Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 19 april 2010
Met uw brieven van 3 maart 2010 (2010Z03907/2010D11028) en 18 maart 2010 (2010Z04895/2010D13962) hebt u mij verzocht u te informeren over de voorbereiding van de komende jaarvergadering van de Internationale Walvisvaart Commissie (IWC) inclusief het voor de onderhandelingen relevant tijdschema en de overlegmomenten waar Nederland bij betrokken is.
Het tijdschema en de overlegmomenten
De 62e vergadering van de IWC (IWC62) vindt plaats van 21 tot en met 25 juni 2010 in Agadir, Marokko. De vergaderdocumenten met voorstellen en conceptbesluiten voor IWC62 zullen uiterlijk 22 april aanstaande door het secretariaat van de IWC worden gepubliceerd.
De voorstellen en conceptbesluiten die geagendeerd zijn voor IWC62 zullen eerst binnen de EU op raadswerkgroepniveau besproken worden. De uitkomsten hiervan worden via het Coreper doorgeleid naar de Milieuraad. Naar verwachting zal in de Milieuraad in juni aanstaande het mandaat voor de EU worden vastgesteld. Het Verdrag van Lissabon vereist dat de EU als blok optreedt en stemt tijdens IWC vergaderingen.
Informeel heeft het Spaanse voorzitterschap laten weten dat een eerste bijeenkomst van de raadswerkgroep op 4 mei aanstaande is voorzien. Eind mei zal naar verwachting een tweede bijeenkomst van de raadswerkgroep worden belegd.
Als voorbereiding op bespreking van de voorstellen en conceptbesluiten binnen de EU, wordt de Nederlandse inzet besproken op ambtelijk niveau met organisaties die opkomen voor de belangen van walvissen.
Het EU standpunt
Voorafgaand aan IWC61 is reeds een gezamenlijke positie van de EU-lidstaten op hoofdlijnen vastgesteld die geldt voor IWC61, IWC62 en IWC63. De EU kiest hierbij een walvisbeschermende koers. Ik heb u over de gezamenlijke EU-positie geïnformeerd bij brief van 5 juni 2009 (Kamerstuk 31 700 XIV nr. 156). Dit is de leidraad voor de opstelling van de EU in IWC62.
De belangrijkste elementen van de geldende EU-positie zijn:
• De EU wil de toekomst van de IWC veiligstellen om de walvis te beschermen en in stand te houden.
• De EU wil dat alle walvisvangstactiviteiten onder toezicht van de IWC komen.
• De EU is voor het moratorium op de commerciële walvisjacht.
• De EU is tegen de wetenschappelijke walvisjacht.
• De EU is in principe tegen voorstellen voor nieuwe vormen van walvisvangst die momenteel niet in het verdrag worden voorzien.
• De EU is voor walvisreservaten.
• De EU is voor het beheer van de autochtone walvisvangst voor levensonderhoud.
In de raadswerkgroepen die in mei plaatsvinden, zal de discussie zich toe spitsen op een nadere verfijning van de EU-positie. Hierbij wordt bij de voorstellen en conceptbesluiten kritisch bekeken of en in welke mate deze bijdragen aan de EU-positie.
Terugblik op het overleg in Florida
Het belangrijkste onderwerp voor IWC62 is het maken van afspraken over de toekomst van de IWC. Tot op heden is dit nog niet gelukt. Begin maart vond in Florida (VS) een overleg plaats over eerste conceptvoorstel dat ontwikkeld was door een kleine groep van walvisbeschermende en walvisjagende landen. Die bijeenkomst leidde tot de conclusie dat er nog steeds grote verschillen van mening bestaan. Walvisbeschermende landen waaronder Australië en Nederland, brachten kritiek tegen de volgende punten naar voren:
• De ondermijning van het moratorium op de commerciële walvisjacht door het toestaan van quota aan Japan, IJsland en Noorwegen.
• Het toestaan van walvisjacht in erkende walvisreservaten.
• Het jagen op kwetsbare populaties.
• Het vaststellen van quota op basis van ad hoc adviezen en niet op, binnen de IWC afgesproken, wetenschappelijke procedures.
• Het laten betalen van monitoring op de walvisjacht ook door walvisbeschermende landen.
• De herziening van artikel 8 betreffende de wetenschappelijke jacht is niet voorzien.
De kleine groep van walvisbeschermende en walvisjagende landen zal op basis van de discussie in Florida het conceptvoorstel verder uitwerken. Dit aangepaste conceptvoorstel wordt op 22 april aanstaande gepubliceerd. Bij mijn beoordeling van dit voorstel zal ik vooral toetsen of dit bijdraagt aan het stoppen van de walvisjacht en het versterken van de IWC. Dat is de Nederlandse inzet in de EU voorbereiding van IWC62.
De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,
G. Verburg