Vraag 1

Heeft u kennis genomen van de gevolgen van de aardbeving in Iran, die vele honderden slachtoffers heeft geeist en vele verwoestingen heeft veroorzaakt, waardoor ook vele mensen dakloos zijn geworden?

Vraag 2

Heeft Iran al een beroep gedaan op de internationale gemeenschap, bijvoorbeeld het International Committee of the Red Cross (ICRC) of andere hulporganisaties?

Ik heb mijn medeleven aan het Iraanse volk betuigd, in het bijzonder de nabestaanden van de slachtoffers, en mijn Iraanse ambtgenoot namens de Nederlandse regering gecondoleerd. Ik heb hem humanitaire hulp toegezegd zo Iran daarom zou verzoeken. Een dergelijk hulpverzoek is door de Iraanse autoriteiten noch bij het Rode Kruis noch bij de VN gedaan.

Vraag 3

Zo ja, bent u bereid, zo mogelijk in EU-kader, desgewenst Iran noodhulp aan te bieden, bijvoorbeeld in de vorm van bijstand bij het zoeken van vermisten, het leveren van medische noodvoorzieningen en/of noodrantsoenen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u ervan op de hoogte dat Portugal en Noorwegen overwegen (een deel van) hun orders voor NH-90 helikopters te annuleren?1 2

Portugal neemt samen met België, Duitsland, Frankrijk, Italië en Nederland via de NATO Helicopter Management Organization (NAHEMO) deel aan het Europese helikopterproject NH-90. Op grond van het contract dat de NATO Helicopter Management Agency (NAHEMA) namens de NAHEMO-landen met fabrikant NHIndustries heeft gesloten kunnen de deelnemende landen zich terugtrekken en hun bestelling annuleren. Enkele weken geleden heeft Portugal te kennen gegeven zich te zullen terugtrekken uit het project en de bestelling van tien helikopters geheel te zullen annuleren.
Naast de landen die via NAHEMO deelnemen zijn er vier landen waarmee deze organisatie samenwerkt, waaronder Noorwegen. Dit land heeft veertien NH-90-helikopters besteld. Noorwegen heeft zorgen geuit over de vertraging van de levering van de helikopters, maar mij is niet bekend dat Noorwegen voornemens zou zijn de bestelling voor de helikopters geheel of gedeeltelijk te annuleren. Omdat Noorwegen geen deel uitmaakt van NAHEMO is Defensie niet bekend met de inhoud van het Noorse contract. Ik kan daarom niet ingaan op de vraag of een annulering van de Noorse bestelling een reële mogelijkheid is.

Vraag 2

Is het u bekend of dit een reële mogelijkheid is?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Wat zijn in het geval van Noorwegen de redenen om af te zien van deze order? Hoe oordeelt u over deze redenen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Wat zijn hiervan de gevolgen voor het NH-90 programma?

De gevolgen van het Portugese voornemen zich terug te trekken uit het NH-90 project worden momenteel onderzocht in overeenstemming met het Production Investment/Production Memorandum Of Understanding dat de NAHEMO-landen zijn overeengekomen. Naar verwachting leidt het Portugese besluit tot extra kosten voor de resterende NAHEMO-landen aangezien de kosten van gezamenlijke modificaties en de exploitatie over minder partners verdeeld zullen worden. Gezien de relatief beperkte omvang van de Portugese bestelling in verhouding tot het totale aantal helikopters dat bij NHIndustries besteld is, zullen deze kosten echter beperkt zijn. Naar verwachting zullen de gevolgen eind 2012 duidelijk worden.

Vraag 5

Wat is hiervan het gevolg voor de levering van de Nederlandse NH-90’s? Is dit een kans om de Nederlandse NH-90’s versneld te leveren aangezien er nu extra productiecapaciteit vrijvalt? Zou dit Defensie kunnen helpen om het capaciteitsprobleem met helikopters voor bijvoorbeeld search and rescue-taken te overbruggen?

De Nederlandse toestellen zijn en worden eerder geproduceerd dan de helikopters die Portugal had besteld. De afbestelling door Portugal heeft daarom geen invloed op de productiecapaciteit van NHIndustries voor de resterende Nederlandse toestellen. Er zijn dan ook geen gevolgen voor de helikoptercapaciteit van Defensie, zoals ten aanzien van de uitvoering van de search and rescue taken.

Vraag 1

Kent u het bericht dat door een arbitrage-uitspraak in het langslepende conflict tussen het Water en Energiebedrijf Bonaire N.V. (WEB) en Ecopower de elektriciteitsprijzen op Bonaire binnenkort met maar liefst 50 procent zullen stijgen?1

Ja.

Vraag 2

Waardoor wordt deze enorme prijsstijging precies veroorzaakt? In hoeverre is de prijsontwikkeling van elektriciteit op Bonaire te vergelijken met de Nederlandse prijsontwikkeling?

Uit het arbitragebesluit volgt dat WEB gehouden is om Ecopower de volgende achterstallige bedragen te vergoeden:
Daarnaast moet WEB vanaf nu de kosten betalen die Ecopower in rekening brengt. De prijs van productie, distributie en levering van elektriciteit stijgt dus niet alleen met terugwerkende kracht, maar zal vanaf nu in beginsel een structureel hoger niveau hebben.
Doordat de prijzen op Bonaire sinds 2010 niet zijn aangepast is de prijsontwikkeling op Bonaire niet goed vergelijkbaar met Nederland waar de prijzen van elektriciteit bovendien via marktwerking tot stand komen. Sinds juli 2010 is het tarief voor elektriciteit ongewijzigd gebleven op circa USD 0,33 per kWh.

Vraag 3

In hoeverre wordt geïnvesteerd in, voor de BES-eilanden, betaalbare duurzame energievoorzieningen? In hoeverre wordt gebruik gemaakt van beschikbare subsidieregelingen? Worden deze mogelijkheden voldoende onder de aandacht van de BES-eilanden gebracht?

Op de eilanden van Caribisch Nederland kan door het bijzonder gunstige windklimaat enerzijds, en de hoge fossiele referentieprijs anderzijds, met windenergie elektriciteit op rendabele wijze worden opgewekt. Daarvoor zijn in beginsel geen verdere overheidsfinanciering of subsidies nodig. Overigens zijn op de eilanden wel de (fiscale) investeringsregelingen EIA en MIA van kracht. Op Bonaire wordt door het bedrijf Ecopower op commerciële basis (gemiddeld) ca. 35% van de elektriciteit opgewekt door middel van windenergie. Voorts is door het ministerie van EL&I gefinancierde projecten uitgevoed op het gebied van zonne-energie en elektrisch rijden. Op de bovenwindse eilanden heb ik het voornemen de energievoorziening te verduurzamen door het plaatsen van een aantal windturbines op elk van de eilanden.

Vraag 4

Deelt u de mening dat deze prijsstijging exorbitant te noemen is? Zo ja, welke maatregelen treft u om deze prijsstijging te blokkeren of tot een aanvaardbaar niveau terug te brengen?

Ik heb mij door het bestuurscollege laten informeren dat WEB inmiddels een voorstel heeft gedaan voor kostendekkende tarieven. Deze tarieven liggen inderdaad aanzienlijk hoger dan de huidige tarieven. Het Openbaar Lichaam Bonaire is verantwoordelijk om over de hoogte van de nieuwe tarieven een besluit te nemen. Een besluit is nog niet genomen. Ik kan u daarom niet informeren over de nieuwe prijs per kWh. Wel kan ik u aangeven dat in het kader van de totstandkoming van een regulerend kader mijn collega van I&M en ik voornemens zijn om in de wet vast te leggen dat tarieven voor de elektriciteit- en watervoorziening op een efficiënte en kostendekkende wijze tot stand moeten komen. Daar komt ook toezicht op. Daarom wil ik samen met mijn collega van I&M eraan bijdragen dat de acuut noodzakelijke tariefstijging voor elektriciteit en water voorshands kan worden beperkt. Hoe dat kan worden gedaan, is nu onderwerp van overleg.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de overstromingen op de Molukken, waar slachtoffers te betreuren zijn en vele duizenden mensen dakloos zijn geworden?

Ja.

Vraag 2

Kent u particuliere initiatieven, zoals van de Molukse gemeenschap in Zeeland, voor inzamelingsacties om snel hulp te kunnen bieden aan mensen die soms al hun bezittingen zijn kwijtgeraakt en geen dak meer boven hun hoofd hebben?

Ja.

Vraag 3

Bent u bereid te bezien of de Nederlandse overheid kan bijdragen aan een snelle leniging van de nood van de getroffenen, hetzij via de ondersteuning van deze particuliere initiatieven, hetzij via het leveren van noodhulp in samenwerking met de lokale en Indonesiche overheden? Zo ja, in welke vorm gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

Ambassade Jakarta heeft op mijn verzoek de mogelijkheid van een Nederlandse bijdrage aan hulpverlening in het gebied onderzocht. Uit contact met de Indonesische autoriteiten is gebleken dat er geen behoefte is aan ondersteuning door de internationale gemeenschap. Indonesië heeft recentelijk veel geïnvesteerd in de opzet en capaciteitsversterking van de nationale instantie (BNPB) die hulpverlening bij rampen coördineert. Deze organisatie beoordeelt welke hulp ten tijde van rampen nodig is. In het geval van de overstromingen op de Molukken heeft BNPB expliciet aangegeven dat er voldoende Indonesische (overheids)organisaties, inclusief het Indonesische Rode Kruis, en middelen beschikbaar zijn voor hulpverlening en wederopbouw. Sommige van deze organisaties maken voor het financieren van hun hulp gebruik van particuliere donaties. Inmiddels wordt de situatie in het gebied geleidelijk beter en is de provinciale overheid overgegaan naar de fase van reconstructie-activiteiten.

Vraag 1

Kent u het bericht van de Politie Groningen «Twee tieners uit ‘t Poortje vermist»1 en het bericht «Een van de meisjes uit Poortje terug»2?

Ja.

Vraag 2

Bevat een van beide artikelen informatie die feitelijk onjuist is? Zo ja, wat klopt niet?

Het bericht van de Politie Groningen meldt dat beide meisjes in detentie zitten, dit is feitelijk onjuist. Het betreft twee meisjes die met een machtiging gesloten jeugdzorg zijn opgenomen in Het Poortje Jeugdinrichtingen. In het Poortje verblijven geen jongeren op strafrechtelijke titel.

Vraag 3

Is het gebruikelijk dat tieners die in een jeugdinrichting, zoals Het Poortje, verblijven een uitje naar een pretpark krijgen? Zo ja, waarom is dat dan gebruikelijk en welk doel dient een dergelijk uitje? Zo nee, waarom mochten deze meisjes dit uitstapje dan wel maken?

Zoals aangegeven in antwoord 2 ging het niet om gedetineerden. Jongeren verblijven zo kort als mogelijk, maar zo lang als noodzakelijk in een instelling voor jeugdzorg plus. Het voorbereiden van jongeren op hun terugkeer in de samenleving is een wezenlijk onderdeel van de behandeling. Dit gebeurt planmatig en methodisch. Jongeren doorlopen hun behandeling in fasen en verlof is hier (stapsgewijs) een onderdeel van: van begeleid naar onbegeleid verlof. Ook een uitstapje naar Walibi past hierin. Jongeren moeten leren om te gaan met de prikkels die de samenleving kent. Voorafgaand aan een dergelijke activiteit en verlof wordt een individuele risicotaxatie gemaakt. In dit geval hebben ook de ouders toestemming gegeven voor deelname aan het uitje.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het een verkeerd signaal is om gedetineerden in pretparken te entertainen? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Werden de beide meisjes begeleid door iemand van de jeugdinrichting of iemand anders die toezicht hield? Zo ja, hoe hebben zij dan toch kunnen ontsnappen? Zo nee, waarom niet? Wat is uw mening hierover?

Ja, er waren twee groepstherapeuten als begeleiders mee. Het eerste gedeelte van de dag verliep conform het principe van «hand-in-hand-begeleiding», d.w.z. dat de begeleiders voortdurend bij de jongeren waren. Het goede gedrag van de ochtend is beloond door de jongeren toestemming te geven om ’s middags een deel alleen met de groepsgenoten in het park te mogen. Afgesproken werd om na het bezoeken van meerdere attracties elkaar weer te treffen. De twee meisjes in kwestie hebben zich niet aan deze afspraak gehouden.

Vraag 6

Kan uit het politiebericht dat beide dames zich aan hun detentie hebben onttrokken, worden opgemaakt dat zij vanwege een delict in Het Poortje waren opgenomen? Zo ja, was de aard van hun delicten zodanig dat er al een dag na hun ontsnapping een politiebericht uit is gegaan of had dat een andere reden? Zo nee, waarom wordt er dan van detentie gesproken?

Er is geen spraken van een delict. Een van de meisjes is diabetes patiënt en het andere meisje verbleef pas kort in het Poortje, daarom is er een politiebericht uitgegaan.

Vraag 7

Loopt het ontsnapte meisje het risico slachtoffer van een loverboy te worden, mede gezien de melding dat zij in het gezelschap van een jongeman is gezien en het feit dat Het Poortje ook meisjes tegen zichzelf of anderen in bescherming neemt? Zo ja, was dit risico al voor de ontsnapping van het meisje bekend? Zo ja, hoe kan het dan dat zij toch kans heeft gezien te ontsnappen aan haar detentie of gedwongen behandeling? Zo nee, hoe weet u dat zij dat risico niet loopt of dat dat niet aannemelijk is?

Beide meisjes verblijven sinds 12 augustus weer in het Poortje. Van loverboycontacten is geen sprake geweest. De instelling erkent dat in dit geval de individuele risicotaxatie van de meisjes zwaarder had moeten wegen dan het groepsbelang.

Vraag 1

Wist u dat veel vliegmaatschappijen hun klanten nog steeds verkeerd en onvolledig voorlichten over hun recht op compensatie bij vertraging?1

De Inspectie Leefomgeving en Transport (verder: de inspectie) voert op dit punt regelmatig inspecties uit op luchthavens en bij luchtvaartmaatschappijen. De inspectie controleert zowel op de luchthavens, als met systeeminspecties bij de luchtvaartmaatschappijen de informatievoorziening conform verordening 261/2004 (hierna: de Verordening). In 2012 is het beeld uit deze inspecties dat de naleving op dit punt goed is. Onderzoek van de door de inspectie ontvangen klachten over informatievoorziening bevestigen dit beeld.
Het recht op compensatie bij vertraging is momenteel het grootste knelpunt in de naleving van de Verordening en de handhaving daarvan. Op grond van een uitspraak van het Europese Hof van Justitie (verder: het Hof), het zogeheten Sturgeon-arrest, hebben passagiers recht op compensatie bij een vertraging van drie of meer uren bij aankomst, tenzij er sprake is van overmacht als gevolg van buitengewone omstandigheden. De luchtvaartmaatschappijen in Nederland, maar ook elders in Europa, hebben grote bezwaren tegen deze uitspraak. Zij benutten de juridische mogelijkheden om de naleving ervan aan te vechten en uit te stellen en keren zolang geen compensatie uit aan passagiers. Als gevolg hiervan hebben nationale rechters in verschillende Europese landen het Hof om nadere duiding van de uitspraak gevraagd.
Nederlandse rechters hebben ook nadere vragen gesteld aan het Hof of aangegeven uitspraken van het Hof op eerder gestelde vragen af te wachten. Dit gebeurde onder andere in procedures die waren aangespannen door luchtvaartmaatschappijen tegen door de inspectie opgelegde sancties. In afwachting van de juridische duidelijkheid die alleen gegeven kan worden door het Europese Hof, of door aanpassing van de Verordening, kan de inspectie momenteel geen sancties opleggen voor overtreding van het Sturgeon-arrest. Deze situatie is vergelijkbaar in heel Europa.
Het overgrote deel van de klachten (in de eerste helft van 2012 78%) die de inspectie ontvangt, gaat over het niet betalen van compensatie bij vertraging. Dit bepaalt in hoge mate het beeld dat luchtvaartmaatschappijen de Verordening slecht naleven, terwijl dat beeld niet klopt voor de meeste andere rechten in de Verordening. De naleving daarvan is over het algemeen behoorlijk goed.

Vraag 2

Vindt u ook dat vliegmaatschappijen hun klanten netjes en eerlijk moeten behandelen? Zo ja, bent u bereid dit punt speerpunt te maken van consumentenbeleid?

Ik vind het van belang dat luchtvaartmaatschappijen zich aan de wet houden en hun passagiers conform de regels behandelen. Dit is dan ook speerpunt van het (handhavings)beleid op het gebied van consumentenbescherming in de luchtvaart.

Vraag 3

Bent u bereid de vele signalen van onder andere de Nationale Ombudsman, de Consumentenbond2 3 en de Tweede Kamer, over het schenden van consumentenrechten door luchtvaartmaatschappijen nu eindelijk serieus te nemen en vliegmaatschappijen te dwingen hieraan een einde te maken?

Signalen van de Nationale Ombudsman, de Consumentenbond en de Tweede Kamer neem ik altijd serieus. Zo heeft de inspectie naar aanleiding van een rapport van de Ombudsman de manier waarop zij passagiers informeert over de klachtafhandeling aangepast. De inspectie is daarnaast bereid en toegerust om luchtvaartmaatschappijen te bewegen de Verordening na te leven. Het handhavingsinstrumentarium van de inspectie biedt voldoende mogelijkheden en waarborgen voor effectieve handhaving van naleving van de Verordening. Voor het overgrote deel van de zaken die niet over compensatie bij vertraging gaan, heeft dit geleid tot (spontane) naleving. Het knelpunt zit echter in die vertragingszaken, zoals ik in het antwoord op vraag 1 al heb toegelicht. Op dit moment kan de inspectie voor die zaken dan ook niet anders dan de gevraagde nadere juridische duiding door het Europese Hof afwachten. Tot die tijd blijft zij wel met luchtvaartmaatschappijen in overleg om via zogenaamde «zachtere» interventiemiddelen naleving van de Verordening te bevorderen.

Vraag 4

Bent u bereid vliegmaatschappijen te bewegen om per direct hun klanten actief, juist en volledig te informeren over hun rechten bij vertraging? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke actie gaat u ondernemen om dit voor elkaar te krijgen?

Zie het antwoord op vraag 1.

Vraag 5

Bent u tevens bereid vliegmaatschappijen te bewegen tot een laagdrempelige, eenvoudige en uniforme procedure om geld terug te krijgen bij vertraging, bijvoorbeeld via het beschikbaar stellen van vertragingsformulieren op alle luchthavens, een vindbaar formulier online, of een applicatie voor de telefoon?

De Verordening stelt een aantal eisen aan de wijze van informatievoorziening door luchtvaartmaatschappijen. De inspectie ziet daar op toe. Ik zie geen reden daar andere eisen aan toe te voegen en daarmee aanvullende nationale regelgeving te introduceren bovenop hetgeen al in de Verordening wordt bepaald. Zie ook het antwoord op vraag 1 voor wat betreft de informatie over compensatie bij vertraging. De praktijk leert dat veel passagiers reageren via de website van luchtvaartmaatschappijen en daar per email antwoord op krijgen. Verder heeft de Europese Commissie een applicatie voor de telefoon ontwikkeld over de rechten van passagiers in alle vormen van transport. De inspectie verwijst daarnaar op haar website.

Vraag 6

Bent u het er mee eens dat de Geschillencommissie Luchtvaart, die in tegenstelling tot de Inspectie Luchtvaart en Transport wel bindende besluiten kon nemen, zo snel mogelijk heropgericht moet worden zodat vliegmaatschappijen zelf zorgen en betalen voor een fatsoenlijke klachtenafhandeling en niet de belastingbetaler zoals nu het geval is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat u vliegmaatschappijen hiertoe bewegen?

De geschillencommissie Luchtvaart was op basis van vrijwilligheid opgericht door BARIN en de Consumentenbond. Ik vond de oprichting van deze commissie van grote waarde. Helaas heeft de BARIN gemeend de commissie te moeten opheffen. Dat vind ik spijtig. Alhoewel ik een voorstander ben van een vrijwillige geschillencommissie, acht ik gezien de huidige situatie de kans klein dat deze opnieuw wordt opgericht. Een en ander is uitvoerig met uw Kamer besproken in het AO van 21 december 2011.
Met de inspectie heeft de consument een laagdrempelig loket waar hij met zijn klacht terecht kan. De inspectie onderzoekt elke klacht, geeft haar oordeel weer in een brief aan de consument en treedt handhavend op richting luchtvaartmaatschappijen. Voor de volledigheid stuur ik u hierbij nogmaals een overzicht van het aantal klachten bij de inspectie in 2011 (eerder toegezonden als bijlage bij mijn brief van 17 februari 2012, kenmerk IenM/BSK-2012/18546).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Nederland moet «terughacken»»?1

Ja.

Vraag 2

Welke acties onderneemt u precies als buitenlandse servers virussen in ons land verspreiden?

In eerste instantie is het niet een verantwoordelijkheid van de overheid, maar van een ieder die met een computer het internet op gaat of op andere wijze met computers werkt om zijn eigendommen te beschermen. Hiervoor is een groot aantal computertools beschikbaar. Ook internetserviceproviders ondersteunen gebruikers bij het voorkomen van virusuitbraken.
Voor de overheid geldt dat zij, mede gezien haar verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de dienstverlening aan burgers, de nodige maatregelen moet treffen om haar eigen infrastructuur vrij te houden van virussen. Daarnaast verstrekt de overheid op diverse manieren voorlichting. Bij bijzondere dreigingen en incidenten, zoals bij de aanpak van het Dorifel-virus, kan een grotere inzet van de overheid aan de orde zijn. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) speelt dan een rol door het bijeenbrengen en uitdragen van informatie en expertise, en door het bieden van handelingsperspectieven. Wanneer sprake is van een acute dreiging, kan worden voorzien in tijdige en adequate alertering, zodat partijen zelf hun voorbereidingen kunnen treffen en verantwoordelijkheid kunnen nemen.

Vraag 3

Wat houdt «terughacken» precies in?

De term terughacken is niet afkomstig van de overheid. Door het NCSC wordt hacken gedefinieerd als het intrekken in computersystemen. Vanuit deze redenering is terughacken het inbreken in computersystemen van waaruit gehackt wordt met als doel om de oorspronkelijke dreiging te doen stoppen.

Vraag 4

Wat is uw reactie op de uitspraak dat Nederland te soft optreedt en dat Nederland moet «terughacken»?

Nederland handelt binnen de eigen wettelijke kaders. Via de samenwerking met andere landen, die mede is vormgegeven door het Cybercrimeverdrag, zijn in veel gevallen bedreigingen af te wenden. Wel constateer ik dat in de snel veranderende digitale wereld de wetgeving en internationale afspraken zijn achter gebleven. Om die reden heb ik uw Kamer laten weten dat ik met voorstellen zal komen met als doel het juridisch kader voor de opsporing en vervolging van cybercrime meer toe te snijden op de behoeften van de diensten die zijn belast met de opsporing en vervolging van cybercrime. In het kader van dat wetstraject zal ik ook uitgebreider ingaan op de consequenties en risico’s van terughacken. Tot slot verwijs ik u naar mijn antwoorden op de vragen van het lid Recourt over de bestrijding van cybercrime (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 578).

Vraag 5

Behoort volgens u «terughacken» tot de mogelijkheden om servers die virussen verspreiden uit te schakelen? Kunt u dit toelichten?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Welke consequenties heeft het «terughacken»?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

Wat zijn de risico's van het «terughacken» zowel op korte als op lange termijn?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 8

Welke (juridische) waarborgen zijn volgens u noodzakelijk om het «terughacken» van landen mogelijk te maken?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 9

Wat vindt u van het voorstel om te pleiten voor internationale afspraken voor internet, vergelijkbaar met het internationale zeerecht? Welke juridische consequenties heeft dit?

Het is duidelijk dat er behoefte is aan nieuwe regels voor de grensoverschrijdende bestrijding en voorkoming van cybercrime. Daarover vindt wereldwijd volop discussie plaats. Ook op Europees niveau wordt gezocht naar oplossingen. Een fundamenteel onderdeel van deze discussie is het territorialiteitsbeginsel en het uitgangspunt van nationale soevereiniteit. Dat ligt in veel landen erg gevoelig. De lopende discussies overziend constateer ik dat we inhoudelijk nog niet zo ver zijn dat concrete oplossingen in zicht komen. Het voorstel dat de oplossing is gelegen in de mogelijke vergelijking met het internationale zeerecht is dan ook interessant, maar prematuur.

Vraag 1

Kunt u aangeven wat de oorzaak is van de uitbraak van vogelgriep op 10 augustus 2012 in Hagestein? Zo nee, wanneer is deze oorzaak wel bekend?

Het is helaas vrijwel nooit mogelijk de exacte oorzaak van een dierziekte-uitbraak te achterhalen. Dat is ook nu het geval. Volgens onderzoek van het Centraal Veterinair Instituut (CVI) samen met het Erasmus Medisch Centrum (EMC) hebben leghennenbedrijven met een vrije uitloop een ongeveer 11 keer zo grote kans om geïnfecteerd te raken door LPAI virussen dan leghenbedrijven zonder uitloop. Het bedrijf in Hagestein heeft een buitenuitloop. De kans is aanwezig dat het virus afkomstig is van wilde watervogels.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoe groot de kans is dat deze uitbraak een gevolg is van eerdere uitbraken van vogelgriep in Mexico in de afgelopen weken1? Zo ja, hoe heeft het virus zich op zo’n korte termijn van Mexico naar Nederland kunnen verspreiden? Kunt u aangeven of dit is te wijten aan onzorgvuldige omgang met de besmettingen? Zo nee, is er sprake van een andere afzonderlijke uitbraak in Nederland of andere Europese lidstaten?

Het artikel, dat is aangehaald, betreft commentaar van de Voedsel en Landbouworganisatie (FAO) naar aanleiding van de uitbraak van hoogpathogene vogelgriep in Mexico. De FAO pleit onder meer voor een goed monitoringsysteem voor H5 en H7 vogelgriepvirussen. Een dergelijk monitoringsysteem is in Nederland aanwezig. De uitbraak in Hagestein is ontdekt via dit systeem.
De uitbraak van vogelgriep in Mexico wordt veroorzaakt door een hoogpathogene H7N3 variant en de uitbraak in Nederland door een laagpathogene H7N7. De uitbraken staan niet met elkaar in verband. Overigens worden bij uitbraken in landen buiten de Europese Unie maatregelen getroffen om insleep naar de EU te voorkomen. De import van risicoproducten, zoals pluimvee en eieren, vanuit onder meer Mexico is om deze reden verboden. Wat wel en niet mag worden geïmporteerd is onder meer te vinden via de website van de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit («Import Veterinair Online»).

Vraag 3

Kunt u aangeven of er reden bestaat om aan te nemen dat het vogelgriepvirus zich op dit moment in Nederland verspreidt en dus op meerdere plaatsen, naast enkel op het bedrijf in Hagestein, zal worden vastgesteld? Zo ja, op welke locaties is er mogelijk ook sprake van of risico op een uitbraak? Zo nee, op welke manier kan dit worden uitgesloten? Hoe groot schat u de kans dat er toch op korte termijn meerdere uitbraken zullen plaatsvinden?

De kans dat dit vogelgriepvirus zich in Nederland zal verspreiden is klein. De Nederlandse en Europese wetgeving is erop gericht de insleep en verspreiding van ziekten zoals vogelgriep te voorkomen. De maatregelen die zijn genomen naar aanleiding van het besmette bedrijf zijn hier ook op gericht. In geval van een uitbraak wordt het pluimvee op zowel de omliggende pluimveebedrijven als contactbedrijven getest. In dit geval lagen er geen andere pluimveebedrijven in de buurt.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoe groot de kans is dat deze laag pathogene variant van het virus muteert naar een hoog pathogene variant en daarmee, naast aantasting van het dierenwelzijn van het getroffen pluimvee, een gevaar voor de volksgezondheid met zich meebrengt?

De kans dat een vogelgriepvirus van het type H5 of H7 muteert van laagpathogeen naar hoogpathogeen is niet groot maar wel reëel. Om dit risico zoveel mogelijk te beperken is in Europees verband afgesproken dat vogelgriep van de typen H5 en H7 wordt bestreden.

Vraag 5

Wat gaat u doen om verdere uitbraken te voorkomen of te beperken, en te voorkomen dat tienduizenden gezonde dieren gedood moeten worden?

Ik heb u met mijn Kamerbrief van 18 april 2012 (TK 28 807, nr. 139) geïnformeerd over de stand van zaken rond het onderzoek naar het verband tussen vrije uitloop en het risico op een vogelgriepbesmetting. Naar aanleiding hiervan is een werkgroep samengesteld waarin zowel het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie als de pluimveesector vertegenwoordigd zijn.
Deze werkgroep is inmiddels bezig om de mogelijke maatregelen om het besmettingsrisico van de vrije uitloop te verminderen te beoordelen op effectiviteit, haalbaarheid en uitvoerbaarheid. Afhankelijk van de aard van de voorgestelde maatregelen, zal ook moeten blijken of de sector deze maatregelen zelf kan doorvoeren of dat ondersteuning vanuit de overheid noodzakelijk is. Zodra de werkgroep deze analyse heeft afgerond, zal ik u op de hoogte stellen van de resultaten.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u het nieuwsartikel «US: Hezbollah may strike in Europe at any time»1?

Ik deel de visie dat Hezbollah een terroristische organisatie is met de intentie en bewezen capaciteit om terroristische aanslagen te plegen.

Vraag 2

Onderschrijft u de door de counter-terrorism coordinator van het Amerikaanse State Department over Hezbollah afgegeven dreigingsanalyse? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Kunt u aangeven in hoeverre de onderhavige Amerikaanse dreigingsanalyse betrekking heeft op Nederland en/of Nederlandse belangen elders?

De Nederlandse veiligheidsdiensten zijn alert op iedere indicatie van een terroristische dreiging tegen Nederland. Er is op dit moment geen informatie die wijst op een verhoogde dreiging vanuit Hezbollah tegen Nederland of Nederlandse belangen in het buitenland.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het absurd is dat Hezbollah nog steeds niet op de Europese lijst van terroristische organisaties is geplaatst? Zo nee, waarom niet?

De Nederlandse regering is al sinds 2004 van mening dat Hezbollah op de «EU-terrorismelijst» thuishoort en betreurt het dat er tot op heden geen consensus over kon worden bereikt.

Vraag 5

Bent u bereid om binnen de Europese Unie het voortouw te nemen om Hezbollah integraal te doen plaatsen op de Europese lijst van terroristische organisaties? Zo nee, waarom niet? Zo ja, binnen welke termijn bent u voornemens deze kwestie in Europees verband aan de orde te stellen?

De Nederlandse positie binnen de EU is duidelijk: Nederland pleit voor integrale plaatsing van Hezbollah op de EU-terrorismelijst.

Vraag 6

Bent u bereid om desnoods unilateraal het (aangescherpte) Amerikaanse sanctiebeleid met betrekking tot Hezbollah te volgen? Zo nee, waarom niet?

Nederland is voorstander van effectieve maatregelen tegen Hezbollah, en is van mening dat deze effectiviteit alleen in Europees verband gegarandeerd kan worden. De Nederlandse regering ziet in de maatregelen die de VS tegen Hezbollah treft vanwege de rol die de organisatie in Syrië speelt, een extra aanleiding om dit opnieuw in Europees verband aan de orde te stellen.

Vraag 7

Wilt u deze vragen voor de duidelijkheid ieder afzonderlijk en gezien de grote urgentie binnen een week na ontvangst beantwoorden?

De vragen zijn zo snel mogelijk en met de grootste zorgvuldigheid behandeld.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Alarm over gifalg»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u verklaren waarom er is doorgegaan met spuien van water vanuit de Ouwerkerkse Kreek in de Oosterschelde toen duidelijk werd dat de giftige algensoort Dinoflaggelaat in dit water zat en zelfs nadat er een zwemverbod was afgekondigd?

Op maandag 6 augustus heeft Rijkswaterstaat geconstateerd dat de concentratie aan algen in de Ouwerkerkse Kreek de norm voor schelpdierwater overschreed. Het gemaal heeft maandag 6 augustus om ca. 14.00 uur voor het laatst gespuid vanuit de Ouwerkerkse Kreek naar de Oosterschelde. Op dinsdagmorgen 7 augustus 2012 hebben Rijkswaterstaat en het Waterschap Scheldestromen in onderling overleg besloten niet verder te bemalen.
De algen in de kreek zijn inmiddels bestreden, spuien op de Oosterschelde is weer mogelijk. De kwaliteit van het spuiwater wordt bewaakt.

Vraag 3

Wie beslist er over het wel of niet spuien bij water van slechte kwaliteit?

Het gemaal is in beheer bij het Waterschap Scheldestromen, maar Rijkswaterstaat beslist als waterbeheerder van de Oosterschelde of spuien toelaatbaar is.

Vraag 4

Zijn de waterschappen berekend op het isoleren van besmet water indien nodig? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?

Ieder Waterschap is in principe voorbereid op bijzondere situaties. Hiertoe behoort ook het isoleren van een watersysteem. Het zal echter veelal om een maatwerkoplossing gaan. In dit geval heeft het Waterschap Scheldestromen de besmette kreek geïsoleerd en de bestaande afwateringssituatie aangepast.

Vraag 1

Kent u de berichten «Jongen (12) uit Mali vast voor heroïnesmokkel»1, «Vrouw smokkelt 5 kilo drugs»2, «Koffer met drugs in bagagekelder»3 en andere berichten over drugsvangsten op Schiphol?

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat bij de aanpak van vooral drugssmokkel via Schiphol het zogenoemde Schipholteam, dat bestaat uit rechercheurs van de Belastingdienst/Douane en de Koninklijke Marechaussee (Kmar), een belangrijke rol speelt? Zo ja, kunt u dit toelichten? Zo nee, waarom niet?

Om de drugssmokkel op Schiphol effectief tegen te gaan, is naar mijn mening een integrale aanpak noodzakelijk. Op de luchthaven Schiphol is dat het geval. In de keten van de rechtshandhaving op Schiphol werken de Douane (controle), Koninklijke Marechaussee (opsporing) en het Openbaar Ministerie (vervolging) nauw samen en zijn afspraken gemaakt wie wat doet. In het Schipholteam zijn de controletaken van de Douane gecombineerd met de opsporingstaken van de Koninklijke Marechaussee. De zogenaamde 100% drugscontroles op vluchten uit bepaalde hoog risicolanden zijn een ander voorbeeld van deze integrale aanpak.

Vraag 3

In hoeverre is het optreden tegen drugssmokkel op Schiphol gebaat bij een snel en effectief optreden van leden van het Schipholteam?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Welke taken kent het Schipholteam nog meer naast het optreden tegen drugssmokkel?

Het Schipholteam heeft als enige taak het optreden tegen drugssmokkel.

Vraag 5

In hoeverre draagt het feit dat de Kmar-medewerkers van het Schipholteam, naast hun reguliere bevoegdheden, ook douaneambtenaar zijn, bij aan het slagvaardig optreden tegen criminaliteit op Schiphol?

Een goede samenwerking in de rechtshandhavingsketen van controle (Douane), opsporing (Koninklijke Marechaussee) en vervolging (Openbaar Ministerie) is van groot belang bij een effectieve bestrijding van de drugssmokkel. Deze samenwerking is intensief en verloopt goed, zowel binnen het reguliere controleproces, de zogenaamde 100% controles als binnen het Schipholteam.

Vraag 6

Is het waar dat er plannen zijn om op het gebied van drugsbestrijding op Schiphol de Kmar en de Douane weer gescheiden te laten werken, waarmee het Schipholteam de facto wordt opgeheven? Zo ja, heeft dit te maken met het huidig functioneren van het Schipholteam? Kunt u deze plannen nader toelichten? Had de Tweede Kamer eerder van deze plannen op de hoogte kunnen zijn? Zo nee, wat zijn dan wel de plannen ten aanzien van bestrijding van criminaliteit op Schiphol in het algemeen en ten aanzien van het Schipholteam in het bijzonder?

Nee, er bestaan geen plannen om de Koninklijke Marechaussee en de Douane gescheiden te laten werken. Het voornemen bestaat om de integrale aanpak verder te uit te breiden. Steeds wijzigende smokkelmethoden vragen om slimmere en effectievere drugscontroles. Dit wordt mogelijk omdat door de afschrikwekkende werking van de huidige 100% controles de stroom koeriers uit de desbetreffende landen beter beheersbaar is geworden. Daarnaast zijn de technische mogelijkheden om beter te controleren toegenomen. Zo heeft de Douane ervaring opgedaan met profiling van passagiersgegevens. De controles kunnen daardoor meer gericht worden ingezet waardoor bonafide reizigers minder oponthoud aan de grens ondervinden. Hoe de uitbreiding van de integrale aanpak er precies uit gaat zien, wordt thans door de Douane, de Koninklijke Marechaussee en het Openbaar Ministerie gezamenlijk onderzocht. Het functioneren van het Schipholteam vormt een onderdeel van dit onderzoek. Zodra het onderzoek is afgerond, informeer ik uw Kamer over de uitkomsten en de consequenties hiervan voor het Schipholteam.

Vraag 1

Kent u het artikel «Tena beoordeelt incontinente patiënt»?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat een fabrikant beoordeelt welk incontinentiemateriaal een patiënt nodig heeft? Kunt u zich voorstellen dat dit juist een kostenopdrijvend effect heeft? Wat is volgens u het effect op de onafhankelijkheid van het oordeel? Deelt u de mening dat het een kwestie tussen zorgaanbieder en cliënt moet zijn welk materiaal het best past bij de cliënt?

Voor de uitvoering van de verzekerde aanspraak op incontinentiezorg heeft Achmea, vanuit doelmatigheidsoverwegingen, met apothekers en andere afleveraars afgesproken de apothekers/andere afleveraars niet meer te vergoeden uitgaande van een prijs per stuk, maar van een prijs per dag. Niet iedere patiënt heeft evenveel incontinentiemateriaal nodig. De hoeveelheid hangt af van de persoonlijke situatie van de patiënt, waaronder de mate van incontinentie. Om tot een goede prijs per dag te komen heeft Achmea patiëntprofielen opgesteld. De prijs per dag hangt af van het patiëntprofiel waarin de betrokkene past. In welk patiëntprofiel de patiënt het beste past wordt bepaald op basis van een intakegesprek. Een aantal apothekers heeft dat uitbesteed aan leveranciers als Tena. Dit is mogelijk, maar de apothekers blijven te allen tijde zelf verantwoordelijk voor de goede uitvoering van de overeenkomst die ze met Achmea hebben gesloten.
Ik ben het met u eens dat het een zaak tussen de zorgaanbieder (apotheker of medisch speciaalzaak) en patiënt is wanneer het gaat om welk materiaal het beste past bij een patiënt, gegeven zijn persoonlijke situatie. Dit laat onverlet dat de zorgaanbieder zich kan laten adviseren door een leverancier, aangezien de leverancier een voor de hand liggende partij is die informatie kan verstrekken over beschikbare producten. In de praktijk blijkt het gebruikelijk te zijn dat zorgverleners, waaronder apothekers, gebruik maken van de kennis en inzichten van leveranciers en fabrikanten. Het is aan de zorgverlener om uiteindelijk de keuzes te maken ten aanzien van de te verlenen zorg.

Vraag 3

Wat vindt u ervan dat contactgegevens van patiënten bij een fabrikant terecht komen via de zorgaanbieder? Waar ligt voor u de grens als het gaat om fabrikanten die cliënten benaderen?

Elke organisatie in Nederland dient zich te houden aan de in Nederland geldende privacywetgeving. Voor mij ligt daar de grens. Ik weet dat het College bescherming persoonsgegevens (CBP) Tena vragen heeft gesteld over het onderwerp.

Vraag 4

Hoe wordt voorkomen dat Tena de contactgegevens van patiënten gaat gebruiken voor marketingdoeleinden?

Tena laat weten dat patiënten alleen informatie over incontinentie en Tena producten krijgen toegestuurd mits hiervoor uitdrukkelijk toestemming is verleend. Dit gebeurt relatief weinig. Op basis van deze gesprekken lijkt me dit overigens al helemaal niet aan de orde.

Vraag 5

Kunt u zich voorstellen dat patiënten zich in hun privacy voelen aangetast wanneer zij door iemand anders dan hun behandelaar benaderd worden over hun aandoening? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe dienen volgens u zorgaanbieders en verzekeraars om te gaan met de privacy van cliënten?

Ja, als ze hierover niet vooraf zijn geïnformeerd door hun zorgverlener en hiervoor geen uitdrukkelijke toestemming hebben verleend, kan ik me dit heel goed voorstellen. In mijn antwoord op vraag 3 heb ik uitgelegd hoe de privacy van patiënten gewaarborgd is. Wat zorgverzekeraars betreft zijn hier ook regels over opgenomen in de Zorgverzekeringswet en de Gedragscode Verwerking Persoonsgegevens Zorgverzekeraars. Het CBP heeft voor deze gedragscode een goedkeurende verklaring afgegeven.

Vraag 6

Wat vindt u van de bewering van het Farmaceutisch Bureau Amsterdam dat verzekeraars eenzijdig zouden opleggen dat voortaan nog maar aan 40% van de patiënten duurdere incontinentiebroekjes mogen worden aangeboden, waar dat nu 90% is? Zijn er geen betere manieren om te komen tot doelmatiger voorschrijven? Zou het niet beter zijn als de verzekeraar gaat onderhandelen met de fabrikant over de prijs van de producten?

Ik heb geen inzage in de contracten die zijn afgesloten tussen verzekeraar en apotheker. Dit blijft een zaak tussen deze beide partijen. Zoals ik in mijn antwoord op vraag 2 heb aangegeven behoren incontinentiematerialen tot het basispakket en de patiënt heeft daarmee aanspraak op incontinentiematerialen voor zover hij daarop naar inhoud en omvang is aangewezen. Als de incontinentiebroekjes voor de verzekerde adequaat en doelmatig zijn dan heeft hij daar recht op.
Een verzekeraar handelt niet in strijd met de Zvw wanneer hij met de zorgverlener (in dit geval de apotheker of medisch speciaalzaak) onderhandelt over de prijs en de wijze van bekostiging. De Zvw biedt juist de ruimte voor de verzekeraars om met partijen te onderhandelen over het zo doelmatig mogelijk leveren van zorg. Het is aan de verzekeraar met welke partijen hij de onderhandelingen voert.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het persbericht van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie ( KNMP) die stelt dat de nieuwe eisen van de zorgverzekeraars het de apothekers onmogelijk maakt op een adequate wijze incontinentiemateriaal te verstrekken? Heeft zij gelijk? Zo ja, waarom? Zo neen, waarom niet?1

Het is niet aan mij om te oordelen over onderhandelingen die tussen partijen plaatsvinden. In het algemeen merk ik op dat bij het afsluiten van overeenkomsten altijd twee partijen zijn betrokken. Wanneer beide partijen akkoord gaan met de gemaakte afspraken dan ga ik ervan uit dat beide partijen deze afspraken vervolgens kunnen nakomen.

Vraag 2

Wat is uw reactie op mevrouw B., die zich geschoffeerd voelt en onder druk gezet (gechanteerd) om haar privésituatie aan onbekende personen/ leveranciers toe te lichten, omdat ze anders geen incontinentiemateriaal vergoed krijgt?2

Het valt natuurlijk niet goed te praten dat patiënten op deze wijze worden benaderd. De Zorgverzekeringswet (Zvw) biedt apothekers en verzekeraars de ruimte om een contract af te sluiten over de wijze waarop de geleverde incontinentiematerialen worden bekostigd. Alle betrokken partijen hebben echter een verantwoordelijkheid in het zorgvuldig uitvoeren van de gemaakte afspraken. De patiënt moet op een begrijpelijke manier uitgelegd krijgen waarom de apotheker doet wat die doet. Onder het zorgvuldig handelen valt mijns inziens ook het aanbieden van een alternatief wanneer de patiënt in kwestie niet door een onbekende benaderd wil worden voor het verstrekken van allerlei persoonlijke gegevens.
Ik betreur het dat mevrouw B. op een oneigenlijke manier schrik is aangejaagd. Wanneer zij op grond van de Zvw aanspraak heeft op incontinentiemateriaal, kan natuurlijk niet gedreigd worden dat deze vergoeding stopt omdat zij weigert mee te werken aan het kenbaar maken van haar privésituatie aan onbekenden. Naast het feit dat dit dreigement geen juridische gronden heeft, lijkt mij dit niet de gewenste omgang met patiënten. Haar persoonsgegevens mogen bovendien niet zomaar aan een derde worden afgestaan, zonder dat zij daarvoor uitdrukkelijk toestemming heeft verleend. Dit is vastgelegd in de in Nederland geldende privacywetgeving. Ik heb inmiddels vernomen dat het College bescherming persoonsgegevens (CBP) Tena vragen heeft gesteld over het onderwerp.

Vraag 3

Wat gebeurt er met de privégegevens die telefonisch worden afgenomen door de leveranciers van incontinentiematerialen?

De gegevens zijn alleen in te zien door degene die ze heeft afgenomen. Deze persoon is bovendien gebonden aan geheimhouding. De KNMP (Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie), de beroepsorganisatie van apothekers, laat weten dat contractueel is vastgelegd dat leveranciers de gegevens aan de apotheker retourneert en er zelf geen gebruik van maakt bij opzegging van het contract.

Vraag 4

Wat is het oordeel van het College Bescherming Persoonsgegevens over deze gang van zaken en bijvoorbeeld ook in de situatie van mevrouw B.?

Ik weet niet wat het oordeel is of zal zijn van het College bescherming persoonsgegevens (CBP) omdat het CBP een zelfstandig bestuursorgaan is. Ik weet wel dat het CBP Tena inmiddels vragen heeft gesteld over het onderwerp.

Vraag 5

Wat vindt u van het feit dat patiënten, als ze hun oorspronkelijke incontinentiemateriaal en broekjes willen behouden, nu van de apotheker te horen krijgen dat ze moeten bijbetalen? Is dit niet ongewenst? Wordt hier niet ten onrechte de rekening bij de patiënt neergelegd door de apotheker en/of Achmea?3

Als een bepaald type incontinentiemateriaal voor de verzekerde adequaat en doelmatig is, dan heeft hij daar aanspraak op. Dan is een eigen bijdrage niet aan de orde. Wil de verzekerde een product dat duurder is dan het adequate en doelmatige product, dan zou de verzekeraar tegemoet kunnen komen aan de voorkeur van de verzekerde door de verzekerde de meerkosten te laten bijbetalen. Op die manier is er toch sprake van doelmatige zorg.

Vraag 6

Hoe gaat u voorkomen dat patiënten voor incontinentiemateriaal dat is afgestemd op de persoonlijke situatie van de patiënt, moeten bijbetalen?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Kent u de berichten en het rapport van de Raad van Europa, waaruit blijkt dat niet alle Nederlandse politiecellen voldoen aan de daaraan gestelde criteria?1

Ja.

Vraag 2

Waarom voldoet een recent opgeleverd arrestantencomplex in Apeldoorn niet aan de gestelde Europese normen, zoals het daglicht in een politiecel?

De politiecellen in Apeldoorn zijn volgens de richtlijnen gebouwd. De richtlijn verplicht dat arrestanten de dag- en nachtcyclus moeten kunnen waarnemen.
In het dak van het politiecellencomplex zijn glasopeningen aanwezig waardoor licht kan toetreden tot de cellengang. Boven de celdeuren zijn lichtopeningen van melkglas aangebracht, een verandering van nacht / dag is goed waarneembaar.

Vraag 3

Hoe is gewaarborgd dat dit soort Europese normen voor justitiële complexen vanaf het begin worden nageleefd? Deelt u de mening dat de gang van zaken rond het Apeldoornse arrestantencomplex aantoont dat de huidige waarborgen tekortschieten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen neemt u zich voor om naleving van de normen te verzekeren?

Bij de bouw van justitiële gebouwen worden de voorschriften uit Europese en Nederlandse regelgeving standaard meegenomen. Daarnaast is in elke regio een Commissie van Toezicht Politiecellen ingesteld, conform het Besluit beheer regionale politiekorpsen.
Bovendien is in het kader van het Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke en onterende behandeling of bestraffing van de Verenigde Naties de Inspectie Veiligheid en Justitie aangewezen als coördinerend nationaal toezichthouder.

Vraag 4

Vindt u ook niet dat kinderen überhaupt niet in vreemdelingendetentie thuishoren, zelfs niet als ultimum remedium? Vindt u, net als de Raad van Europa, het niet wat overdreven om vreemdelingen standaard te boeien als ze het detentiecentrum verlaten? Bent u bereid ogenblikkelijk de aanbevelingen van de Raad van Europa voor de behandeling van opgepakte immigranten in vreemdelingendetentie door te voeren? Zo nee, waarom niet?

Kinderen horen in beginsel niet in vreemdelingenbewaring thuis. Het is om die reden dat de minister voor Immigratie, Integratie en Asiel de vreemdelingenbewaring voor kinderen in het afgelopen jaar aanmerkelijk heeft beperkt. Alleen wanneer er zwaarwegende belangen zijn om de beschikbaarheid van de alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’s) zeker te stellen kunnen amv’s in bewaring worden gesteld. Omdat bewaring zeer ingrijpend is, wordt een amv niet in een vreemdelingenbewaringlocatie geplaatst, maar in een justitiële jeugdinrichting.
Ook voor gezinnen met minderjarige kinderen is de mogelijkheid om tot inbewaringstelling over te gaan eerder aanzienlijk beperkt. Gezinnen met minderjarige kinderen kunnen maximaal 2 weken voordat zij vertrekken in vreemdelingenbewaring worden geplaatst. Meestal komt het erop neer dat ze er niet langer dan een week verblijven. In het centrum zijn speciale faciliteiten en verblijven de gezinnen gescheiden van andere mensen in vreemdelingenbewaring.
Ten aanzien van vreemdelingen heb ik – mede naar aanleiding van inspectieaanbevelingen – bezien of het mogelijk is om vervoer plaats te laten vinden zonder het standaard toepassen van vrijheidsbeperkende middelen. Deze verkenning heeft geresulteerd in een gewijzigde instructie, met het niet boeien tenzij principe als uitgangspunt.

Vraag 1

Kent u de reportage van RTV Utrecht waarin aandacht wordt besteed aan de ernstige misstanden bij de medische dienst van Penitentiaire Inrichting (PI) Nieuwegein?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat niet alleen de betrokken ex-gedetineerde P. zelf, maar ook zijn voormalig behandelend arts van oordeel zijn dat P. tijdens zijn detentie niet of niet adequaat medisch is verzorgd, met verzwakking en mogelijke resistentie als gevolg? Klopt het dat de rechter hierin aanleiding heeft gezien om zijn detentie hiervoor te schorsen?

Tijdens de detentie is de door de behandelend arts van betrokkene voorgeschreven behandeling voortgezet door de medische dienst van de penitentiaire inrichting (PI) Nieuwegein. Over de behandeling van betrokkene is vervolgens veelvuldig overleg gepleegd tussen de medische dienst en de behandelend arts. De behandelend arts heeft geen signaal aan de PI afgegeven dat betrokkene tijdens zijn detentie niet adequaat medisch is verzorgd. De rechter heeft op 18 april 2012 de voorlopige hechtenis voor een maand geschorst om de betrokkene in de gelegenheid te stellen een geëigende behandeling te ondergaan tegen zijn chronische ziekten. De (motivering bij) deze beslissing bevat geen oordeel over beweerdelijk niet of niet adequate medische verzorging in de PI.
Betrokkene heeft over zijn behandeling een klacht bij de medisch adviseur van het Ministerie V&J ingediend. Deze heeft de klachten van de gedetineerde beoordeeld en geconcludeerd dat er geen sprake van medisch onverantwoord handelen was. Betrokkene heeft zijn klachten in beroep voorgelegd aan de Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ). De RSJ is in zijn uitspraak van 10 augustus 2012 van mening dat de medische dienst van de PI Nieuwegein op geen van de vier door betrokkene aangedragen gronden onzorgvuldig danwel verwijtbaar heeft gehandeld, en verklaart het beroep derhalve ongegrond. Voor een uitgebreidere versie van deze uitspraak verwijs ik naar de website van de RSJ (http://asp-c1.ithos.nl/indexDB.html, zaakskenmerk 12/1329/GM).

Vraag 3

Voldoet de medische zorg in PI Nieuwegein aan uw criteria voor verantwoorde medische zorg in detentie? Bent u bereid om de Inspectie Veiligheid en Justitie, de Nationale Ombudsman en de Inspectie voor de Gezondheidszorg te vragen een onderzoek in te stellen naar de kwaliteit van de medische zorg in deze inrichting en in hoeverre eerdere aanbevelingen van de Inspectie voor de Sanctietoepassing zijn opgevolgd? Zo nee, waarom niet?

In juni 2009 heeft de Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) een rapport uitgebracht over de medische zorg in penitentiaire inrichtingen: «Achter tralies nu veiliger zorg, maar verbetering nog nodig». Dit rapport is opgesteld naar aanleiding van toezichtrondes bij 16 medische diensten in het gevangeniswezen, waaronder de medische dienst van PI Nieuwegein. In dit rapport spreekt de IGZ zich overwegend positief uit over de bereikte resultaten van het verbetertraject en de inzet van artsen en verpleegkundigen. Wel geeft de IGZ in dit rapport aan dat er nog verbetering mogelijk is en zij formuleert hiertoe een aantal aanbevelingen voor onder andere de PI’s, het ministerie van V&J en DJI. De toenmalige minister van Justitie heeft de Tweede Kamer in juli 2009 over zijn beleidsreactie geïnformeerd2.
In januari 2011 heeft de IGZ in een follow-up ronde – waarbij acht medische diensten van penitentiaire inrichtingen zijn bezocht – gekeken in hoeverre de aanbevelingen ter hand waren genomen en of er verbetering zichtbaar was. Tijdens die ronde is ook de PI Nieuwegein bezocht. De algemene conclusie van deze toezichtbezoeken van de IGZ is dat er sprake is van verbetering en dat de medische zorg in de bezochte penitentiaire inrichtingen voldoet aan de normen van verantwoorde zorg. Ten aanzien van de PI Nieuwegein concludeert de IGZ dat «de medische zorg voldoende goed is toegerust om tijdige en efficiënte zorg aan gedetineerden te kunnen bieden».
In 2012 zijn tot nu toe zes klachten over de medische zorg in PI Nieuwegein ingediend bij de medisch adviseur van het Ministerie V&J. Deze klachten zijn door een onafhankelijke commissie beoordeeld en zijn allemaal ongegrond verklaard.
Gelet op het voorgaande, en mijn antwoord op vraag 2, acht ik nader onderzoek en het treffen van noodvoorzieningen niet noodzakelijk.

Vraag 4

Bent u, met het oog op de tientallen verklaringen van gedetineerden over de medische zorg in PI Nieuwegein, bereid om acute noodvoorzieningen te treffen om te kunnen voldoen aan de normen voor verantwoorde medische zorg? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Herinnert u zich uw antwoorden op eerdere vragen over de aanpak van kindersekstoerisme?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het beslist onwenselijk is dat gevallen van kindersekstoerisme niet afzonderlijk worden geregistreerd? Dreigt daar immers niet het grote gevaar dat de effectiviteit van de Nederlandse aanpak afneemt door een gebrekkig inzicht in de aard en de omvang van kindersekstoerisme? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid om zo snel mogelijk te voorzien in een afzonderlijke registratie?

Zoals ik heb gemeld in antwoord op eerdere vragen (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 3123) is kindersekstoerisme geen specifiek delict. Het betreft seksueel misbruik van kinderen in een ander land door een Nederlandse onderdaan of ingezetene. Concreet kan het misbruik bestaan uit ontuchtige handelingen, verkrachting, maar ook het maken van kinderporno. Elk van deze handelingen is strafbaar naar Nederlands recht, ook als deze in het buitenland worden verricht (zie artikel 5, lid 1, sub 3, van het Wetboek van Strafrecht en de artikelen waarnaar aldaar verwezen wordt). Daarnaast zijn deze handelingen op grond van het tweede aanvullende protocol bij het Internationaal Verdrag voor de rechten van het kind dan wel op grond van het nationale recht strafbaar in veel andere landen. Het reizen naar het buitenland met het doel deze strafbare handelingen te plegen is op zichzelf niet strafbaar. Wel komt er, zoals ik reeds meldde, een wettelijke mogelijkheid om bij een strafrechtelijke veroordeling een reisverbod als bijzondere voorwaarde op te nemen.
Voor Nederland bestaat inzicht in het strafrechtelijk optreden tegen personen die verdacht worden van seksueel misbruik van kinderen in een ander land. Een afzonderlijke registratie van kindersekstoerisme bij politie en OM versterkt de effectiviteit van de Nederlandse aanpak niet. Het knelpunt bij kindersekstoerisme is niet zozeer een gebrekkig inzicht in Nederland, maar vooral een gebrekkige opsporing en dossieropbouw in de betrokken buitenlanden.

Vraag 3

Moet niet nagedacht worden of er goede argumenten bestaan voor een afzonderlijke strafbaarstelling van kindersekstoerisme? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u het bericht «Vrouwenopvang zit overvol; Tekort aan onderdak. Quotum ingesteld voor slachtoffers mensenhandel»1 en herinnert u zich de eerdere vragen over dit onderwerp?2

Vraag 2

Is het waar dat er in de vrouwenopvang voor zowel slachtoffers van huiselijk geweld als van mensenhandel een tekort aan beschikbare bedden is? Zo ja, hoe komt dit? Zo nee, wat is dan wel de stand van zaken?

Vraag 3

Deelt u de mening dat het doen van aangifte door slachtoffers van zowel huiselijk geweld als mensenhandel van groot belang is bij het opsporen en vervolgen van deze ernstige misdrijven? Zo ja, deelt u dan ook de mening dat het doen van aangifte en dus het bestrijden van deze vormen van criminaliteit wordt belemmerd als vrouwen niet weten of zij daarna een veilig onderkomen kunnen vinden? Zo nee, waarom niet?

Vraag 4

Deelt u de mening dat slachtoffers van mensenhandel geen enkele boodschap aan hebben aan de vraag of de rijksoverheid dan wel de gemeente verantwoordelijk is voor hun opvang? Zo ja, hoe gaat u, eventueel in overleg met de gemeente, ervoor zorgen dat er voldoende opvang voor slachtoffers van huiselijk geweld en mensenhandel komt?

Vraag 5

Kunt u nu – in tegenstelling tot het antwoord op dezelfde bovengenoemde eerdere vragen, nu wel inschatten dat «de kans groot [is] dat vanwege de intensievere opsporing van mensenhandel er een grotere capaciteit voor opvang nodig zal zijn»?3 Zo ja, hoe groot en hoeveel extra opvangplaatsen zullen er naar schatting nodig zijn? Zo nee, waarom nog steeds niet?

Vraag 6

Wat is de stand van zaken van de pilot categorale opvang slachtoffers mensenhandel? Deelt u de mening dat ernst van de situatie met zich meebrengt dat niet rustig op de resultaten van een evaluatie van deze pilot kan worden gewacht, maar dat de urgentie van de situatie met zich meebrengt dat de knelpunten in de opvang meteen worden opgelost? Zo ja, hoe gaat u dat dan doen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 7

Is inmiddels wel duidelijk wie verantwoordelijk is voor de financiering van de opvang van slachtoffers van mensenhandel? Zo ja, wie dan? Zo nee, waarom nog steeds niet?

Vraag 8

Acht u het mogelijk dat er een rechtstitel wordt gecreëerd waardoor de pleger van mensenhandel na en naast het betalen van schadevergoeding aan het slachtoffer, naast het ontnemen van crimineel vermogen ook nog financieel verantwoordelijk wordt gesteld voor het betalen van de kosten die de overheid moet maken voor de opvang van het slachtoffer? Zo ja, hoe gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Kent u het bericht «Opnieuw honderden varkens omgekomen bij brand»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het van groot belang is om dat het probleem van stalbranden snel wordt aangepakt?

Ja, om dit probleem aan te pakken is er een Actieplan Stalbranden opgesteld. Dit actieplan heb ik op 22 december 2011 aan u gezonden (TK 33000-XIII, nr. 154).

Vraag 3

Kunt u aangeven waarom de motie van 26 oktober 2011 over brandveiligheid in stallen2, waarin de regering wordt verzocht uiterlijk 1 januari 2013 regels met betrekking tot stalbranden op te stellen, nog niet is uitgevoerd?

In de brief bij het actieplan (TK 33000-XIII, nr. 154) heb ik aangegeven hoe uitvoering wordt gegeven aan deze motie. Het Actieplan voorziet in de uitvoering van een onderzoek naar de toereikendheid van de huidige eisen alsmede naar de wijze waarop dieren in de praktijk door effectievere regelgeving beter tegen brand beschermd kunnen worden. Op basis van dit onderzoek zullen de initiatiefnemers van het actieplan te weten de Dierenbescherming, de Land- en Tuinbouworganisatie (LTO), de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding (NVBR) en Verbond van Verzekeraars mij adviseren of en zo ja, welke aanpassing van regelgeving een positieve bijdrage kan leveren aan het brandveiliger maken van stallen en bijbehorend management. U wordt hierover eind 2012 geïnformeerd.

Vraag 4

Kunt u aangeven waarom er wordt getwijfeld aan de «wenselijkheid» van het aanpassen van de voorschriften in het Bouwbesluit 2012, zoals aangegeven in de brief van 28 november 20113, terwijl er in de Kamer een meerderheid is voor het stellen van regels voor 1 januari 2013?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Kunt u aangeven of de Kamer een voorstel tot aanpassing van de voorschriften van het Bouwbesluit 2012 tegemoet kan zien, ten einde per 1 januari 2013 strengere regels te hebben ten aanzien van brandveiligheid in stallen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Kunt u aangeven of de aanpak van brandveiligheid in stallen aan de sector wordt overgelaten in het «Actieplan Stalbranden 2012–2016» en niet, zoals door de Kamer gevraagd, aan de regering door middel van het stellen van regels?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Bent u met de landsadvocaat van mening dat de huishoudelijke verzorging meer taken en verantwoordelijkheden omvat dan alleen schoonmaken, andere vaardigheden vergt van het personeel en gericht is op mensen en niet, zoals bij schoonmaken, op het gebouw?1

De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) bepaalt dat gemeenten een burger met een beperking in staat moeten stellen om een huishouden te voeren. Bovendien schrijft de Wmo maatwerk voor. De geboden ondersteuning dient met andere woorden aan te sluiten bij de behoeften van de ontvanger van de ondersteuning en kan dus diverse taken en verantwoordelijkheden vergen, juist omdat ze gericht is op mensen.

Vraag 2

Indien een gemeente, zoals bijvoorbeeld Emmen, in plaats van een individuele voorziening huishoudelijke zorg een algemene schoonmaakondersteuning biedt, voldoet zo'n gemeente dan nog aan de Wmo? Zo nee, wat gaat u daaraan doen?

Een gemeente dient te allen tijde te voldoen aan de compensatieplicht. Hierbij zijn maatwerk en beleidsvrijheid van de gemeente uitgangspunt. Een algemene voorziening kan een doelmatige manier zijn om te bereiken dat een persoon in staat wordt gesteld om een huishouden te voeren. Indien deze algemene voorziening echter – gezien de persoonskenmerken en behoefte van een persoon – niet toereikend is (niet in voldoende mate compenseert), dan ligt een individuele voorziening voor de hand.

Vraag 3

Wat moet een gemeente minimaal bieden aan huishoudelijke voorziening om te voldoen aan de wet?

De gemeente dient een burger met een beperking of een chronisch psychisch probleem of een psychosociaal probleem in staat te stellen om een huishouden te voeren.

Vraag 4

Erkent u dat, indien huishoudelijke verzorging gericht is op mensen en volgens het kwaliteitsdocument ook vaardigheden om te signaleren omvat, dit minimaal gaat om FWG 15 (Functiewaarderingsschaal) volgens de functiewaardering zorg?

De inschaling van personeel dat huishoudelijke verzorging verleent betreft een zaak van sociale partners. Werkgevers en werknemers maken hierover afspraken in de cao. Ik vind dat partijen zich aan deze afspraken moeten houden.
De gemeenten dienen volgens het Kwaliteitsdocument verantwoorde Hulp bij het Huishouden aan te bieden met medewerkers met een deskundigheidsniveau dat past bij de beschikking. Dit benodigde deskundigheidsniveau kan per situatie verschillen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat vaardigheden die passen bij het leveren van huishoudelijke zorg overeenkomen met minimaal functiewaardering 15? Zo nee, kunt u toelichten hoe je huishoudelijke zorg kan leveren zonder gericht te zijn op de mensen om wie het gaat?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Indien het gaat om mensen in opleiding, die nog niet op FWG15 ingeschaald zijn, bent u dan van mening dat zij begeleid moeten worden en na opleiding op minimaal FWG 15 moeten worden ingeschaald?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

Vindt u dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor de kwaliteit van de huishoudelijke voorziening en dus kwaliteits- en opleidingseisen moeten stellen aan het personeel en zich moeten houden aan het kwaliteitsdocument voor verantwoorde huishoudelijke zorg? Zo ja, hoe ziet u hier op toe? Is het acceptabel dat voor het uitvoeren van werkzaamheden die zich beperken tot HH categorie 1 (Hulp bij het Huishouden) geen specifieke opleidingseisen nodig zijn zoals de 19 gemeenten in Noord-Holland stellen?

Huishoudelijke zorg moet inderdaad zowel voldoen aan de eisen die de Wmo stelt als aan de eisen die volgen uit de Kwaliteitswet zorginstellingen. Dat wil zeggen dat de huishoudelijke zorg voldoende dient te zijn om de beperkingen die een persoon ondervindt in zijn zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie te compenseren. Verder dienen aanbieders van huishoudelijke zorg te voldoen aan de eisen van verantwoorde zorg uit de Kwaliteitswet zoals uitgewerkt in het Kwaliteitsdocument. De kwaliteitseisen in het Kwaliteitsdocument zijn landelijke eisen, opgesteld door branche-, beroeps- en cliëntenorganisaties en vormen het toezichtkader voor de IGZ. Via het toezichtskader van de IGZ wordt toegezien op de aanbieders van huishoudelijke zorg. Aanvullend op de landelijke kwaliteitseisen van het Kwaliteitsdocument kunnen gemeenten eigen kwaliteitseisen stellen; deze moeten tenminste aansluiten op de kwaliteitseisen in het toezichtkader en daarmee niet strijdig zijn.

Vraag 8

Indien gemeenten (zoals Rotterdam en 19 gemeenten in Noord-Holland) in hun bestek2 opnemen dat bij HH1 hoort het signaleren van veranderingen in zorgbehoeften of van veranderingen in gezondheidssituatie, leefomstandigheden en sociale omgeving van de cliënt, hoort dit dan overeen te komen met personeel op minimaal FWG 15?

Werkgevers en werknemers gaan over functiewaardering van het personeel en maken hierover afspraken in de cao. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het stellen van kwaliteitseisen (waaronder eisen aan het in te zetten personeel) aan de door hen gewenste huishoudelijke verzorging. Bij de vaststelling van het basistarief dient de gemeente uit te gaan van de arbeidsvoorwaarden die passen bij deze door de gemeente geëiste vaardigheden.

Vraag 9

Wat is een reëel basistarief als dat gebaseerd moet zijn op personeel op minimaal functiewaardering 15? Klopt het dat je dan uitkomt op tarieven tussen 21 en ruim 25 euro, afhankelijk van hoe lang personeel in dienst is?3 Zo nee, wat is volgens u een reëel basistarief?

De hoogte van het reëel basistarief is afhankelijk van de wijze waarop een gemeente de huishoudelijke verzorging heeft gedefinieerd en georganiseerd. Bovendien is het reëel basistarief afhankelijk van verschillende kostencomponenten (kosten personeel, reiskosten, overhead, etc.) en de lokale omstandigheden (zoals stad of plattelandsgemeente). Uit een eerder onderzoek naar de kostenstructuur van huishoudelijke verzorging (TK 29 538, nr. 91) bleek dat de verschillen in kostprijs hierdoor vrij fors kunnen zijn.

Vraag 10

Kunt u een overzicht geven van de gehanteerde tarieven huishoudelijke zorg in Nederland? Hoe gaat u er op toezien dat in elk geval vanaf 1 september gewerkt wordt met tarieven op basis van reële kostprijzen?

Uit onderzoek van het SCP blijkt dat in 2010 het (gewogen) gemiddelde tarief voor eenvoudige hulp bij het huishouden (hh1) € 20,94 en voor complexe hulp bij het huishouden (hh2) € 23,21 bedraagt.
Tijdens het AO Wmo van 28 juni jl. heb ik reeds toegezegd om de vaststelling van de vereiste basistarieven te monitoren.

Vraag 11

Wat moeten gemeenten doen waar nog oude contracten lopen, waarin tarieven worden gehanteerd die onder de reële kostprijs liggen?

De wet schrijft voor dat de gemeente bij het aangaan van overeenkomsten met derden over het verlenen van huishoudelijke verzorging de door de gemeenteraad vastgestelde basistarieven in acht neemt. Oude contracten die reeds lopen hoeven dus niet te worden aangepast.

Vraag 12

Bent u van mening dat bij het vaststellen van basistarieven op grond van reële kostprijzen jaarlijks geïndexeerd hoort te worden om de tarieven aan te kunnen passen aan de eventueel gewijzigde arbeidsvoorwaarden? Zo neen, waarom niet? Zo ja, wat gaat u doen indien een gemeente nu al vaststelt dat ze tot en met 2016 niet gaat indexeren zoals 19 gemeenten in Noord-Holland? (2, bijlage)

De gemeente dient het door de gemeenteraad vastgestelde basistarief in acht te nemen bij het aangaan van een overeenkomst met een aanbieder. In deze overeenkomst wordt opgenomen hoe omgegaan wordt met de indexering van de daadwerkelijk afgesproken tarieven. Het ligt hierbij in de rede om daarbij ondermeer rekening te houden met de (jaarlijkse) ontwikkeling van de onderliggende reële kostprijzen.

Vraag 13

Erkent u dat door te lage tarieven instellingen zijn gaan bezuinigingen op personeel, met name door het terugzetten van personeel van FWG 15 of meer naar FWG 10?

Tarieven zijn het resultaat van afspraken die aanbieders en gemeenten gezamenlijk maken. De hoogte van deze tarieven is onder meer afhankelijk van de gemeentelijke invulling van de voorziening, de lokale omstandigheden en de wijze van prijsstelling door de aanbieder.
De afspraken over de juiste inschaling van het personeel worden door sociale partners gemaakt. Deze cao-afspraken dienen door partijen te worden nageleefd. In het arbeidsrecht zijn regels gesteld waardoor werknemers in staat worden gesteld om (individueel dan wel collectief) hun belang veilig te stellen.

Vraag 14

Kunt u, of het Sociaal en Cultureel Planbureau, een overzicht of een schatting geven van het huishoudelijk personeel dat momenteel werkt in FWG 10?

Ik heb geen inzicht in de huidige inschaling van het huishoudelijk personeel.

Vraag 15

Wanneer kunnen de gemeenten uw handleiding verwachten over het toepassen van de wet inzake basistarieven en aanbestedingsregels? Is deze uiterlijk 1 september 2012 beschikbaar?

Ik ben op dit moment met betrokken partijen in gesprek en verwacht dat de handreiking in de loop van dit najaar beschikbaar is.

Vraag 16

Wat is het macrobudget Wmo huishoudelijke zorg voor 2011, 2012 en 2013? Op welke wijze is dat vastgesteld? Is er nog sprake van onderbesteding of inmiddels van overbesteding? Wordt dit in de toekomst nog gemonitord en, zo ja, op welke wijze?

(in € mln.)
2011
2012
2013
Macrobudget huishoudelijke verzorging
1 184
1 235
1 231
Volgens het laatste voorlopig advies van de onafhankelijke derde (SCP) was er in 2010 sprake van een zeer beperkte onderbesteding van € 7 mln. Sinds dit advies is de systematiek met de onafhankelijke derde beëindigd. De uitgaven van gemeenten aan huishoudelijke verzorging worden nu jaarlijks – als onderdeel van het cluster maatschappelijke zorg – gemonitord in het Periodiek Onderhoudsrapport van het Gemeentefonds.

Vraag 17

Kunt u deze vragen voor 1 september aanstaande beantwoorden?

Dat is helaas niet gelukt.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht Tena beoordeelt incontinente patiënt?1

Voor de uitvoering van de verzekerde aanspraak op incontinentiezorg heeft Achmea met apothekers en andere afleveraars afgesproken de apothekers/andere afleveraars niet meer te vergoeden uitgaande van een prijs per stuk, maar van een prijs per dag. Niet iedere patiënt heeft evenveel incontinentiemateriaal nodig. De hoeveelheid hangt af van de persoonlijke situatie van de patiënt, waaronder de mate van incontinentie. Om tot een goede prijs per dag te komen heeft Achmea patiëntprofielen opgesteld. De prijs per dag hangt af van het patiëntprofiel waarin de betrokkene past. In welk patiëntprofiel de patiënt het beste past wordt bepaald op basis van een intakegesprek. Een aantal apothekers heeft dat uitbesteed aan leveranciers als Tena. Dit is mogelijk, maar de apothekers blijven te allen tijde zelf verantwoordelijk voor de goede uitvoering van de overeenkomst die ze met Achmea hebben gesloten.

Vraag 2

Deelt u de mening dat apothekers geen patiëntgegevens behoren te verstrekken aan fabrikanten?

Het is de vraag of de verstrekking van persoonsgegevens in overeenstemming is met de in Nederland geldende privacywetgeving. Ik heb inmiddels vernomen dat het College bescherming persoonsgegevens (CBP) Tena vragen heeft gesteld over het onderwerp.

Vraag 3

Wilt u het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) vragen om naar deze procedure te kijken en hier een oordeel over uit te spreken?

Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) is een zelfstandig bestuursorgaan en maakt zelf de afweging of een werkwijze onderzocht wordt. Zoals ik in mijn antwoord op vraag 2 heb aangegeven, heb ik vernomen dat het CBP Tena vragen heeft gesteld over het onderwerp.

Vraag 4

Vindt u een fabrikant de meest geschikte instantie om te bepalen hoeveel en welk incontinentiemateriaal een patiënt nodig heeft?

In de praktijk is het de behandelaar die beoordeelt of incontinentiemateriaal noodzakelijk is. Vervolgens volgt er een gesprek tussen de patiënt en degene die het materiaal aflevert. Dit kan een apotheker of medisch speciaalzaak zijn. Dit gesprek is noodzakelijk om te beoordelen welk materiaal het meest geschikt is en hoeveel er nodig is, gegeven de persoonlijke situatie van de patiënt.
Om te komen tot een adequate incontinentiezorg is kennis over de incontinentiezorg nodig. Er is in principe niets mis mee dat de apotheker (of medisch speciaalzaak) zich hiervoor wendt tot een fabrikant. Die is immers het best op de hoogte van de mogelijkheden van zijn materialen. Het is vervolgens de verantwoordelijkheid van de apotheker (of medisch speciaalzaak) om de afweging te maken, in overleg met de patiënt, wat de meest adequate zorg is.
Indien de apotheker ervoor kiest om een deel van zijn werkzaamheden door een derde te laten uitvoeren, dan heeft hij zich natuurlijk te houden aan de wet- en regelgeving wanneer het bijvoorbeeld gaat om het ter beschikking stellen van persoonsgegevens. Bovendien blijft de apotheker te allen tijde zelf verantwoordelijk voor de goede uitvoering.

Vraag 5

Is het waar dat Achmea de apothekers eenzijdig heeft opgelegd dat zij nog maar maximaal 40% van de patiënten de duurdere incontinentiebroekjes mogen aanbieden? Zo ja, wat vindt u van deze bezuinigingsmaatregel?

Ik heb geen inzage in de contracten die zijn afgesloten tussen verzekeraar en apotheker. Dit blijft een zaak tussen deze beide partijen. Incontinentiemateriaal behoort tot het basispakket en de patiënt heeft daarmee aanspraak op incontinentiemateriaal voor zover hij daarop naar inhoud en omvang is aangewezen. Als de incontinentiebroekjes voor de verzekerde adequaat en doelmatig zijn dan heeft hij daar recht op.
De Zvw biedt een verzekeraar de ruimte om te onderhandelen met de zorgverlener (in dit geval de apotheker of medisch speciaalzaak) over de prijs en de wijze van bekostiging. De verzekeraar kan op deze wijze zijn verantwoordelijkheid nemen in het zo doelmatig mogelijk leveren van zorg. Achmea is op de hoogte van zijn zorgplicht, op grond van de Zvw.

Vraag 6

Wilt u Achmea erop wijzen dat incontinentiemateriaal in het basispakket zit, en patiënten dus recht hebben op net zoveel materiaal als nodig is?

Zie antwoord vraag 5.