Nr. 10 NADER VERSLAG

De leden van de fractie van de PVV hebben met instemming van dit wetsvoorstel kennisgenomen. Lof komt de vorige en huidige staatsecretaris dan ook toe dat dit controversieel verklaarde wetsvoorstel weer zo snel op de rails staat. Wat de leden van de PVV-fractie betreft moet de trein nu weer snel gaan rijden.

Reeds geruime tijd wordt er gesproken en geklaagd over de complexiteit van de fiscale regelgeving. Voor de leden van de fractie van de PVV geldt het adagium «een regel er bij twee regels weg». Dit wetsvoorstel is in de geest van dit adagium en heeft dan de instemming van deze leden.

Dit wetsvoorstel is slechts het begin, hopen de leden van de fractie van de PVV, van een daadwerkelijke vereenvoudiging van onze fiscale regelgeving.

Deze vereenvoudiging zal gepaard gaan met verschuivingen welke voor sommige groepen positief en voor andere groepen negatief uitvallen. Vereenvoudiging moet leiden tot een verminderde gedetailleerdheid van het stelsel. Verminderde gedetailleerdheid heeft vaak een zekere verruwing tot gevolg, in elk geval kan er in mindere mate met tal van individuele- en groepsgevallen rekening kan worden gehouden. Een roep om voor deze gevallen om te komen tot een generieke structurele compensatie regeling gaat de leden van de PVV-fractie dan ook te ver. Zeker als deze effecten voor 90% van de gevallen tussen de –1,5% en 1,5% liggen. Voorts verwijzen de leden van de PVV-fractie voor wat betreft de budgettaire consequenties naar het gedoogakkoord met VVD en CDA.

Middels deze wet dienen wij te komen tot een uniform loonbegrip voor loonbelasting/premies volksverzekeringen, premies werknemersverzekeringen en premie ZVW. Deze wet, hopen de leden van de PVV-fractie, is een voorbode van een verdergaande vereenvoudiging van onze fiscale regelgeving op het gebied van de loonheffingen. Op de vormgeving daarvan nemen deze leden thans nog geen voorschot.

De leden van de CDA-fractie hebben al te kennen gegeven dat zij met belangstelling kennis hebben genomen van het wetsvoorstel uniformering loonbegrip. Zij zijn onder de indruk van de consequente manier waarop de hervormingen zijn doorgevoerd en het feit dat lastige keuzes niet ontweken zijn om tot deze vereenvoudiging te komen. Bovendien zijn genoemde leden blij dat op deze manier uitwerking wordt gegeven aan de motie Omtzigt c.s. over de harmonisatie van loonbegrippen (31 704, nr. 59). Ook is het goed dat in het regeerakkoord duidelijk wordt gemaakt dat we verder werken aan de uniformering van het loonbegrip. De leden van de CDA-fractie hebben nog wel een aantal vragen. In de eerste plaats willen genoemde leden van de regering de bevestiging dat de fundamentele discussie over de wijze waarop de financiering van de WW en de zorg plaatsvindt, alsook over de vormgeving van de WW en de zorg als zodanig, nog zal worden gevoerd.

Voorts willen de leden van de CDA-fractie graag van de regering weten welke aanpassingen van dit wetsvoorstel er nog zullen plaatsvinden naar aanleiding van de ontwikkelingen die de zich sinds het controversieel verklaren van dit wetsvoorstel hebben voltrokken. Genoemde leden denken hierbij aan het regeerakkoord, aan het Belastingplan 2011, aan het wetsvoorstel Overige Fiscale Maatregelen 2011, aan de Fiscale Verzamelwet 2010, etc. Wanneer ontvangt de Kamer deze aanpassingen, zo vragen genoemde leden zich af? Zo is bijvoorbeeld de werkkostenregeling sindsdien veranderd. Kan de regering hierbij ook aangeven wat het tijdstraject is dat de regering hierbij voor ogen heeft? Wanneer moet het wetsvoorstel in werking treden? Hoe wordt hierover gecommuniceerd met betrokken partijen, zoals de salarisverwerkers etc.

Een voorbeeld is de levensloopregeling, waaraan de leden van de CDA-fractie in hun eerste inbreng de nodige aandacht hebben besteed. In het regeerakkoord valt te lezen dat de levensloopregeling en het spaarloon worden geïntegreerd in een vitaliteitsregeling. De staatssecretaris van Financiën heeft bij de behandeling van het Belastingplan 2011 c.a. aangegeven dat hij hierop in zijn startbrief terugkomt, welke pas aan het eind van het eerste kwartaal van 2011 naar de Tweede Kamer zal worden verzonden. Hoe wordt dit meegenomen in onderhavig wetsvoorstel, zo vragen genoemde leden zich af.

De leden van de fractie van de PvdA merken op dat het kabinet schrijft dat alle wijzigingen de huidige verantwoordelijkheidsverdeling tussen sociale partners en overheid onverlet laten en dat die op geen enkele manier vooruit lopen op mogelijke wijzigingen in die verantwoordelijkheidsverdeling. Deze leden vinden dit volstrekt onvoldoende. In de nota naar aanleiding van het verslag, wordt heel eenvoudig gesteld dat sociale partners over de loonruimte gaan en dat ze de hoogte van de WW-premie daarbij kunnen betrekken. Echter, conform de aloude wijsheid «wie betaalt bepaalt» verliezen werknemers hier veel invloed omdat met het afschaffen van het werknemersdeel van de Awf-premie ook de mogelijkheid dat werknemers meebetalen verdwijnt. Graag een reactie hierop van de regering.

Bovendien menen deze leden dat wanneer er een werknemerspremie WW wordt geheven en dit wordt ingehouden van het nettoloon, de uitkering ook belast is en dat de overheid hierbij dus extra inkomsten genereert en daarmee de zuivere verantwoordelijkheidsverdeling van sociale partners verstoort. Dit vinden deze leden zeer onwenselijk.

Ook vragen deze leden om de Wga-premie bij deze kwestie te betrekken.

De regering heeft in de nota naar aanleiding van het verslag aangegeven dat zij, om de zorgen omtrent de verantwoordelijkheidsverdeling tussen sociale partners weg te nemen, overweegt de nu voorgestelde systematiek aan te passen. Hierbij wordt gesteld dat de Kamer hierover bij nota van wijziging nader zou worden geïnformeerd. De leden van de CDA-fractie verzoeken de regering nader te duiden wat zij hiermee voor ogen heeft.

Kan de regering ook aangeven hoe zij ervoor gaat zorgen dat mensen met een laag inkomen niet duurder worden, omdat de franchise WW door dit wetsvoorstel verdwijnt? Het is immers niet de bedoeling dat een en ander gaat leiden tot desastreuze gevolgen voor de arbeidsmarkt.

De leden van de fractie van de PVV zetten bij de behandeling privégebruik van de auto een aantal kanttekeningen. Het privégebruik van de auto is in 2006 overgeheveld van de inkomstenbelasting naar de loonbelasting. In de voorgestelde regeling komt dit privégebruik van de auto onder het uniforme loonbegrip te vallen. Het privégebruik van de auto maakt dan onderdeel uit van de heffingsgrondslag van de loonbelasting/premies volksverzekeringen, premies werknemersverzekeringen en premie ZVW. De regeling begint echter te wringen als er ten aanzien van het privégebruik van de auto een beroep gedaan wordt op de omstandigheid dat de auto voor minder dan 500 kilometer per jaar voor privédoeleinden wordt gebruikt. Is er daadwerkelijk sprake van gebruik minder dan 500 kilometer per jaar voor privédoeleinden dan vervalt de heffingsgrondslag voor de loonbelasting/premies volksverzekeringen, premies werknemersverzekeringen en premie ZVW, er wordt a.h.w. een impliciete vrijstelling gegeven. Indien deze impliciete vrijstelling niet van kracht blijkt te zijn dient er te worden gecorrigeerd. Deze correctie moet dan ook plaatsvinden in de sfeer van de werknemersverzekeringen. Voor de werknemersverzekeringen is de werkgever heffingsplichtig. In geval van naheffing omdat er geen sprake is van deze impliciete vrijstelling is de werknemer heffingsplichtig. Met dat laatste wordt de systematiek van de gewenste eenvoud weer de das om gedaan.

Ten aanzien van die problematiek zijn er aldus de leden van de PVV-fractie twee opties:

De teruggave van de inkomensafhankelijke bijdrage van de Zorgverzekeringswet is nog steeds niet op orde, aldus de leden van de SP-fractie. Momenteel is het zo dat een aantal belastingplichtigen soms wel meer dan een jaar moet wachten voordat zij hun teruggaaf krijgen gestort. Ligt het probleem dan vooral aan de inhoudingsplichtigen? Kunnen er voorbeelden worden gegeven van inhoudingsplichtigen waar een structureel probleem is? Worden deze problemen opgelost met de voorgestelde wijziging in het systeem van de inkomensafhankelijke bijdrage?

De aantallen verzoeken van individueel verzekerden loopt wel aardig terug. Van 16 000 in 2007 tot 1 800 in 2009. Is er al inzicht in het aantal verzoeken van individueel verzekerden in 2010? Wat is de belangrijkste verklaring voor het feit dat deze verzoeken teruglopen? Speelt onbekendheid van de mogelijkheid tot teruggave een rol? Hoeveel mensen vragen het niet terug?

De leden van de fractie van de SP willen graag een update hebben van de inkomenseffecten omdat sinds het indienen van deze wet het een en ander in de wet en regelgeving veranderd is.

Het gaat deze leden om alle gegevens die in hoofdstuk 10 van de nota naar aanleiding van het verslag van de Wet uniformering loonbegrip zijn opgenomen. Specifiek willen deze leden een update zien van de tabel met de standaard koopkrachteffecten (tabel 4). Maar ook een update over de marginale wig en over de marginale druk op het inkomen (figuur 2). De spreiding in de mutatie in de marginale druk voor respectievelijk meest en minst verdienende partner (tabel 5) en een update van de tabel (nummer 7) met een onderscheid in de inkomenseffecten voor verschillende huishoudens zoals alleenstaanden, alleenverdieners en tweeverdieners.

Graag zien de leden van de SP-fractie dat ook een tabel opgenomen wordt met cumulaties van de te verwachten veranderingen in verband met het coalitie- en gedoogakkoord.

In de nota naar aanleiding van het verslag worden de inkomenseffecten weergegeven in tabel 4, maar ook in tabel 7. Hoe kan het zo zijn dat in tabel 7 de alleenstaande onder het WML erop vooruit gaat en in tabel 4 erop achteruit? Kan de regering bij de update trachten dit te verduidelijken? Kan bij de update per huishoudtype worden aangegeven wat de oorzaken zijn van de achteruitgang?

Wat zijn de achterliggende oorzaken van de achteruitgang voor een paar met kinderen op het sociale minima, een alleenstaande op het minimumloon en een alleenstaande ouder op het minimumloon (zie tabel 4)? Kan daarbij ook worden aangegeven welke onderdelen van de wet vooral de oorzaak van de achteruitgang in inkomen voor deze specifieke groepen zijn? De leden van de fractie van de SP vroegen bij de inbreng voor compensatie voor de uitschieters. Op blz. 23 van de nota naar aanleiding van het verslag staat dat «de optredende inkomenseffecten aan te merken zijn als de «prijs van vereenvoudiging». Betekent dit dat de regering al de uitschieters niet wilt compenseren alleen maar om de prijs van vereenvoudiging te betalen? Deze prijs van vereenvoudiging kan toch ook worden opgevangen door andere maatregelen buiten deze specifieke wet? Welke maatregelen zijn er mogelijk en/of ziet de regering daarvoor?

De leden van de fractie van GroenLinks zouden graag zien dat er nog een nadere afweging wordt gemaakt ten aanzien van de koopkrachteffecten. Een koopkrachteffect van meer dan 1,5% voor 12% van de huishoudens is zeker niet weinig, bovendien blijkt uit de beantwoording dat vooral IB-ondernemers er qua koopkracht op achteruit gaan. Ook dat is wat deze leden betreft niet in lijn met de uitdrukkelijke wens van dit nieuwe kabinet om ondernemerschap te stimuleren. Zou de regering dit kunnen duiden?

Tegelijkertijd geeft de regering in haar eerdere beantwoording al aan dat daardoor «de stap om te gaan werken iets minder aantrekkelijk wordt», en daarmee de arbeidsparticipatie van vrouwen niet ten goede komt. Zeker daar er inmiddels door het nieuwe kabinet een pakket aan maatregelen is aangekondigd die ook de arbeidsparticipatie van voornamelijk vrouwen niet ten goede zal komen, constateren de leden van de GroenLinks-fractie dat de stap om te gaan werken steeds minder aantrekkelijk wordt, wat deze leden betreft vraagt dit om aanvullend beleid.

Wat de leden van de GroenLinks-fractie betreft vooral merkwaardig is, is dat de kostenstijging voor banen tot € 18 000 lijnrecht ingaat tegen de doelstellingen van de pilot Kleine Banenregeling. Waar deze regeling de kosten van arbeid voor kleine banen voor jongeren goedkoper maakt, wordt dat hiermee voor een groot deel weer teniet gedaan. Relatief gezien zijn oudere werknemers – of beter gezegd iedereen boven de 22 – dus de dupe. Dit nog los van de waarneming uit de eerdere tussenrapportage dat ook jongeren de dupe zijn van het opknippen van banen door de Kleine Banenregeling. Wat deze leden betreft is het dan ook van belang om de besluitvorming omtrent de Wet uniformering loonbegrip (WUL) en het eventueel verder verlengen, of definitief in de wet omzetten van de Kleine Banenregeling, met elkaar te combineren. Hebben de leden van de GroenLinks-fractie het goed begrepen dat de eindevaluatie van de pilot Kleine Banenregeling in het voorjaar van 2011 volgt en dat er over de nu voorliggende WUL uiterlijk 1 juli dient te worden besloten? Dan kan het toch geen probleem zijn om te wachten met de definitieve besluitvorming ten aanzien van de WUL tot aan de eindevaluatie? De € 80 miljoen aan lastenverlichting die hiermee gemoeid is zou dan eventueel alsnog kunnen worden ingezet om de extra loonkosten van € 140 miljoen als gevolg van deze regeling te ondervangen.

De leden van de GroenLinks-fractie zouden gezien de stijging van de loonkosten met 0,8% bij banen tot € 18 000 graag zien dat de werkgelegenheidseffecten van deze maatregel apart in kaart worden gebracht. Deze leden komen met een CPB-studie uit 1998 in de hand uit op een verlies van 10 000 banen. Zij zouden de regering dan ook willen verzoeken om eerst het werkgelegenheidseffect ten aanzien van deze maatregel door deze wet te laten onderzoeken, bij voorkeur door het CPB. Wat deze leden betreft is dit essentieel voor de verdere besluitvorming over de voorliggende wet. Ook zou door de eerder genoemde compensatie vanzelfsprekend een negatief werkgelegenheidseffect kunnen worden tenietgedaan.

Concluderend zouden de leden van de fractie van GroenLinks graag wachten met besluitvorming over deze wet tot de eindevaluatie pilot Kleine Banenregeling en zouden zij graag de werkgelegenheidseffecten zien als gevolg van de stijgende loonkosten.

De leden van de fractie van de PvdA zijn niet overtuigd geraakt van de wenselijkheid de Awf-premie af te schaffen terwijl deze al op 0% staat. De staatssecretaris stelt dat doordat de Awf-premie formeel nog bestaat, het mogelijk is deze op zeer korte termijn in te voeren omdat daar geen wetswijziging vereist is en dat deze premie dan in de programmatuur stand-by wordt gehouden. Echter, ook via een snel wetgevingstraject zou deze weer ingevoerd kunnen worden met een korte termijn tussen aankondiging en invoering. Bovendien kan elk kabinet de bereidheid uitspreken om een bepaalde minimumperiode tussen de aankondiging van het verhogen van de premie en de inwerkingtreding aan te houden. Welke periode zou nodig zijn om toch de administratieve lastenverlichting te bereiken?

p8 Kan de regering de administratieve lastenverlichting nader toelichten? Hoe waarschijnlijk is het dat de door het kabinet zelf als «ambitieus» omschreven ambitie dat 90% van de werkgevers de loonaangifte via eigen software gaat doen, gehaald wordt? Op welke manier heeft het kabinet die aanname getoetst, die vooral gebaseerd is op «lagere drempelvrees»? Hoe is dat gemeten?

En op welke manier is het bedrag van 400 euro per bedrijf berekend? Kan de regering aangeven op welke manier deze aannames hebben geleid tot het bedrag van 380 miljoen euro?