Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het persbericht van de onderzoeksraad voor veiligheid met als kop «Veiligheidstekorten opgelost, wel aandachtspunten bij 336 Squadron Koninklijke Luchtmacht»?1

Ja.

Vraag 2

Herkent u de constateringen van de onderzoeksraad dat (1) de Koninklijke Luchtmacht niet aan de – door Defensie opgestelde – militaire luchtvaarteisen, de MAR OPS-1, voldoet, (2) dat deze nog niet volledig zijn ingevoerd en (3) dat de veiligheidscultuur bij het 336 Squadron meer aandacht behoeft?

Ik herken de constateringen van de Onderzoeksraad dat de Koninklijke Luchtmacht nog niet aan de MAR OPS-1 voldoet en dat deze nog niet volledig zijn ingevoerd. Die invoering is momenteel wel volop gaande. Zo worden onder andere de inrichting van de organisatie aangepast, rollen en taken vastgelegd en procedures en handboeken verder ontwikkeld. Naar verwachting is de invoering eind van dit jaar voltooid. Vervolgens vindt een evaluatie plaats en een audit door de Militaire Luchtvaart Autoriteit (MLA).
MAR OPS-1 stelt eisen aan de reguliere bedrijfsvoering voor een veilige vlucht. Op het moment dat niet aan de eisen kan worden voldaan doordat er geen sprake is van reguliere bedrijfsvoering, zoals bij militaire missies het geval is, wordt een risicoanalyse gemaakt en waar nodig maatregelingen genomen (zie ook het antwoord op de vragen 6 en 7).
Binnen de Koninklijke Luchtmacht en het 336 squadron wordt veel aandacht besteed aan het creëren van een veiligheidscultuur waarin medewerkers zich vrij voelen om (vermeende) incidenten te bespreken en te melden. Bovendien wordt de veiligheidscultuur meegenomen in de audits en inspectiebezoeken van de MLA.
Het rapport bevestigt dat deze aandacht rendeert. De Onderzoeksraad heeft immers vastgesteld dat in de periode 2007–2013 het aantal geregistreerde meldingen is toegenomen, inbegrepen de C-130 Hercules gerelateerde meldingen. Alle meldingen zijn behandeld en er zijn maatregelingen genomen die bijdragen aan de verdere verbetering van de veiligheidscultuur.

Vraag 3

Herkent u de constatering van de onderzoeksraad dat geen van de gemelde veiligheidstekorten zich momenteel nog voordoen?

De Onderzoeksraad verwijst hierbij naar twee verschillende zaken. De gemelde veiligheidstekorten zijn opgelost. Daar is op dit moment dus geen probleem meer. De Onderzoeksraad constateert tegelijkertijd dat het van belang is meer aandacht te geven aan de veiligheidscultuur. Daarmee wordt bedoeld een cultuur waarin medewerkers zich vrij voelen melding te maken van (vermeende) veiligheidsrisico’s, zodat deze kunnen worden opgelost (zie ook het antwoord op vraag 2). De Onderzoeksraad heeft geen nader onderzoek gedaan naar de veiligheidscultuur binnen 336 Squadron.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u de ogenschijnlijk tegenstrijdige conclusies van de onderzoeksraad dat enerzijds de veiligheidscultuur meer aandacht behoeft en dat anderzijds geen van de gemelde veiligheidstekorten zich momenteel nog voordoet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Als u de conclusie herkent dat de veiligheidscultuur meer aandacht behoeft, aan welke specifieke onderdelen van die veiligheidscultuur wordt dan meer aandacht gegeven?

Zoals in het antwoord op vraag 2 al is gesteld, wordt binnen de squadrons van de Koninklijke Luchtmacht veel aandacht besteed aan de veiligheidscultuur. De veiligheidscultuur komt veelvuldig aan de orde tijdens bijvoorbeeld supervisiecursussen, vlieg- en grond veiligheidsdagen en opleidingen. Het melden van (vermeende) veiligheidsrisico’s met als doel deze op te lossen, lessen te trekken en voorvallen in de toekomst te voorkomen staat hierbij centraal. De MLA (toezichthouder) stelt bij audits en inspectiebezoeken de veiligheidscultuur, waaronder ook de rol van leidinggevenden, steeds centraal.

Vraag 6

Herkent u de constatering van de onderzoeksraad dat door de uitzenddruk in de afgelopen jaren de grenzen van veilig werken zijn opgezocht?

Defensie streeft een zo veilig mogelijke werkomgeving na. Risico’s bij een militaire inzet in conflictgebieden zijn echter nooit geheel uit te sluiten. De aard van het militaire werk brengt dat met zich mee. Bij alle inzet wordt een analyse gemaakt en worden risico’s gewogen. Waar nodig worden maatregelen genomen.
Destijds heeft de risicoafweging, waarbij ook de uitzenddruk is meegenomen, geleid tot de maatregel om met de C-130 vanaf een vliegveld buiten Afghanistan te opereren en enkel in te zetten voor relatief eenvoudige transportvluchten.
Daarmee is voldoende gewaarborgd dat crews niet onbevoegd en (te) onervaren zijn ingezet.

Vraag 7

Hoe beoordeelt u de conclusie «er kan niet uitgesloten worden dat zij (vliegers rv) onbevoegd en (te) onervaren zijn ingezet bij tactische vluchten»?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

In hoeverre hebben deze conclusies effecten op de thans lopende militaire missies en militaire operaties? Leidt dit bijvoorbeeld tot minder vluchten dan beoogd?

Het onderzoek wijst uit dat geen van de gemelde veiligheidstekorten zich momenteel nog voordoet. Enerzijds omdat de vermeende tekortkomingen niet allemaal zijn aangetoond en anderzijds omdat naar aanleiding van de gemelde tekortkomingen maatregelen zijn getroffen. De conclusie van de Onderzoeksraad heeft daarom geen effect op thans lopende militaire missies en operaties. Veiligheid en de veiligheidscultuur zijn beide zeer belangrijk en zijn onlosmakelijk verbonden aan militaire missies en operaties. Aan beide aspecten wordt bij de voorbereidingen en tijdens militaire missies voortdurend aandacht besteed.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat 63% van de 403 gemeenten geen afspraken heeft gemaakt met MEE (cliëntondersteunende organisatie) over de cliëntondersteuning in de Wmo, en dat er bij 1 op de 10 gemeenten geen afspraken in voorbereiding zijn?1 2

Gemeenten dienen er op grond van de Wmo 2015 zorg voor te dragen dat per 1 januari 2015 voor ingezetenen cliëntondersteuning beschikbaar is.
De cliëntondersteuning dient te voldoen aan de daaraan in deze wet gestelde voorwaarden. Daarnaast heb ik met de VNG en MEE Nederland bestuurlijke afspraken gemaakt met als primair doel dat voor de MEE-doelgroep de beschikbaarheid van de functie cliëntondersteuning per 1 januari is verzekerd.
Afspraak was dat gemeenten en MEE-organisaties uiterlijk 1 mei 2014 afspraken hadden gemaakt over de continuïteit van cliëntondersteuning. Deze afspraken omvatten ook het budget dat bij de MEE-organisatie zal worden besteed. Per 1 oktober zouden de definitieve contracten c.q. subsidiebeschikkingen worden afgerond.
De voortgang van de afspraken worden zowel gevolgd via het Transitievolgsysteem als de interne monitor van MEE Nederland. In de motie Flierman cs van 8 juli 2014 (EK vergaderjaar 2013/2014, 33 841 N) is gevraagd om voor 1 oktober 2014 afdoende waarborgen te creëren voor de continuïteit van de onafhankelijke cliëntondersteuning. Ik heb naar aanleiding van de motie de vragen in het Transitievolgsteem aangepast. In de vorige meting is gevraagd of gemeenten naar het inzicht van dat moment op 1 oktober 2014 definitieve afspraken in de vorm van subsidiebeschikking of contract zullen hebben gemaakt met aanbieders van cliëntondersteuning. In de eerstvolgende meting begin november zal worden gevraagd of de definitieve afspraken daadwerkelijk gerealiseerd zijn.
Volgens de monitor van MEE Nederland zijn per 1 oktober in nagenoeg alle gemeenten ambtelijke afspraken met de MEE-organisaties gemaakt. Het betreft afspraken in ambtelijke voorbereiding die dusdanig zijn dat de MEE-organisatie een beeld heeft van de voornemens van de gemeente, waaronder het bedrag dat bij de MEE-organisatie zal worden besteed. In 84% van de gemeenten waren die afspraken ook op collegeniveau afgerond. Het Transitievolgsysteem laat in hoofdlijnen het zelfde beeld zien. De volgende stap is de omzetting van deze afspraken tussen gemeenten en MEE-organisaties in subsidiebeschikkingen c.q. contracten. Hiervan is het beeld dat de datum van 1 oktober vaak niet wordt gehaald maar dat dit in oktober snel zal oplopen.
Gemeenten zijn door mij gevraagd de informatie in het TVS op regelmatige basis te actualiseren en waar relevant zal ik hen om een nadere toelichting vragen en ga ik na of er ondersteuning nodig is. Zo nodig spreek ik partijen ook bestuurlijk aan. Hiervoor gebruik ik tevens de signalen van de MEE-organisaties.
De hierboven genoemde resultaten van het TVS en de MEE-monitor geven mij tot nu toe vertrouwen dat de gemeenten voor hun ingezetenen tijdig zorg zullen dragen voor de beschikbaarheid van cliëntondersteuning als bedoeld in de Wmo 2015.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het feit dat door gemeenten die wel afspraken hebben gemaakt met MEE er flinke budgetkortingen worden doorgevoerd? Welke gevolgen heeft dit voor de kwaliteit en beschikbaarheid van cliëntondersteuning?

Gemeenten zijn op grond van de Wmo 2015 gehouden te zorgen voor de beschikbaarheid van (voldoende) cliëntondersteuning voor ingezetenen. Het is aan de gemeente om, rekening houdend met de kaders van de wet, hieraan eisen van kwaliteit te stellen en deze eisen door te vertalen naar de in te zetten (beroeps)krachten. Ik heb op dit moment geen aanleiding om te veronderstellen dat gemeenten hun verantwoordelijkheid voor cliëntondersteuning niet of onvoldoende zullen nemen.

Vraag 3

Acht u het wenselijk dat MEE zich genoodzaakt voelt reorganisaties door te voeren die gepaard gaan met honderden ontslagen, zoals MEE Twente, die collectief ontslag heeft aangevraagd voor alle personeelsleden?3

In de bestuurlijke afspraken die ik met de VNG en MEE NL heb gemaakt, is afgesproken dat met het oog op behoud van expertise en beheersbaarheid van het proces en om frictiekosten te vermijden, gemeenten bij voorkeur regionaal samenwerken om met MEE-organisaties tot afspraken te komen.
In de situatie van MEE Twente speelt dat een aantal Twentse gemeenten heeft besloten de cliëntondersteuning anders te gaan organiseren en de cliëntondersteuning niet bij MEE Twente af te nemen. MEE Twente heeft daarop geconcludeerd dat de grondslag voor het continueren van de organisatie is komen te vervallen.
Bijna alle Twentse gemeenten zijn met MEE Twente in gesprek om de continuïteit en de kwaliteit van cliëntondersteuning conform de Wmo2015 voor hun inwoners te waarborgen en met elkaar voor een verantwoorde afbouw van MEE Twente als organisatie te zorgen. Ook afspraken over overname van personeel komen hierbij aan de orde. Bij MEE Twente werken er 70fte. Voor het grootste deel van het personeel lijkt overname te lukken, dit proces is nog gaande. Voor de stand van zaken verwijs ik naar mijn antwoord op de Kamervraag van mw. Siderius over frictiekosten bij MEE Twente (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2013–2014, nr. 271).

Vraag 4

Kunt u toelichten wat het massaontslag bij MEE Nederland betekent voor de continuïteit, de borging van expertise van consulenten en de beschikbaarheid van cliëntondersteuning? Welke risico’s acht u aanvaardbaar?

Het beeld dat er sprake is van massaontslag bij MEE herken ik niet. Gemeenten dienen er op grond van de Wmo2015 zorg voor te dragen dat per 1 januari 2015 voor ingezetenen cliëntondersteuning beschikbaar is. De cliëntondersteuning dient te voldoen aan de daaraan in deze wet gestelde voorwaarden. Ik volg de voorbereidingen van gemeenten op de implementatie van de Wmo 2015 nauwgezet. Daar waar er aanleiding toe is, spreek ik de gemeenten aan op de voortgang van deze voorbereidingen, waaronder de inrichting van de cliëntondersteuning, zowel kwantitatief als kwalitatief. Ik heb op dit moment geen aanleiding om te veronderstellen dat gemeenten hun verantwoordelijkheid voor cliëntondersteuning niet of onvoldoende zullen nemen.

Vraag 5

Acht u het wenselijk dat een organisatie die haar verantwoordelijkheid heeft genomen door afspraken te maken met het ministerie van VWS en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten juist wordt buitengesloten bij de contractering van de cliëntondersteuning?

De door mij met VNG en MEE Nederland gemaakte bestuurlijke afspraken strekken er toe dat tijdig de definitieve subsidiebeschikkingen c.q. contracten voor cliëntondersteuning zijn afgerond. Dat proces is vergevorderd, zie mijn antwoord op vraag 1. De bestuurlijke afspraken laten de mogelijkheid open dat een gemeente er uiteindelijk voor kiest de beschikbaarheid van cliëntondersteuning op een andere wijze te borgen dan door middel van de regionale MEE-organisatie. Vroegtijdige duidelijkheid is in die situatie van groot belang.

Vraag 6

Ziet u mogelijkheden MEE Nederland voor 2015 een budgetgarantie te geven, opdat de continuïteit van de onafhankelijke cliëntondersteuning in alle gemeenten gegarandeerd is?

Daar waar mijn inziens – mede op basis van de gemaakte bestuurlijke afspraken met VNG en MEE Nederland – sprake is van risico’s ten aanzien van de beschikbaarheid en continuïteit van de cliëntondersteuning per 1 januari 2015, zal ik de betreffende gemeente(n) daar zo spoedig mogelijk op aanspreken en waar nodig aanvullende maatregelen treffen. In het antwoord op vraag 1 leest u terug wat op dit moment het percentage is van gemeenten dat al afspraken met MEE-organisaties hebben. Deze afspraken worden door gemeenten vastgelegd in een subsidiebeschikking c.q. contract. Een budgetgarantie voor MEE Nederland is, mede gelet op de eerder gemaakte afspraken en de door gemeenten te nemen verantwoordelijkheid voor een goede uitvoering van de wet, niet aan de orde.

Vraag 7

Kunt u een overzicht geven van gemeenten die de cliëntondersteuning in de nieuwe Wmo nog niet op orde hebben, en hiervoor nog geen enkele organisatie hebben gecontracteerd?

De Tweede Kamer ontvangt regelmatig informatie over de voortgang op basis van het Transitievolgsysteem en overige signalen, laatstelijk bij brief van 7 oktober 2014. Bij de eerstvolgende rapportage ontvangt u het overzicht zoals gevraagd.

Vraag 8

Hoe verhoudt het massaontslag bij MEE Nederland en de uitkomsten van de monitor zich tot de uitspraak van de Kamer dat iedere gemeente onafhankelijke cliëntondersteuning beschikbaar dient te hebben vanaf 2015?4

Het beeld dat er sprake is van massaontslag bij MEE herken ik niet. Ik verwijs u voor het antwoord op deze vraag naar de antwoorden op vraag 2, 4, 5 en 6.

Vraag 9

Wat zijn de kosten om de cliëntondersteuning in de toekomst weer op te moeten bouwen? Kunt u de Kamer een financieel overzicht bieden?

Gemeenten hebben de wettelijke opdracht om de beschikbaarheid van cliëntondersteuning, die van goede kwaliteit is, te waarborgen. Hiertoe zijn aan gemeenten de financiële middelen in het fonds sociaal domein beschikbaar gesteld. Er is geen sprake van het opnieuw moeten opbouwen van de cliëntondersteuning in de toekomst.

Vraag 1

Kent u het bericht «Intercity Hanzelijn op halve snelheid»?1

Ja.

Vraag 2

Herinnert u zich het rapport «Capaciteitseffecten ERTMS level 2» waarin wordt gesteld dat de potentiële reistijdwinst tussen Lelystad en Zwolle 2 tot 2,4 minuten is bij 160 kilometer per uur op 40 kilometer van dit traject, maar dat deze winst vooralsnog niet gehaald kan worden vanwege luchtdrukproblematiek in de Drontermeertunnel die nog moet worden opgelost?2

Ja. In het rapport wordt ook geschetst dat de bijdrage van de Drontermeertunnel aan de rijtijdwinst zeer bescheiden is. In bijlage 7 van het rapport is vermeld dat de rijtijdwinst afneemt met maximaal 25 seconden als in de tunnel 140 km/u in plaats van 160 km/u wordt gereden.

Vraag 3

Hoe lang is het probleem met de Drontermeertunnel al bij ProRail bekend? Wanneer bent u hier voor het eerst van in kennis gesteld?

Het kortdurende luchtdrukverschil in de Drontermeertunnel is in de tweede helft van de zomer van 2012 aan het licht gekomen bij de door NS uitgevoerde testritten, voorafgaand aan de ingebruikname van de Hanzelijn. ProRail heeft het ministerie hiervan onmiddellijk in kennis gesteld. Naar het oordeel van NS en ProRail was er weliswaar sprake van kortdurende hinderlijke drukverschillen in de tunnel vergelijkbaar met een opstijgend vliegtuig of hoogteverschillen in bergachtige gebieden, maar niet van een gevaarlijke situatie.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de snelheidsbeperking door machinisten bij de Drontermeertunnel niet machinisten kan worden verweten, maar dat het hier gaat om een ontwerpfout van beide tunnelbuizen?

Er is geen sprake van verwijtbaar handelen van de machinisten omdat de in de dienstregeling vastgelegde rijtijd niet in het geding is door de snelheidsvermindering in de Drontermeertunnel. Evenmin is er sprake van een ontwerpfout. De tunnel is ontworpen conform alle op dat moment geldende regelgeving. Dit laat onverlet dat in de huidige situatie de drukverschillen als hinderlijk kunnen worden ervaren.

Vraag 5

Kunt u aangeven of de beide buizen van de Drontermeertunnel voldoen aan alle geldige constructienormen bij 200 kilometer per uur voor reizigerscomfort, veiligheid en interoperabiliteit, zoals die gelden op basis van de Spoorwegwet en lagere regelgeving, interne ProRail-normen en normen op grond van EU-richtlijnen? Zo nee, wat is hiervan de oorzaak? Zo ja, zal de regelgeving worden aangepast zodat reizigerscomfort, veiligheid en interoperabiliteit in tunnels wel goed worden verankerd ook wanneer gereden wordt met regulier materieel?3

De Drontermeertunnel voldoet aan alle constructienormen bij 200 kilometer per uur. Tijdens testritten met een ICE is vastgesteld dat bij 200km/h geen problemen met betrekking tot drukvariaties zijn opgetreden. Bij het ontwerp is er wel van uitgegaan dat bij snelheden hoger dan 140 km/uur er met aan drukverschillen aangepast materieel gereden zou worden. De geldende regelgeving voor interoperabiliteit speelt ten aanzien van luchtdruk in tunnels onvoldoende in op het gebruik van conventioneel materieel.
Hoewel de geconstateerde hinder geen aanleiding geeft tot onmiddellijke actie, is het voor mij wel aanleiding om de spoorsector te verzoeken om bij aanleg van nieuwe tunnels onderling af te stemmen en aanvullend rekening te houden met gewenste comfortnormen indien deze niet afdoende zijn opgenomen in de vigerende regelgeving.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de Hanzelijn door de snelheidsbeperking bij de Drontermeertunnel nog niet voldoet aan het Tracébesluit Hanzelijn waarin staat dat het hele traject (met uitzondering van de passage bij Kampen-Zuid) geschikt is voor 200 kilometer per uur?

Nee. De Hanzelijn is, met uitzondering van de bogen bij Lelystad (180 km/u) en Kampen (160 km/u) geschikt voor 200 km/u. Deze uitzonderingen zijn ook vastgelegd in het tracébesluit.

Vraag 7

Wanneer zal ProRail deze ontwerpfout herstellen zodat het reizigerscomfort wordt verbeterd, treinen niet meer met een beperkte snelheid hoeven te rijden en ook met een snelheid van 200 kilometer per uur gereden kan worden met regulier V200-geschikt materieel?

Zoals blijkt uit de antwoorden op bovenstaande vragen is er geen sprake van een ontwerpfout.

Vraag 8

Wordt de schade verhaald op de bouwer van de tunnel, aangezien het hier gaat om een «design and construct» contract?4

Uitgaande van de antwoorden op de eerder vragen zie ik hiertoe geen aanleiding.
Het geconstateerde probleem ontstaat in de wisselwerking tussen infrastructuur en materieel. ProRail heeft mij laten weten dat de aannames die hiervoor bij het ontwerp van de tunnel zijn gedaan, gebaseerd zijn op onafhankelijke expertise en contra-expertise.

Vraag 9

Waarom is in het rapport «Capaciteitseffecten ERTMS level 2» slechts gerekend met 160 kilometer per uur terwijl het Tracébesluit uitgaat van 200 kilometer per uur? Kunt u alsnog aangeven wat de reistijdwinst zou zijn bij 200 kilometer per uur, inclusief de passagemogelijkheid met deze snelheid van de Drontermeertunnel?5

In het rapport «Capaciteitseffecten ERTMS level 2»is gerekend met 160 km/u omdat uitgegaan is van het rijden met het huidige conventionele materieel.
De reistijdwinst bij 200 km/u is afhankelijk van meerdere factoren, waaronder de eigenschappen van het materieel, het tractie-energiesysteem en het beveiligingssysteem. Deze vraag is daarom niet zonder meer te beantwoorden.

Vraag 10

Is bij het ontwerp over de verdiepte ligging van het spoor in Vught rekening gehouden met de lessen van de Drontermeertunnel? Voor welke maximumsnelheid wordt deze nieuwe tunnel ontworpen?

Aangezien de verdiepte ligging Vught geen tunnel betreft, maar een open verdiepte bak is de situatie niet vergelijkbaar met de Drontermeertunnel. Ontwerpeisen met betrekking tot drukgolven zijn dan ook van een andere orde. Bij de verdere uitwerking van het ontwerp wordt met de vigerende ontwerpeisen rekening gehouden. De verdiepte ligging wordt voorbereid om in de toekomst met een maximale snelheid van 130 km/uur te kunnen rijden. Gezien de beperkte afstand tot het station ’s-Hertogenbosch, waar alle reizigerstreinen zullen stoppen, zou de rijtijdwinst bij een hogere snelheid minimaal zijn en in geen verhouding staan tot de gevolgen voor de inpassing en de kosten.

Vraag 11

Waarom is de spoortunnel bij Best slechts ontworpen voor 140 kilometer per uur, terwijl het traject Boxtel-Eindhoven één van de trajecten is die geschikt zijn voor 160 kilometer per uur? Is het mogelijk hier alsnog de snelheid te verhogen zodat er daadwerkelijk 160 kilometer per uur gereden kan worden op het hele traject Boxtel-Eindhoven, zodra hier ERTMS is ingevoerd?

De tunnel in Best is in 1993 op grond van de destijds geldende normen ontworpen als onderdeel van de spoorverdubbeling op het traject Boxtel – Eindhoven voor een maximum snelheid van 160 km/u.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Eneco laat particulieren beleggen in zijn windpark»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven op welke wijze de Autoriteit Financiële Markten (AFM) de risico’s voor beleggingen van particulieren in windparken toetst en hen hierover informeert?

Bij beleggingen, ook in windparken, is het primair de aanbieder die beleggers informeert. Als een aanbieder van effecten op grond van deel 5 van de Wet op het financieel toezicht (Wft) verplicht is een prospectus algemeen verkrijgbaar te stellen, dan wordt dit prospectus door de AFM getoetst. De AFM controleert of het prospectus volledig, consistent en begrijpelijk is. Dit geldt voor alle typen aanbiedingen van effecten die onder deze prospectusplicht vallen. Dit is niet anders voor beleggingen van particulieren in windparken.
Een prospectus is volledig als het alle informatie bevat die er volgens de Wft in moet staan, zoals de risico’s van het beleggen in de effecten. Een prospectus is consistent als de informatie die er in staat elkaar niet tegenspreekt en niet in strijd is met andere bij de AFM aanwezige informatie over de onderneming of belegging. Verder is een prospectus begrijpelijk als de informatie in het prospectus op een begrijpelijke manier is opgenomen, zodat een belegger tot wie de aanbieding van effecten gericht is de informatie snapt. Met betrekking tot de risico’s die in het prospectus beschreven worden controleert de AFM of deze volledig zijn weergegeven en te begrijpen zijn voor beleggers, zodat zij in staat zijn door middel van die beschrijving een inschatting te maken van de risico’s die zij lopen indien zij de aangeboden effecten zouden verwerven. Ten slotte controleert de AFM ook of de beschrijving van de risico’s in het prospectus consistent is met andere informatie die in het prospectus beschreven wordt of met andere informatie die bij de AFM bekend is.
Het is overigens verboden om beleggers te laten voorinschrijven op effecten waarvan het prospectus nog moet worden goedgekeurd. Het verstrekken van algemene informatie over de op handen zijnde aanbieding is wel toegestaan. Een mededeling en/of verzoek op de website aan beleggers om hun gegevens achter te laten om op de hoogte te worden gehouden over de publicatie van het prospectus is ook toegestaan voordat het prospectus is goedgekeurd.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoe rendementen van 8 tot 12% mogelijk zijn bij projecten die voor miljoenen euro’s aan belastinggeld worden gesubsidieerd, worden deze rendementen soms mee gesubsidieerd?

Windenergie wordt, net als andere vormen van hernieuwbare energie, via de SDE+ gesubsidieerd. Bij de bepaling van de in de SDE+ gehanteerde subsidiebedragen wordt uitgegaan van een redelijk rendement op het door de initiatiefnemer geïnvesteerde eigen vermogen en het door externe partijen verstrekte vreemd vermogen. Onlangs heeft het conceptadvies van Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) voor de te hanteren bedragen voor 2015 ter openbare consultatie voorgelegen. In dit conceptadvies wordt uitgegaan van 12% rendement op het eigen vermogen en 5% op het vreemde vermogen. Daarbij wordt een verhouding van 30% eigen vermogen en 70% vreemd vermogen verondersteld. Het is aan de initiatiefnemer hoe het rendement wordt ingezet. Ik teken daarbij aan dat ik het toejuich als daarbij voldoende aandacht komt voor participatie door de lokale gemeenschap, zoals ook in de onlangs gepubliceerde gedragscode van de Nederlandse Wind Energie Associatie (NWEA) is opgenomen.
Overigens bleek mij bij navraag dat de in het Financieel Dagblad genoemde en in uw vraag aangehaalde rendementen van 8 tot 12% voor omwonenden van het nieuwe windpark in de Noordoostpolder onjuist zijn. Initiatiefnemer Ventolines heeft voor haar aandeel in dit project (onderdeel Westermeerwind) wel het voornemen obligaties en certificaten van aandelen uit te geven, maar dit is nog in ontwikkeling en over rendementen is nog niets besloten. Essent, het energiebedrijf dat in het artikel als bron van de informatie werd opgevoerd, geeft aan dat zij (nog) geen plannen heeft voor het aanbieden van participatiemogelijkheden in haar aandeel in het project (onderdeel Zuidwester).

Vraag 4

Kunt u aangeven wat er gebeurt met de belegging van particulieren in een windpark en hun rendement, indien door gewijzigd beleid de subsidies naar beneden worden bijgesteld of mogelijk volledig verdwijnen?

Zoals ik ook aangaf in mijn antwoord op vraag 3 is het aan de initiatiefnemer om te bepalen hoe zij de door haar behaalde rendementen inzet. Daarbij teken ik aan dat mogelijke beleidswijzigingen ten aanzien van de subsidiëring van windenergie geen effect zal hebben op windprojecten die reeds een subsidiebeschikking hebben gekregen. Die beschikking blijft van kracht gedurende de looptijd daarvan en dat is voor windenergie 15 jaar. Een wijziging van het beleid zal dus alleen effect hebben op nieuwe windparken en ik ga er vanuit dat initiatiefnemers in dat geval dat gewijzigde beleid in hun participatiemodellen zullen meenemen. Overigens heb ik geen enkel voornemen om de systematiek van de SDE+, waarbij met inachtname van een redelijk rendement op eigen en vreemd vermogen subsidie wordt verstrekt voor hernieuwbare energie, bij te stellen.

Vraag 5

Kunt u aangeven wat er gebeurt met het rendement van deze particuliere beleggers op het moment dat de windturbines stroom opwekken terwijl er sprake is van een dusdanig overschot van elektriciteit op de markt dat de marktprijs daalt naar nul of zelfs negatief, zoals dat in Duitsland op sommige dagen het geval is?

Dat is niet aan mij, maar aan de initiatiefnemers die dergelijke beleggingsproducten willen aanbieden. Daarbij zal die initiatiefnemer ongetwijfeld rekening houden met de SDE+-systematiek. In die systematiek wordt de daadwerkelijk gerealiseerde marktprijs voor de geproduceerde elektriciteit aangevuld tot het voor de betreffende categorie geldende zogenaamde basisbedrag. Voor de marktprijs van elektriciteit wordt daarbij voor de looptijd van de subsidiebeschikking een ondergrens gehanteerd waar beneden geen aanvulling meer plaats vindt. Ingeval van dalende elektriciteitsprijzen is dit laatste een risico voor de initiatiefnemer waar, naar ik aanneem, bij het aanbieden van beleggingsproducten rekening mee zal worden gehouden. Overigens is dit risico beperkt, omdat de marktprijs voor elektriciteit slechts enkele uren per jaar in uitzonderlijke situaties nul of negatief is. Het overgrote deel van de tijd ligt de marktprijs boven de in de SDE+ gehanteerde ondergrens.

Vraag 6

Bent u bereid om de Autoriteit Financiële Markten (AFM) particuliere beleggers op voorhand te laten waarschuwen voor deze potentiële risico’s, zodat zij hun geld niet zomaar kunnen verliezen aan deze luchtkastelen? Zo nee, waarom niet?

De consument kan een investeringsbeslissing maken onder andere op basis van verstrekte informatie zoals een prospectus, advertenties en informatie via een website. Het is belangrijk dat in deze informatie voldoende aandacht wordt besteed aan de risico’s die gepaard gaan met de investering, zodat de consument een evenwichtig beeld van de investering krijgt. De AFM houdt toezicht op reclames die betrekking hebben op aanbiedingen aan het publiek. Zo ziet de AFM erop toe dat een reclame-uiting als reclame-uiting herkenbaar is en geen informatie bevat die onjuist of misleidend is. Daarbij moet de informatie in de reclame-uiting in overeenstemming zijn met de informatie die in het prospectus is of wordt opgenomen. Dit geldt dus ook als er nog geen prospectus beschikbaar is. Bij uitstek in die situatie is het natuurlijk ook van belang dat reclame-uitingen juist en niet misleidend zijn. Immers, consumenten kunnen dan nog niet alle informatie lezen in het prospectus. Daarbij waarschuwt de AFM regelmatig in algemene zin voor de risico’s die horen bij beleggen en raadt consumenten aan altijd eerst het prospectus te lezen alvorens een investeringsbeslissing te nemen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Opstelten: geen geld voor opruimen van gedumpt drugsafval»?1

Ja.

Vraag 2

Welke wettelijke beperkingen zitten er aan het voorstel van de provincie Noord-Brabant om een waarborgfonds te vormen voor grondeigenaren die slachtoffer zijn van gedumpt drugsafval en dit fonds te voeden uit de opbrengsten van de Plukze-wetgeving?

Er zijn geen wettelijke beperkingen aan het vormen van een waarborgfonds, zoals de provincie Noord-Brabant dit heeft voorgesteld. Het kabinet gaat echter zeer terughoudend om met het instellen van begrotingsfondsen. Door een begrotingsfonds worden middelen uitgezonderd van integrale besluitvorming, wat de kwaliteit van besluitvorming niet ten goede komt. Daarnaast is een begrotingsfonds vooral bedoeld voor sterk fluctuerende uitgaven over de jaargrens heen (zoals bijvoorbeeld het infrastructuurfonds). Daar is hier geen sprake van. Ook kan het oormerken van ontvangsten voor bepaalde uitgaven ten koste gaan van de doelmatigheid.
De kosten waarmee grondeigenaren worden geconfronteerd om gedumpt drugsafval op te ruimen dienen primair ten laste te komen van de dader. Er wordt daarom door politie en OM bij drugsdumpingen onderzocht of die dader kan worden achterhaald, zodat de kosten op hem kunnen worden verhaald. In een zeer recente uitspraak (6 augustus 2014) van de Raad van State is bepaald dat de grondeigenaar niet zonder meer verantwoordelijk kan worden gehouden voor drugsdumpingen die buiten zijn schuld en medeweten op zijn terrein zijn gedaan. (http://www.raadvanstate.nl/uitspraken/zoeken-in-uitspraken/tekst-uitspraak.html?id=80349&summary_only)

Vraag 3

Bent u bereid met een wetsvoorstel te komen dat deze beperkingen opheft om zo de grondeigenaren tegemoet te komen? Zo nee, welke andere oplossingen ziet u voor de dekking van de schade van de grondeigenaren?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Heeft u zicht op de kosten van het opruimen van drugsafval in de jaren 2012 en 2013?

Door de provincie Noord-Brabant worden de kosten van het opruimen van drugsafval in deze provincie op basis van beschikbare politiegegevens over het aantal dumpingen en de gemiddelde opruimkosten per dumping geschat op circa 1,5 miljoen euro in 2012 en circa 3 miljoen euro in 2013.

Vraag 1

Kent u het bericht «Tbs’er vangt 100 euro per dag door getalm van de IND»?1

Ja.

Vraag 2

Waarom wacht de IND (Immigratie- en naturalisatiedienst) zo lang met het ongewenst verklaren van deze crimineel, waardoor hij in Nederland kan blijven en ook nog 100 euro per dag krijgt?

De IND heeft maatregelen genomen om dit soort situaties te voorkomen. IND-medewerkers worden door middel van een werkinstructie aangestuurd om binnen de wettelijke beslistermijn te beslissen en de werkprocessen zijn ingericht met inachtneming van de Wet dwangsom. Dit incident vormt aanleiding voor de IND om termijnoverschrijding extra onder de aandacht te brengen.

Vraag 3

Wat doet u teneinde deze situatie en in vergelijkbare zaken zo snel mogelijk te beëindigen en de betreffende vreemdelinge(n) uit Nederland te verwijderen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat Turkije geen Turkse TBS’ers terugneemt zodat Nederland waarschijnlijk met deze gevaarlijke persoon blijft zitten? Zo ja, wat onderneemt u teneinde Turkije op andere gedachten te brengen en om dit land duidelijk te maken dat het onacceptabel is de Nederlandse samenleving met illegale Turkse criminelen op te zadelen?

Er is geen reden om aan te nemen dat Turkije tbs’ers met de Turkse nationaliteit niet terugneemt. De samenwerking tussen Nederland en Turkije op het terrein van terugkeer van vreemdelingen verloopt goed.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Diplomaat lapt boete aan z’n laars»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat ruim 54% van de diplomaten zeer zware boetes, zo zwaar dat zij door een officier van justitie zijn opgelegd, aan hun laars lapt?

Ongeveer 50% van het totaal in de jaren 2012 en 2013 vanwege verkeersovertredingen aan geprivilegieerden door middel van een strafbeschikking opgelegde geldboetes, is niet betaald. Het gaat in absolute zin om 16 onbetaalde geldboetes voor 2012 en 16 onbetaalde geldboetes voor 2013.

Vraag 3

Bent u van mening dat we in Nederland geen behoefte hebben aan asociale, over het paard getilde diplomaten die 50 kilometer te hard rijden binnen de bebouwde kom, met teveel drank op achter het stuur zitten, helemaal geen rijbewijs hebben en toch in de auto stappen en zich ook nog eens boven onze wetten verheven voelen door de boetes die voor hun gedrag worden opgelegd naast zich neer te leggen? Zo nee, waarom niet?

Conform het bepaalde in artikel 41 lid 1 van het Verdrag van Wenen inzake diplomatieke relaties en conform de zetelverdragen met in Nederland gevestigde internationale organisaties behoren buitenlandse geprivilegieerden de Nederlandse wetten en regels te respecteren. Wanneer dat niet het geval is worden zij hierop door het Ministerie van Buitenlandse Zaken aangesproken. Het blijft echter zo dat Nederland onder het Verdrag van Wenen resp. de zetelverdragen van in Nederland gevestigde internationale organisaties geen rechtsmacht heeft over diplomaten resp. andere geprivilegieerden met een absolute immuniteit.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de Nederlandse samenleving beschermd moet worden tegen lieden die andere verkeersdeelnemers in gevaar brengen? Zo nee, waarom niet?

Ja, ik ben van mening dat de Nederlandse samenleving beschermd moet worden tegen weggebruikers die andere verkeersdeelnemers in gevaar brengen. Zie tevens het antwoord op vraag 5.

Vraag 5

Zo ja, bent u nu eindelijk tot het heldere inzicht gekomen dat maatregelen als een zwarte lijst en een tankpas afpakken (terwijl er dan alsnog gedeclareerd kan worden alleen dan via een omweg) niet voldoende zijn? Zo nee, waarom niet?

Voor de groep geprivilegieerden met absolute immuniteit heeft Nederland geen rechtsmacht, noch kan Nederland in of buiten rechte handhavend optreden. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft uitvoerig gekeken naar mogelijkheden om geprivilegieerden aan te spreken op onacceptabel gedrag, zonder dat daarmee afbreuk wordt gedaan aan de verdragsrechtelijke verplichtingen die Nederland heeft.
De maatregelen die het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft aangekondigd (Kamerstuk II 33 750-V, nr. 70) maken het mogelijk om geprivilegieerden effectiever aan te sporen de Nederlandse wet- en regelgeving te respecteren en uitstaande boetes te betalen. Dit zal tevens bijdragen aan de verkeersveiligheid.

Vraag 6

Zo ja, bent u alsnog bereid om het beleid, zoals dat in de Verenigde Staten jegens asociale diplomaten geldt, hier in te voeren, zoals verwoord in de op 21 november 2013 ingediende motie-Helder over maatregelen tegen niet-betaling van parkeerboetes door diplomaten?2 Zo nee, waarom niet?

In mijn brief van 23 april (Kamerstuk II 33 750-V, nr. 70) heb ik uiteengezet waarom dit beleid voor de Nederlandse praktijk niet geschikt is.

Vraag 1

Kent u het bericht «Ziekenhuis betaalt fop-adviseur vier ton»?1 Herinnert u zich eerdere vragen over schijnconstructies?2

Ik ken het bericht.
De in de voetnoot genoemde bron verwijst naar eerdere, aanvullende vragen aan de Minister van VWS en die van BZK over de vertrekregelingen van enkele bestuurders in de gezondheidszorg.

Vraag 2

Bevat het genoemde bericht feitelijke onjuistheden? Zo ja, welke?

In de WNT is in artikel 5 het toezicht en de handhaving geregeld. De Minister van VWS heeft dat voor het beleidsveld van VWS verder georganiseerd en ondergebracht bij het CIBG. Naar aanleiding van het bericht is deze kwestie conform de toezichtprocedure door het CIBG onderzocht. Daarvoor is een protocol afgewerkt dat er op gericht is om alle feiten, cijfers, omstandigheden en andere relevante informatie boven water te krijgen en zorgvuldig hoor- en wederhoor toe te passen. Volgens de Minister van VWS blijkt uit het rapport van bevindingen van het CIBG dat betrokkene wel degelijk als topfunctionaris in de zin van de WNT moet worden gekwalificeerd omdat hij als zodanig heeft opgetreden, maar dat de afspraken over zijn beloning zijn gemaakt voor de inwerkingtreding van de WNT waardoor het overgangsrecht van toepassing is. Het CIBG concludeert dat er in 2013 geen feitelijke overschrijding van de WNT was en dat handhaving niet aan de orde is. Het rapport is voor de Minister van VWS aanleiding om het Kennemer Gasthuis te vragen van betrokkene alsnog op de juiste manier, dus als topfunctionaris, de WNT-gegevens te verantwoorden. Overigens wil ik er op wijzen dat de bezwaartermijn voor het rapport nog loopt.

Vraag 3

Deelt u de mening dat, indien er werkelijk sprake is van een beloning van € 382.400 en kosten die mogelijk oplopen tot € 500 á 600.000, er sprake is van een excessieve beloning die op geen enkele wijze te rechtvaardigen valt? Zo ja, waarom vindt u dit? Zo nee, waarom vindt u dit niet?

In 2013 is er volgens de Minister van VWS inderdaad een vergoeding voor de betrokken interim-mer verantwoord van € 382.400. Een beloning van deze omvang is meer dan hetgeen een reguliere topfunctionaris zou kunnen hebben verdiend onder het normeringsregime van de WNT. De vergoeding vindt in dit geval zijn basis in een overeenkomst die voor de inwerkingtreding van de WNT is aangegaan.

Vraag 4

Is het waar dat het Kennemer Gasthuis (KG) deze zogenoemde «interim-adviseur» € 382.400 heeft betaald? Hoe hoog is het totaalbedrag dat betaald is, dus inclusief btw en de betaling aan Boer en Croon? Hoe verhoudt deze excessieve betaling zich tot de WNT?3

Volgens de Minister van VWS blijkt uit het rapport van bevindingen dat dit het bedrag is dat aan Boer en Croon is betaald, exclusief BTW, voor de inzet van de betrokken interim-mer. Volgens de WNT hoeft de BTW niet te worden verantwoord noch een eenmalige bemiddelingsfee voor het vinden van de geschikte kandidaat.

Vraag 5

Is het waar dat de WNT te omzeilen valt door de naam van een functie te veranderen, bijvoorbeeld in «adviseur» in plaats van «bestuurder»? Zo ja, waarom is dat zo, en wordt hierdoor niet de weg geopend naar schijnconstructies die de werking van de WNT ondermijnen? Zo nee, waarom niet?

De feitelijke omstandigheden zijn leidend. Dat betekent dat iemand die als topfunctionaris optreedt, maar formeel geen bestuurder/topfunctionaris is, toch als topfunctionaris in de zin van de WNT kwalificeert en derhalve aan de in de WNT neergelegde bezoldigingsnorm moet voldoen. Dat is in een concreet geval vast te stellen, zoals ook in deze casus blijkt. De WNT is op dat punt sluitend.

Vraag 6

Zijn de feitelijke werkzaamheden of de functienaam leidend voor het van toepassing zijn van de WNT? Indien de functienaam leidend is, wanneer kan de Kamer een aanpassingsvoorstel WNT verwachten om dit gat – met terugwerkende kracht – te dichten?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Hoe verhoudt het feit dat de genoemde functionaris in januari 2013 nog in het kader van de versterking van de Raad van Bestuur werd genoemd, en naast vaste leden van die raad werd gepresenteerd, zich tot het feit dat hij nu ineens als interim-adviseur wordt opgevoerd?4

Zie antwoord op vraag 2.

Vraag 8

Is hier sprake van een constructie die naar de letter van de wet- en regelgeving toegestaan is? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet en wat zijn de gevolgen van dat niet toegestane handelen?

Zie het antwoord op de vragen 5 en 6.

Vraag 9

Zijn juridische stappen tegen KG en de bestuurder in kwestie mogelijk? Zo ja, wie kan die stappen zetten, en welke rol kunt u daarin spelen? Zo nee, waarom niet?

Als er sprake is van overtreding van de WNT kan de Minister van VWS handhavend optreden. Zie verder het antwoord op vraag 2.

Vraag 10

Deelt u de mening dat, indien de in het bericht genoemde bedragen waar zijn, en de functieomschrijving is vormgegeven met de intentie de WNT te omzeilen, het ziekenhuis, de functionaris en het genoemde bedrijf blijk geven van een wijze van denken en handelen die in geen verhouding staat tot het doel van de zorg? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

De onder de WNT vallende instellingen hebben allen de verantwoordelijkheid de wet juist en volledig na te leven. De samenleving mag daar op rekenen. Om dat zeker te stellen, is er in de wet voor gekozen om een belangrijke rol toe te bedelen aan het jaarverslaggevingsdocument, het accountantstoezicht daar op en de publicatieverplichting van de jaarverslaggeving. Als sluitstuk is er een toezichtinstrumentarium beschikbaar dat in dit geval ook is ingezet. Voor de uitkomst daarvan kan worden verwezen naar het antwoord op vraag 2.

Vraag 11

Past de beloning aan bestuurder in kwestie binnen de Beloningscode Bestuurders Zorg (BBZ), zoals KG in januari 2013 meldde?5 Zo ja, deelt u dan de mening dat die code de maatschappelijke opvattingen over beloningen op geen enkele manier nog weergeeft, en welke conclusies trekt u daaruit? Zo ja, welke acties onderneemt u om deze code drastisch bij te stellen?

De BBZ is in 2009 tot stand gekomen met een zware inbreng van VWS daarin. Wanneer de WNT was ingevoerd zoals die was ingediend (dus met de zorg in regime 2, de sectorale norm) zou de BBZ in regelgeving zijn omgezet. Nu de zorg in regime 1 terecht is gekomen, kon dat niet omdat het absolute maximum in de BBZ hoger lag dan de WNT-norm. Daarom gold in de zorg in 2013 de combinatie van BBZ én het maximum van de WNT-norm. Voorzover de BBZ een hogere uitkomst kende dan de WNT-norm gold vanaf 1 januari 2013 voor oude gevallen het overgangsrecht van de WNT en voor nieuwe gevallen de WNT-norm. In 2014 zijn, met de WNT-norm als maximum, gestaffelde normen van kracht geworden in de zorg waardoor ook de BBZ-klassen lager dan de WNT-norm niet langer geldend waren voor nieuwe gevallen. Ook hier geldt weer overgangsrecht voor bestaande gevallen.
Gezien deze historie heeft de Minister van VWS dus geen aanmerkingen op de BBZ. De door u gevraagde bijstelling van de code is inmiddels niet meer aan de orde omdat die voor nieuwe gevallen dus helemaal niet meer geldt.
Handhaving op naleving van de BBZ is geen taak van de rijksoverheid. Er is dus ook niet onderzocht hoe de beloning zich verhield tot de normen uit de BBZ.

Vraag 1

Wat vindt u ervan dat Transvision, de uitvoerder van het Valysvervoer, geen garantie geeft op solovervoer? Kunt u uw antwoord toelichten?1

Het Valysvervoer is voor veel mensen een zeer belangrijke voorziening. De voorziening bevordert de participatie van mensen met een (mobiliteits)beperking in de samenleving. Ik vind het van groot belang deze voorziening in stand te houden, nu en in de toekomst, voor die mensen wiens participatie voor een deel van deze voorziening afhangt. Uitgangspunt in de overeenkomst tussen het Ministerie van VWS en de uitvoerder van Valys was en is dat dit vervoer gecombineerd mag worden uitgevoerd. Dit uitgangspunt draagt er aan bij dat – gegeven de daartoe beschikbare middelen – zo veel mogelijk mensen van Valys gebruik kunnen maken. Gecombineerd vervoer is in lijn met het «normale» openbaar vervoer. Het uitgangspunt van gecombineerd vervoer is niet nieuw en ook met het oog op de lopende overeenkomst destijds wederom opgenomen in het programma van eisen van de aanbesteding dat door mij is afgestemd met de cliëntorganisaties en ook is gedeeld met uw Kamer.
Begin dit jaar is gebleken dat door de vorige vervoerder in substantiële aantallen bijzondere indicaties, zoals «solovervoer» en «voorin zitten», zijn afgegeven aan pashouders. Ik merk op dat het hier niet om formele «indicaties» gaat. Het Vaysvervoer kent op grond van de overeenkomst tussen vervoerder en VWS niet de mogelijkheid van bijzondere indicaties. Ik betreur dat deze situatie is ontstaan zonder dat daar een juridische basis aan ten grondslag ligt en daarover overleg heeft plaatsgevonden met de opdrachtgever.
De huidige geschatte omvang in combinatie met de aanzuigende werking van dit privilege zie ik als een reëel risico voor de houdbaarheid van de voorziening en een stabiele hoogte van het beschikbare kilometerbudget voor de overige reizigers. Wanneer de budgettaire kaders van het Valysvervoer overschreden dreigen te worden ben ik genoodzaakt een verlaging van het persoonlijk kilometerbudget door te voeren, hetgeen ik zeer onwenselijk zou vinden. Ik hecht er aan dat Valys ook in de toekomst voor mensen die hierop aangewezen zijn behouden blijft. Na overleg met de vervoerder is daarom besloten om de betreffende pashouders begin april te informeren dat er binnen het Valysvervoer geen recht op dit soort privileges is. Op grond van de overeenkomst bestaat en bestond er geen recht op bijzondere indicaties. Transvision bepaalt dus niet zelfstandig of pashouders recht hebben op bijzondere indicaties, maar voert haar verplichtingen uit conform de overeenkomst met VWS.

Vraag 2

Sinds wanneer heeft Transvision bepaald dat er geen garantie meer is op solovervoer? Bent u bereid dit uit te zoeken en de Kamer hierover te informeren? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Mag Transvision zelf bepalen om geen garantie meer te geven op solovervoer? Zo ja, waarom? Zo nee, bent u bereid maatregelen te treffen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Kunt u begrijpen dat mensen het heel vervelend vinden als zij voor een simpele taxirit met meerdere personen moeten reizen, waardoor de taxirit zelfs anderhalf uur of langer kan duren dan noodzakelijk is? Kunt u uw antwoord toelichten?

Ik kan me goed voorstellen dat veel mensen het liefst rechtstreeks naar hun bestemming reizen. Dat geldt voor vrijwel iedereen. Echter, om deze voorziening voor voldoende mensen te behouden is het Valysvervoer, net als het «normale» openbaar vervoer, gecombineerd vervoer. Voor pashouders die in het verleden een «bijzondere indicatie» hebben ontvangen begrijp ik dat het ter discussie stellen van dit zogenaamde «verworven recht» voor hen een vervelende boodschap kan zijn. Ik vind dit echter een noodzakelijke stap. Voor de betreffende pashouders betekent dit niet dat de vervoerder geen rekening meer zal houden met zijn of haar voorkeuren en persoonlijke kenmerken. In de afgelopen maanden is gebleken dat de huidige vervoerder Transvision aan vrijwel alle verzoeken daartoe heeft kunnen voldoen. Samen met Transvision en cliëntenorganisaties zal ik dit de komende periode blijven volgen.

Vraag 5

Kunt u begrijpen dat het heel hinderlijk is als iemand Valysvervoer nodig heeft voor een ziekenhuisbezoek, maar eigenlijk altijd in onzekerheid zit of diegene wel op tijd aankomt, zeker gezien er geen garantie meer is op solovervoer? Kunt u uw antwoord toelichten?

Het Valysvervoer betreft sociaal-recreatief vervoer. Indien iemand voor behandeling naar een ziekenhuis moet zijn daar andere vervoersvoorzieningen voor beschikbaar. De cliënt kan zich hiervoor in de meest gevallen wenden tot zijn zorgverzekeraar op grond van de Zvw. Binnen het Valysvervoer wordt enkel bij een uitvaart, huwelijk of ketenrit (voor de overstap tussen taxi en trein) een aankomsttijd gegarandeerd door de vervoerder. Dit is tevens opgenomen in het programma van eisen dat ten grondslag ligt aan de huidige vervoersovereenkomst.

Vraag 6

Kunt u zich voorstellen dat het voor veel mensen lastig is om een lange tijd in een taxi te zitten in verband met bijvoorbeeld incontinentieproblemen, ademhalingsproblemen, beperkte zittijd e.d.? Waarom houdt Transvision hier geen rekening mee?

Zie mijn reactie op vraag 4. De persoonlijke kenmerken van reizigers kunnen worden gemeld bij het aanvragen van een rit. Daar waar nodig en mogelijk zal de vervoerder de wensen zoveel mogelijk honoreren.

Vraag 7

Is het waar dat als een persoon aangeeft een solorit te willen, bijvoorbeeld vanwege een bijzondere gelegenheid, Transvision op de dag van de taxirit alsnog kan bepalen om andere personen mee te nemen, ook als is dit niet afgesproken? Kunt u uw antwoord toelichten?

Binnen het Valysvervoer wordt bij een uitvaart, huwelijk of ketenrit (voor de overstap tussen taxi en trein) een aankomsttijd gegarandeerd door de vervoerder. Net als bij andere ritten kan de vervoerder in deze gevallen de ritten combineren met andere passagiers. Dit is in overeenstemming met het aan het Valysvervoer ten grondslag liggende programma van eisen.

Vraag 8

Bent u bereid ervoor te zorgen dat solovervoer weer een garantie wordt in het Valysvervoer? Zo ja, wanneer gaat u dat regelen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Ziekenhuizen kunnen doorverwijzingen darmkanker niet aan?»1

Ja.

Vraag 2

Welke verklaring heeft u voor het feit dat bijna driemaal zo vaak wordt doorverwezen als vooraf werd verwacht?

De oorzaak voor het hoge aantal verwijzingen is drieledig.
Allereerst is de opkomst hoger dan verwacht: in de eerste maanden deed 68% van de doelgroep mee, terwijl we op basis van de proefbevolkingsonderzoeken gemiddeld 60% deelname verwachtten. Dat is dus positief.
Ten tweede zijn we begonnen met de oudste doelgroep, de 75 en 76-jarigen. Bij de oudere doelgroep komt vaker kanker voor en dus is het verwijscijfer hoger. Intussen worden ook 63, 65 en 67-jarigen uitgenodigd, maar dan blijft het verwijscijfer wat hoger dan we op termijn bij de hele doelgroep van 55–75-jarigen verwachten. We zijn met deze leeftijdscategorieën begonnen, omdat de screening voor hen het meest effectief is.
En ten derde blijkt de test gevoeliger dan gedacht. Dat zien we ook in een aantal andere landen die met een ander type test werken. Fabrikanten blijven hun testen steeds verbeteren.

Vraag 3

Maakt u zich zorgen over ziekenhuizen die de grote vraag naar vervolgonderzoeken niet aan kunnen? Om hoeveel ziekenhuizen gaat het?

Nee, ik maak me geen zorgen. Er zijn op dit moment geen lange wachttijden bij de ziekenhuizen. Zodra in het landelijke afsprakenpunt werd gesignaleerd dat de wachttijden opliepen, is het aantal uitnodigingen teruggebracht. Dat betekent dat de monitoring werkt.

Vraag 4

Wat betekent het onverwacht grote aantal doorverwijzingen voor de tijd tussen ontlastingstest en vervolgonderzoek? In hoeverre vindt u deze «wachttijd» redelijk voor burgers?

De wachttijd is korte tijd hoger geweest dan waarnaar we streefden. Het liep op met een uitschieter van twee maanden. Drie weken van de uitslag tot de intake voor het vervolgonderzoek, de coloscopie, is als redelijke tijd afgesproken. De wachttijd is meteen teruggebracht toen bleek dat deze opliep, door tijdelijk minder mensen uit te nodigen.

Vraag 5

Welke maatregelen neemt u om de onzekere periode tot aan het vervolgonderzoek voor burgers met een positieve ontlastingstest te beperken?

De wachttijd is al teruggebracht door tijdelijk minder mensen uit te nodigen. Maar bij deze deelname en dit verwijscijfer zou er onvoldoende capaciteit zijn om de beoogde leeftijdsgroepen voor 2014 dit jaar uit te nodigen. Het RIVM heeft de betrokken coloscopiecentra gevraagd of ze extra capaciteit beschikbaar kunnen stellen.
Bovendien is de afkapwaarde van de test verhoogd. De test blijkt gevoeliger dan we hadden berekend. Daardoor worden weliswaar meer kankers gevonden, maar daarvoor sturen we op dit moment verhoudingsgewijs teveel mensen door voor vervolgonderzoek. We wilden weer teruggaan naar de verhouding tussen gevonden afwijkingen en foutpositieve uitslagen zoals op basis van het advies van de Gezondheidsraad werd verwacht. Dat kan met deze test door de afkapwaarde aan te passen. Uit de analyses van de eerste resultaten van het bevolkingsonderzoek bleek dat de test minder gevoelig afgesteld kan worden zonder teveel gevallen van kanker te missen. Hiermee kan het verwijspercentage omlaag.
Nu we de afkapwaarde aanpassen, verwachten we door het lagere verwijscijfer de hele doelgroep voor dit jaar ook daadwerkelijk te kunnen uitnodigen. In de komende periode kan het zijn dat mensen iets langer dan drie weken moeten wachten of iets verder moeten reizen, maar de screeningsorganisaties doen er alles aan om de beschikbare capaciteit zo goed mogelijk te vullen zonder de burgers te lang in onzekerheid te laten.

Vraag 6

Welke daling in het aantal vervolgonderzoeken verwacht u bij de door u ingestelde verhoging van de drempelwaarde? Op welke wetenschappelijke onderbouwing is dit gebaseerd?

We verwachten dat het percentage vervolgonderzoeken in de tweede helft van 2014 daalt tot de 6% die de Gezondheidsraad adviseerde op basis van de proefbevolkingsonderzoeken, waarbij we een vergelijkbaar aantal afwijkingen hopen te vinden. Dit is onder andere gebaseerd op onderzoek van Erasmus MC en het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis op basis van de eerste resultaten van het bevolkingsonderzoek.2 Daarnaast is gekeken naar de resultaten in andere landen. In Ierland en Schotland is dezelfde oplossing gekozen.

Vraag 7

Heeft u inzicht in de kosteneffectiviteit op lange termijn bij verhoging van de drempelwaarde voor vervolgonderzoek? Zo ja, hoe verhoudt zich dit tot de kosteneffectiviteit van de drempelwaarde, zoals gebruikt in de proefbevolkingsonderzoeken? Zo nee, bent u bereid hier onderzoek naar te doen?

Het verhogen van de afkapwaarde brengt het bevolkingsonderzoek weer in de balans tussen doorverwijzingen en gevonden afwijkingen zoals we die voor ogen hadden. Ik verwacht daarom dat deze maatregel de (kosten)effectiviteit weer meer in lijn brengt met de berekeningen op basis van de proefbevolkingsonderzoeken. Vanzelfsprekend wordt in de eerste plaats de effectiviteit gemonitord en geëvalueerd. Ik verwacht de eerste rapportage in het najaar en zal u op de hoogte houden. Daarnaast laat ik ook de kosteneffectiviteit onderzoeken.

Vraag 1

Wat vindt u ervan dat het Kennemer Gasthuis de Wet normering topinkomens (WNT) wil ontduiken door haar bestuurder «interim-adviseur» te noemen, en deze man veel meer dan 130% van het ministerssalaris betaalt?1

Zie het antwoord op vraag 2 uit de vragenset van de PvdA.

Vraag 2

Waarop baseerde u uw antwoord dat u er vertrouwen in had dat het Kennemer Gasthuis deze man volgens de wet zou belonen? Had u dit afgestemd met het ziekenhuis? Zo neen, op welke bron baseerde u uw antwoord?2

Ten tijde van uw vraag (17 januari 2013) en ook volgens diezelfde vraag, was er toen sprake van een aanstelling als bestuurder. En het was algemeen bekend dat de Wnt op 1 januari 2013 in werking was getreden. Ik denk dat ik er van uit mag gaan dat iedereen de wet naleeft. Indien er twijfel is, is er een toezichtsinstrumentarium beschikbaar.

Vraag 3

Hoe oordeelt u over de reactie van het ziekenhuis dat deze man zijn geld «waard» is? Erkent u dat deze reactie tekenend is voor de verziekte bestuurscultuur in de zorgsector?3

Iedere werknemer voegt waarde toe aan een organisatie. De beloning van werknemers is over het algemeen gebaseerd op hun functiezwaarte en de daaraan verbonden functiewaardering. Daardoor ontstaat een consistent loongebouw met logische onderliggende beloningsverhoudingen die gelegitimeerd worden door het verschil in functiezwaarte. Alle werknemers hebben dan een toegevoegde waarde die groter is dan hun loonkosten. Maar meestal is het onduidelijk/ondoenlijk om de toegevoegde waarde binnen een organisatie precies toe te rekenen aan de verschillende werknemers.
In dit specifieke geval speelt dan voor het loongebouw ook nog het kader mee dat in de Wnt is vastgesteld. In dat licht is de reactie van het ziekenhuis waar u aan refereert, een verkeerde.

Vraag 4

Kunt u uitleggen dat een interimmer die 250 gedwongen ontslagen op zijn conto heeft zijn topsalaris «waard» is? Geldt tegenwoordig «hoe meer mensen je ontslaat, hoe hoger de beloning»? Kunt u uw antwoord toelichten?

De relatie die u in uw vraag legt, kan ik niet delen. Voor de wijze waarop ik vind dat een beloning moet worden vastgesteld, verwijs ik u naar mijn antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Klopt het dat deze interim-adviseur ook nog eigen adviseurs met hoge beloningen heeft meegenomen? Bent u bereid dit uit te zoeken? Zo neen, waarom niet?

Het is niet mijn taak om de bedrijfsvoering van zorginstellingen door te lichten. Het is mijn taak om er op toe te zien dat er kwalitatief verantwoorde zorg wordt geleverd, tegen aanvaardbare prijzen.

Vraag 6

Hoeveel verdient adviesbureau Boer en Croon aan deze interim-adviseur?

Dat is mij niet bekend.

Vraag 7

Hoe beoordeelt u de handelwijze van Boer en Croon in relatie tot zijn eigen gedragscode die vermeldt: «Vergoedingen: redelijk en rechtmatig. We streven er altijd naar de geleverde prestaties in balans te laten zijn met de prijs die hiervoor wordt betaald. Een vergoeding moet redelijk en rechtmatig zijn en in verhouding staan tot de geleverde kwaliteit van onze dienstverlening en verantwoordelijkheden die wij aanvaarden.»?4

Het is niet aan mij om daar een oordeel over te vellen. Wat volgens het kabinet een redelijke vergoeding voor topfunctionarissen in de publieke en de semipublieke sectoren is, is inmiddels met de Wnt vastgelegd.

Vraag 8

Hoeveel adviseurs/bestuurders detacheert Boer en Croon in de zorgsector? Hoe is het met de beloning van deze adviseurs/bestuurders gesteld? Bent u bereid dit te onderzoeken? Zo neen, waarom niet?

Zie mijn antwoord op vraag 5.

Vraag 9

Welke andere adviesbureaus leveren (interim) bestuurders aan de zorgsector? Bent u bereid hier navraag naar te doen bij de NVZ, Actiz, VGN en andere werkgeversorganisaties in de zorg?

Zie mijn antwoord op vraag 5.

Vraag 10

Worden de Boer en Croon-fop-contracten om de WNT te omzeilen door meer adviesbureaus toegepast? Als u dit niet weet, wilt u dit dan uitzoeken?

Zie het antwoord op vraag 5. Ik zal bekijken of het controleprotocol voor de jaarverslagen van de zorginstellingen op dit punt aanscherping behoeft zodat degenen die als topfunctionaris optreden, ook als topfunctionaris worden verantwoord.

Vraag 11

Vindt u dat er plaats is voor adviesbureaus die interim-adviseurs/bestuurders leveren aan zorginstellingen, terwijl zij vinden dat de Wet normering top inkomens niet voor hen geldt? Zo neen, hoe gaat u deze adviesbureaus in de toekomst weren? Zo ja, kunt u dat uitleggen?

Ik wil er op wijzen dat VWS geen rol heeft in de personele beslissingen die op instellingsniveau worden genomen. Het verlenen van keurmerken aan advies-, interim- en uitzendbureaus zie ik niet als een van mijn taken. Wat de toepasbaarheid van de Wnt betreft, geldt niet de mening van een adviesbureau, maar geldt de wet. Zie ook mijn antwoord op vraag 5.

Vraag 12

Erkent u dat door uw besluit dat de jaarrekeningen van ziekenhuizen dit jaar geen goedkeurende verklaring behoeven er geen publicatieplicht geldt, waardoor er geen inzicht in de beloningen van bestuurders bij ziekenhuizen zal komen? Vindt u dit wenselijk? Zo neen, hoe gaat u wel inzicht in de beloningen eisen? Zo ja, kunt u dat uitleggen?

Hier is sprake van een misverstand. De Wnt-gegevens over 2013 van alle zorginstellingen moesten gewoon op de uiterste datum in de Wnt genoemd (1 juli), worden aangeleverd, voorzien van een accountantsverklaring.

Vraag 1

Meent het kabinet dit echt?1

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Belasting loert op winst WK-pooltje»? 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de Belastingdienst winsten van boven de 454 euro wil gaan belasten?

De uit de Wet op de kansspelbelasting voortvloeiende belastingplicht bij (voetbal) poules houdt in, dat bij een prijs van meer dan € 454,00 in poules buiten de privésfeer het gehele bedrag van die prijs belast is en dat de organisator van de poule 29% kansspelbelasting moet inhouden en dit bedrag moet afdragen aan de Belastingdienst. Als sprake is van een poule die wordt georganiseerd onder een groep vrienden, collega’s of familieleden waar anderen buiten deze groep niet aan mee mogen doen, dan is geen kansspelbelasting verschuldigd. Over prijzen met een waarde van € 454,00 of minder hoeft daarnaast ook in poules buiten de privésfeer geen kansspelbelasting te worden betaald.

Vraag 3

Indien u de voorgaande vraag bevestigend hebt beantwoord: is de Belastingdienst de weg nu volkomen kwijt?

Zoals ik ook in mijn antwoord op de vraag van het Kamerlid Koolmees heb gesteld, is het beslist niet zo dat de Belastingdienst nu actief jacht maakt op Nederlanders die in familie- of vriendenkring een WK-poule organiseren. De dienst heeft andere prioriteiten. Het WK voetbal in Brazilië is een groot feest, waaraan velen plezier beleven. Het invullen van een WK-poule draagt daaraan bij. De Belastingdienst gaat deze vreugde uiteraard niet bederven door nu actief op zoek te gaan naar mogelijke overtreders van de kansspelbelastingregels.
Tot slot, ook vanuit het kabinet worden de verrichtingen van ons nationale elftal met grote belangstelling gevolgd. Binnen het kabinet wordt echter geen poule georganiseerd, maar bestaat de stellige verwachting dat het Nederlands elftal wereldkampioen wordt. Wij wensen hen daarbij veel succes.

Vraag 4

In hoeverre deelt u de visie dat het belasten van onschuldige wk-pooltjes op het werk raakt aan het belachelijke?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Zijn bejaardenbingo’s en lotenacties van bijvoorbeeld tafeltennisverenigingen vanaf nu ook fair game voor de fiscus?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Welke maatregelen bent u van plan te treffen teneinde te voorkomen dat de Belastingdienst daadwerkelijk overgaat tot het belasten van wk-pooltjes op het werk?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u het bericht «VS willen meer veiligheid luchthavens Europa»?1

Ja

Vraag 2

Is het waar dat de Amerikaanse regering aandringt op verscherpte veiligheidsmaatregelen op bepaalde buitenlandse luchthavens waar rechtstreekse vluchten naar de VS vertrekken? Zo ja, vallen hier ook Nederlandse luchthavens onder?

De Amerikaanse overheid heeft luchtvaartmaatschappijen die rechtstreekse vluchten verzorgen van bepaalde buitenlandse luchthavens naar bestemmingen in de Verenigde Staten verzocht om extra beveiligingsmaatregelen te nemen. Schiphol is de enige Nederlandse luchthaven waarop dit van toepassing is.

Vraag 3

Is het waar dat terreurbewegingen werken aan bommen die geen metaal bevatten? Zo ja, zijn er aanwijzingen dat getracht wordt om deze bommen via Nederlandse vliegvelden aan boord van Amerikaanse of Europese vliegtuigen te brengen?

Het gebruik van niet-metalen explosieven door terroristische groeperingen is een bekende methode getuige onder meer het incident op 25 december 2009 met vlucht NW 253 van Schiphol naar Detroit. Er wordt daarom al langer rekening gehouden met het mogelijk gebruik van deze methode.
Met de Verenigde Staten en andere internationale partners bestaat continu overleg over actuele ontwikkelingen en de dreigingssituatie. In het licht daarvan wordt bekeken of aanvullende maatregelen nodig zijn waarbij in de overwegingen steeds het reeds hoge beveiligingsniveau op Schiphol wordt meegenomen. Dit geldt in het bijzonder voor vluchten naar de VS, waarvoor in Nederland structureel een aantal extra maatregelen van kracht zijn.

Vraag 4

Zijn er reeds concrete maatregelen genomen om de veiligheidsmaatregelen te verscherpen? Zo neen, waarom niet?

Per 8 juli zijn op de luchthaven Schiphol in het licht van de actuele situatie een aantal aanvullende beveiligingsmaatregelen van kracht op vluchten naar de Verenigde Staten.

Vraag 1

Bent u bekend met onderstaand bericht?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat boerka’s een veiligheidsrisico inhouden, zeker nu de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) geconcludeerd heeft dat het risico op islamitische aanslagen enorm is toegenomen?2 Zo nee, waarom niet?

Het kabinet acht het dragen van alle gelaatsbedekkende kleding (niet alleen het dragen van een boerka) onwenselijk, op plaatsen waar die kleding de onderlinge communicatie ernstig kan belemmeren.
Ter uitvoering van het Regeerakkoord «Bruggen slaan» van 29 oktober 2012 wordt thans door de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een wettelijk verbod op het dragen van gelaatsbedekkende kleding in het onderwijs, de zorg, het openbaar vervoer en overheidsgebouwen voorbereid.

Vraag 3

Deelt u de mening dat boerka’s in het openbaar vervoer een groot gevoel van onveiligheid veroorzaken bij andere passagiers? Zo nee, waarom niet?

Zie mijn antwoord bij vraag 2.

Vraag 4

Bent u op de hoogte van de recente uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens dat Frankrijk de boerka mag verbieden? Zo ja, waarom is het kabinet nog steeds niet bereid om zo'n achterlijk symbool van de islam te verbieden in Nederland en de motie-Wilders3 conform de wens van de Kamer alsnog uit te voeren? Zo nee, waarom niet?

Ja. Zie ook mijn antwoord bij vraag 2.

Vraag 5

Bent u bereid de betreffende buschauffeur een compliment te geven voor zijn of haar daadkrachtige optreden om de veiligheid en het reiscomfort van de overige passagiers te waarborgen door de vrouw in een boerka te weigeren? Zo nee, waarom niet?

Nee. De vervoervoorwaarden van het betreffende vervoerbedrijf stelt geen eisen aan de reizigers ten aanzien van gelaatsbedekkende kleding. Volgens de bedrijfsregels van de vervoerder had de boerka-draagster op dezelfde manier behandeld moeten worden als alle andere reizigers. Daarom hebben de chauffeur en het vervoerbedrijf excuses voor het voorval aangeboden.

Vraag 1

Klopt het bericht dat tijdens het defilé van de Nederlandse Veteranendag een toeschouwer met de zogenoemde Morgenstervlag is gearresteerd?1 Zo ja, wat is er voorgevallen en waarom is deze toeschouwer gearresteerd?

Dit klopt. Tijdens het defilé van de Nederlandse Veteranendag merkten politiefunctionarissen op dat een toeschouwer, die zich onder het publiek bevond, trachtte over een hekwerk heen te klimmen. Dit hekwerk werd gebruikt om een beveiligde zone af te zetten, die niet toegankelijk was voor het publiek. De toeschouwer is aangehouden omdat hij zich begaf op een weg die was afgezet in het belang van de openbare orde en veiligheid. Op het politiebureau is een bekeuring aan hem uitgereikt en vervolgens is hij heengezonden.

Vraag 2

Heeft het dragen van deze vlag een rol gespeeld bij deze arrestatie? Klopt het dat het Comité Nederlandse Veteranendag besloten heeft dat de Morgenstervlag niet meer getoond mag worden? Zo ja, waarom is besloten een officieel bij Koninklijk Besluit vastgestelde vlag in de ban te doen en is dit een eigenstandige beslissing geweest van het Comité?

De toeschouwer is niet aangehouden voor het voeren van de Morgenstervlag, maar voor het klimmen over een hekwerk. Het dragen van de vlag heeft geen rol gespeeld bij deze arrestatie.
De organisatie van de Veteranendag valt onder de verantwoordelijkheid van het Comité Nederlandse Veteranendag. Het veteranendefilé maakt deel uit van deze dag. In september 2013 heeft het comité besloten om vanwege het formele karakter van het defilé, voortaan alleen regimentsvlaggen toe te staan en geen andere uitingen of boodschappen. Dit geldt voor alle veteranen.
Op het Malieveld staat het veteranen wel vrij om deze vlag of andere uitingen te dragen. Er is dus geen sprake van een verbod. Het comité heeft dit met de veteranenverenigingen besproken en zij hebben hiermee ingestemd. De Minister van Defensie heeft dit ook gemeld aan uw Kamer tijdens het notaoverleg Veteranen van 23 juni jl.

Vraag 3

Voldoet deze arrestatie aan de vereisten van proportionaliteit en subsidiariteit? Deelt u de mening dat hierbij de vrijheid van meningsuiting in het geding is en een terughoudender aanpak in de rede ligt? Zo nee, waarom niet?

Het optreden van de politie tijdens de Veteranendag vond plaats onder gezag van de burgemeester van Den Haag waar het openbare ordehandhaving betreft en onder gezag van het Openbaar Ministerie waar het de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde betreft. Het is in eerste instantie aan het lokale gezag om een oordeel te geven over hetgeen er is gebeurd.
Aangezien de toeschouwer werd aangehouden omdat hij over een hekwerk probeerde te klimmen en niet omdat hij een vlag bij zich droeg, is de vrijheid van meningsuiting hier niet in het geding.

Vraag 4

Deelt u voorts de mening dat het op een bestendige gedragslijn begint te lijken eerst te arresteren en achteraf excuses aan te bieden? Is deze arrestatie exemplarisch voor de wijze waarop wordt omgesprongen met demonstranten tijdens nationale evenementen? Zo nee, waarom niet? Bent u bereid bij de voorbereiding van dergelijke nationale evenementen vooraf af te wegen hoe zal worden ingegrepen bij demonstraties?

Dit betreft een op zichzelf staande zaak, die ook op zichzelf beoordeeld moet worden. Betrokkene is gearresteerd vanwege het betreden van een beveiligde zone tijdens een nationaal evenement. Het indelen van een gebied in beveiligingsringen is een van de maatregelen die worden genomen bij de voorbereiding van een Nationaal Evenement. Het defilé tijdens de Nationale Veteranendag wordt gehouden in een gebied dat niet toegankelijk is voor het publiek en dat bovendien voor grote delen is afgezet door middel van een hekwerk. In het belang van de openbare en veiligheid wordt door de politie opgetreden indien iemand een beveiligde zone poogt te betreden.
Het is buitengewoon belangrijk om een goede balans te blijven vinden tussen het recht op vrijheid van meningsuiting dan wel het demonstratierecht en de veiligheid die nodig is bij nationale evenementen zoals de Veteranendag. Het is de verantwoordelijkheid van de lokale driehoek om deze balans te vinden. Er is geen aanleiding om te denken dat hier niet goed mee is omgegaan.

Vraag 1

Vindt u het acceptabel dat de gemeenten Noordoostpolder, Steenwijkerland en Urk hun handen aftrekken van de huishoudelijke verzorging en daarvoor een bemiddelingsbureau inschakelen?1

Navraag bij deze gemeenten leert dat zij overwegen om voor inwoners die hulp willen bij het dweilen, stofzuigen of wassen en strijken, vanaf volgend jaar de mogelijkheid te bieden om gebruik te maken van een algemene voorziening. Gemeenten zouden hiertoe een bureau willen inzetten die in opdracht en onder de verantwoordelijkheid van gemeenten de bemiddeling verzorgt. De uitwerking van dit beleidsvoornemen en de besluitvorming daarover dient nog plaats te vinden.
De gemeenten laten weten dat zij de wettelijke kaders daarbij in acht zullen nemen. Dit impliceert dat na de melding van een ondersteuningvraag de gemeente op grond van de Wmo 2015 zal onderzoeken of een ingezetene in zijn zelfredzaamheid en participatie dient te worden ondersteund. Indien dit het geval is en het blijkt dat de ingezetene deze ondersteuning niet zelf of met zijn omgeving kan organiseren en een algemene voorziening onvoldoende bijdraagt, dan is de gemeente gehouden om een maatwerkvoorziening te verstrekken. Een dergelijke zorgvuldige, individuele afweging is ook aan de orde voor bestaande cliënten. Het inschakelen door gemeenten van een algemene voorziening in de vorm een bemiddelingsbureau is dus mogelijk onder de voorwaarde dat gemeenten een uitvoering waarborgen die conform de wet is.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat mensen die geen huishoudelijke verzorging kunnen betalen, en niet kunnen terugvallen op familie, vrienden en bekenden, «mogelijk» aanspraak kunnen maken op bijzondere bijstand van deze drie gemeenten? Is dit in lijn met uw visie op de huishoudelijke verzorging en naar uw oordeel een juiste uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015? Kunt u uw antwoord toelichten?2

Daar waar – conform de bepalingen van de wet – maatschappelijke ondersteuning in de vorm van een maatwerkvoorziening wordt geboden, borgen de bepalingen van het (nog te publiceren) Uitvoeringsbesluit Wmo 2015 dat in de uiteindelijk verschuldigde eigen bijdrage rekening wordt gehouden met de inkomens- en vermogenspositie van mensen. In die situaties waarin – conform de bepalingen van de wet – maatschappelijke ondersteuning op grond van het wettelijke kader als noodzakelijk wordt beoordeeld en een algemene voorziening als passend kan worden aangemerkt, is het aan de gemeente om in het kader van die passendheid ook oog te hebben voor de persoonskenmerken en de situatie van betrokkene. Een mogelijk relevant persoonskenmerk is ook de inkomenspositie van betrokkene in relatie tot de eventueel door hem verschuldigde eigen bijdrage voor de algemene voorziening.
Ingezetenen die als gevolg van hun specifieke omstandigheden niet in hun bestaanskosten kunnen voorzien, kunnen mogelijk een beroep doen op de bijstand. Een ander instrument voor maatwerk dat gemeenten met de Wmo 2015 kunnen inzetten betreft de tegemoetkoming als bedoeld in artikel 2.17. van die wet; gemeenten kunnen personen met een beperking of chronische psychische of psychosociale problemen en daarmee verband houdende aannemelijke meerkosten, een tegemoetkoming verstrekken.
De uitwerking van het beleidsvoornemen van de gemeenten heeft nog niet plaatsgevonden. Ik ben bereid deze uitwerking te volgen en waar relevant u te informeren.

Vraag 3

Vindt u het wenselijk dat mensen moeten terugvallen op de bijzondere bijstand om de huishoudelijke verzorging te kunnen financieren? Is deze constructie niet juist een broekzak-vestzak-constructie van gemeenten? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Welke regels stellen deze drie gemeenten om via de bijzondere bijstand de huishoudelijke verzorging vergoed te krijgen? Bent u bereid de Kamer hierover te informeren? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Acht u het wenselijk dat deze gemeenten de alfahulp-constructie in de thuiszorg bevorderen? Kunt u toelichten welke effecten dit precies heeft op het loon en de arbeidsvoorwaarden in de thuiszorgsector?

In zijn algemeenheid acht ik dit niet wenselijk. De inzet van een alfahulp kan een bewuste keuze zijn van de cliënt als deze gekozen heeft voor een persoonsgebonden budget als leveringsvorm van de ondersteuning. Gemeenten dienen deze cliënt goed voor te lichten over de gevolgen van het in dienst nemen door de cliënt van een alfahulp. Ik zal gemeenten er op blijven wijzen dat zij deze voorwaarden in acht nemen.
Ook als de burger gebruik maakt van een bemiddelingsbureau dient de gemeente haar burgers te wijzen op de consequenties en verplichtingen. De burger moet dan een afweging maken. Deze afweging heeft dus als zodanig geen gevolgen op het loon en de arbeidsvoorwaarden in de thuiszorgsector, maar de mogelijkheid om iemand in te huren op grond van de regeling dienstverlening aan huis heeft wel tot gevolg dat de betreffende werknemer een andere arbeidsrechtspositie heeft dan werknemers in loondienst of ZZP-ers. Het actief bevorderen daarvan door de gemeente vind ik ongewenst. Via de zogenaamde huishoudelijke hulp toeslag stimuleer ik gemeenten om reguliere banen te behouden. De Minister van SZW heeft op 27 maart jl. het rapport van de commissie Kalsbeek aan de Tweede Kamer aangeboden. Het streven is om de kabinetsreactie op dit rapport in september af te ronden en de Kamer hierover te informeren.

Vraag 6

Is u bekend hoeveel andere gemeenten ook bemiddelingsbureaus inzetten om de huishoudelijke verzorging te organiseren? Zo ja, hoeveel en welke gemeenten betreft dit? Zo nee, bent u bereid dit uit te zoeken en de Kamer hierover te informeren?

Deze informatie is niet beschikbaar. Zoals ik in het antwoord op vraag 5 heb aangegeven kan de inzet van een alfahulp als de cliënt gekozen heeft voor een persoonsgebonden budget als leveringsvorm van de ondersteuning. In zijn algemeenheid acht ik dit niet wenselijk. Gemeenten dienen deze cliënt goed voor te lichten over de gevolgen van het in dienst nemen door de cliënt van een alfahulp. Ik zal gemeenten er op blijven wijzen dat zij deze voorwaarden in acht nemen. Ik zie nu geen aanleiding om landelijk onderzoek te doen naar de inschakeling van bemiddelingsbureaus door gemeenten.

Vraag 7

Hoeveel krijgt het betreffende bemiddelingsbureau betaald door de gemeenten Noordoostpolder, Steenwijkerland en Urk om de huishoudelijke zorg te organiseren? Welke uurtarieven worden gehanteerd, en welk percentage van dit tarief wordt daadwerkelijk besteed aan zorg, personeel en bemiddelingskosten?

Gemeenten hebben nu een beleidsvoornemen dat onvoldoende is uitgewerkt om deze vraag te kunnen beantwoorden.

Vraag 8

Bent u bereid maatregelen te treffen om te zorgen dat de gemeenten Noordoostpolder, Steenwijkerland en Urk weer de verantwoordelijkheid voor de huishoudelijke verzorging nemen en de samenwerking met dit bemiddelingsbureau per direct opzeggen? Zo nee, waarom niet?

De betreffende gemeenten hebben mij verzekerd dat zij de wet in acht zullen nemen. Ik volg de uitwerking van de beleidsvoornemens.

Vraag 9

Hoe oordeelt u over het bericht dat de gemeente Son en Breugel stopt met het aanbieden van huishoudelijke verzorging? Kunt u uw antwoord toelichten?3

Navraag bij de gemeente leert dat de uitwerking van dit beleidsvoornemen en besluitvorming daarover in de gemeenten nog plaats dient te vinden. Het is niet zo dat de gemeente stopt met het aanbieden van huishoudelijke verzorging. Wel geldt dat de gemeente met alle 380 huishoudens die nu huishoudelijke hulp ontvangen in gesprek gaat over een passende oplossing. De gemeente laat weten dat zij daarbij de wettelijke kaders daarbij in acht zullen nemen. Dat impliceert dat na de melding van een ondersteuningvraag de gemeente op grond van de Wmo 2015 zal onderzoeken of een ingezetene in zijn zelfredzaamheid en participatie dient te worden ondersteund. Indien dit het geval is en het blijkt dat de ingezetene deze ondersteuning niet zelf of met zijn omgeving kan organiseren en een algemene voorziening onvoldoende bijdraagt, dan is de gemeente gehouden om een maatwerkvoorziening te verstrekken. Een dergelijke zorgvuldige, individuele afweging is ook aan de orde voor bestaande cliënten.

Vraag 10

Wat is uw reactie op de volgende uitspraak van wethouder Frenken: «Het vertrekpunt is dat we met maatwerk kijken wat er nodig is om te participeren in de maatschappij. Huishoudelijke hulp hoort daar niet voor iedereen bij. En dat kan er best inhakken voor veel mensen»? Is naar uw oordeel het leveren van maatwerk in contrast met het schrappen van de huishoudelijke hulp voor mensen?

De door het Eindhovens Dagblad geciteerde uitspraak van de wethouder is in bovenstaande vraag onvolledig weergegeven. Het volledige citaat is: «Het vertrekpunt is dat we met maatwerk kijken wat er nodig is om te participeren in de maatschappij. Huishoudelijke hulp hoort daar niet voor iedereen bij. En dat kan er best inhakken voor veel mensen. Daarom willen we zorgen voor een goede voorlichting.» De wethouder gebruikt een metafoor om het belang van goede voorlichting te benadrukken. De geciteerde wethouder wil inzetten op een goede voorlichting over wat er mogelijk gaat veranderen voor mensen.

Vraag 11

Acht u het wenselijk dat de gemeente Berkelland (in de Achterhoek) alle contracten heeft ontbonden met thuiszorgorganisaties om «de handen vrij te hebben voor toekomstige ontwikkelingen»? Op welke wijze zijn de 1450 mensen die nu huishoudelijke verzorging ontvangen gegarandeerd van huishoudelijke verzorging per 1 januari 2015?4

Navraag bij de gemeente Berkelland leert dat zij van mening zijn dat -mede vanwege financiële kaders in 2015- de huidige contracten onvoldoende ruimte geven om een goede invulling te geven aan de opdracht om op grond van de Wmo 2015 passende ondersteuning te bieden. Het college dient hier verantwoording over af te leggen in de gemeenteraad. Het aantal van 1450 personen heeft betrekking op de gemeente Berkelland. Het gaat om 1125 personen die nu eenvoudige hulp ontvangen en 325 personen die meer complexe ondersteuning ontvangen. Er zal voor de personen die eenvoudige hulp ontvangen per individuele situatie opnieuw beoordeeld worden of de verstrekking van deze ondersteuning als maatwerkvoorziening nog passend is.
Daar waar verandering optreedt in de geboden ondersteuning, heeft de gemeente toegezegd te zorgen voor een «zachte landing». De wijziging zal naar huidig inzicht tussen 1 januari en 1 juli 2015 zijn beslag krijgen. Berkelland laat weten dat zij de wettelijke kaders daarbij in acht zullen nemen.
Met de huidige aanbieders van de hulp bij het huishouden loopt nog overleg om hen gelegenheid te bieden nieuwe, meer integrale arrangementen voor ondersteuning te ontwikkelen. Ook hier geldt dat ik de ontwikkelingen nauwgezet volg en niet zal aarzelen om in te grijpen als de voorbereidingen vastlopen.

Vraag 12

Hoe verhoudt het opzeggen van de huishoudelijke verzorging van 1.450 mensen in de Achterhoek zich tot de «lessen uit de Achterhoek» die door de commissie Borstlap zijn opgesteld na alle problemen bij zorgaanbieder Sensire vorig jaar?5

Zoals ik in het antwoord op vraag 11 heb weergegeven, is er geen sprake van «opzeggen» van de huishoudelijke verzorging voor 1450 mensen. De Minister van SZW en ik hebben op 10 februari de eindrapportage van de onafhankelijk waarnemer, de heer Borstlap, aangeboden aan de Tweede Kamer (TK 2013–2014, 23 235, nr. 111). Daarin hebben wij een reactie gegeven op de aanbevelingen die van landelijke betekenis zouden kunnen zijn voor het kabinet, gemeenten, werkgevers- en werknemersorganisaties en zorgverzekeraars. Zo hebben wij onder meer de verantwoordelijkheid van gemeenten benadrukt om invulling te geven aan de continuïteit van maatschappelijke ondersteuning. Gemeenten zullen, binnen de kaders van deze wet- en regelgeving, een eigen afweging moeten maken op welke wijze zij continuïteit blijven bieden voor cliënt en op welke wijze ze perspectief bieden voor hulpverleners die hun baan kwijtraken. Er zijn in de Wmo 2015 en het (nog te publiceren) Uitvoeringsbesluit Wmo 2015 expliciet verplichtingen opgenomen voor gemeenten en aanbieders die beogen om deze afweging zo goed mogelijk te laten plaatsvinden. De gemeente Berkelland heeft deze afweging nog niet afgerond, zodat het prematuur is om hierover een oordeel te geven.

Vraag 13

Wat vindt u ervan dat zorgaanbieder Thebe stopt met het aanbieden van huishoudelijke verzorging? 6

Ik heb van dit bericht kennis genomen. Voor alle thuishulpen binnen Thebe Huishoudelijke Zorg BV (hierna: Thebe) heeft de raad van bestuur besloten om collectief ontslag aan te vragen. Thebe heeft dit besluit genomen, omdat er in de gemeenten waar zij actief is minder vraag is naar thuishulpen. Thebe verstaat onder «huishulp» activiteiten zoals schoonmaken, strijken en wassen.«Thuishulp» ondersteunt daarnaast bij de organisatie van de huishouding en signaleert problemen bij de cliënt in een vroegtijdig stadium.
Thebe geeft zelf aan dat ze, waar mogelijk, medewerkers een vaste baan wil te laten behouden. Thebe heeft daarom een voorstel gedaan aan de medewerkers waarin zij per 1 januari 2015 kunnen instromen als huishulp. Hierbij behouden zij het aantal arbeidsuren, zoals deze nu ook contractueel zijn vastgelegd. Voor alle medewerkers van Thebe geldt een sociaal statuut. Hierin zijn afspraken opgenomen, zoals een regeling voor het afbouwen van het oude salaris en een toeslag voor medewerkers die werkzaamheden uitvoeren die behoren tot de functie thuishulp. Ik ga er van uit dat over de reorganisatie zoals gebruikelijk afspraken worden gemaakt tussen werkgever en werknemersorganisaties.

Vraag 14

Hoe oordeelt u over de handelwijze van Thebe die collectief ontslag aanvraagt voor 633 thuiszorgmedewerkers, maar hen ondertussen weer in dienst wil nemen als «huishulp» in een lagere salarisschaal? Is dit in lijn met uw visie op de Wmo 2015? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 13.

Vraag 15

Bent u bereid deze vragen voor de behandeling van de Wmo 2015 in de Eerste Kamer op 6 juli a.s. te beantwoorden?

Voor een zorgvuldige beantwoording was uitvraag bij de verschillende gemeenten noodzakelijk. Daardoor is niet mogelijk gebleken aan deze korte termijn te voldoen.

Vraag 1

Kent u het onderzoek van de Nederlandse Patiënten en Cliënten Federatie (NPCF) waaruit blijkt dat een derde van de patiënten die van huisarts zouden willen wisselen dit niet voor elkaar krijgt?

Ja, het onderzoek ken ik.

Vraag 2

Herkent u deze problemen, en hoe kan het dat deze al zo lang spelen?

Ja, de problemen herken ik. De Nederlandse Patiënten en Cliënten Federatie (NPCF) en de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) hebben, naar aanleiding van eerdere signalen dat het overstappen naar een andere huisarts niet altijd vlekkeloos verloopt, een brochure1 ontwikkeld die zowel patiënten als huisartsen informatie geeft over het kiezen van een nieuwe huisarts en het overstappen naar een andere huisarts. In het AO eerstelijnszorg van 3 juli jongstleden is dit onderwerp ook aan de orde geweest. Ik heb uw Kamer toegezegd om in gesprek te gaan met de Landelijke Huisartsen Vereniging en de NPCF om gezamenlijk tot een oplossing voor dit probleem te komen. Ik zal uw Kamer informeren over de uitkomsten van dit gesprek.

Vraag 3

Wat kunnen patiënten doen als «stemmen met de voeten» (het kunnen kiezen van patiënten), een in het Nederlandse zorgsysteem belangrijk uitgangspunt, niet lukt?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Beschikt u over onderzoeksgegevens over de vrije huisartsenkeuze? Zo ja, zijn de conclusies van uw onderzoek in lijn met het NPCF-onderzoek? Kan de Kamer dit onderzoek ontvangen?

Nee, ik beschik niet over onderzoeksgegevens over de vrije huisartsenkeuze.

Vraag 5

Stel dat het waar is dat patiënten, die hebben deelgenomen aan het NPCF-onderzoek, denken dat er onderlinge afspraken bestaan tussen huisartsen, dit dan ook is toegestaan?

Als er onderlinge afspraken worden gemaakt over het wel of niet inschrijven van nieuwe patiënten is er sprake van marktverdelingsafspraken, waardoor de keuzemogelijkheden van patiënten worden beperkt. Dit is op grond van de mededingingsregels in principe niet toegestaan. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) houdt toezicht op de naleving van de mededingingsregels en kan een boete opleggen aan partijen die marktverdelingsafspraken maken.

Vraag 6

Wat raadt u patiënten aan die een andere huisarts willen, en telkens te horen krijgen dat de praktijk naar keuze «vol is»?

Ik raad patiënten aan om in ieder geval contact op te nemen met hun zorgverzekeraar die zich dient te houden aan zijn zorgplicht. De zorgverzekeraar kan een bemiddelende rol spelen om patiënten in contact te brengen met een geschikte huisarts.
Tevens raad ik patiënten aan om de brochure «Een andere huisarts kiezen: informatie voor patiënt en huisarts» te lezen en contact op te nemen met de instanties die daarin vermeld staan indien het overstappen niet goed verloopt. Onder meer wordt daarin genoemd het adviespunt Zorgbelang, dat op regionaal niveau patiënten hulp bieden in geval van vragen of klachten.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het experiment dat social mediadienst Facebook in 2012 uitvoerde op 689.000 gebruikers?

Ik heb kennisgenomen van berichten in de pers dat een dergelijk experiment heeft plaatsgevonden.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het genoemde experiment, waarin Facebook testte of het de emotie van gebruikers kan sturen door een selectie te maken in de berichten die vrienden van gebruikers posten? Hoe beoordeelt u het feit dat gebruikers hierdoor slechts berichten te zien kregen die Facebook selecteerde?

Het ligt niet op mijn weg om een algemeen oordeel te geven over de wijze waarop Facebook diensten aanbiedt en persoonsgegevens gebruikt.

Vraag 3

Bent u van mening dat social mediadiensten expliciet toestemming moeten vragen aan gebruikers voordat ze een dergelijk experiment uitvoeren? Zo nee, waarom niet?

Dit hangt ervan af of er een overeenkomst is tussen de aanbieder en de gebruiker van de sociale mediadienst. Doorgaans vindt verwerking van persoonsgegevens plaats krachtens een overeenkomst tussen de aanbieder en de gebruiker. De grondslag voor de gegevensverwerking is dan gelegen in artikel 8, onder b, van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Het is afhankelijk van de overeenkomst of de verwerking van persoonsgegevens ten behoeve van experimenten mogelijk is gemaakt. Voor zover de overeenkomst tekortschiet, moet er zijn voldaan aan een van de andere rechtvaardigingsgronden uit artikel 8 Wbp. Toestemming van de betrokkene kan dan een rechtvaardigingsgrond zijn (artikel 8, onder a).

Vraag 4

Deelt u de mening dat de selectiecriteria die social mediadiensten en zoekmachines gebruiken bij het selecteren van berichten die gebruikers te zien krijgen, openbaar moeten zijn? Zo ja, wat doet u om deze openbaarheid te bevorderen? Zo nee, waarom niet?

Uit de artikelen 33 en 34 van de Wbp volgt dat de aanbieders van sociale mediadiensten en zoekmachines verplicht zijn om de betrokkene te informeren over de doeleinden van de verwerking van persoonsgegevens, tenzij de betrokkene daarvan reeds op de hoogte is. Zij dienen bovendien nadere informatie te verstrekken voor zover dat nodig is om een behoorlijke en zorgvuldige verwerking te waarborgen jegens de betrokkene, gelet op de aard van de gegevens, de omstandigheden waaronder de gegevens worden verkregen of het gebruik dat ervan wordt gemaakt, (artikel 33, derde lid, en 34, derde lid). De verantwoordelijken dienen dus royaal aan hun informatieverplichtingen invulling te geven. Onder omstandigheden kan dus ook het informeren over de selectiecriteria onder de informatieverplichtingen vallen.

Vraag 5

Acht u experimenten zoals beschreven, ethisch verantwoord als er minderjarigen bij betrokken worden? Zo niet, wat gaat u doen om minderjarigen te beschermen tegen dit soort experimenten van social media?

Het is niet mijn rol om hier een ethisch oordeel over te geven, omdat een dergelijke beoordeling en de vraag of hieraan consequenties moeten worden verbonden, bij de ouders dient te liggen. Ingevolge artikel 5, eerste lid, van de Wbp is de toestemming van ouders vereist indien minderjarigen jonger zijn dan 16 jaar. Verantwoordelijken voor de verwerking van persoonsgegevens, zoals sociale media-aanbieders, moeten dus de toestemming van de ouders hebben. Hiermee is voorzien in een rol voor de ouders.

Vraag 6

Is de wijze waarop Facebook telefoonnummers, adresgegevens, e-mailadressen en andere persoonsgegevens van gebruikers doorgeeft aan deurwaarders, toezichthouders, banken, online dienstverleners, advocaten, gerechtelijke instanties en marketingpartijen mogelijk in strijd met de Wet bescherming persoonsgegevens? Zo nee, waarom niet?

Om hierover een oordeel te kunnen vellen, is onderzoek nodig naar de wijze waarop Facebook persoonsgegevens van betrokkenen verwerkt. Dit staat niet aan mij ter beoordeling.

Vraag 7

Bent u van mening dat Facebook-gebruikers ondubbelzinnig toestemming geven voor dergelijke doorgifte van gegevens door de voorwaarden te accepteren? Zo ja, hoe blijkt dit uit de gebruikersvoorwaarden? Zo nee, wat gaat u hieraan doen?

Indien de gebruiksvoorwaarden voldoende duidelijk omschrijven dat dergelijke gegevens kunnen worden doorgegeven, dan is toestemming niet nodig. Of de gebruiksvoorwaarden hieraan voldoen en op welke manier Facebook hiermee omgaat, is aan het College bescherming persoonsgegevens (CBP). De wetgever heeft het onafhankelijke CBP belast met het toezicht op de naleving en de handhaving van de Wbp.

Vraag 8

Kunt u garanderen dat Facebook geen persoonsgegevens van minderjarige gebruikers verwerkt, zonder dat hier toestemming van de ouders voor is verkregen? Zo nee, wat gaat u hieraan doen?

Ingevolge artikel 5, eerste lid, Wbp dienen sociale media-aanbieders de toestemming van de ouders te hebben voordat minderjarigen die jonger zijn dan 16 jaar, deelnemen aan sociale media. Of in het concrete geval sprake is van verwerking van persoonsgegevens, en of in dat geval voldaan is aan de Wbp, is aan het CBP om te beoordelen. Het is vervolgens aan het CBP om te beoordelen of in specifieke gevallen in strijd met de Wbp wordt gehandeld.

Vraag 9

Wat is uw visie over de gedragssturende rol die aanbieders van social media en zoekmachines steeds meer innemen? Hoe ziet u de rol van de overheid hierin?

Het ligt niet op mijn weg om een oordeel te geven over de manier waarop aanbieders van sociale media en zoekmachines hun klanten tegemoet treden. Zolang zij zich aan de wet houden, is er geen reden daartegen op te treden.

Vraag 1

Kent u het artikel waaruit blijkt dat bijna de helft van de huisartsen wel eens mee maakt dat patiënten doorverwijzingen niet opvolgen, medicijnen niet ophalen of laboratoriumonderzoek niet laten uitvoeren?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat huisartsen aangeven dat het niet opvolgen een financiële reden heeft?

Ik vind het goed dat de LHV een dergelijk onderzoek onder haar leden heeft gedaan. Huisartsen uit de enquête geven aan te spreken met hun patiënten over de effecten van het niet opvolgen van een doktersadvies, als deze daar om financiële reden vanaf willen zien. Het is goed om te lezen dat het overgrote deel van deze huisartsen alternatieven probeert te vinden, zoals goedkopere medicijnen of een controle bij de huisarts in plaats van de medisch specialist.
Tegelijkertijd vind ik het onderzoek van de LHV moeilijk te duiden en enigszins sturend in de bevraging. 94% van de huisartsen geeft aan dat zij de perceptie hebben dat patiënten hun advies niet opvolgen vanwege economische redenen. Opvallend is dat 70% van deze huisartsen aangeeft dat dit in 2013 of 2014 is begonnen. In de enquête van vorig jaar gaf 70% van de huisartsen juist aan dat dit al voor 2013 het geval is. Een mogelijke verklaring voor deze opvallende cijfers kan zijn dat vooral huisartsen die hier in de praktijk mee te maken hebben reageren op de enquête.
Het onderzoek van de LHV beperkt zich tot economische motieven om het advies van de huisarts niet op te volgen. Uit het onderzoek van Intomart GFK, dat ik in oktober 2013 aan de Kamer heb gestuurd, blijkt dat veel mensen ook afzien van zorg vanwege andere redenen, zoals gebrek aan tijd.
Vanwege bovenstaande redenen is het, op basis van uitsluitend dit onderzoek, lastig om vergaande conclusies uit te trekken.

Vraag 3

Heeft u onderzoek laten doen naar mogelijke oorzaken van deze tendens? Zo ja, wat waren daarvan de uitkomsten? Zo nee, bent u bereid daar nader onderzoek naar te doen?

Het afgelopen jaar heb ik vier onderzoeken laten uitvoeren naar zorgmijding als gevolg van de verhoging van het eigen risico. Uit deze onderzoeken is niet gebleken dat er sprake is van een tendens dat patiënten om financiële redenen afzien van zorg. Op 30 oktober 2013 heb ik een enquête van Intomart GFK aan de Kamer toegezonden. Uit deze enquête volgt dat in Nederland weinig verzekerden afzien van zorg. Vervolgens heb ik op 2 juli 2014 rapporten van Vektis, Celsus en NZa aan de Kamer toegezonden. Ook op basis van deze onderzoeken kon niet geconcludeerd worden dat de verhoging van het eigen risico heeft geleid tot meer zorgmijding. Voor de inhoud van deze vier onderzoeken en mijn volledige beleidsreactie hierop, verwijs ik u naar de brieven die ik respectievelijk op 30 oktober 2013 en 2 juli 2014 aan de Kamer heb gezonden. Verder zal Vektis nog een onderzoek uitvoeren naar het daadwerkelijke zorggebruik in de tweedelijn. De resultaten van dit onderzoek zullen voor het zomerreces 2015 aan de Kamer worden gezonden.

Vraag 4

Bent u ervan op de hoogte dat ongeveer 30% van de patiënten zich niet laat overtuigen van de noodzaak tot een bezoek aan een specialist in het ziekenhuis? Zijn er bewezen effectieve methodes om deze zorgmijders toch de behandeladviezen te laten opvolgen?

Zoals aangegeven bij de beantwoording van vraag twee gaat het bij dit onderzoek over de perceptie van huisartsen dat patiënten hun advies niet opvolgen. Het percentage van 30% is niet terug te vinden in andere onderzoeken en staat haaks op de bevindingen van de enquête van Intomart GFK, waarbij de patiënt direct werd uitgevraagd.
Zoals ik al heb aangehaald: de enquête laat zien dat deze huisartsen spreken met hun patiënten over de effecten van het niet opvolgen van een doktersadvies en dat zij proberen alternatieven te vinden. Dat vind ik een goede zaak.

Vraag 5

Hoe verhoudt zich deze tendens met het streven van het kabinet om de sociaal-economische gezondheidsverschillen tegen te gaan?

Zoals aangegeven bij de beantwoording van vraag 3, er is geen sprake van een tendens. Integendeel, op basis van het onderzoek van Intomart GFK bleek dat patiënten in 2013 minder snel afzagen van zorg dan in 2012. Ondanks de verhoging van het verplicht eigen risico in 2013.