Gepubliceerd: 26 november 2009
Indiener(s): Eimert van Middelkoop (minister defensie) (GPV)
Onderwerpen: begroting financiƫn
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-32222-X-2.html
ID: 32222-X-2

32 222 X
Wijziging van de begrotingsstaten van het ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2009 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota)

nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING

(A) ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Toelichting bij wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2009 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het ministerie van Defensie (X).

De in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

De Minister van Defensie,

E. van Middelkoop

(B) BEGROTINGSTOELICHTING

De departementale begroting

1. Leeswijzer

Budgettair kader

Uit de hiervoor vermelde samenvattende begrotingsstaat blijkt dat ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2009 een bedrag van € 10,754 miljoen aan de begroting voor 2009 wordt onttrokken en dat het begrotingsbedrag voor de ontvangsten 2009 met € 8,074 miljoen wordt verlaagd. Dit leidt tot een uitgavenbudget van € 8 727,284 miljoen en een ontvangstenbudget van € 531,469 miljoen voor het ministerie van Defensie. Het bedrag voor de in 2009 aan te gane verplichtingen wordt verlaagd met € 588,726 miljoen tot € 8 503,139 miljoen.

Samenvatting belangrijkste begrotingswijzigingen

Tot de belangrijkste begrotingswijzigingen kan worden gerekend de toekenning van € 18,0 miljoen van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Het gaat hier om de investeringsbijdrage voor de Nederlandse deelname aan het C-17 initiatief van de NAVO om de strategische luchttransportcapaciteit te vergroten. Een generale mutatie van € – 22,198 miljoen heeft betrekking op het niet-relevante deel van de pensioenen en uitkeringen. Daarnaast is er sprake van overhevelingen met diverse andere departementen voor een totaalbedrag van per saldo € 1,5 miljoen. De neerwaartse bijstelling van de ontvangsten wordt per saldo veroorzaakt door lagere verkoopopbrengsten (€ 29,0 miljoen) en lagere personele ontvangsten (€ 4,1 miljoen). Hier tegenover staan hogere ontvangsten die verband houden met het aandeel van de deelnemende landen in de uitvoering van crisisbeheersingsoperaties (€ 14,1 miljoen) en diverse overige ontvangsten voor een bedrag van € 10,9 miljoen. De verlaging van het verplichtingenniveau is ontstaan door de diverse investeringsprojecten administratief in overeenstemming te brengen met de contractgegevens en de bijbehorende fasering. Dit is met name een uitvloeisel van het overgaan naar het nieuwe administratiesysteem (SAP) en het schonen van de oude administratie (Geïntegreerde Verplichtingen Kas Kosten Administratie).

Uitvoeren crisisbeheersingsoperaties

Op de website van het ministerie van Defensie (www.defensie.nl/missies) is actuele informatie beschikbaar over de verschillende crisisbeheersingsoperaties.

2. Het beleid

Algemeen

Met dit wetsvoorstel wordt voorgesteld de begrotingen van de uitgaven en de ontvangsten van het ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2009, respectievelijk met € 10,754 miljoen en € 8,074 miljoen te verlagen.

De mutaties die tot deze aanpassingen leiden worden in de Najaarsnota 2009 (Kamerstukken II, 2009–2010, ......., nr. 1) opgenomen.

De cijfermatige aansluiting ten opzichte van de Voorjaarsnota 2009 is als volgt:

Uitgaven

Stand begroting Voorjaarsnota 2009 € 8 738,038 miljoen

Totaal mutaties na Voorjaarsnota opgenomen in de Miljoenennota 2010 – €     5,198 miljoen

Nadere wijzigingsvoorstellen 2009 – €     5,556 miljoen

Stand begroting Defensie (X) in de Najaarsnota 2009 € 8 727,284 miljoen

Ontvangsten

Stand begroting Voorjaarsnota 2009 € 539,543 miljoen

Totaal mutaties na Voorjaarsnota opgenomen in de Miljoenennota 2010 – €   4,111 miljoen

Nadere wijzigingsvoorstellen 2009 – €   3,963 miljoen

Stand begroting Defensie (X) in de Najaarsnota 2009 € 531,469 miljoen

Overzicht uitgavenmutaties

Bedragen x EUR 1 000

OmschrijvingUCBOCZSKCLASCLSKCKMarDMOCDCGeh. Nom.Alg. Totaal
Begroting 2009 (incl. Nota van Wijziging)326,1625,41 351,4717,0386,12 285,11 009,02,281,61 684,08 467,9
Wijzigingen in samenhang           
met de Voorjaarsnota 2009           
1. Definitieve eindejaarsmarge 2008        – 33,0 – 33,0
2. Overhevelingen tussen departementen51,0   0,7 – 6,3 – 1,1 44,3
3. Herschikking tussen defensieonderdelen – 12,1– 10,2– 10,00,821,3114,6 – 76,0– 28,40,0
4. Bijstelling ontvangsten        8,0 8,0
5. Toekenning Loonbijstellling        177,7 177,7
6. Toekenning Prijsbijstellling        71,9 71,9
7. Sociaal flankerend beleid        1,2 1,2
Stand Voorjaarsnota 2009377,1613,31 341,2707,0387,62 306,41 117,32,2230,41 655,68 738,0
1. Herschikking tussen defensieonderdelen        – 1,21,20,0
2. Overhevelingen van/naar andere departementen        – 1,1 – 1,1
3. Uitdeling loonbijstelling 20,241,917,811,613,016,1 – 149,729,10,0
4. Uitdeling prijsbijstelling 3,76,55,52,246,18,60,0– 76,43,60,0
5. Bijstelling ontvangsten        – 4,1 – 4,1
Afrondingsverschillen          0,0
Stand Miljoenennota 2010377,1637,31 389,6730,3401,42 365,51 141,92,2– 2,01 689,48 732,8
Nadere wijzigingen:           
6. Overhevelingen van/naar andere departementen     18,0  1,0– 20,6– 1,6
7. Bijstelling ontvangsten Crisisbeheersingsoperaties14,1         14,1
8. Herschikking tussen defensieonderdelen – 0,9– 18,7– 1,70,066,0– 20,7 – 16,1– 8,00,0
9. Bijstelling ontvangsten        10,9 10,9
10. Bijstelling ontvangsten verkoopopbrengsten     – 39,010,0   – 29,0
Afrondingsverschillen          0,0
Stand tweede suppletoire begroting 2009/Najaarsnota 2009391,2636,41 370,9728,7401,42 410,51 131,32,2– 6,21 660,88 727,3

Toelichting

A. Mutaties tot stand Miljoenennota 2010

1. Herschikkingen tussen defensieonderdelen

Het betreft hier de eerder gestalde uitgaven voor het Sociaal Beleidskader, die nu naar de Bestuursstaf worden overgeboekt.

2. Overhevelingen tussen departementen

Overhevelingen van het ministerie van Defensie naar andere departementen hebben per saldo geleid tot een verlaging van het defensiebudget met € 1,1 miljoen. Het gaat hier om een geleverde bijdrage aan het ministerie van Economische Zaken ten behoeve van nanotechnologie (€ 0,2 miljoen) en de afrekening van het Kluwer-contract 2009 waartoe aan het ministerie van Financiën € 0,9 miljoen is overgeheveld.

3 en 4. Uitdeling loon- en prijsbijstelling

Het betreft hier de verdeling van de loon- en de prijsbijstelling over de defensieonderdelen.

5. Bijstelling ontvangsten

De uitgavenbegroting is met € 4,1 miljoen verlaagd in verband met de doorwerking in de uitgaven van de lager dan geraamde ontvangsten.

B. Nadere wijzigingen

6. Overhevelingen tussen departementen

Tot de belangrijkste overheveling kan worden gerekend de toekenning van € 18,0 miljoen van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Het gaat hier om de investeringsbijdrage voor de Nederlandse deelname aan het C-17 initiatief van de NAVO om de strategische luchttransportcapaciteit te vergroten. De uitgaven voor pensioenen en uitkeringen zijn voor het niet-relevante deel met € 22,2 miljoen neerwaarts bijgesteld en gebracht ten gunste van het generale beeld. Daarnaast hebben er diverse kleine overhevelingen van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor in totaal een bedrag van € 2,6 miljoen plaatsgevonden.

7. Bijstelling ontvangsten Crisisbeheersingsoperaties

De doorwerking in de uitgaven van de ontvangsten is met name het gevolg van de van partnerlanden ontvangen vergoeding voor de ondersteuning in Afghanistan. Daarnaast is een vergoeding ontvangen van de Verenigde Naties voor de Nederlandse inzet van personeel en materieel bij de UNIFIL missie.

8. Herschikkingen tussen defensieonderdelen

Het bepalen van het vermoedelijk beloop 2009 heeft geleid tot mutaties tussen de defensieonderdelen. Deze mutaties hebben onder andere betrekking op de bijstelling van de uitgaven voor het onderhoud aan wapensystemen en voorraden. De diverse bijstellingen op de exploitatie zijn een gevolg van gewijzigde uitgaven door vertraging van onder andere de projecten Walradar en Windmolens en het lager aantal claims in 2009 aangaande de Bommelerwaard dan was voorzien. Bijstelling van de personele uitgaven vindt onder andere plaats door minder oefeningen en aanpassing van het vermoedelijk beloop van de uitgaven voor pensioenen en uitkeringen. Voor de investeringen geldt onder andere dat de raming voor investeringen in infrastructuur en informatie-voorziening zijn bijgesteld.

9. Bijstelling ontvangsten

De doorwerking in de uitgaven van de hogere ontvangsten bedraagt € 10,9 miljoen. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting bij het overzicht van de ontvangstenmutaties.

10. Bijstelling ontvangsten verkoopopbrengsten

De uitgavenbegroting is neerwaarts aangepast met € 29,0 miljoen in verband met de doorwerking in de uitgaven van een andere fasering van de opbrengsten uit verkoop van materieel die op de ontvangstenbegroting verantwoord worden.

Overzicht ontvangstenmutaties

Bedragen x EUR 1 000

OmschrijvingUCBOCZSKCLASCLSKCKMarDMOCDCGeh. Nom.Alg. Totaal
Begroting 2009 (incl. Nota van Wijziging)1,423,918,28,75,0398,065,30,00,011,1531,5
Wijzigingen in samenhang           
met de Voorjaarsnota 2009           
1. Bijstelling ontvangsten – 8,0 1,0 15,0    8,0
Stand Voorjaarsnota 20091,415,918,29,75,0413,065,30,00,011,1539,5
1. Bijstelling ontvangsten – 0,6– 2,0– 0,4– 0,30,0– 0,8   – 4,1
Afrondingsverschillen           
Stand Miljoenennota 20101,415,316,29,34,7413,064,50,00,011,1535,4
Nadere wijzigingen:           
2. Bijstelling ontvangsten Crisisbeheersingsoperaties14,1         14,1
3. Bijstelling ontvangsten – 0,3– 0,12,02,30,02,5  4,510,9
4. Bijstelling ontvangsten verkoopopbrengsten     – 39,010,0   – 29,0
Stand tweede suppletoire begroting 2009/Najaarsnota 200915,515,016,111,27,1374,077,00,00,015,6531,5

Toelichting

A. Mutaties tot stand Miljoenennota 2010

1. Bijstelling ontvangsten

De bijstelling op de ontvangsten heeft betrekking op lagere personele ontvangsten in verband met verlaagde inhoudingen voor huisvesting.

B. Nadere wijzigingen

2. Bijstelling ontvangsten Crisisbeheersingsoperaties

De ontvangstenraming is naar boven bijgesteld. Dit is met name het gevolg van de van partnerlanden ontvangen vergoeding voor de ondersteuning in Afghanistan. Daarnaast is er een vergoeding ontvangen van de Verenigde Naties voor de Nederlandse inzet van personeel en materieel bij de UNIFIL-missie.

3. Bijstelling ontvangsten

De doorwerking in de uitgaven van de hogere ontvangsten bedraagt € 10,9 miljoen. Dit is onder andere het gevolg van extra ontvangsten die betrekking hebben op de gezondheidszorg. De Franse bijdrage in de vernieuwing van de brandstofpijpleiding tussen Nederland en België is ontvangen. Daarnaast is compensatie verkregen uit het Europese Subsidie Fonds voor specifieke opleidingen.

4. Bijstelling verkoopopbrengsten

Als onderdeel van de herfasering van de verkoopopbrengsten in de begroting 2010, worden in 2009 de verkoopopbrengsten roerende zaken bijgesteld. Het betreft hier onder andere een nadere vaststelling van het verkoopschema voor Tanks, Pantserhouwitzers en F-16 gevechtsvliegtuigen.

Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 20 Uitvoeren crisisbeheersingsoperaties

Bedragen in EUR 1 000

OmschrijvingStand ontwerp-begroting 2009Stand 1e suppletoire begroting 2009Mutaties 2e suppletoire begrotingStand 2e suppletoire begroting 2009
Verplichtingen326 100377 10014 093391 193
Uitgaven    
Balkan    
EUFOR/Althea3 5006 900 6 900
EULEX1 3001 300– 800500
Overige operaties Balkan340800100900
Afghanistan    
ISAF270 000329 000 329 000
Overige operaties Afghanistan350350– 200150
Midden-Oosten    
UNIFIL   0
Overige operaties Midden-Oosten500630– 60570
Afrika    
EUFOR TCHAD/RCA7 0007 000– 1 8005 200
UNMIS4201 3002001 500
Atalanta 9 500– 2 5007 000
Allied Protector 2 000 2 000
Overige operaties Afrika200200 200
Irak    
NTM-I400400400800
Perzische Golf    
Overige operaties Perzische Golf   0
Overige operaties en kleine missies5 8103 920– 3303 590
Contributies en premies    
NAVO CRO/EU-contributies16 00013 200 13 200
Afdracht premie/koopsom pensioenen7 000  0
Totaal operaties en contributies312 820376 500– 4 990371 510
Voorziening Crisisbeheersingsoperaties13 28060019 08319 683
Totaal uitgaven326 100377 10014 093391 193
Ontvangsten1 4071 40714 09315 500

Bedragen x EUR 1 000

OmschrijvingProgramma-uitgavenTotaal
Beleidsmatige mutaties  
EUFOR/TCHAD-RCA– 1 800– 1 800
Atalanta– 2 500– 2 500
Diverse mutaties– 690– 690
Voorziening crisisbeheersingsoperaties19 08319083
Totaal beleidsmatige mutaties14 09314 093
Totaal mutaties14 09314 093

Toelichting

EUFOR/TCHAD

De raming voor 2009 is naar beneden bijgesteld. Dit wordt veroorzaakt doordat het onderhoud en herstel van het ingezette materieel vertraging heeft opgelopen. De uitgaven schuiven door naar 2010.

Atalanta

Het mandaat van de missie Atalanta loopt tot medio december 2009. De financiële afwikkeling zal deels in 2009 plaatsvinden en deels doorschuiven naar 2010.

Diverse mutaties

Het betreft hier een aantal kleine wijzigingen in de uitvoering van diverse operaties.

Voorziening crisisbeheersingsoperaties

De voorziening crisisbeheersingoperaties is naar boven bijgesteld. Dit komt met name doordat de stijging van de ontvangstenraming is verwerkt in de uitgavenraming.

Ontvangsten

De ontvangstenraming is naar boven bijgesteld. Dit is met name het gevolg van de van partnerlanden ontvangen vergoeding voor de ondersteuning in Afghanistan. Daarnaast is er een vergoeding ontvangen van de Verenigde Naties voor de Nederlandse inzet van personeel en materieel bij de UNIFIL-missie.

Beleidsartikel 21 Commando zeestrijdkrachten

Bedragen in EUR 1 000

OmschrijvingStand ontwerp-begroting 2009Stand 1e suppletoire begroting 2009Mutaties 2e suppletoire begrotingStand 2e suppletoire begroting 2009
Verplichtingen599 530587 47023 096610 566
Uitgaven    
Programma-uitgaven    
Commando Zeestrijdkrachten Nederland522 858508 45021 047529 497
Commando Zeestrijdkrachten Caribisch gebied50 77150 4572 40252 859
Militaire bijstand en steunverlening0000
Kustwacht Nederland24 29624 906– 1 04823 858
Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba3 0053 44203 442
Totaal programma-uitgaven600 930587 25522 401609 656
Apparaatsuitgaven    
Staf Commando Zeestrijdkrachten17 08319 43669520 131
Bijdragen aan baten-lastendiensten7 3826 64406 644
Totaal apparaatsuitgaven24 46526 08069526 775
Totaal uitgaven625 395613 33523 096636 431
Totaal ontvangsten23 88715 887– 91314 974

Bedragen x EUR 1 000

OmschrijvingProgrammauitgavenApparaatsuitgavenTotaal
Beleidsmatige mutaties   
Uitdeling loonbijstelling19 83869520 533
Uitdeling prijsbijstelling3 733 3 733
Vertraging project Uitbreiding Walradar– 1 170 – 1 170
Totaal beleidsmatige mutaties22 40169523 096
Totaal mutaties22 40169523 096

Toelichting

Uitdeling Loon- en Prijsbijstelling

Het betreft hier de uitdeling van de loon- en prijsbijstelling naar de defensieonderdelen.

Vertraging project uitbreiding Walradar

In de doorlooptijd van het project uitbreiding Walradar is vertraging opgetreden.

Ontvangsten

De ontvangsten van het CZSK worden neerwaarts bijgesteld met € 0,913 miljoen. Deze mutatie heeft betrekking op lagere personele ontvangsten.

Beleidsartikel 22 Commando landstrijdkrachten

Bedragen in EUR 1 000

OmschrijvingStand ontwerp-begroting 2009Stand 1e suppletoire begroting 2009Mutaties 2e suppletoire begrotingStand 2e suppletoire begroting 2009
Verplichtingen1 435 9451 425 78829 7161 455 504
Uitgaven    
Programma-uitgaven    
Operationeel Commando LAS1 071 4911 060 00427 0991 087 103
Totaal programma-uitgaven1 071 4911 060 00427 0991 087 103
Apparaatsuitgaven    
Staf Commando LAS255 032256 3623 472259 834
Bijdragen aan baten-lastendiensten24 83824 838– 85523 983
Totaal apparaatsuitgaven279 870281 2002 617283 817
Totaal uitgaven1 351 3611 341 20429 7161 370 920
Totaal ontvangsten18 21518 215– 2 12116 094

Bedragen x EUR 1 000

OmschrijvingProgrammauitgavenApparaatsuitgavenTotaal
Beleidsmatige mutaties   
Uitdeling loonbijstelling38 5613 47242 033
Uitdeling prijsbijstelling6 538 6 538
Personeelsaantallen oefeningen– 12 000 – 12 000
Diverse uitgaven– 6 000 – 6 000
Paresto – 855– 855
Totaal beleidsmatige mutaties27 0992 61729 716
Totaal mutaties27 0992 61729 716

Toelichting

Uitdeling Loon- en Prijsbijstelling

Het betreft hier de uitdeling van de loon- en prijsbijstelling naar de defensieonderdelen.

Personeelsaantallen oefeningen

Als gevolg van vacatures bij de operationele eenheden is de omvang van de eenheden in het oefenprogramma minder waardoor op de personele exploitatie minder uitgaven worden gedaan.

Diverse uitgaven

Het betreft lagere uitgaven voor onder andere opleidingen, persoonsgebonden uitgaven, infrastructurele voorzieningen en overig materieel.

Paresto

De uitgaven voor Paresto worden neerwaarts bijgesteld als gevolg van versobering van het aanbod.

Ontvangsten

De ontvangsten van het CLAS worden verlaagd met € 2,121 miljoen hetgeen betrekking heeft op lagere personele ontvangsten.

Beleidsartikel 23 Commando luchtstrijdkrachten

Bedragen in EUR 1 000

OmschrijvingStand ontwerp-begroting 2009Stand 1e suppletoire begroting 2009Mutaties 2e suppletoire begrotingStand 2e suppletoire begroting 2009
Verplichtingen732 016722 04721 662743 709
Uitgaven    
Programma-uitgaven    
Commando Luchtstrijdkrachten Nederland606 389596 42021 566617 986
Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba0000
Totaal programma-uitgaven606 389596 42021 566617 986
Apparaatsuitgaven    
Staf Commando Luchtstrijdkrachten98 45398 4531 817100 270
Bijdragen aan baten-lastendiensten12 12112 121– 1 72110 400
Totaal apparaatsuitgaven110 574110 57496110 670
Totaal uitgaven716 963706 99421 662728 656
Totaal ontvangsten8 6719 6711 55111 222

Bedragen x EUR 1 000

OmschrijvingProgrammauitgavenApparaatsuitgavenTotaal
Beleidsmatige mutaties   
Uitdeling loonbijstelling16 0361 81717 853
Uitdeling prijsbijstelling5 530 5 530
Paresto – 1 721– 1 721
Totaal beleidsmatige mutaties21 5669621 662
Totaal mutaties21 5669621 662

Toelichting

Uitdeling Loon- en Prijsbijstelling

Het betreft hier de uitdeling van de loon- en prijsbijstelling naar de defensieonderdelen.

Paresto

De uitgaven voor Paresto worden neerwaarts bijgesteld als gevolg van versobering van het aanbod.

Ontvangsten

De ontvangsten van het CLSK worden per saldo verhoogd met € 1,551 miljoen. Dit heeft enerzijds betrekking op lagere personele ontvangsten. Anderzijds is compensatie verkregen uit het Europese Subsidie Fonds voor specifieke opleidingen.

Beleidsartikel 24 Commando Koninklijke marechaussee

Bedragen in EUR 1 000

OmschrijvingStand ontwerp-begroting 2009Stand 1e suppletoire begroting 2009Mutaties 2e suppletoire begrotingStand 2e suppletoire begroting 2009
Verplichtingen400 358401 82313 839415 662
Uitgaven    
Programma-uitgaven    
Operationele taakvelden353 032354 05412 750366 804
Totaal programma-uitgaven353 032354 05412 750366 804
Apparaatsuitgaven    
Staf Koninklijke marechaussee28 89929 34299730 339
Bijdragen aan baten-lastendiensten4 1994 199924 291
Totaal apparaatsuitgaven33 09833 5411 08934 630
Totaal uitgaven386 130387 59513 839401 434
Totaal ontvangsten5 0005 0002 0537 053

Bedragen x EUR 1 000

OmschrijvingProgrammauitgavenApparaatsuitgavenTotaal
Beleidsmatige mutaties   
Uitdeling loonbijstelling10 59499711 591
Uitdeling prijsbijstelling2 156922 248
Totaal beleidsmatige mutaties12 7501 08913 839
Totaal mutaties12 7501 08913 839

Toelichting

Uitdeling Loon- en Prijsbijstelling

Het betreft hier de uitdeling van de loon- en prijsbijstelling naar de defensieonderdelen.

Ontvangsten

De ontvangsten van de KMAR worden per saldo verhoogd met € 2,053 miljoen. Dit heeft enerzijds betrekking op lagere personele ontvangsten. Anderzijds is compensatie verkregen uit het Europese Subsidie Fonds voor specifieke opleidingen.

Beleidsartikel 25 Defensie Materieelorganisatie

Bedragen in EUR 1 000

OmschrijvingStand ontwerp-begroting 2009Stand 1e suppletoire begroting 2009Mutaties 2e suppletoire begrotingStand 2e suppletoire begroting 2009
Verplichtingen2 541 8562 563 174– 470 6772 092 497
Uitgaven    
Programma-uitgaven    
Investeringen zeestrijdkrachten208 294206 70341 589248 292
Investeringen landstrijdkrachten424 887424 887130 856555 743
Investeringen luchtstrijdkrachten288 430278 43024 865303 295
Investeringen Koninklijke marechaussee12 29512 29521412 509
Investeringen Defensiebreed282 613282 613– 147 779134 834
Investeringen overig22 71822 28343422 717
Logistieke ondersteuning zeestrijdkrachten248 156259 6562 689262 345
Logistieke ondersteuning landstrijdkrachten311 456311 45615 549327 005
Logistieke ondersteuning luchtstrijdkrachten261 112259 34220 118279 460
Totaal programma-uitgaven2 059 9612 057 66588 5352 146 200
Apparaatsuitgaven    
Staf Defensie Materieelorganisatie222 572246 18615 541261 727
Bijdragen aan baten-lastendiensten2 5772 57702 577
Totaal apparaatsuitgaven225 149248 76315 541264 304
Totaal uitgaven2 285 1102 306 428104 0762 410 504
Totaal ontvangsten398 006413 006– 39 029373 977

Bedragen x EUR 1 000

OmschrijvingProgramma-uitgavenApparaats-uitgavenInvesteringenTotaal
Beleidsmatige mutaties    
Uitdeling loonbijstelling 13 003 13 003
Uitdeling prijsbijstelling43 5352 538 46 073
Verwerving C-17 capaciteit  18 00018 000
Bijstelling investeringsprojecten zeestrijdkrachten  35 00035 000
Bijstelling investeringsprojecten landstrijdkrachten 120 000120 000  
Bijstelling defensiebrede investeringsprojecten  – 155 000– 155 000
Hogere personeelsgerelateerde uitgaven10 000  10 000
Exploitatie onderhoud wapensystemen en voorraden13 000  13 000
Exploitatie MilSatcom4 000  4 000
Totaal beleidsmatige mutaties70 53515 54118 000104 076
Totaal mutaties70 53515 54118 000104 076

Toelichting

Uitdeling Loon- en Prijsbijstelling

Het betreft hier de uitdeling van de loon- en prijsbijstelling naar de defensieonderdelen.

Verwerving C-17 capaciteit

Het gaat hier om de investeringsbijdrage van het ministerie van Buitenlandse Zaken voor de Nederlandse deelname aan het C-17 initiatief van de NAVO om de strategische luchttransportcapaciteit te vergroten. Dit budget wordt toegevoegd aan de Investeringen Luchtstrijdkrachten.

Bijstelling investeringsprojecten zeestrijdkrachten

Binnen de DMO wordt in 2009 gebruik gemaakt van een apart artikelonderdeel voor defensiebrede projecten. Voor lopende defensiebrede projecten is echter in 2009 nog gebruik gemaakt van de artikelonderdelen waar de projecten in eerste instantie zijn opgestart. Het gaat hierbij onder andere om de projecten NH-90, Milsatcom, Joint Support Ship, LC-Fregatten, Patrouillevaartuigen, Kwantitatieve versterking Mariniersbataljon en diverse kleinere projecten. Naast de daaruit voortvloeiende nodige herschikkingen tussen de investeringen Landstrijdkrachten, investeringen Zeestrijdkrachten en investeringen defensiebreed zijn ook diverse van deze projecten aangepast.

Bijstelling investeringsprojecten landstrijdkrachten

Binnen de DMO wordt in 2009 gebruik gemaakt van een apart artikelonderdeel voor defensiebrede projecten. Voor lopende defensiebrede projecten is echter in 2009 nog gebruik gemaakt van de artikelonderdelen waar de projecten in eerste instantie zijn opgestart. Het gaat hierbij onder andere om de projecten Titaan, Richtkijker wapen Schutter Lange Afstand (SLA), Mobile Combat training Centre, Panzerhaubitze 2000, Infanterie Gevechtsvoertuigen en diverse kleinere projecten. Naast de daaruit voortvloeiende nodige herschikkingen tussen de investeringen Landstrijdkrachten, investeringen Zeestrijdkrachten en investeringen defensiebreed zijn ook diverse van deze projecten aangepast.

Bijstelling defensiebrede investeringsprojecten

Binnen de DMO wordt in 2009 gebruik gemaakt van een apart artikelonderdeel voor defensiebrede projecten. Voor lopende defensiebrede projecten is echter in 2009 nog gebruik gemaakt van de artikelonderdelen waar de projecten in eerste instantie zijn opgestart. Het gaat hierbij onder andere om de projecten NH-90, Milsatcom, Titaan en Richtkijker wapen Schutter Lange Afstand (SLA) en diverse kleinere projecten. Naast de daaruit voortvloeiende nodige herschikkingen tussen de investeringen Landstrijdkrachten, investeringen Zeestrijdkrachten en investeringen defensiebreed zijn ook diverse van deze projecten aangepast.

Hogere personeelsgerelateerde uitgaven

Ten tijde van de eerste suppletoire begroting 2009 is aan het CDC het benodigde budget toegevoegd voor de verwachte uitgaven in verband met de schadeclaims uit het helikopterongeval in de Bommelerwaard. Dit budget werd in mindering gebracht op de personele exploitatie. Het totaalbedrag van de claims is lager dan verwacht. Daarnaast is de daling van de personeelsgerelateerde uitgaven echter minder dan was voorzien. Het deel van het budget dat niet nodig is voor de schadeclaims wordt daarom ingezet voor het compenseren van de hogere personele exploitatie op dit artikel.

Exploitatie onderhoud wapensystemen en voorraden

Het betreft hier de bijstelling van de uitgaven voor de instandhouding van wapensystemen en de aankoop van extra reservedelen en voorraden voor diverse wapensystemen.

Exploitatie MilSatcom

Het betreft hier de exploitatie-uitgaven in 2009 voor de instandhouding van het recent ingestroomde MilSatcom-systeem.

Ontvangsten

De ontvangsten van de DMO worden verlaagd met € 39,029 miljoen. Deze mutatie heeft deels betrekking op lagere personele ontvangsten waarin opgesloten zit de lagere bijdrage ten aanzien van huisvesting. Voorts worden, als onderdeel van de herfasering van de verkoopopbrengsten in de begroting 2010, in 2009 de verkoopopbrengsten 2009 voor roerende zaken bijgesteld. Het betreft hier met name een nadere vaststelling van het verkoopschema van Tanks, Pantserhouwitzers en F-16 vliegtuigen.

Beleidsartikel 26 Commando Dienstencentra

Bedragen in EUR 1 000

OmschrijvingStand ontwerp-begroting 2009Stand 1e suppletoire begroting 2009Mutaties 2e suppletoire begrotingStand 2e suppletoire begroting 2009
Verplichtingen1 007 5801 115 83514 0231 129 858
Uitgaven    
Programmauitgaven    
Bedrijfsgroep informatievoorziening38 60539 0501 71140 761
Bedrijfsgroep Transport75 16193 9641 18595 149
Bedrijfsgroep Gezondheidszorg85 07285 6853 86289 547
Bedrijfsgroep Facility Services145 148182 1195 218187 337
Bedrijfsgroep Personele diensten100 824146 824– 17 071129 753
Attachés20 68820 688020 688
Investeringen infrastructuur276 610270 131– 44 000226 131
Investeringen informatievoorziening78 93478 93415 90094 834
Exploitatie informatievoorziening91 16994 85920 000114 859
Nederlandse Defensie Academie57 85958 8381 62560 463
Bedrijfsgroep ICT16 18616 18615516 341
Totaal programmauitgaven986 2561 087 278– 11 4151 075 863
Apparaatsuitgaven    
Staf Commando Dienstencentra15 28117 80025 43843 238
Bijdragen aan baten-lastendiensten7 46312 177012 177
Totaal apparaatsuitgaven22 74429 97725 43855 415
Totaal uitgaven1 009 0001 117 25514 0231 131 278
Totaal ontvangsten65 25565 25511 76577 020

Bedragen x EUR 1 000

OmschrijvingProgramma-uitgavenApparaats-uitgavenInvesteringenTotaal
Beleidsmatige mutaties    
Uitdeling loonbijstelling15 2851 126 16 411
Uitdeling prijsbijstelling9007 712 8 612
Strategische voorraden1 400  1 400
Hogere personeelsgerelateerde uitgaven10 000 10 000  
Claims DLD/waterschapbelasting 6 600 6 600
Bijstelling Bommelerwaard– 20 000  – 20 000
Bijstelling infra investeringen  – 44 000– 44 000
Bijstelling IV-investeringen  15 00015 000
Exploitatiekosten voorbereiding ERP20 000  20 000
Totaal beleidsmatige mutaties17 58525 438– 29 00014 023
Totaal mutaties17 58525 438– 29 00014 023

Toelichting

Uitdeling Loon- en Prijsbijstelling

Het betreft hier de uitdeling van de loon- en prijsbijstelling naar de defensieonderdelen.

Strategische voorraden

De bij het CDC Militair Geneeskundig Logistiek Centrum opgeslagen en beheerde voorraad strategische goederen is opnieuw vastgesteld. Dit betekent dat er additionele uitgaven nodig zijn om de operationele voorraden voor gezondheidszorg bij te stellen.

Hogere personeelsgerelateerde uitgaven

Ten tijde van de eerste suppletoire begroting 2009 is aan het CDC het benodigde budget toegevoegd voor de verwachte uitgaven in verband met de schadeclaims uit het helikopterongeval in de Bommelerwaard. Dit budget werd in mindering gebracht op de personele exploitatie. Het totaalbedrag van de claims is lager dan verwacht. Daarnaast is de daling van de personeelsgerelateerde uitgaven echter minder dan was voorzien. Het deel van het budget dat niet nodig is voor de schadeclaims wordt daarom ingezet voor het compenseren van de hogere personele exploitatie op dit artikel.

Claims DLD/waterschapsbelasting

Betreft hier enerzijds extra uitgaven voor de centrale betaling van de waterschapsbelastingen. Anderzijds geeft de afwikkeling van een transportovereenkomst met Duitsland eenmalig hogere uitgaven.

Bijstelling Bommelerwaard

Ten tijde van de eerste suppletoire begroting 2009 is aan het CDC het benodigde budget toegevoegd voor de uitgaven in verband met de schadeclaims uit het helikopterongeval in de Bommelerwaard. Dit budget werd in mindering gebracht op de personele exploitatie van de defensieonderdelen. Het totaal bedrag van de claims is € 10 miljoen lager dan oorspronkelijk begroot en wordt aangewend voor de personele exploitatie. Het totaal van de claims (was € 46 miljoen) komt hiermee uit op € 36,0 miljoen. Daarnaast zal een deel van de claims pas na 2009 tot uitbetaling komen (€ 10 miljoen); dit budget wordt daarom doorgeschoven naar 2010.

Bijstelling Infra-investeringen

Op basis van het realisatiebeeld zijn de budgetten voor Infrastructurelevoorzieningen herzien. Diverse projecten worden neerwaarts bijgesteld. Het betreft hier onder meer de verwerking in 2009 van eerdere vertragingen bij de projecten Herhuisvesting Plein/Kalvermarkt-complex, Huisvesting Joint Cis Group (onderdeel DTO) in Soesterberg, Uitbreiding legering Van Braam Houckgeest-kazerne Doorn en Renovatie Operationele School te Den Helder. Deels worden hiermee de lagere ontvangsten voor de verkoopopbrengsten in 2009 gecompenseerd.

Bijstelling IV-investeringen

Op basis van het realisatiebeeld worden de budgetten voor IV-investeringen bijgesteld. Het betreft met name het verwerken in 2009 van de eerdere besluitvorming waarmee de meerjarige budgetten voor het IV-investeringsproject ERP/M&F in lijn worden gebracht met de planning van het Programma SPEER.

Exploitatiekosten voorbereiding ERP

Als onderdeel van de intensiveringen uit de begroting 2008 wordt budget voor de exploitatievoorbereiding van de invoering van SAP/FINAD en overige voorbereidingen voor de invoering van ERP aan de centrale IV-exploitatie toegevoegd.

Ontvangsten

Deze mutatie is met name het gevolg van extra ontvangsten bij de bedrijfsgroep gezondheidszorg en de bijstelling van de initiële verdeling tussen de verkoopopbrengsten van roerende zaken bij de DMO en de verkoopopbrengsten van onroerende zaken bij het CDC.

Niet-beleidsartikel 70 Geheime uitgaven

Bedragen in EUR 1 000

OmschrijvingStand ontwerp-begroting 2009Stand 1e suppletoire begroting 2009Mutaties 2e suppletoire begrotingStand 2e suppletoire begroting 2009
Verplichtingen1 7602 203452 245
Uitgaven    
Geheime uitgaven1 7602 203452 245
Totaal uitgaven1 7602 203452 245

Toelichting

Geheime uitgaven

Voor 2009 wordt het budget voor geheime uitgaven aangepast met de toegekende prijsbijstelling.

Niet-beleidsartikel 80 Nominaal en onvoorzien

Bedragen in EUR 1 000

OmschrijvingStand ontwerp-begroting 2009Stand 1e suppletoire begroting 2009Mutaties 2e suppletoire begrotingStand 2e suppletoire begroting 2009
Verplichtingen86 104230 372– 236 787– 6 415
Uitgaven    
Loonbijstelling0177 740– 177 7400
Prijsbijstelling071 909– 71 9090
Nader te verdelen72 088– 35 11227 093– 8 019
Onvoorzien14 01615 835– 14 0161 819
Totaal uitgaven86 104230 372– 236 572– 6 200

Toelichting

Loonbijstelling

Deze mutatie heeft betrekking op de uitdeling van de loonbijstelling aan de defensieonderdelen.

Prijsbijstelling

Het betreft hier de vastgestelde uitdeling van de prijsbijstelling aan de defensieonderdelen.

Nader te verdelen en Onvoorzien

De mutatie van € 27,1 miljoen is het gevolg van het op dit artikel boeken van de hogere ontvangsten bij de defensieonderdelen voor een bedrag van € 6,8 miljoen. Het betreft daarnaast het resultaat (waar onder de herschikking van € 14,016 miljoen uit Onvoorzien naar Nader te verdelen) van de bij de defensieonderdelen verwerkte mutaties op grond van compensaties en herschikkingen van de exploitatie- en investeringsbudgetten bij de defensieonderdelen. Hierbij heeft een integrale defensiebrede afweging plaatsgevonden en past voor 2009 binnen de budgettaire kaders.

Niet-beleidsartikel 90 Algemeen

Bedragen in EUR 1 000

OmschrijvingStand ontwerp-begroting 2009Stand 1e suppletoire begroting 2009Mutaties 2e suppletoire begrotingStand 2e suppletoire begroting 2009
Verplichtingen1 694 5021 666 0532 2671 668 320
Uitgaven    
Apparaatsuitgaven    
Bestuursstaf127 934109 6954 053113 748
Militaire Inlichtingen-en Veiligheidsdienst75 86667 7332 51070 243
Bijdragen aan baten-lastendiensten4 714000
Totaal apparaatsuitgaven208 514177 4286 563183 991
Programma-uitgaven    
Pensioenen en uitkeringen1 115 7881 111 745– 14 4331 097 312
Wachtgelden, inactiviteitswedden en SBK-gelden118 853118 8535 657124 510
Ziektekostenvoorziening12 32912 329012 329
Milieu-uitgaven16 84916 849– 10 3956 454
Subsidies en bijdragen13 53014 07320614 279
Bijdragen aan de NAVO81 00085 7491 90587 654
Internationale samenwerking3 8415 251975 348
Wetenschappelijk onderzoek79 73879 7383 45883 196
Overige uitgaven33 55933 53712 21345 750
Totaal programma-uitgaven1 475 4871 478 124– 1 2921 476 832
Totaal uitgaven1 684 0011 655 5525 2711 660 823
Totaal ontvangsten11 10211 1024 52715 629

Bedragen x EUR 1 000

OmschrijvingProgrammauitgavenApparaatsuitgavenTotaal
Beleidsmatige mutaties   
Uitdeling loonbijstelling23 4765 66529 141
Uitdeling prijsbijstelling2 6858983 583
Overheveling tussen departementen– 20 598 – 20 598
Vertraging windmolens en diverse projecten– 10 595 – 10 595
Bijstelling pensioenen en uitkeringen– 9 000 – 9 000
Legermuseum3 000 3 000
Afwikkeling ziektekosten4 000 4 000
Diverse overige mutaties5 740 5 740
Totaal beleidsmatige mutaties– 1 2926 5635 271
Totaal mutaties– 1 2926 5635 271

Toelichting

Uitdeling Loon- en Prijsbijstelling

Het betreft hier de uitdeling van de loon- en prijsbijstelling naar de defensieonderdelen.

Overheveling tussen departementen

Het betreft hier de bijdrage van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in verband met de maatschappelijke innovatieagenda Veiligheid voor de uitvoering van het project Intelligent-Bridge. Daarnaast worden op grond van het vermoedelijk beloop 2009 van de uitgaven voor pensioenen en uitkeringen de budgetten bijgesteld. Dit resulteert in dat het niet-relevante deel daarvan verlaagd wordt met € 22,198 miljoen ten gunste van het generale beeld.

Vertraging windmolens en diverse projecten

Het betreft hier de vertraging in de uitvoering van het project Windturbines Coevorden en de bijstelling van verschillende kleinere projecten zoals rekenmodel radarverstoring, restwarmte legeringsgebouwen en ondergrondse afvalcontainers.

Bijstelling pensioenen en uitkeringen

Op grond van het vermoedelijk beloop 2009 van de uitgaven voor pensioenen en uitkeringen zijn de budgetten bijgesteld. Dit resulteert in dat het relevante deel verlaagd wordt met € 9,0 miljoen.

Legermuseum

Het betreft hier de vereffening van een aan het Legermuseum betaald voorschot. Ook is de recent aangeschafte collectie (Visser II) eigendom van Defensie geworden waardoor Defensie verantwoordelijk is voor de financiële afwikkeling.

Afwikkeling ziektekosten

De toevoeging aan het budget voor defensiebrede uitgaven voor de afwikkeling van ziektekosten van militairen houdt verband met varen, inzet, vliegen en oefenen (VIVO).

Diverse overige mutaties

Doordat in 1992 bij een Europese aanbestedingsprocedure via het Nederlands Inkoop Centrum de procedures niet juist zijn gevolg, dient een schadevergoeding betaald te worden. Daarnaast heeft er een herschikking naar dit artikel plaatsgevonden in verband met de uitgaven voor sociaal flankerend beleid.

Ontvangsten

Deze mutatie is een saldo van de lagere personele ontvangsten en de verhoging van de ontvangsten door een Franse bijdrage in de vernieuwing van de brandstofpijpleiding tussen Nederland en België.