Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 2 november 2009
Hierbij bied ik u aan het tweede rapport van naleving («compliance report») van de aanbevelingen van de Tweede Evaluatieronde van de Groupe d’Etats contre la corruption (GRECO) van de Raad van Europa.1
Op 18 december 2001 trad Nederland toe tot GRECO. Het doel van GRECO is het bestrijden van corruptie door het monitoren van de regelgeving en het beleid van de lidstaten. Dit gebeurt onder meer door wederzijdse evaluaties, waarbij de lidstaten eerst een questionnaire invullen en later visitaties plaatsvinden. Naar aanleiding van de questionnaire en het bezoek wordt een evaluatierapport opgesteld. Het evaluatierapport bevat aanbevelingen, waarvan de naleving na verloop van tijd wordt bezien.
In 2005 is Nederland geëvalueerd in het kader van de tweede GRECO-evaluatieronde. De uitkomst daarvan is in november 2005 naar uw Kamer gestuurd (Tweede Kamer, vergaderjaar 2005–2006, 30 300 VI, nr. 18). In 2007 oordeelde GRECO dat de helft van de aanbevelingen naar tevredenheid van GRECO was geïmplementeerd. De aanbevelingen ii, iii en v waren naar mening van GRECO gedeeltelijk geïmplementeerd.
Eind april 2009 heeft Nederland aan het GRECO-secretariaat voor de tweede (en laatste) keer gerapporteerd over de uitvoering van de aanbevelingen van het evaluatierapport van de Tweede Evaluatieronde van GRECO uit 2006. Op basis van deze informatie is een «rapport van naleving» («compliance report») opgesteld. In de GRECO-vergadering van 6–8 oktober 2009 is het rapport vastgesteld.
GRECO heeft er nota van genomen dat Nederland sinds 2007 stappen heeft genomen ten aanzien van de aanbevelingen aangaande de opbrengst van corruptie, in het bijzonder waar het een bredere toepassing van ontneming en beslaglegging betreft. De aanpassingen van het wetboek van Strafrecht die de maximale boete voor bepaalde corruptiedelicten verhogen (aanbeveling ii), zijn opgenomen in het wetsvoorstel met nummer 31 391 (Partiële wijziging Wetboek van Strafrecht inzake rechtsontwikkelingen, internationale verplichtingen en geconstateerde wetstechnische gebreken en leemten) dat thans ter besluitvorming voorligt in de Eerste Kamer.
Ten aanzien van de integriteit van ambtenaren (aanbeveling iii) in relatie tot belangenverstrengeling (inclusief de omgang met financiële belangen) heeft GRECO aanbevolen om te komen tot nadere richtlijnen of een handleiding. In de wettelijk verplichte gedragscodes die in het openbaar bestuur worden toegepast, is uiteraard het onderwerp belangenverstrengeling aan de orde gesteld. Daarnaast zijn initiatieven ontplooid om verdere richting aan ambtenaren te geven ten aanzien van dit onderwerp. Omdat deze initiatieven nog niet zijn afgerond, heeft GRECO geconcludeerd dat deze aanbeveling gedeeltelijk is nagekomen.
Ten aanzien van rechtspersonen en corruptie (aanbeveling v) heeft GRECO kennisgenomen van de op handen zijnde aanpassing van het Wetboek van Strafrecht aangaande het beroepsverbod, eveneens opgenomen in het wetsvoorstel met nummer 31 391 (Partiële wijziging Wetboek van Strafrecht inzake rechtsontwikkelingen, internationale verplichtingen en geconstateerde wetstechnische gebreken en leemten) dat – zoals hierboven reeds gemeld – thans ter besluitvorming voorligt in de Eerste Kamer.
Omdat het wetsvoorstel nog niet is aangenomen en omdat BZK het invoeringstraject rond de gedragscode nog niet volledig heeft afgerond, blijft de conclusie dat Nederland gedeeltelijk uitvoering heeft gegeven aan de aanbevelingen ii, iii en v.
Nederland sluit met dit rapport de Tweede Evaluatieronde af. Indien het wetsvoorstel 31 391 door de Eerste Kamer zal worden aanvaard, zal de Nederlandse delegatie daarvan melding maken in de plenaire vergadering van GRECO. Tevens zal GRECO dan nader worden geïnformeerd over de gedragscodes die gelden voor ambtenaren.
De Engelstalige versie van het compliance report over Nederland ontvangt u als bijlage bij deze brief. Tevens zal het rapport (in het Engels en in het Frans) voor een ieder toegankelijk worden gemaakt via de website van GRECO: http://www.coe.int/t/dghl/monitoring/greco/evaluations/round2/reports(round2)_en.asp.