Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «20% meer pensioen mogelijk door wetswijziging»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoeveel mensen op dit moment een pensioenverzekering hebben?

Het aantal actieve deelnemers dat een verzekerde regeling in de tweede pijler heeft bedroeg in 2011 ruim een miljoen. Overigens bestaan verzekerde regelingen zowel uit premieovereenkomsten als uitkeringsovereenkomsten. Alleen bij een premieovereenkomst is de uitkomst afhankelijk van de opbrengst van de beleggingen. Ongeveer de helft van de deelnemers bij een verzekeraar heeft een premieovereenkomst.

Vraag 3

Deelt u de mening dat een verdere concurrentie op de markt voor de aankoop van pensioenen kan leiden tot een hogere pensioenuitkering voor de deelnemers?

De Pensioenwet biedt deelnemers aan een premie- of kapitaalovereenkomst al de mogelijkheid om met het kapitaal dat is opgebouwd op pensioendatum bij een andere pensioenuitvoerder de uitkering in te kopen. Deze «shop» mogelijkheid is ingevoerd om de concurrentie te bevorderen.

Vraag 4

Kunt u cijfermatig aangeven wat de financiële consequenties zijn van het verschil in kosten van de pensioenaanbieder op de aan te kopen pensioenuitkering?

Het is niet mogelijk om aan te geven wat de financiële consequenties zijn. De reden hiervoor is dat de aanbieders van bancaire producten (spaar- en beleggingsproducten) en verzekeraars verschillende instellingen zijn die verschillende producten voeren. In het «banksparen» bestaat geen identieke tegenhanger van de levenslange pensioenuitkering. Er kan dus geen vergelijkend warenonderzoek plaatsvinden zonder subjectieve aannames te maken over producten die nu nog niet bestaan.
In ieder geval gelden voor aanbieders van bancaire producten andere solvabiliteitseisen dan voor verzekeraars omdat het business model en het risicoprofiel van aanbieders van bancaire producten en verzekeraars verschillend zijn. Omdat de verzekeraar de uitkering garandeert tot aan het overlijden, loopt de verzekeraar het langleven risico, dit in tegenstelling tot een aanbieder van een bancair product. Deze extra buffereisen die voor verzekeraars gelden hebben ook een doorwerking in de kosten.

Vraag 5

Kunt u aangeven in hoeverre banksparen een passend product kan zijn voor de aankoop van een pensioenuitkering? Wat zijn, naast bijvoorbeeld het feit dat banksparen niet kan voorzien in het afdekken van het langlevenrisico, andere beperkingen voor het gebruik van banksparen bij het aankopen van pensioen?

Het ontbreken van de mogelijkheid van het afdekken van het langlevenrisico noopt er toe dat er altijd een verzekeraar in de uitkeringsfase betrokken moet worden. De belangrijkste uitdaging ligt in de benodigde samenwerking tussen deze instellingen.

Vraag 6

Bent u bereid te onderzoeken of, en zo ja hoe, banksparen gebruikt kan worden voor de aankoop van pensioen? Kunt u ook aangeven wat er daarvoor (wettelijk) geregeld moet worden?

Uitgaande van de verplichting tot het afdekken van het langlevenrisico lijkt het mij goed dat marktpartijen in de eerste plaats bekijken of en hoe het pensioen in de uitkeringsfase zou kunnen worden gesplitst in een bancair deel en een verzekeringsdekking en hoe en waar het langlevenrisico in de uitkeringsfase verzekerd zou kunnen worden. Daarbij zouden ze ook kunnen aangeven hoe het opsplitsen van het pensioenproduct kostentechnisch aantrekkelijk kan zijn. Ook is van belang dat wordt aangetoond hoe wordt gewaarborgd dat pensioengerechtigden geen hinder ondervinden van de samenwerking en informatie-uitwisseling die nodig zal zijn tussen beide instanties en op welke wijze de rechten van gepensioneerden gewaarborgd blijven. Als uit die analyse blijkt dat het realistisch is dat product ook daadwerkelijk op de markt te verkrijgen zal zijn en tot voordeel van werkgevers en werknemers zal kunnen strekken, dan ben ik bereid in gesprek te gaan over wettelijke belemmeringen, zoals de verplichting voor een pensioenuitvoerder als de PPI om bij de uitvoering van Nederlandse regelingen de uitkeringsfase in het geheel aan een verzekeraar te laten. In dat gesprek zal ook aan de orde moeten komen hoe met verschillen in het businessmodel en risicoprofiel van aanbieders van bancaire producten en verzekeraars kan worden omgegaan.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Schuld: kind klas uit»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de situatie waarbij een kind bij het overblijven, los van de andere kinderen, in een aparte ruimte wordt gezet wanneer ouders in gebreke blijven met betaling voor het overblijven?

In een dergelijke situatie heeft de school mijns inziens voldoende andere mogelijkheden om ouders aan te sporen om te betalen zonder dat de kinderen daar iets van merken.
In dit geval gaat het om een voorval van een aantal weken geleden waarbij een overblijfouder een leerling uit groep acht tussen de middag apart heeft gezet omdat de ouders het overblijfgeld niet zouden hebben betaald. Overigens bleek die maatregel achteraf voorbarig omdat de ouders konden aantonen dat zij wel hadden betaald.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u het effect van deze maatregel op het kind, ook in relatie tot andere kinderen in de klas en school?

Uit het door u meegestuurde artikel uit De Stentor blijkt dat het kind van het voorval geen last heeft gehad en er volgens de ouders vrij laconiek op gereageerd.

Vraag 4

Deelt u de mening dat scholen niet het kind mogen gebruiken om betaling af te dwingen bij ouders, ook al staat de school in haar recht met de vordering van uitstaande bedragen voor overblijven?

Ouders en school zijn samen verantwoordelijk voor de organisatie rond het overblijven. Dit houdt in dat zij ook afspraken moeten maken over hoe te handelen als betalingen uitblijven.
Er zijn op dit punt voldoende mogelijkheden voor een aanpak denkbaar waar een kind niets van hoeft te merken. De school zorgt voor publicatie van de gezamenlijke afspraken in de schoolgids, zodat ouders die van de extra faciliteit gebruik willen maken, weten waar ze aan toe zijn.

Vraag 5

Zijn scholen naar uw inschatting in voldoende mate in staat om andere wegen te bewandelen om een betaling te forceren richting ouders, bijvoorbeeld via juridische weg en met gebruikmaking van een incassobureau?

Ja.

Vraag 6

Bent u bereid om duidelijk kenbaar te maken dat scholen niet het kind mogen benadelen indien de ouders ernstig in gebreke blijven met betaling en dat zij andere methoden moeten hanteren om uitstaande bedragen te innen van ouders?

Het is in de eerste plaats aan de school en de ouders om hierover afspraken te maken. Er zijn mijn inziens voldoende alternatieven mogelijk waarbij een kind niet benadeeld wordt. Zie ook mijn antwoord op vraag 4 en 5.

Vraag 1

Is het waar dat de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken samen met een lid van de toenmalige VVD-fractie was overeengekomen om de kritiek op de toenmalige collega-minister voor Ontwikkelingssamenwerking op te voeren dan wel hem aan te pakken? Zo ja, is dit naar uw zienswijze een acceptabele werkwijze van een minister en een collegiale werkwijze tussen leden van het kabinet?1

Nee, zoals toegelicht bij beantwoording vraag 3.

Vraag 2

Stelt de minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie zich op dit moment tijdens het Catshuis-overleg op als verdediger van het budget voor ontwikkelingssamenwerking? Zo ja, is hij op dit punt dus van gedachten veranderd? Zo nee, hoe verhoudt zich dit met het standpunt van de CDA-fractie?

Over de gesprekken zoals deze zijn gevoerd in het Catshuis heeft inmiddels een gedachtenwisseling met het parlement plaatsgevonden.

Vraag 3

Zijn de uitspraken van voormalig Kamerlid Boekestijn over politieke samenwerking met de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken in strijd of deels in strijd met de waarheid?1

Voor zover het artikel en de daarin vervatte uitspraken het beeld onderstrepen van een goede en transparante parlementaire aanpak, zijn zij een bevestiging van de bestaande praktijk onder alle ministers van Buitenlandse Zaken.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de aanbesteding door Stichting Incident Management Nederland van de autoberging op Nederlandse wegen?

Ja.

Vraag 2

Waarom wordt de te behalen aanrijdtijd 's nachts verhoogd van 20 naar 25 minuten en het percentage ritten dat binnen deze normtijd moet worden uitgevoerd verlaagd van 90% naar 80%?

De Stichting Incident Management Nederland streeft namens haar opdrachtgevers voor de komende jaren naar een verdere verhoging van de kwaliteit van het bergingswerk op het hoofdwegennet. Dit komt tot uiting in het belonen van prestaties die ver boven de norm liggen. Bergers die structureel boven de norm presteren krijgen een prijsvoordeel bij de eerstvolgende aanbesteding. Hiermee wordt het bestaande systeem van negatieve sancties aangevuld met een systematiek van positieve prikkels.
Gedurende de nachtelijke uren is de verkeersintensiteit laag. Hierdoor heeft een incident in de nacht een beperkt effect op de verkeersveiligheid en doorstroming, in tegenstelling tot een incident tijdens de spitsperioden. In verband hiermee wordt een differentiatie aangebracht in de normtijden voor de nachtelijke uren en tijdens de spitsperioden. Door het verlagen van de eisen voor de aanrijdtijden voor de nachtelijke uren in combinatie met het verhogen van de prestatienorm voor alle ritten naar 95% om in aanmerking te komen voor een beloning, zullen de bergers hun inspanningen concentreren op de tijdstippen waarop de filedruk het hoogst is. Dit levert voor de weggebruiker de meeste winst op.

Vraag 3

Deelt u de mening dat dit strijdig is met het beleid bij incidenten de weg zo snel mogelijk vrij te maken?

Nee. De nu gestelde norm is realistisch. Een zwaardere norm zou onevenredige kosten en inspanningen vanuit de bergingssector vragen. Deze kosten worden vervolgens voor ongevallen doorbelast aan de verzekerden en voor pechverplaatsingen aan de belastingbetaler.
De meeste incidenten betreffen pechverplaatsingen en lichte aanrijdingen, waarbij buiten de spitsen geen extra filevorming zal optreden. Bij zwaardere aanrijdingen zit de aanrijdtijd van de berger (met de opgenomen normtijd) niet op het kritische pad van de afhandeling van het incident. De weggebruiker zal dan ook na aanpassing van de norm geen verslechtering van de doorstroming ondervinden.

Vraag 4

Zou het niet juist nodig zijn om aanrijdtijden te verlagen en het percentage ritten dat binnen deze normtijd moet worden uitgevoerd te verhogen om files en de kans op ongevallen te verminderen?

De bergingsbedrijven realiseren momenteel een gemiddelde aanrijdtijd van minder dan 14 minuten. Hierbij ligt de focus op de spitsperiodes omdat dan de meeste incidenten plaatsvinden en files gemakkelijk ontstaan. In de nieuwe bergingsovereenkomsten is de mogelijkheid opgenomen om, op trajecten waar extra aandacht nodig is omdat er naar verwachting veel incidenten zijn, een stand-by bergingsvoertuig in te zetten. Een verdere aanscherping van de reguliere aanrijdtijd lijkt mij dan ook niet zinvol.

Vraag 5

Bent u bereid in te grijpen en de aanbesteding door Stichting Incident Management Nederland te laten aanpassen, dus kortere aanrijdtijden en een hoger percentage ritten binnen de normtijd?

Nee, ik zie op basis van de gestelde normen en de prestaties die door de bergingsbedrijven worden geleverd, geen aanleiding tot ingrijpen in de aanbesteding.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Hedwige mogelijk deels onder water»1 en met de bevindingen van Engineers Architects Project Managers?

Ja. Ik ken het rapport «Hoe onveilig is ontpolderen?»

Vraag 2

Deelt u de mening dat tot nu toe het ontpolderingsplan van de Hedwige alleen is beschouwd als «oplossing» voor natuurherstel en dat er geen diepgaande studie is verricht naar overstromingsgevaar voor het gehele gebied van Westerschelde en Zeeschelde, waarbij in het bijzonder rekening wordt gehouden met de blootstelling en kwetsbaarheid van de Doelpolder waarin een kerncentrale is gesitueerd? Zo neen, hoe zou u de bevindingen van Engineers Architects Project Managers dan willen typeren?

Nee, in de planvorming voor de ontpoldering van de Hedwigepolder is de veiligheid tegen overstroming als een belangrijke voorwaarde meegenomen. Hieruit blijkt dat ontpoldering de veiligheid niet in het geding brengt. Tegen die achtergrond acht ik verdergaand onafhankelijk onderzoek niet nodig.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de kerncentrale in het Belgische Doel door overstromingsrisico’s die ontstaan door ontpolderen, een potentieel gevaar kan zijn voor de Zeeuwse samenleving, daar een eventuele ramp zich niet bij de grens zal laten tegenhouden? Zo ja, wilt u de overstromingsrisico’s nader onderzoeken?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat deze nieuwe feiten reden zijn tot een onafhankelijk onderzoek alvorens men overgaat tot vergaande stappen in de Hedwigepolder? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Als de bevindingen van het onderzoek van Engineers Architects Project Manager hout snijden, bent u bereid om u dan te beroepen op artikel 62 uit de Weense Conventie, welke de clausule rebus sic stantibus als beginsel hanteert en er dus voor zorgt dat een verdrag kan worden opgeschort, beëindigd of teruggetrokken als er wijziging van omstandigheden is? Zo neen, waarom niet?

Nee, is niet aan de orde. Zie antwoord op vragen 2, 3 en 4.

Vraag 1

Bent u bekend met de problematiek van zogenoemde wurghypotheken, zoals aan de orde geweest in de uitzending van Tros Radar op 30 januari 2012?1

Ik ben bekend met de desbetreffende uitzending.

Vraag 2

Kunt een overzicht en een analyse geven van de problemen met hypotheken, die zijn ontstaan als gevolg van de strengere eisen aan hypotheken (onder meer door de gedragscode hypotheken), en de situatie op de huizenmarkt? Waardoor kunnen mensen met hypotheken vaak niet meer terecht bij andere hypotheekverstrekkers, met als gevolg dat bestaande onwenselijke hypotheken niet of nauwelijks kunnen worden uitgefaseerd?

Vraag 3

Hoe apprecieert u de vrijblijvendheid in de gedragscode hypotheken ten aanzien van het oversluiten van hypotheken die nog onder de oude regels verstrekt zijn en onder de huidige regels mogelijk niet meer verstrekt zouden kunnen worden?

Vraag 4

Vindt u het wenselijk dat hypotheekverstrekkers niet verplicht kunnen worden een redelijke aanbieding te doen aan consumenten met een te hoge hypotheek? Zo nee, bent u bereid hier iets aan te doen? Welke rol kan de toezichthouder, de Autoriteit Financiële Markten (AFM), hier in spelen?

Vraag 5

Bent u bereid in gesprek te gaan met de hypotheekverstrekkers, met als doel afspraken te maken over het mogelijk maken van oversluiten van dergelijk hypotheken? Zo nee, waarom niet?

Vraag 6

Vindt u het wenselijk dat het vaak niet mogelijk is om het gespaarde of belegde vermogen als onderdeel van de hypotheek te gebruiken voor aflossing? Zo nee, op welke wijze moet dit volgens u worden opgelost?

In de GHF is een artikel opgenomen die kortweg zegt dat consumenten, zonder dat hier een vergoeding aan verbonden is, jaarlijks extra aflossingen mogen doen tot een bedrag gelijk aan tien procent van de oorspronkelijke hoofdsom van de hypothecaire financiering. Dit betekent in de praktijk dat consumenten een hypotheek in elk geval in tenminste tien jaar boetevrij kunnen aflossen.
Het is daarbij in principe mogelijk dat voor de aflossing van de hypotheek een verzekeringsproduct of bankspaarproduct waarin kapitaal is opgebouwd, wordt gebruikt. In individuele gevallen kunnen echter verschillende aspecten een rol spelen die het niet eenvoudig maken om gespaard of belegd vermogen om te zetten in aflossing.
Het kan, ervanuitgaande dat de consument de bestaande hypotheek houdt, onvoordelig zijn voor de consument om een voortijdige afkoop te doen van een polis (KEW) of bankspaarproduct (SEW/BEW), want dit opgebouwde spaarpotje wordt fiscaal belast als er niet is voldaan aan de minimale fiscale premiebetaling- of inlegduur. Bovendien kan het zo zijn dat als klanten tussentijds hun opgebouwd kapitaal gebruiken om hun hypotheek gedeeltelijk af te lossen, er een gat ontstaat in het overeengekomen aflosplan. Door het opheffen van het opgebouwde spaarpotje, kan het oorspronkelijk berekende doelkapitaal niet meer worden bereikt. Hiervoor zal een oplossing moeten worden bedacht die mogelijk leidt tot hogere kosten voor de hypotheek. Verder kan een consument te maken krijgen met het feit dat hij niet meer optimaal kan profiteren van de hypotheekrente- aftrek. Daarbij kan de consument te maken krijgen met boeterentes als de opgebouwde spaarpot (waarmee hij de hypotheek wil verlagen) groter is dan de jaarlijkse toegestane boetevrije aflossing en wanneer hij de verandering wil doorvoeren voordat een rentevastperiode afloopt.
De adviseur zal daarom in het kader van de zorgvuldige klantbehandeling verschillende individuele aspecten afwegen bij een verzoek om de bestaande polis of bankspaarrekening voortijdig af te kopen om daarmee de hypotheekschuld te verlagen. Niet alleen naar de huidige situatie en wensen wordt gekeken, maar ook naar de toekomstige situatie. Gekeken wordt door de adviseur in dit kader naar de huidige financiёle positie van de klant, de looptijd van een polis of bankspaarprodukt, de wijze waarop het gat in het doelkapitaal kan worden opgevangen, de timing van de gewenste aflossing (zo kan het moment van een rente- herziening een gunstiger moment zijn om af te lossen), de hoogte van de aflossing (kan er sprake zijn van een boete), gevolgen voor de hypotheekrente- aftrek en gevolgen voor eventuele life- cycle momenten zoals pensionering en onverwachte situaties (zoals werkloosheid en arbeidsongeschiktheid).

Vraag 7

Denkt u dat de beschreven gang van zaken bijdraagt aan het vertrouwen in de financiële sector? Zo niet, op welke wijze denkt u dat er een oplossing kan komen voor de bestaande hypotheken die de stabiliteit van de woningmarkt in gevaar brengen?

In het Stabiliteitsprogramma Nederland van april 2012 is opgenomen dat structurele hervormingen zullen plaatsvinden om vertrouwen op de woningmarkt te bevorderen en hypotheekschulden te verminderen. Vanaf januari 2013 zullen nieuwe hypotheken gedurende de looptijd in 30 jaar volledig en ten minste annuïtair moeten worden afgelost om in aanmerking te komen voor de hypotheekrenteaftrek. Om de risico’s van hoge hypotheekschulden verder te beperken, wordt de Loan-to-Value ratio geleidelijk beperkt tot 100%. Om de doorstroming op de woningmarkt te verbeteren, wordt de overdrachtsbelasting op woningen permanent verlaagd tot 2%. Vertrouwen in de woningmarkt, draagt bij aan vertrouwen in de financiёle sector en draagt bij aan de financiële stabiliteit. Mede met het oog op het goed functioneren van de woningmarkt is niet zonder reden een uitzondering opgenomen voor oversluiten van bestaande hypotheken in de nieuwe voorstellen voor de hypotheekmarkt en de gedragscode hypotheken. Het is de verantwoordelijkheid van de hypothecair kredietverstrekkers om op grond van een inschatting van de financiële risico’s van een individuele consument en daarmee samenhangende risico’s voor de instelling wel of geen gebruik te maken van de uitzonderingsmogelijkheid.

Vraag 1

Bent u bekend met de waarschuwing op de website van de Belastingdienst1 dat de kosten voor verzorging niet aftrekbaar zijn als de gehandicapte voldoende inkomen of vermogen heeft om de uitgaven zelf te betalen?

Ja. Zoals uit beantwoording van de vragen 2, 3 en 4 blijkt ligt de beoordeling van dit vereiste echter genuanceerder en komt helaas nog onvoldoende tot uitdrukking in de tekst op de website van de Belastingdienst. Deze wordt dan ook aangepast.

Vraag 2

Kunt u aangeven wat de juridische grondslag van dit vereiste is? Waar kan de gehandicapte of diens familie dit vereiste in de wet- of regelgeving terugvinden?

De juridische grondslag is opgenomen in artikel 6.1, eerste lid, onderdeel a, en derde lid, van de Wet inkomstenbelasting 2001. Het gaat om twee vereisten.
Allereerst moeten de uitgaven op de belastingplichtige drukken om als persoonsgebonden aftrekpost te kunnen worden aangemerkt. Dit betekent dat de belastingplichtige (ouder/verzorger) de kosten zelf draagt en hiervoor geen verhaalsmogelijkheid heeft (op de gehandicapte of anderszins). Als de belastingplichtige een vergoeding krijgt voor de kosten van het verblijf en/of het vervoer van de gehandicapte, moet deze in mindering worden gebracht op het aftrekbare bedrag. Voor het in aanmerking te nemen bedrag aan weekenduitgaven geldt een forfait en geldt geen drempel.
Het tweede vereiste is dat de belastingplichtige zich redelijkerwijs gedrongen heeft kunnen voelen om de uitgaven te doen. Dit betekent dat de uitgaven noodzakelijk moeten zijn of dat er sprake moet zijn van een dringende morele verplichting om de uitgaven te doen.
De genoemde criteria brengen met zich mee dat de inkomens- en vermogenspositie van de gehandicapte van belang is. Alleen het inkomen en vermogen van de gehandicapte en diens eventuele partner spelen een rol bij die beoordeling.
Er bestaat geen vaste grens aan inkomen of vermogen waarbij de aftrek wordt belemmerd, dit is afhankelijk van de feiten en omstandigheden van het geval. In het algemeen zal de belastingplichtige zich redelijkerwijs gedrongen kunnen voelen de uitgaven te doen. Bij de weekendzorg voor een gehandicapte is er doorgaans sprake van bijzondere omstandigheden waarbij het zeer bezwaarlijk kan zijn de kosten van opvang op de gehandicapte te verhalen.

Vraag 3

Waarom geldt deze inkomens- en vermogenstoets ten aanzien van de gehandicapte, terwijl de aftrekpost bedoeld is voor de familie die de gehandicapte thuis opvangt en die daarvoor kosten maakt?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bij welk inkomen of vermogen wordt de gehandicapte voor toepassing van deze aftrek geacht de kosten voor opvang en vervoer van het (in het weekend) thuiswonen zelf te kunnen betalen? Welke drempels gelden hierbij? Telt hierbij ook het inkomen of het vermogen van de partner of de familie mee?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Deelt u de afschuw over het feit dat de Toearegs de inwoners van de stad Timboektoe in Mali de sharia hebben opgelegd?1 Is de sharia ook in andere delen van Mali ingevoerd?

De huidige situatie in (het noorden van) Mali is instabiel en onveilig en geeft aanleiding tot zorg, zoals ook is vastgesteld tijdens de RBZ van 23 april jl. Onafhankelijke bevestiging van invoering van de sharia in delen van Mali kan niet worden gegeven.

Vraag 2

Is het waar dat de islamitische Ansar Dine in contact staat met de jihadisten van Al-Qaeda in de islamitische Maghreb?

Er zijn contacten tussen aanhangers van Ansar ud-Dine en «Al Qaeda in de Islamitische Maghreb» (AQIM). In het algemeen staat Ansar ud-Dine bekend als een radicaal islamitische groepering die confrontatie voorstaat.

Vraag 3

Bent u bereid in internationaal verband de invoering van de sharia in delen van Mali expliciet te veroordelen? Zo nee, waarom niet?

In internationaal verband worden de ontwikkelingen in Mali met zorg gevolgd.

Vraag 1

Kent u het bericht «Prijsvechters lappen zorgplicht aan hun laars»?1

Het bericht is mij bekend.

Vraag 2

Herinnert u zich de antwoorden op eerdere vragen over de lakse houding van vliegmaatschappijen over afhandeling van klachten van consumenten?2

Ja, deze antwoorden heb ik u op 2 april toegestuurd.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de manier waarop Ryanair en Vueling omgaan met passagiers die buiten hun schuld vertraging oplopen in strijd is met consumentenrechten en fatsoenlijke omgangsvormen?

Op grond van Verordening (EG) nr 261/2004 hebben passagiers in geval van vertraging recht op verzorging (accommodatie, maaltijden, verfrissingen). De Verordening voorziet niet in een vrijstelling of in impliciete beperkingen, in de tijd of financieel, van de verplichting tot verzorging van passagiers.
Het recht op verzorging in buitengewone omstandigheden is momenteel onder de Europese rechter (zaak C-12/11 Denise McDonagh/Ryanair Ltd). Het is aan de rechter om te bepalen of er sprake is van strijdigheid met consumentenrechten. Op 22 maart 2012 is in deze zaak een conclusie uitgebracht door de advocaat-generaal. Volgens deze conclusie dienen luchtvaartmaatschappijen verzorging te verstrekken aan passagiers wier vlucht werd geannuleerd vanwege buitengewone omstandigheden. De aanstaande uitspraak van het Hof zal door de Inspectie Leefomgeving en Transport (de inspectie) worden toegepast als onderdeel van het geldend Europees recht bij de afhandeling van klachten van passagiers en de handhaving.

Vraag 4

Bent u het met Ryanair en Vueling eens dat vertraging als gevolg van stakingen voor rekening van de consument moet komen of bent u het eens met ArkeFly en Transavia dat vliegmaatschappijen consumenten niet in de kou mogen laten staan?

Ik ben van mening dat luchtvaartmaatschappijen zich moeten houden aan de rechten van de vliegtuigpassagier zoals neergelegd in het geldend Europees recht. Dat geldt zowel voor het recht op verzorging, het recht op terugbetaling van het ticket of het recht op een andere vlucht, als voor het recht op compensatie.

Vraag 5

Hoe verhoudt het handelen van Ryanair en Vueling zich tot bestaande Europese regelgeving rondom consumentenbescherming bij vertraging?

Zie mijn antwoord op vraag 3.

Vraag 6

Deelt u de mening dat er sprake is van oneerlijke concurrentie wanneer vliegmaatschappijen de regels rondom compensatie en vergoeding bij vertraging verschillend toepassen en dat daardoor goedwillende maatschappijen en consumenten de dupe zijn van kwaadwillende maatschappijen?

Luchtvaartmaatschappijen moeten de wet, waaronder de Europese regelgeving, naleven. Het niet naleven van de wet mag niet leiden tot een economisch voordeel voor de «kwaadwillende» maatschappijen ten opzichte van de «goedwillende» maatschappijen. Daarom is het sanctiesysteem van de inspectie erop gericht dat het economisch nadeel van de sanctie groter is dan het economisch voordeel van het niet naleven van het geldend Europees recht. Het doel is het aantal overtredingen terug te dringen, zodat consumenten niet langer de dupe zijn van luchtvaartmaatschappijen die zich niet houden aan het geldend Europees recht.

Vraag 7

Kunt u een overzicht geven van alle maatregelen die u ter beschikking staan om vliegmaatschappijen die de rechten van consumenten aan hun laars lappen aan te pakken? Kunt u tevens een overzicht geven hoe vaak u deze maatregelen de afgelopen twee jaar heeft toegepast?

De inspectie spreekt bij overtreding van de Verordening de luchtvaartmaatschappij daarop aan. Zij kan daarvoor diverse instrumenten inzetten, die in zwaarte oplopen. Om te beginnen een gesprek of een waarschuwing en als dat nodig is uiteindelijk een sanctie in de vorm van een boete of last onder dwangsom. Meer details over de inzet van het handhavingsinstrumentarium kunt u vinden in het Handhavingskader van de inspectie, u toegestuurd bij brief van 1 februari 2011 en nogmaals bij brief van 22 september 2011.
In de bijlage bij mijn brief van 17 februari 2012 staat een overzicht van het aantal onderzochte, gegronde en ongegronde klachten in 2011. In deze brief heb ik u verder geïnformeerd over de lopende juridische procedures vanwege het niet-naleven door luchtvaartmaatschappijen van het Sturgeon-arrest. Deze procedures, naar aanleiding van vier opgelegde lasten onder dwangsom, worden beschouwd als voorbeeldprocedures. In afwachting van de rechterlijke uitspraken worden voor het niet-naleven van het Sturgeon-arrest daarom momenteel nog geen nieuwe sancties opgelegd. De inspectie stelt wel overtreding van de Verordening vast, zodat passagiers met dat besluit desgewenst een civiele procedure kunnen starten.

Vraag 8

Deelt u in het licht van deze en andere berichtgeving over het niet nakomen van de zorgplicht door luchtvaartmaatschappijen de mening dat de geschillencommissie voor de luchtvaart zo snel mogelijk moet worden heropgericht?3

Of er weer een geschillencommissie luchtvaart zou moeten komen is in eerste instantie aan betrokken private partijen (consumentenorganisaties en luchtvaartmaatschappijen).
De geschillencommissies in Nederland zijn namelijk, meestal op basis van tweezijdig overeengekomen algemene voorwaarden, door twee partijen samengesteld.
Dat laat onverlet dat – om het nakomen van de zorgplicht en andere verplichtingen uit de Verordening te bevorderen – de inspectie toezicht houdt op de naleving van de Verordening, klachten van passagiers behandelt en waar nodig handhavend optreedt.
De consument heeft immers met de inspectie een laagdrempelig loket waar hij terecht kan met zijn klacht. De inspectie onderzoekt de klacht en geeft haar oordeel in de vorm van een beschikking. De inspectie kan tevens de naleving van haar besluiten kracht bijzetten door de inzet van handhavingsmiddelen.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het onderzoek van het instituut Nyfer dat stelt dat de oorzaak voor de explosieve kostenstijging in de zorg vooral veroorzaakt wordt door het feit dat het huidige zorgstelsel zorgaanbieders aanzet tot het maximaliseren van omzet en productie?1 Wat is uw reactie?

Vraag 2

Bent u het eens met de stelling dat er op dit moment sprake is van verkeerde prikkels en dat zorgaanbieders nu te weinig belang hebben bij doelmatigheid, omdat de inkomsten afhangen van de zorg die zij leveren? Zo nee, waarom niet? Welke onderzoeken bevestigen het tegendeel? Zo ja, welke maatregelen zou u kunnen nemen om de prikkel meer op doelmatigheid en minder op omzet en productie te richten?

Vraag 3

Welke andere onderzoeken bevestigen de uitkomst van het onderzoek van Nyfer dat het huidige zorgstelsel gericht is op het maximaliseren van omzet en productie?

Vraag 4

Zijn dit onderzoek, en andere onderzoeken die wijzen op de kostenstijging ten gevolge van het huidige systeem, voor u aanleiding wijzigingen in het huidige systeem aan te brengen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke?

Vraag 5

Wat zou er naar uw mening moeten gebeuren om investeringen in preventie, verbetering van de leefstijl en ondersteuning van mensen om zelf hun gezondheid te managen, te stimuleren? Is dit mogelijk binnen het huidige systeem, waarbij marktwerking als sturingsinstument wordt gebruikt? Zo ja, hoe?

Vraag 6

Op welke wijze wilt u werknemers in de zorg meer invloed geven op lokale zorgprocessen en hen verantwoordelijk maken voor resultaten in plaats van voor verrichtingen? Deelt u de mening dat een regionale organisatie van de zorg dit proces zou stimuleren? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijze gaat u dit vormgeven?

Vraag 1

Bent u bekend met de meest recente radiospotjes van Oxfam Novib?1

Ja. In de door het lid Driessen in de aanhef gebruikte kwalificatie voor Oxfam Novib herken ik mij trouwens niet.

Vraag 2

Hoe vaak zijn er alleen al dit jaar radioreclames van Oxfam Novib de ether ingeslingerd?

Over deze specifieke informatie beschik ik niet. Oxfam Novib is een eigenstandige organisatie die zelf haar media- en voorlichtingsbeleid bepaalt en daarover in haar openbare Jaarverslag verantwoording aflegt aan publiek, donateurs en subsidieverstrekkers (waaronder het ministerie van Buitenlandse Zaken).
Naar mijn mening is er overigens geen sprake van «propaganda». Ik vind het goed dat organisaties die werken aan armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling en aan bewustwording over daarmee samenhangende belemmeringen en oplossingen, moeite doen het publiek uit te leggen wat zij doen en wat burgers zélf kunnen doen.

Vraag 3

Wat zijn de totale kosten van deze ontwikkelingshulppropaganda?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de uitspraak van het gerechtshof Leeuwarden inzake een dodelijk ongeval onder invloed van drugs1 en de uitspraak van het gerechtshof Arnhem inzake de mishandeling van een agent?2

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het niet is uit te leggen aan nabestaanden dat de verantwoordelijke voor het ongeval, die ook nog eens onder de drugs zat, slechts een voorwaardelijke gevangenisstraf, een proeftijd en een werkstraf van 240 uur krijgt? Zo nee, waarom niet?

Uit het arrest van het gerechtshof Leeuwarden inzake het dodelijke ongeval valt op te maken dat het hof de landelijke oriëntatiepunten voor straftoemeting als uitgangspunt heeft genomen, en in de persoonlijke omstandigheden van de verdachte aanleiding heeft gezien om de gevangenisstraf geheel voorwaardelijk op te leggen en daarnaast een taakstraf van de maximale duur van 240 uur en een rijontzegging voor de duur van drie jaren op te leggen.
Het gerechtshof in Arnhem heeft in de zaak betreffende de mishandeling van een agent de primair ten laste gelegde poging tot zware mishandeling niet bewezen verklaard. Ten opzichte van de uitspraak van de politierechter heeft het gerechtshof een taakstraf van een aanzienlijk langere duur opgelegd en een hoger bedrag aan schadevergoeding toegekend. Uit het arrest blijkt dat het hof in zijn oordeel heeft meegewogen het feit dat verdachte first offender is en hetgeen verder omtrent de persoon van verdachte is gebleken.
In de Grondwet is aan de rechterlijke macht de taak toebedeeld om strafbare feiten te berechten. De rechter bepaalt wat in concrete gevallen een passende straf is, gelet op de aard en de ernst van het feit, de omstandigheden waaronder dat feit is begaan en de persoon van de dader, en houdt daarbij rekening met de verschillende doelen die een straf dient. Het past mij niet om mij uit te laten over het oordeel van de rechter in een individuele zaak.

Vraag 3

Hoe kan het dat het gerechtshof in het geval van de mishandelde politieagent spreekt van geweld dat niet door de beugel kan, dat daarop een forse reactie past en dat het gerechtshof vervolgens een werkstraf oplegt van 120 uur, hetgeen slechts 100 uur meer is dan de rechtbank in eerste instantie had opgelegd?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat in het geval van de mishandelde agent er geen sprake is van een passende en forse bestraffing zoals het hof doet voorkomen en dat zolang de mishandeling van een agent in functie niet gevolgd wordt door een celstraf, de beloofde hardere aanpak van geweld tegen gezagsdragers een lachertje is? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Wanneer komt u tot het inzicht dat er geen draagvlak meer bestaat voor de taakstraf en dat deze in zijn geheel moet worden afgeschaft, zeker in gevallen van geweld tegen gezagsdragers?

Bij brief van 31 oktober 2011 heb ik aan de Tweede Kamer een onderzoek aangeboden naar geprefereerde sancties voor misdrijven in Nederland (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 29 279, nr. 127). Uit dat onderzoek is duidelijk gebleken dat er voor de taakstraf draagvlak bestaat bij de Nederlandse bevolking. Ik acht het behoud van de taakstraf in het sanctiestelsel van belang. Waar het gaat om het voorkomen van recidive is de taakstraf een relatief effectieve vorm van bestraffing. Wel is een taakstraf ongeschikt voor de bestraffing van ernstige zeden- en geweldsmisdrijven. De legitimiteit van en het maatschappelijk draagvlak voor taakstraffen worden ondergraven als taakstraffen worden opgelegd voor dergelijke ernstige misdrijven. De wettelijke regeling die de mogelijkheden beperkt om een taakstraf op te leggen voor dergelijke misdrijven is begin dit jaar in werking getreden.

Vraag 1

Bent u bekend met de Nederlandse telers die de United States Department of Agriculture (USDA) Organic teeltmethode toepassen1 en is het u bekend dat op 15 februari jl. een overeenkomst is gesloten tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten waarmee de biologische regelgeving van beide als equivalent verklaard worden?

Ja. Dit betekent echter niet dat de regelgevingen hetzelfde zullen worden. Het equivalentieakkoord betekent dat men elkaars regels en controlesystemen erkent. Oftewel, producten geproduceerd in de VS volgens de National Organic Program (NOP) richtlijnen hoeven bij import in de EU niet opnieuw te worden gekeurd volgens EU-regelgeving om het Europese biologische keurmerklabel te krijgen. Producten geproduceerd volgens de Europese verordeningen voor biologische productie hoeven bij import in de VS niet opnieuw gekeurd te worden volgens NOP- richtlijnen.
De Europese regelgeving blijft verplicht voor productie en afzet in Europa en de NOP-richtlijnen blijven verplicht voor productie en afzet in de VS.
Het doel van het akkoord is de handel in biologische producten tussen de VS en de EU te vergemakkelijken.

Vraag 2

Zijn er desondanks nog materiële verschillen tussen beide regelgevingen die nog uitgewerkt moeten worden? Zo ja, welke?

Omdat het equivalentieakkoord niet betekent dat beide regelgevingen hetzelfde zijn of worden, blijven er verschillen tussen beide regelgevingen bestaan.
Voor een aantal van deze verschillen is in het equivalentieakkoord expliciete uitzonderingen opgenomen, zoals bijvoorbeeld voor producten van dierlijke afkomst van dieren die met antibiotica behandeld zijn en voor appel- en perenbomen die met antibiotica behandeld zijn.
De overige verschillen en een aantal praktische zaken worden geïnventariseerd en uitgewerkt door een werkgroep van de Europese Commissie (EC) en de Amerikaanse overheid.

Vraag 3

Bent u op de hoogte van de mogelijke milieuvoordelen van de USDA National Organic Program (NOP) richtlijnen specifiek voor de bedekte teelten?

Ik heb het voornemen een aantal teeltwijzen te laten onderzoeken. Hieronder valt ook de teelt op substraat die volgens NOP-richtlijnen als biologisch geldt, maar in Europa niet. Ook niet na de inwerkingtreding van het equivalentie-akkoord tussen EU en VS na 1 juli 2012. De uitkomsten van dit onderzoek verwacht ik in het najaar. Hiervoor verwijs ik naar de brief aan de Tweede Kamer van 27 oktober 2011 (TK 32627- nr. 3) en het AO Glastuinbouw op 1 en 15 februari 2012.

Vraag 4

Bent u er van op de hoogte dat er in Nederland nu specifiek volgens USDA NOP richtlijnen geteeld wordt en dat het nu een belangrijk deel is van het areaal biologische glasgroente?

Er wordt in Nederland op beperkte schaal volgens NOP-regels geteeld. Volgens de Europese verordeningen geldt deze teeltwijze niet als biologisch en dit zal ook na de inwerkingtreding van het equivalentieakkoord zo blijven. Echter, los van het equivalentieakkoord zal het onderwerp biologische glastuinbouw waarschijnlijk in het voorjaar van 2013 op de agenda komen van het permanente comité voor biologische landbouw van de Europese Commissie, dat over de regels voor biologische landbouw besluit. Daarnaast heeft de EC besloten om de doeltreffendheid en relevante EU-wetgeving voor de biologische landbouw te laten evalueren. Dit zal met name in 2013 plaatsvinden.

Vraag 5

Kunt u verzekeren dat bij de inwerkingtreding van het genoemde equivalentieverdrag Nederlandse telers ongewijzigd de USDA NOP teeltwijze kunnen blijven volgen ten behoeve van de Noord-Amerikaanse markt? Zo nee, waarom niet?

Garanties kan ik niet geven, maar zolang de regel niet worden gewijzigd kan op deze wijze worden geteeld ten behoeve van de Noord-Amerikaanse markt.

Vraag 1

Wat is uw oordeel over het bericht «School wil geen prestatieloon»?1

In de afgelopen periode is een nieuwe economische en budgettaire situatie ontstaan en heeft het kabinet besloten de middelen voor de (experimenten) prestatiebeloning te herbestemmen. Vanaf 2012 zijn er geen middelen meer gereserveerd voor (experimenten) prestatiebeloning. Daarom heb ik op 11 mei 2012 besloten de Regeling prestatiebeloning in het onderwijs in z’n geheel en op korte termijn in te trekken. Ik heb de schoolbesturen die een aanvraag hebben gedaan hierover recent geïnformeerd.
Voor deze schoolbesturen wordt op korte termijn een tegemoetkomingsregeling gepubliceerd om hen te compenseren voor de gemaakte kosten. Dit betreft een vooraf vastgesteld en gestaffeld bedrag. In de regeling wordt voor de betrokken onderzoekers een aparte voorziening getroffen om hun inzet bij het tot stand komen van de experimentplannen te compenseren. Na het intrekken van de regeling krijgen de schoolbesturen die een aanvraag hebben ingediend formeel bericht.

Vraag 2

Is het waar dat slechts circa 40 van de 1600 schoolbesturen zich hebben aangemeld voor een experiment met prestatiebeloning?

Deze vraag is nu niet meer relevant.

Vraag 3

Hoe verklaart u de geringe belangstelling voor prestatiebeloning vanuit de scholen?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat er zeer weinig draagvlak is voor prestatiebeloning in het onderwijs?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Kunt u zich voorstellen dat talloze mensen in het onderwijs (en daarbuiten) liever willen dat u het geld voor prestatiebeloning gebruikt om de bezuiniging op het «passend onderwijs» mee te verminderen?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 6

Bent u bereid om uw plan voor prestatiebeloning (voorlopig) in te trekken, vanwege het gebrek aan draagvlak?

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Bent u bereid, nu het Surinaamse parlement de zogenoemde amnestiewet heeft aangenomen, per direct alle ontwikkelingshulp voor Suriname stop te zetten? Zo nee, waarom niet?

Zoals u bekend wordt de bilaterale ontwikkelingssamenwerking met Suriname afgebouwd. Suriname staat niet langer op de lijst met partnerlanden in de bilaterale OS. De bilaterale ontwikkelingssamenwerking met Suriname vindt zijn oorsprong in het Verdrag dat in 1975 bij de onafhankelijkheid met de Republiek Suriname werd gesloten. Nederland zegde per Verdrag 1,6 miljard euro toe voor de ontwikkeling van Suriname. Daarvan resteert ongeveer 20 miljoen euro. Deze middelen hebben een concrete bestemming. Vanwege het Verdrag is stopzetten van de hulp niet mogelijk. Opschorten is wel een optie, die ik momenteel in beraad heb.
Naast de Verdragsmiddelen zijn er o.m. budgetten voor milieu, cultuur en sport, alsmede de twinning waarvan een vervolg is voorzien. Ik zal kritisch kijken in hoeverre deze activiteiten betrekking hebben op samenwerking met de overheid dan wel met het maatschappelijke middenveld. Deze inventarisatie is gaande.

Vraag 2

Bent u bereid dinsdag 10 april aanstaande vóór 12.00 uur te antwoorden?

Ja.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Roemenen en Bulgaren steeds vaker in mensenhandel»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat deze stijging zeer alarmerend is? Welke maatregelen treft u om deze criminelen aan te pakken? Gaat u de Roemeense en Bulgaarse autoriteiten nadrukkelijk op hun verantwoordelijkheid aanspreken, nu blijkt dat criminaliteit één van de voornaamste exportproducten uit deze landen is?

De stijging van het door de Koninklijke Marechaussee (KMar) opgespoorde aantal gevallen van mensenhandel toont aan dat de aandacht die aan de bestrijding van mensenhandel wordt besteed, resultaat oplevert.
De KMar heeft van 1 december 2010 tot 1 mei 2011, samen met het OM en het Expertisecentrum mensenhandel en mensensmokkel, een pilot uitgevoerd gericht op de vorm van grensoverschrijdende mensenhandel zoals omschreven in artikel 273f lid 1 onder 3 van het Wetboek van Strafrecht. Hierin staat dat het over de grens brengen van een ander met het oogmerk die persoon in de prostitutie te laten werken, strafbaar is. Vanwege het succes van de pilot wordt de werkwijze thans landelijk geïmplementeerd.
In dit kader verwijs ik verder naar mijn brieven aan uw Kamer van 27 oktober 2011 (Kamerstukken II, 2011–2012, 32 211, nr. 63 en 2 februari 2012 (Kamerstukken II, 2011–2012, 28 638, nr. 73. Daarin ben ik ondermeer ingegaan op de prioriteit die aan het bestrijden van mensenhandel wordt gegeven, de preventieve maatregelen die in Roemenië en Bulgarije worden genomen en de manieren waarop Nederland met beide landen samenwerkt om mensenhandel te voorkomen en bestrijden. In de brief van 2 februari 2012 heb ik bovendien aangegeven dat naar aanleiding van de motie Schouten (Kamerstukken II, 2011–2012, 28 638, nr. 65), die uw Kamer op 6 december 2011 heeft aangenomen, momenteel wordt bezien of, en zo ja waar, extra activiteiten nodig zijn.

Vraag 3

Deelt u de mening dat deze cijfers meer dan voldoende aanleiding vormen voor het invoeren van 100%-controles voor mensen uit Roemenië en Bulgarije? Zo nee, waarom niet? Gaat u dan op zijn minst de steekproeven intensiveren?

Elke Bulgaar of Roemeen die vanuit zijn land of een derde land naar Nederland en daarmee de Schengenzone inreist, wordt onderworpen aan grenscontrole. Dit is, net als voor andere EU-burgers die de Schengenzone inreizen, een minimale controle tot vaststelling van de identiteit op basis van de overgelegde of getoonde reisdocumenten. De grenswachters kunnen, op niet-systematische basis, (inter)nationale databanken raadplegen om zich ervan te vergewissen dat de betrokkene geen reëel, actueel en voldoende ernstig gevaar vormt voor onder andere de binnenlandse veiligheid of de openbare orde. In de uitvoeringspraktijk van de grenscontroles is voortdurend aandacht voor het signaleren van mogelijke aspecten van mensenhandel.
EU-burgers, waaronder Roemenen en Bulgaren, die zich al in de Schengenzone bevinden, kunnen zich vrij bewegen, net als derdelanders met een verblijfsvergunning of Schengenvisum. De persoonscontroles aan de binnengrenzen tussen de Schengenlidstaten zijn immers afgeschaft. In geval van een ernstige bedreiging van de openbare orde of de binnenlandse veiligheid kan een lidstaat, en dus ook Nederland, bij wijze van uitzondering (op grond van artikel 23 van Schengengrenscode) grenstoezicht aan de binnengrenzen tijdelijk herinvoeren. De in mijn antwoord op vraag 2 genoemde resultaten van de KMar-inzet geven hiertoe geen aanleiding. Overigens kunnen Roemenen en Bulgaren, net als vreemdelingen met een andere nationaliteit, in de binnengrenszone met België en Duitsland in het kader van het mobiel toezicht veiligheid (MTV) steekproefsgewijs worden gecontroleerd.

Vraag 4

Kunt u toezeggen dat Bulgarije en Roemenië niet worden toegelaten tot de Schengenruimte zolang uit de voortgangsrapportages blijkt dat deze landen nog niet voldoen aan de strikte criteria betreffende de bestrijding van corruptie en georganiseerde criminaliteit?

Het standpunt van het kabinet inzake de Schengentoetreding van Bulgarije en Roemenie is bekend. Nederland heeft steeds aangegeven pas in te kunnen stemmen met Schengentoetreding wanneer geconstateerd kan worden dat er in Bulgarije en Roemenië sprake is van onomkeerbare en duurzame voortgang op het gebied van hervorming van de rechtsstaat, de bestrijding van corruptie en, in Bulgarije, de bestrijding van georganiseerde criminaliteit. Het interim Coöperatie- en Verificatiemechanisme (CVM) rapport dat in februari 2012 is verschenen, was matig positief. In juli zal het eerstvolgende CVM-rapport door de Europese Commissie worden gepubliceerd. Dit rapport zal een evaluatie geven van de ontwikkelingen sinds de toetreding van Bulgarije en Roemenië tot de EU in 2007 op het gebied van het functioneren van de rechtsstaat. Aan de hand daarvan zal worden bezien of beide landen inderdaad duurzame en onomkeerbare vooruitgang hebben geboekt.

Vraag 1

Herinnert u zich uw uitspraken over de storingen bij KPN en de onderbroken dienstverlening van 112 dientengevolge?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u uitleggen waarom u in eerste instantie aangaf dat er bij KPN geen voorziening voor een back-up was, om in het vervolg te stellen dat er wel een back-up is, maar dat er volgens KPN geen aanleiding was om daar op dat moment al gebruik van te maken?

Er is een back-up netwerk voor verstoringen in het 112-netwerk. Tijdens de eerste storing is er geen gebruik gemaakt van het back-up netwerk, omdat de automatische noodvoorzieningen van het standaard 112-netwerk voldoende leken om de storing op te vangen. De tekortkoming in de signalering zorgde er echter voor dat in enkele regionale 112-centrales de telefoons van de medewerkers enige tijd niet bereikbaar waren. Hiervoor zijn inmiddels maatregelen getroffen. Tijdens de storing van 31 maart is er wel gebruik gemaakt van het back-up netwerk direct nadat de hardwarestoring geconstateerd werd.
Het back-up systeem voor het vaste netwerk bestaat uit organisatorische en technische maatregelen die in combinatie ervoor zorgdragen dat de 112-meldingen te allen tijde worden aangenomen door een 112-centralist en onmiddellijk aan een hulpdienst ter afhandeling worden aangeboden. De technische maatregel bestaat uit het herrouteren van het vaste netwerk voor de 112-oproepen naar de «buddy» regio of in geval van een grootschaliger storing naar de landelijke 112-centrale in Driebergen. De organisatorische maatregel bestaat uit het zonodig uitbreiden van de aannamecapaciteit om de extra meldingenstroom op de juiste wijze te kunnen afdoen.

Vraag 3

Is er nu wel of niet een back-up systeem in geval van storingen? Zo nee, deelt u dan de mening dat een dergelijk systeem er zo spoedig mogelijk dient te komen en bent u bereid toe te zien op realisering hiervan? Zo ja, waarom is er geen gebruik gemaakt van dit back-up systeem?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Waarop heeft KPN haar afweging gebaseerd om geen aanleiding te zien tot gebruik van de back-up?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de mening dat een dergelijk systeem altijd en direct na het optreden van een storing ingezet dient te worden, om zo de bereikbaarheid van 112 te kunnen garanderen en onnodige risico’s te vermijden? Zo ja, bent u bereid hier afspraken over te maken met KPN? Zo nee, waarom niet?

De aard van de storingen kan dusdanig verschillend zijn, dat niet altijd en direct het back-up netwerk ingezet hoeft te worden. Het standaard 112-netwerk heeft zelf noodvoorzieningen die storingen kunnen opvangen. Met KPN zijn inmiddels aanvullende afspraken gemaakt over de bereikbaarheid en het risicomanagement van het 112-netwerk.

Vraag 6

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden vóór het algemeen overleg Cyber security en veiligheid overheidswebsites op 10 april 2012?

Beantwoording vóór het Algemeen Overleg Cyber Security en Veiligheid overheidswebsites is helaas niet mogelijk gebleken.

Vraag 1

Bent u bekend met het onderzoeksrapport van de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa (PACE) «Lives lost in de Mediterranean sea: who is responsible»? dat op 29 maart door de migratiecommissie van de PACE is behandeld en waarvan het voorstel voor de resolutie door deze commissie is overgenomen?

Ja.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over de gebrekkige medewerking van de NAVO, door de rapporteur van de Parlementaire Assemblee niet de gevraagde opheldering te verschaffen? Deelt u de mening dat de NAVO openheid van zaken zou moeten betrachten en volle medewerking zou moeten verlenen aan het onderzoek naar het uitblijven van hulp aan 70 bootvluchtelingen waarvan 63 zijn omgekomen? Zo nee, waarom niet?

De NAVO heeft naar haar beste vermogen medewerking verleend aan het onderzoek van de Raad van Europa. Het bondgenootschap heeft zoveel mogelijk informatie beschikbaar gesteld om de vragen van mevrouw Strik te beantwoorden, zegde reeds verdere medewerking toe bij aanvullende vragen en zal medewerking blijven verlenen.
Een deel van de gevraagde informatie kan alleen door lidstaten worden aangeleverd. Het betreft een nationale bevoegdheid. Wij vertrouwen er op dat de landen die mevrouw Strik heeft benaderd haar naar beste vermogen hebben geïnformeerd en dat desgevraagd zullen blijven doen. Dat geldt ook voor Nederland. Wij beschikken op dit moment niet over aanwijzingen dat lidstaten de opvarenden hebben aangetroffen en hun verplichtingen onder internationaal recht niet zijn nagekomen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat er momenteel geen beletsel meer is om de rapporteur van de Parlementair Assemblee toegang te verschaffen tot de gevraagde informatie? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid de NAVO en de in het rapport genoemde vlagstaten, waaronder met name Italië en Spanje, ertoe te bewegen deze informatie alsnog beschikbaar te stellen aan de rapporteur, waaronder met name: a) de positie van de militaire schepen gedurende de periode dat de vluchtelingenboot midden in een NAVO-operatie in de Middellandse Zee dobberde, in elk geval binnen een actieradius van 100 mijl rond de locatie van de boot, zoals gereconstrueerd in het rapport; b) de registraties van de communicatie van de in het rapport genoemde schepen met het NAVO-hoofdkwartier en de Italiaanse grenswacht, van de bewegingen van die schepen en van de op die schepen gestationeerde helikopters? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Waarom heeft naar uw mening de NAVO, die vanaf 31 maart het commando had over het zeegebied waarin de vluchtelingenboot zich bevond, en met veel schepen en luchtmacht aanwezig was, geen redding geboden na de noodmelding van de Italiaanse kustwacht aan het NAVO-hoofdkwartier?

De NAVO voerde niet het commando over het zeegebied. De NAVO handhaafde op dat moment het wapenembargo tegen Libië, maar had in het kader van operatie Unified Protector geen zeggenschap over of verantwoordelijkheden en verplichtingen jegens het reguliere scheepvaartverkeer in de Middellandse Zee. Zoals het rapport stelt, lag de verantwoordelijkheid voor coördinatie van een reddingsoperatie op basis van de relevante verdragen in beginsel bij Libië, aangezien de boot zich in de Search And Rescue-zone van dat land bevond. Het Maritime Rescue Coordination Centre in Rome heeft de melding verzonden omdat de Libische autoriteiten daartoe niet in staat waren.
De melding over het schip met de vluchtelingen is door het Maritime Rescue Coordinaton Centre verzonden aan alle schepen, ook civiele, in het verantwoordelijkheidsgebied en aan het Allied Joint Forces Command in Napels. In het bericht dat werd uitgezonden door het Maritime Rescue Coordination Centre in Rome werden schepen verzocht uit te kijken naar de opvarenden en melding te doen zodra zij het desbetreffende vaartuig signaleerden. Het betrof dus geen noodmelding. Helaas is het schip niet aangetroffen. Nederland betreurt het grote aantal slachtoffers. Het Nederlandse schip dat deelnam aan de operatie Unified Protector, Hr. Ms. Haarlem, en Hr. Ms. De Ruyter, die vanuit de Hoorn van Afrika op weg was naar Nederland, waren niet in de buurt.

Vraag 6

Wist Nederland, als deelnemer aan Unified Protector, van de noodmelding van het Italiaanse Maritime Rescue Coordination Centre? Wanneer hoorde u voor het eerst van de noodmelding?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Op welke wijze is er binnen de alliantie voorafgaand aan of tijdens de operatie gesproken over mogelijke consequenties van de NAVO-missie Unified Protector voor vluchtelingenstromen, met name over zee? Zijn hierover afspraken gemaakt en zo ja, welke?

Zodra een schip onder NAVO-commando een vaartuig met vluchtelingen in nood aantreft, licht het schip conform de procedures de verantwoordelijke nationale kustwacht in, evenals de International Organisation for Migration en de United Nations High Commissioner’s Office for Refugees.
De commandanten van marineschepen zijn net als kapiteins van andere schepen op grond van het VN Zeerechtverdrag en gewoonterecht verplicht opvarenden in nood te hulp te komen voor zover dat mogelijk is zonder hun schip, bemanning of opvarenden in ernstig gevaar te brengen.

Vraag 8

Hoe luidt de verantwoordelijkheidsverdeling tussen de NAVO, deelnemende bondgenoten en andere betrokken landen met betrekking tot search and rescue acties in gebieden waar een NAVO-operatie loopt? Hoe zou die naar uw mening moeten luiden?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 9

Deelt u de mening dat de Italiaanse grenswacht NAVO- en andere militaire schepen niet afzonderlijk kon benaderen bij gebrek aan kennis over de locatie van die schepen en dat het NAVO-hoofdkwartier de coördinatie- en informatietaak van Italië daarom had moeten overnemen? Zo nee, waarom niet?

Dergelijke meldingen verzendt een Maritime Rescue Coordination Centre aan alle schepen die zich in het desbetreffende zeegebied ophouden. Kennis van de posities van schepen is geen vereiste. De NAVO heeft deze melding vanuit het Allied Joint Force Command in Napels herhaald naar alle schepen die op dat moment onder haar commando deelnamen aan de operatie Unified Protector.
De verzending van noodoproepen is een civiele taak en berust zodoende niet bij de NAVO, die bovendien niet het commando voerde over het zeegebied. Er voer ten tijde van het incident bovendien slechts een beperkt aantal schepen in het gebied onder commando van de NAVO in het kader van operatie Unified Protector. Het Middellandse zeegebied wordt voornamelijk bevolkt door regulier scheepvaartverkeer.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «kerk in Koeweit dicht na Saoedische fatwa»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat de kerk, die onderdeel uitmaakt van de «National Evangelical Church of Kuwait» voor Goede Vrijdag moet sluiten? Zo nee, wat is dan wel de situatie?

De «National Evangelical Church of Kuwait» liet desgevraagd weten dat er geen sprake is van sluiting en dat de diensten rond Pasen gewoon doorgang zullen vinden. In een van de belangrijkste Arabische kranten van Koeweit (Al-Qabas) staat ook de aankondiging dat deze kerk op Paaszondag voor alle gelovigen is geopend.

Vraag 3

In hoeverre houdt de aanstaande sluiting van de kerk verband met de fatwa van de grootmoefti van Saoedi-Arabië, die onlangs stelde dat alle kerken op het Arabisch schiereiland moeten sluiten? Is het waar dat het parlementslid Osama Ahmad Moenawir een wetsvoorstel heeft ingediend dat regelt dat er geen nieuwe niet-islamitische gebedshuizen gebouwd mogen worden? Zo ja, welke mogelijkheden ziet u zowel bilateraal als binnen de EU om hier protest tegen aan te tekenen?

De invloed van de grootmoefti van Saoedi-Arabië is doorgaans beperkt tot de eigen gemeenschap. Het Koeweitse parlementslid Osama Ahmad Moenawir kreeg recent veel aandacht na een tweet over de sluiting van kerken. Hij heeft zich ook kritisch uitgelaten over sjiieten en eist overheidstoezicht op centra van de sjiitische gemeenschap. Het is niet bekend of hij zijn ideeën recentelijk als wetsvoorstel heeft ingediend. Er zijn geen aanwijzingen dat het beleid van de Koeweitse regering ten aanzien van kerken is veranderd. Vorige week riep Sheikha Fariha al-Ahmad al-Sabah, de zuster van de Emir van Koeweit, nog op tot de bouw van een nieuwe Armeense kerk in Koeweit.

Vraag 4

Bent u bereid de ambassadeur van Koeweit te ontbieden om zodoende aan te dringen om af te zien van de plannen kerken te sluiten?

In het licht van bovenstaande antwoorden zie ik daar geen reden toe.

Vraag 5

Kunt u, gezien de grote urgentie, deze vragen vóór Goede Vrijdag beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Bent u bekend met het rapport van Human Rights Watch «Second class citizens. Discrimination Against Roma, Jews and Other National Minorities in Bosnia and Herzegovina»?

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat het Europese programma in Bosnië-Herzegovina, gericht op het ondersteunen van de Roma in het land bij het verkrijgen van werk, huisvesting, goede gezondheidszorg en educatie, in de praktijk weinig effect heeft gesorteerd omdat de regering dit programma helemaal niet belangrijk vindt?

Discriminatie van Roma vormt in Bosnië-Herzegovina nog steeds een probleem. De huidige en voorgaande Bosnische regeringen hebben aangegeven zich bewust te zijn van dit probleem en de positie van de Roma te willen verbeteren. Hiertoe zijn actieplannen aangenomen op het gebied van huisvesting, werkgelegenheid, onderwijs en gezondheidszorg. Bosnië-Herzegovina neemt deel aan het «Decade for Roma Inclusion», een initiatief van 12 Europese landen om in de periode 2005–2015 de sociaal-economische status van de Roma in eigen land en in de bredere regio te bevorderen. De Europese Commissie constateert in haar meest recente voortgangsrapport over Bosnië-Herzegovina (12 oktober 2011) dat het land goede voortgang heeft geboekt in de uitvoering van de Roma-actieplannen op het gebied van huisvesting en werkgelegenheid. Op het gebied van gezondheidszorg en onderwijs laat de uitvoering van de actieplannen echter te wensen over, onder andere vanwege gebrekkige coördinatie tussen de verschillende bestuursniveaus die het land kent.

Vraag 3

Heeft Nederland er bij de regering van Bosnië – Herzegovina op aangedrongen dit Europese programma door te voeren? Zo nee, waarom niet?

Nederland dringt er in zijn contacten met de regering van Bosnië-Herzegovina op aan dat het land hervormingen doorvoert. Deze hervormingen hebben ook betrekking op de positie van minderheden, waaronder Roma.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de EU betrokken moet zijn bij de constitutionele hervormingen in Bosnië-Herzegovina, die zijn opgedragen door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in december 2009? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke rol zal Nederland in dit proces gaan spelen?

De EU is betrokken bij de constitutionele hervormingen in Bosnië-Herzegovina die zijn opgedragen door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in december 2009. De Stabilisatie- en Associatieovereenkomst (hierna: SAO) tussen de EU en Bosnië-Herzegovina, die Uw Kamer in juli 2009 goedkeurde, zal pas door de EU worden geratificeerd (en daarmee in werking treden) zodra Bosnië-Herzegovina geloofwaardige voortgang boekt in het aanpassen van zijn grondwet. Voor Nederland kan van een geloofwaardige aanvraag voor het lidmaatschap van de EU pas sprake zijn wanneer Bosnië-Herzegovina een positief track record heeft opgebouwd in de implementatie van de SAO. Dit betekent onder andere dat Bosnië-Herzegovina zijn grondwet op dat moment dient te hebben aangepast naar aanleiding van de uitspraak van het EHRM van december 2009. Het kabinet maakt bij gelegenheid aan Bosnië-Herzegovina duidelijk dat het geen zin heeft een premature lidmaatschapsaanvraag in te dienen.

Vraag 5

Bent u voornemens er in EU-verband voor te pleiten meer gewicht toe te kennen aan de constitutionele hervorming in Bosnië-Herzegovina in het kader van de beoordeling van de voortgangsrapportages over de Stabilisatie en Associatie overeenkomst met het land? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.