Vraag 1

Herinnert u zich eerdere schriftelijke vragen van 23 maart 2012, inzake de intensivering van de Nederlands-Israëlische betrekkingen?1 Herinnert u zich de vraag of u bereid bent juridisch advies in te winnen omtrent het risico dat bedrijven of instellingen in nederzettingen bij samenwerkingsactiviteiten betrokken raken die uit deze intensivering voortvloeien en het verzoek van de Kamer dergelijk advies te delen indien u dit reeds mocht hebben ontvangen?

Ja.

Vraag 2

Herinnert u zich uw antwoorden van 29 mei 2012 op vragen van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken inzake afspraken van de Nederlandse regering met de Israëlische regering over versterking van de betrekkingen tussen beide landen, waarin u de Kamer meedeelde dat de Externe Volkenrechtelijk Adviseur (EVA) ter zake juridisch advies heeft verstrekt?2

Ja.

Vraag 3

Was dit advies ten tijde van de beantwoording van de in vraag 1 genoemde vragen bekend bij u? Zo ja, wanneer heeft u dit advies ontvangen en waarom heeft u er in uw beantwoording van de bij vraag 1 vermelde vragen geen melding van gemaakt?

Het advies was mij bekend. Ik volg hierbij de afspraken die met uw Kamer zijn gemaakt over de werkwijze van de EVA en de verslaglegging daarover. Zoals ik in mijn brief d.d. 17 augustus 2011 aan uw Kamer heb gemeld, zal ik eens per jaar uw Kamer een overzicht sturen van het aantal EVA adviezen dat de extern Volkenrechtelijk Adviseur de voorgaande periode heeft uitgebracht.

Vraag 4

Was het betreffende juridische advies van de EVA bij uw ambtenaren bekend die waren belast met de beantwoording van de bij vraag 1 vermelde vragen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Wat is de inhoud van het betreffende juridische advies van de EVA, vooral in relatie tot inspanningen die de regering zou moeten verrichten om te voorkomen dat bedrijven of instellingen in nederzettingen bij samenwerkingsactiviteiten betrokken zouden raken die uit de intensivering van de Nederlands-Israëlische betrekkingen voortvloeien?

Ook hier volg ik de afspraken die zijn gemaakt. Onderliggend advies valt naar mijn oordeel niet onder de categorie van adviezen waarvan is toegezegd dat de Kamer geïnformeerd zal worden over de conclusie ervan.

Vraag 6

In welke mate en op welke wijze heeft de regering dit advies gehonoreerd, in beleid vertaald en gevolgd bij stappen die zij heeft gezet om aan de intensivering invulling te geven?

Het regeringsbeleid is het resultaat van een brede beleidsafweging, inclusief volkenrechtelijke aspecten. Daarbij ziet het kabinet erop toe dat het beleid niet in strijd is met het volkenrecht.

Vraag 7

Bent u bereid het betreffende juridische advies van de EVA op korte termijn met de Kamer te delen? Zo neen, waarom niet?

Nee, zie de eerdere antwoorden.

Vraag 8

Wilt u deze vragen afzonderlijk beantwoorden, indien mogelijk voor aanvang van het zomerreces?

Deze vragen zijn zo spoedig mogelijk beantwoord.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de uitspraken over abortus van premier Erdogan van Turkije, die hij heeft gedaan tijdens Internationale Conferentie van Parlementariërs?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op deze uitspraken van de Turkse premier, die abortus beschouwt als moord en ook tegen de keizersnede is?

Ik verwijs naar de vigerende Nederlandse wetgeving op dit gebied die abortus onder voorwaarden toestaat. De visie die daaraan ten grondslag ligt is wezenlijk anders dan die van de Turkse premier.

Vraag 3

Bent u bereid deze uitspraken aan de orde te stellen tijdens het bezoek dat u met de Koningin van 13 tot en met 15 juni 2012 aan Turkije brengt in het kader van 400 jaar diplomatieke betrekkingen? Bent bereid daarbij het recht op abortus voor iedere vrouw te verdedigen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 4

Bent u bereid de Kamer te informeren over de uitkomsten van de gesprekken hierover?

Vraag 5

Bent u bereid deze vragen voor uw vertrek naar Turkije op 13 juni te beantwoorden?

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het besluit van de NMa1 van 27 april 2012 waarin zij de besluitaanvraag van Stichting Platform Makers afwijst op basis van prioriteit?2

Ja.

Vraag 2

Herinnert de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap zich dat zij in antwoord op eerdere vragen3 heeft gesteld dat in de betreffende casus de NMa moet beoordelen of er sprake is van machtsmisbruik? Hoe apprecieert u het bovengenoemde besluit van de NMa in het licht hiervan?

Ik heb op de betreffende vragen van het lid Harbers het volgende geantwoord: «of er sprake is van misbruik van een machtspositie is niet ter beoordeling van mij, maar van de Nederlandse Mededingingsautoriteit».
De NMa heeft, naar aanleiding van een klacht van de Stichting Platform Makers over gedragingen van de NPO, op 27 april 2012 het besluit genomen geen onderzoek te doen naar aanleiding van de klacht. Zie hierover de antwoorden op vragen 3 en 4.

Vraag 3

Bent u bereid in gesprek te gaan met de NMa om te bespreken of zij mogelijk toch prioriteit kan geven aan deze aanvraag, aangezien het kabinet zelf de auteurs doorverwees naar de NMa? Zo niet, waarom niet? Tot welke instantie kunnen de auteurs zich nu wel wenden volgens u?

De NMa is een zelfstandig bestuursorgaan. Zij dient haar wettelijke taken onafhankelijk van de beleidsverantwoordelijke minister uit te voeren. Het is dan ook aan de NMa om haar prioriteiten vast te stellen. Zij is hiertoe zelf ook het beste in staat. Een gesprek met de NMa over een individueel geval kan daarom niet aan de orde zijn. Vanzelfsprekend staan tegen besluiten van de NMa wel rechtsmiddelen open. Belanghebbenden kunnen binnen zes weken na de dag van bekendmaking van het besluit bezwaar indienen bij de NMa en vervolgens zo nodig beroep bij de bestuursrechter.

Vraag 4

Is het waar dat de NMa belangenorganisaties van auteurs en artiesten verbiedt actief adviestarieven te publiceren of prijsafspraken te maken, maar nu blijkt dat zij geen prioriteit geeft aan inzet van het mededingingsrecht om mogelijk misbruik van marktpositie van grote opdrachtgevers te onderzoeken? Vindt u dat een evenwichtige toepassing van het mededingingsrecht in de culturele sector moet plaatsvinden? Zo niet, welke middelen staan het kabinet ter beschikking hierin verandering te brengen?

De NMa kwalificeert prijsadviezen als prijsafspraken. In de meeste gevallen gaat een adviesprijs als referentiepunt fungeren dat door de meesten, en wellicht door allen, wordt toegepast. Daarmee valt het geven van prijsadviezen onder het kartelverbod van artikel 6 van de Mededingingswet. Dit beperkt zich niet tot de culturele sector maar is algemeen van toepassing.
Wij zijn van mening dat ook in de culturele sector een evenwichtige toepassing van het mededingingsrecht plaats dient te vinden. Makers die op zelfstandige basis hun artistieke prestaties economisch exploiteren, vormen ondernemingen in de zin van de Mededingingswet en zijn evenals hun verenigingen onderworpen aan het mededingingsrecht.
De NMa maakt in elk individueel geval een afweging. Zij houdt hierbij rekening met het economisch belang, het belang voor de consument, de ernst van de vermoedelijke overtreding en de doeltreffendheid en doelmatigheid van het optreden van de NMa. De NMa neemt dan ook in haar afweging mee of er naar aanleiding van een onderzoek, dat aanzienlijke inzet van middelen vergt, een overtreding kan worden vastgesteld. In het onderhavige geval is de NMa tot de conclusie gekomen dat de kans hierop gering moet worden geacht.

Vraag 5

Wanneer dient het kabinet het genoemde wetsvoorstel auteurscontractenrecht in bij de Tweede Kamer?

Dit wetsvoorstel wordt één dezer dagen bij de Kamer ingediend.

Vraag 1

Deelt u de mening dat de sancties tegen Iran, die ook Europese verzekeraars verbieden Iraanse olietransporten te verzekeren, de Iraanse oliehandel zo goed als wereldwijd stilgelegd hebben?

De aankondiging van een verbod per 1 juli a.s. om transporten van Iraanse olie te verzekeren in Europa heeft bijgedragen aan een significante wereldwijde daling van de handel in Iraanse olie. Naar verwachting zal deze daling zich voortzetten wanneer het verbod ingaat.

Vraag 2

Is het waar dat verzekeringen op wapentransporten naar Syrië niet zijn opgenomen in de Europese sancties tegen Syrië? Zo ja, deelt u de mening dat dit wenselijk is, om zodoende de wapenhandel met Syrië verder stil te leggen? Bent u bereid u hiervoor in te zetten en daarmee de Europese sancties tegen Syrië aan te scherpen naar voorbeeld van de sancties tegen Iran? Indien verzekeringen op wapentransporten naar Syrië wel zijn opgenomen in de Europese sancties tegen Syrië, op welke wijze wordt hierop gecontroleerd door de regering? Zijn de Europese en Nederlandse financiële en assurantiesectoren er voldoende van op de hoogte dat de sancties tegen Syrië ook op hen van toepassing zijn? Leidt dit in de praktijk ook tot belemmering van wapentransporten naar Syrië vanuit landen die geen wapenembargo hanteren? Zo nee, waarom niet?

Krachtens de Europese sancties tegen Syrië geldt een verbod op verzekering van vracht voor zover bestaande uit wapens bestemd voor Syrië. De lidstaten handhaven zelf de bepalingen van de Verordening. Het toezicht op de naleving van Europese sancties is in Nederland belegd bij het team POSS (precursoren, sancties en strategische goederen) van de Douane. Het ministerie van EL&I, het ministerie van Financiën en de Centrale Dienst voor In- en Uitvoer berichten via nieuwsbrieven, websites, e.d. actief over zaken aangaande sancties. Het team POSS besteedt hier aandacht aan bij bedrijfsbezoeken. Gezien het belang van deze materie zullen genoemde diensten de informatie over de sancties tegen Syrië nogmaals actief onder de aandacht van het Nederlandse bedrijfsleven brengen.
De praktijk heeft bewezen dat het verbod wel degelijk kan leiden tot belemmering van wapentransporten naar Syrië vanuit landen die geen wapenembargo hanteren. Er is ten minste één geval bekend van een schip dat mogelijk wapens naar Syrië vervoerde en na intrekking van de verzekering is teruggevaren richting de thuishaven. Wel is het zo dat wegens de in verhouding tot olietransporten vaak lagere verzekerde bedragen wapentransporten bij vele verzekeraars verzekerd kunnen worden, ook buiten de EU. Daarnaast is het mogelijk dat wapentransporten niet verzekerd worden, bijvoorbeeld wanneer overheden zelf garant staan. Ten slotte zal een verzekeraar niet altijd kunnen controleren of de vracht ook daadwerkelijk naar de opgegeven bestemming wordt vervoerd.

Vraag 1

Herinnert de minister van VWS zich haar uitspraak in het debat over de Informatievoorziening Olympische Spelen: «Ik zou u graag de notulen van de onderraad willen sturen, maar dat schijnt niet te mogen»?1

Ja.

Vraag 2

Herinnert de minister zich dat zij even later zei: «Het ministerie van Algemene Zaken heeft daarop de volgende verklaring gegeven: De gevraagde informatie, te weten de conclusies van de Raad voor Zorg, Welzijn en Onderwijs (RZWO) worden niet verstrekt. De redenen hiervoor zijn: 1. Bepalingen omtrent de geheimhoudingsplicht in het Reglement van Orde van de ministerraad, waaronder ook begrepen de onderraden. 2. Zelfs in de Wet op de parlementaire enquête is vastgelegd dat de minister niet verplicht is informatie uit de ministerraad en de onderraden te overhandigen»?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Is het waar dat in het Reglement van Orde voor de ministerraad in artikel 26 is geregeld dat de geheimhoudingsplicht niet bestaat «voor zover de raad of de minister-president namens de raad ontheffing van de geheimhouding verleent»?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Deelt de minister de mening dat het er niet om gaat of zij al dan niet verplicht is om de informatie te verstrekken, nu zij zelf heeft aangegeven die graag te willen sturen? Zo nee, waarom niet?

Nee, de reden hiervoor ligt in artikel 26 van het Reglement van Orde voor de ministerraad. Dit artikel waarborgt de vertrouwelijkheid van de beraadslagingen van de vergaderingen van de ministerraad en zijn onderraden. Deze geheimhoudingsplicht ten aanzien van hetgeen ter vergadering besproken wordt of geschiedt rust mede op de leden van de raad. Bewaring van deze vertrouwelijkheid is een belang van de staat dat de informatievoorziening aan het parlement begrenst (Kamerstukken II 2001/2, 28 362, nr. 2). Dit geldt ook voor het genoemde onderdeel van de notulen van de onderraad.

Vraag 5

Deelt u de mening dat in verband met de controlerende taak van het parlement de informatieplicht van de regering zo ruim mogelijk geïnterpreteerd moet worden? Zo nee, waarom niet?

Nee, zie het antwoord op vraag 4.

Vraag 6

Is de minister nog steeds van mening dat zij de Kamer graag de notulen van de onderraad wilt sturen? Zo nee, waarom niet?

Nee, zie het antwoord op vraag 4.

Vraag 7

Is de minister-president bereid de ontheffing van de geheimhouding te verlenen, voor het gedeelte dat op de Olympische Spelen betrekking heeft? Zo nee, waarom niet?

Nee, zie het antwoord op vraag 4.

Vraag 8

Bent u bereid bovenstaande vragen dit keer wel te beantwoorden, en niet, zoals op 10 april 2012, een antwoord te geven op een niet gestelde vraag? Zo nee, waarom niet?

Ik beschouw uw vragen hiermee als beantwoord.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de veroordeling van de advocate en winnares van de Mensenrechtentulp Ni Yulan en haar echtgenoot tot 2 jaar cel? Bent u door de Chinese autoriteiten hiervan op de hoogte gesteld? Bent u tevens bekend met het rapport van Amnesty International «Against the Law» over de intimidatie en repressie van Chinese advocaten?

Ik heb kennisgenomen van de uitspraak van de rechtbank via de aanwezigheid van de Nederlandse ambassade. Na afloop van de zitting heeft de rechtbank een verklaring afgegeven aan journalisten en diplomaten, die geen toegang kregen tot de zitting. Ja, ik ben bekend met het rapport van Amnesty International.

Vraag 2

Deelt u de mening dat hier sprake is geweest van een oneerlijk proces en dat Ni Yulam en haar echtgenoot vanwege onrechtmatige redenen zijn veroordeeld? Zo nee, op basis waarvan concludeert u dit? Heeft u bij uw Chinese ambtsgenoot gepleit voor de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van Ni Yulan en haar echtgenoot? Zo nee, bent u bereid dat alsnog te doen? Bent u bereid om de Chinese ambassadeur te ontbieden naar aanleiding van deze veroordeling? Zo nee, waarom niet? Bent u bereid om ook te pleiten voor een EU-veroordeling? Zo nee, waarom niet?

Nederland heeft met zorg kennis genomen van de veroordeling van Ni Yulan. Onze zorg over de gang van zaken is duidelijk verwoord in de verklaring die de EU in Peking heeft afgegeven bij de rechtbank. Ik heb op passende wijze de Chinese autoriteiten op de hoogte gesteld van het feit dat ook Nederland zeer teleurgesteld is over deze veroordeling.
Ik deel ook de internationale zorgen over de mate van transparantie die bij de behandeling van de rechtszaak is betracht. Nederland en de EU roepen China op de mensenrechten te respecteren en te handelen conform internationaalrechtelijke regels en verplichtingen. Deze zaak zal wat Nederland betreft ook onderwerp van gesprek moeten zijn tijdens de komende EU-China mensenrechtenconsultaties.
Ik zal met mijn Europese collega’s deze zaak nauwgezet blijven volgen. De rechtsgang is nog niet voltooid voor Ni Yulan en haar echtgenoot; zij hebben een verzoek om hoger beroep ingediend.

Vraag 3

Bent u bekend met het feit dat activisten en advocaten in China regelmatig worden veroordeeld op grond van vage aanklachten, zoals «onrust stoken» en dat zij vaak ten onrechte worden beschuldigd van fraude?

Nederland en andere EU-lidstaten delen de zorgen over het gebrek aan transparantie, die bij deze rechtszaak wordt betracht. De versterking van de rechtsstaat blijft een belangrijk onderwerp tijdens de Nederlandse en EU-dialoog met China. Naast het voorkomen van onregelmatigheden zoekt Nederland daarbij ook naar mogelijkheden om de Chinese juridische sector te versterken, in lijn met internationale standaarden.

Vraag 4

Hoe verhoudt deze veroordeling zich met de onlangs ingevoerde Chinese wetswijzigingen van het strafprocesrecht, die volgens de autoriteiten meer garanties voor mensenrechten zouden bieden?

De nieuwe Strafproceswet treedt pas op 1 januari 2013 in werking. De wet heeft meer oog voor rechten van verdachten. Aan de andere kant staan er ook bepalingen in over gedwongen verdwijningen die zorg baren. De wet zal in EU-verband nader worden bekeken en besproken.

Vraag 5

Bent u bereid om de structurele inperking van de vrijheid van de Chinese advocatuur bij uw ambtsgenoot aan te kaarten? Zo ja, op welke wijze gaat u hier vorm aan geven? Zo nee, waarom niet?

Het belang van een goed functionerende rechtsstaat, naar internationale standaarden en volgens internationale verdragen, inclusief de rol van advocaten, is een belangrijk punt in bilaterale consultaties en de EU-dialoog met China. Ook Nederland draagt hieraan bij via de financiering van projecten en het bespreken van dit belang tijdens bilaterale mensenrechtenconsultaties.

Vraag 1

Bent u bekend met het onderzoeksrapport van de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa (PACE) «Lives lost in de Mediterranean sea: who is responsible»? dat op 29 maart door de migratiecommissie van de PACE is behandeld en waarvan het voorstel voor de resolutie door deze commissie is overgenomen?

Ja.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over de gebrekkige medewerking van de NAVO, door de rapporteur van de Parlementaire Assemblee niet de gevraagde opheldering te verschaffen? Deelt u de mening dat de NAVO openheid van zaken zou moeten betrachten en volle medewerking zou moeten verlenen aan het onderzoek naar het uitblijven van hulp aan 70 bootvluchtelingen waarvan 63 zijn omgekomen? Zo nee, waarom niet?

De NAVO heeft naar haar beste vermogen medewerking verleend aan het onderzoek van de Raad van Europa. Het bondgenootschap heeft zoveel mogelijk informatie beschikbaar gesteld om de vragen van mevrouw Strik te beantwoorden, zegde reeds verdere medewerking toe bij aanvullende vragen en zal medewerking blijven verlenen.
Een deel van de gevraagde informatie kan alleen door lidstaten worden aangeleverd. Het betreft een nationale bevoegdheid. Wij vertrouwen er op dat de landen die mevrouw Strik heeft benaderd haar naar beste vermogen hebben geïnformeerd en dat desgevraagd zullen blijven doen. Dat geldt ook voor Nederland. Wij beschikken op dit moment niet over aanwijzingen dat lidstaten de opvarenden hebben aangetroffen en hun verplichtingen onder internationaal recht niet zijn nagekomen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat er momenteel geen beletsel meer is om de rapporteur van de Parlementair Assemblee toegang te verschaffen tot de gevraagde informatie? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid de NAVO en de in het rapport genoemde vlagstaten, waaronder met name Italië en Spanje, ertoe te bewegen deze informatie alsnog beschikbaar te stellen aan de rapporteur, waaronder met name: a) de positie van de militaire schepen gedurende de periode dat de vluchtelingenboot midden in een NAVO-operatie in de Middellandse Zee dobberde, in elk geval binnen een actieradius van 100 mijl rond de locatie van de boot, zoals gereconstrueerd in het rapport; b) de registraties van de communicatie van de in het rapport genoemde schepen met het NAVO-hoofdkwartier en de Italiaanse grenswacht, van de bewegingen van die schepen en van de op die schepen gestationeerde helikopters? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Waarom heeft naar uw mening de NAVO, die vanaf 31 maart het commando had over het zeegebied waarin de vluchtelingenboot zich bevond, en met veel schepen en luchtmacht aanwezig was, geen redding geboden na de noodmelding van de Italiaanse kustwacht aan het NAVO-hoofdkwartier?

De NAVO voerde niet het commando over het zeegebied. De NAVO handhaafde op dat moment het wapenembargo tegen Libië, maar had in het kader van operatie Unified Protector geen zeggenschap over of verantwoordelijkheden en verplichtingen jegens het reguliere scheepvaartverkeer in de Middellandse Zee. Zoals het rapport stelt, lag de verantwoordelijkheid voor coördinatie van een reddingsoperatie op basis van de relevante verdragen in beginsel bij Libië, aangezien de boot zich in de Search And Rescue-zone van dat land bevond. Het Maritime Rescue Coordination Centre in Rome heeft de melding verzonden omdat de Libische autoriteiten daartoe niet in staat waren.
De melding over het schip met de vluchtelingen is door het Maritime Rescue Coordinaton Centre verzonden aan alle schepen, ook civiele, in het verantwoordelijkheidsgebied en aan het Allied Joint Forces Command in Napels. In het bericht dat werd uitgezonden door het Maritime Rescue Coordination Centre in Rome werden schepen verzocht uit te kijken naar de opvarenden en melding te doen zodra zij het desbetreffende vaartuig signaleerden. Het betrof dus geen noodmelding. Helaas is het schip niet aangetroffen. Nederland betreurt het grote aantal slachtoffers. Het Nederlandse schip dat deelnam aan de operatie Unified Protector, Hr. Ms. Haarlem, en Hr. Ms. De Ruyter, die vanuit de Hoorn van Afrika op weg was naar Nederland, waren niet in de buurt.

Vraag 6

Wist Nederland, als deelnemer aan Unified Protector, van de noodmelding van het Italiaanse Maritime Rescue Coordination Centre? Wanneer hoorde u voor het eerst van de noodmelding?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Op welke wijze is er binnen de alliantie voorafgaand aan of tijdens de operatie gesproken over mogelijke consequenties van de NAVO-missie Unified Protector voor vluchtelingenstromen, met name over zee? Zijn hierover afspraken gemaakt en zo ja, welke?

Zodra een schip onder NAVO-commando een vaartuig met vluchtelingen in nood aantreft, licht het schip conform de procedures de verantwoordelijke nationale kustwacht in, evenals de International Organisation for Migration en de United Nations High Commissioner’s Office for Refugees.
De commandanten van marineschepen zijn net als kapiteins van andere schepen op grond van het VN Zeerechtverdrag en gewoonterecht verplicht opvarenden in nood te hulp te komen voor zover dat mogelijk is zonder hun schip, bemanning of opvarenden in ernstig gevaar te brengen.

Vraag 8

Hoe luidt de verantwoordelijkheidsverdeling tussen de NAVO, deelnemende bondgenoten en andere betrokken landen met betrekking tot search and rescue acties in gebieden waar een NAVO-operatie loopt? Hoe zou die naar uw mening moeten luiden?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 9

Deelt u de mening dat de Italiaanse grenswacht NAVO- en andere militaire schepen niet afzonderlijk kon benaderen bij gebrek aan kennis over de locatie van die schepen en dat het NAVO-hoofdkwartier de coördinatie- en informatietaak van Italië daarom had moeten overnemen? Zo nee, waarom niet?

Dergelijke meldingen verzendt een Maritime Rescue Coordination Centre aan alle schepen die zich in het desbetreffende zeegebied ophouden. Kennis van de posities van schepen is geen vereiste. De NAVO heeft deze melding vanuit het Allied Joint Force Command in Napels herhaald naar alle schepen die op dat moment onder haar commando deelnamen aan de operatie Unified Protector.
De verzending van noodoproepen is een civiele taak en berust zodoende niet bij de NAVO, die bovendien niet het commando voerde over het zeegebied. Er voer ten tijde van het incident bovendien slechts een beperkt aantal schepen in het gebied onder commando van de NAVO in het kader van operatie Unified Protector. Het Middellandse zeegebied wordt voornamelijk bevolkt door regulier scheepvaartverkeer.

Vraag 1

Herinnert u zich uw uitspraak in het debat over de Informatievoorziening Olympische Spelen: «Ik zou u graag de notulen van de onderraad willen sturen, maar dat schijnt niet te mogen»?1

Ja.

Vraag 2

Herinnert u zich dat u even later zei: «Het ministerie van Algemene Zaken heeft daarop de volgende verklaring gegeven: De gevraagde informatie, te weten de conclusies van de Raad voor Zorg, Welzijn, en Onderwijs (RZWO) worden niet verstrekt. De redenen hiervoor zijn: 1. Bepalingen omtrent de geheimhoudingsplicht in het Reglement van Orde van de ministerraad, waaronder ook begrepen de onderraden. 2. Zelfs in de Wet op de parlementaire enquête is vastgelegd dat de minister niet verplicht is informatie uit de ministerraad en onderraden te overhandigen»?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Is het waar dat in het Reglement van Orde voor de ministerraad in artikel 26 is geregeld dat de geheimhoudingsplicht niet bestaat «voor zover de raad of de minister-president namens de raad ontheffing van de geheimhouding verleent»?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het er niet om gaat of de minister al dan niet verplicht is om de informatie te verstrekken, nu u zelf heeft aangegeven die graag te willen sturen? Zo nee, waarom niet?

Artikel 26 van het Reglement van Orde voor de ministerraad waarborgt de vertrouwelijkheid van de beraadslagingen van de vergaderingen van de ministerraad en zijn onderraden. Deze geheimhoudingsplicht ten aanzien van hetgeen ter vergadering besproken wordt of geschiedt rust mede op de leden van de raad. Bewaring van deze vertrouwelijkheid is een belang van de staat dat de informatievoorziening aan het parlement begrenst (Kamerstukken II 2001/2, 28 362, nr. 2. Dit geldt ook voor het genoemde onderdeel van de notulen van de onderraad.

Vraag 5

Deelt u de mening dat in verband met de controlerende taak van het parlement de informatieplicht van de regering zo ruim mogelijk geïnterpreteerd moet worden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u nog van mening dat u de Kamer graag de notulen van de onderraad wilt sturen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

Bent u bereid de ontheffing van de geheimhouding te verlenen, voor het gedeelte dat op de Olympische Spelen betrekking heeft? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de zeer recente constatering van VN-organisatie voor de coördinatie van humanitaire hulp OCHA dat «Israël systematisch tekortschiet in het adequaat toepassen van de wet op kolonisten die overgaan tot aanvallen op Palestijnen en hun bezittingen»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat meer dan 90% van de klachten betreffende kolonistengeweld tegen Palestijnen die in de afgelopen zes jaar bij de Israëlische politie zijn ingediend, niet hebben geleid tot vervolging, zoals monitoring door Yesh Din heeft uitgewezen?1 Deelt u de mening van B’Tselem dat «de Israëlische politie meldingen van geweld niet grondig onderzoekt en haar verplichtingen niet nakomt om de wet te handhaven»?3

Ik ben bekend met de cijfers die Yesh Din hanteert en met de aangehaalde stelling van B’Tselem. Ik kan niet beoordelen in hoeverre deze bevindingen correct zijn. Het kabinet is van oordeel dat het in eerste instantie aan de Israëlische autoriteiten is daarop te reageren. De vragen waartoe de bevindingen aanleiding hebben geven, zijn dan ook gedeeld met Israël. Dat heeft in een eerste reactie gesteld zich niet te kunnen herkennen in deze verwijten. Het kabinet meent dat de mensenrechtendialoog van Israël met de EU de reguliere plaats is voor discussies hierover.

Vraag 3

Herinnert u zich uw mededeling aan de Kamer dat de Israëlische premier Netanyahu maatregelen heeft aangekondigd om het geweld van kolonisten te beteugelen?4 Kunt u een overzicht geven van deze maatregelen, met vermelding van de effecten die de regering-Netanyahu ermee beoogt?

Ja. Nadat een groep kolonisten in de nacht van 12 december 2011 een legerbasis had aangevallen, kondigde Premier Netanyahu op 14 december 2011 aan de volgende maatregelen te nemen tegen het geweld door kolonisten:
Op 8 januari 2012 zijn vijf kolonisten aangeklaagd voor de eerdergenoemde aanval op een legerbasis op 14 december 2011. Daarnaast is de legerpresentie tijdens de olijvenoogst van 2011 toegenomen. Dit heeft geresulteerd in een aanzienlijke daling van het aantal aanvallen ten opzichte van het jaar daarvoor.

Vraag 4

Bent u bereid de Kamer te informeren over de voortgang en concrete resultaten tot dusver bij de implementatie van deze maatregelen?

Ja.

Vraag 5

Deelt u de constatering in de EU-notitie inzake kolonistengeweld (update februari 2012) dat stappen die de Israëlische regering in de tweede helft van 2011 heeft gezet om plegers van dit geweld aansprakelijk te houden «hoofdzakelijk betrekking hebben op aanvallen [van kolonisten] tegen Israëli’s en Israëlische bezittingen» en dat «een vergelijkbare omslag in de handhaving van de wet bij aanvallen tegen Palestijnen tot dusver niet zichtbaar is»?5

Ik treed niet in de inhoud van de EU-notitie waar u naar verwijst. Deze is opgesteld voor interne beleidsvorming, niet voor publieke bespreking. In algemene zin herhaal ik wat ik in mijn brief van 20 maart 2011 heb gesteld (aanhangsel 329, vergaderjaar 2011–2012): Nederland is het eens met de bevindingen van het rapport.

Vraag 6

Hoeveel incidenten van kolonistengeweld tegen Palestijnen en hun bezittingen hebben zich in de afgelopen drie jaar voorgedaan en hoeveel incidenten in dezelfde periode van Palestijns geweld tegen kolonisten en hun bezittingen (graag een uitsplitsing per jaar)? Is het waar dat de Israëlische autoriteiten bij Palestijns geweld tegen kolonisten, anders dan bij kolonistengeweld tegen Palestijnen, grote inspanningen plegen om de dader(s) te vinden en te berechten?

UN-OCHA geeft de volgende cijfers van geweld door kolonisten tegen Palestijnen:
UN-OCHA houdt geen vergelijkbare statistieken bij voor vormen van geweld door Palestijnen tegen kolonisten. Ik beschik enkel over gegevens van de Israëlische overheid over aantallen Israëlische burgers die door Palestijns geweld op de Westelijke Jordaanoever omgekomen zijn. Daaruit blijkt dat in 2009 en in 2010 vier, en in 2011 acht Israëlische burgers op de Westelijke Jordaanoever gedood zijn (bron: Israëlisch ministerie van Buitenlandse Zaken).
Ik beschik niet over gegevens die het veronderstelde verschil onderbouwen in de mate waarin de Israëlische autoriteiten opsporingsinspanningen plegen.

Vraag 7

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden vóór het algemeen overleg op 5 april a.s. inzake «standpunt EU over veroordeling geweld Israëlische kolonisten»?

Ja.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel «Buma: vertrekpremie Van Rij 7 ton», waaruit blijkt dat de voormalige directeur juridische zaken van Buma/Stemra een ontslagvergoeding van 700 000 euro krijgt?1

Ik begrijp dat een dergelijke ontslagvergoeding, hoewel kennelijk samenhangend met een dienstverband van veertien jaar, hoog overkomt, mede gelet op de wettelijke grondslag en maatschappelijke verantwoordelijkheid van een collectieve beheersorganisatie als Buma. Met de recente aanvaarding door de Tweede Kamer van het wetsvoorstel versterking en geschillenbeslechting collectieve beheersorganisaties (Kamerstukken I, 2011/12, 31 766 A) zijn wij een stap dichter gekomen bij het grenzen stellen aan de hoogte van ontslagvergoedingen.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de hoge ontslagvergoeding ongepast is in het licht van de publieke functie van Buma/Stemra dan wel door de overheid in stand gehouden monopoliepositie van Buma/Stemra?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Wat vindt u van de bewering dat de hoogte vastgesteld zou zijn op basis van de kantonrechtersformule? Deelt u de mening dat niet de kantonrechtersformule maar de premiernorm richtinggevend zou moeten zijn? Zo ja, tot welke maximale hoogte aan ontslagvergoeding zou dat in dit geval volgens u kunnen leiden?

Ik beschik niet over andere informatie ten aanzien van de door Buma gestelde berekening overeenkomstig de kantonrechtersformule. Ik deel zijn mening dat in de toekomst de thans bij de Eerste Kamer aanhangige Wet normering topinkomens publieke en semipublieke sector (WNT; Kamerstukken I, 2011/12, 32 600 A) maatgevend moet zijn. Het wetsvoorstel versterking toezicht voorziet daar, zoals bekend, ook in. Dat betekent, samengevat, een salarismaximering op basis van 130% van een ministersalaris en een maximale ontslagvergoeding van 75 000 euro (vgl. artikelen 2.10 en 3.7 WNT). Daarmee behoren exorbitante salarissen en daaraan gerelateerde ontslagvergoedingen bij cbo’s straks tot het verleden.

Vraag 4

Hoe oordeelt u over het feit dat het ontslag niet is behandeld tijdens de ledenvergadering van de collectieve beheersorganisatie, terwijl de statuten daartoe wel verplichten? Wat vindt u ervan dat Buma zegt ook niet van plan te zijn haar leden hier verder bij te betrekken?2

De beantwoording van de vraag of het ontslag al dan niet is behandeld overeenkomstig de Bumastatuten, betreft een verenigingsinterne kwestie. Het is niet aan mij, maar in eerste instantie aan de ledenvergadering en uiteindelijk eventueel aan de rechter om daarover te oordelen.

Vraag 5

Waarom legde de voormalige directeur zijn functie neer?

De redenen hiervoor zijn mij niet bekend.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het absurd is om dergelijke vergoedingen uit te keren, betaald met middelen die bedoeld zijn voor artiesten? Kunt u uw antwoord toelichten?

Aan wat ik hierover in mijn antwoord op de vragen 1 tot en met 3 al heb opgemerkt, zij toegevoegd dat dergelijke betalingen inderdaad worden voldaan uit middelen die voor artiesten zijn bedoeld. Daarom is in wetsvoorstel 31 766 ook opgenomen dat te hoge salarissen of ontslagpremies door het College van Toezicht Auteursrechten straks kunnen worden teruggevorderd, waarbij de teruggevorderde bedragen worden toegevoegd aan de middelen die kunnen worden verdeeld aan artiesten (artikel 25a lid 1 onderdeel b).

Vraag 7

Beschikken u of het college van toezicht over mogelijkheden om deze ontslagvergoeding (op zijn minst gedeeltelijk) terug te vorderen? Zo nee, bent u bereid te onderzoeken welke juridische stappen ondernomen moeten kunnen worden tegen deze statutair onjuiste uitkering van de vergoeding om deze middelen alsnog terug te vorderen?

Het betreft hier een arbeidscontract dat geruime tijd geleden tot stand is gekomen, lang voordat de Wet toezicht collectieve beheersorganisaties in werking was getreden of er sprake was van enige normering van topinkomens voor auteursrechtenorganisaties. De afwikkeling hiervan is een kwestie tussen partijen, waarbij noch het College van Toezicht noch ik een juridische grondslag hebben om een (deel van de) ontslagvergoeding terug te vorderen. Met de inwerkintreding van wetsvoorstel 31 766 en de WNT krijgt het College van Toezicht straks voor toekomstige gevallen een terugvorderingbevoegdheid, die nog kan worden gecombineerd met de oplegging van een last onder dwangsom (artikelen 25a lid 2 Wet toezicht en 5.5 WNT). Ook het salaris van betrokkene berust op een vrije afspraak tussen partijen, die geruime tijd geleden tot stand is gekomen, lang voordat er sprake was van enige vorm van normering van topinkomens bij cbo’s. Het ontbreekt mij en het College van Toezicht aan een wettelijke grondslag tot verlaging met terugwerkende kracht of tot terugvordering.

Vraag 8

Deelt u de mening dat het salaris van deze bestuurder eveneens te hoog is, aangezien het boven de premiernorm uitkomt? Gaat u het teveel ontvangen bedrag terugvorderen?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Wat gaat u ondernemen om te voorkomen dat een voormalig collega-directeur eveneens een exorbitante ontslagvergoeding krijgt?

In de gegeven omstandigheden beschikken het College en ik ook hier niet over een mogelijkheid om in te grijpen. Maar in de toekomst in andere gevallen wel.

Vraag 1

Wat is uw beoordeling van het bezoek van de Israëlische premier Netanyahu aan Nederland in januari jl.? Wat waren uw doelstellingen voor dit bezoek en zijn deze gehaald?

Het werkbezoek van premier Netanyahu bracht op 18 en 19 januari jl. is een gebruikelijk bezoek voor twee staten met goede bilaterale betrekkingen. Met dit bezoek geeft het kabinet mede invulling aan het regeerakkoord. Doel van het bezoek was het bespreken van het Midden-Oosten Vredesproces (MOVP) en regionale ontwikkelingen, in het bijzonder Syrië, Iran en de rol van Turkije. Hierbij is het Nederlandse standpunt voor het voetlicht gebracht.

Vraag 2

Kunt u een volledig overzicht geven van de bilaterale afspraken die tijdens het bezoek zijn gemaakt, in het bijzonder ten aanzien van de intensivering van de Nederlands-Israëlische betrekkingen?

Tijdens het bezoek is besloten dat de Nederlands-Israëlische Samenwerkingsraad voor de eerste maal bijeen zal komen op 7 juni a.s. in Israël. Ook is afgesproken te bezien op welke wijze de relatie tussen Nederland en Israël instrumenteel kan zijn voor het vredesproces tussen Israel en de Palestijnse autoriteit. Dit heeft geresulteerd in afspraken over het leveren van een containerscanner bij de grensovergang Westbank-Jordanië (Allenby/King Hussein bridge) en over de export uit Gaza.

Vraag 3

Is het waar dat de intensivering van deze betrekkingen geformaliseerd wordt via een bilaterale samenwerkingsovereenkomst, die de Nederlandse en Israëlische regeringen de komende maanden zullen uitwerken? Zo ja, kunt u aangeven hoe deze overeenkomst tot stand komt, welke status en elementen zij zal hebben en wanneer zij ondertekend zal worden?

Zoals bij andere landen waarmee Nederland een geformaliseerde samenwerking heeft, zal een oprichtingsdocument aan deze samenwerkingsraad ten grondslag liggen. Dit document wordt de komende maanden uitgewerkt om op 7 juni a.s. ondertekend te kunnen worden. De vorm van het document is nog niet vastgelegd. Zeker is evenwel dat het geen verdrag of een anderszins volkenrechtelijk bindend document zal zijn.

Vraag 4

Bent u bereid deze samenwerkingsovereenkomst met de Kamer te delen voordat zij ondertekend en van kracht wordt? Zo neen, waarom niet?

Het kabinet wil eerst overeenstemming bereiken met Israël over de inhoud van het document. De samenwerkingsovereenkomst valt binnen de kaders van het regeerakkoord. De Tweede Kamer zal na afloop van de Samenwerkingsraad worden geïnformeerd over de uitkomsten ervan.

Vraag 5

Zijn er naast deze overeenkomst andere bilaterale overeenkomsten die in het kader van de intensivering van de betrekkingen gesloten worden?

De Samenwerkingsraad van 7 juni a.s. kan leiden tot het afsluiten van gemeenschappelijke schriftelijke intentieverklaringen in de vorm van bijvoorbeeld een Memorandum of Understanding, een Joint Declaration of een vergelijkbaar instrument.

Vraag 6

Bent u bereid de agenda en doelstellingen van de eerste Nederlands-Israëlische Samenwerkingsraad met de Kamer te delen? Kunt u aangeven wie hier van Nederlandse zijde bij aanwezig zal zijn?

Zoals gesteld in reactie op het verzoek van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken van 1 maart 2012 met kenmerk 2012Z03917/2012D08560 over intensivering van de bilaterale relatie met Israël, vinden momenteel besprekingen plaats met de Israëlische regering over de precieze invulling van de agenda van 7 juni. Beide kanten hebben kenbaar gemaakt met elkaar te willen spreken over verdere samenwerking op het gebied van onderwijs, agro-food en water. Naast de minister-president, die de Nederlandse delegatie zal leiden, zullen ook minister van EL&I en ikzelf aan de Samenwerkingsraad deelnemen.

Vraag 7

Welke concrete en bindende afspraken heeft u met de Israëlische regering gemaakt – of zult u maken – om te voorkomen dat bedrijven en instellingen die in nederzettingen zijn gevestigd kunnen deelnemen aan samenwerkingsactiviteiten die voortvloeien uit de intensivering?

Zoals ook gesteld in antwoorden op vragen van het lid Van Bommel van 2 maart 2012 met kenmerk 2012Z03986 (zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2147), is het Nederlandse bedrijven niet verboden handelsrelaties te onderhouden met bedrijven uit Israëlische nederzettingen in de Palestijnse Gebieden. De regering ontmoedigt economische relaties met bedrijven in de bezette gebieden. De Nederlandse ambassade in Tel Aviv of andere onder de verantwoordelijkheid van het ministerie vallende instellingen verlenen niet actief diensten aan bedrijven die gevestigd zijn in Israëlische nederzettingen. Desgevraagd worden dergelijke diensten geweigerd. Deze lijn wordt in de context van de Samenwerkingsraad voortgezet.

Vraag 8

Bent u bereid om juridisch advies in te winnen omtrent het risico dat bedrijven en instellingen in nederzettingen bij samenwerkingsactiviteiten betrokken raken die uit de intensivering voortvloeien? Mocht u reeds juridisch advies ter zake hebben ontvangen, zou u dat met de Kamer willen delen?

In het licht van het antwoord op vraag 7 is er geen noodzaak tot aanvragen van juridisch advies.

Vraag 9

Zal de intensivering een mensenrechtencomponent hebben? Zo ja, waar bestaat deze uit? Zo neen, waarom niet?

De EU voert reeds een constructieve dialoog over mensenrechten met Israël in de jaarlijkse bijeenkomsten van de informele werkgroep Mensenrechten EU-Israël en ook in bilaterale contacten wordt dit onderwerp wanneer nodig afdoende aan de orde gesteld.

Vraag 10

Bent u bereid deze vragen afzonderlijk te beantwoorden, vóór het algemeen overleg over het Mensenrechtenbeleid op 11 april a.s?

Deze vragen zijn zo snel mogelijk beantwoord.

Vraag 1

Bent u ervan op de hoogte dat India heeft besloten het moratorium op de doodstraf op te heffen en de heer Bhai Balwant Singh Rajoana op 31 maart, na 17 jaar gevangenschap, op te hangen?

Ja. Op 29 maart is door de Indiase regering bekend gemaakt dat in verband met een nieuw gratieverzoek, de eventuele voltrekking van het vonnis is uitgesteld.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over de zorgen van de Sikh gemeenschap dat deze beslissing doelbewust genomen is om de Sikhs te treffen?1

Godsdienstvrijheid is in de Indiase grondwet vastgelegd en er is sprake van religieuze tolerantie in India. Toch zijn religieuze minderheden soms slachtoffer van discriminatie en religieus-geïnspireerd geweld. Er is echter geen sprake van anti-Sikh geweld zoals dat in de jaren ’80 en ’90 voorkwam.
Bhai Balwant Singh Rajoana is veroordeeld voor zijn betrokkenheid bij de moord op voormalig Chief Minister van Punjab, Beant Singh.

Vraag 3

Hoe oordeelt u over de zorgen van de Sikh gemeenschap dat dit besluit tot meer voltrekkingen van de doodstraf zal leiden, zoals bijvoorbeeld in het geval van de heer Balwant Singh Rajoana, en hiermee het hek van de dam is?

Het aantal doodvonnissen is de laatste jaren toegenomen (officiële cijfers zijn niet openbaar). Hoewel de Indiase Grondwet nog altijd de doodstraf kent, houdt India zich sinds 2004 aan een de facto moratorium.

Vraag 4

Kunt u ingaan op recente ontwikkelingen op het gebied van discriminatie en intimidatie van Sikhs door de overheid van India?

Zie mijn antwoord op vraag 2.
De Sikh gemeenschap is tegenwoordig beter georganiseerd en vertegenwoordigd in het huidige India. De Indiase regering wordt sinds 2004 geleid door een Sikh (Manmohan Singh) evenals de regering van de deelstaat Punjab.

Vraag 5

Bent u bereid zo snel als mogelijk bilateraal en met uw Europese collega’s uw protest tegen de aanstaande executie over te brengen aan de Indiase autoriteiten? Zo nee, waarom niet?

Ja. Nadat het Indiase voornemen om Bhai Balwant Singh Rajoana te executeren bekend werd, heeft Nederland zich in EU-verband hardgemaakt voor een demarche hiertegen bij de Indiase autoriteiten. Bij de demarche stelt de EU de principiële bezwaren tegen de doodstraf aan de orde en wordt India opgeroepen het de facto moratorium niet te doorbreken.

Vraag 6

Bent u bereid deze vragen per ommegaande en niet later dan 30 maart te beantwoorden?

Helaas is het niet gelukt uw vragen voor 30 maart te beantwoorden, mede vanwege het feit dat de Indiase regering op 29 maart bekend maakte dat, in verband met een nieuw gratieverzoek, voltrekking van het vonnis uit te stellen.

Vraag 1

Kunt u beschrijven hoe het heeft kunnen gebeuren dat op 20 februari jl. abusievelijk korans zijn verbrand op de Amerikaanse militaire basis Bagram?

Een gezamenlijk Afghaans-ISAF onderzoek naar de precieze achtergrond van de verbranding is gaande, alsmede een onderzoek door leden van de Afghaanse raad van geestelijken en het parlement. Daarnaast voert de VS een intern militair disciplinair onderzoek uit. De uitkomsten van deze onderzoeken moeten worden afgewacht, voordat een conclusie over de toedracht kan worden getrokken.

Vraag 2

Kunt u het verloop beschrijven van de demonstraties in Kunduz van 25 februari jl. en de poging om het VN-kantoor te bestormen in reactie op dit incident?

In reactie op het incident hebben op 24, 25 en 26 februari in Kunduz diverse demonstraties plaatsgevonden.
Op 24 februari vond een demonstratie plaats van ongeveer 300 personen, die vrijwel zonder incidenten is verlopen. Op 25 februari hebben ongeveer 800 demonstranten zich rond het middaguur verzameld in het gemeentepark, waarbij het tot rellen kwam. De Afghaanse veiligheidstroepen hebben geprobeerd de menigte te verdrijven. Desondanks zijn ongeveer 200 personen erin geslaagd de UNAMA-compound te bereiken, waar ze hebben geprobeerd deze binnen te dringen en brand te stichten. Dankzij effectief optreden van de aanwezige veiligheidstroepen is dit niet gelukt. Uit de op dit moment beschikbare gegevens blijkt dat er acht burgers zijn omgekomen en dat 50 burgers en achttien politieagenten gewond zijn geraakt.

Vraag 3

Hoe hebben de Afghaanse autoriteiten en veiligheidstroepen in Kunduz, waaronder de politie, daartegen opgetreden en hoe beoordeelt u dat optreden? Onder welke omstandigheden zijn daarbij doden en gewonden gevallen?

In het algemeen heeft de Afghaanse politie en het leger in Kunduz effectief en proactief gereageerd. Commandant ISAF generaal Allen en VN Speciaal Vertegenwoordiger Kubis hebben zich lovend over de inzet van de Afghaanse veiligheidsdiensten uitgelaten. Zij waren zichtbaar in de stad aanwezig en namen strategische posities in langs de routes van de demonstratie. De politie heeft zich opgesteld bij de toegangswegen tot de stad om gewapende personen tegen te houden, die probeerden de stad binnen te komen. Tevens werden posities ingenomen bij strategische locaties zoals het politiehoofdkwartier, de compound van de gouverneur, het UNAMA-kantoor en het plateau (waar het Provinciaal Reconstructie Team (PRT) en het vliegveld zich bevinden). Hierdoor werd voorkomen dat de demonstranten de UNAMA-compound innamen of zich naar het PRT verplaatsten. De gewonden bij de ordetroepen zijn met name gevallen binnen het onderdeel van de eerste veiligheidsring om de UNAMA compound en tijdens het «schoonvegen» van de straten.

Vraag 4

Heeft u het vermoeden dat de demonstraties georganiseerd waren? Zo ja, door wie?

Er zijn op dit moment geen concrete aanwijzingen dat deze demonstraties georganiseerd waren.

Vraag 5

In hoeverre en vanaf welk moment is de Nederlandse missie in Kunduz stilgelegd?1 Onder welke omstandigheden en op welke termijn zullen de stilgelegde activiteiten worden hervat?

De trainings- en begeleidingsactiviteiten van de geïntegreerde politie trainingsmissie zijn sinds 24 februari bijgesteld, mede op last van de commandant van ISAF/Regional Command North. Naast verhoogde veiligheidsmaatregelen was de belangrijkste maatregel dat alle troepen op hun bases moesten blijven. Na de onlusten in het weekeinde heeft de commandant van ISAF/Regional Command North deze maatregel een aantal malen verlengd voor de provincie Kunduz, in het bijzonder voor de steden. De training op het German Police Training Centre heeft vanaf 28 februari jl. weer doorgang gevonden. Na een rustig verlopen vrijdaggebed op 2 maart jl. zijn in overleg met de commandant van ISAF/Regional Command North en de lokale (politie)autoriteiten de begeleidingsactiviteiten in Kunduz vanaf 3 maart jl. geleidelijk weer begonnen. EUPOL City Police Justice Program (CPJP) Kunduz, en de politiefunctionarissen werkzaam daarbinnen, hadden in lijn met ISAF veiligheidsmaatregelen getroffen. De activiteiten buiten de poort waren opgeschort en de EUPOL politiefunctionarissen zijn, net als het personeel van Defensie en Buitenlandse Zaken, op de beschermde basis gebleven. Inmiddels heeft ook EUPOL CPJP Kunduz de werkzaamheden hervat.

Vraag 6

Kunt u een beeld schetsen van de verspreiding van de demonstraties door het land sinds de koran-verbranding? Hoe verklaart u dat in het onrustige zuiden van het land tot dusverre nauwelijks of geen demonstraties zijn geweest, en wel in o.a. provincies als Kunduz?

De meeste protesten en demonstraties, waarvan sommige gewelddadig, hebben plaatsgevonden tussen 22 en 26 februari jl. Sindsdien lijkt de intensiteit van de demonstraties te zijn afgenomen. De demonstraties en protesten vonden verspreid door het gehele land, inclusief het zuiden plaats. Er zijn in totaal ongeveer 30 doden gevallen.

Vraag 7

Hoeveel internationale militairen zijn inmiddels door toedoen van Afghaanse veiligheidstroepen om het leven gekomen, nadat ook in deze protesten twee Amerikaanse militairen door een Afghaanse militair zijn omgebracht? Is er sprake van een toenemende trend?

Er zijn sinds mei 2007 ongeveer 80 internationale militairen omgekomen door zogeheten «green on blue» incidenten. Aanslagen van Afghaans veiligheidspersoneel of personen in (namaak)uniform op ISAF-militairen zijn voorgekomen in alle regionale commando’s van ISAF onder Amerikanen, Britten, Fransen, Duitsers, Italianen, Spanjaarden en Australiërs. Het is te vroeg om vast te stellen of er sprake is van een trend.
Overigens is nog niet vastgesteld of de moord op de twee Amerikaanse militairen, werkzaam op het ministerie van Binnenlandse Zaken, verband hield met de protesten naar aanleiding van de koranverbrandingen. Het onderzoek naar dit voorval is nog gaande.

Vraag 8

Hoe beoordeelt u het toenemende anti-Amerikaanse sentiment onder Afghanen?2 Vindt u dat de VS voldoende maatregelen nemen om jarenlang aanhoudende bronnen van dat sentiment, zoals night-raids en controle over gevangenen, weg te nemen?

In welke mate er sprake is van een toename van anti-Amerikaans sentiment is niet vast te stellen. Nachtelijke huiszoekingen en detenties worden regelmatig genoemd als gevoelige kwesties in de bilaterale relatie tussen beide landen, zoals in de conclusies van de in november gehouden raadgevende loya jirga. Afghanistan en de VS voeren hierover regelmatig overleg, onder andere in het kader van de onderhandelingen over het lange termijn strategisch partnerschap tussen beide landen.

Vraag 9

Hoe beoordeelt u de reactie van president Karzai dat het koran-incident onder zijn controle niet zou zijn voorgekomen?3 Bent u gelukkig met deze reactie?

President Karzai heeft zich uitgesproken in een officiële persverklaring tegen het incident. Hij riep tegelijkertijd de bevolking op de rust te bewaren. Daarbij heeft de president geen uitspraken gedaan over hoe dit incident voorkomen had kunnen worden. Hij verwees in zijn verklaring herhaaldelijk naar de verschillende onderzoeken die worden uitgevoerd, waarvan de uitkomsten moeten worden afgewacht.

Vraag 10

Bent u bereid deze vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Kunt u aangeven hoeveel er door Rijk, provincies en gemeenten gezamenlijk in totaal wordt bezuinigd op cultuur, uitgesplitst naar gemeente en uitgesplitst naar sectoren? Zo nee, bent u bereid dat te onderzoeken?

Mede omdat de besluitvorming over de cultuursubsidies voor de periode 2013–2016 bij zowel Rijk, gemeenten als provincies nog niet is afgerond, is het niet mogelijk aan te geven hoeveel er door Rijk, provincies en gemeenten gezamenlijk wordt bezuinigd op cultuur. Verder zijn de begrotingen (onderling) moeilijk vergelijkbaar; culturele instellingen zijn bijvoorbeeld soms onderdeel van de gemeentelijke dienst. Het is dan ook vrijwel onmogelijk de bezuinigingen in beeld te brengen naar sector.
Na ontvangst van het advies van de Raad voor Cultuur (uiterlijk 22 mei 2012) wordt met de convenantpartners (de drie grote steden en de regio’s Noord, Oost, Zuid, West en Midden) geïnventariseerd op welke terreinen de keuzes van de overheden samen komen. Met de andere overheden worden vervolgens bestuurlijke afspraken over de periode 2013–2016 gemaakt.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoeveel instellingen worden gesubsidieerd door rijk, provincies of gemeenten? Is inzichtelijk bij welk soort instellingen de grootste klappen vallen door de bezuinigingen op cultuur? Zo nee, bent u bereid dat te onderzoeken?

Het is niet mogelijk aan te geven hoeveel instellingen in totaal worden gesubsidieerd door Rijk, provincies of gemeenten. Er is geen centrale administratie van instellingen die gesubsidieerd worden door de verschillende overheden. Uit het onderzoek van februari 2011 naar de bezuinigingsplannen van gemeenten en provincies bleek dat gemeenten in 2011 het vaakst bibliotheken noemden als onderwerp van bezuinigingen, gevolgd door overige cultuurinstellingen (beeldende kunst, festivals, projecten etc.) en podiumkunsten1.
Op Prinsjesdag 2012 wordt bekend welke instellingen het Rijk zal gaan subsidiëren in de periode 2013–2016. Afronding van de besluitvorming bij de meeste gemeenten en provincies vindt tegen het einde van 2012 plaats.

Vraag 3

Is inzichtelijk wat het effect zal zijn van de optelsom van bezuinigingen op de doelstellingen van het cultuursubsidiebeleid, waaronder talentontwikkeling? Zo nee, bent u bereid dat te onderzoeken?

Dergelijke onderzoeken zijn, gezien de moeilijke vergelijkbaarheid van de onderliggende gegevens, niet haalbaar. Zie ook het antwoord op vragen 1 en 2.

Vraag 4

Is inzichtelijk wat het effect zal zijn van de optelsom van bezuinigingen op zaken als het aanbod van kunst en cultuur, de bezoekersaantallen, het aantal beoefenaars van amateurkunst, de mate waarin kinderen en jongeren met kunst en cultuur in aanraking komen en de werkgelegenheid? Zo nee, bent u bereid dat te onderzoeken?

Het is momenteel niet mogelijk om de ontwikkeling van deze kenmerken van de cultuursector betrouwbaar te voorspellen, laat staan wat de invloed van de bezuinigingen daarop is. Bewegingen in de zaken die in de vraag zijn genoemd zijn van veel factoren afhankelijk. Ten eerste ontbreken veel onderliggende gegevens (zie ook vraag 3). Verder is de ontwikkeling mede afhankelijk van de (nog onbekende) subsidiebesluiten van de overheden, de mate waarin instellingen met minder subsidie verder kunnen of nieuwe geldstromen weten te vinden en de keuzes van consumenten naar aanleiding van de crisis.

Vraag 5

Wat is de verwachting ten aanzien van extra giften als gevolg van de Geefwet?

Als gevolg van de Geefwet worden giften aan culturele instellingen als subcategorie van de algemeen nut beogende instellingen (ANBI’s) extra gestimuleerd door de multiplier voor giften aan culturele instellingen. De multiplier is de factor waarmee de gift mag worden vermenigvuldigd voor de berekening van de aftrekpost. Voor de multiplier was aanvankelijk een budgettair beslag van € 12 miljoen ingeruimd in de Geefwet. Door een amendement bij de kamerbehandeling van de Geefwet is een deel van dit budget ingezet ten bate van de steunstichting SBBI, waardoor de multiplier is ingeperkt tot een budgettair beslag van € 5 miljoen. Dit bedrag belichaamt de geraamde gederfde belastingopbrengsten als gevolg van de multiplier. Het bedrag aan feitelijke giften is een veelvoud hiervan. De feitelijke toename in de giften aan culturele instellingen als gevolg van de multiplier is nog niet bekend, maar zal ook afhankelijk zijn van de inzet van de culturele instellingen om giften te verwerven.

Vraag 6

Is inzichtelijk wat het effect van het totaal aan maatregelen is op de inkomsten van de overheid? Leveren de maatregelen, zoals het verhogen van de btw en het afschaffen van de wet Werk en inkomen kunstenaars (WWIK), op wat het kabinet verwacht te besparen? Wat zijn de verwachte effecten van overige kostenmaatregelen zoals die voor frictie- en transitiekosten? Zo nee, bent u bereid dat te onderzoeken?

Aan het afschaffen van de WWIK per 1 januari 2012 is een structurele besparing verbonden van € 10 miljoen. Vanwege de overgangsregeling tot 1 juli 2012 zal deze opbrengst later dan aanvankelijk was voorzien worden gerealiseerd.
Het beoogde effect van de btw-verhoging op podiumkunsten, kunst en verzamelvoorwerpen is een belastingopbrengst van € 90 miljoen. Er is nog geen onderzoek gedaan naar de exacte effecten van deze maatregel. Bij een volgende evaluatie van het btw-tarief voor cultuur en media kan het effect worden vastgesteld.
Voor frictie- en transitiekosten is vanaf 2013 een bedrag van eenmalig maximaal € 138 miljoen beschikbaar. Wat de effecten hiervan zijn is nu nog niet bekend.

Vraag 7

Deelt u de mening dat informatie over de optelsom van bezuinigingen en de effecten daarvan op het maatschappelijk aanbod en de inkomsten van de overheid noodzakelijk is om effectief het beleid te kunnen controleren? Deelt u de mening dat het overheidsbeleid direct en indirect effect heeft op de financiële positie van de sector, gelet op het feit dat een groot deel van de culturele infrastructuur is gebouwd op co-financiering, samenwerkingsverbanden en derde-geldstromen? Hoe kan er een goede afweging worden gemaakt als de gevolgen van bezuinigingen op de drie overheidsniveaus, plus het teruglopen van de sponsorinkomsten, de btw-verhoging, de opheffing WWIK en andere maatregelen (waaronder de Geefwet) niet geschetst kunnen worden?

Bij een dergelijke herstructurering van een overwegend gesubsidieerde sector leveren bezuinigingen een rechtstreekse besparing op, met relatief geringe uitval van verdienvermogen. Het is evident dat daar frictie- en transitiekosten mee gemoeid zijn.
Het ministerie van OCW brengt jaarlijks de publicatie Cultuur in Beeld uit, waarin een breed overzicht wordt gegeven van de positie van de cultuursector.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de situatie van de Palestijn Khader Adnan, die sinds 18 december 2011 in hongerstaking is uit protest tegen de gewelddadige en vernederende wijze waarop hij door Israëlische autoriteiten zou zijn gearresteerd en ondervraagd?

De heer Adnan heeft op 22 februari jl. zijn hongerstaking stopgezet en is op 17 april j.l. door de Israëlische autoriteiten vrijgelaten.

Vraag 2

Is het waar dat Adnan sindsdien in administratieve detentie wordt vastgehouden, zonder aanklacht, proces en bekendmaking van bewijsmateriaal?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Klopt het bericht van de Israëlische mensenrechtenorganisatie B’Tselem dat de Israëlische autoriteiten eind 2011 307 Palestijnen in administratieve detentie vasthielden, een stijging van 40% ten opzichte van een jaar eerder?1

In het afgelopen decennium is het aantal administratief gedetineerde Palestijnen in Israël drastisch afgenomen van 1 007 in 2003 tot 307 in 2011. In 2010 bedroeg het aantal 204.

Vraag 4

Kent u de cijfers van B’Tselem2 wat betreft de gemiddelde duur van de detentie periode? Vindt u deze gang van zaken stroken met de fundamentele normen van een eerlijk proces? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 5

Is het waar dat Palestijnse administratieve gevangenen nooit worden geïnformeerd over de precieze aanklacht en van het bewijs dat aan de basis van die aanklacht ligt, waardoor het voor hen onmogelijk is om effectief in beroep te gaan tegen het bevel? Vindt u deze gang van zaken stroken met de fundamentele normen van een eerlijk proces? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 6

Is het waar dat, indien er sprake is van beroep, het Hooggerechtshof uitspraak doet op basis van geheime informatie die niet toegankelijk is voor de advocaat van de betreffende gedetineerde? Klopt het dat in zo goed als alle gevallen, het Hooggerechtshof de administratieve detentie bevestigt? Vindt u deze gang van zaken stroken met de fundamentele normen van een eerlijk proces? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 7

Deelt u de mening van Amnesty International en Human Rights Watch dat de administratieve detentie zoals uitgevoerd door Israel een onwettige maatregel is? Zo nee, kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 8

Deelt u de opvatting van het UN Committee against Torture dat onder meer administratieve detentie leidt tot «onredelijk lange periodes» van opsluiting zonder dat het recht op verdediging gegarandeerd is? Zo ja, bent u bereid deze gedragingen in duidelijke termen te veroordelen, aangezien Israel hiermee in strijd handelt met een reeks internationale verdragen die door de staat Israel zijn ondertekend en geratificeerd? Zo nee, waarom niet?

Israël is als verdragspartij bij mensenrechtenverdragen en de Conventies van Genève gehouden de verplichtingen uit deze verdragen na te komen. Israël rapporteert hierover regelmatig aan de betreffende verdragsorganen.
De Nederlandse regering hecht aan de strikte naleving van de internationaalrechtelijke bepalingen omtrent detentie en dat wordt ook in contacten met Israël uitgedragen.

Vraag 9

Deelt u de opvatting van het UN Committee against Torture dat de Israëlische praktijken van administratieve detentie indruisen tegen artikel 16 van het VN Verdrag tegen Foltering: het verbod op wrede, onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid uw Israëlische collega's hierop aan te spreken en hen erop te wijzen dat deze vorm van detentie een duidelijke schending is van fundamentele mensenrechten? Zo ja, hoe gaat u dit doen?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 10

Steunt u de eis van mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty International en Human Rights Watch en Physicians for Human Rights-Israel, dat Israël alle Palestijnen in administratieve detentie dient vrij te laten, indien hen geen eerlijk proces wordt geboden? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord op vragen 4 t/m 7.

Vraag 11

Heeft u kennisgenomen van het recente rapport «Accountability Still Denied» van de Israëlische mensenrechtenorganisatie Public Committee Against Torture in Israel (PCATI)?3 Hoe beoordeelt u de bevinding van PCATI dat Israëlische autoriteiten sinds 2001 de behandeling van meer dan 700 klachten tegen marteling en mishandeling hebben stopgezet, zonder dat een strafrechtelijk onderzoek had plaatsgevonden?

Ja. Ik kan niet beoordelen in hoeverre de bevindingen van het rapport correct zijn. Israëlische autoriteiten zijn gehouden aan het deugdelijk onderzoeken van klachten van marteling en mishandeling.

Vraag 12

Hoe monitort u misstanden in en door Israël rond administratieve detentie, marteling en mishandeling? Hoe oefent u effectieve druk uit op de Israëlische autoriteiten om deze misstanden te beëindigen? Wilt u uw antwoord toelichten?

Nederland voert bilateraal en via de EU een mensenrechtendialoog met Israël, onder meer over de naleving van internationaalrechtelijke verplichtingen die voortvloeien uit het humanitair oorlogsrecht en mensenrechtenverdragen. De EU voert een constructieve dialoog met Israël in de jaarlijkse bijeenkomsten van de informele werkgroep Mensenrechten EU-Israël. In een verklaring van 17 februari jl. uitte Hoge Vertegenwoordiger Ashton haar zorgen over het gebruik van administratieve detentie.

Vraag 13

Hoeveel Palestijnse parlementsleden zitten op dit moment in Israëlische gevangenschap? Hoeveel van hen worden in administratieve detentie vastgehouden? Hoeveel van hen beschouwt u als politieke gevangene, op basis van welke criteria?

Er bevinden zich 27 Palestijnse parlementsleden in hechtenis, waarvan 24 in administratieve detentie. Betreffende parlementsleden zijn volgens Israël allen gedetineerd vanwege directe betrokkenheid bij terroristische activiteiten, niet vanwege hun politieke overtuiging.

Vraag 14

Hoeveel Palestijnse kinderen zitten op dit moment in Israëlische gevangenschap? Hoeveel van hen worden in administratieve detentie vastgehouden?

Volgens B’Tselem bevonden zich op 29 februari jl. 183 minderjarigen in Israëlische gevangenschap. Geen van hen bevond zich in administratieve detentie.

Vraag 15

Wat is het totale aantal Palestijnen dat Israël op dit moment vasthoudt voor (vermeende) daden die verband houden of in verband gebracht worden met het Israëlisch-Palestijnse conflict?

Per 29 februari 2012 werden 4 411 Palestijnen door de Israëlische autoriteiten vastgehouden. Zij zijn op diverse grondslagen gedetineerd.

Vraag 16

Bent u bereid bij de Israëlische autoriteiten uw zorgen over de alarmerende situatie van Adnan over te brengen en aan te dringen op een snel en eerlijk proces? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord op vragen 1 en 2.

Vraag 1

Is het bericht1 waar dat u zich voorneemt om onderwerpen van de agenda van de ministerraad te schrappen indien zij voortijdig naar buiten komen om te voorkomen dat bewindslieden die dag «pronken» met hun nieuws?

In reactie op vragen vanuit de media over de juistheid van dit bericht heb ik op 10 februari jl., zonder in te gaan op aanpak of overwegingen, opgemerkt dat het mogelijk is dat onderwerpen van de agenda worden afgevoerd.

Vraag 2

Deelt u de mening dat overheidsinformatie in beginsel openbaar hoort te zijn? Zo ja, waarom neemt u daar blijkens uw voornemen afstand van?

De toegang tot overheidsinformatie is geregeld in art. 110 van de Grondwet en verder uitgewerkt in de Wet openbaarheid van bestuur en bepalingen inzake openbaarheid en geheimhouding in andere wetten en regels.

Vraag 3

Is het u bekend dat vrijwel alle bestuurscolleges, van lokaal niveau tot aan de Europese Raden, voorafgaand aan hun vergaderingen een agenda openbaar maken? Zo ja, waarom neemt u daar geen voorbeeld aan?

De Gemeentewet, de Provinciewet en de EU-verdragen bevatten geen voorschriften die bestuurscolleges verplichten tot openbaarmaking van agenda’s.

Vraag 4

Herinnert u zich de uitspraak van de Raad van State inzake de openbaarmaking van de notulen en agenda’s van de ministerraad inzake de aanloop naar de oorlog in Irak?2 Zo ja, hoe verhoudt zich uw voornemen tot het oordeel van de Raad van State dat niet staande kan worden gehouden dat openbaarmaking van louter procedurele afspraken het besluitvormingsproces zou kunnen frustreren of forceren?

De uitspraak van de Raad van State had geen betrekking op de agenda’s van de ministerraad.

Vraag 5

Deelt u de mening dat hieruit voortvloeit dat agenda’s van de (Rijks)ministerraad in beginsel vooraf openbaar gemaakt moeten worden, tenzij zwaarwegende belangen zich daartegen verzetten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid om op korte termijn maatregelen te treffen om de agenda’s van de (Rijks)ministerraad voortaan voorafgaande aan de vergadering te publiceren?

Nee. De functie van de agenda van de ministerraad is het faciliteren van het intern beraad van de ministerraad. Openbaarmaking van de geagendeerde onderwerpen belemmert de open en ongedwongen beraadslaging tussen de leden van de raad die de besluitvorming ten goede komt.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het onlangs gepubliceerde rapport van de International Labour Organization (ILO) «Buried in Bricks over slavenarbeid, van volwassenen en kinderen, in Afghaanse steenbakkerijen, waaruit blijkt dat bakstenen in Afghanistan bijna uitsluitend door slaven worden gemaakt, die in meerderheid bestaat uit kinderen?

Ja.

Vraag 2

Deelt u het uitgangspunt van de campagne «Stop Kinderarbeid – School is de beste werkplaats» dat al het mogelijke in het werk moet worden gesteld om de vicieuze cirkel van armoede en dwangarbeid van kinderen en volwassenen te doorbreken en dat Nederland daar een zeer actieve rol in moet spelen?

Wij delen dit uitgangspunt. Nederland speelt in internationaal verband een actieve rol in de strijd tegen kinderarbeid. Zo wordt onder andere vanuit het Mensenrechtenfonds een tweejarig project (2011–2012) van de campagne «Stop Kinderarbeid» gefinancierd. Naar aanleiding van uw verzoek is op 29 februari jl. uw Kamer hierover per brief geïnformeerd.

Vraag 3

Heeft International Security Assistance Force NAVO/(ISAF), gezien de constatering in het rapport dat de NAVO gebruik maakt van gedwongen (kinder)arbeid, inmiddels haar eigen aanvoerlijnen van onderaannemers in kaart gebracht, zoals is toegezegd in beantwoording van vragen?1

Vraag 4

Heeft NAVO/ISAF inmiddels actie ondernomen om gedwongen (kinder)arbeid bij de producenten van hun bakstenen te stoppen, zoals is toegezegd in eerdere beantwoording?2 Zo nee, waarom niet?

Zoals gemeld in de antwoorden op eerdere Kamervragen over dit onderwerp van 16 juni 2011 (Vergaderjaar 2010–2011, nr. 2886) houdt de NAVO/ISAF zo goed mogelijk zicht op de aanvoerlijnen van onderaannemers. Hierbij zoekt de NAVO/ISAF actief de steun van internationale en VN organisaties zoals ILO, UNDP en UNHCR.
De NAVO doet haar uiterste best om zich ervan te verzekeren dat geen gebruik gemaakt wordt van kinderarbeid in steenbakkerijen. De controle hierop is echter moeilijk, omdat bakstenen gewoonlijk veelvuldig van eigenaar verwisselen voordat ze bij projecten aankomen, wat overigens ook in het ILO rapport wordt onderkend. Daarnaast zijn controlemogelijkheden beperkt vanwege de veiligheidssituatie in Afghanistan. Hierdoor is het vrijwel onmogelijk om met 100% zekerheid de aanvoerlijnen van bakstenen in kaart te brengen.
De belangrijkste conclusie van het rapport is dat door schulden, kwetsbaarheid, afhankelijkheid en armoede het onrealistisch is te verwachten dat «child bonded labour» bij Afghaanse steenbakkerijen binnen afzienbare tijd en zonder internationale coördinatie af te schaffen is. Nederland spant zich daarom in voor een gecoördineerde aanpak van dit probleem van de NAVO met organisaties als ILO en UNICEF.

Vraag 5

Wat hebt u, zoals door u is toegezegd, samen met andere lidstaten gedaan om de strijd tegen kinder- en slavenarbeid, in het bijzonder in het onderhavige geval, bij de NAVO aan te kaarten? Welke resultaten heeft dit opgeleverd?

Nederland heeft recent samen met een aantal gelijkgestemde landen het initiatief genomen tot een overleg tussen de Noord Atlantische Raad en VN speciaal vertegenwoordiger voor kinderen en gewapend conflict Radhika Coomaraswamy. In de Noord Atlantische Raad heeft Nederland in het bijzonder aandacht gevraagd voor de bevindingen van het ILO rapport «Buried in Bricks» en ervoor gepleit dat de NAVO actief aandacht blijft besteden aan deze problematiek.
Uit de bespreking in de Noord Atlantische Raad volgen vier concrete afspraken. Ten eerste worden er door de militaire autoriteiten concrete richtlijnen opgesteld over kinderen in gewapend conflict, die moeten worden geïntegreerd in de bestaande militaire doctrine. Ten tweede worden binnen ISAF focal points voor kinderen in gewapend conflict aangewezen. Ten derde zal het sub-contractor-beleid van ISAF opnieuw worden bekeken en volledig in lijn worden gebracht met ILO standaarden. Als vierde is afgesproken dat de kwartaalrapportages aan de VN over ISAF voortaan expliciet aandacht besteden aan kinderen in gewapend conflict.

Vraag 6

Hoe gaat u conform uw toezegging2, ervoor zorg dragen dat «de studie (van de ILO) zal dienen als basis voor het identificeren van beleidsinterventies om deze praktijk te stoppen»? Welke concrete maatregelen heeft u voor ogen?

Vraag 7

Hoe gaat u uitvoering geven aan het verzoek, conform de motie Voordewind3, om «er voor te zorgen dat, indien er sprake is van kinder- en/of dwangarbeid, een tijdgebonden plan wordt gemaakt om dit snel beëindigen en te zorgen dat de kinderen naar school kunnen en de slaven worden bevrijd en als normale werknemers worden behandeld»?

In eerste instantie is het aan de Afghaanse regering om maatregelen te nemen tegen kinder- en slavenarbeid. Afghanistan heeft verschillende internationale conventies op dit terrein ondertekend, maar deze worden nog onvoldoende geïmplementeerd, gemonitord en gehandhaafd.4 Samen met partners spreekt Nederland de Afghaanse overheid geregeld aan op haar verantwoordelijkheid op dit gebied. Daarnaast biedt Nederland, evenals partners, ondersteuning op het gebied van ontwikkeling en armoedebestrijding, met OS-projecten.
Zoals wordt benadrukt in het ILO rapport is het van groot belang om alle maatregelen gericht op bestrijding van kinder- en slavenarbeid te coördineren met andere partijen.

Vraag 8

Welke activiteiten zijn tot nu toe ondernomen, conform de motie Voordewind, om er voor te zorgen dat bij de Kunduz-missie geen producten gebruikt worden die door kinderen of slaven worden gemaakt? Hoe wordt dit gemonitord? Wat zijn daarvan tot nu toe de resultaten? Zijn er voor de Kunduz-missie bakstenen ingekocht die zonder kinder- en slavenarbeid zijn gemaakt?

Het ministerie van Defensie houdt zich aan het rijksbeleid op het gebied van sociale criteria, ook in crisisgebieden. De sociale criteria, waaronder fundamentele arbeidsnormen zoals het verbod op kinderarbeid en dwangarbeid, zijn opgenomen in de regelgeving en procedures voor duurzaam inkopen.
Wat betreft de geïntegreerde politietrainingsmissie zijn de verwervingsfunctionarissen in Kunduz geïnstrueerd om in alle verwervingscontracten een bepaling op te nemen waarmee de inzet van kinderen bij de realisatie van infraprojecten wordt uitgesloten. Daarnaast wordt er bij levering van diensten op locaties waar zich Nederlands personeel bevindt actief op toegezien dat hier geen kinderen bij betrokken zijn. Monitoring van de (deel)productie van goederen is daarbij niet altijd mogelijk.
Ten aanzien van de gebouwen die momenteel in Kunduz worden gebouwd is in de aannemingsovereenkomst opgenomen dat de aannemer, zijn leveranciers en onderaannemers de fundamentele normen van de ILO zullen respecteren. Voor de nieuwbouw in Kunduz wordt overigens niet gebruik gemaakt van bakstenen.
) Antwoord van minister Rosenthal en staatssecretaris Knapen op vragen van de leden Voordewind (ChristenUnie), Dikkers (PvdA), Van Bommel (SP) en Peters (GroenLinks) over de bewering dat in Afghanistan producten met kinder- en slavenarbeid worden gebruikt in NAVO-projecten, 16 mei 2011 (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 2886).

Vraag 1

Deelt u de mening van het Libya's Women’s Peace Platform1 dat een quota systeem kan bijdragen aan de bevordering van de kansen voor vrouwen om lid te worden in het toekomstig nationale parlement in Libië? Zo nee, waarom niet?

Nederland steunt de wens en de activiteiten van Libische vrouwenorganisaties om deel te kunnen nemen aan het politiek proces, inclusief het bevorderen van kansen voor grotere representatie in de nieuwe Grondwetgevende Vergadering.

Vraag 2

Deelt u de mening dat vrouwenparticipatie met name cruciaal is in verband met de toekomstige grondwet die het nationale parlement zal moeten goedkeuren?

Ja, die mening deel ik. Gelijkheid tussen mannen en vrouwen is een van de fundamenten van de democratische rechtsstaat en is vastgelegd in internationale verdragen en afspraken. De verbetering van de situatie van vrouwen in Libië begint bij een betere vrouwenparticipatie. Dit laatste leidt tot een grotere invloed van vrouwen in het politieke proces en biedt de mogelijkheid om de gelijke rechten voor mannen en vrouwen in de grondwet vast te leggen.

Vraag 3

Bent u bereid om bilateraal en in EU-verband de National Transition Council (NTC) in Libië te verzoeken de qoutaregeling in de tijdelijke grondwet op te nemen? Zo neen, waarom niet?

De Nederlandse regering steunt de Libische vrouwen bij het waarborgen van hun rechten en het verbeteren van hun politieke participatie. Ik volg de ontwikkelingen in Libië nauwgezet en waar nodig herinner ik de NTC en de interim-regering aan hun toezeggingen in the draft Constitutional Charter ten aanzien van de democratische transitie inclusief vrouwenrechten.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoe Nederland concreet invulling geeft aan het beleidsvoornemen om de positie van vrouwen in Libië te verbeteren?

De Nederlandse regering heeft zowel in 2011 als in 2012 € 2 miljoen beschikbaar gesteld voor het bevorderen van de participatie van vrouwen in de transitieprocessen en verkiezingsprocessen in de Arabische regio. Het beleidskader voor deze bijdrage valt onder VNVR resolutie 1325.
In dit kader wordt bijvoorbeeld via «UN Women» samenwerking gezocht met Libische vrouwenorganisaties en wordt bezien welke financiële en technische steun kan worden gegeven, op basis van Libische vraag en behoeftes. Daarnaast zijn er organisaties die met financiering van het «Funding Leadership and Opportunities for Women» (FLOW) programma van mijn ministerie, activiteiten uitvoeren in de MENA-regio (inclusief Libië).
Sinds begin 2012 is het programma voor ondersteuning van maatschappelijke transformatie (Matra-zuid) voor de Arabische landen operationeel. Libië is binnen Matra-zuid één van de vijf prioriteitslanden. Matra-zuid is een vraaggestuurd programma dat voor een groot aantal thema’s, waaronder vrouwenrechten en participatie, kan worden ingezet. Omdat dit programma vraaggestuurd is, kan nog niet worden aangegeven welke bedragen per thema zullen worden ingezet.

Vraag 5

Kunt u uitsplitsen welke budgetten Nederland binnen de MENA regio (Midden Oosten en Noord-Afrika), en specifiek voor Libië, aanwendt voor genderaangelegenheden?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid binnen EU-verband een voortrekkersrol op u te nemen ten aanzien van de politieke participatie van vrouwen in de MENA-regio?2

Zoals Secretary of State Clinton en ik in het Joint Statement van april 2011 aangaven, heeft de internationale gemeenschap een belangrijke verantwoordelijkheid om de rol van vrouwen in de vredes-, verzoenings- en transitieprocessen in de MENA-landen te ondersteunen. Daarom neem ik in EU-verband het voortouw om de politieke participatie van vrouwen in deze regio te bevorderen.
Ik heb tijdens mijn bezoek aan Tripoli op 13 november jl. vertegenwoordigers van Libische vrouwenorganisaties gesproken en aangemoedigd om hun rol in het transitieproces in Libië op te eisen.

Vraag 1

Herinnert u zich uw antwoord op eerdere Kamervragen waarin u geeft u aan dat gebleken is dat er in het genoemde geval sprake is van een administratieve fout?1 Waaruit is dit gebleken? Bent u in overleg getreden met zowel de Carnavals Vereniging Deurdouwers als de Buma en SENA? Bent u slechts afgegaan op de uitspraken van Buma en SENA of heeft u bewijsstukken ingezien?

Naar aanleiding van de brief van de carnavalsvereniging die bij de Kamervragen waren gevoegd, heb ik de betrokken collectieve beheersorganisaties, Buma en Sena alsmede Voice, de brancheorganisatie van collectieve beheersorganisaties in haar hoedanigheid als bemiddelaar bij klachten over collectieve beheersorganisaties, verzocht om een reactie. Uit deze reacties bleek dat voor het muziekgebruik een te hoog bedrag was gefactureerd. Dit bedrag is later naar beneden bijgesteld. Deze informatie heb ik in de eerdere beantwoording gemeld.
De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie heeft geen rol bij de afhandeling van individuele klachten over collectieve beheersorganisaties. Indien een individuele klacht binnenkomt bij het ministerie, wordt de klager gewezen op bestaande klachtenregelingen. Zowel Buma als Sena hanteren in het kader van het CBO-keurmerk sinds 2011 een klachtenregeling die jaarlijks wordt gecontroleerd door een onafhankelijke auditor van het Keurmerkinstituut. Klachten kunnen ook worden ingediend via het klachtenloket van Voice. Wanneer van de klachtenregeling gebruik gemaakt wordt, volgt binnen twee maanden een uitspraak op de klacht. Mocht de klacht niet naar tevredenheid zijn opgelost dan kan de klager de klacht inzake de toepassing van het tarief voorleggen aan een onafhankelijke geschillencommissie. Het College van Toezicht Auteursrechten heeft inzage in het klachtenregister. Na inwerkingtreding van het wetsvoorstel toezicht2 kan een gebruiker ook de hoogte van het tarief op redelijkheid laten toetsen door een geschillencommissie. In casu dateert de klacht uit september 2011 en is de kwestie via Kamervragen aan mij voorgelegd voordat de reguliere klachtafhandeling was afgerond.

Vraag 2

Weet u dat er driejaar lang (2008–2011) communicatie heeft plaatsgevonden over de kosten die de genoemde carnavalsvereniging zou moeten betalen? Deelt u de mening dat wanneer dit een administratieve fout betrof, zoals u suggereert in uw antwoord, er tijd en aanleiding genoeg is geweest om deze fout binnen drie jaar op te helderen? Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat de fout eerst na politieke en publicitaire aandacht erkend en rechtgezet werd?2

Ik heb van Voice, mede namens Buma en Sena, het volgende vernomen. In casu gaat het om twee soorten muziekgebruik: muziekgebruik in het verenigingsgebouw (waarbij een vergoeding verschuldigd is aan Buma en Sena) en het live ten gehore brengen van muziek tijdens de carnavalsoptocht (waarbij alleen een vergoeding verschuldigd is aan Buma). De betrokken carnavalsvereniging heeft voor het muziekgebruik in het verenigingsgebouw voorafgaand aan 2011 geen toestemming gevraagd aan en geen factuur ontvangen van Buma. De carnavalsvereniging heeft voor dit gebruik wel Sena-facturen ontvangen en voldaan.
In 2008 en 2009 is er naar aanleiding van een factuur contact geweest tussen Sena en de carnavalsvereniging. De carnavalsvereniging had in 2006 opgegeven te beschikken over een horecaruimte van 60 m2. In 2008 is door de carnavalsvereniging aangegeven dat dit niet correct is: de ruimte waarin muziek ten gehore werd gebracht is geen horeca-instelling maar een clubhuis. In juli 2009 is hierop door Sena de vergoedingscategorie met terugwerkende kracht gewijzigd tot de datum van het doorgeven van de correctie door de carnavalsvereniging. De communicatie hierover is in 2009 afgerond.
In het kader van de één-loket-benadering zijn in 2011 gecombineerde Buma/Sena-facturen verzonden. Hiervoor maken zij gebruik van het Service Centrum Auteurs- en Naburige rechten (SCAN). De afspraak is dat SCAN alleen een gecombineerde factuur verzendt indien de gebruiker vóór 2011 van zowel van Buma als Sena voor het desbetreffende muziekgebruik een factuur ontving. Indien de gebruiker niet bekend is bij beide cbo’s wordt eerst nader onderzoek ingesteld alvorens een factuur wordt verzonden. In casu had dus geen gecombineerde factuur mogen worden verzonden omdat de carnavalsvereniging voor het muziekgebruik in het verenigingsgebouw alleen bij Sena bekend was. Nadat de carnavalsvereniging in september 2011 over de gecombineerde factuur bij SCAN heeft geklaagd, is de factuur gecrediteerd en heeft er een bezoek van de Buma/Sena buitendienst plaatsgevonden. Daarbij is gebleken dat – anders dan door de carnavalsvereniging schriftelijk aan Sena was opgegeven – er niet gedurende twaalf maanden maar slechts gedurende vier maanden muziek openbaar wordt gemaakt in het verenigingsgebouw. Aan de hand van deze informatie is voor het muziekgebruik in het verenigingsgebouw een nieuwe factuur opgesteld. Buma heeft aangegeven uit coulance geen betaling te zullen vorderen voor het muziekgebruik in de jaren voorafgaand aan 2012. Sena heeft aangegeven uit coulance het – vanwege het beperkte aantal maanden muziekgebruik per jaar – gereduceerde tarief met terugwerkende kracht tot en met 2008 te zullen toepassen. Buma en Sena merken voorts op dat de hoogte van de tarieven tot stand zijn gekomen in onderhandelingen met voor de sector representatieve brancheorganisaties, in dit geval de Federatie van Dorpshuizen en organisaties in het welzijnswerk, en door de collectieve beheersorganisaties op de respectievelijke websites worden gepubliceerd. Daarnaast kunnen gebruikers via de website www.mijnlicentie.nl hun gegevens inzien en zonodig wijzigen.
Ik begrijp uit het voorgaande dat in twee instanties een niet correct tarief is gehanteerd op basis van informatie die door de vereniging in kwestie is verstrekt. Ik heb Voice erop gewezen dat het voor gebruikers bij de aanvraag van de licentie voldoende duidelijk moet zijn onder welke omstandigheden zij in aanmerking kunnen komen voor een gereduceerd tarief. Op de papieren aanvraag is gevraagd naar de openingsperiode van het gebouw. Bij de in 2011 in gebruik genomen digitale licentieaanvraag via de website www.mijnlicentie.nl ontbreekt nog de mogelijkheid om aan te geven dat slechts gedurende een deel van het jaar muziek wordt gebruikt. Dit punt is door de Buma en Sena onderkend: zij geven aan dat bij een digitale licentie-aanvraag altijd telefonisch contact wordt opgenomen om op dit punt nadere informatie op te vragen. Bij de nieuwe versie van de website die in maart 2012 in gebruik wordt genomen, zal het mogelijk zijn om beperkt seizoensgebruik digitaal door te geven. Ik zie in het voorgaande onvoldoende aanleiding voor een nader onderzoek naar onjuiste facturering van not-for-profit organisaties en/of andere maatregelen

Vraag 3

Weet u dat de betrokken carnavalsvereniging de afgelopen jaren wel geld heeft moeten betalen aan Buma en Sena voor een bedrag dat hoger lag dan de nu genoemde 48 euro? Deelt u de mening dat hierdoor sprake lijkt van willekeur in de hoogte van het jaarlijks te betalen bedrag? Adviseert u deze vereniging het kennelijk teveel betaalde geld terug te vragen? Bent u bereid dit mee te nemen in het door u aan de Kamer tijdens het plenaire debat naar aanleiding van het algemeen overleg over auteursrechten toegezegde overleg met de Buma en SENA?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid Buma en SENA aan te spreken op de onnavolgbaarheid van de vaststelling van aan not-for-profit gefactureerde bedragen? Bent u bereid te onderzoeken of er meerdere non-profit-organisaties zijn die onjuiste facturen ontvangen van de Buma en/of SENA?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de berichtgeving in onder andere The Independent1 over de plannen van Karzai om ook na 2014 aan de macht te blijven in Afghanistan?

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de berichtgeving? Bent u bekend met het rapport van de Duitse inlichtingendienst BND waarop de berichtgeving zich baseert? Heeft u contact gehad met de Duitse autoriteiten hierover? Hebben de Nederlandse inlichtingendiensten hierover contact gehad met de BND?

President Karzai stelde zelf in zijn afsluitende toespraak tijdens de loya jirga op 19 november dat hij na 2014 niet meer aan de macht zal zijn (zie ook vraag/antwoord 3). Ik kan geen informatie verschaffen over rapporten van de Duitse inlichtingendienst BND. Ook over informatie die tussen inlichtingendiensten wordt gewisseld, kan geen mededelingen worden gedaan.

Vraag 3

Deelt u de zorgen over de berichten dat Karzai niet bereid is zich terug te trekken uit de Afghaanse politiek na 2014, wanneer zijn grondwettelijke maximale termijn als president afloopt? Deelt u de zorgen dat dit het vertrouwen van de Afghanen in democratie en goed bestuur verder doet afnemen?

Volgens de Afghaanse grondwet is het mandaat van een president beperkt tot maximaal twee termijnen, waarna hij af moet treden. Tijdens de loya jirga gaf president Karzai aan na 2014 niet meer aan de macht te zullen zijn. Ik stel de opheldering die de president heeft verschaft omtrent deze kwestie op prijs.

Vraag 4

Bent u bereid zelfstandig en in EU-, VN- en NAVO-verband druk op Karzai uit te oefenen om geen pogingen te doen in strijd met de letter en geest van de huidige grondwet als president aan te blijven na 2014? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat u hierin optreden?

In gesprekken met de Afghaanse regering wordt met regelmaat gewezen op het belang van de rechtsstaat en de belangrijke plaats van de grondwet hierin als basis voor het Afghaanse politieke en juridische systeem. Indien hier aanleiding toe is zal Nederland de Afghaanse regering blijven aanspreken op specifieke punten van zorg.