormalige gebiedsdelen wordt incidenteel aangewend voor de uitvoeringsproblematiek van de organisatie Bestuur en Democratie.

Artikelonderdeel 31.3

• c. De start van het programma modernisering Gemeentelijke Basisadministratie (mGBA) was uitgesteld vanwege een langere opstartfase. Dit werd veroorzaakt door de personele invulling van het project en een extra onderzoek naar de positionering van het Burger Zaken Systeem Kern.

• d. Het programma Online Raadpleegbare Reisdocumenten Administratie (ORRA) maakt deel uit van het Programma Reisdocumenten. Anders dan gepland, is het programma ORRA nog niet gestart. Dit hangt samen met de uitgestelde start van het programma mGBA en de waarborgen die moeten worden gerealiseerd voor de bescherming van de gegevens en het tegengaan van oneigenlijk gebruik. Het budget voor de in 2009 voorziene uitgaven zijn daarom naar 2010 doorgeschoven.

• e. In het bestuurlijk akkoord van BZK met de VNG omtrent modernisering van de Gemeentelijke Basisadministratie (mGBA) is afgesproken dat een bedrag van € 1,0 miljoen zal worden overgeboekt uit het gemeentefonds om een budget te creëren voor het, onder verantwoordelijkheid van de gemeenten uit te voeren, project «Aanvullende Modules».

• f. In een bestuurlijk akkoord (december 2009) hebben de VNG en BZK afgesproken dat er een lokale variant komt van het Burger Zaken Systeem Kern. De kosten hiervan worden gedeeld door de gemeenten en BZK. Voor de ontwikkeling van BZS-K lokaal is € 2,5 miljoen nodig in de jaren 2010–2015. BZK betaalt € 1,2 miljoen. De gemeenten betalen € 1,3 miljoen.

  • i. Het financieringsarrangement mGBA/ ORRA is niet meer actueel, doordat de programma's vertraging hebben opgelopen. Om de budgetten in lijn te brengen met de financieringsbehoefte is BZK met de VNG een ander ritme van de lening overeengekomen. De som van de lening blijft gelijk.

Beleidsartikel 33. Dienstverlenende en innovatieve overheid

Uitgaven

Artikelonderdeel 33.2

• b. Bijdrage uit het Gemeentefonds voor de uitvoering van het beheer van Antwoord.nl.

Artikelonderdeel 33.3

• b. Het Ministerie van Economische Zaken neemt het opdrachtgeverschap voor Forum Standaardisatie over. De bijbehorende budgetten worden daarom overgeheveld naar Economische Zaken.

Beleidsartikel 35. Arbeidszaken overheid

Uitgaven

Artikelonderdeel 35.1

• b. Het programma Veilige Publieke Taak (VPT) zet in 2010 in op uitvoering van maatregelen voor een veiliger openbaar vervoer, een Postbus 51 campagne waarin burgers worden opgeroepen te handelen bij agressie tegen werknemers met een publieke taak en een shared service VPT.

Artikelonderdeel 35.3

• a. Door afname van het aantal gerechtigden zullen de uitgaven van uitkeringsregelingen van voormalige gebiedsdelen afnemen.

Beleidsartikel 37. Kwaliteit Rijksdienst

Uitgaven

Artikelonderdeel 37.25

• b. Ingaande 1 maart 2010 is bureau Landelijke Management Development, onderdeel Politie overgeplaatst naar bureau Algemene Bestuursdienst. De hiermee gemoeide apparaat- en programma-uitgaven volgen deze verschuiving.

Artikelonderdeel 37.1

• a. Overboekingen van diverse departementen voor het programma verzilvering: het langer en op flexibele wijze benutten van mensen met managementervaring.

• b. Mutatie van uitgaven en ontvangsten die samenhangen met inzet van topmanagement uit de Algemene Bestuursdienst op interim-basis binnen de overheid. De kosten die hiervoor worden gemaakt, worden doorberekend. De verwachting is dat de interim-activiteiten komende 4 jaar licht zullen stijgen.

• h. Ontvangsten van inspecties van diverse departementen ten behoeve van inspectieraad.

Artikelonderdeel 37.2

• a. Bijdrage van diverse departementen aan de activiteiten met betrekking tot personeel en organisatie van de Interdepartementale Commissie Bedrijfsvoering Rijksdienst (ICBR).

• d. Betreft een bijdrage van Buitenlandse Zaken voor aanschaf File-net licenties dat wordt ingezet voor P-Direkt.

• h. Betreft een bijdrage in het kader van de Vernieuwing Rijksdienst voor het project automatisering functiegebouw Rijk.

Artikelonderdeel 37.3

• a. Betreft overboekingen naar diverse departementen van tijdelijk budget Vernieuwing Rijksdienst ten behoeve van de CIO-functie (Chief Information Officer).

• c. Betreft een structurele terugboeking naar diverse departementen voor het beheer van Rijksweb (DWR). Deze kosten worden vanaf 2010 via facturen aan de diverse departementen doorbelast.

• d. Overboekingen naar diverse departementen voor het Beheer Digitale Werkomgeving Rijk.

• g. Bijdrage van Buitenlandse Zaken aan het wegwerken van archiefachterstanden (Doc-Direkt).

  Overig: De baten-lastendienst Werkmaatschappij heeft op 31-12-2009 een surplus van het eigen vermogen van circa € 0,7 mln. De eigenaar van de Werkmaatschappij heeft besloten dat de Werkmaatschappij dit surplus mag behouden, omdat het beheer van de bedrijfseenheid Digitale Werkomgeving Rijk (DWR), onderdeel van Werkmaatschappij, wordt omgezet waardoor een incidenteel tekort ontstaat van € 0,7 mln. Dit incidentele tekort wordt door het surplus gedekt.

Artikelonderdeel 37.4

• a. Bijdrage voor het project 4FM. Het project omvat het opzetten van een gemeenschappelijke organisatie voor facilitaire dienstverlening voor vier ministeries (BuiZa, SZW, VROM, VenW)

• b. Bijdrage voor het project elektronisch bestellen en factureren. Het project omvat het mogelijk maken van geautomatiseerde afhandeling van bestellen en factureren voor de rijksoverheid. Dit leidt tot besparingen, efficiency en kwaliteitsverbeteringen binnen het inkoopproces.

• c. Bijdrage voor het project categoriemanagement. Bij dit project wordt categoriemanagement ingezet als manier om rijksbreed slimmer in te kopen. Daarbij zijn er diverse categorieën geïdentificeerd waarbij 1 departement voor de andere departementen inkoopt.

• f. Bijdrage van diverse departementen aan de activiteiten met betrekking tot facilitaire zaken van de Interdepartementale Commissie Bedrijfsvoering Rijksdienst (ICBR).

• h. Jaarlijkse bijdrage van de Rijksgebouwendienst voor de taken op het gebied van rijkshuisvesting.

Ontvangsten

• a. Mutatie van uitgaven en ontvangsten die samenhangen met inzet van topmanagement uit de Algemene Bestuursdienst op interim-basis binnen de overheid. De kosten die hiervoor worden gemaakt, worden doorberekend. De verwachting is dat de interim-activiteiten komende 4 jaar licht zullen stijgen.

• d. Betreft een bijdrage van Buitenlandse Zaken voor aanschaf File-net licenties dat wordt ingezet voor P-Direkt.

• e. Ontvangsten van inspecties van diverse departementen ten behoeve van inspectieraad.

• f. Jaarlijkse bijdrage van de Rijksgebouwendienst voor de taken op het gebied van rijkshuisvesting.

2.3 Niet-beleidsartikelen

39. Algemeen

Uitgaven

Artikelonderdeel 39.1

• d. Betreft een bijdrage in het kader van de Vernieuwing Rijksdienst voor de ontwikkeling van een Rijksbreed crisiscentrum waarbij processen, ICT, opleidingen en oefeningen rijksbreed voor alle decentrale coördinatiecentra worden gestandaardiseerd.  

• e. Betreft middelen voor Sociaal Flankerend Beleid in het kader van de Vernieuwing Rijksdienst.

• f. Bijdrage aan het Stimuleringsfonds innovatieprojecten.

• j. Betreft het doorberekenen van dienstverlening aan de baten-lastendiensten Werkmaatschappij en P-Direkt.  

• k. Het gaat hier om de interne verrekening van kosten voor de repro/postkamer, buitenpanden, smartphones, telewerkvoorzieningen en de doorbelaste kosten voor het netwerkbeheer aan de buitenpanden.

• m. Betreft herschikking van budgetten ten behoeve van de kosten voor huisvesting en informatievoorziening.

• u. Middelen voor de Rijksacademie voor bedrijfsvoering, clustering meldkamers en Rijksmarktplaats uit het stimuleringsbudget Vernieuwing Rijksdienst.

• x. In het kader van de Vernieuwing Rijksdienst ontvangt BZK een bijdrage voor het opzetten van een Topinstituut voor publiek management.

Ontvangsten

• a. Betreft het doorberekenen van dienstverlening aan de baten-lastendiensten Werkmaatschappij en P-Direkt.

• b. Het gaat hier om de interne verrekening van kosten voor de repro/postkamer, buitenpanden, smartphones, telewerkvoorzieningen en de doorbelaste kosten voor het netwerkbeheer aan de buitenpanden.

41. Nominaal en onvoorzien

Artikelonderdeel 41.3

• a. Over het restant van de taakstelling «Bestuurskosten» hebben Rijk en VNG/IPO in 2008 afspraken gemaakt (zie Tweede Kamer, 32 123 VII, .nr. 9). Deze afspraken worden nu begrotingstechnisch verwerkt.

43. VUT-fonds

Ontvangsten

• a. De liquiditeitsbehoefte van het VUT-fonds wijzigt over de jaren heen. Hier wordt de meerjarenraming op aangepast. In 2010 zal het fonds minder aflossen.

3. Baten-lastendienst Logius

Algemeen

Logius is in 2006 opgericht als gemeenschappelijke beheerorganisatie voor overheidsbrede ICT-oplossingen. Met ingang van 2010 heeft Logius de status van tijdelijke baten-lastendienst gekregen. Logius is onderdeel van het directoraat-generaal Bestuur en Koninkrijksrelaties (DGBK) van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). De missie van Logius luidt: «Logius, de dienst digitale overheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, biedt publieke dienstverleners een samenhangende ICT-infrastructuur, zodat burgers en bedrijven betrouwbaar, snel, groen en gemakkelijk elektronisch zaken met hen kunnen doen.»

Beheer en exploitatie van bestaande producten

Logius verzorgt het beheer en de exploitatie van overheidsbrede ICT-producten en -standaarden. Beheer en exploitatie hebben betrekking op het stabiel draaiend houden van een product en het (daadwerkelijk) beschikbaar stellen daarvan aan klanten. Vooraf vastgestelde dienstverleningsafspraken geven klanten inzicht in wat zij kunnen verwachten van de producten die Logius in beheer heeft.

Inbeheername van nieuwe producten

Bij de inbeheername van een nieuw product toetst Logius in hoeverre dit product voldoet aan de eisen om in beheer te worden genomen. Uitgangspunt is dat nieuwe producten passen in de missie van Logius en derhalve betrekking hebben op infrastructurele producten met een generiek karakter.

Doorontwikkeling

Indien klanten een nieuwe functionaliteit op een bestaand product wensen en er is een beleidsopdrachtgever bereid zorg te dragen voor de financiering ervan, dan is er sprake van doorontwikkeling. Logius is een beheerorganisatie; doorontwikkeling vindt daarom zo veel mogelijk buiten Logius plaats. Om in een vroeg stadium te kunnen sturen op gewenste functionaliteiten die nodig zijn voor optimaal beheer, verzorgt Logius veelal de tactische aansturing van doorontwikkelactiviteiten.

Stimulering van gebruik

De winst van een gemeenschappelijke beheerorganisatie als Logius komt pas echt van de grond als steeds meer overheidorganisaties gebruik maken van de producten van Logius. Logius heeft daarom ook de taak om het gebruik van de producten te stimuleren. Logius onderhoudt daartoe contacten met (potentiële) klanten, inventariseert klantwensen, geeft voorlichting over (nieuwe) producten en zorgt voor de uitwisseling van best practices. Ook ondersteunt Logius klanten in het stimuleren van het gebruik door eindgebruikers (burgers en bedrijven). Een goede elektronische dienstverlening aan burgers en bedrijven is gebaat bij een brede inzet van de producten van Logius, niet alleen in aantal aansluitingen, maar ook in aantal processen en in het daadwerkelijk gebruik door klanten.

Exploitatie

Exploitatieoverzicht 2010