Vraag 1

Kent u het bericht: ««Tegengehouden jihadisten extra dreiging»«? Klopt het wat hierin vermeld wordt?1

Ja.

Vraag 2

Staat u nog steeds achter uw standpunt van vorige maand dat u koste wat kost jihadisten die het land willen verlaten wil tegenhouden, of deelt u inmiddels de menining die ook de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding inmiddels is toegedaan, namelijk dat tegengehouden jihadisten een dreiging vormen? Zo nee, waarom niet?

Ik ben mij evenals de Nationaal Coördinator Terreurbestrijding en Veligheid steeds bewust geweest van het feit dat het tegenhouden van jihadisten ook risico’s kent. In de beleidsbevindingen bij het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland 37 (Kamerstuk 29 754, nr. 270) heb ik dat aangegeven. Het tegenhouden van geradicaliseerde personen is en blijft weloverwogen beleid. Nederland exporteert geen terrorisme. Er bestaat bovendien een internationale verplichting om te voorkomen dat jihadgangers (ofwel «Foreign terrorist fighters») kunnen uitreizen. Daarnaast is er een reële kans dat een uitreiziger in een jihadistisch strijdgebied doorradicaliseert, getraind wordt en geweldservaring opdoet. Dergelijke jihadgangers zouden kunnen worden ingezet voor terroristische acties tegen of in het Westen. Dit wil ik voorkomen door uitreis tegen te gaan. De betrokken veiligheidsinstanties en het lokale bestuur doen er vervolgens alles aan om deze personen scherp in de gaten te houden en zij spreken maatwerkinterventies af in multidisciplinaire casusoverleggen om de mogelijke dreiging die van deze personen uitgaat te verminderen.

Vraag 3

Bent u al, wijzend op de waarschuwing van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding, tot het heldere inzicht gekomen dat uw aanpak de kans op aanslagen in Nederland alleen maar groter maakt? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat u inmiddels voor gek staat met uw oplossingen waarin u probeert overtuigde jihadisten met deradicaliseringsprogrammaatjes, onderwijs en geloofsgesprekken op andere gedachten te brengen? Zo ja, wanneer stopt u met dit domme en naïeve beleid? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Bent u bereid om jihadisten die Nederland verlaten om voor de islam te vechten, te laten vertrekken, automatisch de Nederlandse nationaliteit te laten verliezen en ervoor te zorgen dat zij Nederland nooit in kunnen komen? Zo nee, wat moet er gebeuren voor u bereid bent de grenzen te sluiten?

Ik werk momenteel langs twee wegen aan versterking van de mogelijkheid om het Nederlanderschap te ontnemen in het kader van de aanpak van het jihadisme. Ten eerste is de wijziging van de «rijkswet voor het Nederlanderschap ter verruiming van de mogelijkheden voor het ontnemen van het Nederlanderschap bij terroristische misdrijven» ingediend bij uw Kamer. Ten tweede is eind vorig jaar een voorstel voor een wetswijziging (rijkswet op het Nederlanderschap) in consultatie gegaan, waarmee het mogelijk wordt het Nederlanderschap in te trekken van een persoon die zich buiten het Koninkrijk bevindt en zich heeft aangesloten bij een organisatie die deelneemt aan een nationaal of internationaal gewapend conflict en die is geplaatst op een samen te stellen lijst van organisaties die een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid.

Vraag 6

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voor 15 januari 2015?

Ja.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Gevaarlijke killer kreeg zak geld»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de levensgevaarlijke moordenaar Mehmet Y., een Turkse illegaal, die eerder werd veroordeeld voor de zogenaamde snelkookpanmoord, onlangs vervroegd is vrijgelaten uit de gevangenis en bij zijn uitzetting ook nog een zak belastinggeld en een identiteitskaart heeft meegekregen?

Allereerst merk ik op dat ik bij uitzondering inga op een individuele casus om te voorkomen dat er een onjuist beeld ontstaat.
Conform artikel 40a van de Regeling tijdelijk verlaten van de inrichting is aan betrokkene strafonderbreking verleend. Strafonderbreking kan worden verleend aan een vreemdeling, die geen rechtmatig verblijf in Nederland heeft, nadat – bij een vrijheidsstraf van drie jaar of meer – ten minste twee derde van de straf is ondergaan. Deze regeling is in de plaats gekomen van de mogelijkheid voor criminele vreemdelingen om in aanmerking te komen voor voorwaardelijke invrijheidstelling.
Strafonderbreking is een instrument dat in het kader van het terugkeerbeleid in voorkomende gevallen wordt aangewend om criminele, verwijderbare vreemdelingen te kunnen uitzetten. Hiermee wordt beoogd uitzetting van criminele illegale vreemdelingen eerder en effectiever te realiseren. In plaats van uitzetting na het uitzitten van de gehele straf, wordt de vreemdeling nu immers uitgezet met behoud van een fors strafrestant (als stok achter de deur ingeval de betrokkene contrair aan de voorwaarden weer naar Nederland komt). Strafonderbreking wordt slechts verleend op het moment dat de vreemdeling Nederland daadwerkelijk verlaat. Vanaf dat moment krijgt de vreemdeling een inreisverbod of ongewenstverklaring opgelegd en worden zij (inter)nationaal gesignaleerd. Indien de vreemdeling toch in Nederland wordt aangetroffen, wordt de tenuitvoerlegging van de resterende straf hervat.
Strafonderbreking wordt enkel verleend indien de belangen van slachtoffers, nabestaanden en samenleving zich daar niet tegen verzetten. Op basis van een zorgvuldige afweging is in de onderhavige zaak besloten dat uitzetting met het behoud van een fors strafrestant en een inreisverbod, prevaleerde boven de situatie waarin de betreffende vreemdeling na afloop van zijn straf zou worden uitgezet.
Er bestaan diverse NGO’s en een IGO die vreemdelingen (financiële) ondersteuning bieden bij terugkeer naar het land van herkomst. Betrokkene is bij zijn vertrek uit Nederland ondersteund door de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). IOM biedt migranten met een ongewenstverklaring of inreisverbod bij vertrek uit Nederland ondersteuning in de vorm van goederen en diensten tot een maximumbedrag van € 1.500,–. Dit betreft ondersteuning in naturaen niet in contanten. Ik wil benadrukken dat IOM in haar taakuitvoering onafhankelijk is. De wijze waarop feitelijke invulling wordt gegeven aan ondersteuning aan vreemdelingen, is derhalve een zaak die mij niet aangaat en waarover ik normaliter niet word geïnformeerd. Een nieuw reis- en/of identiteitsdocument is afgegeven door de autoriteiten van het land van herkomst.

Vraag 3

Waarom krijgt een illegale Turkse notoire vrouwenhandelaar, afperser en drugssmokkelaar, die tevens veroordeeld is voor een gruwelijke moord, verdachte is van de moord op zijn ex-vrouw, die de kroongetuige in zijn strafzaak meermalen heeft bezworen haar na vrijlating te zullen vermoorden en die politie en justitiemedewerkers dreigt met wraakacties, een derde korting op zijn celstraf?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Denkt u nu echt dat deze gevaarlijke illegaal zich laat tegenhouden door een voorwaarde dat hij niet meer naar Nederland mag komen? Waarom heeft hij niet gewoon zijn volledige straf uitgezeten en is hij daarna het land uitgezet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Waarom heeft u deze zware crimineel een zak belastinggeld meegegeven? Hoeveel geld heeft hij gekregen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het vervroegd vrijlaten van deze crimineel en het meegeven van een zak belastinggeld een klap is in het gezicht van zijn slachtoffers, hun nabestaanden en de samenleving? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 7

Klopt het dat een Nederlandse politieliaison in Turkije is ingeschakeld om de situatie rond deze Turkse illegaal in de gaten te houden? Welke maatregelen gaat u nog meer nemen om ervoor te zorgen dat deze gevaarlijke crimineel nooit meer een voet op Nederlandse bodem zet? Welke maatregelen gaat u nemen om de veiligheid van de in vraag 3 genoemde personen te garanderen?

Ja, de Nederlandse politieliaison heeft de Turkse autoriteiten op de hoogte gesteld van de terugkeer van betrokkene. In het belang van de veiligheid van de in vraag 3 genoemde personen, kan ik geen mededelingen doen over eventueel getroffen maatregelen.

Vraag 8

Deelt u de mening dat het eens afgelopen moet zijn met deze automatische invrijheidsstelling en bent u bereid de wet hiertoe aan te passen en de Initiatiefnota van het lid Helder over wijziging van de voorwaardelijke invrijheidstelling in het Wetboek van Strafrecht (Kamerstukken 33 938) te steunen en uit te voeren? Zo nee, waarom niet?

In de onderhavige zaak is geen sprake geweest van voorwaardelijke invrijheidstelling, maar van strafonderbreking conform artikel 40a van de Regeling tijdelijk verlaten van de inrichting.
Bij brief van 21 november 2014 heb ik het voorstel voor een nieuw stelsel voor detentiefasering, waarvan de voorwaardelijke invrijheidstelling als sluitstuk integraal onderdeel uitmaakt, nader toegelicht. In deze nieuwe vorm van detentiefasering is geen sprake meer van vrijblijvendheid: interne en externe vrijheden moeten worden verdiend op basis van goed gedrag. Ik zie thans geen aanleiding om te kiezen voor een andere vormgeving van de voorwaardelijke invrijheidsstelling.

Vraag 1

Kent u dit bericht en klopt het wat hierin wordt vermeld? Zo nee, wat is dan de exacte situatie?1

Vraag 2

Klopt het dat de jihadistische dreiging al vanaf september j.l. geldt, zoals burgemeester van Brunssum heeft bevestigd? Zo nee, sinds wanneer is er dan sprake van de genoemde dreiging?

Vraag 3

Hoe lang bent u al van deze dreiging op de hoogte?

Vraag 4

Klopt het dat medewerkers van de NAVO-basis gevolgd worden door bezoekers van een nabijgelegen moskee? Zo ja, is deze moskee al bekend bij de verantwoordelijke inlichtingen- en veiligheidsdiensten? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Klopt het dat met de meldingen van het NAVO-personeel over dit hinderlijk volgen niets is gedaan? Zo nee, bent u bereid alsnog per direct een einde te maken aan dit volgen van NAVO-personeel en hun veiligheid te garanderen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 6

Zijn bij deze surveillances zowel de moskee-bezoekers als de moskee zelf betrokken? Zo ja, bent u bereid deze moskee per direct te sluiten? Zo nee, waarom niet?

Vraag 7

Deelt u de mening dat de maatregelen die de burgemeester van Brunssum heeft getroffen blijkbaar niet voldoende zijn, aangezien het NAVO-personeel zich nog steeds onveilig voelt? Zo nee, waarom niet?

Vraag 8

Bent u bereid het dreigingsniveau te verhogen van substantieel naar kritiek aangezien er (sterke) aanwijzingen zijn dat er een aanslag zal plaatsvinden? Zo nee, wat moet er gebeuren teneinde het dreigingsniveau wel te verhogen?

Vraag 9

Wilt u de boeken ingaan als de Minister van Veiligheid en Justitie die niets deed op het moment dat er een serieuze jihadistische dreiging in Nederland was? Zo nee, welke maatregelen gaat u nemen teneinde aan de genoemde dreiging een einde te maken?

Vraag 10

Realiseert u zich dat u als Minister van Veiligheid en Justitie primair verantwoordelijk bent voor de veiligheid van Nederland en de bewoners van Brunssum in het bijzonder en dat als er ook maar iets gebeurt u er blijkbaar niet alles aan gedaan heeft deze veiligheid te garanderen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 11

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voor 15 januari 2015? Zo nee, waarom niet?

Het is helaas niet mogelijk gebleken deze vragen voor 15 januari te beantwoorden.

Vraag 1

Klopt de inhoud van het bericht «militairen schuldig aan verduistering in Kunduz»1 volledig? Zo nee, wat klopt er niet?

De inhoud van het artikel met betrekking tot de strafrechtelijke afdoening is juist, met dien verstande dat het transactievoorstel is gedaan op basis van de verdenking van verduistering in dienstbetrekking in vereniging gepleegd.

Vraag 2

Kunt u uitleggen waarom geen transactie is aangeboden ter zake van verduistering in dienstbetrekking? Ontbreekt daarvoor alle bewijs of is het strafverzwarend bestanddeel «in dienstbetrekking» achterwege gelaten om opportuniteitsredenen? In het laatste geval: wat was/waren die reden(en)?

Zie het antwoord op vraag 1.

Vraag 3

Zijn/waren de verdachten lid van de Koninklijke Marechaussee? Zo ja, is strafontslag toegepast? Zo nee, waarom niet?

Nee, het betrof geen leden van de Koninklijke Marechaussee.

Vraag 1

Kent u het bericht «Verdachte vrij om DNA-drukte rond zaak MH17»?1

Vraag 2

Klopt het dat Abdelhamid T. die wordt verdacht van een overval uit voorarrest is ontslagen omdat het DNA-onderzoek te lang op zich laat wachten wegens drukte bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) in verband met MH17?

Nee, de berichtgeving in de media is onjuist en ondertussen gerectificeerd door het AD. Het betreffende DNA-rapport van het NFI was reeds op 6 oktober 2014 gereed en naar zowel het Openbaar Ministerie (OM) als de politie gezonden. Het DNA-rapport is echter niet in handen gesteld van de zaaksofficier van justitie en de behandelend rechercheur. Door hen is verondersteld dat het DNA-rapport nog niet gereed was in verband met drukte bij het NFI vanwege het onderzoek naar de ramp met vlucht MH17. Dit is door de officier van justitie ter terechtzitting naar voren gebracht.
De rechtbank heeft geoordeeld dat de persoonlijke omstandigheden van de verdachte thans zwaarder wegen dan de strafvorderlijke belangen en heeft om die reden het bevel tot voorlopige hechtenis geschorst onder voorwaarden. De voorlopige hechtenis is niet opgeheven. De vrijlating van de verdachte heeft dan ook geen relatie met de afhandeling door het NFI van de ramp met vlucht MH17.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat een verdachte van een overval (die herkend is als dader door agenten, voldoet aan de signalementen van een getuige en ook nog eens een bekende van de politie is) voorlopig op vrije voeten komt vanwege de ontstane drukte bij het NFI door de vreselijke ramp met vlucht MH17? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Zo ja, bent u bereid ervoor te zorgen dat de politie en het Openbaar Ministerie gebruik gaan maken van de middelen die zijn vrijgemaakt welke zij, indien er een piekbelasting plaatsvindt, vrij kunnen besteden bij het NFI en particuliere forensische instituten, ondanks uw voorkeur de betreffende middelen te reserveren voor specifieke zaken waarbij kennis en kunde van de particuliere instituten noodzakelijk is?2

Het staat de Nationale Politie en het OM vrij om de middelen van de ontwikkelingsvariant, zoals ik deze heb ingesteld naar aanleiding van de bevindingen van de Commissie Winsemius, te besteden bij de particuliere forensische instituten en het NFI. Daarnaast heb ik naar aanleiding van de ramp met vlucht MH17 besloten dat, waar nodig, de werkzaamheden die het NFI als gevolg van die ramp niet zelf kan uitvoeren dan wel de gevallen waar de vertraging te hoog oploopt, uitbesteed kunnen worden aan derden (particuliere forensische instituten).

Vraag 5

Indien dit budget al is gebruikt, is het dan te klein aangezien verdachten worden vrijgelaten wegens een te lang durend onderzoek? Bent u bereid dit dan te verhogen?

Zoals uit mijn antwoord op vraag 2 en 3 blijkt, heeft de vrijlating van de verdachte uit voorarrest geen relatie met de afhandeling door het NFI van de ramp met vlucht MH17 dan wel met de uitputting van de gelden uit de ontwikkelingsvariant. Ik zie dan ook geen reden om het budget te verhogen.

Vraag 6

Zo nee, waarom niet en wat gaat u dan per direct ondernemen om ervoor te zorgen dat criminelen niet profiteren van de verschrikkelijke ramp met vlucht MH17?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Kent u het bericht over jihadverdachten op terroristenafdelingen en klopt hetgeen hierin vermeld wordt?1

Ja, ik ken dit bericht. Hetgeen in het bericht is vermeld over de behandeling van gedetineerden op de terroristenafdelingen is niet juist. Gedetineerden worden op een respectvolle en correcte manier bejegend conform de wet- en regelgeving die geldt op de terroristenafdelingen. Verder ga ik niet in op individuele gevallen.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het volstrekt onacceptabel is dat gedetineerden op de Terroristenafdeling ook maar enige vorm van contact kunnen onderhouden met elkaar? Zo nee, waarom niet?

Eén van de doelen van de terroristenafdelingen is het tegengaan van rekrutering en radicalisering in de penitentiaire inrichtingen. Op een gedetineerde die op een terroristenafdeling is geplaatst, is een individueel regime van toepassing. In artikel 22 lid 1 van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) is bepaald dat de gedetineerden in een individueel regime in de gelegenheid worden gesteld aan activiteiten deel te nemen. Zij houden zich in de voor hen persoonlijk bestemde verblijfsruimte op. Verder bepaalt lid 2 van artikel 22 van de Pbw dat in een individueel regime de directeur de mate waarin de gedetineerde in staat wordt gesteld individueel dan wel gemeenschappelijk aan activiteiten deel te nemen, bepaalt. Daarbij maakt de directeur op basis van een risico-inschatting de afweging of een gedetineerde contact mag hebben met medegedetineerden. Maatwerk is bij deze categorie gedetineerden van groot belang. Bij de plaatsing van een verdachte in een Huis van Bewaring kan het Openbaar Ministerie in het belang van het strafrechtelijke onderzoek bepalen welke mate van beperking nodig wordt geacht.
Conform de geldende wet- en regelgeving zijn de externe contacten op de terroristenafdelingen beperkt en worden strikt gecontroleerd.

Vraag 3

Deelt u voorts de mening dat de gedetineerden op de Terroristenafdeling ook van alle contacten met de buitenwereld afgezonderd zouden moeten zijn, ofwel «in beperkingen» zouden moeten zitten? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u het ermee eens dat de veiligheid van de samenleving in het geding is zolang het beveiligingsniveau van de Terroristenafdeling minder streng is dan de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) en dat u daar verantwoordelijk voor bent? Zo nee, waarom niet?

In artikel 20a van de Regeling Selectie, Plaatsing en Overplaatsing van gedetineerden (SPOG) is bepaald dat in de terroristenafdeling gedetineerden worden geplaatst die:
tenzij uit informatie van het GRIP of het Openbaar Ministerie voortvloeit dat plaatsing op een terroristenafdeling niet is geïndiceerd.
Gedetineerden worden op basis van rapportages van onder meer de politie, het Openbaar Ministerie en de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) geselecteerd en geplaatst in een inrichting met een passend beveiligingsniveau. De terroristenafdeling is uitgebreid beveiligd om het ontplooien van terroristische activiteiten te voorkomen. Als sprake van een vluchtgevaarlijkheid, kan een gedetineerde geplaatst worden in de Extra Beveiligde Inrichting.
Ik acht het daarom niet nodig dat op de terroristenafdelingen hetzelfde beveiligingsniveau geldt als die van de Extra Beveiligde Inrichting.

Vraag 5

Bent u bereid uw beleid zodanig te wijzigen dat voor de Terroristenafdelingen het allerstrengste beveiligingsniveau dient te gelden, ofwel het beveiligingsniveau zoals dat geldt in de EBI? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voor de behandeling van de begroting van het Ministerie van Veiligheid en Justitie voor het jaar 2015 in de Tweede Kamer? Zo nee, waarom niet?

Ja, ik beantwoord hiermee de vragen vóór de begrotingsbehandeling 2015.

Vraag 1

Bent u bekend met dit bericht en klopt hetgeen in dit bericht vermeld wordt?1

De rechter betrekt alle omstandigheden bij zijn oordeelsvorming. De rechter is daarin onafhankelijk. Het is dan ook niet aan mij om te oordelen over de vraag of omstandigheden relevant zijn en hoe ze in een specifieke zaak door de rechter gewogen dienen te worden.

Vraag 2

Bent u het ermee eens dat er geen enkel verband bestaat tussen het feit dat deze 20-jarige man schulden heeft en het feit dat deze man een agent heeft mishandeld? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de afspraken van het Landelijk overleg van voorzitters van de strafsectoren van de gerechtshoven en de rechtbanken (LOVS)2 voor de straftoemeting bij geweld tegen en bedreiging en belediging van politieagenten en hulpverleners in de praktijk blijkbaar niets voorstellen, aangezien de rechter volgens de wet rekening moet houden met alle omstandigheden van het geval, zelfs als deze omstandigheden in geen enkel verband staan tot het strafbare feit? Zo nee, waarom niet?

Nee, die mening deel ik niet. Het formuleren van de strafeis en het opleggen van een straf betreft maatwerk. Zowel bij het bepalen van de strafeis door de officier van justitie als bij het opleggen van de straf door de rechter wordt rekening gehouden met alle omstandigheden van het geval.
Bij vervolging wegens agressie en geweld tegen werknemers in een publieke functie, geldt conform de strafvorderingsrichtlijn van het Openbaar Ministerie een verhoging van de strafeis van 200%. In de uiteindelijke strafeis van de officier van justitie wordt daarnaast rekening gehouden met de omstandigheden waaronder het feit is gepleegd en de persoon van de verdachte.
Uit het Intervict-onderzoek van 2012 blijkt dat, daar waar het gekwalificeerde geweldsdelicten betreft, de rechter in 90% van de gevallen de strafeis van de officier van justitie volgt.

Vraag 4

Bent u bereid de wet zodanig te wijzigen dat omstandigheden die niets met het strafbare feit te maken hebben, en onder de verantwoordelijkheid van de delinquent vallen, buiten beschouwing moeten blijven van de omstandigheden van het geval?3 Deelt u de mening dat wanneer een rechter de omstandigheid dat de verdachte/dader financiële schulden heeft als omstandigheid van het geval meeweegt, in dat geval naast een lage(re) boete minimaal een celstraf zou moeten opleggen? Zo nee, waarom niet?

Nee, een basisbeginsel van onze democratische rechtstaat is dat de rechter onafhankelijk een beslissing neemt die niet alleen aan de wet voldoet, maar die ook redelijk en billijk is. Dit laatste komt onder andere tot uitdrukking in de ruimte die de rechter heeft om de omstandigheden van het geval en de persoon van de verdachte mee te wegen.
Ik treed niet in een oordeel over een door de rechter op te leggen straf in een specifiek geval.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Sharia schikking bij Rechtbank Den Haag»? Klopt hetgeen in dit bericht vermeld wordt?1

Ik ben bekend met dit bericht. De Raad voor de rechtspraak heeft mij meegedeeld dat de rechtbank Den Haag heeft bevestigd dat de betrokken partijen een schikking zijn overeengekomen die inhoudt dat zij hun geschil zullen voorleggen aan een imam, dat zij ten overstaan van de imam zullen zweren op de Koran dat hun stelling de waarheid is, dat de eiser daarna van zijn vordering zal afzien en de procedure vervolgens definitief zal worden doorgehaald. Deze schikking heeft plaatsgevonden op grond van Nederlands recht en niet op grond van shariabeginselen. Ik verwijs verder naar mijn antwoord op vragen 2 en 4.

Vraag 2

Deelt u de mening dat een schikking op basis van de Koran en/of de sharia een onwenselijke wijze is van het afdoen van een (juridisch) geschil? Zo nee, waarom niet en waar ligt in dat geval voor u dan de grens?

Deze schikking heeft plaatsgevonden op grond van Nederlands recht en niet op grond van shariabeginselen. Artikel 131 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) bepaalt dat in een civiele procedure, nadat de gedaagde voor antwoord heeft geconcludeerd, een comparitie van partijen wordt gepland. Doel van een dergelijke comparitie is enerzijds het beproeven van een schikking (artikel 87 Rv) en anderzijds het verkrijgen van inlichtingen over de zaak (artikel 88 Rv). Indien partijen tijdens de zitting een schikking bereiken, dan kunnen zij deze schikking laten opnemen in een proces-verbaal. De uitgifte van dit proces-verbaal geschiedt in executoriale vorm, waarmee nakoming kan worden afgedwongen.
Uitgangspunt bij het treffen van een schikking is dat partijen vrij zijn in de wijze waarop zij hun geschil willen beëindigen. Daaronder valt de vrijheid om zelf te bepalen aan wie zij hun geschil voorleggen ter beëindiging. De rechter zal de bereikte schikking opnemen in het proces-verbaal als partijen dat wensen, tenzij de schikking in strijd is met de wet of de goede zeden (zie artikel 3:40 Burgerlijk Wetboek). Ik treed niet in deze beoordeling door de onafhankelijke rechter.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de sharia strijdig is met de beginselen van de Nederlandse democratische rechtsstaat? Zo nee, waarom niet?

Ja, het is in strijd met de beginselen van de Nederlandse democratische rechtsstaat als mensen een eigen rechtssysteem hanteren dat zich buiten de kaders van onze rechtsorde begeeft. Het kabinet ziet het als haar taak dit te voorkomen. In dit specifieke geval was hiervan echter geen sprake.

Vraag 4

Bent u bereid maatregelen te treffen om de ontwikkeling van deze sharia schikkingen zo snel mogelijk een halt toe te roepen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u dit bericht «België wil niet langer cellen Willem II gevangenis Tilburg huren»? Klopt het wat in dit bericht vermeld wordt?1

Het bericht «België wil niet langer cellen Willem II gevangenis Tilburg huren» is mij bekend. Het verdrag tussen Nederland en België over het gebruik van de PI Tilburg heeft een geldigheid tot 31 december 2016, waarbij België telkens uiterlijk 1 juli van het lopende kalenderjaar dient aan te geven of ook het volgende kalenderjaar gebruik gemaakt zal gaan worden van de PI Tilburg. Ook na 2016 is verlenging mogelijk. Hiervoor is wel een nieuw verdrag vereist. Op dit moment vindt overleg plaats met België, zowel ten aanzien van het gebruik van de PI Tilburg in 2016, alsook na 2016. Mede gelet op de gesprekken die nu gevoerd worden over een mogelijke verlenging van de verhuur van de PI Tilburg, deel ik de mening niet dat ik de medewerkers van de PI Tilburg valse hoop heb gegeven dat de PI Tilburg voorlopig nog wel open zou blijven.

Vraag 2

Indien bovenstaand bericht klopt, bent u dan bereid het personeel van de Penitentiaire Inrichting (PI) Tilburg per direct het van-werk-naar-werktraject in te laten gaan? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Was u op de hoogte van de plannen van de Belgische regering om het huurcontract niet te verlengen? Zo ja, waarom heeft u dit de Kamer en de PI Tilburg niet medegedeeld zodat tijdig maatregelen genomen konden worden? Zo nee, waarom was u niet op de hoogte?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Deelt u de mening dat u de medewerkers van de PI Tilburg valse hoop heeft gegeven dat de PI Tilburg voorlopig nog wel open zou blijven, aangezien u bij het laatste algemeen overleg over het gevangeniswezen op 27 maart 20142 heeft gezegd dat u geen nadere signalen heeft ontvangen dat de Belgen Tilburg helemaal niet meer nodig zouden hebben? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Deelt u de mening dat een gevangenis die het beste scoort op het gebied van budgetbeheersing en waarmee het dus de goedkoopste penitentiaire inrichting van Nederland is, open dient te blijven? Zo nee, waarom niet?

In het kader van het Masterplan DJI is besloten een aantal penitentiaire inrichtingen te sluiten, waaronder de PI Tilburg. Er heeft een zorgvuldig besluitvormingsproces plaatsgehad aan de hand van met uw Kamer besproken toetsingscriteria. Aangezien er geen sprake is van groei in de behoefte aan detentiecapaciteit, zie ik op dit moment geen aanleiding het eerder genomen besluit over de te sluiten inrichtingen te heroverwegen.

Vraag 6

Bent u bereid er alles aan te doen om de PI Tilburg alsnog open te houden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden vóór de begrotingsbehandeling van het Ministerie van Veiligheid en Justitie voor het jaar 2015?

Ja

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Man in Amsterdam opgepakt voor voorbereiden aanslag op agenten»?1

Ja.

Vraag 2

Herinnert u zich het antwoord op eerdere schriftelijke vragen van de PVV-fractie «Waarom geen grenscontroles?»2, waarin wordt gesteld dat er een grenscontrole is aan de buitengrenzen van de EU en dat grenscontrole aan de binnengrenzen geen meerwaarde heeft? Ziet u in dat dit standpunt onhoudbaar is? Zo nee, waarom niet?

In geval van een ernstige bedreiging van de openbare orde of de binnenlandse veiligheid kunnen grenscontroles aan de binnengrenzen tijdelijk worden heringevoerd. De situatie is echter niet zodanig dat Nederland dergelijke grenscontroles zal herinvoeren. Conform de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie moet een afwijking van het grondbeginsel van het vrije verkeer van personen als restrictief worden opgevat. Tijdelijke herinvoering van grenscontroles kan alleen als uiterste middel. Een beoordeling dient plaats te vinden in hoeverre de tijdelijke maatregel de bedreiging voor de openbare orde of de binnenlandse veiligheid voldoende kan verhelpen, en of de maatregelen tot die bedreiging in verhouding staan. Op dit moment staat het inzetten van deze uiterste maatregelen niet in verhouding tot de effectiviteit daarvan. Bovendien zou het ook economische schade ten gevolge hebben voor Nederland.
De EU-lidstaten zetten in op betere samenwerking en het delen van informatie in plaats van op het sluiten van de binnengrenzen. Ik heb nationaal gekozen voor de 38 maatregelen zoals beschreven in het Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme (Kamerstuk 29 754, nr. 253) en deze met uw Kamer besproken in het aansluitende debat op 4 september 2014.

Vraag 3

Hoe is de illegale Marokkaan Nederland binnengekomen en waarom liep hij vrij rond?

Over individuele gevallen worden geen mededelingen gedaan.

Vraag 4

Bent u bereid de Nederlandse grenzen te sluiten voor alle immigratie uit islamitische landen en deze grenzen weer te gaan bewaken?

Het grenscontroleproces is een integer en veilig proces gebaseerd op internationale en Europese wet- en regelgeving. Hierbij wordt rekening gehouden met verschillende belangen, waaronder de mobiliteit van de passagier, waarbij niet wordt ingeboet aan veiligheid. De Koninklijke Marechaussee controleert van elke passagier die de Schengen buitengrens passeert de echtheid van het paspoort en controleert eveneens of de houder van het paspoort hoort bij het aangeboden paspoort.

Vraag 5

Capituleert u wederom voor de islamitische dreiging en geeft u politieagenten voortaan het advies geen uniform meer te dragen in het openbaar, of zorgt de toegenomen islamitische dreiging in binnen- en buitenland eindelijk voor het besef dat u het leger in moet zetten om drukke plaatsen zoals stations te beveiligen? Zo neen, waarom niet?

Er is en wordt geen voorschrift uitgevaardigd door de politie met betrekking tot het dragen van het uniform in het openbaar vervoer. Maar het is het recht van de politiemedewerker om in burgerkleding met het openbaar vervoer van en naar het werk te reizen.
Ik hecht eraan te benadrukken dat er momenteel geen concrete aanwijzingen zijn voor een aanslag in Nederland. Sinds de verhoging van het dreigingsniveau naar substantieel in maart vorig jaar is er sprake van verhoogde alertheid bij de veiligheidspartners zoals de politie. Het niveau substantieel betekent dat het risico op een aanslag reëel wordt geacht. Daarom is in Nederland waakzaamheid geboden. Dit geldt voor iedereen. De overheid treft vanzelfsprekend maatregelen.
De lokale driehoeken van de vier grote steden hebben op advies van de NCTV besloten om uit voorzorg aanvullende politiesurveillances uit te voeren. Het gaat hier om extra ogen en oren om preciezer toezicht te houden en de weerbaarheid verder te verhogen. Er is op dit moment geen aanleiding om drukke plaatsen zoals stations te beveiligen door militairen.

Vraag 6

Kunt u deze vragen zo snel mogelijk beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Jongen mishandeld door grote groep»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat deze groep uit jongeren tussen de 13 en 17 jaar oud bestond waarvan de meeste voornamelijk de Turkse nationaliteit hebben?

Voor de beantwoording van deze vraag verwijs ik naar mijn antwoorden op de schriftelijke vragen 2, 3 en 4 van de leden Van Klaveren en Bontes (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2014–2015, nr. 421, ingezonden 10 oktober 2014).

Vraag 3

Deelt u de mening dat de criminaliteit onder jongeren, die steeds meer verhardt, keihard de kop ingedrukt moet worden? Zo nee, waarom niet?

Jeugdige daders worden aangepakt met behulp van het jeugdstrafrecht en het adolescentenstrafrecht. Bij de geïntensiveerde aanpak van jeugdcriminaliteit wordt de repressieve aanpak gecombineerd met interventies op het terrein van bijvoorbeeld zorg, preventie en openbare orde. Deze integrale meersporenaanpak richt zich op de persoon en diens sociale omgeving (gezin, familie, vrienden). Daarnaast wordt de zogenoemde patseraanpak als strafrechtelijke interventie ingezet. Hiermee wordt crimineel verworven vermogen afgepakt.

Vraag 4

Bent u bereid om in dat kader een Inrichting Stelselmatige Daders (ISD) voor jeugdigen te bewerkstelligen zodat jongeren vanaf 12 jaar die veel recidiveren deze ISD-maatregel al opgelegd kunnen krijgen? Zo nee, waarom niet?

Nee, ik ben daartoe niet bereid. Het jeugdstrafrecht biedt voldoende mogelijkheden om jeugdcriminaliteit aan te pakken. Daarbij wordt steeds een afweging gemaakt waarin ook de mate van recidive – die geldt als een strafverzwarende omstandigheid – een rol speelt.

Vraag 5

Deelt u de mening dat iedere jongere die deelnam aan deze groep aansprakelijk dient te zijn voor de gevolgen van deze zinloze en brute mishandeling? Zo ja, wanneer gaat u dan eindelijk groepsaansprakelijkheid regelen? Zo nee, welke maatregelen gaat u dan wel nemen om dit soort laffe figuren keihard aan te pakken?

Ik ben van mening dat een verdachte waarvan bewezen kan worden dat hij deel heeft genomen aan de mishandeling hiervoor verantwoordelijk dient te worden gehouden.
Deelneming aan groepsgeweld is toereikend strafbaar gesteld in artikel 141 Wetboek van Strafrecht. Voor wat betreft het uitgangspunt van individuele aansprakelijkheid in het Nederlandse strafrecht en het bewijs van in groepsverband gepleegde strafbare feiten, verwijs ik naar mijn antwoord op eerdere schriftelijke vragen van het lid Helder van uw Kamer.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Politie huurt veel meer personeel in» en klopt het wat hierin vermeld wordt?1

Ik ken het bericht.
In de begroting 2014 is voor externe inhuur een bedrag van 155 miljoen opgenomen, deels onder de post externe inhuur en deels onder de post automatisering.
De meest recente prognose van de politie gaat uit van een realisatie externe inhuur over 2014 van circa 186 miljoen.

Vraag 2

Hoeveel agenten («blauw op straat») had u voor 155 miljoen euro, het bedrag dat nu wordt besteed aan de inhuur van externen, aan kunnen nemen?

De tijdelijke extern ingehuurde en hooggekwalificeerde mensen worden met name ingezet om de complexe reorganisatie uit te voeren of om de continuïteit van de bedrijfsvoering te waarborgen. Dit is nodig om het functioneren van het korps – het primaire proces – te kunnen waarborgen. Ik zie dan ook geen reden om het beleid hierop een halt toe te roepen. Wel ga ik ervan uit dat het korps steeds kritisch kijkt naar de kosten voor de inhuur van externen. Voordat wordt gekozen voor externe inhuur moet bijvoorbeeld eerst zijn nagegaan of er binnen de politie medewerkers zijn die het betreffende werk kunnen doen. De verwachting is dat inhuur de komende jaren ook nog nodig zal zijn vanwege de noodzakelijke en grote veranderingen in de politieorganisatie. Ik verwijs naar de voortgangsrapportage nationale politie die ik recent naar de Kamer heb gezonden en de bevindingen van de Commissie van Toezicht op het Beheer. Naarmate het veranderingsproces zijn voltooiing nadert, zal de behoefte aan inhuur geleidelijk kunnen dalen. De uitgaven zijn afgezet tegen de rijksnormen voor externe inhuur ruim binnen de marge.

Vraag 3

Deelt u de mening dat hier een totaal verkeerd signaal van uit gaat en dat er verkeerde prioriteiten worden gesteld, zeker in tijden van terroristische dreiging? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid dit beleid per direct een halt toe te roepen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voor het wetgevingsoverleg over de politie op 17 november 2014?

Ja.

Vraag 1

Kent u het bericht «Onderzoek naar jihadi-training in Ardennen»?1

Ja

Vraag 2

Kunt u uitsluiten dat er in Nederland trainingsfaciliteiten zijn ten behoeve van de jihad? Zo neen, waarom niet?

Ik heb geen aanwijzingen dat zich in Nederland jihadistische trainingskampen bevinden. Mochten zich aanwijzingen voordoen dat personen in Nederland trainen ten behoeve van de jihad, dan worden deze onderzocht door de politie en de AIVD.

Vraag 3

Kunt u uitsluiten dat jihadisten vanuit Nederland, met of zonder paspoort, afreizen naar andere EU-landen om te trainen ten behoeve van de jihad? Zo neen, waarom niet?

Deelname aan terroristische training is strafbaar op grond van artikel 134a van het Wetboek van Strafrecht. Indien personen zich hieraan schuldig maken, treedt het OM waar mogelijk op. Er zijn geen aanwijzingen van deelname door Nederlanders aan terroristische training binnen de Europese Unie, waarbij men militair zou worden voorbereid op deelname aan de gewapende jihad. Indien inlichtingendiensten beschikken over aanwijzingen dat jihadistische trainingsfaciliteiten binnen de EU bestaan, dan worden deze in het kader van de internationale samenwerking gedeeld en door de daartoe bevoegde diensten onderzocht.
Op dit moment zijn 48 paspoorten gesignaleerd op mijn verzoek. Het signaleren van reisdocumenten ter vervallen verklaring en/of weigering draagt bij om uitreis van Nederlanders naar jihadistische strijdgebieden te verstoren of te bemoeilijken. Dit heeft onder meer tot doel om te voorkomen dat men in strijdgebieden trainingen ondergaat en (gevechts)ervaringen opdoet die men vervolgens in Nederland kan gebruiken voor het uitvoeren van aanslagen. In dit verband verwijs ik u naar het DTN 36 van 30 juni 2014 (Kamerstuk 29 754 nr. 250) waar de dreiging zoals deze uitgaat van teruggekeerde uitreizigers reeds beschreven staat.
De recente aanslag in Canada is een voorbeeld van de dreiging zoals deze kan uitgaan van personen die zijn tegengehouden. Mijns inziens bevestigt dit de noodzaak van de aangekondigde bestuursrechtelijke maatregelen uit het Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme van augustus 2014 (Kamerstuk 29 754, nr. 253). Hierin pleit ik voor de tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen met het oog op het verminderen van risico’s en het voorkomen van het plegen van ernstige strafbare feiten door jihadgangers.

Vraag 4

Hoeveel van de 41 jihadisten wiens paspoort is afgepakt, zijn getraind binnen de EU? Hoeveel van hen lopen er nog vrij rond in Nederland?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Wat moet er gebeuren om u in te laten zien dat we jihadisten beter in het buitenland dan in het binnenland kunnen hebben en dat het tegenhouden van deze lopende tijdbommen oerdom is? Realiseert u zich dat zij een aanslag in Nederland kunnen plegen doordat u ze heeft tegengehouden ons land te verlaten?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Bent u bereid jihadisten te denaturaliseren en tot persona non grata te verklaren, uit te zetten en door middel van grenscontroles ervoor te zorgen dat ze nooit meer kunnen terugkeren om aanslagen in Nederland te plegen? Zo neen, waarom niet?

Ik heb een voorstel ingediend op basis waarvan in de rijkswet op het Nederlanderschap (RWN) de mogelijkheid zal worden opgenomen om het Nederlanderschap in te trekken indien sprake is van een onherroepelijke veroordeling wegens een terroristisch misdrijf. Voorwaarde is dat de betrokken persoon naast de Nederlandse nationaliteit nog een andere nationaliteit bezit. Intrekking van het Nederlanderschap is namelijk niet mogelijk als staatloosheid daarvan het gevolg is (het Europees Verdrag inzake Nationaliteit, waarbij Nederland partij is, staat dit niet toe). Na het intrekken van het Nederlanderschap wordt betrokkene ongewenst vreemdeling verklaard en wordt hij uitgezet.
In het Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme van augustus 2014 (Kamerstuk 29 754, nr. 253) heb ik mijn voornemen kenbaar gemaakt om de rijkswet op het Nederlanderschap nog verder aan te scherpen.

Vraag 1

Kent u dit bericht en klopt het wat hierin vermeld wordt?1

Ja.

Vraag 2

Hoe heeft deze tbs’er kunnen ontsnappen tijdens zijn, nota bene, begeleid verlof?

De tbs-gestelde werd gedurende zijn verlof op 25 september begeleid door een sociotherapeut. Halverwege het verlof zag de tbs-gestelde kans om weg te rennen van zijn begeleider. Die heeft getracht de tbs-gestelde te volgen, maar is hem op enig moment uit het oog verloren. Na de onttrekking zijn onmiddellijk de politie en het slachtoffer geïnformeerd. Daarnaast is contact gezocht met de familie van de tbs-gestelde. Betrokkene is op 30 september jl. aangehouden.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de risicotaxatie voor de verloftoekenning van deze tbs’er blijkbaar helemaal verkeerd is geweest? Zo nee, waarom niet?

Deze mening deel ik niet. In dit geval waren er geen signalen dat de betreffende tbs-gestelde zich zou willen onttrekken. In mijn antwoord op vraag 7 ga ik nader in op de procedure omtrent verlofverlening.

Vraag 4

Deelt u de mening dat er iets structureel mis is met het tbs-systeem waarbij het een sport lijkt te zijn geworden om verknipte criminelen maar zo snel mogelijk op verlof te sturen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen om dit systeem drastisch te wijzigen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Is er een signalement van de tbs’er verspreid via de meldkamer(s) van de politie? Zo nee, waarom niet?

Ja. De begeleider van de tbs-gestelde heeft direct melding van de onttrekking gedaan aan de meldkamer (112-melding), waarna de opsporing werd gestart. Het signalement van de tbs-gestelde is door de lokale meldkamer van de politie Brabant Zuid-Oost verspreid onder de agenten op straat. Zie verder het antwoord op vraag 6.

Vraag 6

Hoelang wilt u de samenleving nog als proeftuin gebruiken en hoeveel slachtoffers moeten er nog vallen voor standaard een signalement van een ontsnapte tbs’er naar de meldkamer(s) van de politie wordt gestuurd, aangezien deze veroordeelde voor poging tot doodslag kennelijk al dagenlang spoorloos is?

Bij een harde onttrekking, dat wil zeggen een onttrekking aan begeleid verlof zoals in het onderhavige geval, is het reeds de standaardprocedure dat er direct melding van de onttrekking wordt gedaan aan de regionale korpsen via de meldkamer van de politie (112-melding). De persoon bevindt zich dan vaak nog in de nabije omgeving van de locatie waar hij of zij zich onttrok aan de begeleider. Om die reden wordt standaard een signalement van de tbs-gestelde onder het regioteam verspreid. Daarnaast wordt de onttrekking gemeld aan de Groep Opsporing Onttrekkingen (GOO) van de Landelijke Eenheid van de politie. Indien daartoe aanleiding is, wordt het signalement van de tbs-gestelde ook landelijk verspreid.
In een situatie waarin een tbs gestelde niet terugkeert van onbegeleid verlof (een zogenaamde «zachte onttrekking»), wordt eveneens altijd gemeld aan de GOO. Omdat dan veelal enige tijd verstreken is, doet de GOO van de onttrekking echter een landelijke melding. Indien een concreet vermoeden bestaat waar de onttrokkene zich bevindt, wordt ook de betreffende eenheid van politie over de onttrekking geïnformeerd, zodat ook lokaal naar de onttrokkene kan worden uitgekeken. In dat geval wordt ook een signalement van de onttrokkene verstrekt.

Vraag 7

Bent u al tot het heldere inzicht gekomen dat begeleiders van tbs’ers op verlof standaard bewapend moeten worden? Zo nee, hoelang wilt u de samenleving nog blijven blootstellen aan dit (potentiële) gevaar voor u bereid bent verandering aan te brengen in dit beleid?

Nee, ik deel deze mening niet. Verlofverlening verloopt langs een zorgvuldige procedure waarbij veiligheid hoog in het vaandel staat. Wanneer een kliniek – na voldoende voortgang in de behandeling – besluit een verlofaanvraag te doen, adviseert het Adviescollege Verloftoetsing tbs aan de Minister van Veiligheid en Justitie, die een besluit neemt over het verlenen van een verlofmachtiging. Hieraan ten grondslag liggen altijd een gestandaardiseerde en gedegen risicotaxatie en risicomanagement. Wanneer een tbs-gestelde start met verlof is er sprake van een gefaseerde en gecontroleerde opbouw van vrijheden. Het verloftraject begint met vijf beveiligde begeleide verloven. Vervolgens vindt er tweepersoons begeleiding plaats waarna deze, indien dat verantwoord is, wordt afgebouwd naar begeleiding door één persoon.
Voorafgaand aan elk verlofactiviteit wordt op de dag zelf een inschatting gemaakt van de toestand van de betreffende tbs-gestelde en wordt beoordeeld of het verlof op een veilige wijze kan plaatsvinden. Daarmee worden de risico’s op een onttrekking zoveel mogelijk beperkt. Het is niet mogelijk om onttrekkingen voor 100 procent uit te sluiten.
Het oefenen met vrijheden is een belangrijk onderdeel van de behandeling van tbs-gestelden en een voorwaarde voor een goede resocialisatie. Ik ben van mening dat verloven voldoende gecontroleerd en gefaseerd plaatsvinden en zie geen meerwaarde in het standaard bewapenen van begeleiders. Het bewapenen van begeleiders kan zelfs meer risico’s opleveren voor de maatschappij.

Vraag 8

Deelt u de mening dat de veiligheid van de maatschappij belangrijker is dan de belangen van een tbs’er die op verlof met zijn vrijheid mag oefenen?

Verlof maakt onlosmakelijk deel uit van de behandeling van tbs-gestelden en is een voorwaarde voor een goede resocialisatie. Daarmee draagt verlof bij aan de veiligheid van de samenleving. In de procedure die wordt gevolgd bij het verlenen van verlof staat de veiligheid voorop. Zie ook mijn antwoorden op de vraag 7.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de schokkende oproep tot het plegen van aanslagen in Nederland door een Nederlandse jihadist in Syrië die zei te spreken namens Nederlandse en Vlaamse jihadisten?1

Ja.

Vraag 2

Waarom heeft u het dreigingsniveau niet onmiddellijk verhoogd van substantieel naar kritiek, nu een van de criteria daarvoor is dat Nederland vaak wordt genoemd in zeer serieus te nemen verklaringen van terroristische netwerken en specifieke doelen daarbij serieus worden bedreigd?2

De bedreigingen die door individuen zijn geuit vormen op dit moment geen reden het dreigingsniveau te verhogen. De terroristische dreiging tegen Nederland bevindt zich nog steeds binnen de bandbreedte van Substantieel, wat inhoudt dat de kans op een aanslag reëel is.

Vraag 3

Hoeveel concreter wilt u het hebben? Bent u nog wakker? Zo neen, wilt u plaats maken voor iemand die terreurbestrijding wel serieus neemt en de bescherming van de Nederlandse bevolking als absolute topprioriteit heeft?

Hoewel ik niet kan garanderen dat er in Nederland geen aanslag zal plaatsvinden, kunt u erop aan dat de opsporings- en veiligheidsdiensten er alles aan doen om aanslagen te voorkomen. Ook zet het kabinet met het Actieprogramma «Integrale Aanpak Jihadisme» vol in op het bestrijden en verzwakken van de jihadistische beweging in Nederland, en het wegnemen van de voedingsbodem voor radicalisering.

Vraag 4

Wilt u deze vragen nog deze week beantwoorden?

De Tweede Kamer is binnen een week na de hierboven aangehaalde oproep tijdens een technische briefing geïnformeerd over het huidige dreigingsniveau, en wel op maandag 29 september 2014.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Superblunder: Franse jihadisten op vrije voeten»?1

Ja.

Vraag 2

Hoeveel jihadisten met Nederlands paspoort zitten er vast in Turkije en hoeveel zijn er tot nog toe door Turkije aan Nederland uitgeleverd?

Momenteel zitten er voor zover bekend in Turkije geen jihadisten vast met een Nederlands paspoort. Tot nu toe zijn er geen jihadisten door Turkije aan Nederland uitgeleverd.

Vraag 3

Kunt u garanderen dat de jihadisten uit het RTL-bericht niet in Nederland terechtkomen? Zo ja, op welke wijze houdt u ze buiten de landsgrenzen?

Voor personen met een paspoort uit de Europese Unie geldt binnen het Schengen-gebied vrij verkeer. Voor personen van buiten het Schengen-gebied zowel binnen de Europese Unie als daarbuiten geldt dat het bestaand beleid is om personen die een bedreiging voor de openbare orde en/of de nationale veiligheid vormen geen visum te verlenen. Voor EU-onderdanen geldt, anders dan voor niet-EU-onderdanen, dat toegangsweigering op deze gronden alleen kan plaatsvinden indien er concrete aanwijzingen zijn dat er ernstige strafbare feiten ophanden zijn.

Vraag 4

Bent u bereid per direct te stoppen met de automatische paspoortcontroles op Schiphol, zodat alle inkomende reizigers door de marechaussee worden gecontroleerd? Zo neen, waarom niet?

Nee, daar ben ik niet toe bereid. De automatische paspoortcontroles op Schiphol zijn zo ingericht dat automatisch de controles plaatsvinden die een fysieke Marechaussee bij de grenspassage ook pleegt. Zodra afwijkingen worden gesignaleerd, vindt ogenblikkelijk een fysieke controle plaats door de Marechaussee die toezicht houdt op de automatische paspoortcontroles. Door het automatiseren van controles kunnen standaard handelingen snel worden uitgevoerd waardoor er meer gelegenheid is voor het onderkennen van afwijkend gedrag.

Vraag 5

Bent u bereid alsnog de grenzen te sluiten voor al het terugkerend jihadtuig? Zo neen, waarom niet?

Een dergelijk besluit is wat mij betreft niet aan de orde. Voor het instellen van de tijdelijke binnengrenscontrole moet sprake zijn van een ernstige bedreiging voor de openbare orde of de binnenlandse veiligheid. Conform de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie moet een afwijking van het grondbeginsel van het vrije verkeer van personen als restrictief worden opgevat. Tijdelijke herinvoering van grenscontroles kan alleen als uiterste middel. Een beoordeling dient plaats te vinden in hoeverre de tijdelijke maatregel de bedreiging voor de openbare orde of de binnenlandse veiligheid voldoende kan verhelpen, en of de maatregelen tot die bedreiging in verhouding staan. Op dit moment staat het inzetten van deze uiterste maatregelen niet in verhouding tot de effectiviteit daarvan.

Vraag 1

Kent u het bericht «Verdachten uit Huizen onder strenge voorwaarden vrij»?1

Ja.

Vraag 2

Waarom stelt het Openbaar Ministerie (OM) zelf (dus niet eens de rechter) voor om de voorlopige hechtenis te schorsen en de verdachten weer los te laten in onze samenleving terwijl het OM eerder vond dat ze in voorlopige hechtenis moesten worden genomen?

Het gaat in deze zaak om twee verdachten. Zij zijn aangehouden op 30 augustus 2014. Op 2 september 2014 heeft de rechter-commissaris de inverzekeringstelling rechtmatig bevonden. Op 4 september 2014 wees de rechter-commissaris vervolgens de vordering tot bewaring van één van de twee verdachten af. De andere verdachte werd aanvankelijk wel in bewaring gesteld, waarna deze bewaring op 11 september 2014 ambtshalve door de rechter-commissaris werd opgeheven wegens het ontbreken van ernstige bezwaren tegen deze verdachte.
Tegen beide beslissingen, de weigering van de bewaring van de eerstgenoemde verdachte op 4 september 2014 en opheffing van de inbewaringstelling van de andere verdachte op 11 september 2014, heeft het Openbaar Ministerie beroep aangetekend.
Bij de behandeling daarvan in de raadkamer heeft het Openbaar Ministerie, kort gezegd, gevraagd verdachten alsnog, respectievelijk opnieuw, in bewaring te stellen. Reden hiervoor was dat het Openbaar Ministerie van mening was dat er wel degelijk ernstige bezwaren tegen de verdachten bestaan in verband met de bestaande verdenking. Het Openbaar Ministerie is door de rechtbank op 17 september jl. in beide gevallen in het gelijk gesteld en beiden verdachten zijn hierop in bewaring gesteld.
Schorsing van de bewaring onder voorwaarden is dan nog steeds een mogelijkheid, ondanks het bestaan van ernstige bezwaren, namelijk als de rechter vervolgens de persoonlijke belangen van de verdachte zwaarder laat wegen dan het belang van het voortduren van de bewaring. Deze laatstgenoemde afweging kwam vervolgens in deze zaak aan de orde. Bij deze behandeling heeft het Openbaar Ministerie in de raadkamer laten weten dat het zich, als de raadkamer van mening zou zijn dat de persoonlijke belangen van verdachte prevaleren boven het voorduren van de bewaring, niet zou verzetten tegen schorsing van de bewaring. Er dienden dan naar het oordeel van het Openbaar Ministerie wel strenge eisen aan de schorsing te worden verbonden. Zoals bekend heeft de raadkamer (en dus niet het Openbaar Ministerie), vervolgens op 17 september 2014 tot de schorsing van de bewaring, onder strenge voorwaarden, besloten.

Vraag 3

Waarom geeft het OM de verdachten, die op het punt stonden naar Syrië af te reizen om zich aan te sluiten bij IS, een tekstbestand over een zelfmoordaanslag in huis hadden en een beschrijving van wapens, ontstekingsmechanismen en explosieven, de kans om hun plannen alsnog uit te voeren?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u het met deze werkwijze van het OM eens? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Bent u bereid deze verdachten alsnog in voorlopige hechtenis te laten nemen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Is het vrijlaten en vervolgens opleggen van een enkelband aan jihadverdachten een onderdeel van de krachtige en offensieve aanpak in het «Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme»?

Ik treed niet in het oordeel van de onafhankelijke rechter in een individuele strafzaak. Voor het overige verwijs ik naar de landelijke aanpak van jihadisme waarover het kabinet uw Kamer onlangs een robuust actieprogramma heeft toegestuurd.

Vraag 7

Mogen deze jihadisten voor hun enkelbandje achteraan aanschuiven in de rij bij de Reclassering gezien daar een enorme wachtlijst is?

Nee. Er is sprake van een toenemende vraag naar reclasseringsproducten. Daar waar het gaat om de inzet van elektronische controlemiddelen, is er echter geen sprake van een lange wachtlijst. Bovendien krijgen hoog recidivezaken, en zaken waarin sprake is van schorsing van voorlopige hechtenis, gelet op de aard van de zaak, voorrang conform beleidsafspraken.

Vraag 8

Deelt u de mening dat de zogenaamde strenge voorwaarden waar het OM van spreekt helemaal niet zo streng zijn en bovendien gemakkelijk zijn te omzeilen, omdat deze verdachten in de eerste plaats zelf hun enkelband moeten opladen? Zo nee, waarom niet?

Nee, deze mening deel ik niet. Het klopt dat de verdachten zelf verantwoordelijk zijn voor het opladen van de enkelband. Dit wordt echter nauwlettend gemonitord. In het huidige systeem worden namelijk ook meldingen gegenereerd wanneer er geen contact met de satellieten gemaakt kan worden (bijvoorbeeld wanneer de accu niet is opgeladen). Deze meldingen worden geregistreerd door de centrale meldkamer van de leverancier en vervolgens doorgegeven aan de desbetreffende reclasseringsorganisatie zodat direct passende maatregelen kunnen worden genomen.

Vraag 9

Deelt u de mening dat die zogenaamde strenge voorwaarden niks voorstellen, omdat deze verdachten eenvoudig stiekem contact met elkaar kunnen hebben? Zo nee, waarom niet?

Nee, deze mening deel ik niet. Alhoewel contact niet uit te sluiten is, is wel een aantal maatregelen genomen om het risico dat een verdachte zich schuldig maakt aan strafbare feiten, of anderszins de in het vonnis opgenomen voorwaarden niet naleeft, zoveel mogelijk uit te sluiten. Zo wordt door de reclassering in het kader van het houden van toezicht de samenwerking gezocht met relevante organisaties en personen. Bij deze specifieke doelgroep is dit bijvoorbeeld de NCTV. Op deze manier beschikt de reclassering over kennis en hulpbronnen bij het goed uitvoeren van toezicht.
Daarnaast wordt ook door middel van zowel elektronische controle als overige contacten met de reclassering dan wel politie gecontroleerd of de verdachte zich houdt aan de voorwaarden.

Vraag 1

Kent u het bericht «Nederland kan IS alleen verbieden op initiatief van het OM»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat u hebt gezegd: «Het kàn, maar dan altijd via een aanzet van het Openbaar Ministerie, privaatrechtelijk naar de rechter. Martijn is daar een voorbeeld van»?

In Nederland is sprake van een verbod op IS. Dit vloeit voort uit de plaatsing van IS op de EU sanctielijst in combinatie met de relevante bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek (in het bijzonder het derde lid van artikel 20 van boek 2 en artikel 117 en 123 van boek 10; verder «BW») en in combinatie met artikel 140a Wetboek van Strafrecht (Sr).
Op grond van het derde lid van artikel 20 van boek 2 BW is een rechtspersoon vermeld op de EU-sanctielijst van rechtswege verboden. De organisatie IS is onder diverse benamingen opgenomen op de EU-sanctielijst. Dit betekent dat IS ingevolge het derde lid van artikel 20 van boek 2 in Nederland geen rechtspersoonlijkheid kan verkrijgen.
Daarnaast is een op de EU-sanctielijst geplaatst samenwerkingsverband zoals IS ook zonder rechtspersoonlijkheid van rechtswege verboden op grond van de artikelen 117 en 123 van boek 10 BW.
Ook anderszins kan IS in Nederland niet legaal georganiseerd zijn. Er is immers sprake van een terroristische organisatie. Deelneming aan een dergelijke organisatie is verboden en strafbaar op grond van artikel 140 a Sr. Deelnemers aan een dergelijke organisatie kunnen dan ook via het strafrecht worden aangepakt.
Mijn uitspraak over Martijn zag op de wijze waarop een verbod van een organisatie in het algemeen geregeld is. Deze algemene regeling is vervat in het eerste en tweede lid van artikel 20 van boek 2 Burgerlijk Wetboek (BW) en houdt in dat een verbod alleen mogelijk als sprake is van een organisatie met rechtspersoonlijkheid naar Nederlands recht. Zoals gezegd kan IS in Nederland geen rechtspersoonlijkheid verkrijgen. Een verbodsprocedure op grond van het eerste en tweede lid van artikel 20 van boek 2 BW is dan ook niet aan orde.

Vraag 3

Doelt u met deze uitspraak op artikel 2:20 Burgerlijk Wetboek? Zo nee, op welk wettelijk artikel dan wel? Zo ja, kan IS dus worden aangemerkt als rechtspersoon of heeft het überhaupt een juridische vorm van organisatie in Nederland?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het Openbaar Ministerie (OM) alles uit de kast moet trekken om deze club te verbieden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, is het OM in dat kader al een, zoals in het artikel genoemde, privaatrechtelijke procedure gestart om IS te verbieden? Zo nee, waarom niet? Bent u bereid gebruik te maken van uw aanwijzingsbevoegdheid om zo alsnog te bewerkstelligen dat het OM via (indien mogelijk) de privaatrechtelijke weg de terroristische organisatie IS probeert te verbieden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Klopt het dat u ook hebt gezegd: «Wij hebben niet het instrumentarium dat Duitsland heeft»?

Ja, dat heb ik gezegd. Daarmee doelde ik op het feit dat in Duitsland een afzonderlijk besluit nodig is om over te kunnen gaan tot een verbod, terwijl in Nederland sprake is van een verbod van rechtswege. Ik verwijs naar mijn antwoord op de vragen 2 tot en met 4 en 7 tot en met 9.

Vraag 6

Hoe kunt u nu al weten dat het Duitse verbod in Nederland niet mogelijk is, terwijl een verbod van de terroristische organisatie IS in Duitsland pas sinds vanochtend blijkbaar daadwerkelijk mogelijk is?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Kunt u de Kamer informeren over de uitkomsten van het eerder in Duitsland gevraagde onderzoek of een dergelijk verbod juridisch mogelijk is? Zo nee, waarom niet?

Vraag 8

Kunt u precies uitleggen waarom een dergelijk verbod in Nederland niet mogelijk is en ook niet mogelijk gemaakt kan worden? Zo nee, waarom niet?

Vraag 9

Deelt u de mening dat de terroristische organisatie IS (ook) in Nederland verboden moet worden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen gaat u per direct nemen om ook in Nederland te bewerkstelligen dat er een verbod komt?

Vraag 1

Kent u bericht: «Minder jonge verdachten, helft is allochtoon» en klopt het wat hierin vermeld wordt?1

Ja, ik ben bekend met het bericht in de Telegraaf.

Vraag 2

Klopt het dat het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum de uitlatingen heeft gedaan dat er «relatief meer Marokkanen en Turken van de tweede generatie met hogere criminaliteitscijfers zijn» en dat «het vermoeden bestaat dat allochtone jongeren zich minder bezighouden met cybercrime, terwijl de criminaliteit door autochtone jongeren zich wel steeds vaker afspeelt op het internet»?

Ja dat klopt, beide uitlatingen zijn door de onderzoeker gedaan in antwoord op aanvullende vragen en in het artikel van het ANP van 10 september 2014 verwerkt.

Vraag 3

Zijn deze uitspraken gebaseerd op onafhankelijke wetenschappelijke onderzoeken? Zo ja, welke onderzoeken?

Het eerste deel van de uitspraak dat er «relatief meer Marokkanen en Turken van de tweede generatie met hogere criminaliteitscijfers zijn» is gebaseerd op een wetenschappelijke publicatie, namelijk:
Jennissen, R. & Besjes, G. (2012). Geregistreerde criminaliteit. In R. van der Vliet, J. Ooijevaar, R. van der Bie (red.), Jaarrapport Integratie 2012(pp. 173–194). Den Haag: CBS.
Bevindingen uit empirisch wetenschappelijk onderzoek kunnen weer (nieuwe) vragen oproepen. Die vragen kunnen leiden tot nieuwe veronderstellingen die weer om nader onderzoek vragen. De tweede uitlating: «het vermoeden bestaat dat allochtone jongeren zich minder bezighouden met cybercrime, terwijl de criminaliteit door autochtone jongeren zich wel steeds vaker afspeelt op het internet» betreft zo’n veronderstelling die om nader onderzoek vraagt.

Vraag 4

Deelt u de mening dat een wetenschappelijk onderzoeksbureau zich dient te onthouden van uitspraken die niet wetenschappelijk zijn onderbouwd? Zo nee, waarom niet?

Nee. Het WODC is een wetenschappelijk instituut dat deels zelf onderzoek uitvoert en voor een deel uitbesteedt. Het WODC onderhoudt verschillende monitoren op het gebied van de criminaliteit, waaronder de Monitor Jeugdcriminaliteit, en het voert evaluatiestudies uit. Op basis hiervan is het WODC in staat patronen in de criminaliteit te herkennen en te beschrijven, zoals onder andere tot uitdrukking komt in het jaarlijks verschijnende overzichtswerk «Criminaliteit en Rechtshandhaving». Onderdeel van wetenschappelijk onderzoek is ook het formuleren van veronderstellingen om die daarna empirisch te toetsen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Kliniek liet gevaarlijke veroordeelde lopen»? Klopt hetgeen hierin vermeld wordt?1

Betrokkene is destijds vanwege volledige ontoerekeningsvatbaarheid ontslagen van alle rechtsvervolging. Dit betekent dat de rechter heeft besloten dat betrokkene niet kon worden veroordeeld, hoewel het ten laste gelegde strafbare feit wel was bewezen. Betrokkene is vervolgens op grond van artikel 37 van het Wetboek van Strafrecht in een psychiatrisch ziekenhuis geplaatst. Ik heb over deze casus navraag gedaan bij GGZ Oost-Brabant waar betrokkene was opgenomen. GGZ Oost-Brabant heeft mij gemeld dat in deze casus na de klinische behandeling voorwaardelijk ontslag is verleend. De zorg aan betrokkene is in dit kader via een geleidelijk proces overgedragen aan een FACT-team van GGZ Eindhoven. FACT houdt in dat mensen met langdurige psychiatrische problemen met behulp van een multidisciplinair team buiten de muren van een GGZ-instelling worden behandeld.

Vraag 2

Deelt u de mening dat klinieken zich te houden hebben aan beslissingen van de rechtbank en dat zij niet op eigen houtje mogen beslissen een psychotische, impulsieve, paranoïde, onvoorspelbare en agressieve crimineel maar even los te laten in de maatschappij? Zo nee, waarom niet?

In deze casus is betrokkene op grond van artikel 37 van het Wetboek van Strafrecht in een psychiatrisch ziekenhuis geplaatst. Dit artikel biedt de mogelijkheid aan de strafrechter om te gelasten dat degene aan wie een strafbaar feit wegens de gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van zijn geestvermogens niet kan worden toegerekend, in een psychiatrisch ziekenhuis zal worden geplaatst voor een termijn van maximaal een jaar, indien hij gevaarlijk is voor zichzelf, voor anderen, of voor de algemene veiligheid van personen of goederen.
Op grond van de huidige wet- en regelgeving beslist in dat geval de geneesheer-directeur van de betreffende GGZ-instelling over het verlenen van verlof of ontslag. De Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (bopz) bepaalt dat voorwaardelijk ontslag, zoals dat in deze casus is gebeurd, kan worden verleend indien het gevaar dat aanleiding was voor de gedwongen opname voldoende is verminderd. De patiënt mag dan onder bepaalde voorwaarden (bijvoorbeeld zich houden aan bepaalde afspraken, zich laten behandelen/begeleiden door bepaalde behandelaren, etc.) naar huis.

Vraag 3

Welke kliniek is verantwoordelijk voor het op straat zetten van deze gevaarlijke veroordeelde crimineel?

Zie het antwoord op vraag 1.

Vraag 4

Welke maatregelen gaat u nemen om ervoor te zorgen dat deze gevaarlijke veroordeelde crimineel zo snel mogelijk weer achter slot en grendel zit?

Op 5 september 2014 is betrokkene in verzekering gesteld op verdenking van moord dan wel doodslag, diefstal met geweld en/of heling. Betrokkene bevindt zich in voorlopige hechtenis.

Vraag 5

Bent u bereid, in het geval de betreffende persoon nog op vrije voeten is, een signalement te verspreiden om de opsporing te bespoedigen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat klinieken voortaan nooit meer zelfstandig mogen beslissen om door de rechter veroordeelden voortijdig vrij te laten? Zo nee, waarom niet?

Betrokkene is ontslagen van alle rechtsvervolging. Vrijheidsontneming in verband met een stoornis is alleen mogelijk wanneer de stoornis en het gevaar dat daaruit voortvloeit dat rechtvaardigt. Dit vergt een medisch oordeel, en daarom is het primair aan de geneesheer-directeur om te beoordelen of nog wordt voldaan aan de voorwaarden voor vrijheidsontneming.
Het wetsvoorstel forensische zorg, dat momenteel in de Eerste Kamer wordt behandeld, introduceert een nieuw artikel 37 Sr. ter vervanging van de bestaande bepaling. Het nieuwe artikel biedt, bezien in samenhang met artikel 2.3 van de Wet forensische zorg, de strafrechter de mogelijkheid om een rechterlijke machtiging af te geven op grond van de Wet bopz. Dit kan in elke fase van het strafproces of aansluitend aan een strafrechtelijke titel en de doelgroep is niet meer beperkt tot personen die volledig ontoerekeningsvatbaar zijn geacht.
Daarbij wordt tevens de procedure rondom de beëindiging van het verblijf in het psychiatrisch ziekenhuis gewijzigd. De geneesheer-directeur blijft bevoegd om te beslissen over verlof en ontslag, maar hij kan het verblijf in een psychiatrisch ziekenhuis slechts voor het einde van de looptijd van de rechterlijke machtiging beëindigen na instemming van de Minister van Veiligheid en Justitie.
Deze bepaling is echter niet van toepassing indien de geplaatste persoon is ontslagen van rechtsvervolging of is vrijgesproken van het hem ten laste gelegde feit.