Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Leeftijdsgrens ballonvaart onnodig» van 23 juni 2014?1

Ja.

Vraag 2

Klopt de indruk die in de media wordt gewekt, dat er nieuwe regelgeving van kracht is die erop ziet dat mensen ouder dan 65 jaar geen commerciële ballonvaarten mogen uitvoeren? Als dit waar is, op grond van welke regelgeving is dit dan het geval?

Ja, op basis van EU-verordening 1178/2011, bijlage I, artikel FCL.065, is het niet langer toegestaan om commerciële ballonvaarten uit te voeren voor piloten van 65 jaar en ouder.

Vraag 3

Is er, in het proces van totstandkoming van deze wetgeving, overleg gevoerd met de ballonvaartsector over de gevolgen van deze maatregelen? Zo nee, waarom niet?

Bij de totstandkoming van de regelgeving heeft er op Europees en op nationaal niveau consultatie plaatsgevonden met de betrokken sectorpartijen. Daarnaast zijn er bij de totstandkoming van de regelgeving diverse formele inspraakmomenten geweest.

Vraag 4

Hoe verhouden de maximumleeftijd van 65 jaar voor alle piloten in de Nederlandse regelgeving en de leeftijdsgrens van 60 jaar in Verordening (EU) nr. 1178/2011 waarna een medische verklaring frequenter moet worden verkregen zich tot het feit dat in de Verordening geen maximumaantal verlengingen (voor ballonpiloten) wordt verbonden aan de keuring, noch een maximumleeftijd wordt genoemd?

De nationale wetgeving is sinds 15 maart 2014 niet meer van kracht, hierin werd geen leeftijdslimiet voor ballonvaarders gesteld. Op basis van EU-verordening 1178/2011, bijlage I, artikel FCL.065, is het niet langer toegestaan om commerciële ballonvaarten uit te voeren voor piloten van 65 jaar en ouder.
Er is geen relatie tussen de leeftijdsgrens van 65 jaar en de medische keuring.
De medische keuring hangt samen met het type bewijs van bevoegdheid dat wordt aangevraagd en bepaalt uiteindelijk de zwaarte van de keuring en frequentie van de medische keuring.

Vraag 5

Klopt de veronderstelling dat een ballonvaartpiloteninstructeur op grond van de Regeling bewijzen van bevoegdheid en bevoegdverklaringen voor luchtvarenden 2001, artikel 21, ook na het bereiken van de leeftijd van 65 jaar vanwege zijn instructeurschap de bevoegdheid blijft behouden om commerciële ballonvluchten uit te voeren? Zo nee, hoe verklaart u deze discrepantie?

Nee dat is niet juist, volgens de EU-verordening wordt de maximumleeftijd (65 jaar) volledig geregeld in artikel FCL.065, bijlage I, van Verordening 1178/2011.

Vraag 6

Heeft de Nederlandse wetgever overwogen om, net als Groot-Brittannië, een uitzondering te maken voor ballonvaarders (qua leeftijd), om zo een gelijk speelveld te creëren en om te voorkomen dat er onduidelijkheden ontstaan? Zo nee, waarom niet?

Nederland heeft steun uitgesproken in het EASA Comité voor het voorstel van Groot-Brittannië. Als dit voorstel zal worden aangenomen staat daarmee de weg vrij om die ook in Nederland toe te gaan passen.
EASA zal de tussentijd gebruiken om nader medisch onderzoek te doen naar de risico’s op hogere leeftijd.

Vraag 7

Bent u bereid om een dergelijke uitzondering te maken voor de ballonvaartpiloten?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Bent u bereid om de ballonvaarders, wanneer het niet mogelijk zou zijn om voor hen een uitzondering te maken, financieel tegemoet te komen in de door hen geleden financiële schade vanwege deze nieuwe regelgeving?

Zoals in het antwoord van vraag 6 aangegeven zal ik in Europa blijven pleiten voor het feit dat de leeftijdgrens van ballonvaarders moet worden losgelaten en de geschiktheid van de ballonvaarders te laten bepalen door medische keuringen en de frequentie hiervan. In dit kader zal worden vastgehouden aan harmonisatie en «level playing field» van Europese Regelgeving.
Een Nederlandse financiële tegemoetkoming voor de ballonvaarders voor de effecten van Europese regelgeving is niet aan de orde.

Vraag 9

Hoe beziet u deze maatregelen in relatie tot het verhogen van de keuringsleeftijd voor het rijbewijs en het laten vervallen van de keuringsleeftijd voor houders van het klein vaarbewijs voor de pleziervaart?

De algemene leeftijdsgrens wordt door de internationale burgerluchtvaartorganisatie ICAO gedefinieerd en is opgenomen in de Europese verordening. Hierbij kan geen relatie worden gelegd met keuringsleeftijd voor het rijbewijs en het vaarbewijs voor de pleziervaart.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de beroering die de ontruiming van een gedeelte van Amsterdam na de bommelding van 25 juni 2014 veroorzaakte?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven welk gedeelte van het centrum van Amsterdam moest ontruimen en welke maatregelen van kracht waren? Behoorde het Krasnapolsky hotel ook tot het gebied dat ontruimd moest worden?

Zowel de Bijenkorf als de parkeergarage naast de Bijenkorf moesten worden ontruimd. Daarnaast zijn de Dam en enkele belangrijke toe- en uitgangswegen zoals het Rokin en het Damrak afgezet. Het besluit tot ontruiming betrof niet het Hotel Krasnapolsky.

Vraag 3

Welk contact is over een mogelijke evacuatie geweest tussen de politie, beveiliging en de verantwoordelijken in het hotel? Welke besluiten zijn genomen en op basis van welke informatie? Hoe oordeelt u over deze besluiten?

De politie heeft omliggende bedrijven geïnformeerd over de ontstane situatie. Met het hotel Krasnapolsky heeft de politie gedurende de afhandeling van het incident contact gehouden. De contactmomenten waren van informerende en adviserende aard (er zijn geen besluiten opgelegd). Hotel Krasnapolsky heeft op basis van de informatie en de adviezen een aantal passende maatregelen genomen, zoals het tijdelijk sluiten van één van de ingangen tot het hotel. Voor personen in het hotel was het mogelijk om het hotel via de zij- en achteruitgang te verlaten.

Vraag 4

Bent u ervan op de hoogte dat het personeel van het Krasnapolsky hotel in de veronderstelling was dat het hotel ontruimd moest worden, maar dat hier om praktische redenen van werd afgezien omdat een deel van de gasten invalide was?2

De gemeente Amsterdam en politie zijn hier niet mee bekend en ook de beveiligingsfunctionaris van Hotel Krasnapolsky kan dit niet bevestigen.

Vraag 5

In hoeverre heeft het feit dat een deel van de gasten van het hotel invalide was, meegespeeld in de beslissing om niet te ontruimen? Vindt u dat het uit moet maken of aanwezigen valide of invalide zijn als een ontruiming wordt overwogen op basis van dreigend gevaar?

Dat aspect heeft niet meegespeeld en dient ook niet mee te spelen. Hotel Krasnapolsky is niet ontruimd, omdat het zich niet in de gevarencirkel bevond.

Vraag 6

Maakt u zich, ongeacht of ontruiming van het Krasnapolsky hotel uiteindelijk benodigd was, zorgen om het feit dat in de praktijk blijkt dat preventieve evacuaties flinke vertraging oplopen of worden uitgesteld als het invalide mensen betreft?

Elke context van een ontruiming is anders en politiemensen zijn in staat om daar professioneel op in te spelen en om te gaan met de aanwezigheid van (groepen) invaliden. Ik heb geen indicatie dat preventieve evacuaties vertraging oplopen, of worden uitgesteld als het invalide personen betreft.

Vraag 7

Kunt u zich voorstellen dat invalide mensen ontzetten schrikken als ontruimingen zeer stroef verlopen of zij in onzekerheid zitten over de wijze waarop het gebouw verlaten dient te worden? Welke acties onderneemt u om invalide mensen zich veilig te laten voelen in de openbare ruimte?

Een ontruiming wordt veelal gecoördineerd door de bedrijfshulpverlening, maar kan ook plaatsvinden op last van de politie. Daarbij kan sprake zijn van een ontruiming van een gebouw, maar ook van een gebied.
Bij evacuatie gaat het om een grootschalige ontruiming van gebieden, zoals het geval is bij een overstroming of een natuurbrand. In tegenstelling tot een ontruiming is er bij een evacuatie vaak geen sprake van een acute dreiging, maar kan men deze dreiging (meestal) aan zien komen. Een gecoördineerde evacuatie start na een formele toestemming van een daarvoor bevoegde bestuurder, doorgaans de burgemeester.
Gebouwen in Nederland zijn zodanig ontworpen dat bij een ontruiming in het geval van brand de aanwezige personen zichzelf, al dan niet met hulp van anderen, tijdig in veiligheid kunnen brengen. Mensen die incidenteel hulp van anderen nodig hebben (rolstoelgebruikers, mensen die moeilijk ter been zijn) worden bij een ontruiming, of evacuatie te allen tijde indien nodig geholpen door de hulpverleners.

Vraag 8

Heeft u gegevens over in hoeverre publieke gebouwen in Nederland geschikt zijn voor evacuatie van invalide mensen? Zo ja, hoe gebruikt u deze gegevens om evacuaties van invalide mensen te verbeteren? Zo nee, bent u voornemens om deze gegevens te verzamelen?

Ik beschik niet over die gegevens en vind het ook niet nodig om die gegevens alsnog te verzamelen. Op grond van de bouwregelgeving is een gebouw zodanig ontworpen dat bij een ontruiming de aanwezigen tijdig in veiligheid kunnen komen of worden gebracht. Wanneer een aanwezige persoon zich, bijvoorbeeld in verband met een handicap, niet zelf tijdig in veiligheid kan brengen, zal hij daarbij hulp van anderen nodig hebben.
De gebruiker van het gebouw inventariseert eventuele risico’s en richt de interne ontruimingsorganisatie daarop in.

Vraag 9

Welke ambities heeft u om evacuaties van invalide mensen beter te laten verlopen? Heeft u, net als de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport met zijn percentage bushaltes dat geschikt moet zijn voor invalide mensen, een cijfermatige doelstelling voor het geschikt maken van ontruimingsroutes in publieke gebouwen?

Zoals vermeld in de brief van 8 april 20143 zal de werkingssfeer van de voorschriften omtrent evacuatie in noodsituaties, bestrijding van brand en verlening van eerste hulp bij ongevallen in de Arbeidsomstandighedenwet worden verduidelijkt.
Daarnaast zullen het «Bouwbesluit 2012» en de toekomstige algemene maatregel van bestuur «Brandveilig gebruik overige plaatsen» specifieke bepalingen krijgen omtrent met name de ontruiming van personen in geval van brand.
Het gaat hierbij om het adequaat kunnen evacueren van bijvoorbeeld patiënten in een ziekenhuis, gedetineerden, bezoekers van een discotheek en van evenementen, in het geval van brand, of een andere calamiteit.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Parkeergarage voldoet allang niet meer aan de eisen van deze tijd»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het praktijkonderzoek van Grontmij waaruit blijkt dat 90% van de ontwerpen van parkeergarages niet goed zijn op het gebied van veiligheid en toegankelijkheid?2

Ik heb navraag gedaan bij Grontmij over dit onderzoek. Grontmij is een adviesbureau dat adviseert over parkeren en parkeergarages. Het persbericht is slechts gebaseerd op de ervaringen van Grontmij bij dit advieswerk. Er is geen landelijk onderzoek uitgevoerd door Grontmij. Ook kon Grontmij mij geen rapport overleggen van haar bevindingen. Volgens Grontmij zijn veel parkeergarages te krap ontworpen waardoor het parkeren lastig is en er vaak schade ontstaat aan auto’s. De reactie van de ANWB bevestigt de ervaringen van Grontmij. Het is niet aan de rijksoverheid om schade aan auto’s in parkeergarages te voorkomen. Het is aan marktpartijen om parkeergarages te bouwen of aan te bieden die voldoen aan de wensen van automobilisten en de eigen verantwoordelijkheid van de autobestuurder om voorzichtig te zijn bij het rijden en parkeren in parkeergarages, zeker als deze beschikt over een grote auto.

Vraag 3

Hoe vindt u de reactie van de ANWB, die stelt dat auto’s breder worden en daardoor niet goed passen, in verhouding staan tot de bevinding van Grontmij dat ook ontwerpen van nieuwe parkeergarages niet voldoen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

In hoeverre deelt u de mening dat gezien het vaak hoge parkeertarief een automobilist mag verwachten dat men de auto veilig en op een prettige manier kan parkeren zonder een verhoogde kans op schade?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Wat is er gebeurd met de constatering uit 2007 van het Nederlands Normalisatie-instituut, luidende «te krappe parkeerplekken leidt tot parkeerschades met alle gevolgen van dien», door het ontbreken van de parkeergaragenorm (NEN 2443)?

De betreffende constatering staat in het NEN-rapport «Vereenvoudiging NEN-normen Bouwbesluit» uit 2007. De norm NEN 2443 is in dit rapport slechts genoemd als een norm die eenvoudig leesbaar is en zodoende een voorbeeld kan zijn voor de vereenvoudiging van NEN-normen die in het Bouwbesluit worden aangewezen. In dat rapport staat het volgende over NEN 2443 opgenomen:
NEN heeft met die zinsnede alleen de reden willen aangeven waarom deze NEN 2443 veel wordt gebruikt zonder dat deze verplicht is op grond van het Bouwbesluit. NEN heeft dus niet beoogd om NEN 2443 alsnog onderdeel te laten zijn van het Bouwbesluit.

Vraag 6

Op welk manieren kunt u de veiligheid en de toegankelijkheid van parkeergarages en -vakken garanderen en welke wettelijke kaders gelden hiervoor?

Het is niet aan mij om de veiligheid en toegankelijkheid van auto’s in parkeervoorzieningen te garanderen of wettelijk te regelen. Zoals ik bij het antwoord op de vragen 2, 3 en 4 heb geantwoord, beschouw ik het voorkomen van schade aan auto’s in parkeergarages niet als een taak voor de rijksoverheid. Wel kunnen er door gemeenten middels de bouwverordening of een bestemmingsplan parkeernormen worden vastgelegd. De parkeernorm bepaalt het aantal te realiseren parkeerplekken bij nieuwbouwprojecten. Behalve het aantal kan de gemeente hierbij ook de minimale afmetingen van de parkeervlakken vastleggen. Deze gelden dan ook voor de parkeervlakken in parkeergarages.
De veiligheidsvoorschriften die in het Bouwbesluit aan parkeergarages worden gesteld beogen de bescherming van personen en niet die van auto’s. Deze voorschriften hebben onder andere betrekking op de brandveiligheid. Bouwers, eigenaren of exploitanten van parkeergarages zijn verantwoordelijk dat hieraan wordt voldaan. De gemeente is verantwoordelijk voor het toezicht en de handhaving. De brandveiligheidsvoorschriften in het Bouwbesluit 2012 zijn deels geformuleerd als functionele voorschriften, waarvan de invulling ter beoordeling van de gemeente is. Mijn streven is om deze veiligheidsvoorschriften nader uit te werken in specifiekere prestatievoorschriften. Ik heb daartoe reeds een oriënterend onderzoek in gang gezet, waarbij ook de brandbaarheid van moderne auto’s wordt beschouwd.

Vraag 7

Bent u bereid om in navolging van de aanbeveling van de Vereniging Eigen Huis in 2011, de NEN 2443-norm, of een afgeleide hiervan die minimale afmetingen voor parkeerplaatsen vaststelt, op te nemen in het Bouwbesluit? Zo nee, op welke wijze gaat u dan zorgen dat parkeergarages voldoen aan de eisen van deze tijd? En zo ja, per wanneer?

De Vereniging Eigen Huis (VEH) heeft in 2011 deze aanbeveling gedaan in het kader van het opstellen van het nieuwe Bouwbesluit 2012. Deze aanbeveling is toen niet overgenomen. Enerzijds omdat het Bouwbesluit 2012 een beleidsneutrale omzetting was van het Bouwbesluit 2003, dat ook geen eisen stelde aan parkeerplaatsen. Anderzijds omdat het ook toen als de primaire verantwoordelijkheid van marktpartijen werd gezien om te zorgen voor een daadwerkelijk bruikbare parkeergarage als onderdeel van een te bouwen woning of woongebouw. Deze argumenten gelden nu nog steeds en ik zal daarom geen nieuwe voorschriften opnemen in het Bouwbesluit.
Wel werk ik aan de verbetering van de kwaliteitsborging in de bouw en de bescherming van de bouwconsument. Meest recent heb ik u hierover op 16 juni 2014 (Kamerstukken II 2013/14, 32 757) geïnformeerd. Deze verbeteringen beogen eveneens te borgen dat als men een woning laat bouwen met garage, deze garage dan ook daadwerkelijk bruikbaar is om een auto in te parkeren.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «World Bank delays $ 63 million to Mali over spending concerns»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw oordeel over de opschorting van de bijdrage van zowel het IMF als nu dus ook de Wereldbank aan Mali?

De opschorting van bijdragen door IMF en Wereldbank zijn een krachtig signaal aan de Malinese overheid, dat door de Nederlandse regering wordt ondersteund. Aanleiding voor de opschorting van zowel de bijdrage van het IMF als nu ook van de begrotingssteun van de Wereldbank is de aanschaf van een presidentieel vliegtuig en een bankgarantie voor de aankoop van uitrusting voor het leger. Het IMF is met de Malinese regering overeengekomen dat er eerst meer transparantie in de begroting en de openbare aanbestedingen moet komen, alvorens de begrotingssteun weer kan worden hervat.

Vraag 3

Bent u van plan om in navolging van het IMF en de Wereldbank ook de Nederlandse (sectorale) bijdrage aan Mali tijdelijk op te schorten totdat de Malinese overheid duidelijkheid heeft gegeven over haar eerder gedane exceptionele uitgaven zoals een presidentieel vliegtuig en het commitment van de regering aan armoedebestrijding? Zo nee, waarom niet?

Nederland geeft in Mali sinds de staatsgreep van maart 2012 geen algemene of sectorale begrotingssteun meer, maar werkt via programma’s en projecten, waarbij de bestedingen nauwkeuriger te controleren zijn. Tijdens het AO MINUSMA op 21 mei jl. heeft het kabinet naar aanleiding van vragen over deze onderwerpen geantwoord opschorting van de hulp nu nog niet aan de orde te vinden. Voorkomen moet worden dat een knipperlichtbeleid ontstaat, juist nu de bevolking onze steun hard nodig heeft.
Het feit dat IMF en Wereldbank zeer duidelijke signalen aan de Malinese regering hebben afgegeven en de positieve wijze waarop vervolgens door diezelfde regering is gereageerd, stelt het kabinet voorlopig gerust.
Het kabinet zal de bevindingen van de IMF-missie in september a.s. zorgvuldig wegen en, indien noodzakelijk, alsnog passende maatregelen treffen. De regering acht het daarbij vooral van belang dat de Malinese regering de democratische spelregels respecteert, zodat het parlement zijn controlerende taak kan vervullen.

Vraag 4

Hoe lang krijgt de Malinese overheid nog de tijd om duidelijkheid te geven, aangezien het IMF al sinds mei jl. de bijdrage heeft opgeschort?2 Hoe groot is de kans dat de tijdelijke opschorting van de bijdrage aan Mali van zowel het IMF als de Wereldbank wordt omgezet in een langdurige?

Het IMF verwacht dat de opschorting een tijdelijk karakter zal hebben. In september 2014 zal een IMF-missie naar Mali gaan om te verifiëren of de overeengekomen maatregelen zijn doorgevoerd. Het gaat om de volgende maatregelen:
Indien de Malinese overheid voldoende actie heeft ondernomen zullen het IMF en de Wereldbank de begrotingssteun weer hervatten.

Vraag 5

Zijn er andere landen of internationale organisaties die hun bijdragen hebben opgeschort? En zo ja, welke zijn dat? Welke effecten verwacht u van de opschorting van de bijdrage van het IMF en de Wereldbank aan Mali op de ontwikkeling en stabiliteit in het land?

Naast IMF en Wereldbank heeft ook de Europese Unie besloten tot tijdelijke opschorting van de hulp onder dezelfde voorwaarden van de tranchebetaling van het State Building Contract.
Beoogd effect van de opschorting is het pakket maatregelen dat de Malinese overheid moet nemen ter versterking van de begrotingsinstituties. Inmiddels loopt het parlementaire proces: het Malinese parlement heeft over de buiten-budgettaire aankopen een debat aangevraagd en een motie van wantrouwen ingediend. Het huidige budget voor 2014 kan de gedane buiten-budgettaire uitgaven opvangen zonder risico voor de stabiliteit van het land. Wel leveren de opschorting van de bijdragen van genoemde instituties aan Mali een aanzienlijke vertraging op voor wederopbouw- en ontwikkelingsprogramma’s.

Vraag 6

Heeft u de Malinese autoriteiten erop gewezen dat ze snel inzicht moeten geven in de gedane uitgaven en welke middelen ze daarvoor gebruikt hebben? Zo nee, bent u bereid dat alsnog te doen? Zo ja, op welke wijze heeft u dat gedaan?

Ja. De afspraken die het IMF hierover gemaakt heeft met de Malinese regering worden door de donoren inclusief Nederland onderschreven. Dit vormt een terugkerend onderwerp van gesprek. Zo had de donorgemeenschap, waaronder Nederland, op 8 juli jl. een ontmoeting met de Malinese premier waarbij gesproken werd over beter beheer van overheidsfinanciën.

Vraag 1

Herinnert u zich dat u tijdens het nota overleg over de modernisering van de diplomatieke dienst gezegd heeft over het stoppen met uitgifte van paspoorten bij consulaten: «Ik kom nog even terug op de paspoorten. Niet alleen de heer Van Bommel vroeg daarnaar, maar ook de heer Omtzigt. Ik heb al aangegeven dat het te maken heeft met een kostenoverweging. Het gaat hierbij om het aantal paspoorten en de belastingmiddelen die daarvoor nodig zijn. We nemen wel ruim de tijd om die veranderingen door te voeren en om dat helder met de Nederlandse gemeenschap ter plekke te communiceren. Natuurlijk is men nu heel erg geschrokken vanwege die plannen, maar het duurt nog tot eind 2016 voordat we die gaan uitvoeren. We letten heel goed op – zoals de Kamer ook vraagt – of er aanvaardbare alternatieven voor bestaan.»?1

Ja.
In het debat op 25 november 2013 met uw Kamer zijn twee ontwikkelingen door elkaar gaan lopen: het al onder het vorige kabinet ingezette traject van afbouw biometrie bij de honoraire consulaten, en, in het kader van de Modernisering Nederlandse diplomatie en de inrichting van het postennet, de sluiting, dan wel afbouw consulaire taken, van consulaten generaal in het licht van de opgelegde bezuinigingen.
Op dat moment was nog niet bekend wanneer de tien jaren termijn voor paspoorten in zou gaan, waardoor concrete data en acties voor de afbouw van consulaire taken op de consulaten generaal nog niet konden worden benoemd. Ik heb bij de beantwoording dan ook omwille van de zorgvuldigheid een ruime marge genomen waarbinnen ik de plannen uit zou voeren.
In datzelfde debat heb ik naar aanleiding van vragen van het lid Van Bommel (SP) aan de hand van het voorbeeld van Frankrijk (honorair consulaat Toulouse) ook met uw Kamer gesproken over de afbouw van biometrie op het terrein van visa en paspoorten bij honoraire consulaten, een proces dat al gaande was vanuit overwegingen van kwetsbaarheid en efficiency.

Vraag 2

Herinnert u zich nog dat u een brief aan de Kamer zou sturen over de verstrekking van paspoorten op consulaten, dat die brief gestuurd zou worden na behandeling van de wet voor de verlenging van de paspoortduur in de Eerste Kamer?2 Klopt het dat de verlenging van de paspoortduur al sinds maart van kracht is?

Ja, de toezegging betrof de afbouw van de consulaire dienstverlening op de consulaten generaal: «De Minister informeert de Kamer na de inwerkingtreding van de lange geldigheidsduur van paspoorten over de organisatie van het aanvragen van paspoorten in het buitenland.» Na afronding van interne besluitvorming over de operationele plannen van aanpak betreffende de afbouw van de consulaire werkzaamheden op de consulaten generaal zal uw kamer nader geïnformeerd worden.
De verlenging van de paspoortduur is per 9 maart 2014 van kracht.

Vraag 3

Kunt aangeven op welke posten de dienstverlening van reguliere paspoortuitgifte al gestopt is of in 2014 zal stoppen? Kunt u voor elk van deze posten aangeven wanneer de biometrische apparatuur is geïnstalleerd en wanneer die is weggehaald?

Sinds 2012 zijn de volgende posten gesloten vanwege herziening van het postennet: Ouagadougou, Managua, Guatemala, La Paz, Almaty, Lusaka, Asmara, Quito, Yaounde, Montevideo; Damascus is gesloten vanwege de veiligheid. Daarnaast is het niet mogelijk paspoorten aan te vragen in Sana’a, Kaboel en Bagdad om veiligheidsredenen.
De afgelopen jaren zijn de paspoortloketten van de volgende posten gesloten: Bratislava, Tallin, Vilnius, Riga en Tirana.
Verder betreft de lopende afbouw van biometrie uitsluitend de honoraire consulaten. In 2016 komt hier dan afronding van de afbouw van de consulaire werkzaamheden op de CG’s bij.
De biometrie-apparatuur waarmee paspoort- en NIK aanvragen in ontvangst genomen kunnen worden is vanaf september 2009 bij die honorair consulaten geïnstalleerd, die minimaal 500 aanvragen per jaar ontvingen. Bij lager aantal aanvragen zijn de exploitatiekosten gerelateerd aan de opbrengst van een paspoort of NIK te hoog.
De meeste honorair consulaten hebben na 2009 niet (meer) voldaan aan de ondergrens van 500 aanvragen. Nader onderzoek wees tevens uit dat het paspoortproces bij de honoraire consulaten kwetsbaar, inefficiënt en kostbaar is. Dit was de voornaamste reden om in Frankrijk en in de toekomst bij alle honorair consulaten met biometrische apparatuur het proces af te bouwen. Bij de afbouw hiervan is vaak gebruik gemaakt van een natuurlijk moment zoals pensionering van de honorair consul of ontslag van personeel.
Na afbouw van het biometrisch proces is de apparatuur terug gestuurd naar het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De apparatuur wordt opnieuw ingezet bij andere posten.
In 2012 heeft afbouw van biometrische taken plaats gevonden bij 5 honoraire consulaten in Italië(1), Frankrijk (1), VK (1), Zweden (1) en Denemarken (1).
Vanaf 2013 heeft afbouw van biometrische taken plaats gevonden bij 8 honoraire consulaten in Frankrijk(5), Filipijnen(1), Canada(1) en Spanje (1).
In 2014 zal biometrie worden afgebouwd bij 5 honoraire consulaten in Spanje (4) en Portugal (1). Al eerder dit jaar werd de reguliere paspoortafgifte in Houston (VS) afgebouwd in verband met het vertrek van de honorair consul.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het volstrekt tegen de afspraken met de Kamer ingaat dat de paspoortuitgifte al gestopt is op deze consulaten, terwijl de Kamer nog niet geïnformeerd is en het nog geen 2016 is?

Nee, het debat met de TK op 25 november 2013 ging over de modernisering van de diplomatie waarvan de afbouw van consulaire dienstverlening op de CG’s onderdeel vormt. Momenteel worden door de betrokken ambassades in Duitsland, België, Italië en Verenigde Staten plannen van aanpak geschreven, die nog in de concept-fase verkeren.
Het traject het biometrisch proces bij honoraire consulaten af te bouwen liep al door bezuinigingen van het vorige Kabinet. Verder verwijs ik u ook naar de beantwoording van vraag 1.

Vraag 5

Bent u bereid met onmiddellijke ingang te stoppen met het afbouwen van de uitgifte van paspoorten, de Kamer te informeren, een debat te houden en pas na goedkeuring van de plannen door de Kamer, eventueel af te bouwen? Zo nee, wat zijn uw toezeggingen aan de Kamer dan nog waard?

Het afbouwen van het biometrisch proces bij de honoraire consulaten is een lopende ontwikkeling, die – daar waar aan de orde- al vanaf 2012 gaande is. Hiervoor verwijst het kabinet u naar het antwoord op Kamervraag 12 inzake de sluiting van het honorair consulaat La Nucía d.d. 19 juni 2014 (Vergaderjaar 2013–2014, Aanhangselnummer 2301),.

Vraag 6

Kunt u de kosten-baten analyse over het verwijderen van de biometrische apparatuur bij consulaten doen toekomen aan de Kamer?3

De kosten-baten analyse bij afbouw van de consulaire dienstverlening bij de consulaten generaal zal na beoordeling van de plannen van aanpak gemaakt worden en verwerkt in de aan uw Kamer toegezegde brief.

Vraag 7

Kunt u, specifiek voor het consulaat in het Spaanse La Nucia, een staat van kosten en baten geven voor het jaar 2013? En kunt u aangeven hoeveel de sluiting oplevert in besparingen?

Het aantal bij het honorair consulaat La Nucía afgegeven reisdocumenten (paspoorten/NIK) was in 2013 2.326. De legesopbrengsten van deze aanvragen bedroegen EUR 195.660.
De kosten voor de afhandeling van deze aanvragen beliepen alleen voor het honorair consulaat EUR 221.000. Dit is nog exclusief de kosten van het RSO, Ambassade Madrid en van het reisdocument zelf.

Vraag 1

Kent u het bericht «invallen en arrestaties in afvalfraude»?1

Ja. Over deze zaak heeft het Openbaar Ministerie op 26 juni tevens een persbericht uitgebracht.2

Vraag 2

Zo ja, waarom is er al sinds 2010 blijkbaar sprake van ernstige overtredingen en hoe kan het dat nu pas wordt ingegrepen?

Het strafrechtelijk onderzoek dat plaatsvindt onder leiding van het Openbaar Ministerie is op dit moment nog niet afgerond. Ik kan uw vragen niet beantwoorden vanwege het belang van de opsporing en vervolging.

Vraag 3

Aan wie heeft het bedrijf allemaal illegaal afval doorverkocht?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is er op enig moment sprake geweest van gevaar voor de volksgezondheid? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Fraude met co-producten en co-vergistingsinstallaties kan risico’s voor mens en milieu met zich meebrengen. Of hier in dit geval sprake van is geweest, moet uit het onderzoek blijken.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat de vooraanstaande Libische mensenrechtenactiviste Salwa Bugaighis op verkiezingsdag in haar huis in Benghazi door een groep gewapende mannen is vermoord?1

Ja.

Vraag 2

Heeft u contact opgenomen met uw Libische collega om uw zorgen te uiten over de gewelddadigheden gedurende de verkiezingen in Libië in het algemeen, en de laffe moord op Salwa Bugaighis in het bijzonder? Zo ja, wat was zijn reactie? Zo nee, bent u bereid dit op korte termijn te doen?

In EU-verband is de moord op Salwa Bugaighis veroordeeld (d.d. 26 juni 2014) alsook de dood van drie politieagenten in Benghazi die een stembureau bewaakten. De Libische autoriteiten hebben in een verklaring de moord scherp veroordeeld (d.d. 25 juni 2014). Het kabinet is van mening dat de moordenaars van Salwa Bugaighis niet ongestraft mogen blijven. De Libische autoriteiten zijn primair verantwoordelijk voor een gedegen onderzoek naar haar moord. Dit punt zal zowel in bilaterale contacten als in EU-verband met de autoriteiten in Tripoli alsook met de Libische ambassade in Den Haag worden opgebracht.

Vraag 3

Bent u bereid bij de Libische autoriteiten aan te dringen op een diepgaand onderzoek, nationaal en zo nodig internationaal, naar de moord op Salwa Bugaighis?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kan Nederland, via de ambassade, een rol spelen in de bescherming van bedreigde vrouwenrechtenactivistes in Libië, bijvoorbeeld door de opzet van een hotline te ondersteunen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijze?

Uiteraard is bescherming van mensenrechtenverdedigers in eerste aanleg de verantwoordelijkheid van de Libische autoriteiten. Nederland zet zich in samenwerking met verschillende partnerorganisaties en de VN ervoor in dat de Libische autoriteiten deze verantwoordelijkheid ook nemen. Zo ondersteunt Nederland de organisatie Maan Nabneha, een nationaal netwerk in Libië dat druk zet op de overheid, inclusief lagere overheden, om VNVR resolutie 1325 te implementeren en met specifieke actieplannen voor de bescherming van vrouwelijke mensenrechtenverdedigers te komen. Momenteel onderzoekt Nederland verdere mogelijkheden om de veiligheid van vrouwelijke mensenrechtenverdedigers te ondersteunen. Ondersteuning van een hotline behoort tot de mogelijkheden die worden onderzocht.

Vraag 5

Hoe beoordeelt u de actuele politieke situatie in Libië, mede in het licht van het offensief dat radicale Islamitische groepen in mei jl. startten en waaraan steeds meer eenheden van het regeringsleger lijken deel te nemen?

De huidige politieke situatie in Libië is zeer zorgelijk. Sinds enkele maanden vindt in Benghazi een strijd plaats tussen legereenheden en milities onder leiding van oud-generaal Hafter enerzijds en radicale islamistische milities zoals Ansar al-Sharia anderzijds. Hierbij zijn ook onschuldige burgers omgekomen. Tot op heden gaat deze strijd onverminderd voort.

Vraag 6

Op welke wijze is Nederland, al dan niet in Europees verband, voornemens bij te dragen aan de ondersteuning van mensenrechtenverdedigers in Libië, in het bijzonder van vrouwen?

Nederland zet zich actief in ter versterking van de maatschappelijke positie van vrouwen in Libië om tegenwicht te bieden aan de verslechtering van hun positie sinds de revolutie. Zo steunt Nederland de Public International Law and Policy Group, een organisatie die vrouwen traint om een rol te spelen in de ontwikkeling van de grondwet. Daarnaast ondersteunt Nederland verschillende andere initiatieven op het gebied van capaciteitsopbouw en politieke participatie van vrouwen, onder andere het werk van de organisaties V-Day Karama en Shirkat Gah. Via de samenwerking onder het Nationaal Actieplan 1325 worden onder meer Libische jongeren- en vrouwenorganisaties ondersteund om hun weerbaarheid te versterken en 1325 op de agenda te krijgen. Lokale organisaties zoals het Libya Women Peace Platform (waarvan mw. Bughaighis bestuurslid was) ontvangen steun via het MENA-regio brede programma Women on the Frontline.

Vraag 7

Bent u bereid, gezien de trend van politieke intimidatie van vrouwenrechtenactivistes in de regio Midden-Oosten en Noord-Afrika (MENA), hun situatie in VN-verband te agenderen?

Nederland zet zich in VN-verband sterk in voor de rechten van vrouwen en de bescherming van mensenrechtenverdedigers. Zo steunde Nederland resolutie 68/181 (2013) van de Derde Commissie van de Algemene Vergadering van de VN die lidstaten oproept om vrouwelijke mensenrechtenverdedigers de mogelijkheid te geven hun werk te doen. Daarnaast steunde Nederland tijdens de 25e Mensenrechtenraad in 2014 de resolutie over technische assistentie ter bevordering van de mensenrechtensituatie in Libië. Hierin werd ook opgeroepen tot bescherming van mensenrechtenverdedigers. Nederland ziet in VN-verband toe op follow-up en implementatie van deze resoluties. Wanneer de mogelijkheid zich aandient zal Nederland de bescherming van vrouwelijke mensenrechtenverdedigers verder aan de orde stellen.

Vraag 1

Bent u er mee bekend dat, na de arbitragecommissie, nu ook de rechtbank van Antwerpen heeft geoordeeld dat het Vlaamse Gewest 7,8 mln euro schuldig is aan het Nederlandse Loodswezen als compensatie voor de te lage loodstarieven over de jaren 2009, 2010 en 2011?1

Ja.

Vraag 2

Bent u bereid om acties te ondernemen, die eraan bijdragen dat het Vlaams Gewest niet in hoger beroep gaat en ditmaal wel tot uitbetaling van de claim overgaat?

Dat heb ik al gedaan en blijf ik doen. Ik heb mijn Vlaamse collega Minister Crevits al meerdere malen hierover gesproken. Ook heb ik een brief gestuurd waarin ik een beroep op haar heb gedaan om de uitspraak van de arbitragecommissie te eerbiedigen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het niet wenselijk is dat er ook in de toekomst een scheve situatie blijft bestaan waarin het Vlaamse Gewest de tekorten van het Vlaamse Loodswezen subsidieert en dat niet doet bij het Nederlandse Loodswezen?

Ja, alhoewel ik niet zou willen spreken over het subsidiëren van het Nederlands Loodswezen. Het gaat om het compenseren van financiële tekorten van het Nederlands Loodswezen ontstaan als gevolg van te laag door het Vlaams Gewest vastgestelde loodsgeldtarieven. Hierover zijn tussen het Vlaams Gewest en het Nederlandse Loodswezen in 2008 samenwerkingsovereenkomsten gesloten.

Vraag 4

Heeft u meer inzicht over de wijze waarop het Vlaamse Gewest momenteel door middel van een verzoeningscommissie probeert om een oplossing te vinden voor de claim van het Nederlandse Loodswezen over de jaren 2012 en 2013?

Nee, dit is tussen het Vlaams Gewest en het Nederlands Loodswezen. Deze partijen zijn de samenwerkingsovereenkomsten overeengekomen waarin wordt voorzien in het instrument van verzoening tussen hen beiden.

Vraag 5

Bent u bereid om met het Vlaamse Gewest in gesprek te gaan om te komen tot een betere toekomstige prijsstelling van de dienstverlening van het Nederlandse Loodswezen op de Schelde?

Nee, dit is aan het Vlaams Gewest en het Nederlands Loodswezen. Ik heb begrepen dat beide partijen tot nieuwe toekomstbestendige afspraken over de samenwerking zijn gekomen. Deze afspraken wachten vooralsnog op politieke bekrachtiging van de Vlaamse regering.

Vraag 1

Heeft u kennis genomen van het bericht «Diefstal van geheime legerstukken uit auto»?1

Ja.

Vraag 2

Wanneer heeft deze diefstal plaatsgevonden en waarom is de Kamer niet tijdig geïnformeerd over deze diefstal?

De diefstal heeft plaatsgehad op 27 november 2013. De diefstal is intern Defensie gemeld door middel van een commandantenmelding, zoals de procedure in dit soort gevallen voorschrijft. Daarnaast is aangifte gedaan bij de politie.

Vraag 3

Op welke wijze bent u de toezegging aan de betrokkenen de zaak te zullen onderzoeken nagekomen?

Naast de interne procedure en de aangifte bij de politie heeft Defensie de betrokken potentiële leveranciers op de hoogte gesteld van de diefstal. Zij hebben schriftelijk laten weten de diefstal te betreuren, maar de aanbesteding te willen vervolgen.

Vraag 4

Zijn er maatregelen genomen naar aanleiding van de diefstal die heeft plaatsgevonden ondanks het feit dat er vooraf een waarschuwing was gegeven? En zo ja, welke? En zo nee, waarom niet?

Defensiepersoneel wordt geregeld geïnstrueerd over de behandeling van vertrouwelijke gegevens. Het betrokken personeel is hierover na de diefstal opnieuw geïnstrueerd.

Vraag 5

Wat zijn alle (mogelijke) gevolgen van deze diefstal en de wijze waarop de besluitvorming omtrent de aanbesteding tot stand is gekomen?

De aanbestedingsprocedure is momenteel nog niet voltooid. De diefstal op zich heeft geen invloed gehad op de aanbestedingsprocedure, noch op de investeringsquote. De besluitvorming omtrent de aanbesteding wordt overigens wel beïnvloed door een kort geding dat door één van de potentiele leveranciers aanhangig is gemaakt, maar dit heeft geen relatie met de diefstal.

Vraag 6

Wat zijn de gevolgen van de (mogelijke) vertraging voor de investeringsquote bij Defensie?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Bent u bereid deze vragen nog voor het reces te beantwoorden? En zo nee, waarom niet?

Voor het reces was beantwoording van de vragen niet mogelijk. U bent hierover geïnformeerd in mijn brief van 11 juli jl.

Vraag 1

Kent u het bericht «Veel gebroken links en nauwelijks nieuwe data op open data portaal overheid»1 en herinnert u zich de antwoorden op eerdere vragen over dit onderwerp?2

Ja, ik ken het bericht. Ik heb op eerdere vragen een aantal acties aangekondigd die ook in uitvoering zijn genomen.

Vraag 2

Is het waar dat «het aantal toegankelijke datasets op data.overheid.nl zelfs afgenomen (is)ten opzichte van een jaar geleden»? Zo ja, waarom is dat? Zo nee, wat is er niet waar aan het gestelde en waaruit blijkt het tegendeel?

Bekend is dat het aantal daarbij fluctueert omdat datasets worden toegevoegd, onttrokken of samengevoegd. Er wordt namelijk constant gewerkt aan zowel een kwantitatieve als kwalitatieve verbetering in het aanbod van data-sets. Er wordt gewerkt aan een upgrade van het data.overheid.nl waarmee dat inzichtelijk wordt gemaakt.

Vraag 3

Waarom voegden «de ministeries met de grootste uitgaven op de rijksbegroting (...) het afgelopen jaar geen data toe (...) aan data.overheid.nl»?

Voor zover dat de ministeries van SZW en VWS betreft:
Het ministerie van SZW biedt via het open data portaal al gegevens aan uit het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen: https://data.overheid.nl/data/dataset/gegevens-kinderopvanglocaties-lrkp
Ook vraagt SZW gegevens uit bij CBS. CBS heeft een proef met open data gedaan waarbij honderdvijftig datasets zijn ontsloten via een speciaal ontwikkelde interface. Deze zomer zal het CBS alle 3200 datasets in StatLine als open data gaan aanbieden. Ten slotte wordt via DANS (Data Archiving and Networked Services) data aangeboden dat gegeneerd is via onderzoek. Een deel van de data die namens SZW gegeneerd wordt, wordt dus als open data ontsloten. Bovendien verkent SZW het komend half jaar welke data SZW structureel meer als open data kan aanbieden.
Bij VWS wordt aan open data in het zorgdomein gewerkt. Voor de stand van zaken daarin, verwijs ik graag naar de aangekondigde brief van de minister van VWS om u te informeren over de voortgang op het verzoek van de leden Dijkstra en Voortman (TK 28 828, nr. 34) om meer zorgdata als open data openbaar beschikbaar te stellen.

Vraag 4

Waarom betreffen de meeste open data die wel beschikbaar zijn vooral verwijzingen naar geo-informatie en bevatten de datasets nauwelijks informatie «over overheidsuitgaven, economie, gezondheidszorg en werkgelegenheid»?

Dit laat zich historisch verklaren doordat er met betrekking tot geo-informatie al veel data beschikbaar en gestandaardiseerd was. Voor andere data geldt dat dit een nieuw ontwikkelingsterrein is voor zowel aanbieders als hergebruikers.

Vraag 5

Is het waar dat op data.overheid.nl van de 8.159 bestanden slechts 4.500 bestanden geraadpleegd kunnen worden, waarvan 3.591 een gebroken link weergeven, en dat van de 1.334 valide locaties er maar 826 een valide respons geven? Zijn er uiteindelijk slechts 271 unieke bestanden via data.overheid.nl te raadplegen? Zo ja, deelt u dan de mening dat dit een bedroevende constatering is, en wat doet u om dit te verbeteren? Zo nee, wat is er dan niet waar en wat zijn de juiste cijfers?

Mij is bekend dat een aanzienlijk deel van de bestanden waarnaar data.overheid.nl verwijst nog niet direct raadpleegbaar is. Het gaat hier om bestanden die vooralsnog alleen op verzoek van een hergebruiker, leverbaar zijn. Omdat deze bestanden daarmee niet voldoen aan de definitie van open data wordt er aan gewerkt om deze bestanden, conform bestuurlijke toezegging, per 1 januari 2015 ook direct via data.overheid.nl beschikbaar te hebben.

Vraag 6

Hoe verhoudt de in het genoemde artikel opgenomen stelling dat «Nederland nog altijd achter loopt met het ontsluiten van overheidsinformatie als open data» zich tot uw inzet om het aanbod van beschikbare en herbruikbare data te vergroten?

Ik deel de stelling dat Nederland achter zou lopen niet maar wel de mening dat daaraan een stevige impuls zou moeten worden gegeven leidend tot een grotere beschikbaarheid van open data. Het Kabinet zal u eind september informeren over de wijze waarop hieraan op een beter gestructureerde wijze invulling kan worden gegeven.

Vraag 7

In hoeverre komt het daadwerkelijke beleid ten aanzien van open data van de rijksoverheid nog overeen met uw eerdere antwoord «dat openbaar beschikbare en herbruikbare data een centrale rol kunnen spelen bij het verbeteren van openbaar bestuur en het stimuleren van economische groei»?

Daarin is niets gewijzigd. Duidelijk is dat om die centrale rol daadwerkelijk te kunnen vervullen, extra inzet op ontsluiting en hergebruik wenselijk is.

Vraag 8

Wat gaat u doen om de beschikbaarheid van open data daadwerkelijk op een hoger plan te tillen?

Het Kabinet zal u eind september over de aanpak nader informeren.

Vraag 1

Kent u het bericht «Erven ondernemingsvermogen mag lager belast blijven»1 en herinnert u zich de eerdere vragen over de stichting Meldpunt Collectief Onrecht?2

Ja

Vraag 2

Betekent de uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat er definitief een einde is gekomen aan de kans dat particulieren op grond het onderscheid van fiscale vrijstelling van successie- en schenkingsrechten tussen ondernemingen en particulieren, recht op belastingteruggave zouden kunnen hebben? Zo ja, hoe oordeelt u dan over het feit dat de genoemde stichting d.d. 26 juni 2014 toch nog steeds beweert dat particulieren vanwege dit onderscheid belasting zouden kunnen terugvorderen?3 Zo nee, wat betekent die uitspraak dan wel?

Ik stel vast dat het Hof een helder antwoord heeft gegeven op de vraag of het onderscheid van de fiscale vrijstelling tussen ondernemingen en particulieren strijdig is met artikel 14 EVRM juncto artikel 1 Eerste Protocol bij het EVRM dan wel artikel 1 Twaalfde Protocol bij het EVRM. Het Hof beschrijft daarbij de vigerende belastingwetgeving en citeert zeer uitvoerig uit de relevante jurisprudentie van de Hoge Raad en de beslissing van de belastinginspecteur, alvorens op basis daarvan tot zijn beslissing te komen. Het Hof beantwoordt de voorgelegde vraag ontkennend, en verklaart de verzoekers niet-ontvankelijk. Hiertegen staat geen rechtsmiddel open, zodat de procedure dus definitief is beëindigd.
Overigens blijkt uit de site van SMCO dat het EHRM alle ingediende verzoekschriften van het SMCO in de zaak erf- en schenkbelasting heeft afgewezen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat stichtingen, zoals Collectief Onrecht ten aanzien van erfbelasting, die particulieren laten betalen voor een juridische dienst die feitelijk niets meer is dan het wekken van loze verwachtingen en die feitelijk ook door die particulieren gratis zelf had kunnen worden verricht, de facto valse voorwendselen gebruiken voor eigen geldelijk gewin? Zo ja, is dit toegestaan en waarom? Zo nee, waarom deelt u die mening niet?

Of de Stichting Meldpunt Collectief Onrecht zich aan dergelijke handelwijze schuldig maakt, is een vraag die de burgerlijke rechter kan beantwoorden als individuele personen die zich bij de Stichting hebben gemeld om hun belangen te laten behartigen in deze zaak en die zich benadeeld voelen, een oordeel vragen over de toelaatbaarheid van de handelwijze van de Stichting Meldpunt Collectief Onrecht in deze zaak. Daarnaast is het aan de Autoriteit Consument en Markt (ACM) om een beoordeling te maken of sprake is van een oneerlijke handelspraktijk en of haar optreden in dit geval gewenst is. Zie ook het antwoord op vraag 5.

Vraag 4

Wat is de stand van zaken van de meldingen over de Stichting Melding Collectief Onrecht die de Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft ontvangen?

Er zijn, na de enkele meldingen in het voorjaar, geen nieuwe meldingen over de Stichting Meldpunt Collectief Onrecht bij ACM binnengekomen. Of de ACM besluit op te treden naar aanleiding van meldingen is aan haar, als onafhankelijk orgaan ter beoordeling en daarover kan in het belang van een eventueel onderzoek geen uitspraak worden gedaan.

Vraag 5

Kunnen de ACM of de Reclame Code Commissie zonder meldingen door consumenten, ook uit eigen beweging optreden tegen stichtingen die valse verwachtingen wekken? Zo ja, welke middelen staan hun ter beschikking en worden die in de praktijk ook aangewend? Zo nee, waarom niet en deelt u de mening dat die mogelijkheid ter bescherming van consumenten wel zou moeten komen?

De ACM houdt toezicht op de naleving van de regels over oneerlijke handelspraktijken wanneer sprake is van niet-financiële producten en diensten. Een voorbeeld van een oneerlijke handelspraktijk is misleidende reclame. Het is aan de ACM om te besluiten of zij optreedt tegen bepaalde vermeende oneerlijke handelspraktijken. De middelen die de ACM daarbij kan inzetten variëren van een gesprek met de betreffende organisatie tot het opleggen van een boete. De ACM kan deze instrumenten inzetten als zij in een concreet geval oneerlijke handelspraktijken signaleert.
Als consumenten menen dat een reclame-uiting misleidend is, kunnen zij ook een klacht indienen bij de Reclame Code Commissie (hierna: RCC). De ACM en de RCC werken samen bij inbreuken op regels inzake misleidende en vergelijkende reclame. Deze samenwerking is geregeld in een samenwerkingsprotocol. De ACM kan handhavend optreden als sprake is van collectieve inbreuken op het consumentenrecht. Kern van het samenwerkingsprotocol is dat de ACM waar mogelijk zaken met betrekking tot misleidende en agressieve handelspraktijken op het gebied van reclame en vergelijkende reclame ter behandeling overlaat aan de RCC. Er kunnen redenen zijn om hiervan af te wijken. In dat geval draagt de RCC de zaak ter behandeling over aan de ACM. Dit kan onder meer het geval zijn bij het niet nakomen van een uitspraak of bij recidive.
Op grond van artikel 7 lid 2 van het Reglement betreffende de werkwijze van de Reclame Code Commissie kan de RCC ook ambtshalve beoordelen. Dit betekent dat de RCC zonder melding door consumenten kan optreden. De RCC maakt tot dus verre weinig gebruik van deze mogelijkheid. Wel wordt deze bevoegdheid – terughoudend- toegepast in het geval een consument een klacht indient en een evidente overtreding van de regels niet opneemt in zijn klacht. De RCC kan dan ambtshalve de klacht aanvullen. De RCC geeft desgevraagd aan terughoudend te zijn met het zelf oppakken van deze bevoegdheid omdat, om willekeur te voorkomen, dit zou impliceren dat zij alle reclame-uitingen zou moeten volgen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Loon bij banken fors hoger»?1 Deelt u de mening dat deze ontwikkeling volstrekt onwenselijk is?

Ik ben bekend met het bericht. Ten aanzien van de tweede vraag verwijs ik naar ik de beantwoording van de vragen 2 en 3.

Vraag 2

Herinnert u zich uw uitspraak dat de beloningen in de financiële sector al veel te hoog zijn?2 Op welke wijze en op welke termijn bent u voornemens de lonen van bankiers te normaliseren? Hoe verhoudt uw ambitie zich met de door Nederlandse banken wederom aangekondigde verhogingen van het vaste salaris voor hun medewerkers?

Zoals ik in het verleden vaker heb aangegeven ben ik van mening dat de lonen in de financiële sector verlaagd kunnen worden. Dat geldt voor het gehele personeelsbestand, zowel de top van de onderneming als het CAO-personeel. Een verlaging van de lonen heeft onder meer tot gevolg dat de financiële sector meer op hetzelfde loonpeil van vergelijkbare sectoren komt te liggen. Dit komt ook concurrentie op de Nederlandse arbeidsmarkt tussen deze sectoren ten goede. De loonvorming is echter voorbehouden aan werkgevers en werknemers. De overheid speelt daar in beginsel geen rol bij.
In mijn brief van maart 2014 over de CAO ontwikkelingen bij banken heb ik aangeven dat ingezet is op een versobering van CAO’s.3 Uit de in de berichtgeving beschreven CBS-data komt echter naar voren dat de totale loonkosten van de onderneming, bij een krimpend werknemersbestand, toenemen in plaats van afnemen. Dit komt in de eerste plaats doordat de door het CBS gehanteerde definitie van loonkosten een breder bereik kent dan enkel het vaste loon van medewerkers. De definitie omvat onder meer variabele beloningen, vakantiegeld en sociale premies die ten laste van de werkgever komen. Verschillende factoren kunnen daarmee de CBS data beïnvloeden. Een van de verklaringen voor de stijging is dat sociale plannen kosten met zich meebrengen voor de onderneming. Daarbij speelt mee dat het personeelsbestand van banken in vergelijking tot 15 jaar geleden bestaat uit oudere werknemers welke veelal hoger opgeleid zijn.4

Vraag 3

Hoe oordeelt u over het gegeven dat bankmedewerkers zelfs na de crisis in 2008 hun salaris met 1,3% per jaar sterker zagen stijgen dan andere werknemers? Bent u het er mee eens dat dit na het uitbreken van zo’n crisis eigenlijk niet uit te leggen en maatschappelijk onacceptabel is?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is de constatering juist dat, mede als gevolg van het aanstaande bonusplafond van 20%, alle Nederlandse banken hun personeel compenseren via een verhoging van het vaste salaris? Zo nee, welke banken hebben hun personeel niet gecompenseerd (en zijn daarnaast niet voornemens dit te doen)? Op welke wijzen worden werknemers gecompenseerd bij de banken die dit wel gaan doen of dit reeds hebben gedaan?

Zoals ik in mijn begeleidende brief uiteen heb gezet is verhoging van de vaste beloning ter compensatie van het verlies aan variabele beloning een verantwoordelijkheid van de onderneming. In mijn begeleidende brief heb ik ten aanzien van de vier grootbanken aangegeven hoe de ontwikkeling van de vaste en variabele beloning van het senior management plaats heeft gevonden en in maart heb bent u geïnformeerd over de wijze waarop CAO’s bij banken zich hebben ontwikkeld. Ik beschik niet over verdere gegevens met betrekking tot de wijze waarop banken medewerkers compenseren voor de versobering van variabele beloningen.

Vraag 5

Hoe verschilt het periodiek verhogen van het vaste salaris bij «goed presteren» van een prestatiegebonden bonus in de zin van het wettelijke bonusplafond? Op welke wijze kan worden voorkomen dat bankpersoneel via een omweg alsnog wordt beloond voor risicovol gedrag dat niet direct in dienst staat van het klantbelang?

Het Wetsvoorstel beloningsbeleid financiële ondernemingen richt zich op de perverse prikkels die van variabele beloningen uit kunnen gaan. Dit geeft een aanleiding en rechtvaardiging voor overheidsingrijpen, in de eerste plaats met het oog op bescherming van de klant. Hoge vaste beloningen, hoewel maatschappelijk zeer onwenselijk, brengen in beginsel geen perverse prikkel met zich mee. Het wetsvoorstel richt zich dan ook niet op deze vorm van belonen. In de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel is, om ontwijkingsgedrag van de beloningsregels te voorkomen, uitgebreid uiteengezet wanneer sprake is van een variabele of vaste beloning. Voor een volledige beschrijving verwijs ik naar de pagina’s 25 t/m 27 van de memorie van toelichting. Kort gezegd kwalificeert een beloning die een voorwaardelijk karakter heeft (bijvoorbeeld door de koppeling aan het behalen van een doel, of het leveren van een bepaalde prestatie) altijd als variabele beloning. Bij het bepalen of sprake is van een variabele beloning is het karakter van de beloning bepalend, en niet de kwalificatie die door de onderneming wordt toegekend aan de beloning. Een onderneming dient dus aannemelijk te kunnen maken dat daadwerkelijk sprake is van een vaste beloning.

Vraag 6

Bent u het eens met de veelgehoorde redenering van Nederlandse banken dat een salarisstijging noodzakelijk kan zijn om getalenteerd personeel aan te trekken? Zo ja, hoe verhoudt het aantrekken van deze mensen zich tot de breed gedeelde wens de financiële sector meer dienstbaar te maken? Op welke manier wordt beloond naar prestaties die de dienstbaarheid van de sector dichterbij brengen?

Het is mij bekend dat de financiële sector onder meer wijst op het aantrekken van getalenteerd personeel als bezwaar tegen het recent ingediende wetsvoorstel. Ik vind deze argumentatie te kort door de bocht. Het is algemeen bekend dat voor personen in hogere salarisschalen sfeer, opleiding en doorgroeimogelijkheden prevaleren boven een hoger inkomen bij het kiezen van een nieuwe baan.
Ik kan mij tegelijkertijd voorstellen dat in bijzondere gevallen, voor individuen die excelleren in hun vakgebied binnen een internationaal speelveld, de hoogte van de variabele beloning een doorslaggevende factor kan zijn. Met het oog op die personen heb ik in het wetsvoorstel de mogelijkheid voor ondernemingen opgenomen om een hoger bonusplafond van gemiddeld 20% te hanteren voor de totale groep aan personen die beloningsafspraken hebben gemaakt die niet onder de CAO vallen.

Vraag 1

Waarom heeft klokkenluider Snowden geen antwoord gekregen op zijn verzoek tot asiel in Nederland?1

Een asielverzoek kan ingevolge de Vreemdelingenwet 2000 enkel in Nederland en in persoon worden ingediend. Het verzoek van de heer Snowden kan om die reden niet als asielverzoek in de zin van de Vreemdelingenwet worden aangemerkt en is dan ook niet als zodanig in behandeling genomen.
Bij brief van 12 januari 2003 van de Minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie, mede namens de Minister van Buitenlandse Zaken, aan de Tweede Kamer (TK 2002–2003 19 637, nr. 719) is aangegeven dat het niet langer mogelijk is bij een Nederlandse vertegenwoordiging in het buitenland een machtiging tot voorlopig verblijf aan te vragen met als doel «asiel».
In deze brief is aangegeven dat de inwerkingtreding van de Vreemdelingenwet 2000 in juridische zin het einde betekende van de mogelijkheid om een verzoek tot overkomst voor asiel in te dienen in het land van herkomst. Dit is gelegen in het feit dat de vluchtelingendefinitie in de Vreemdelingenwet gelijk is aan die van het Vluchtelingenverdrag. Onder het Vluchtelingenverdrag kan iemand die zich in het land van herkomst bevindt de jure niet als vluchteling worden erkend. Indien een vreemdeling zich voor asielrechtelijke bescherming meldt op een Nederlandse post buiten zijn land van herkomst, kan deze in het voorkomende geval wel onder de vluchtelingendefinitie van het Vluchtelingenverdrag vallen. Het uitgangspunt is ook in dat geval dat de vreemdeling niet voor bescherming in Nederland in aanmerking komt. De vreemdeling dient zich namelijk voor het verkrijgen van bescherming in eerste instantie te wenden tot de autoriteiten van het land waar hij zich bevindt. De meeste landen zijn partij bij het Vluchtelingenverdrag en zullen deze bescherming kunnen bieden. Indien blijkt dat dit niet mogelijk is, dient de vreemdeling zich te wenden tot UNHCR ten behoeve van statusdeterminatie. Indien UNHCR de aanvrager als mandaatvluchteling beschouwt, wordt betrokkene beschermd.

Vraag 2

Waarom hebt u naar aanleiding van eerdere vragen over dit onderwerp de Kamer niet geïnformeerd over dit asielverzoek?

Er bestaat geen praktijk waarbij het kabinet de Kamer proactief informeert over individuele beschermingsverzoeken. Dit is met het oog op de privacy en veiligheid van individuen in zijn algemeenheid ook niet wenselijk. Er zijn door uw Kamer daarnaast geen expliciete vragen gesteld die in dit geval tot een andere handelwijze noopten.

Vraag 3

Bent u bereid dit asielverzoek van de heer Snowden alsnog in procedure te nemen? Bent u bereid in die procedure mee te wegen dat de onthullingen van de heer Snowden van grote betekenis zijn geweest voor ons nationale belang?

Neen. Ik verwijs hierbij naar de uitgebreide beantwoording van vraag 1.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichten over mishandeling van de Molukse onderwijzer en politiek activist Johan Teterissa, die een gevangenisstraf van 15 jaar uitzit omdat hij deelnam aan een vreedzame demonstratie op het eiland Ambon in 2007?1

Ja.

Vraag 2

Bent u op de hoogte van het lot van de groep activisten die tijdens een vreedzame demonstratie ter herdenking van de onafhankelijkheidsverklaring van de Zuid-Molukken op 25 april jl. werden gearresteerd? Zo ja, wat is er met hen gebeurd? Zo nee, bent u bereid informatie over hun lot in te winnen bij de Indonesische autoriteiten?2

Het kabinet heeft begrepen dat elf personen zijn gearresteerd (zonder geweld), waarna drie personen vrijwel direct zijn vrijgelaten.

Vraag 3

Klopt het dat er in Indonesië meer dan zeventig mensen gevangen zitten voor het bijwonen, organiseren van of deelnemen aan vreedzame politieke activiteiten, of het hijsen of wuiven van de verboden onafhankelijkheidsvlag van de Molukken en West-Papua?

Volgens Amnesty International zitten in Indonesië meer dan 70 «gewetensgevangenen» vast. De Indonesische autoriteiten maken hierover geen cijfers bekend. In de reguliere dialoog tussen Nederland en Indonesië komen diverse onderwerpen aan de orde, inclusief mensenrechten en de vrijheid van meningsuiting en vereniging. Deze onderwerpen komen ook aan de orde tijdens de EU-Indonesië mensenrechtendialoog.

Vraag 4

Beschouwt u deze groep gevangenen, net als Amnesty International, als gewetensgevangenen en erkent u dat met hun veroordeling het – ook door Indonesië erkende – recht op vrijheid van meningsuiting en het recht op vreedzame vereniging zijn geschonden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u bereid om bilateraal, dan wel in EU-verband, contact op te nemen met de Indonesische regering om de zaak van Johan Teterissa en die van de andere gewetensgevangenen in Indonesië te bespreken en te pleiten voor hun onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating? Zo ja, bent u bereid dit nog voor de Indonesische presidentsverkiezingen van 9 juli a.s. te doen gezien het feit dat het in Indonesië gebruikelijk is dat een scheidend president amnestie verleent aan gevangen, en de omstandigheden voor een succesvol pleidooi derhalve juist in deze periode gunstig zijn? Zo nee, waarom niet?

De heer Teterissa werd in juni 2006 met anderen gearresteerd na het zwaaien met de vlag van de zogenoemde RMS ten overstaan van president Yudhoyono. Het hijsen van de vlag van de separatistische RMS-beweging is in Indonesië een ernstig delict. De heer Teterissa kreeg in 2008 levenslang (later omgezet naar 15 jaar) omdat hij het brein achter het incident zou zijn geweest.
Nederland heeft bilateraal, in EU-kader en in de VN-Mensenrechtenraad herhaaldelijk zijn zorgen geuit over de hoge straffen voor betrokkenen. Ook is aandacht gevraagd voor overplaatsing van Molukse gevangenen. Tijdens het nota-overleg mensenrechten op 30 juni is toegezegd dat het kabinet de plaatsing van Molukse gevangenen dichter bij huis met de Indonesische regering zal opnemen, en dat dit ook in EU-verband zal worden opgepakt.

Vraag 6

Bent u bereid om – vooruitlopend op de gewenste vrijlating – bilateraal of in EU-verband, bij de Indonesische regering te pleiten voor overplaatsing van Johan Teterissa, op humanitaire gronden, naar een gevangenis dichterbij zijn familie? Zo ja, wanneer en in welk verband zult u dit doen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat het tarief voor interim-managers in de zorg is gestegen van € 112 per uur naar € 145 per uur? Kunt u uw antwoord toelichten?1

Vraag 2

Hoe verklaart u de tariefstijging van interim-managers in de zorg, terwijl dit in andere sectoren is gedaald? Bent u bereid dit uit te zoeken en de Kamer hierover te informeren? Zo nee, waarom niet?

Vraag 3

Vindt u het acceptabel dat enerzijds massaal ontslag wordt aangevraagd voor zorgverleners, en dat anderzijds interim-managers meer gaan verdienen? Zo ja, waarom? Zo nee, gaat u deze trend keren?

Vraag 4

Vindt u de verhouding tussen het uurtarief van interim-managers ten opzichte van zorgverleners reëel? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 5

Hoe verhoudt een dergelijk inkomen zich tot de Wet normering topinkomens (WNT) als wordt uitgegaan van de normen in 2015? Wat zou een interim-bestuurder maximaal per uur mogen verdienen als deze onder de WNT zou vallen?

Vraag 6

Denkt u ook dat het mogelijk is dat door de normering van de beloning voor bestuurders er een verschuiving plaatsvindt naar meer interim-werk waarvoor die beloningsnormering niet geldt? Zo ja, wat zegt dat volgens u over de bestuurders in de zorgsector? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat een 86-jarige man na een douchebeurt onder de brandwonden zit?1

Ik heb het bericht over dit tragisch ongeval gelezen en vind het vreselijk voor de familie. Ik ben me er ook van bewust dat deze calamiteit een grote impact heeft op de betrokken zorgprofessionals.

Vraag 2

Is het waar dat dit is gebeurd doordat een stagiaire de man douchte? Zo ja, waar was deze stagiaire in haar opleiding? Was zij al bekwaam genoeg om deze taak alleen uit te voeren? Zo neen, hoe is dit dan gebeurd?

De inspectie heeft besloten direct zelf een onderzoek naar deze calamiteit te starten. Gelet op de stand van het onderzoek kan de inspectie nog geen uitspraken doen over de toedracht van de calamiteit. De inspectie betrekt de familie bij dit onderzoek, dat naar verwachting in het najaar wordt afgerond.

Vraag 3

Gaat de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) dit voorval onderzoeken? Zo ja, per wanneer verwacht zij met een oordeel te kunnen komen? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Hoe vaak zijn stagiaires betrokken bij ongelukken die via een incidentenmelding bij de IGZ binnenkomen?

Bij de inspectie zijn cijfers bekend over hoe vaak iemand die een opleiding nog niet heeft afgerond, betrokken is bij een melding. Extra onderzoek vind ik daarom niet nodig. De inspectie heeft mij laten weten dat zij sinds januari 2006 tot heden 29 meldingen van incidenten heeft ontvangen waarbij een stagiair(e) betrokken is geweest. Ik merk daarbij op dat het ontstaan van een calamiteit in de meeste gevallen niet toe te schrijven is aan één gebeurtenis of zorgverlener, maar aan een samenloop van gebeurtenissen. Oorzaken die ten grondslag liggen aan een calamiteit kunnen zich bevinden op organisatorisch, technisch, medewerkers- of cliëntniveau.

Vraag 5

Bent u bereid te onderzoeken hoe vaak ongelukken gebeuren, omdat de zorg verleend wordt door iemand die de opleiding nog niet voltooid heeft? Zo neen, waarom niet? Zo ja, wanneer verwacht u dat dit onderzoek klaar is?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Bent u bekend met de ronselfilm «Fighting Journalists, Oh Oh Aleppo «De spookstad»»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat deze film het ronselen van jongeren in Nederland voor de jihad in Syrië en de Levant tot doel heeft? Zo nee, waarom niet?

De film heeft de intentie om jongeren te radicaliseren en te stimuleren tot uitreis naar jihadistische strijdgebieden. Door middel van sociale media probeert de jihadistische beweging openlijk en provocerend naar buiten te treden teneinde jongeren op een sekteachtige wijze te rekruteren. Deze online aanwezigheid van de jihadistische beweging werkt radicalisering in de hand en faciliteert een glijdende schaal: van online retoriek naar fysieke actie.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u het feit dat het hier vooral derdegeneratieallochtonen betreft, die in de door de regering gehanteerde definitie als autochtoon te boek staan?

Het is niet relevant welke generatie allochtonen of autochtonen betrokken zijn bij het tot stand komen van deze film. Duidelijk is echter wel dat de geradicaliseerde jongeren zich tegen de kernwaarden van onze samenleving afzetten en dat dit onacceptabel is.

Vraag 4

Bent u bereid de mensen en/of organisatie(s) achter deze ronselfilm op te pakken en te berechten, en deze personen, als zij een tweede paspoort bezitten, het Nederlandse paspoort af te nemen en hen uit te zetten? Zo nee, waarom niet?

Het ronselen voor de jihad is een misdrijf. Het openbaar ministerie beslist per geval over eventuele vervolging. Bij een onherroepelijke veroordeling wegens een terroristisch misdrijf kan op grond van de Rijkswet op het Nederlanderschap het Nederlanderschap worden ingetrokken als sprake is van een dubbele nationaliteit.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Sudanese dag na vrijlating opgepakt?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat Merriam Ibrahim inderdaad opnieuw is opgepakt nadat de rechtbank gisteren het doodvonnis had vernietigd? Kunt u bevestigen dat zij is opgepakt bij een poging het land te verlaten?

De rechtbank had mevrouw Ibrahim maandag 23 juni vrijgesproken van het doodvonnis. Op dinsdag 24 juni werd mevrouw Ibrahim vastgehouden op het vliegveld, zij probeerde inderdaad het land te verlaten.

Vraag 3

Kunt u aangeven op welke grond mevrouw Ibrahim opnieuw is gearresteerd?

Mevrouw Ibrahim werd vastgehouden op verdenking van het gebruik van valse documenten, maar zij is niet officieel gearresteerd. Donderdag 26 juni aan het einde van de dag werd mevrouw Ibrahim weer vrijgelaten en ze bevindt zich nu op de Amerikaanse ambassade in afwachting van verdere procedures.

Vraag 4

Bent u bereid de Sudanese ambassadeur opnieuw te ontbieden om de onmiddellijke vrijlating te eisen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Ziet u mogelijkheden om de internationale druk op de Sudanese regering op te voeren?

Ja. Door middel van stille diplomatie wordt de internationale druk nu opgevoerd.

Vraag 1

Kunt u toelichten wat in penitentiaire inrichtingen het beleid is ten aanzien van het verbaliseren van drugsvondsten in de inrichting?

Het aangiftebeleid in alle penitentiaire inrichtingen is gebaseerd op de door het Openbaar Ministerie opgestelde «Aanwijzing Opiumwet». Het aantreffen van meer dan 0,5 gram harddrugs bestemd voor eigen gebruik, de handel in harddrugs en het bezit van en handel in meer dan 5 gram softdrugs leiden tot aangifte. De politie en het Openbaar Ministerie oordelen vervolgens over het wel of niet verbaliseren van de aangifte en de verdere strafrechtelijke vervolging.

Vraag 2

Kunt u toelichten wat in tbs-inrichtingen het beleid is ten aanzien van het verbaliseren van drugsvondsten in de inrichting?

Op grond van het Reglement verpleging ter beschikking gestelden rust op het hoofd van de tbs-inrichting de verplichting om tegen een tbs-gestelde of anderszins verpleegde aangifte te doen van alle strafbare feiten waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten, die tijdens de tenuitvoerlegging van de tbs met verpleging van overheidswege worden begaan. Voor overtreding van artikel 11 van de Opiumwet is voorlopige hechtenis toegelaten.

Vraag 3

Hoeveel processen-verbaal worden er jaarlijks opgemaakt van drugsvondsten in tbs-inrichtingen? Kunt u dit per inrichting uitsplitsen?

Het aantal aangiftes en dus ook het aantal opgemaakte processen-verbaal wordt niet landelijk voor de penitentiaire inrichtingen bijgehouden. Hetzelfde geldt voor de tbs-sector als geheel. Voor tbs-gestelden met een verlofmachtiging wordt dit wel bijgehouden. Sinds 2011 is in deze categorie tweemaal aangifte gedaan voor verdenking van drugsgerelateerde feiten waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan.

Vraag 4

Hoeveel processen-verbaal worden er jaarlijks opgemaakt van drugsvondsten in penitentiaire inrichtingen? Kunt u dit per inrichting uitsplitsen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Wat gebeurt er uiteindelijk met de drugs die gevonden is in de inrichtingen?

Gevonden drugs worden aan de politie overgedragen ter vernietiging.

Vraag 6

Welke procedure wordt gevolgd op het moment dat een patiënt of een bezoeker in een penitentiaire inrichting wordt betrapt op drugsbezit? Welke procedure geldt in tbs-inrichtingen?

Gedetineerden worden gehoord door de directeur, die vervolgens beslist over een op te leggen sanctie. Sancties zijn bijvoorbeeld plaatsing op een strafcel, ontzegging van bezoek of uitsluiting van deelname aan bepaalde activiteiten. Ook wordt aangifte gedaan op grond van de «Aanwijzing Opiumwet» van het Openbaar Ministerie. Op invoer en drugsbezit door tbs-gestelden staan verschillende sancties zoals kamerarrest, uitsluiting van bepaalde activiteiten en het opschorten van verlofmogelijkheden. Bij een vermoeden van strafbare feiten waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten, wordt aangifte gedaan. Indien aan de tbs-gestelde tegen wie aangifte wordt gedaan verlof is verleend, wordt dit verlof terstond ingetrokken.
Bij invoer van drugs door het bezoek van een gedetineerde wordt aangifte tegen de bezoeker gedaan. In het vervolg kan de bezoeker de toegang tot de penitentiaire inrichting worden ontzegd of vindt het bezoek plaats achter glas. Ook in de tbs kunnen aan bezoekers die drugs invoeren beperkingen van de bezoekmogelijkheden worden opgelegd. De directeur van de kliniek kan, afhankelijk van de situatie, maatregelen nemen. Hierbij kunt u denken aan begeleid bezoek of het ontzeggen van de toegang tot de kliniek.

Vraag 7

Wat is het beleid in zowel penitentiaire inrichtingen als tbs-inrichtingen op waarheidsvinding als het gaat om vermoedelijke strafbare feiten, zoals bijvoorbeeld brandstichting, drugsbezit of geweldsincidenten?

De penitentiaire inrichting handelt het merendeel van de incidenten zelf af. Dit betreft lichte(re) incidenten, zonder ernstige gevolgen, waar de directeur zelf een sanctie oplegt. Bij ernstiger incidenten kan zowel een gedetineerde als een medewerker van de penitentiaire inrichting aangifte doen. Iedere penitentiaire inrichting maakt hierover afspraken met de regionale politie-eenheid. Die afspraken zijn afhankelijk van de prioriteiten bij de politie. Bij (vermoeden van) voortgezet crimineel handelen wordt het Gedetineerden Recherche Informatie Punt (GRIP) van de politie geïnformeerd. Vanzelfsprekend kan de politie indien nodig onderzoek doen in een penitentiaire inrichting in het kader van een strafrechtelijk onderzoek. Als het vermoeden bestaat dat inrichtingspersoneel betrokken is bij strafbare feiten kan ook het Bureau Integriteit van DJI worden ingeschakeld.
Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 2 geldt voor het hoofd van een tbs-inrichting, dat vermoedt dat een tbs-gestelde zich schuldig heeft gemaakt aan een strafbaar feit waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten, dat hij gehouden is daarvan aangifte te doen. Betreft het een feit waarvoor geen voorlopige hechtenis is toegelaten dan bepaalt het hoofd, al dan niet in overleg met de jurist van de inrichting, of toch aangifte wordt gedaan. Verder bestaat de mogelijkheid voor andere tbs-gestelden om aangifte te doen. De waarheidsvinding ligt vervolgens in handen van politie en justitie.
Daarnaast wordt bij een strafbaar feit altijd een melding «bijzonder voorval» naar de Dienst Justitiële Inrichtingen gezonden, waarbij ook wordt gemeld of aangifte is gedaan. Incidenten spelen vanzelfsprekend een rol in de verdere behandeling van een tbs-gestelde.

Vraag 8

In hoeverre wordt bij een vermoeden van een strafbaar feit contact opgenomen met de politie? Wat is het beleid hierop in zowel penitentiaire Inrichtingen als tbs-inrichtingen?

Binnen de penitentiaire inrichtingen geldt het landelijk integriteitsbeleid en de eerder genoemde werkwijze van het GRIP voor het handelen bij een vermoeden van een strafbaar feit. Ten aanzien van strafbare feiten door tbs-gestelden geldt de al genoemde aangifteplicht. Wanneer het hoofd van de tbs-inrichting vermoedt dat er sprake is van een strafbaar feit waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten, doet hij tegen de desbetreffende tbs-gestelde(n) aangifte bij de politie.

Vraag 9

Krijgt de politie na een (gewelds)incident altijd de mogelijkheid om te onderzoeken of sprake is geweest van een strafbaar feit? Zo nee, waarom niet? Wat is hierin het beleid in penitentiaire inrichtingen? Is dat beleid hetzelfde als bij tbs-inrichtingen? Zo nee, wat is het verschil en waarom?

In het geval van een aangifte geeft de directeur van de betreffende penitentiaire inrichting of tbs-inrichting politie en justitie voldoende gelegenheid de aangifte te onderzoeken.

Vraag 10

Kunt u uitgebreid toelichten of er landelijk afspraken met de politie zijn gemaakt over het melden van vermoedelijke strafbare feiten of dat deze afspraken door elke inrichting afzonderlijk zijn gemaakt? Kunt u aangeven wat deze afspraak of afspraken inhouden?

Voor het antwoord inzake de penitentiaire inrichtingen verwijs ik naar het antwoord op vraag 7. Voor het antwoord inzake de tbs-inrichtingen verwijs ik naar de antwoorden op de vragen 2 en 7, met de aanvulling dat ik ook een landelijk geldende handleiding heb laten opstellen. Onder andere het Openbaar Ministerie, de nationale politie en de tbs-inrichtingen waren hierbij nauw betrokken. Deze handleiding beschrijft de werkwijze in het geval van het vermoeden van een strafbaar feit waarop de aangifteplicht van toepassing is. Er is een duidelijke verdeling van verantwoordelijkheden en er is een beschrijving van het werkproces voor de aangiftes en het verbaliseren daarvan.
De handleiding vermeldt dat op basis van de wet en eventueel in overleg met de jurist van de inrichting, het hoofd van de inrichting bekijkt of het incident waarbij de tbs-gestelde betrokken is mogelijk een strafbaar feit betreft waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten. In gevallen waarin sprake is van een strafbaar feit waarvoor mogelijk voorlopige hechtenis is toegelaten dient direct contact te worden opgenomen met de lokale contactpersoon van de politie en met de TBS-officier, zodat het incident bij alle partijen bekend is, en gezamenlijk kan worden vastgesteld of het inderdaad een strafbaar feit is waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten, en zo mogelijk ook al een (eerste) beoordeling kan worden gedaan of betrokkene als verdachte zal worden aangemerkt. Wordt geconcludeerd dat het een strafbaar feit betreft waarvoor een bevel tot voorlopige hechtenis kan worden afgegeven dan doet het (plaatsvervangend) hoofd van de inrichting aangifte van het strafbare feit bij de politie. Wanneer 112 is gebeld, komt de politie ter plaatse en wordt bij voorkeur de aangifte direct opgenomen of binnen 2 x 24 uur alsnog in de inrichting ofwel op een politiebureau. Wanneer er aangifte wordt gedaan in een niet-noodsituatie, ontvangt de inrichting binnen 24 uur een ontvangstbevestiging van de politie. Daarna ontvangt de inrichting het proces-verbaal van de politie. Indien de inrichting akkoord is met de inhoud daarvan, wordt dit proces-verbaal ondertekend en teruggezonden naar de politie. Indien de inrichting niet instemt met de inhoud van het proces-verbaal, wordt contact gezocht met de politie en wordt bezien of het proces-verbaal kan worden aangepast.

Vraag 1

Kent u het artikel «Zorg ter voorkoming van overlijden in detentie»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening van de auteurs dat de politie niet altijd goed kan beoordelen of personen die worden binnengebracht een lichamelijke ziekte hebben en dat zij soms ten onrechte als bijvoorbeeld dronken worden beschouwd en daardoor de benodigde zorg niet krijgen? Zo ja, deelt u dan ook de mening van de auteurs dat voor die beoordeling altijd een arts nodig is? Hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

De Nationale Politie heeft in samenwerking met de GGD een protocol opgesteld waarin het tijdig inschakelen van medisch geschoold personeel in voornoemde gevallen is geregeld. Dit houdt onder meer in dat beoordelingen van ziekteverschijnselen bij personen in cellencomplexen of ophoudruimtes van de politie niet uitgevoerd dienen te worden door politieagenten of arrestantenverzorgers. Zij beschikken immers niet over de benodigde medische achtergrond. Alle personen die bij de politie worden ingesloten, worden bevraagd over hun gezondheid. Op basis hiervan wordt al dan niet een arts gewaarschuwd, die vervolgens verantwoordelijk is voor de medische begeleiding en behandeling. Geïntoxiceerde personen worden over het algemeen overgebracht naar een politiecellencomplex, omdat de voorzieningen daar veelal beter zijn dan in de politiebureaus. De politie geeft hiermee uitvoering aan de waarborgen zoals deze zijn vastgelegd in artikelen 2 en 3 EVRM. Wellicht ten overvloede wordt gewezen op de rapporten van het CPT2 van 2008 en 2012 waarin de toegang tot de medische zorg voor personen in politiecellen in het algemeen adequaat wordt bevonden.3

Vraag 3

In hoeverre is het in een bovenstaande situatie niet inschakelen van medisch opgeleid personeel in strijd met het Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden en uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Wat vindt u van het voorstel dat arrestantenverzorgers op het politiebureau verplicht moeten worden om een arts van de penitentiaire inrichting waarnaar de arrestant wordt overgeplaatst, ervan op de hoogte te stellen als een patiënt medische zorg nodig heeft gehad tijdens het verblijf op het politiebureau?

De auteurs wijzen op het belang van adequate informatiedeling en continuïteit in de zorgverlening binnen de strafrechtsketen. Het belang hiervan ondersteun ik en heeft mijn aandacht. Relevant vertrekpunt is dat de uitwisseling van medische gegevens vanwege het medisch beroepsgeheim voorbehouden is aan medische beroepsbeoefenaren. Een arts die door de politie wordt ingeroepen, treedt meestal eenmalig op als behandelaar en heeft vaak geen zicht op het justitiële vervolgtraject. De arts is verantwoordelijk voor een schriftelijke weergave van diens bevindingen en de verleende zorg. De procedure is vervolgens dat de arrestantenverzorger de medische informatie in een gesloten enveloppe meegeeft voorafgaand aan het vervoer, zodat deze bij aankomst in de penitentiaire inrichting aan de medische dienst kan worden overgedragen. Standaard wordt bij iedere gedetineerde binnen 24 uur na plaatsing een medische intake verricht. De medische dienst van de inrichting legt zo nodig ook contact met de bij de politie geconsulteerde arts.
Verschillende initiatieven zijn gaande om de informatie-uitwisseling tussen de politie en de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) te verbeteren. Zo wordt gewerkt aan het verkorten van de verblijfsduur op het politiebureau en snellere overplaatsing naar de penitentiaire inrichtingen. Op het hiervoor ingestelde aanmeld- en overdrachtformulier worden ook bijzonderheden met betrekking tot gedrag en gezondheid uitgevraagd, zoals drugsgebruik, medicatiegebruik en agressie. Ook wordt hierop aangegeven of iemand medische zorg nodig heeft zodat de medische dienst de zorgverlening in de penitentiaire inrichting hierop kan instellen. Het nieuwe aanmeldformulier wordt in het najaar van 2014 landelijk uitgerold.
Een tweede ontwikkeling richt zich op de uitbreiding van het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) binnen alle justitiële inrichtingen. Het EPD is reeds ingevoerd voor huisartsen en wordt uitgebreid met GGZ-toepassing. Hiermee wordt voorzien in een digitaal en integraal informatiesysteem waarmee zorgverleners in alle inrichtingen van DJI, ook bij overplaatsingen, beschikken over de relevante informatie over gedetineerden met medische problematiek. Met het oog op verdere optimalisering heeft DJI een zogenaamd zorgkoppelpunt ingekocht, waarmee op termijn de informatie-uitwisseling met externe zorgverleners mogelijk wordt. Dit is bijvoorbeeld nuttig bij (tijdelijke) overbrenging naar een regulier ziekenhuis of een GGZ-instelling.

Vraag 5

Wat vindt u van het idee van de auteurs om voor gedetineerden met medische zorgbehoeften (incl. het verstrekken van medicatie) een groeidocument te gebruiken of een digitaal dossier op te maken dat bij iedere overplaatsing gecontroleerd en bijgewerkt moet worden?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Klopt het dat patiënten bij een acuut medisch probleem nog steeds in een Justitieel Medisch Centrum kunnen worden opgenomen, terwijl een dergelijk centrum alleen voor medisch stabiele patiënten is bedoeld? Zo ja, waarom is dat zo? Spelen in die gevallen penitentiaire overwegingen een zwaardere rol dan medische overwegingen? Zo nee, waarom niet?

Het Justitieel Centrum voor Somatische Zorg (JCvSZ), voorheen het Justitieel Medisch Centrum, is nadrukkelijk bestemd voor gedetineerde patiënten die niet-spoedeisende somatische zorg nodig hebben. Wanneer spoedeisende medische zorg nodig is of zorg die de mogelijkheden van het JCvSZ overstijgt, vindt overbrenging naar een regulier ziekenhuis plaats. Daar ontvangt een justitiabele, al dan niet onder bewaking, de noodzakelijke zorg. Zo is het mogelijk dat een operatie plaatsvindt in een regulier ziekenhuis en de gedetineerde gedurende de herstelperiode verblijft in het JCvSZ tot terugplaatsing naar de penitentiaire inrichting verantwoord is. Penitentiaire belangen en omstandigheden doorkruisen dit niet. Een arts van het JCvSZ beslist op basis van heldere in- en exclusiecriteria over de opname. Zoals ik in maart van dit jaar reeds aan uw Kamer meldde, constateerde de IGZ dat de afspraken hieromtrent worden nageleefd. 4