Vraag 1

Kent u het bericht dat Amerikaanse autoriteiten via het sociale medium Yammer onbeperkt en ongecontroleerd toegang hebben tot gegevens van Nederlandse overheidsinstellingen?1 Zo ja, klopt dit bericht?

Er is geen sprake van een onbeperkte en ongecontroleerde toegang voor de Amerikaanse autoriteiten. Ik verwijs in dit verband naar mijn antwoorden op vragen van het lid Schouw van uw Kamer over de Patriot Act (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2710).

Vraag 2

Waarom wordt gebruik gemaakt van Yammer? Is van te voren precies onderzocht welke risico’s verbonden zijn aan het gebruik van dit sociale medium? Zo ja, hoe is het risico dat Amerikaanse autoriteiten onbeperkt en ongecontroleerd toegang hebben tot Nederlandse gegevens beoordeeld? Zo nee, waarom vond een dergelijke risicoanalyse niet plaats?

Een aantal ministeries gebruikt Yammer voor interne communicatie. Voor het gebruik van sociale netwerken zijn interdepartementaal algemene uitgangspunten vastgesteld die een verantwoord gebruik bevorderen en de risico’s van misbruik ondervangen.2 Deze zijn dus ook van toepassing op het gebruik van Yammer. Een van deze uitgangspunten is dat geen vertrouwelijke informatie mag worden gedeeld. Voort verwijs ik naar het antwoord op vraag 1.

Vraag 3

Om welke gegevens gaat het precies? Betreft het hier ook vertrouwelijke gegevens van individuele burgers?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Welke maatregelen neemt u zich voor om dit lek acuut te dichten? Welke lessen leert u hieruit over informatiebeveiliging?

Ik ben niet van mening dat er sprake is van een lek. Ik overweeg dan ook geen aanvullende maatregelen.

Vraag 1

Wat is uw oordeel over het feit dat de beloning van de Raad van Bestuur van bloedbank Sanquin vorig jaar opnieuw is verhoogd? Kunt u uw antwoord toelichten?1

In het jaarverslag is vermeld dat de salarissen van de Raad van Bestuur op dezelfde wijze zijn verhoogd als de salarissen van het personeel dat onder de CAO Sanquin valt. Zo te zien gaat het om een verhoging van 1%. Gelet op de gebleken gevoeligheid van de beloning van de Raad van Bestuur had ik mij kunnen voorstellen dat zij die verhoging achterwege hadden gelaten.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat de voorzitter van het bestuur en een ander bestuurslid zich wederom een salarisverhoging hebben toebedeeld, ondanks de ophef van verschillende jaren hiervoor en het verzoek tot matiging? Kunt u uw antwoord toelichten?2

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Wat is uw reactie op het feit dat de individuele bestuurders salarissen kregen tot 263 000 euro, zonder sociale lasten en pensioenpremies 229 000 euro, wat nog steeds ver boven de Balkenendenorm ligt?

De beloning van de leden van de Raad van Bestuur van Sanquin is vele malen het onderwerp geweest van schriftelijke Kamervragen. De constante in de antwoorden was de boodschap dat de beloning van nieuwe bestuurders wordt gebaseerd op de BBZ (beloningscode voor bestuurders in de zorg) en dat Sanquin onder de werking komt van de WNT (Wet Normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semi-publieke sector).
De WNT is recentelijk door de Tweede Kamer aangenomen en ligt nu ter behandeling in de Eerste Kamer. Zoals u bekend is, is in het wetsvoorstel voorzien in een overgangsregime voor bestaande arbeidscontracten.
De bestaande arbeidscontracten worden, zoals ook in de WNT opgenomen, gerespecteerd, in ieder geval tijdelijk. Deze sluiten bij het thans vertrekkende bestuurslid inderdaad niet aan bij BBZ. Ik zal Sanquin hierop aanspreken.

Vraag 4

Per wanneer en hoe gaat u ervoor zorgen dat de salarissen van de leden van de Raad van Bestuur zo snel mogelijk ten minste voldoen aan de Wet Normering Topinkomens, en niet meer boven de Balkenendenorm uitkomen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat salarissen van de leden van de Raad van Bestuur niet «aansluiten» bij de Beloningscode Bestuurders in de Zorg (BBZ), zoals in hun jaarverslag wordt gesteld, omdat een salaris van 263 000 euro deze code tart? Zo ja, hoe gaat u nu optreden tegen deze hoge salarissen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Wat heeft het vertrekkende bestuurslid meegekregen, en wat zal de vertrekkende voorzitter meekrijgen, aan bonussen of premies? Passen deze bonussen of premies binnen alle regels van de BBZ? Kunt u uw antwoord toelichten?

Sanquin heeft mij meegedeeld dat de vertrekkende voorzitter van de Raad van Bestuur geen recht heeft op bonussen of premies. Hij vertrekt in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Er is mij geen ander vertrekkend bestuurslid bekend.

Vraag 7

Deelt u de mening dat mensen, werkzaam in de (semi) publieke sector, niet meer zouden moeten verdienen dan de minister of minister-president, namelijk een jaarsalaris van 144 000 euro? Zo nee, waarom niet?

Over de normering en maximering van de inkomens van bestuurders in de publieke en semi-publieke sector heeft de vorige minister van BZK veelvuldig met de Kamer overlegd en gecorrespondeerd. Dit heeft geresulteerd in het voorstel voor een Wet normering topinkomens publieke en semi-publieke sector. Dit wetsvoorstel ligt inmiddels ter behandeling in de Eerste Kamer.

Vraag 8

Kunt u zich voorstellen dat vrijwillige bloed- en plasmadonoren zich vervreemd voelen van het onbaatzuchtige doneren wanneer de bestuurders van bloedbank Sanquin deze salarissen krijgen? Wat heeft u ondernomen om dit te herstellen?3

Voor de beantwoording van deze vraag verwijs ik naar mijn antwoord van 6 september 2011 op vraag 4 van de leden Kooiman en Leijten (beiden SP) 4 over het bericht dat de beloning van de Raad van Bestuur van de bloedbank Sanquin vorig jaar opnieuw fors is toegenomen .

Vraag 9

Hoe verhouden de hoge salarissen zich tot de reorganisatie die Sanquin aan het begin van het jaar voor ogen had?4

Voor beantwoording van deze vraag verwijs ik naar mijn antwoorden van 29 februari 2012 op de vragen van het Kamerlid Leijten (SP) 6 over de voorgenomen concentratie van Sanquin en het daardoor dreigende banenverlies.

Vraag 10

Hoeveel banen of fte's zijn er verdwenen door de reorganisatie?

Na afronding van de reorganisatie in 2015 zal het personeelsbestand van Sanquin Bloedbank Divisie met 120 tot 130 fte’s zijn afgenomen, op een totaal van 2 195 fte (stand 2011). De betrokken medewerkers komen wel mogelijk in aanmerking voor de vervulling van vacatures bij de uitbreidende divisies van Sanquin.

Vraag 11

Onder welke arbeidsvoorwaarden is de nieuwe voorzitter van de Raad van Bestuur aangenomen, en wat is het jaarsalaris van de nieuw aangestelde voorzitter van Sanquin?5

De arbeidsvoorwaarden, met uitzondering van de hoogte van het salaris, van de nieuwe voorzitter van de Raad van Bestuur van Sanquin volgen de CAO Sanquin. De nadere invulling hiervan is een taak van de Raad van Toezicht. Het salaris van de nieuwe voorzitter voldoet volgens Sanquin aan de bepalingen van de WNT zoals goedgekeurd door de Tweede Kamer.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het artikel «Desastreuze stroomprijs Bonaire»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat het Water en Energiebedrijf Bonaire N.V. (WEB) al tijden Ecopower onterecht en bewust te weinig heeft betaald voor de geleverde energie? Is het voorts waar dat de Bonairiaanse overheid als eigenaar van WEB medeverantwoordelijk is voor de ontstaande situatie?

WEB het niet eens was met de manier waarop Ecopower de prijs van de elektriciteitsproductie berekende, onder andere ten aanzien van de doorberekening van (gestegen) kosten voor de inkoop van olie, en betaalde derhalve de door Ecopower gevraagde prijs maar ten dele. Dat was de kern van het geschil tussen beide partijen.
Op dit moment geldt de wet Elektriciteitsconcessies BES. Het bestuurscollege is op grond van de wet bevoegd om de tarieven voor de levering van elektriciteit vast te stellen. Sinds juli 2010 zijn de tarieven echter niet meer aangepast. Een van de redenen was dat WEB in de veronderstelling was dat het bedrijf niet het volledige tarief moest betalen dat door Ecopower in rekening werd gebracht.
Door de invloed die het bestuurscollege op de hoogte van de tarieven kan hebben, heeft een situatie kunnen ontstaan waarbij een tariefstelling tot stand kan komen die lager is dan de werkelijke kosten.
De bestuurscolleges van de BES hebben dit zelf ook erkend en aan het ministerie van EL&I gevraagd om medewerking te verlenen aan de totstandkoming van een nieuw regulerend kader.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het conflict tussen WEB en Ecopower, gezien de uitkomst van de arbitrage, opgelost had kunnen worden zonder het te laten escaleren? Zo nee, waarom niet? Wie vindt u voorts verantwoordelijk voor het gevolg dat de te weinig betaalde kosten met terugwerkende kracht moeten worden betaald en de lokale bevolking nu de dupe van deze actie wordt?

Via de arbitrage is uiteindelijk verdere escalatie voorkomen. Partijen zijn – na de nodige onenigheden – overeen gekomen om langs de weg van arbitrage duidelijkheid te krijgen over geschilpunten in de overeenkomst tussen WEB en Ecopower. Daarmee is een passende uitweg gevonden voor het ontstane conflict. Het is nu zaak dat alle betrokkenen in het conflict hun verantwoordelijkheid nemen om er voor te zorgen dat de continuïteit en betaalbaarheid van de energievoorziening voor de bevolking van Bonaire wordt gewaarborgd.
Op dit moment geldt de wet Elektriciteitsconcessies BES. Het bestuurscollege is op grond van de wet bevoegd om de tarieven voor de levering van elektriciteit vast te stellen. Sinds juli 2010 zijn de tarieven echter niet meer aangepast. Een van de redenen was dat WEB in de veronderstelling was dat het bedrijf niet het volledige tarief moest betalen dat door Ecopower in rekening werd gebracht.
Zoals eerder vermeld willen mijn collega van I&M en ik willen eraan bijdragen dat de acuut noodzakelijke tariefstijging voor elektriciteit en water voorshands kan worden beperkt. Hoe dat kan worden gedaan, is nu onderwerp van overleg.

Vraag 4

Kunt u aangeven wat de rol van de Bonairiaanse overheid is geweest in het voorkomen van het geschil tussen WEB en Ecopower?

Het bestuurscollege is op grond van de wet Elektriciteitsconcessies BES bevoegd om de tarieven voor de levering van elektriciteit vast te stellen. Zo heeft men er bijvoorbeeld in het verleden voor gekozen om een tariefsystematiek in te voeren waarbij de prijs per kWh afhankelijk is van de hoeveelheid gebruik. Sinds juli 2010 zijn de tarieven echter niet meer aangepast omdat WEB in de veronderstelling was dat het bedrijf niet het volledige tarief moest betalen dat door Ecopower in rekening werd gebracht. Het effect daarvan is nu dat de voor WEB negatieve uitspraak in de arbitragezaak alsnog in de tarieven zal moeten worden verwerkt.
Door de invloed die het bestuurscollege op de hoogte van de tarieven kan hebben, heeft een situatie kunnen ontstaan waarbij een tariefstelling tot stand kan komen die lager is dan de werkelijke kosten.
De bestuurscolleges van de BES hebben dit zelf ook erkend en aan het ministerie van EL&I gevraagd om medewerking te verlenen aan de totstandkoming van een nieuw regulerend kader.

Vraag 5

Kunt u aangeven welke actie er is ondernomen door WEB om de daadwerkelijke kosten van energie op Bonaire inzichtelijk te maken voor de bevolking? Deelt u de mening dat de inwoners van Bonaire inzicht moeten hebben in de kosten van energie? Zo nee, waarom niet?

WEB heeft inmiddels een voorstel gedaan voor kostendekkende tarieven, maar is hierover door het bestuurscollege nog geen besluit genomen. WEB heeft aangegeven in het nieuwe tariefvoorstel een onderscheid te maken tussen enerzijds de productiekosten van elektriciteit en anderzijds de kosten voor distributie & levering. Dit zou de transparantie ten goede komen. Meer in het algemeen: net als in Nederland hecht ik eraan dat afnemers op Bonaire op een transparante manier worden geïnformeerd over de kosten van energie. Ik zie het als de verantwoordelijkheid van het lokaal bestuur en van WEB om hierover helder te communiceren op het moment dat het bestuurscollege nieuwe tarieven heeft vastgesteld.

Vraag 6

Heeft de WEB een beeld van wie er op het eiland stroom afnemen en dat daadwerkelijk ook betalen? Worden er door de WEB kortingen gegeven aan bedrijven op de energierekening?

Ja. Ik heb thans geen andere informatie dan dat WEB maandelijks aan haar afnemers factureert. Wel is door WEB aangegeven dat het wateronderdeel binnen het bedrijf niet alle werkelijke kosten betaalt, waaronder de kosten voor elektriciteit die nodig is voor de productie van water. Hier lijkt sprake van kruissubsidiëring. Mede om die reden is het van belang dat op initiatief van het ministerie van EL&I een financiële en operationele audit plaatsvindt. Deze audit zal medio september zijn afgerond.
In de tariefstructuur die WEB op dit moment hanteert dalen de kosten voor het gebruik van elektriciteit naarmate het gebruik toeneemt. Bedrijven die veel elektriciteit gebruiken betalen in de huidige tariefopbouw dus een lager tarief.

Vraag 7

Kunt u aangeven of de transportkosten worden doorberekend in het tarief en wie er verantwoordelijk is voor het energieverlies bij een ondeugdelijk transportnetwerk?

Het huidige tarief van WEB is opgebouwd uit kosten voor de zogenaamde brandstofclausule en de distributie & levering van energie. De transportkosten (distributie) maken daarmee onderdeel uit van het eindgebruikerstarief. De netverliezen vormen – net als in Nederland – onderdeel van de kosten voor de distributie van elektriciteit en worden doorberekend aan de afnemers.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het bericht «150 000 jongeren zwaar in de schulden»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de zorg over het stijgende aantal loonbeslagleggingen, met name de stijging onder jongeren, met 20 procent?

Uit informatie van de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG) blijkt dat het aantal loonbeslagen stijgt. De precieze omvang van deze stijging is niet bekend, omdat geen landelijke registratie van loonbeslagen plaatsvindt.
Op basis van de onlangs door de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie goedgekeurde Verordening gegevensverstrekking zal de KBvG in de toekomst de beschikking krijgen over gegevens die betrekking hebben op de werkzaamheden van haar leden, waaronder ook beslagleggingen. De verordening wordt binnenkort gepubliceerd in de Staatscourant en treedt dit najaar in werking.
Ongeacht de precieze omvang van de stijging van het aantal loonbeslagen is de stijging zorgelijk,
omdat het erop wijst dat ook het aantal personen met betalingsachterstanden stijgt. De stijging van het aantal huishoudens met betalingsachterstanden blijkt overigens ook al uit de «Monitor betalingsachterstanden Meting 2011» (Kamerstukken II 20011/12, 33 000 XV, nr. 66).

Vraag 3

Kent u het rapport «Paritas Passé« van de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders, waaruit blijkt dat er vaak meerdere schuldeisers tegelijk beslag leggen, zonder dat deze schuldeisers dit van elkaar weten?2

Ja.

Vraag 4

Deelt u de mening dat mensen aangegane financiële verplichtingen moeten nakomen, maar dat er wel een minimale wettelijke bescherming moet bestaan bij schuldenproblematiek en dat deze goed moet worden gewaarborgd?

Ja, essentieel uitgangspunt is dat het vertrouwen in het handelsverkeer vergt dat aangegane financiële verplichtingen ook worden nagekomen en als dat niet gebeurt, dat dat rechtens ook kan worden afgedwongen. De keerzijde is dat ten behoeve van de schuldenaar een bepaald bestaansminimum als rechtsbescherming is geregeld in het wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.

Vraag 5

Hoe beoordeelt u de situatie, waarbij schuldenaren steeds vaker terecht komen op een besteedbaar bedrag dat lager is dan de beslagvrije voet, te weten 90 procent van de bijstandsnorm?

In de brief van 28 juni 2012 in het kader van de behandeling van de Wet aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving (Kamerstukken II 2011/12, 33 207, nr. 15) heeft het kabinet aangegeven een standpuntbepaling naar aanleiding van het rapport «Paritas Passé Debiteuren en crediteuren in de knel door ongelijke incassobevoegdheden» over te laten aan het volgende kabinet. Uw vragen zullen worden meegenomen in genoemde standpuntbepaling.

Vraag 6

Deelt u de zorg dat dit tot onhoudbare situaties leidt? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Deelt u de mening dat er een eenvoudige rangorde moet zijn tussen concurrente en preferente crediteuren en dat de huidige beslagwetgeving te complex is? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 8

Bent u bereid om een inhoudelijke reactie aan de Kamer te sturen over het rapport «Paritas Passé» en een reactie te geven op de in dit rapport geschetste situaties en aanbevelingen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Kunt u de ontwikkeling in de stroomprijs op Bonaire de voorbije jaren schetsen, en aangeven in welke mate deze verandert als gevolg van de recente arbitrage-uitspraak in het conflict tussen het Water en Energiebedrijf Bonaire N.V. (WEB) en Ecopower? In welke mate waren bij het aangaan van de relevante leveringsovereenkomsten de risico’s van een dergelijke ontwikkeling bekend? Wat betekent de uitspraak voor de financiële situatie van het eiland, als er geen sprake zou zijn van het doorgeven van prijsstijgingen aan de inwoners?

Op dit moment geldt de wet Elektriciteitsconcessies BES. Het bestuurscollege is op grond van de wet bevoegd om de tarieven voor de levering van elektriciteit vast te stellen. Sinds juli 2010 zijn de tarieven echter niet meer aangepast. In de kern bestond het conflict eruit dat WEB het niet eens was met de manier waarop Ecopower de prijs van de elektriciteitsproductie berekende, onder andere ten aanzien van de doorberekening van (gestegen) kosten voor de inkoop van olie, en de door Ecopower gevraagde prijs niet betaalde. Het geschil is dus ontstaan door afwijkende interpretaties van de leveringsovereenkomsten, die ten tijde van het aangaan daarvan niet konden worden voorzien.
Indien binnen een redelijke termijn de werkelijke kosten voor de productie, distributie en levering van elektriciteit niet doorvertaald worden in het tarief dan ontstaat, als andere maatregelen uitblijven, een situatie waarbij WEB steeds moeilijker aan haar verplichtingen zal kunnen voldoen.

Vraag 2

Staat u nog steeds achter uw uitspraak in het algemeen overleg van 30 januari jl. dat het doel is om de tarieven voor elektriciteit bij wijzigingen in de levering «gelijk te houden» door de toepassing van windenergie en de verlaging van de beheerskosten? Kunt u aangeven welke toezeggingen u gedaan heeft met betrekking tot eventuele prijsstijgingen wat energie betreft in de richting van het eilandsbestuur van Bonaire?

Duurzame energieopwekking tegen redelijke tarieven is het beleid van het Openbaar Lichaam Bonaire. Ik deel dat beleid. Op de eilanden van Caribisch Nederland kan door het bijzonder gunstige windklimaat enerzijds, en de hoge fossiele referentieprijs anderzijds, met windenergie elektriciteit op rendabele wijze worden opgewekt. Daarvoor zijn in beginsel geen verdere overheidsfinanciering of subsidies nodig. Op Bonaire wordt door het bedrijf Ecopower op commerciële basis (gemiddeld) ca. 35% van de elektriciteit opgewekt door middel van windenergie.
In het kader van de totstandkoming van een regulerend kader zijn mijn collega van I&M en ik voornemens om in de wet vast te leggen dat tarieven voor de elektriciteit- en watervoorziening op een efficiënte en kostendekkende wijze tot stand moeten komen. Daar komt ook toezicht op. Daarom wil ik samen met mijn collega van I&M eraan bijdragen dat de acuut noodzakelijke tariefstijging voor elektriciteit en water voorshands kan worden beperkt. Hoe dat kan worden gedaan, is nu onderwerp van overleg.

Vraag 3

Kunt u aangeven wat het aandeel van de energiekosten nu is als onderdeel van de kosten voor het levensonderhoud op Bonaire en hoe dit zich zich ontwikkelt naar aanleiding van de arbitrage-uitspraak, als de prijsstijging ten laste komt van de afnemers van energie op het eiland? Hoe verhoudt dit aandeel zich tot andere eilanden in de Caribische regio?

Op dit moment is het tarief dat WEB in rekening brengt aan huishoudens circa USD 0,33 kWh. De vraag hoeveel energie gemiddeld door huishoudens wordt gebruikt, is neergelegd bij WEB. Uit de informatie die ik heb ontvangen blijkt dat een gemiddeld huishouden circa 4 500 kWh aan elektriciteit gebruikt. Dit betekent dat men op Bonaire op dit moment gemiddeld circa USD 1 500,- betaalt voor elektriciteit. Dit is een bedrag exclusief de uitkomsten van de arbitrage en eventuele aanvullende investeringen die in het net moeten worden gedaan. Daarbij teken ik aan dat huishoudens die niet beschikken over airconditioning in de regel een lagere energierekening zullen hebben. Zoals aangegeven in paragraaf 3 wil ik samen met mijn collega van I&M eraan bijdragen dat de acuut noodzakelijke tariefstijging voor elektriciteit en water voorshands kan worden beperkt.
Op de website van het energie- en waterbedrijf van Curaçao staat vermeld dat het elektriciteitstarief, afhankelijk van de hoeveelheid verbruik, varieert tussen de USD 0,36 en USD 0,44 per kWu. De tarieven op Saba en Sint Eustatius, waar thans wordt gewerkt aan de totstandkoming van zelfstandige energiebedrijven, liggen in vergelijking met de huidige tarieven op Bonaire op een hoger niveau. Op de bovenwindse eilanden heb ik het voornemen de energievoorziening te verduurzamen door het plaatsen van een aantal windturbines op elk van de eilanden. Dit heeft een aanzienlijk drukkend effect op de tarieven.

Vraag 4

Zijn er mogelijkheden voor nieuwe toetreders om de concurrentie aan te gaan met de gevestigde partijen op het vlak van energielevering aan de inwoners van Bonaire? Zo nee, wat zijn de belangrijkste drempels daarvoor, en zouden deze weggenomen kunnen worden?

Op dit moment is er geen concurrentie op Bonaire. Noch in de productie, de distributie of de levering van energie. Dit is niet ongebruikelijk in relatief kleine, insulaire economieën. In het kader van de totstandkoming van een regulerend kader wordt dit onderwerp nader bekeken.

Vraag 5

Ziet u in decentrale opwekking van energie een kans voor een goedkopere energielevering op Bonaire? Welke technologische en praktische mogelijkheden zijn daartoe beschikbaar, gelet op de beperktere fiscale stimulans daarvoor in vergelijking met andere delen van het Koninkrijk?

Op de eilanden van Caribisch Nederland kan door het bijzonder gunstige windklimaat enerzijds, en de hoge fossiele referentieprijs anderzijds, met windenergie elektriciteit op rendabele wijze worden opgewekt. Daarvoor is geen verdere overheidsfinanciering of subsidie nodig. Overigens zijn op de eilanden wel de (fiscale) investeringsregelingen EIA en MIA van kracht. Op Bonaire wordt door het bedrijf Ecopower op commerciële basis (gemiddeld) ca. 35% van de elektriciteit opgewekt door middel van windenergie. Voorts zijn door het ministerie van EL&I gefinancierde projecten uitgevoerd op het gebied van zonne-energie en elektrisch rijden. Op de bovenwindse eilanden heb ik het voornemen de energievoorziening te verduurzamen door het plaatsen van een aantal windturbines op elk van de eilanden.
Decentrale duurzame opwekking van energie zou in aanvulling hierop een bijdrage kunnen leveren aan het reduceren van de kostprijs van elektriciteit. Ik onderzoek de mogelijkheden hiervoor en kom daarop ook terug bij de hoofdlijnen voor een regulerend kader.

Vraag 6

Ziet u in de arbitrage-uitspraak redenen voor wijzigingen in het beleid ten aanzien van de energielevering op Bonaire?

Op dit moment geldt de wet Elektriciteitsconcessies BES. Het bestuurscollege is op grond van de wet bevoegd om de tarieven voor de levering van elektriciteit vast te stellen. Het bestuurscollege stelt ook de hoogte van het tarief vast.
Door de invloed die het bestuurscollege op de hoogte van de tarieven kan hebben, heeft een situatie kunnen ontstaan waarbij een tariefstelling tot stand kan komen die lager is dan de werkelijke kosten. De bestuurscolleges van de BES hebben dit zelf ook erkend en aan het ministerie van EL&I gevraagd om medewerking te verlenen aan de totstandkoming van een nieuw regulerend kader. Mijn opvatting is dat binnen dat regulerend kader, toegesneden op de specifieke situatie op de eilanden, uitdrukking moet worden gegeven aan de doelstellingen die ook in Nederland aan het energiebeleid ten grondslag liggen: betaalbaar, betrouwbaar en schoon en met inbegrip van passend toezicht. Daarbij past dat prijzen tot stand komen als weerspiegeling van de kosten die aan de energievoorziening zijn verbonden.

Vraag 7

Ligt de wettelijke eindverantwoordelijkheid voor de regulering van de energielevering op Bonaire bij het eilandsbestuur of bij de Rijksoverheid?

De minister van EL&I is politiek en bestuurlijk verantwoordelijk voor de energievoorziening op Caribisch Nederland, alsmede voor wetgevende regulering op dat terrein. In de wet elektriciteitsconcessies BES is een deel van de bevoegdheden betreffende de energievoorziening gedelegeerd aan het lokale bestuur.

Vraag 1

Kent u het onderzoek waaruit blijkt dat de huidige waarschuwingstekst op pakjes sigaretten niet werkt?1

Ja.

Vraag 2

Bent u bereid de tekst aan te passen, zoals Stivoro en onderzoekers suggereren, namelijk niet wijzen op de gevolgen van roken, maar juist wijzen op mogelijkheden van hulp bij stoppen met roken?

De teksten op pakjes sigaretten worden aangepast per 28 maart 2014.
Dit gebeurt op basis van een Europese Richtlijn2, waarin de nieuwe waarschuwingen op tabaksverpakkingen zijn vastgesteld voor alle EU-lidstaten. Eén van deze waarschuwingen verwijst naar hulp met stoppen met roken via een website.
Voor Nederland is dit de website: www.stoppen-met-roken.nl.

Vraag 3

Welke andere gezondheidsbevorderende conclusies uit het rapport neemt u over en welke niet?

Gezien de demissionaire status van dit kabinet laat ik eventuele besluiten terzake over aan een volgend kabinet.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Eritrese Nederlanders betalen onder dwang oorlogsgeld»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven of het klopt dat het Eritrese consulaat Eritrese Nederlanders dwingt om 2 % van hun inkomen af te staan?

De Eritrese overheid int sinds 1994 via de ambassades en consulaten een 2% «Development and Rehabilitation» inkomensbelasting onder Eritrese burgers in het buitenland. Het heffen van een dergelijke belasting is in Nederland niet illegaal, evenmin het onthouden van overheidsdiensten bij weigering om te betalen. Volgens een rapport van 13 juli jl. van de VN Monitoring Group on Somalia and Eritrea zou dergelijke belastingheffing door ambassades en consulaten gepaard gaan met intimidatie, bedreiging en dwang.
Voor het vaststellen of misdrijven als afpersing en soortgelijke delicten aan de orde zijn, zijn politie en het openbaar ministerie (OM) in belangrijke mate afhankelijk van aangifte en melding door de slachtoffers. Zodra er aangifte is gedaan zal de politie onder leiding van het OM daar onderzoek naar doen. Lopende een onderzoek worden geen mededelingen daarover gedaan.

Vraag 3

Zo ja, dient deze zogenaamde «diaspora-belasting» – zoals een VN-rapport2 deze praktijken duidde – te worden overgemaakt aan de Eritrese overheid of familieleden in Eritrea?

Deze belasting wordt via Eritrese ambassades of consulaten overgemaakt aan de Eritrese overheid.

Vraag 4

Kunt u aangeven of deze financiële middelen inderdaad worden aangewend voor de financiering van terroristische activiteiten door al-Shabaab, waarmee wellicht ook de piraterij in Somalië ondersteund wordt, zoals het genoemde artikel stelt?

De UN Monitoring Groupdoet onderzoek naar onder andere deze kwestie. In haar meest recente rapport van 13 juli jl. heeft de groep geen bewijs kunnen vinden van steun door Eritrea aan Al-Shabaab.

Vraag 5

Als deze berichten kloppen, bent u dan bereid om de Eritrese afgevaardigde in Nederland hierop aan te spreken?

De Eritrese tijdelijk zaakgelastigde is op 16 augustus op het ministerie van Buitenlandse Zaken ontboden om opheldering te geven over de inning van belasting en fondsenwerving onder de Eritrese diaspora in Nederland.

Vraag 6

Kunt u aangeven of andere landen soortgelijke activiteiten bezigen, en zo ja, welke landen?

Vergelijkbare activiteiten van andere landen zijn mij niet bekend.

Vraag 1

Kent u het bericht «Consulaat perst al 20 jaar Eritrese Nederlanders af»?1

Ja.

Vraag 2

Kloppen de aantijgingen dat het Eritrese consulaat in Den Haag al bijna 20 jaar Eritrese Nederlanders afperst door maandelijks 2 procent van hun inkomen te innen?

De Eritrese overheid int sinds 1994 via de ambassades en consulaten een 2% «Development and Rehabilitation» inkomensbelasting onder Eritrese burgers in het buitenland. Het heffen van een dergelijke belasting is in Nederland niet illegaal, evenmin het onthouden van overheidsdiensten bij weigering om te betalen. Volgens een rapport van 13 juli jl. van de VN Monitoring Group on Somalia and Eritrea zou dergelijke belastingheffing door ambassades en consulaten gepaard gaan met intimidatie, bedreiging en dwang.
Voor het vaststellen of misdrijven als afpersing en soortgelijke delicten aan de orde zijn, zijn politie en het openbaar ministerie (OM) in belangrijke mate afhankelijk van aangifte en melding door de slachtoffers. Zodra er aangifte is gedaan zal de politie onder leiding van het OM daar onderzoek naar doen. Lopende een onderzoek worden geen mededelingen daarover gedaan.

Vraag 3

Worden mensen die weigeren te betalen bedreigd, geïntimideerd en wordt heb consulaire diensten onthouden, zoals slachtoffers melden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid de aantijgingen te laten onderzoeken? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Indien zou blijken dat de aantijgingen kloppen, bent u dan bereid onverwijld hier helder protest tegen aan te tekenen bij de Eritrese overheid?

Ja.

Vraag 6

Indien dit niet leidt tot beëindiging van de praktijken, bent u dan bereid het aan de consul verleende agrement in te trekken en deze functionaris Nederland uit te wijzen? Zo nee, waarom niet?

Het heffen van de belasting als zodanig is niet strafbaar. Indien blijkt dat de Eritrese ambassade zich schuldig maakt aan afpersing, intimidatie of fraude zullen stappen worden genomen. Daar kan ik niet op vooruitlopen.

Vraag 7

Kunt u, indien de praktijken niet onmiddellijk worden beëindigd, overgaan tot sluiting van het consulaat? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Welke andere maatregelen kunt u bilateraal, in EU verband of in ander internationaal verband tegen Eritrea nemen om deze praktijken te laten stoppen?

Nederland overlegt met lidstaten die in het verleden maatregelen hebben genomen in deze kwestie en zet dit onderwerp in EU-kader op de agenda.
Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van de leden El Fassed en Dibi (GroenLinks), ingezonden 8 augustus 2012 (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 199).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Egypt President Mursi explains army chief replacement»?1

Vraag 2

Denkt u dat het ontslag van veldmaarschalk Tantawi en chef-staf Annan een eerste stap zou kunnen zijn naar afschaffing van de militaire heerschappij in Egypte? Hoe groot schat u de mogelijkheid in dat dit tot verdere instabiliteit zal leiden in Egypte in het algemeen, en de Sinaï in het bijzonder?

Vraag 3

De aanslag op de Egyptische grenspost van zondag 5 augustus wordt gezien als een blamage voor de Egyptische legertop; in hoeverre ziet u een connectie met deze aanslag en het ontslag van de twee hoogste militairen?

Vraag 4

Kunt u aangeven wat momenteel de rol van het Egyptische parlement is in deze kwestie?

Vraag 5

Bent u voorts bereid om in EU-verband aan te dringen op het normaliseren van het parlementaire proces, daar het parlement nu nog ontbonden is?

Vraag 1

Kent u het bericht «VVD-raadslid: politie Noordwijk was agressief»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u de Kamer een feitenrelaas doen toekomen over deze rellen, in het bijzonder over het optreden van de politie daarbij?

Ik heb hiervoor informatie opgevraagd bij de korpsbeheerder van het korps Hollands-Midden. Hij heeft mij het volgende gemeld over de gebeurtenissen in de nacht van zaterdag op zondag 12 augustus 2012 in Noordwijk.
Omstreeks 2:00 uur hebben agenten van politie Hollands-Midden iemand staande gehouden op de Grent. Vlak daarna vond ook een aanrijding plaats tussen een bromfiets en een voetganger. Omdat de bestuurder van de bromfiets niet aanspreekbaar was is om een ambulance gevraagd. Op het ongeval kwam veel uitgaanspubliek af, ook omdat de horecagelegenheden net op dat moment werden gesloten. Om voor het ambulancepersoneel een vrije werkruimte te creëren, heeft de politie getracht het slachtoffer af te schermen. Omdat zich toen inmiddels veel mensen daar verzameld hadden en er wat opstootjes tussen het uitgaanspubliek plaatsvonden, heeft de politie om extra agenten gevraagd. Uiteindelijk is het gelukt een vrije werkruimte voor de inmiddels gearriveerde ambulancemedewerkers te creëren. Zij zijn tijdens hun werk daardoor niet lastig gevallen of belaagd. Sommige mensen gedroegen zich echter agressief en wilden niet weg gaan. Toen er met flessen werd gegooid en er meerdere vechtpartijen tussen groepen uitgaanspubliek uitbraken heeft de politie enkele charges uitgevoerd. Hierna vertrokken de meeste mensen van de Grent en is de linie teruggetrokken. Hierop is het de rest van de nacht rustig gebleven op de Grent.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de politie medeverantwoordelijk voor de agressie was die zich tegen ambulancemedewerkers richtte? Zo ja, waarom deelt u die mening? Zo nee, deelt u dan de mening van het VVD-raadslid de wereld op zijn kop zet door te stellen dat de politie medeverantwoordelijk was?

Ik deel die mening niet.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, mede gezien het aantal incidenten tegen ambulancemedewerkers, de bescherming van ambulancemedewerkers hoge prioriteit van de politie verdient? Zo ja, hoe oordeelt u in dat licht over het optreden van de politie ten tijde van het genoemde incident in Noordwijk? Zo nee, waarom niet?

Het is ontoelaatbaar dat hulpverleners in hun werkzaamheden worden belaagd en belemmerd. De politie heeft in Noordwijk tot drie keer toe het publiek moeten vragen om ruimte te maken voor de hulpverleners. Hierdoor is het de politie gelukt een vrije werkruimte voor de hulpverleners te creëren. Zij zijn tijdens hun werk niet lastig gevallen of belaagd.
Het optreden van de politie is inmiddels in de lokale driehoek waar de verantwoordelijkheid ligt voor het handhaven van de openbare orde en veiligheid besproken.

Vraag 5

Zijn er naar aanleiding van het optreden van de politie tijdens de genoemde rellen klachten tegen de politie ingediend?

Er is bij de politie Hollands-Midden één klacht ingediend omtrent het politieoptreden op de Grent. Deze klacht wordt behandeld conform de klachtenprocedure.

Vraag 1

Kent u het bericht «Wegverbreding leeglopende A9 stuit op kritiek»?1

Ja, ik ben op de hoogte van dit krantenartikel.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat het aantal auto’s op de A9 tussen Diemen en Abcoude sinds 2005 is teruggelopen van 72 000 naar 57 000 per dag? Zo nee, hoe zien de cijfers er dan uit?

Ja.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoe het aantal verkeersbewegingen zich tussen 2005 en 2012 ontwikkeld heeft op de andere wegen tussen Almere, Amsterdam en Schiphol, dus inclusief de A6, de A1 en deA10?

Er is een stabiele stijging van het verkeer op de A6 tussen Muiden en Almere gemeten van 82 900 verkeersbewegingen per etmaal in 2005, naar 98 600 verkeersbewegingen in 2012 (+19%). Op de A1 tussen Diemen en Muiden is het aantal licht gedaald van 174 200 in 2005 naar 163 800 in 2011 (–6 %). Op de A10-Oost is een stijging gemeten van 147 100 in 2005 naar 161 600 in 2011 (+10%).

Vraag 4

Ziet u in de daling in het autoverkeer in de afgelopen zeven jaar een aanleiding om de verwachting dat in 2030 168 000 auto’s over de A9 rijden (drie keer zoveel als nu) te herzien?

De verwachting dat er in 2030 168 000 auto’s over de A9 (Gaasperdammerweg) rijden, is gebaseerd op berekeningen uit het vigerende verkeersmodel zoals dit gold ten tijde van het opstellen van het tracébesluit SAA (NRM 2.3). Volgens het nu vigerende model NRM 2012 rijden er in 2030 gemiddeld per etmaal 158 400 motorvoertuigen per etmaal over de Gaasperdammerweg ter hoogte van de brug over de Gaasp. Gezien deze cijfers ga ik, ondanks de huidige daling, uit van een structurele toename van de het autoverkeer dat in de toekomst (2020–2030) van de A9 Gaasperdammerweg gebruik gaat maken.

Vraag 5

Heeft het Centraal Plan Bureau u inderdaad geadviseerd om de voor- en nadelen van uitstel van de wegverbreding van de A9 te onderzoeken? Zo ja, wat heeft u het CPB daarop geantwoord?

Het CPB heeft niet geadviseerd om de voor- en nadelen van uitstel van de wegverbreding van de A9 te onderzoeken. In de second opinion van het CPB op de in het kader van de planstudie Schiphol-Amsterdam-Almere uitgevoerde kosten-batenanalyses (KBA’s) geeft het CPB aan dat de wegverbredingen in de verbinding Almere-Amsterdam (A6, A1 en A10-Oost) een hoog maatschappelijk rendement hebben. Uit diezelfde second opinion blijkt de maatschappelijke baten van de verbreding van de A9 afzonderlijk lager te zijn dan de maatschappelijke kosten. De second opinion geeft voor het totale SAA-project (A6, A1, A10-Oost en A9) een positieve KBA.
Deze opmerking van het CPB is expliciet opgenomen in het Standpunt over de weguitbreiding Schiphol-Amsterdam-Almere dat op 27 oktober 2008 naar de Tweede Kamer is gestuurd2. Daarbij is tevens aangegeven dat de hoge kosten voor een belangrijk deel betrekking hebben op de inpassingsmaatregelen (m.n. landtunnels), die de ruimtelijke kwaliteit en de leefbaarheid rond de A9 verbeteren.

Vraag 6

Bent u ervan op de hoogte dat het aantal autokilometers in Duitsland al jaren stagneert? Zo ja,welke reden heeft u om aan te nemen dat deze tendens in Nederland anders zal zijn dan in Duitsland, dat qua structuur en economische ontwikkeling sterk op Nederland lijkt?

Ik heb geen analyse die kan onderbouwen in hoeverre de Duitse situatie nu wel of niet overeenkomt met de Nederlandse. Wel heb ik doormiddel van de recente Landelijke Markt- en capaciteitsanalyse (NMCA) en de NRM goed inzicht in de verwachte vervoersbewegingen op het Nederlandse wegennet.

Vraag 7

Wanneer heeft u de Kamer op de hoogte gesteld van uw voornemen de tunnel bij de A9 in een meer sobere variant aan te leggen?

Ik doorloop hiervoor de wijzigingsprocedure voor het Tracébesluit, waarbij ik de genoemde effecten in kaart breng. Gebleken is dat een technisch andere oplossing voor de tunnel mogelijk is, waarmee kosten worden bespaard en de doorstroming gelijk blijft. Deze oplossing is in overleg met de gemeente Amsterdam tot stand gekomen en heeft een vergelijkbaar effect op de leefomgeving als de oorspronkelijke oplossing.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u het nieuwsartikel «US: Hezbollah may strike in Europe at any time»1?

Ik deel de visie dat Hezbollah een terroristische organisatie is met de intentie en bewezen capaciteit om terroristische aanslagen te plegen.

Vraag 2

Onderschrijft u de door de counter-terrorism coordinator van het Amerikaanse State Department over Hezbollah afgegeven dreigingsanalyse? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Kunt u aangeven in hoeverre de onderhavige Amerikaanse dreigingsanalyse betrekking heeft op Nederland en/of Nederlandse belangen elders?

De Nederlandse veiligheidsdiensten zijn alert op iedere indicatie van een terroristische dreiging tegen Nederland. Er is op dit moment geen informatie die wijst op een verhoogde dreiging vanuit Hezbollah tegen Nederland of Nederlandse belangen in het buitenland.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het absurd is dat Hezbollah nog steeds niet op de Europese lijst van terroristische organisaties is geplaatst? Zo nee, waarom niet?

De Nederlandse regering is al sinds 2004 van mening dat Hezbollah op de «EU-terrorismelijst» thuishoort en betreurt het dat er tot op heden geen consensus over kon worden bereikt.

Vraag 5

Bent u bereid om binnen de Europese Unie het voortouw te nemen om Hezbollah integraal te doen plaatsen op de Europese lijst van terroristische organisaties? Zo nee, waarom niet? Zo ja, binnen welke termijn bent u voornemens deze kwestie in Europees verband aan de orde te stellen?

De Nederlandse positie binnen de EU is duidelijk: Nederland pleit voor integrale plaatsing van Hezbollah op de EU-terrorismelijst.

Vraag 6

Bent u bereid om desnoods unilateraal het (aangescherpte) Amerikaanse sanctiebeleid met betrekking tot Hezbollah te volgen? Zo nee, waarom niet?

Nederland is voorstander van effectieve maatregelen tegen Hezbollah, en is van mening dat deze effectiviteit alleen in Europees verband gegarandeerd kan worden. De Nederlandse regering ziet in de maatregelen die de VS tegen Hezbollah treft vanwege de rol die de organisatie in Syrië speelt, een extra aanleiding om dit opnieuw in Europees verband aan de orde te stellen.

Vraag 7

Wilt u deze vragen voor de duidelijkheid ieder afzonderlijk en gezien de grote urgentie binnen een week na ontvangst beantwoorden?

De vragen zijn zo snel mogelijk en met de grootste zorgvuldigheid behandeld.

Vraag 1

Wist u dat veel vliegmaatschappijen hun klanten nog steeds verkeerd en onvolledig voorlichten over hun recht op compensatie bij vertraging?1

De Inspectie Leefomgeving en Transport (verder: de inspectie) voert op dit punt regelmatig inspecties uit op luchthavens en bij luchtvaartmaatschappijen. De inspectie controleert zowel op de luchthavens, als met systeeminspecties bij de luchtvaartmaatschappijen de informatievoorziening conform verordening 261/2004 (hierna: de Verordening). In 2012 is het beeld uit deze inspecties dat de naleving op dit punt goed is. Onderzoek van de door de inspectie ontvangen klachten over informatievoorziening bevestigen dit beeld.
Het recht op compensatie bij vertraging is momenteel het grootste knelpunt in de naleving van de Verordening en de handhaving daarvan. Op grond van een uitspraak van het Europese Hof van Justitie (verder: het Hof), het zogeheten Sturgeon-arrest, hebben passagiers recht op compensatie bij een vertraging van drie of meer uren bij aankomst, tenzij er sprake is van overmacht als gevolg van buitengewone omstandigheden. De luchtvaartmaatschappijen in Nederland, maar ook elders in Europa, hebben grote bezwaren tegen deze uitspraak. Zij benutten de juridische mogelijkheden om de naleving ervan aan te vechten en uit te stellen en keren zolang geen compensatie uit aan passagiers. Als gevolg hiervan hebben nationale rechters in verschillende Europese landen het Hof om nadere duiding van de uitspraak gevraagd.
Nederlandse rechters hebben ook nadere vragen gesteld aan het Hof of aangegeven uitspraken van het Hof op eerder gestelde vragen af te wachten. Dit gebeurde onder andere in procedures die waren aangespannen door luchtvaartmaatschappijen tegen door de inspectie opgelegde sancties. In afwachting van de juridische duidelijkheid die alleen gegeven kan worden door het Europese Hof, of door aanpassing van de Verordening, kan de inspectie momenteel geen sancties opleggen voor overtreding van het Sturgeon-arrest. Deze situatie is vergelijkbaar in heel Europa.
Het overgrote deel van de klachten (in de eerste helft van 2012 78%) die de inspectie ontvangt, gaat over het niet betalen van compensatie bij vertraging. Dit bepaalt in hoge mate het beeld dat luchtvaartmaatschappijen de Verordening slecht naleven, terwijl dat beeld niet klopt voor de meeste andere rechten in de Verordening. De naleving daarvan is over het algemeen behoorlijk goed.

Vraag 2

Vindt u ook dat vliegmaatschappijen hun klanten netjes en eerlijk moeten behandelen? Zo ja, bent u bereid dit punt speerpunt te maken van consumentenbeleid?

Ik vind het van belang dat luchtvaartmaatschappijen zich aan de wet houden en hun passagiers conform de regels behandelen. Dit is dan ook speerpunt van het (handhavings)beleid op het gebied van consumentenbescherming in de luchtvaart.

Vraag 3

Bent u bereid de vele signalen van onder andere de Nationale Ombudsman, de Consumentenbond2 3 en de Tweede Kamer, over het schenden van consumentenrechten door luchtvaartmaatschappijen nu eindelijk serieus te nemen en vliegmaatschappijen te dwingen hieraan een einde te maken?

Signalen van de Nationale Ombudsman, de Consumentenbond en de Tweede Kamer neem ik altijd serieus. Zo heeft de inspectie naar aanleiding van een rapport van de Ombudsman de manier waarop zij passagiers informeert over de klachtafhandeling aangepast. De inspectie is daarnaast bereid en toegerust om luchtvaartmaatschappijen te bewegen de Verordening na te leven. Het handhavingsinstrumentarium van de inspectie biedt voldoende mogelijkheden en waarborgen voor effectieve handhaving van naleving van de Verordening. Voor het overgrote deel van de zaken die niet over compensatie bij vertraging gaan, heeft dit geleid tot (spontane) naleving. Het knelpunt zit echter in die vertragingszaken, zoals ik in het antwoord op vraag 1 al heb toegelicht. Op dit moment kan de inspectie voor die zaken dan ook niet anders dan de gevraagde nadere juridische duiding door het Europese Hof afwachten. Tot die tijd blijft zij wel met luchtvaartmaatschappijen in overleg om via zogenaamde «zachtere» interventiemiddelen naleving van de Verordening te bevorderen.

Vraag 4

Bent u bereid vliegmaatschappijen te bewegen om per direct hun klanten actief, juist en volledig te informeren over hun rechten bij vertraging? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke actie gaat u ondernemen om dit voor elkaar te krijgen?

Zie het antwoord op vraag 1.

Vraag 5

Bent u tevens bereid vliegmaatschappijen te bewegen tot een laagdrempelige, eenvoudige en uniforme procedure om geld terug te krijgen bij vertraging, bijvoorbeeld via het beschikbaar stellen van vertragingsformulieren op alle luchthavens, een vindbaar formulier online, of een applicatie voor de telefoon?

De Verordening stelt een aantal eisen aan de wijze van informatievoorziening door luchtvaartmaatschappijen. De inspectie ziet daar op toe. Ik zie geen reden daar andere eisen aan toe te voegen en daarmee aanvullende nationale regelgeving te introduceren bovenop hetgeen al in de Verordening wordt bepaald. Zie ook het antwoord op vraag 1 voor wat betreft de informatie over compensatie bij vertraging. De praktijk leert dat veel passagiers reageren via de website van luchtvaartmaatschappijen en daar per email antwoord op krijgen. Verder heeft de Europese Commissie een applicatie voor de telefoon ontwikkeld over de rechten van passagiers in alle vormen van transport. De inspectie verwijst daarnaar op haar website.

Vraag 6

Bent u het er mee eens dat de Geschillencommissie Luchtvaart, die in tegenstelling tot de Inspectie Luchtvaart en Transport wel bindende besluiten kon nemen, zo snel mogelijk heropgericht moet worden zodat vliegmaatschappijen zelf zorgen en betalen voor een fatsoenlijke klachtenafhandeling en niet de belastingbetaler zoals nu het geval is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat u vliegmaatschappijen hiertoe bewegen?

De geschillencommissie Luchtvaart was op basis van vrijwilligheid opgericht door BARIN en de Consumentenbond. Ik vond de oprichting van deze commissie van grote waarde. Helaas heeft de BARIN gemeend de commissie te moeten opheffen. Dat vind ik spijtig. Alhoewel ik een voorstander ben van een vrijwillige geschillencommissie, acht ik gezien de huidige situatie de kans klein dat deze opnieuw wordt opgericht. Een en ander is uitvoerig met uw Kamer besproken in het AO van 21 december 2011.
Met de inspectie heeft de consument een laagdrempelig loket waar hij met zijn klacht terecht kan. De inspectie onderzoekt elke klacht, geeft haar oordeel weer in een brief aan de consument en treedt handhavend op richting luchtvaartmaatschappijen. Voor de volledigheid stuur ik u hierbij nogmaals een overzicht van het aantal klachten bij de inspectie in 2011 (eerder toegezonden als bijlage bij mijn brief van 17 februari 2012, kenmerk IenM/BSK-2012/18546).

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het bericht dat uit onderzoek van de Politieacademie blijkt dat de politie in de regio Midden- en West-Brabant na telefonische meldingen vaak geen contact meer opneemt met de burger, terwijl die daar regelmatig wel behoefte aan heeft?1

Ja.

Vraag 2

Klopt dit bericht?

Uit het onderzoek blijkt dat veel telefonische meldingen blijven liggen, waardoor in die gevallen geen contact meer wordt opgenomen met de burger.

Vraag 3

Hoe wilt u in de toekomst voorkomen dat de politie niet meer van zich laat horen als burgers daar wel behoefte aan hebben?

In het kader van de vorming van Nationale Politie is de verbetering van de dienstverlening aan de burger als een grote prioriteit opgenomen. Een belangrijk onderdeel van dienstverleningsconcept van de Nationale Politie is de verbetering van het aangifte- en meldingenproces, met in het bijzonder de terugkoppeling richting de aangever/melder.

Vraag 4

Is het waar dat er na meldingen die via het algemene politienummer 0900–8844 zijn doorgezet naar de meldkamer zelfs helemaal geen terugkoppeling plaatsvindt?

Uit het onderzoek blijkt dat in Midden- en West-Brabant de terugkoppeling bij deze meldingen «in veel gevallen nul is». Dit komt door de beperkte capaciteit die hiervoor beschikbaar is op de meldkamer.
Wanneer wel of niet wordt teruggemeld is ook afhankelijk van de prioriteit van de melding. Prio 1 meldingen worden uiteraard met voorrang behandeld. Hierdoor blijven meldingen met een lagere prioriteit liggen.

Vraag 5

Wat is uw oordeel over deze werkwijze?

Dit is uiteraard onacceptabel. In het dienstverleningsconcept van de Nationale Politie wordt een werkwijze ontwikkeld om dit te voorkomen. Daarnaast wordt nu al binnen de politie gestuurd op het verbeteren van de terugkoppeling aan burgers over hun aangifte.

Vraag 6

Is het waar dat er plannen zijn om de werkwijze van de politieregio Midden- en West-Brabant in heel Nederland in te voeren? Zo ja, wat is daarover uw oordeel?

In Midden- en West-Brabant is de multichannelaanpak doorgevoerd. Deze zal inderdaad in heel Nederland worden ingevoerd. Hierdoor kunnen burgers makkelijker aangifte doen en wordt een drempel om aangifte te doen weggenomen. Vanzelfsprekend niet dan nadat een adequate terugkoppeling kan worden gegaragndeerd.

Vraag 1

Bent u bekend met de onlangs gestarte petitie www.handenafvanggzverpleegkundigen.nl?

Ja.

Vraag 2

Doet de Arbeidsinspectie onderzoek naar de veiligheid van ggz-verpleegkundigen op de werkvloer? Zo ja, wat zijn de resultaten? Zo nee, vindt u dat de Arbeidsinspectie hierop moet toezien? Zo nee, wie dan wel?

De Inspectie SZW, de toenmalige Arbeidsinspectie, inspecteerde van april 2010 tot en met december 2011 in totaal 639 locaties van 200 zorginstellingen, inclusief de ggz. Het onderwerp agressie en geweld is meegenomen. Er is nagegaan of de werkgever voldoende maatregelen had genomen om de medewerkers te beschermen. De resultaten zijn aan sociale partners in de zorg en de Tweede Kamer teruggekoppeld1. Voor wat betreft de ggz oordeelt de Inspectie SZW dat de instellingen hun anti-agressiebeleid redelijk tot goed op orde hebben. Toch komen er nog steeds incidenten voor en lijkt het risico, ondanks de maatregelen, nog niet overal voldoende beheerst.
In de «Sectoraanpak Zorg en Welzijn 2012–2015» is psychosociale arbeidsbelasting (werkdruk, werkstress, agressie en werktijden) één van de belangrijkste risico’s waar de Inspectie SZW de aandacht op zal richten2. Voor 2012 zijn er 750 inspecties gepland gericht op psychosociale arbeidsbelasting. Ook in 2013 is psychosociale arbeidsbelasting onderwerp van inspectie. Instellingen die achter blijven, zullen opnieuw bezocht worden.
Daarnaast is er specifiek voor de sector zorg en welzijn een campagne ontwikkeld: «Gezond en veilig werken, dat maakt zorg beter». Deze bestaat uit brochures, flyers, factsheets met inspectieresultaten, testimonials, presentaties en animaties.

Vraag 3

Bent u bekend met uitspraken van ggz-verpleegkundigen dat ze agressie met 50% kunnen terugdringen, indien ze de bevoegdheid krijgen om tijdig mensen over te plaatsen naar een passende setting? Zo ja, hoe gaat u ervoor zorgen dat ze deze bevoegdheid krijgen?

In de media heb ik vernomen dat de initiatiefnemers van de petitie graag zien dat het aantal agressie-incidenten tegen ggz-verpleegkundigen in vijf jaar tijd met de helft vermindert. Eén van de maatregelen die volgens hen kan helpen om dit te bewerkstelligen, is om verpleegkundigen te kunnen laten beslissen over (over)plaatsing van een patiënt als de veiligheid van medewerkers of andere patiënten in het geding is. Ik vind het belangrijk om agressie in de zorg te verminderen, maar ik hecht er ook aan dat dit punt wordt gedragen door sociale partners. Vandaar dat ik dit punt bij hen inbreng en met hen zal bespreken of en hoe dit vorm kan krijgen. Het Actieplan «Veilig werken in de zorg» hebben we immers samen opgesteld en werkgevers zijn primair verantwoordelijk voor een gezonde en veilige werkomgeving voor hun werknemers.

Vraag 4

Bent u bekend met uitspraken van ggz-verpleegkundigen waaruit blijkt dat ggz-patiënten niet altijd op de goede plek terecht komen, waardoor ze niet veilig begeleid kunnen worden? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?

Ik ben niet bekend met uitspraken van ggz-verpleegkundigen waaruit blijkt dat ggz-patiënten niet altijd op de goede plek terecht komen en zodoende de veiligheid van hulpverleners in het gedrang kan komen. Ik kan me evenwel voorstellen dat dit een reden kan zijn waarom ggz-verpleegkundigen nog te vaak met agressie te maken hebben. Dit raakt overigens aan het bij vraag vier genoemde voorstel om ggz-verpleegkundigen te kunnen laten beslissen over (over)plaatsing van een patiënt. Om die reden moet het volgens mij door sociale partners worden meegenomen bij het beraden van hun standpunt over de voorgestelde maatregel.

Vraag 5

Zijn er voldoende behandelplekken voor psychiatrische patiënten met agressieproblematiek, zodat ze indien nodig ook doorgeplaatst kunnen worden? Zo ja, waar blijkt dat uit?

Ja, er zijn voldoende behandelplekken beschikbaar voor psychiatrische patiënten met agressieproblematiek. Deze patiënten kunnen behandeld worden op – of overgeplaatst worden naar – een forensisch psychiatrische afdeling, een forensisch psychiatrische kliniek of een kliniek intensieve behandeling. De forensisch psychiatrische klinieken worden in voorkomende gevallen ingeschakeld, aangezien de patiënten daartoe vrijwel allemaal in aanmerking komen op grond van de Wet «Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen».

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Nederland moet «terughacken»»?1

Ja.

Vraag 2

Welke acties onderneemt u precies als buitenlandse servers virussen in ons land verspreiden?

In eerste instantie is het niet een verantwoordelijkheid van de overheid, maar van een ieder die met een computer het internet op gaat of op andere wijze met computers werkt om zijn eigendommen te beschermen. Hiervoor is een groot aantal computertools beschikbaar. Ook internetserviceproviders ondersteunen gebruikers bij het voorkomen van virusuitbraken.
Voor de overheid geldt dat zij, mede gezien haar verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de dienstverlening aan burgers, de nodige maatregelen moet treffen om haar eigen infrastructuur vrij te houden van virussen. Daarnaast verstrekt de overheid op diverse manieren voorlichting. Bij bijzondere dreigingen en incidenten, zoals bij de aanpak van het Dorifel-virus, kan een grotere inzet van de overheid aan de orde zijn. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) speelt dan een rol door het bijeenbrengen en uitdragen van informatie en expertise, en door het bieden van handelingsperspectieven. Wanneer sprake is van een acute dreiging, kan worden voorzien in tijdige en adequate alertering, zodat partijen zelf hun voorbereidingen kunnen treffen en verantwoordelijkheid kunnen nemen.

Vraag 3

Wat houdt «terughacken» precies in?

De term terughacken is niet afkomstig van de overheid. Door het NCSC wordt hacken gedefinieerd als het intrekken in computersystemen. Vanuit deze redenering is terughacken het inbreken in computersystemen van waaruit gehackt wordt met als doel om de oorspronkelijke dreiging te doen stoppen.

Vraag 4

Wat is uw reactie op de uitspraak dat Nederland te soft optreedt en dat Nederland moet «terughacken»?

Nederland handelt binnen de eigen wettelijke kaders. Via de samenwerking met andere landen, die mede is vormgegeven door het Cybercrimeverdrag, zijn in veel gevallen bedreigingen af te wenden. Wel constateer ik dat in de snel veranderende digitale wereld de wetgeving en internationale afspraken zijn achter gebleven. Om die reden heb ik uw Kamer laten weten dat ik met voorstellen zal komen met als doel het juridisch kader voor de opsporing en vervolging van cybercrime meer toe te snijden op de behoeften van de diensten die zijn belast met de opsporing en vervolging van cybercrime. In het kader van dat wetstraject zal ik ook uitgebreider ingaan op de consequenties en risico’s van terughacken. Tot slot verwijs ik u naar mijn antwoorden op de vragen van het lid Recourt over de bestrijding van cybercrime (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 578).

Vraag 5

Behoort volgens u «terughacken» tot de mogelijkheden om servers die virussen verspreiden uit te schakelen? Kunt u dit toelichten?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Welke consequenties heeft het «terughacken»?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

Wat zijn de risico's van het «terughacken» zowel op korte als op lange termijn?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 8

Welke (juridische) waarborgen zijn volgens u noodzakelijk om het «terughacken» van landen mogelijk te maken?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 9

Wat vindt u van het voorstel om te pleiten voor internationale afspraken voor internet, vergelijkbaar met het internationale zeerecht? Welke juridische consequenties heeft dit?

Het is duidelijk dat er behoefte is aan nieuwe regels voor de grensoverschrijdende bestrijding en voorkoming van cybercrime. Daarover vindt wereldwijd volop discussie plaats. Ook op Europees niveau wordt gezocht naar oplossingen. Een fundamenteel onderdeel van deze discussie is het territorialiteitsbeginsel en het uitgangspunt van nationale soevereiniteit. Dat ligt in veel landen erg gevoelig. De lopende discussies overziend constateer ik dat we inhoudelijk nog niet zo ver zijn dat concrete oplossingen in zicht komen. Het voorstel dat de oplossing is gelegen in de mogelijke vergelijking met het internationale zeerecht is dan ook interessant, maar prematuur.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de overstromingen op de Molukken, waar slachtoffers te betreuren zijn en vele duizenden mensen dakloos zijn geworden?

Ja.

Vraag 2

Kent u particuliere initiatieven, zoals van de Molukse gemeenschap in Zeeland, voor inzamelingsacties om snel hulp te kunnen bieden aan mensen die soms al hun bezittingen zijn kwijtgeraakt en geen dak meer boven hun hoofd hebben?

Ja.

Vraag 3

Bent u bereid te bezien of de Nederlandse overheid kan bijdragen aan een snelle leniging van de nood van de getroffenen, hetzij via de ondersteuning van deze particuliere initiatieven, hetzij via het leveren van noodhulp in samenwerking met de lokale en Indonesiche overheden? Zo ja, in welke vorm gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

Ambassade Jakarta heeft op mijn verzoek de mogelijkheid van een Nederlandse bijdrage aan hulpverlening in het gebied onderzocht. Uit contact met de Indonesische autoriteiten is gebleken dat er geen behoefte is aan ondersteuning door de internationale gemeenschap. Indonesië heeft recentelijk veel geïnvesteerd in de opzet en capaciteitsversterking van de nationale instantie (BNPB) die hulpverlening bij rampen coördineert. Deze organisatie beoordeelt welke hulp ten tijde van rampen nodig is. In het geval van de overstromingen op de Molukken heeft BNPB expliciet aangegeven dat er voldoende Indonesische (overheids)organisaties, inclusief het Indonesische Rode Kruis, en middelen beschikbaar zijn voor hulpverlening en wederopbouw. Sommige van deze organisaties maken voor het financieren van hun hulp gebruik van particuliere donaties. Inmiddels wordt de situatie in het gebied geleidelijk beter en is de provinciale overheid overgegaan naar de fase van reconstructie-activiteiten.

Vraag 1

Kent u het bericht «shareholders prepared to sell Urenco»?1

Vraag 2

Is het waar dat zowel de Britse regering als de bedrijven E.On en RWE hun aandeel in Urenco willen verkopen?

Vraag 3

Deelt u de mening dat de technologie en de kennis van Urenco om veiligheidsredenen niet in verkeerde handen mogen vallen?

Vraag 4

Op welke wijze bent u van plan dit zeker te stellen?

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Niet alleen Tena belt incontinente patiënten»?1

Ik heb ook vernomen dat niet alleen Tena incontinente patiënten belt. Het is de vraag of de wijze van verstrekking van persoonsgegevens door apothekers aan fabrikanten voor het bellen van patiënten in overeenstemming is met de in Nederland geldende privacywetgeving. Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) ziet toe op naleving hiervan. Ik heb inmiddels vernomen dat het CBP Tena vragen heeft gesteld over het onderwerp.

Vraag 2

Bent u bereid het gisteren door u aangekondigde onderzoek naar Tena te verbreden naar andere fabrikanten? Zo nee, waarom niet?

De gesprekken die inmiddels zijn gevoerd met de betrokken partijen vormen voor mij geen aanleiding om nader onderzoek in te stellen. De Zorgverzekeringswet biedt verzekeraars de ruimte om met partijen te onderhandelen over prijzen en contracten af te sluiten. In de uitvoering hiervan zijn partijen natuurlijk gehouden aan wet- en regelgeving, zoals de in Nederland geldende privacywetgeving. Zoals ik al aangaf ziet het CBP toe op naleving van de privacywetgeving en heeft het CBP inmiddels Tena vragen gesteld over het onderwerp. Het lijkt me overbodig om in aanvulling op de stappen die de toezichthouder doet nog een eigen onderzoek te starten.

Vraag 3

Vindt u dat ook andere fabrikanten, tot de uitkomsten van uw onderzoek bekend zijn, het benaderen van patiënten met incontinentieproblemen voorlopig stil moeten leggen? Zo nee, waarom niet?

Ik heb niet de bevoegdheid om fabrikanten iets te verbieden. Wel vind ik dat alle partijen zich ervan dienen te vergewissen dat de gevolgde procedure de toets van zorgvuldigheid doorstaat. Dus met inachtneming van de in Nederland geldende privacywetgeving. Zoals ik eerder aangaf, ziet het CBP toe op naleving hiervan. Ik heb begrepen dat Tena inmiddels heeft besloten om voorlopig geen patiënten meer te benaderen.

Vraag 4

Gaat u bij uw onderzoek ook het College Bescherming Persoonsgegevens inschakelen? Zo nee, waarom niet?

Het CBP is een zelfstandig bestuursorgaan en zoals aangeven, heeft het CBP Tena vragen gesteld over het onderwerp.

Vraag 1

Heeft u kennis genomen van de gevolgen van de aardbeving in Iran, die vele honderden slachtoffers heeft geeist en vele verwoestingen heeft veroorzaakt, waardoor ook vele mensen dakloos zijn geworden?

Vraag 2

Heeft Iran al een beroep gedaan op de internationale gemeenschap, bijvoorbeeld het International Committee of the Red Cross (ICRC) of andere hulporganisaties?

Ik heb mijn medeleven aan het Iraanse volk betuigd, in het bijzonder de nabestaanden van de slachtoffers, en mijn Iraanse ambtgenoot namens de Nederlandse regering gecondoleerd. Ik heb hem humanitaire hulp toegezegd zo Iran daarom zou verzoeken. Een dergelijk hulpverzoek is door de Iraanse autoriteiten noch bij het Rode Kruis noch bij de VN gedaan.

Vraag 3

Zo ja, bent u bereid, zo mogelijk in EU-kader, desgewenst Iran noodhulp aan te bieden, bijvoorbeeld in de vorm van bijstand bij het zoeken van vermisten, het leveren van medische noodvoorzieningen en/of noodrantsoenen?

Zie antwoord vraag 2.