Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de blogspot «Ironies of (In)justice in Ukraine and Strasbourg» op 16 januari 2013 van dr. Antoine Buyse, Associate Professor bij de Universiteit Utrecht (Netherlands Institute of Human Rights, SIM) betreffende de uitspraak van het EHRM in de zaak «Volkov vs. Ukraine», waarin gewag wordt gemaakt van directe betrokkenheid van de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa (PACE)-rapporteur voor structurele problemen op het gebied van mensenrechtenschendingen, dhr. Serhii Kivalov, bij de schending van het recht op een eerlijk proces in Oekraïne?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening van de auteur dat een persoon die betrokken is bij de schending van mensenrechten in eigen land geen mensenrechtenrapporteur kan zijn van een belangrijke organisatie als de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa? Zo nee, waarom niet?

De Parlementaire Assemblee wijst haar eigen rapporteurs aan volgens eigen interne regels. Naar mijn mening dient het de geloofwaardigheid, als een rapporteur van onbesproken gedrag is.

Vraag 3

Bent u bereid met de voorzitter van de Parlementaire Assemblee in gesprek te treden over de benoemingsprocedure voor rapporteurs? Zo nee, waarom niet?

Ik vind het, gegeven de gescheiden verantwoordelijkheden van regeringen en Parlementaire Assemblee binnen de Raad van Europa, geen goede zaak als regeringen zich mengen in de interne procedures van de Assemblee.

Vraag 4

Bent u bereid de structurele problemen op het gebied van de onafhankelijkheid van de rechtspraak in Oekraïne, als beschreven in de EVRM-uitspraak in de zaak «Volkov vs. Ukraine», op te brengen in uw gesprekken met de regering van Oekraïne? Zo nee, waarom niet?

Oekraïne is op grond van artikel 46 lid 1 van het EVRM en ter nakoming van genoemde uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens verplicht om de geconstateerde structurele problemen op het gebied van onafhankelijkheid van de rechtspraak aan te pakken. De naleving van Hofuitspraken staat op grond van artikel 46 lid 2 EVRM onder toezicht van het Comité van Ministers van de Raad van Europa. Nederland zal in het Comité van Ministers Oekraïne bij niet-nakoming zeker daarop aanspreken. Ook in bilaterale gesprekken met Oekraïne benadruk ik het belang van mensenrechten en de rechtsstaat.

Vraag 5

Bent u tevens bereid om in die gesprekken te pleiten voor herstel van dhr. Volkov in zijn functie als rechter bij het Hooggerechtshof in Kiev, conform de uitspraak van het EVRM?

De Volkov-uitspraak dateert van 9 januari jl. en wordt in beginsel (art 44 EVRM) drie maanden daarna definitief. Zodra de uitspraak definitief is, is het herstel van de heer Volkov in zijn functie van rechter bij het Hooggerechtshof in Kiev een plicht die op Oekraïne rust. Voor deze kant van de naleving van de Hofuitspraak geldt overigens hetzelfde als gesteld in mijn antwoord op vraag 4.

Vraag 6

Bent u daarnaast bereid met uw EU-collega’s in overleg te treden over de structurele problemen op het gebied van de onafhankelijkheid van de rechtspraak in Oekraïne en daarbij specifiek aandacht te vragen voor de Volkov-casus? Zo nee, waarom niet?

Voortzetting van de hervormingsagenda en het beëindigen van de selectieve rechtspraak zijn belangrijke criteria van de EU voor het ondertekenen van het Associatieakkoord en het Vrijhandelsakkoord (DCFTA) tussen de EU en Oekraïne. De voortgang van Oekraïne op deze criteria wordt in EU verband regelmatig besproken.

Vraag 1

Is het waar dat PGB-houders nog maar voor 13 kalenderweken AWBZ-zorg kunnen inkopen in het buitenland, ook wanneer deze binnen de Europese Unie (EU) wordt geleverd?

Ja, dat is per 1 januari 2013 geregeld in de Regeling subsidies AWBZ. Een uitzondering is hierbij, net als bij zorg in natura, gemaakt voor palliatieve terminale zorg. Deze cliënten kunnen maximaal één jaar hun pgb in het buitenland gebruiken, zodat zij in staat worden gesteld om afscheid te nemen van hun familie in het land van herkomst.

Vraag 2

Kunt u aangeven wat de redenen zijn om de inkoop van AWBZ-zorg in het buitenland met een persoonsgebonden budget ook binnen de EU te beperken tot 13 kalenderweken per jaar?

Op 1 januari 2013 zijn de Wet AWBZ-zorg buitenland en een wijziging van het Besluit zorgaanspraken AWBZ (Bza) in werking getreden, met als doel een beperking aan te brengen in de mogelijkheden om in het buitenland AWBZ-zorg te ontvangen. In de Memorie van Toelichting bij de wet (Kamerstukken II 2009/10, 32 154, nr. 3) is aangekondigd dat de Regeling subsidies AWBZ (waarin de pgb-regeling is opgenomen) in lijn met deze nieuwe wetgeving zou worden aangescherpt tot maximaal dertien weken bij tijdelijk verblijf van de budgethouder in het buitenland (bijvoorbeeld vanwege een vakantie). Deze termijn van dertien weken sluit aan bij de in het Bza opgenomen restitutieregeling voor niet-gecontracteerde zorg in het buitenland (zowel binnen als buiten de EU/EER). Bij de keuze van de termijn van dertien weken in het Bza is aangesloten bij de wetgeving betreffende uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid (dertien weken). Deze uitwerking van de restitutieregeling is in lijn met hetgeen tussen mijn ambtsvoorganger en uw Kamer is gewisseld tijdens de parlementaire behandeling van het genoemde wetsvoorstel, en overeenkomstig de aanpassing in het BZa, zoals die op 15 juni 2012 is voorgehangen.

Vraag 3

Is het waar dat AWBZ-zorg, wanneer het gaat om zorg in natura en deze binnen Europa wordt geleverd, niet beperkt is tot een aantal weken per jaar? Zo ja, wat zijn de redenen voor het verschil in lengte van vergoeding van zorg in het buitenland voor mensen met een persoonsgebonden budget en zorg in natura?

In de AWBZ (artikel 10), zoals die per 1 januari 2013 geldt, is geregeld dat de verzekerde recht heeft op zorg in natura die wordt geboden door een zorgaanbieder die door de zorgverzekeraar binnen Nederland of de EU en de EER is gecontracteerd. Dit kan zowel gecontracteerde intramurale als extramurale zorg zijn. Daarnaast is geregeld dat de verzekerde recht heeft op niet-gecontracteerde extramurale zorg in natura binnen Nederland of de EU en de EER. Bij deze genoemde vormen van zorg binnen de EU/EER heeft de AWBZ-verzekerde derhalve een aanspraak zolang de persoon als Nederlands ingezetene kan worden aangemerkt. Alleen dan blijft de persoon immers verzekerd voor de AWBZ. Zolang de persoon verzekerd blijft, is er dus inderdaad een verschil met het pgb, waarvan de duur wel begrensd is.
De reden voor dit verschil vloeit voort uit het Europese recht. Het uitgangspunt van de AWBZ is dat zorg in natura wordt ontvangen van een gecontracteerde zorgaanbieder in Nederland, omdat dat de plaats is waar de AWBZ-verzekerde zich doorgaans bevindt. Het Europese Hof van Justitie heeft echter bepaald dat, in verband met het vrije verkeer van diensten, ook gecontracteerde intra- en extramurale zorg en niet-gecontracteerde extramurale zorg zonder beperking bij een zorgaanbieder in een andere EU-lidstaat moet kunnen worden ingeroepen. Bij het pgb bestaat er geen Europees rechtelijke verplichting om toe te laten dat deze buiten Nederland wordt geëxporteerd. Het Europese Hof van Justitie heeft namelijk uitgesproken dat betalingen in geld die het karakter van een verstrekking hebben niet hoeven te worden uitbetaald buiten het land van verzekering. De Centrale Raad van Beroep heeft uitgesproken dat het pgb een zodanige betaling is. Er kan dus, in tegenstelling tot zorg in natura, worden vastgehouden aan het uitgangspunt dat het pgb in principe alleen in Nederland wordt ingezet.
Niettemin is er voor gekozen om budgethouders die voor een korte periode naar het buitenland gaan de mogelijkheid te geven om tijdens dat verblijf gebruik te kunnen blijven maken van het pgb, zodat zij hun zorginkoop – vaak vanuit hun informele netwerk – kunnen voortzetten. Voor verzekerden die in het buitenland een nieuwe aanspraak te gelde willen maken of budgethouders die voor langere tijd naar het buitenland gaan, staan de mogelijkheden van de Wet AWBZ-zorg buitenland open.

Vraag 4

Deelt u de mening dat er geen verschil dient te bestaan in de behandeling van mensen die zorg in natura krijgen en mensen die voor AWBZ-zorg gebruik maken van een persoonsgebonden budget? Zo ja, waarom bestaat dan toch een onderscheid in lengte van de vergoeding van AWBZ zorg in het buitenland? Zo nee, wat rechtvaardigt een onderscheid in behandeling van mensen die ervoor kiezen AWBZ-zorg in natura af te nemen en mensen die dit via een persoonsgebonden budget doen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u bereid de regelgeving rondom AWBZ-zorg in het buitenland voor mensen met een persoonsgebonden budget in lijn te brengen met de regelingen zoals deze gelden voor mensen die deze zorg in natura in het buitenland ontvangen?

Ik zie geen reden om de periode van 13 weken waarin het toegekende pgb in het buitenland kan doorlopen te verruimen. De «13-weken-regeling» is al ruim en is in lijn met de restitutiemogelijkheid bij niet-gecontracteerde zorg. Het oprekken van deze termijn gaat in tegen het uitgangspunt van de AWBZ en vergroot risico’s op fraude met AWBZ-geld.

Vraag 6

Hoe vaak wordt er gebruik gemaakt van zorg in natura in het buitenland? Hoeveel van deze zorg wordt binnen Europa geleverd?

Mij zijn de totale kosten van de AWBZ-zorg in het buitenland bekend (niet nader gespecifieerd naar het aantal gebruikers en / of het land waar deze zorg wordt genoten). Volgens opgave van het College voor Zorgverzekeringen gaat het om een bedrag van circa € 1,8 mln.

Vraag 7

Hoe vaak wordt er gebruik gemaakt van een persoonsgebonden budget in het buitenland? Hoeveel van deze zorg wordt binnen Europa geleverd?

Hierover is geen landelijke informatie beschikbaar. Uit een peiling onder verschillende zorgkantoren komt naar voren dat naar schatting minder dan 1% van het aantal budgethouders in het buitenland verblijft. Als in het buitenland zorg wordt ingekocht gaat het vooral om zorg van een Nederlandse zorgverlener of een familielid.

Vraag 1

Ontvangt u ook signalen over het te vaak (soms wel 10 jaar achter elkaar) verlengen van ondertoezichtstellingen (OTS'en)?

Ik vind het van groot belang dat bij een ingrijpende kinderbeschermingsmaatregel zoals de ondertoezichtstelling steeds zorgvuldig wordt afgewogen of de noodzaak voor de maatregel en eventueel een verlenging hiervan nog steeds aanwezig is. Een wettelijke grens met een maximum aantal jaren voor de duur of het aantal verlengingen van de ots is daarbij niet gegeven, maar acht ik ook niet noodzakelijk. Uiteindelijk gaat het om maatwerk waar per individueel geval steeds moet worden bezien wat de (on)mogelijkheden zijn. Uiteindelijk is het de kinderrechter die na zorgvuldige afweging van alle belangen een oordeel geeft over de noodzaak om de maatregel al dan niet te laten voortduren.
Zoals aangegeven in een brief aan uw Kamer van 7 januari 20131 wijzen de cijfers uit dat er nog altijd sprake is van een daling van het aantal ots-en evenals het aantal uithuisplaatsingen.
In deze brief ben ik ook ingegaan op de vliegwielpilots die beogen het aantal ondertoezichtstellingen verder te verminderen en de duur van de ondertoezichtstelling te verkorten door de inzet van onder andere familienetwerkberaden, eigen kracht centrales, Signs of Safety.
Daarnaast heb ik met provincies en stadsregio’s op 9 december 20112 afspraken gemaakt die eveneens zien op een verdere bekorting van de duur van de ondertoezichtstellling.
Juist omdat het voor een kind en het gezin van groot belang is om te weten waar het aan toe is, maakt het toekomstperspectief onderdeel uit van het toetsingskader van het wetsvoorstel herziening kinderbeschermingsmaatregelen. Dit wetsvoorstel is door uw Kamer aanvaard en nu aanhangig in de Eerste Kamer. In artikel 260 van het wetsvoorstel is opgenomen dat bij de afweging over de verlenging van de ots door de kinderrechter wordt gewogen of ouders in staat zijn «binnen een gelet op de persoon en de ontwikkeling van het kind aanvaardbaar te achten termijn de verantwoordelijkheid voor de verzorging en opvoeding te dragen». Hiermee is expliciet niet gekozen voor een maximum aantal verlengingen maar wel voor een procedure die voldoende waarborgen omvat om duidelijkheid te kunnen bieden over het toekomstperspectief van het kind en het gezin. Daarnaast is in artikel 265j van het wetsvoorstel bepaald dat als een ondertoezichtstelling met machtiging uithuisplaatsing langer dan twee jaar geduurd heeft en er een verlengingsverzoek komt, de Raad voor de Kinderbescherming een advies uitbrengt met betrekking tot de verlenging van de ondertoezichtstelling. Op basis hiervan kan de kinderrechter beoordelen of de ondertoezichtstelling nog aan de orde is dan wel dat de maatregel kan vervallen omdat de ouders de noodzakelijke zorg aanvaarden of dat een gezagsbeëindigende maatregel meer voor de hand ligt. In het advies van de Raad voor de Kinderbescherming wordt expliciet ingegaan op de vraag of de ondertoezichtstelling niet onnodig wordt verlengd3.
Pleegoudervoogdij kan een goed alternatief zijn als terugkeer naar het ouderlijk gezin niet verantwoord is. Ik wijs in dit verband ook op de implementatie van de nieuwe methode voogdij, die medio 2012 van start is gegaan en waarbij op basis van een perspectiefbijeenkomst in een vroeg stadium van een voogdij met alle betrokkenen wordt gekeken naar (o.a.) de mogelijkheid voor de pleegouders om het gezag over te nemen van het bureau jeugdzorg (pleegoudervoogdij) en daarmee het belang dat het kind heeft bij continuïteit in de opvoeding centraal te stellen.

Vraag 2

Deelt u de mening dat er een grens getrokken moet worden oftewel dat het maximumaantal OTS’en wettelijk vastgelegd dient te worden? Zo niet, heeft u andere mogelijkheden of alternatieven om de OTS’en die vele jaren achter elkaar worden verlengd te voorkomen? Zo ja, op welk termijn gaat u dit regelen en wat zou volgens u het maximumaantal moeten zijn? Is drie keer OTS volgens u een redelijk maximum?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Wat is uw oordeel over de praktijk dat een OTS telkens wordt verlengd door een organisatie die belast is met jeugdbescherming/pleegzorg, terwijl pleegoudervoogdij (in het belang van het kind) een beter alternatief is?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Wat is uw mening over de praktijk dat pleegoudervoogdij niet wordt ingezet vanwege de financiële voordelen van het verlengen van OTS’en voor de organisatie die belast is met jeugdbescherming/pleegzorg, waardoor pleegouders en kinderen jaarlijks geconfronteerd worden met onzekerheid?

Een dergelijke praktijk is mij niet bekend en een teruglopende gemiddelde OTS-duur duidt ook niet op een dergelijke praktijk. Daarnaast worden alle verlengingen getoetst door de kinderrechter. Dit is ook een waarborg om onnodige verlengingen te voorkomen.

Vraag 5

Welke maatregelen gaat u nemen om deze negatieve financiële prikkel weg te nemen voor organisaties die belast zijn met jeugdbescherming/pleegzorg, waardoor het belang van pleegkinderen prevaleert?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Kunt u op basis van de verstuurde beschikkingen van het Centraal Administratie Kantoor (CAK) inzicht verschaffen in de (voorlopige) opbrengst van de vermogensinkomensbijtelling in 2013? Komt die opbrengst overeen met de vooraf geschatte opbrengst, uitgesplitst naar AWBZ-zorg met verblijf (€ 146 miljoen), AWBZ-zorg zonder verblijf (€ 12 miljoen) en de Wmo (€ 32 miljoen)?1 Zo nee, hoeveel wijkt de opbrengst af?

Voor de vermogensinkomensbijtelling (VIB) is in het Begrotingsakkoord 2013 uitgegaan van een opbrengst van ongeveer € 150 miljoen op jaarbasis voor cliënten die in een intramurale instelling verblijven en ongeveer € 50 miljoen op jaarbasis voor cliënten die extramurale zorg of een voorziening uit de WMO ontvangen. Op basis van de eerste beschikkingen die het CAK heeft gestuurd, geeft het CAK aan dat de opbrengst voor intramurale AWBZ in dezelfde orde van grootte ligt. Er zijn nog geen beschikkingen uitgegaan voor de WMO of extramurale AWBZ. Het is nu te vroeg om met zekerheid aan te geven wat de opbrengst zal worden. Mede gezien het feit dat de eigen bijdragen voor cliënten die gebruik maken van extramurale AWBZ en/of een voorziening uit de WMO dit jaar nog niet zijn opgelegd. Ook kan de hoogte van de eigen bijdrage per cliënt gedurende het jaar variëren door verandering in inkomen, vermogen of vraag naar zorg/voorziening. Dit zal uiteindelijk ook invloed hebben op de macro-opbrengst. Als laatste kunnen de beschikkingen die in januari uit zijn gegaan nog veranderen door bijvoorbeeld een aanvraag tot peiljaarverlegging.

Vraag 2

Kunt u op basis van de beschikkingen van het CAK aangeven of de vooraf ingeschatte gemiddelde verhoging van de eigen bijdrage overeenkomt met de daadwerkelijke gemiddelde verhoging, uitgesplitst naar de hoge eigen bijdrage voor zorg met verblijf (€ 235 per maand), de lage eigen bijdrage voor zorg met verblijf (€ 12 per maand), de eigen bijdrage voor de Wmo (€ 37 per maand) en de eigen bijdrage voor zorg zonder verblijf (€ 22 per maand)?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Kunt u op basis van de beschikkingen van het CAK inzicht geven in het aantal mensen per box III vermogenscategorie, met een interval van € 10.000, dat te maken krijgt met de vermogensinkomensbijtelling (dus: € 0–€ 10.000, € 10.000–€ 20.000, (...) tot > € 200.000)?

Op grond van de in januari gestuurde beschikkingen heeft het CAK onderstaande tabel gemaakt voor de cliënten die gebruik maken van intramurale zorg.
€ 0,– tot € 10.000,–
10.963
€ 10.000,– tot € 20.000,–
10.197
€ 20.000,– tot € 30.000,–
7.792
€ 30.000,– tot € 40.000,–
5.372
€ 40.000,– tot € 50.000,–
3.768
€ 50.000,– tot € 60.000,–
2.784
€ 60.000,– tot € 70.000,–
2.278
€ 70.000,– tot € 80.000,–
1.929
€ 80.000,– tot € 90.000,–
1.590
€ 90.000,– tot € 100.000,–
1.398
€ 100.000,– tot € 150.000,–
5.022
€ 150.000,– tot € 200.000,–
3.051
€ 200.000,– en hoger
7.388
Totaal
63.532
Dit betreft het aantal cliënten op 1 januari 2013.

Vraag 4

Kunt u ingaan op de vraag of de gemiddelde verhoging van de eigen bijdrage voor het zevende (€ 264 per maand), achtste (€ 463 per maand) en negende deciel (€ 635 per maand) van tabel 4.3.1 uit de bijlage bij de brief van uw voorganger van 22 juni 2012 overeenkomt met de signalen die van mensen zijn ontvangen dat de hoge eigen bijdrage voor verblijf bij een box III vermogen van € 150.000 soms stijgt met bijna € 1000 per maand?2 Kunt u aangeven welke box III vermogens horen bij elk van de vermogensdecielen uit tabel 4.3.1?

In de CBS tabel is aangegeven hoeveel cliënten per type eigen bijdrage effect ondervinden van de vermogensinkomensbijtelling. Ook de totale opbrengsten per categorie zijn vermeld en de gemiddelde stijging van de eigen bijdrage per jaar per type eigen bijdrage. Daarnaast heeft het CBS een verdeling naar inkomensdeciel gemaakt.
Uit de tabel valt af te leiden dat mensen in een laag inkomensdeciel gemiddeld een lagere stijging van de eigen bijdrage op grond van de VIB ondervinden en mensen in een hoger inkomensdeciel een gemiddelde hogere stijging kennen. Omdat het gaat om gemiddelden kan in elk inkomensdeciel een variatie in hoogte van de eigen bijdrage stijging op treden. Hierdoor is het dan ook niet mogelijk om te zeggen dat de hoge eigen bijdrage stijgingen zich beperken tot enkele inkomensdecielen.

Vraag 5

Kunt u op basis van de beschikkingen van het CAK inzicht geven in het aantal mensen onder de 65 jaar en het aantal mensen boven de 65 jaar dat te maken krijgt met een vermogensinkomensbijtelling?

65 min
21.394
65 plus
42.138
Totaal
63.532
Voor de volledigheid, dit betreft het aantal cliënten op 1 januari 2013. Voor cliënten met een pensioengerechtigde leeftijd geldt een extra fiscale inkomensafhankelijke vrijstelling (afhankelijk van inkomen maximaal € 49.123 per persoon) die ook geldt voor de VIB.

Vraag 6

Wilt u alsnog de mogelijkheid onderzoeken om een voor iedereen gelijke box III vrijstelling te hanteren voor het bepalen van de vermogensinkomensbijtelling, of een specifieke compensatie te geven voor benadeelde groepen? Met hoeveel procent zou het percentage van de vermogensinkomensbijtelling hiermee naar beneden kunnen om dezelfde opbrengst van € 200 miljoen te genereren?

Zoals in antwoord 1 al aangegeven zijn de verwachte meeropbrengsten vooralsnog deels onzeker. Ik ben op dit moment aan het inventariseren hoe de maatregel heeft uitgepakt. Ik zal ook hierbij kijken hoe de maatregel uit heeft gepakt voor de verschillende groepen.

Vraag 7

Kunt u aangeven hoe u mensen tegemoet komt als zij geconfronteerd worden met een eigen bijdrage die hoger is dan hun inkomen, terwijl het box III vermogen niet liquide is, bijvoorbeeld als vermogen vastzit in een vooralsnog onverkoopbaar huis dat niet geldt als eigen woning in box I of in langjarig vastgezette beleggingen?

De Kamer heeft destijds naar aanleiding van het Begrotingsakkoord bewust voor de onderhavige regeling gekozen. Veel fracties stellen nu vragen naar aanleiding van de consequenties van de uitvoering van deze regeling.
Ik acht het zuiver eerst met de Kamer in overleg te treden over de vraag welke gevolgen kennelijk door de Kamer ongewenst worden geacht.

Vraag 8

Is het mogelijk deze vragen voor dinsdag 29 januari 2013, 12.00 uur, te beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de forse prijsstijgingen van 377 euro naar 624,43 euro voor de aansluitovereenkomst voor brandbeveiligingsinstallaties in de regio Noord-Holland Noord?1

Als gevolg van keuzes door het bestuur van de veiligheidsregio Noord-Holland Noord, dat het bevoegd gezag is in Noord-Holland Noord, in combinatie met de inwerkingtreding van het Bouwbesluit 2012, is het aantal verplichte doormeldingen teruggebracht tot die gevallen waarin de brandweer – indien de beveiliging van het gebouw of de hulpverlening falen – een rol heeft bij de ontruiming van het gebouw. Dientengevolge is de veiligheidsregio Noord-Holland Noord geconfronteerd met een daling van het aantal aangesloten abonnees op het Openbaar Meldsysteem (OMS). Het bestuur van de veiligheidsregio Noord-Holland Noord heeft op 23 maart 2012 besloten om de financiële consequenties die uit de daling van het aantal aangesloten abonnees voortvloeien, te compenseren door het OMS-tarief te verhogen.

Vraag 2

Deelt u de mening dat ondernemingen die aangesloten moeten blijven bij de Regionale Alarm Centrale (RAC) worden geconfronteerd met een onevenredig hoge kostenstijging, nu de veiligheidsregio de inkomsten die zij misloopt, doordat minder ondernemingen verplicht zijn zich aan te sluiten, volledig wil compenseren? Zo ja, op welke wijze gaat u hiertegen optreden? Zo nee, waarom niet?

Het besluit om het tekort door de daling in de aantallen OMS-abonnees te compenseren door een verhoging van het OMS-tarief per 1 januari 2013 is genomen door het dagelijks bestuur van de veiligheidsregio. Het bestuur van de veiligheidsregio is verantwoordelijk voor het Openbaar Meldsysteem. Het betreft dan ook een door het lokaal bevoegd gezag gemaakte keuze.

Vraag 3

Bent u bekend met het probleem dat bedrijven die sinds april 2012 niet meer aangesloten mogen zijn bij de RAC, nog wel voor langere tijd vastzitten aan een gebruikerscontract, zonder dat hier een dienst tegenover staat? Bent u bereid spoedig naar een oplossing te zoeken?2

Voor deze aansluiting zijn in de regel twee contracten relevant, namelijk het gebruikerscontract met de leverancier van de OMS apparatuur en de aansluitovereenkomst voor de meldkamer met de veiligheidsregio. Na wijziging van de wettelijke eisen in het Bouwbesluit of na toestemming van de gemeente is het mogelijk dat een bedrijf niet langer verplicht is gebruik te maken van een OMS-aansluiting. De aansluitovereenkomsten tussen de meldkamer en de ondernemer kunnen verschillen per veiligheidsregio, maar het is niet ongebruikelijk dat een ondernemer tussentijds deze overeenkomst kan opzeggen. Inzicht in de voorwaarden voor het gebruikerscontracten tussen OMS-leveranciers en bedrijven heb ik niet.
Het betreft een overeenkomst tussen ondernemers en ik zie geen aanleiding om mij te mengen in hetgeen deze partijen onderling overeen zijn gekomen.

Vraag 4

Hoe groot zijn de financiële tekorten bij de veiligheidsregio’s, aangezien zij zich genoodzaakt zien bovenstaande kosten door te berekenen?

Gemeenten stellen gezamenlijk in regionaal verband de begroting van de veiligheidsregio vast. De begroting van de veiligheidsregio wordt voor het overgrote deel (macro gezien circa 90%) bepaald door de gezamenlijke bijdragen van de deelnemende gemeenten, die dit betalen uit hun algemene uitkering. De verdeling van inkomsten en uitgaven van veiligheidsregio’s is een lokale verantwoordelijkheid die voortvloeit uit het stelsel van verlengd lokaal bestuur voor veiligheidsregio’s. Het uitgangspunt van verlengd lokaal bestuur brengt met zich mee dat het voeren van de financiële huishouding van de veiligheidsregio een verantwoordelijkheid is van het bestuur van de veiligheidsregio en daarmee dus van de gezamenlijke gemeenten. Keuzes over de financiële consequenties van een daling in het aantal OMS-aansluitingen worden dan ook door datzelfde bestuur genomen.

Vraag 5

Hoelang gaat een RAC mee, voordat opnieuw moet worden aanbesteed?

In de context van kosten van aansluiting op het OMS is niet de afschrijvingsperiode van een RAC relevant, maar de afschrijvingstermijn van de OMS-apparatuur (meldapparatuur bij de ondernemer). De afschrijvingstermijn wordt bepaald op grond van een beoordeling over de periode waarin de OMS-apparatuur met zekerheid betrouwbaar functioneert. De praktijk laat zien dat in de regel wordt uitgegaan van een afschrijvingstermijn van ongeveer 10 jaar.

Vraag 6

Welke invloed hebben ondernemers op de aanbesteding van een RAC door de veiligheidsregio, aangezien zij na een nieuwe aanbesteding worden geconfronteerd met forse kosten wanneer is gekozen voor een nieuwe aanbieder?3

Veiligheidsregio’s spannen zich in om het optimale OMS-systeem voor de in de regio gelegen ondernemers uit te onderhandelen met de aanbieders van de OMS-apparatuur. Bij een dergelijke aanbesteding gaat het om enkele honderden OMS-abonnees per veiligheidsregio. Gezien het grote aantal OMS-abonnees (ondernemers, zorginstellingen, etc.) is het voor veiligheidsregio’s niet haalbaar al deze abonnees te betrekken bij de aanbesteding van een OMS.

Vraag 7

Hoe gaat u de prikkels bij de veiligheidsregio versterken om de gebruikerskosten laag te houden?

Volgens de Wet veiligheidsregio’s is het bestuur van de veiligheidsregio verantwoordelijk voor de voorbereiding op het bestrijden van branden en daarmee dus ook voor de OMS-aansluitingen. Gezien de bestuur- en financieringsstructuur van veiligheidsregio’s is het dan ook met name een verantwoordelijkheid van de in de veiligheidsregio liggende gemeenten om desgewenst het bestuur van de veiligheidsregio aan te spreken op het laag houden van OMS-gebruikerskosten.

Vraag 8

Kunt u aangeven of deze problemen alleen spelen in Noord-Holland en Friesland of ook daarbuiten?

Mij is bekend dat de jaarbedragen voor een OMS-aansluiting verschillen per veiligheidsregio. Ook is mij bekend dat er door de diverse besturen van de veiligheidsregio’s verschillende keuzes worden gemaakt met betrekking tot de financiële consequenties van een daling in het aantal aangesloten abonnees. Maar voor beide zaken geldt dat dergelijke keuzes worden gemaakt door het bestuur van de veiligheidsregio.

Vraag 1

Hebt u de blog gelezen op SKIPR?1

Ja, ik heb de blog gelezen.

Vraag 2

Is het waar dat er zorgverzekeraars zijn die verpleegkundig specialisten niet erkennen als hoofdbehandelaar?

Zoals ik u reeds gemeld heb in mijn reactie van 9 oktober 2012 op het onderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit naar taakherschikking (TK 29 689, 418), beperken zorgverzekeraars inderdaad de groep behandelaars die DBC’s kunnen openen, de zogenaamde «hoofdbehandelaars». Die beperking geldt ook voor verpleegkundig specialisten.

Vraag 3

Een jaar geleden (februari 2012) speelde deze kwestie ook, kunt u zeggen wat er in het achterliggend jaar is gebeurd om deze patstelling vlot te trekken?

Zoals ik in mijn brief van 9 oktober 2012 heb aangegeven, is in het bestuurlijk akkoord Toekomst GGZ 2013–2014 afgesproken dat zorgverzekeraars en zorgaanbieders vanuit kwaliteitsoverwegingen landelijke criteria afspreken waaronder taakherschikking en taakdelegatie plaatsvindt en wat de rol van de hoofdbehandelaar is. De IGZ heeft in dat kader het initiatief genomen om veldpartijen te consulteren over het hoofdbehandelaarschap. Op 15 november 2012 heeft de IGZ een document over hoofdbehandelaarschap in de tweedelijns curatieve GGZ ter consultatie voorgelegd aan veldpartijen. Het doel van de consultatie is om te komen tot een veldnorm voor hoofdbehandelaarschap. Partijen hebben tot 7 januari 2013 de gelegenheid gehad om op het document te reageren. De IGZ verwerkt deze reacties en zal mij nog in dit kwartaal adviseren. Vóór de zomer zal ik u nader informeren over de consequenties van het advies van de IGZ. Ik verwacht dat met het tot stand komen van een veldnorm voor hoofdbehandelaarschap meer duidelijkheid zal komen over welke beroepsgroep wat mag doen in de tweedelijns curatieve GGZ, en daarmee ook wat een verpleegkundig specialist mag doen. Mijns inziens is het van belang dat ook verzekeraars rekening houden met de veldnorm bij het vormgeven van hun beleid.

Vraag 4

Hoe hoog is de onkostenpost aan teveel betaalde salariskosten, door het onnodig inzetten van duurdere mensen, waar de verpleegkundig specialisten het werk ook uitstekend kunnen doen?

Voor zover mij bekend is geen onderzoek gedaan naar het financiële effect van de beperkingen die zorgverzekeraars in de polisvoorwaarden stellen voor wat betreft het openen van DBC’s. Aangezien de beperking alleen het «hoofdbehandelaarschap» betreft, blijft er veel ruimte voor het inzetten van onder andere verpleegkundig specialisten op andere onderdelen van de behandeling. Ik verwacht daarom dat het financiële effect beperkt zal zijn. Overigens is niet gezegd dat een uitbreiding van de bevoegdheden en inzet van een bepaalde beroepsgroep altijd leidt tot een afname van de inzet van andere (duurdere) beroepsgroepen, en daarmee altijd per saldo tot lagere kosten leidt.

Vraag 5

Zorgverzekeraars willen geen budget verspillen, wat beweegt de zorgverzekeraars deze mogelijkheid van goedkopere inkoop met behoud van kwaliteit niet te benutten?

Zorgverzekeraars maken hun eigen afweging over de kwaliteit en doelmatigheid, daar kan ik niet in treden. Wel ben ik in het kader van het bestuurlijk akkoord Toekomst GGZ 2013–2014 met zorgverzekeraars en zorgaanbieders in gesprek over taakherschikking. In het bestuurlijk akkoord is afgesproken om vanuit kwaliteitsoverwegingen landelijke criteria afspreken waaronder taakherschikking en taakdelegatie plaatsvindt.

Vraag 6

Zou het kunnen dat er in de praktijk behoefte is aan generalisten, in plaats van nog meer specialisten, en dat daardoor de inzet achterblijft?

Ik heb geen signalen dat dat het geval is.

Vraag 7

Bent u niet bang dat deze ontwikkeling erg demotiverend werkt voor de beroepsgroep van verpleegkundigen die zich willen specialiseren?

Ik kan mij voorstellen dat terughoudendheid van zorgverzekeraars ontmoedigend werkt voor verpleegkundig specialisten en andere verpleegkundigen die zich verder willen ontwikkelen.

Vraag 8

Worden verpleegkundig specialisten gezien als een aanwinst of misschien als een bedreiging voor een andere beroepsgroep? Als ze worden gezien als een aanwinst, hoe komt het dat ze in de uitoefening van hun vak niet volledig worden ingezet, ook voor het openen van nieuwe diagnosebehandelingcombinaties (DBC’s)?

Verpleegkundig specialisten worden zoals u weet door mij gezien als een aanwinst.

Vraag 9

Bent u bereid na te gaan hoe het kan dat een jaar nadat de erkenning van deze beroepsgroep de zorgverzekeraars de volledige inzet tegenwerken?

De IGZ heeft ook Zorgverzekeraars Nederland geconsulteerd over het hoofdbehandelaarschap. Ik verwacht daarom dat het advies van de IGZ meer inzicht zal geven in de overwegingen van de zorgverzekeraars op het gebied van het hoofdbehandelaarschap.

Vraag 10

Hoe gaat u ervoor zorgen dat de rest van de experimenteerperiode de mogelijkheden van de specialistische verpleegkundigen beter worden benut?

Ik ga ervan uit dat een veldnorm voor het hoofdbehandelaarschap meer duidelijkheid biedt voor de rol die verpleegkundig specialisten kunnen vervullen in de tweedelijns GGZ. Daarnaast is in het bestuurlijk akkoord Toekomst GGZ 2013–2014 afgesproken dat zorgverzekeraars en zorgaanbieders vanuit kwaliteitsoverwegingen landelijke criteria afspreken waaronder taakherschikking en taakdelegatie plaatsvindt.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitspraken van de Nederlandse ambassadeur in Marokko in het artikel «Rel rond illegale Marokkanen»?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van de stellingname dat de illegaliteit van de genoemde groep Marokkanen hoofdzakelijk te wijten is aan tegenwerking van de Marokkaanse overheid?

Voordat ik inga op de samenwerking met de Marokkaanse autoriteiten wil ik voorop stellen dat er op vreemdelingen een wettelijke vertrekplicht rust. Zelfstandige terugkeer naar Marokko is altijd mogelijk en wordt door de Nederlandse overheid gefaciliteerd. De keuze voor een bestaan in de illegaliteit wordt gemaakt door het individu.
Indien de vreemdeling geen gevolg geeft aan zijn vertrekplicht, is gedwongen terugkeer aan de orde. Daarvoor is de medewerking van het land van herkomst vereist. Zoals de Nederlandse ambassadeur stelde in het genoemde artikel, laat de medewerking van Marokko duidelijk ruimte voor verbetering. Nederland wil graag dat verzoeken tot nationaliteitsvaststelling en afgifte van vervangende reisdocumenten sneller worden afgehandeld. Dit geldt in het bijzonder voor evidente, goed gedocumenteerde zaken waarin geen twijfel kan bestaan over de Marokkaanse nationaliteit en identiteit.

Vraag 3

Welke financiële relaties onderhoudt Nederland met Marokko?

Nederland werkt op een groot aantal terreinen met Marokko samen. Op financieel terrein is dit hoofdzakelijk douane- en belastingsamenwerking.

Vraag 4

Deelt u de mening dat deze tegenwerking consequenties moet hebben voor de onderlinge relatie tussen Nederland en Marokko?

Het mandaat voor onderhandelingen over een terug- en overnameovereenkomst met Marokko ligt bij de Europese Commissie. Dit beperkt de ruimte van de lidstaten voor het maken van formele, bilaterale afspraken inzake terugkeer.
De onderhandelingen over een EU- terug- en overnameovereenkomst zijn vastgelopen sinds 2010. De Europese inzet is om in de context van het eventuele mobiliteitspartnerschap met Marokko de onderhandelingen af te ronden. Nederland is nauw betrokken bij de onderhandelingen over het mobiliteitspartnerschap en benadrukt daarbij, samen met andere EU-lidstaten, het belang van het afronden van de onderhandelingen over de terug- en overnameovereenkomst.
Daarnaast is bilateraal de afgelopen jaren door mijn voorgangers, maar ook ambtelijk, intensief geïnvesteerd in de contacten met Marokko. Ik zet dit voort, samen met het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Vanzelfsprekend wordt het terugkeerdossier ook vanuit een breder perspectief bekeken. Waar aangewezen beziet het kabinet of koppelingen kunnen worden gelegd met andere dossiers, in het kader van de strategische landenbenadering. Zoals toegezegd zal ik uw Kamer over de strategische landenbenadering nader informeren.

Vraag 5

Welke stappen bent u voornemens te ondernemen tegen de Marokkaanse overheid, bijvoorbeeld samen met uw collega van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, zodat deze meewerkt aan het vaststellen van de identiteit van de in Nederland verblijvende illegale personen?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de berichtgeving waarin wordt gesteld dat het gemeentebestuur van Rotterdam willens en wetens jarenlang lakse moskee-internaten heeft getolereerd? Hoe beoordeelt u dit bericht?1

Van de berichtgeving heb ik kennis genomen. Over de aangelegenheid zijn inlichtingen ingewonnen bij het gemeentebestuur van Rotterdam.
Het toezicht op brandveiligheid is een taak van het college, verantwoording geschiedt aan de raad. Op het gebied van brandveiligheid van de internaten is het Bouwbesluit de basis voor vergunningverlening, toezicht en handhaving. Voor de internaten wordt de categorie «logiesfunctie» uit het Bouwbesluit gehanteerd. Vanaf 2010 zijn de vergunningen opgenomen in de Wabo. De bevoegdheden om vergunningen te verlenen, toezicht te houden en handhavend op te treden liggen in Rotterdam bij het dagelijks bestuur van de deelgemeenten.
Op 15 januari heeft het college van B&W een set informatie aan de gemeenteraad doen toekomen. Tevens is de informatie vrijgegeven in het kader van de door NRC en RTV Rijnmond ingediende Wob-verzoeken.2
Het college heeft laten weten dat het bekend is met vijf locaties, waarvan er drie actief in gebruik zijn. Naar aanleiding van de gerezen vragen zijn door het college alle bij de gemeente bekende signalen opnieuw nagelopen. Uit dit onderzoek zijn niet meer relevante locaties naar voren gekomen. Over de brandveiligheid concludeert het college in zijn brief aan de gemeenteraad dat de internaten voldoende brandveilig waren en zijn. Naar het oordeel van het college is er dus ook geen sprake van falend beleid of niet acteren op grond van signalen. Voorts is met twee deskundigen over de brandveiligheid van de onderzochte internaten gesproken. Deze gesprekken hebben niet geleid tot een wijziging van de conclusie van het college.
Bij enkele internaten zijn de afgelopen jaren (kleinere) tekortkomingen geconstateerd. Bij het beoordelen van de lijst met eventuele gebreken wordt altijd een proportionele afweging gemaakt. Sluiting is een dermate zwaarwegend middel dat dit alleen wordt ingezet als de directe veiligheid van de betrokkenen of de omgeving in het geding is. Uit de informatie van de gemeente Rotterdam die mij op dit moment bekend is, blijkt niet dat van een dergelijke situatie sprake is geweest.

Vraag 2

Hebben de genoemde gebouwen inderdaad een groot gevaar gevormd voor de veiligheid van kinderen en bezoekers?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Indien de berichtgeving juist is, hoe valt te verklaren dat het toezicht hierop zo ernstig heeft gefaald?

Zoals aangegeven is van falend toezicht of handhaving niet gebleken.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u het feit dat gemeentebestuurders vele ernstige ambtelijke signalen hebben gekregen omtrent de onveilige situatie, maar geen actie hebben ondernomen?

Uit de beschikbare informatie blijkt niet van (ernstige) ambtelijke signalen over falende handhaving of van het negeren van dergelijke signalen door bestuurders. Wel is in 2011 door een ambtenaar melding gedaan bij de gemeentelijke ombudsman van een vermoeden van integriteitsschending, welke gerelateerd was aan het toezicht op de brandveiligheid van een pand. De gemeentelijke ombudsman heeft de melding in behandeling genomen en een onderzoek ingesteld. De conclusie van dit onderzoek luidde dat er geen sprake was van integriteitsschendingen door bestuurders of ambtenaren bij de beslissing om niet over te gaan tot het staken van het gebruik of het sluiten van de slaapzalen in de moskee.
Voorts heeft de gemeente aangifte gedaan van het lekken van informatie en het heimelijk opnemen van gesprekken. De burgemeester roept ambtenaren op zich te melden als zij in de zaak van de moskee-internaten ongewenste politieke druk hebben ervaren. De burgemeester wil deze mensen in vertrouwen spreken en zal zich daarbij laten bijstaan door externe deskundigen.

Vraag 5

In hoeverre is in deze casus in uw ogen de integriteit van de gemeentebestuurders in het geding? Welke acties wilt u in dit verband nemen?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

In hoeverre is gewaarborgd dat in de lokale toezichtsystematiek vriendjespolitiek en cliëntelisme geen kans krijgen? Verdient dit aanscherping?

In aansluiting bij de antwoorden 4 en 5 kan worden aangegeven dat van vriendjespolitiek of cliëntelisme niets is gebleken. In zijn algemeenheid kan erop worden gewezen dat er wettelijke bepalingen zijn ter bevordering van zuivere besluitvorming. Zo kan volgens de Gemeentewet een raadslid niet deelnemen aan stemmingen over een aangelegenheid die hem persoonlijk aangaat of waarbij hij als vertegenwoordiger is betrokken.3 En artikel 2:4 Awb legt aan het bevoegde bestuursorgaan een zorgplicht op die inhoudt dat door het bestuursorgaan wordt voorkomen dat, ten gevolge van vermenging van persoonlijke en bestuurlijke belangen, de besluitvorming niet meer voldoet aan het vereiste dat het bestuursorgaan zijn taak zonder vooringenomenheid vervult. Voorts bevat de Handreiking integriteit politieke ambtsdragers gemeenten, provincies en waterschappen richtlijnen en model gedragscodes om het onafhankelijk handelen van ambtsdragers te waarborgen.

Vraag 7

Hoe beoordeelt u in deze casus het «toezicht op het toezicht»? Op welke wijze kreeg in deze casus het toezicht op het gemeentebestuur gestalte en is dit op adequate wijze gebeurd?

Het toezicht is met de herziening verschoven van de Inspectie Leefomgeving en Transport naar de provincies. Op 26 september 2012 heeft het IPO een brief aan de Tweede Kamer gezonden waarin de zorg wordt uitgesproken omtrent de vermeende onduidelijkheid over wat met de inwerkingtreding van de Wet revitalisering generiek toezicht (Wet RGT) van de provincie wordt verwacht als interbestuurlijk toezichthouder. Zoals is verwoord in de antwoordbrief aan de Kamer van 6 december 2012 (Kamerstuk II 32 389, nr.16) is het overleg over de financiële compensatie voor de overdracht van het interbestuurlijk toezicht nog gaande. Over de uitkomsten van het overleg zal de Kamer worden geïnformeerd.

Vraag 8

Wilt u in verband met het voorgaande tevens ingaan op de recente verschuiving van het «toezicht op toezicht» van de Inspectie Leefomgeving en Transport naar de provincies? Zijn provincies nu voldoende toegerust voor hun interbestuurlijke toezichtstaak? Hoe beoordeelt u de vraagtekens die hierbij zijn geplaatst, onder meer door de provincies zelf?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Op welke wijze wordt de positie van mogelijke klokkenluiders in deze zaak beschermd?

Op grond van de Ambtenarenwet dient een gemeente een klokkenluidersregeling vast te stellen. De VNG heeft daartoe een model ontwikkeld. Een klokkenluidersregeling voorziet in een procedure voor het melden van mogelijke misstanden. Ook door de gemeente Rotterdam is daarvoor een regeling vastgesteld.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Marokko tergt Nederland»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is de aard van de tegenwerking door de Marokkaanse autoriteiten?

De relatie van Nederland met Marokko is over het algemeen goed te noemen. De medewerking van Marokko aan gedwongen terugkeer laat echter duidelijk ruimte voor verbetering, zoals de Nederlandse ambassadeur ook stelde in het desbetreffende artikel. Nederland wil graag dat verzoeken tot nationaliteitsvaststelling en afgifte van vervangende reisdocumenten sneller worden afgehandeld. Dit geldt in het bijzonder voor evidente, goed gedocumenteerde zaken waarin geen twijfel kan bestaan over de Marokkaanse nationaliteit en identiteit.

Vraag 3

Hoe vaak is de terugkeer of de uitzetting van Marokkaanse vreemdelingen gedurende de afgelopen vijf jaar mislukt? In hoeveel van deze gevallen is deze mislukking veroorzaakt door weigering van de Marokkaanse autoriteiten om medewerking te verlenen?

Uit de cijfers van de DT&V blijkt dat ruim 2 200 vreemdelingen met de (vermeende) Marokkaanse nationaliteit in de periode 2008 tot en met 2012 in vreemdelingenbewaring zijn gesteld. Van deze groep is ruim 800 keer de vreemdelingenbewaring opgeheven zonder dat er sprake was van een aantoonbaar vertrek uit Nederland.
Hoewel de vreemdelingenbewaring om verschillende redenen kan worden opgeheven, moet ik constateren dat dit in het specifieke geval van Marokko vaker dan incidenteel gebeurt omdat het proces tot nationaliteitsvaststelling en afgifte van vervangende reisdocumenten lang duurt.

Vraag 4

Hoeveel Marokkaanse vreemdelingen die zijn veroordeeld wegens het plegen van een misdrijf zijn als gevolg van deze problematiek in Nederland gebleven?

Uit de cijfers van de DT&V blijkt dat in de periode 2008 tot en met 2012 bijna 90 keer een vertrekprocedure is opgestart voor vreemdelingen met de (vermeende) Marokkaanse nationaliteit die vanuit het strafrecht in vreemdelingenbewaring zijn gesteld. In ruim 20 zaken is de vreemdelingenbewaring opgeheven, maar was er geen sprake van aantoonbaar vertrek uit Nederland.
Zoals ik bovenstaand heb toegelicht, wordt in het specifieke geval van Marokko vaker dan incidenteel de vreemdelingenbewaring opgeheven omdat het proces voor nationaliteitsvaststelling en afgifte van vervangende reisdocumenten lang duurt.

Vraag 5

Klopt het dat de Marokkaanse autoriteiten nog altijd landingsrechten weigeren aan de voor de uitzetting van criminele vreemdelingen vaak noodzakelijke groepsvluchten?

Het uitvoeren van overheidsvluchten is geen doel op zich, maar kan in bepaalde gevallen de voorkeur hebben boven uitzettingen per lijndienst. De feitelijke uitzetting naar Marokko via lijnvluchten levert echter geen problemen op. Ik zie dan ook geen noodzaak om overheidsvluchten te willen uitvoeren.

Vraag 6

Welke maatregelen bent u voornemens te treffen tegen de Marokkaanse autoriteiten zodat dit probleem wordt opgelost en ons land niet opgescheept blijft met een groot aantal Marokkanen die geen verblijfsrecht in ons land hebben?

Het mandaat voor onderhandelingen over een terug- en overnameovereenkomst met Marokko ligt bij de Europese Commissie. Dit beperkt de ruimte van de lidstaten voor het maken van formele, bilaterale afspraken inzake terugkeer.
De onderhandelingen over een EU- terug- en overnameovereenkomst zijn vastgelopen sinds 2010. De Europese inzet is om in de context van het eventuele mobiliteitspartnerschap met Marokko de onderhandelingen af te ronden. Nederland is nauw betrokken bij de onderhandelingen over het mobiliteitspartnerschap en benadrukt daarbij, samen met andere EU-lidstaten, het belang van het afronden van de onderhandelingen over de terug- en overnameovereenkomst.
Daarnaast is bilateraal de afgelopen jaren door mijn voorgangers, maar ook ambtelijk, intensief geïnvesteerd in de contacten met Marokko. Ik zet dit voort, samen met het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Vanzelfsprekend wordt het terugkeerdossier ook vanuit een breder perspectief bekeken. Waar aangewezen beziet het kabinet of koppelingen kunnen worden gelegd met andere dossiers, in het kader van de strategische landenbenadering. Zoals toegezegd zal ik uw Kamer over de strategische landenbenadering nader informeren.

Vraag 1

Onderschrijft u de conclusie van de Vereniging Docenten Techniek dat het aantal lesuren techniek op 40% van de scholen daalt?1 Zo nee, waarom niet?

Het is positief dat de Vereniging Docenten Techniek een enquête heeft uitgevoerd naar de aandacht voor techniek in het onderwijs. Hoewel het onderzoek is gebaseerd op de respons van slechts 115 leraren en dus niet representatief is, neem ik het signaal serieus. In mijn eerdere antwoorden op de vragen van het lid Jadnanansing van 29 januari jl. heb ik aangegeven dat ik niet beschik over gegevens over het aantal uren dat scholen in het voortgezet onderwijs besteden aan techniek. Ik weet dus niet of het aantal lesuren techniek daadwerkelijk daalt. Zie ook mijn antwoord op vraag 5. Het signaal van de Vereniging Docenten Techniek zal ik wel betrekken in mijn analyse van de problematiek en bij de afspraken die worden gemaakt in het kader van het Techniekpact.

Vraag 2

Wordt systematisch onderzoek gedaan naar de oorzaken van (verschillen in) belangstelling voor het vak techniek in het voortgezet onderwijs? Zo ja, wat zijn de belangrijkste bevindingen? Zo nee, waarom niet?

Zie mijn antwoord op vraag 4.

Vraag 3

Speelt de participatie van basisscholen in het voedingsgebied van scholen voor voortgezet onderwijs een belangrijke rol in de interesse voor techniek in deze onderwijssector?

Er zijn afgezien van voorbeelden van «best practices» geen systematische gegevens bekend van het effect van aandacht voor techniek op de basisschool op de keuze van kinderen voor hun studierichting. Wel is bekend dat kinderen die niet op jonge leeftijd op een positieve manier met techniek in aanraking komen in veel geringere mate voor een technisch beroep kiezen dan kinderen waar dat wel voor geldt.2 Ik vind het dan ook belangrijk dat in het primair onderwijs de aandacht voor techniek wordt gestimuleerd. Weliswaar wordt via het Stimuleringsprogramma van het Platform Bèta Techniek (PBT) ook een aantal projecten in het primair onderwijs uitgevoerd, zoals Techkidz (JetNet junior) waarmee de aandacht voor techniek in het primair onderwijs wordt vergroot, maar op dit moment is de aanpak nog te versnipperd. In het voorjaar ontvangt uw Kamer een uitwerking van het amendement dat de leden Lucas (VVD) en Jadnanansing (PvdA) tijdens de begrotingsbehandeling 20133 hebben ingediend. Dit amendement richt zich onder andere op meer structurele focus voor techniek in het primair onderwijs.

Vraag 4

Wordt systematisch onderzoek gedaan naar de (verschillen in) uitstroom vanuit het voortgezet onderwijs naar technische vervolgopleidingen, afhankelijk van de participatiegraad van de scholieren in het vak techniek? Zo ja, wat zijn de belangrijkste bevindingen? Zo nee, waarom niet?

Er wordt geen systematisch onderzoek gedaan naar de verschillen in belangstelling voor techniek en naar de uitstroom vanuit het voortgezet onderwijs naar de technische vervolgopleidingen. Toch is er over de belangstelling voor techniek en de uitstroom naar technische vervolgopleidingen het één en ander bekend, vooral via het Stimuleringsprogramma van PBT dat sinds 2004 door het ministerie van OCW wordt gesubsidieerd. Het programma zet vooral in op het vergroten van de aandacht voor techniek in het onderwijs en op het vergroten van de in- en doorstroom in technisch vervolgonderwijs.
De aanpak heeft er mede toe geleid dat zowel in havo als vwo de keuze voor de natuurprofielen4 is gestegen. De toegenomen populariteit van de bètaprofielen is het sterkst bij meisjes. In het vmbo is er echter sprake van een lichte daling van het aandeel leerlingen dat voor techniek kiest. Voor een overzicht van de cijfers verwijs ik u naar de bijlage5.
Uit de doorstroomatlas vmbo die u in juni 20126 voor het eerst heeft ontvangen, blijkt dat leerlingen die in het vmbo voor techniek hebben gekozen, wel vaker voor dezelfde sector op het mbo (ongeveer driekwart) kiezen dan leerlingen uit andere sectoren en dat dit aandeel de afgelopen jaren is gestegen.7 De doorstroomatlas geeft inzicht in de doorstroom van vmbo-leerlingen naar het vervolgonderwijs en is hiermee een mooi instrument bij het monitoren van beleidsdoelstellingen, zoals het bevorderen van de in- en doorstroom van leerlingen in het technisch beroepsonderwijs. Ik ben dan ook voornemens de doorstroomatlas als instrument te continueren.
De instroom van eerstejaars studenten vanuit het voortgezet onderwijs in het hoger (bèta)technisch onderwijs was in 2012 ongeveer 18%. In 2004/2005 was die 17%.8

Vraag 5

Welke redenen ziet u voor het afnemen van het aantal lesuren techniek? Ziet u hier verband met de toegenomen nadruk op rekenen en taal in het onderwijs?

Zoals ik al heb geantwoord op de vragen van het lid Jadnanansing d.d. 29 januari jl. beschik ik niet over gegevens over het aantal uren dat scholen in het voortgezet onderwijs besteden aan techniek. Ik weet dan ook niet of het aantal lesuren daalt en of er een verband is met de toegenomen druk op rekenen en taal in het onderwijs. De reden daarvoor is dat in het voortgezet onderwijs alleen het aantal uren onderwijstijd voor het totale onderwijsprogramma wettelijk is geregeld. Scholen hebben vrijheid in het programmeren van de lessen, zowel in uren als in de vormgeving van diverse vakken. Het onderwijs van aan techniek gerelateerde kerndoelen en eindexamenvakken kan dan ook op verschillende manieren worden vormgegeven. Dit gebeurt niet altijd in een vak genaamd techniek.

Vraag 6

Hoe oordeelt u in het licht van dit afnemende aantal lesuren over de investeringen die de afgelopen jaren zijn gedaan in het techniekonderwijs? Zijn er mogelijkheden om het rendement van de gedane investeringen te verhogen, bijvoorbeeld door de aanpak van de meest succesvolle scholen ook elders in te voeren?

Zoals ik eerder heb opgemerkt, weet ik niet zeker of het aantal lesuren techniek daadwerkelijk afneemt. Momenteel investeer ik op verschillende manieren in het techniekonderwijs en een betere doorstroom naar de technische arbeidsmarkt. Allereerst werk ik samen met de stakeholders uit het beroepsonderwijs en de technische branches aan de ontwikkeling van nieuwe examenprogramma’s techniek in het vmbo. Dit zal leiden tot aantrekkelijkere technische programma’s voor leerlingen en betere doorstroom naar technisch vervolgonderwijs en beroepen. In augustus dit jaar gaat een eerste cohort leerlingen met deze examenprogramma’s proefdraaien. Verder investeer ik in het programma «Toptechniek in Bedrijf». Daarin ondersteun ik het regionale beroepsonderwijs en bedrijfsleven (financieel en inhoudelijk) bij het opzetten van samenwerking en sterke technische onderwijsroutes. Tot slot starten in augustus 2014 experimenten met een vakmanschap- en technologieroute. Op dit moment ben ik bezig met het opzetten van een wettelijk kader om deze doorlopende leerroutes tussen het vmbo en mbo mogelijk te maken. Vooral de technologieroute richt zich hierbij op een grotere instroom in de technische tekortsectoren.
Ik zie zeker mogelijkheden om het rendement van de investeringen te verhogen. We weten dat het belangrijk is om kinderen al in het primair onderwijs in aanraking te laten komen met techniek en hiermee interesse voor techniek te ontwikkelen. Zoals in mijn antwoord op vraag 3 al aangegeven, is de aanpak nu nog te gefragmenteerd. Het is verder van belang dat binnen de hele onderwijsloopbaan structureel aandacht is voor techniek ook bij de leraren. Hierbij is het cruciaal dat techniek met behulp van het lokale bedrijfsleven zo tastbaar en concreet mogelijk wordt gemaakt voor jongeren. Op scholen waar een blijvend of groeiend aantal jongeren voor techniek kiest, zien we een duidelijke verbinding met het vervolgonderwijs en het bedrijfsleven in de regio. Een regionale inkleuring en aanpak renderen. Deze potentiële verbeteringen pak ik in het Techniekpact op. Zie ook mijn antwoord op vraag 7.

Vraag 7

Welke acties gaat u ondernemen om de dalende trend van het vak techniek te keren? Wat vindt u van de suggestie, geopperd door de respondenten van het onderzoek, om het vak techniek verplicht te stellen?

Het kabinet heeft aangekondigd om via een Techniekpact samen met onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven de opdracht op te pakken om onder meer het technisch beroepsonderwijs in den brede te verbeteren. Het Techniekpact moet de huidige vaak versnipperde aanpak omzetten in structurele aandacht in het onderwijs voor techniek. Het streven is het Techniekpact in april 2013 te sluiten.
Best practices op het terrein van techniekonderwijs in het primair en voortgezet onderwijs laten zien dat verplichtstelling van het vak niet nodig is om goede resultaten te bereiken. Het huidige curriculum biedt voldoende mogelijkheden om aandacht aan techniek te besteden. Cruciale factoren zijn daarbij het enthousiasme en een goede toerusting van docenten, doorlopende leerlijnen en actieve betrokkenheid van het lokale bedrijfsleven. Ik wil dan ook vooral inzetten op de versterking van deze factoren in plaats van het verplicht stellen van het vak techniek. Een verplichtstelling zal bovendien veel tijd en energie vragen, die afleidt van de kern van de zaak: het geven van goed techniekonderwijs. Scholen hebben nu de vrijheid het onderwijs van aan techniek gerelateerde kerndoelen en eindexamenvakken op verschillende manieren vorm te geven.

Vraag 1

Wat is uw oordeel over het bericht «Duitsland vervoert geen Franse wapens naar Mali»?1

Het klopt dat Duitsland geen wapens of munitie vervoert ter ondersteuning van de Franse operatie in Mali.

Vraag 2

Is het waar dat Duitsland geen wapens of munitie wil vervoeren ter ondersteuning van de Franse interventie in Mali?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Is het waar dat Duitsland iemand aanstelt om te controleren of er geen Franse wapens aan boord van Duitse transportvliegtuigen worden geladen?

Ieder land dat deelneemt aan het European Air Transport Command (EATC) heeft een Senior National Representative (SNR) aangewezen. De SNR is verantwoordelijk voor het bij het EATC geplaatste personeel van het betreffende land en voor de naleving van afspraken over de planning en inzet van de nationale vliegtuigen.

Vraag 4

Wat is de argumentatie van de Duitse regering om geen wapens te willen vervoeren?

De Duitse regering hanteert net als de Nederlandse regering eigen overwegingen voor besluitvorming over de inzet van militairen en militair materieel in relatie tot Mali. Nederland stelt in dit kader geen beperkingen aan de lading die door Nederlandse vliegtuigen via het EATC mag worden vervoerd.

Vraag 5

Deelt u het standpunt van de Duitse regering? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Wat is de lading van de KDC-10 die door Nederland wordt geleverd in verband met de Franse interventie in Mali?

Anders dan aanvankelijk voorzien heeft het EATC de (K)DC-10 nog niet hoeven inzetten om aan de Franse logistieke behoefte in Mali tegemoet te komen.

Vraag 7

Is het waar dat u de Kamer informeert indien Frankrijk een nieuw of gewijzigd verzoek doet voor een Nederlandse transportvlucht in verband met de interventie in Mali? Zo nee, wanneer informeert u de Kamer wel?2

Het kabinet heeft ingestemd met de inzet van Nederlandse vliegtuigen voor transportvluchten naar buurlanden van Mali door het EATC. Om veiligheidsrisico’s te voorkomen worden op dit moment Nederlandse vliegtuigen niet ingezet voor vluchten naar Mali (brief van 16 januari jl., kenmerk DVB/CV 0021–2013). Momenteel worden de veiligheidsrisico’s nader onderzocht en wordt bezien of de Nederlandse vliegtuigen ook kunnen worden ingezet voor vluchten naar Bamako, Mali. Bij positief besluit wordt de Kamer nader geïnformeerd.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Steekpenningen betaald bij fregattendeal met Chili»?1

In 2004 heeft de Staat met Chili een overeenkomst gesloten over de verkoop van de vier fregatten van de Koninklijke marine. Het betreft twee luchtverdegingsfregatten (L-fregatten) en twee multipurpose-fregatten (M-fregatten). Hierover is de Kamer op 17 maart 2004 commercieel vertrouwelijk geïnformeerd (kenmerk M2004000542).
Nederland verkoopt overtollig defensiematerieel in beginsel rechtstreeks aan andere overheden, zonder de inschakeling van tussenpersonen. Het betreft de verkoop van materieel van government to government.Bij de verkoop van de vier fregatten aan Chili heeft Defensie geen tussenpersoon ingeschakeld.
Nadat de fregatten aan Chili waren verkocht heeft Defensie op verzoek van het land een aanvullend contract gesloten met Koninklijke Schelde. Dit contract had betrekking op de modificatie van de twee M-fregatten. Bij het sluiten van dit contract is door Defensie ook geen tussenpersoon ingeschakeld.
De berichten in de Volkskrant van zaterdag 19 januari 2013 betreffen een interne Chileense aangelegenheid. Het zou gaan om de betaling van steekpenningen door een Chileense tussenpersoon aan Chileense overheidsfunctionarissen. Defensie is hier op geen enkele wijze bij betrokken.

Vraag 2

Wat is uw oordeel over het bericht dat marinewerf De Schelde 1,2 miljoen dollar commissie betaalde aan zijn vertegenwoordiger in Chili, die vervolgens circa acht ton smeergeld betaalde aan Chileense officieren, wat resulteerde in een order voor De Schelde om vier verkochte fregatten aan te passen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening van de Chileense officier van justitie dat De Schelde «heeft geprofiteerd» van het werk van Schelde-vertegenwoordiger Ibieta?

Dat De Schelde profijt zou hebben gehad van de inschakeling van Schelde-vertegenwoordiger Ibieta en zo ja, in welke mate, is mij niet bekend.

Vraag 4

Bent u op de hoogte van de rechtszaken die hierover in Chili worden gevoerd? Is hierover contact geweest tussen de Nederlandse justitiële autoriteiten en de Chileense? Zo ja, is daarbij informatie uitgewisseld? Wilt u de Kamer op de hoogte stellen van deze informatie?

Door de Rijksrecherche is uitvoering gegeven aan een rechtshulpverzoek van Chili ten behoeve van een Chileens strafrechtelijk onderzoek naar onder meer corruptie en witwassen. In het kader van de uitvoering van dit rechtshulpverzoek zijn op verzoek van de Chileense autoriteiten twee personen in Nederland als getuige gehoord, in aanwezigheid van Chileense opsporingsambtenaren. De resultaten van de uitvoering van dit rechtshulpverzoek zijn verzonden naar de verzoekende Chileense autoriteit. Het is niet mogelijk om deze informatie aan de Tweede Kamer te verstrekken aangezien het een individuele zaak betreft.

Vraag 5

Is het waar dat de aanschaf van de vier Nederlandse fregatten in 2004 werd beklonken in aanwezigheid van Schelde-vertegenwoordiger Ibieta en de toenmalige directeur materieel van de Koninklijke Marine?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 6

Is uw ministerie op enige wijze betrokken bij de steekpenningen die zijn betaald in verband met verkoop en/of aanpassing van de vier fregatten?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 7

Deelt u de mening dat uw relatie met De Schelde door deze zaak wordt beschadigd? Wat voor gevolgen heeft dit voor de toekomstige samenwerking met De Schelde?

Nee, de relatie tussen Damen Schelde Naval Shipbuilding, de rechtsopvolger van De Schelde, en Defensie is sinds de berichtgeving in de Volkskrant niet gewijzigd.

Vraag 8

Bent u bereid om (strafrechtelijk) onderzoek te laten doen naar de mogelijke betrokkenheid van De Schelde bij deze zaak? Zo nee, waarom niet?

Het Landelijk Parket kan in deze fase geen uitspraak doen of er een zelfstandig strafrechtelijk onderzoek gaande is of zal worden ingesteld naar de mogelijke betrokkenheid van De Schelde.

Vraag 1

Heeft u ook zoveel schrijnende verhalen binnengekregen van mensen die fors moeten bijbetalen door de verhoging van de vermogensinkomensbijtelling? Wilt u uw antwoord toelichten?1

Bij mij is er een aantal reacties binnen gekomen met vragen over de vermogensinkomensbijtelling. Daarnaast heeft het CAK aangegeven dat er, op 29 januari, 80 bezwaarschriften zijn ontvangen en één verzoek om een betalingsregeling als gevolg van de vermogensinkomensbijtelling. Zowel de reacties van de burgers, als de bezwaarschriften en het verzoek zullen worden beantwoord.

Vraag 2

Hoeveel mensen hebben een verhoging van de eigen bijdrage voor AWBZ en/of Wmozorg gekregen vanwege vermogensinkomensbijtelling?

In totaal betalen 238.886 cliënten een eigen bijdrage voor intramurale zorg. Hiervan hebben 63.532 cliënten een verandering van de eigen bijdrage gehad, als gevolg van de vermogensinkomensbijtelling. Daarvan is voor 1838 cliënten per 2013 ondanks de VIB een lagere eigen bijdrage vastgesteld. Uit nadere analyse, blijkt dat hier het verzamelinkomen 2011 t.o.v. het verzamelinkomen 2010 is gedaald.
Voor extramurale zorg en Wmo zijn nog geen exacte aantallen bekend. De eigen bijdrage voor deze groep cliënten wordt steeds voor een periode van vier weken vastgesteld op basis van de geleverde zorg in die vier weken. Dit betekent dat in februari pas de declaraties bij het CAK bekend zijn over de geleverde zorg in de eerste vier weken. Het CAK dient deze gegevens te verwerken en kan vervolgens in maart de eigen bijdrage gaan opleggen voor de eerste vier weken zorg van het jaar. Dan zullen ook exacte cijfers voor die eerste vier weken bekend zijn.

Vraag 3

Hoe kan het dat mensen een hogere eigen bijdrage aanslag krijgen dan het inkomen is? Hoeveel mensen betreft dit?

Sinds 1 januari 2013 geldt er een vermogensinkomensbijtelling in de AWBZ. Voor die datum werd de eigen bijdrage slechts gebaseerd op het inkomen van de cliënt. Cliënten met een laag inkomen en een hoog vermogen betaalden relatief een beperkte eigen bijdrage. Door het invoeren van de vermogensinkomensbijtelling betalen mensen niet alleen naar rato van hun inkomen maar wordt ook het vermogen van mensen gedeeltelijk betrokken.
Voor het vaststellen van de eigen bijdrage intramurale zorg ontvangt het CAK eerst het verzamelinkomen en de betaalde belasting van de belastingdienst. Op basis van deze gegevens in combinatie met de berekende premie voor de Zvw (incl. zorgtoeslag) berekent het CAK het netto-inkomen. Op dit inkomen worden vervolgens door het CAK diverse kortingen toegepast, waaronder zak- en kleedgeld. Na deze kortingen wordt het bijdrageplichtig inkomen vastgesteld, dat als basis dient voor het vaststellen van de eigen bijdrage. Bij dit bijdrageplichtig inkomen wordt 8% grondslag sparen en beleggen uit box 3 opgeteld. Hierdoor stijgt voor mensen met een vermogen boven de vrijstellingsgrens (minimaal € 21.139 en afhankelijk van het inkomen voor 65+ maximaal € 49.123) het bijdrageplichtig inkomen en daarmee de eigen bijdrage. De eigen bijdrage kan niet boven het wettelijk vastgestelde maximum uitkomen.
Door de stijging van het bijdrageplichtig inkomen kan het zijn dat een eigen bijdrage wordt opgelegd die hoger is dan het netto inkomen van de cliënt. Om deze eigen bijdrage te betalen hoeft deze groep cliënten in principe niet bij te lenen. Zij kunnen dan het vermogen (deels) liquide maken.
Het CAK geeft aan dat het in de intramurale zorg om ongeveer 4800 cliënten gaat waarvan de netto inkomsten lager liggen dan de opgelegde eigen bijdrage. Deze cliënten zouden dan kunnen bijdragen uit hun vermogen.

Vraag 4

Bent u van mening dat het wenselijk is dat mensen moeten lenen voor het betalen van hun eigen bijdrage? Wilt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Hoe verhoudt een hogere eigen bijdrage dan het inkomen zich tot de zak- en kleedgeldregeling? Heeft het Centraal Administratiekantoor (CAK) deze regeling gehanteerd bij het vaststellen van de hogere eigen bijdrage?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Hoeveel mensen hebben inmiddels bezwaar gemaakt bij het CAK tegen de verhoging van de eigen bijdrage? Bent u bereid dit uit te zoeken, en de Kamer hierover te informeren? Zo nee, waarom niet?

Het CAK heeft aangegeven dat er op 29 januari, 80 cliënten bezwaar hebben gemaakt naar aanleiding van de vermogensinkomensbijtelling.

Vraag 7

Kunt u aangeven wat de som is die binnenkomt door de introductie van de vermogensinkomensbijtelling? Bent u bereid dit uit te zoeken, en de Kamer hierover te informeren? Zo nee, waarom niet?

Voor de vermogensinkomensbijtelling is in het Begrotingsakkoord 2013 uitgegaan van een opbrengst van ongeveer € 150 miljoen op jaarbasis voor cliënten die in een intramurale instelling verblijven en ongeveer € 50 miljoen op jaarbasis voor cliënten die extramurale zorg of een voorziening uit de WMO ontvangen. Op basis van de eerste beschikkingen die het CAK heeft gestuurd, geeft het CAK aan dat de opbrengst voor intramurale AWBZ in dezelfde orde van grootte ligt. Er zijn nog geen beschikkingen uitgegaan voor de WMO of extramurale AWBZ. Het is nu te vroeg om met zekerheid aan te geven wat de opbrengst zal worden. Mede gezien het feit dat de eigen bijdragen voor cliënten die gebruik maken van extramurale AWBZ en/of een voorziening uit de WMO dit jaar nog niet zijn opgelegd. Ook kan de hoogte van de eigen bijdrage per cliënt gedurende het jaar variëren door verandering in inkomen, vermogen of vraag naar zorg/voorziening. Dit zal uiteindelijk ook invloed hebben op de macro-opbrengst. Als laatste kunnen de beschikkingen die in januari uit zijn gegaan nog veranderen door bijvoorbeeld een aanvraag tot peiljaarverlegging.

Vraag 8

Hoeveel mensen hebben gevraagd een betalingsregeling te treffen bij het CAK, omdat zij sinds januari maandelijks torenhoge bedragen dienen te betalen vanuit hun eigen vermogen?

Het CAK heeft aangegeven dat er op 29 januari één verzoek is binnen gekomen voor een betalingsregeling.

Vraag 9

Wanneer zijn mensen geïnformeerd over de verhoging van de vermogensinkomensbijtelling? Hoe hebben mensen zich (financieel) kunnen voorbereiden? Wilt u uw antwoord toelichten?

Naast algemene voorlichting via www.rijksoverheid.nl, heeft het CAK voor de eigen bijdrageregelingen ZmV/ZvV/Wmo ruim 238.000 cliënten, die bij hen bekend waren en mogelijk een hogere bijdrage zouden gaan betalen als gevolg van de vermogensinkomensbijtelling, in december 2012 per brief geïnformeerd. Dit zijn alle cliënten die in 2012 een eigen bijdrage hebben betaald en tevens een vermogen hebben in box 3 boven de heffingsvrije voet.

Vraag 10

Klopt het dat mensen vanwege een te koop staande eigen woning extra aangeslagen worden door de theoretische redenering dat er inkomen vanuit het huis zou plaatsvinden? Wilt u uw antwoord toelichten?

De maatregel is destijds niet zozeer ingevoerd vanuit de redenering dat er inkomen uit het huis zou plaatsvinden, maar om ongelijkheid te verminderen tussen mensen met een inkomen en mensen zonder inkomen maar met vermogen.
Wat betreft de eigen woning: ik vind het belangrijk dat mensen de mogelijkheid hebben om zo lang mogelijk thuis te blijven wonen. Als iemand onverhoopt toch moet verhuizen naar een verpleeg- of verzorgingstehuis kan dat invloed hebben op de hoogte van de eigen bijdrage AWBZ/Wmo.
De eigen woning heeft echter niet altijd en niet vanaf dag één invloed op de hoogte van de eigen bijdrage. De woning telt niet mee voor de eigen bijdrage zolang de (fiscaal) partner in de woning blijft wonen (het blijft dan de «eigen woning» in box2.
Door de belastingdienst zal de «eigen woning» de eerste twee jaar na opname in verpleeg- of verzorgingshuis nog als «eigen woning» aangemerkt worden in box 1. Het CAK zal de eigen woning dan niet betrekken bij de berekening van de eigen bijdrage. Verder geldt dat voor de vermogensinkomensbijtelling wordt uitgegaan van vermogen in het jaar T-2.
Dit betekent dat pas vier jaar na opname in verpleeg- of verzorgingstehuis, de oorspronkelijke «eigen woning» door het CAK wordt betrokken bij de berekening van de eigen bijdrage als gevolg van de vermogensinkomensbijtelling. Immers, pas na twee jaar zullen de woning én hypotheekschuld door de belastingdienst worden meegenomen in box 3 en weer twee jaar later zal dit vermogen in box 3 door het CAK worden betrokken bij de vermogensinkomensbijtelling. De cliënt heeft hierdoor vier jaar de tijd om de eigen woning te verkopen/ te verhuren en met de opbrengst daarvan daarmee deels mee te betalen aan de eigen zorg, net zoals mensen met een inkomen dat doen.
Vervolgens biedt het CAK nog de mogelijkheid om gedurende één jaar de lage eigen bijdrage te betalen in plaats van de hoge eigen bijdrage, indien de woning nog steeds te koop staat. Na dat jaar dient wel de te weinig betaalde eigen bijdrage alsnog betaald te worden.
Vervolgens biedt het CAK nog de mogelijkheid om gedurende één jaar de lage eigen bijdrage te betalen in plaats van de hoge eigen bijdrage, indien de woning nog steeds te koop staat. Na dat jaar dient wel de te weinig betaalde eigen bijdrage alsnog betaald te worden.
Voor de duidelijkheid wordt hieronder een zeer vereenvoudigd tijdspad uitgewerkt voor een cliënt, zonder partner, die op 1 januari 2013 naar een verpleeg- of verzorgingshuis gaat en gedurende het hele tijdspad in bezit blijft van een woning.
1 januari 2013:
1 januari 2014:
1 januari 2015:
1 januari 2016:
1 januari 2017:

Vraag 11

Erkent u dat de vrijstellingsgrens van ongeveer 21.000 euro aan spaargeld veel te laag is? Wilt u uw antwoord toelichten?

Zoals ook aangegeven in de nota naar aanleiding van het verslag, wordt hiermee aangesloten bij de vrijstellingsgrenzen die nu gelden in de fiscaliteit. Het bedrag aan vermogen dat geldt voor de vermogensinkomensbijtelling, betreft het vermogen dat boven de vrijstellingsgrenzen van box 3 uitkomt. Deze verschillen naar leeftijd en hoogte van het inkomen. Het is niet zo dat het vermogen boven de vrijstellingsgrenzen per definitie een zeer fors eigen vermogen is. Echter, cliënten met vermogen boven de vrijstellingsgrenzen hebben wel meer draagkracht dan cliënten zonder een dergelijk vermogen en daar wordt bij de vaststelling van de eigen bijdrage rekening mee gehouden.

Vraag 12

Welke maatregelen gaat u op korte termijn treffen om te voorkomen dat mensen in financiële problemen komen door de introductie van de vermogensinkomensbijtelling?

De Kamer heeft destijds naar aanleiding van het Begrotingsakkoord bewust voor de onderhavige regeling gekozen. Veel fracties stellen nu vragen naar aanleiding van de consequenties van de uitvoering van deze regeling.
Ik acht het zuiver eerst met de Kamer in overleg te treden over de vraag welke gevolgen kennelijk door de Kamer ongewenst worden geacht.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «European Commission defends privileged access for “big business”»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het onwenselijk zou zijn wanneer de Europese Commissie (een aantal) grote bedrijven informatie geeft die zij niet met andere belangenorganisaties deelt, waardoor het bedrijfsleven meer invloed op de inhoud van handelsakkoorden kan uitoefenen dan andere belanghebbenden?

Ik herken mij niet in de suggestie die in de vraag wordt gewekt, dat grote bedrijven een disproportionele invloed uitoefenen op de onderhandelingen over handelsakkoorden. De taak van de Europese Commissie is het uitonderhandelen van een vrijhandelsakkoord dat zoveel mogelijk tegemoet komt aan de Europese belangen op basis van een door de Raad aan de Commissie verstrekt onderhandelingsmandaat. Hiertoe heeft de Europese Commissie begrijpelijkerwijs behoefte aan informatie-uitwisseling met belanghebbende partijen. Het kan hierdoor voorkomen dat partijen – bedrijven, maatschappelijke organisaties, lidstaten of andere partijen – specifieke informatie ontvangen van de Europese Commissie die niet gelijktijdig is gedeeld met andere betrokken partijen

Vraag 3

Bent u van mening dat maatschappelijke organisaties, zoals mensenrechtenorganisaties en vakbonden, die geconsulteerd worden over te sluiten handelsakkoorden tussen de EU en derde landen, gelijktijdig toegang zouden moeten hebben tot dezelfde informatie als het bedrijfsleven?

Als het gaat om informatie-uitwisselingen met specifieke belanghebbende partijen ten behoeve van een effectieve standpunt bepaling van de EU in de onderhandelingen over een vrijhandelsakkoord dan kan het in het belang van het onderhandelingsproces zijn om deze informatie niet ook (gelijktijdig) te delen met andere bij het proces betrokken partijen. Ik vind het van belang dat de Europese Commissie zo transparant mogelijk is zonder haar onderhandelingspositie te schaden. De Europese Commissie dient in de onderhandelingen alle zienswijzen mee te nemen in de afwegingen die leiden tot de uiteindelijke onderhandelingsinzet.

Vraag 4

Bent u van mening dat het wenselijk is om informatie over te sluiten handelsakkoorden tussen de EU en derde landen gedurende het gehele proces van totstandkoming zo veel mogelijk openbaar te maken? Waarom wel/niet?

Nee, die mening deel ik niet. Het is voor een succesvolle uitkomst van het onderhandelingsproces van wezenlijk belang te voorkomen dat bepaalde gevoelige of nieuwe informatie over een specifieke EU positie bij de andere partij terecht komt op een ongewenst moment in de onderhandelingen. Het is daarom in het belang van de Europese Unie om specifieke belangen van specifieke spelers (bedrijven, maatschappelijke organisaties of andere betrokkenen) zoveel mogelijk in vertrouwelijkheid te behartigen. Bovendien is de Europese Commissie nog voorzichtiger geworden met het delen van informatie over lopende onderhandelingen doordat al een aantal keer gevoelige en vertrouwelijke informatie ongewild is verschenen in de pers. Hierdoor wordt informatie in toenemende mate niet meer schriftelijk maar alleen nog mondeling gedeeld met specifieke spelers. Hiervoor vindt regulier overleg plaats over lopende onderhandelingen met het maatschappelijk middenveld.

Vraag 5

Bent u van mening dat nationale regeringen en parlementen tijdig en op voldoende wijze door de Europese Commissie worden geïnformeerd over de totstandkoming van handelsakkoorden tussen de EU en derde landen?

Ja, ik wil daaraan zelf ook graag bijdragen door het parlement regelmatig en zo goed mogelijk te blijven informeren over lopende handelspolitieke zaken inclusief over de totstandkoming van handelsakkoorden en mogelijke implicaties van handelsakkoorden.

Vraag 6

Welke mogelijkheden ziet u om de informatievoorziening over te sluiten handelsakkoorden en hun mogelijke implicaties te verbeteren?

Zie mijn antwoord op vraag 5.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Jihadisten profiteren van miljoenen euro's Nederlands belastinggeld»?1

Vraag 2

Bent u bereid alle vormen van financiële hulp aan het islamitische boevennest Mali, ook via gesubsidieerde hulpclubs, zo spoedig mogelijk stop te zetten?

Vraag 3

Welke maatregelen bent u voornemens te treffen om de Nederlandse miljoenen terug te vorderen?

Vraag 4

Deelt de minister van Buitenlandse zaken de mening dat hij persoonlijk, verblind door valse linkse politieke angsthazerigheid en correctheid, de gevaren van de islam steeds opnieuw bagatelliseert? Zo ja, wil hij een einde maken aan die struisvogelpolitiek? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Kent u het bericht «Amsterdam ontslaat Hells Angels»?1

Vraag 2

In hoeverre strookt het ontslaan van leden van motorclubs die in verband worden gebracht met criminele activiteiten met de justitiële en bestuurlijke aanpak van die clubs? Is die aanpak gehinderd door deze dienstverbanden? Zo ja, in welke functies zijn deze ambtenaren werkzaam en hoe lang is dat al bekend? Waarom is er niet eerder opgetreden? zo nee, waarom niet?

Een brede geïntegreerde aanpak is ingezet om het normoverschrijdende gedrag dat diverse leden van motorclubs vertonen en de ondermijnende georganiseerde criminaliteit een halt toe te roepen. Daartoe worden gecombineerd bestuurlijke, fiscale en strafrechtelijke instrumenten ingezet. Aandacht voor zogeheten outlawbikers in overheidsdienst is een van de speerpunten in het plan van aanpak bestrijding 1%-motorclubs, zoals gemeld in de brief van de minister van Veiligheid en Justitie van 17 augustus 2012 aan de Tweede Kamer (Kamerstukken II 2011/12, 29 911, nr. 71). Hierbij is de vraag aan de orde hoe het lidmaatschap van een 1%-motorclub zich verhoudt tot goed ambtenaarschap. Daarvoor verwijzen wij u naar het antwoord op de vragen 3 en 4.
Uit recent onderzoek binnen de gemeente Amsterdam is gebleken dat drie ambtenaren lid zijn van een 1%-motorclub. Eén daarvan is recent veroordeeld tot een gevangenisstraf, met als gevolg dat tegen deze persoon een arbeidsrechtelijke procedure is gestart. Aangezien de procedure binnen de gemeente nog loopt, kan verder niet op de specifieke stand van zaken en de functies van de medewerkers worden ingegaan en evenmin op de vraag in hoeverre de aanpak wordt gehinderd door deze dienstverbanden.

Vraag 3

Is of acht u het in verband met mogelijk ontslag van belang welk soort functie een ambtenaar die lid is van bijvoorbeeld de Hells Angels of Satudarah binnen een overheidsorganisatie bekleedt? Zo ja, in welk opzicht? Zo nee, waarom niet?

Het kabinet acht het ongewenst dat een ambtenaar – ook in privésituaties – willens en wetens in omgevingen met personen verkeert, die min of meer structureel normen en wetten overtreden. Het lidmaatschap van een vereniging waarvan de leden crimineel gedrag vertonen, is als een dergelijke situatie te beschouwen. Dit schaadt en schendt het vertrouwen in het ambt en de overheid. Het spreekt voor zich dat deze ongewenstheid in elk geval van toepassing is op lidmaatschap van zogenoemde Outlaw motorclubs of wel een 1%-motorclub. Deze kenmerken zich immers door het feit dat zij zich erop laten voorstaan dat hun leden min of meer structureel normen en wetten overtreden.
Integriteitsbeleid bij de overheid is gekoppeld aan goed ambtenaarschap en goed werkgeverschap. Deze begrippen zijn verankerd in artikel 125ter van de Ambtenarenwet. Goed ambtenaarschap houdt onder meer in dat de ambtenaar zorgvuldig en zich van zijn verantwoordelijkheid bewust, omgaat met bevoegdheden, middelen en informatie en het algemeen belang dat hij dient, leidend laat zijn. Tevens dient de ambtenaar in staat te zijn verleidingen te weerstaan en, beter nog, te voorkomen dat hij in risicovolle situaties terecht komt. Ook onderdeel van het goed ambtenaarschap is dat de ambtenaar de regels interpreteert naar de letter èn de geest; dat hij een zorgvuldige afweging maakt van de legitieme rechten, belangen en verwachtingen, ook in situaties waarbij het niet (onmiddellijk) duidelijk is wat de juiste keuze is. Daarnaast dient de ambtenaar bereid te zijn om zijn overwegingen (vooraf dan wel achteraf) te toetsen en daarover verantwoording af te leggen. Een ambtenaar kan disciplinair worden gestraft wegens plichtsverzuim wanneer hij zich niet gedraagt zoals dat van een goed ambtenaar mag worden verwacht.
Bij de invulling van het goed ambtenaarschap mogen aan sommige functies zwaardere eisen worden gesteld. Dat is bijvoorbeeld het geval bij vertrouwensfuncties.
Het als overheidswerkgever maatregelen overwegen en nemen, die de persoonlijke levenssfeer van ambtenaren aangaan, veronderstelt een zorgvuldige afweging van belangen. De wetgever heeft deze belangenafweging neergelegd in de Ambtenarenwet. Enerzijds dient een ambtenaar zich conform artikel 125a van de Ambtenarenwet te onthouden van de uitoefening van het recht van vereniging en vergadering, indien door uitoefening van deze rechten de goede vervulling van zijn functie of de goede functionering van de openbare dienst, voor zover deze in verband staat met zijn functievervulling, niet in redelijkheid zou zijn verzekerd. Anderzijds dient de overheid als werkgever zich conform artikel 125ter Ambtenarenwet als goed werkgever te gedragen. Dit betekent in casu dat de overheidswerkgever een zorgvuldige afweging moet maken, indien hij constateert dat een ambtenaar zich begeeft in een ongewenste omgeving. Het ambtenarenrecht en het integriteitsbeleid bieden voldoende mogelijkheden om als werkgever maatregelen te nemen als sprake is van plichtsverzuim. Strafontslag is daarbij de meest zware maatregel. Ook is ontslag wegens ongeschiktheid mogelijk.

Vraag 4

Deelt u de mening dat leden van organisaties die in verband worden gebracht met criminele activiteiten niet in overheidsdienst zouden moeten zijn? Zo ja, over welke mogelijkheden beschikken overheidswerkgevers om dergelijke ambtenaren te ontslaan? Op welke juridische grondslag kan een dergelijk ontslag worden gebaseerd? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Is er een verschil tussen de overheid als werkgever en particuliere werkgevers als het gaat om het verlenen van ontslag aan leden van bijvoorbeeld de Hells Angels of Satudarah? Zo ja, waaruit bestaat dat verschil?

In essentie dient ook in de markt een werknemer zich als een goed werknemer te gedragen en dat houdt in dat hij zijn werkgever geen schade moet berokkenen. De afweging kan echter bij een marktwerkgever tot een andere uitkomst leiden, omdat het oordeel afhankelijk is van taken en functie.

Vraag 6

Bent u bereid na te gaan of en in hoeverre ook de rijksoverheid ambtenaren in dienst heeft die lid zijn van motorclubs die in verband worden gebracht met criminele activiteiten?

In antwoord op de vragen 3 en 4 hebben wij reeds aangegeven dat het lidmaatschap van een 1%-motorclub voor iemand in overheidsdienst onwenselijk is.
De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zal in zijn contacten met de medeoverheden de norm uitdragen dat ambtenaren ook in privésituaties niet willens en wetens in omgevingen met personen verkeren, die min of meer structureel normen en wetten overtreden en hen verzoeken hieraan aandacht te besteden in bijvoorbeeld de gedragscodes.
De minister voor Wonen en Rijksdienst zal bezien op welke wijze hij deze norm meeneemt bij een actualisatie van de Modelgedragscode Integriteit Sector Rijk. Vooruitlopend hierop zal door de mnister voor Wonen en Rijksdienst door middel van een circulaire de sector Rijk worden geïnformeerd over deze norm.
Als signalen daar aanleiding toe geven zullen leidinggevenden hun medewerkers op een dergelijk lidmaatschap aanspreken en met hen in gesprek gaan over de vraag of dat lidmaatschap al dan niet verenigbaar is met de ambtelijke functie en over eventuele consequenties voor de ambtelijke functie.
Gelet op het voorgaande achten wij een onderzoek als door vragenstellers voorgesteld niet nodig. Met de nu in gang gezette maatregelen zal het doel dat wordt nagestreefd naar onze mening worden bereikt.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Hooded «Muslim Patrol»...London suburb»?1

Ja.

Vraag 2

Heeft u ook kennisgenomen van uitlatingen van de «muslim patrols», waar zij stellen dat blanke vrouwen «naakte beesten zonder zelfrespect» zijn? Hoe oordeelt u hierover?

Ja. Uiteraard verwerp ik deze uitlatingen.

Vraag 3

In hoeverre deelt u de mening dat deze moslim patrouilles de onderdrukkende en imperialistische aard van de islam tonen?

Ik ben niet van mening dat het gedrag van enkelen iets zegt over de aard van een godsdienst.

Vraag 4

Wat is uw visie op het gegeven dat er in één van de grootste Europese steden gebieden zijn die worden aangeduid als «moslimgebieden», waar alcohol wordt afgepakt, reclameposters worden verbrand en vrouwen gedwongen worden zich anders te kleden dan zij zelf willen?

Indien sprake is van intimidatie en vernieling, keur ik dat uiteraard af.

Vraag 5

Bent u van mening dat bewegingen die oproepen tot en uitvoering geven aan shariawetten een bedreiging vormen voor de openbare orde en veiligheid en dus te allen tijde verboden zouden moeten worden? Zo nee, waarom niet?

In het geval dat het openbaar ministerie daartoe verzoekt, zal de rechter elke afzonderlijke zaak moeten beoordelen aan de hand van artikel 20 Burgerlijk Wetboek.2

Vraag 6

Bent u bereid de islamisering van ons mooie land rigoureus terug te dringen? Zo nee, waarom niet?

Ik deel niet de mening dat er sprake is van islamisering van ons land.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het rapport «Investeringen Nederlandse financiële instellingen in bedrijven die communicatieapparatuur aan Syrië leverden» door IKV Pax Christi en Oxfam Novib van 17 januari 2013?1

Ja.

Vraag 2

Bent u van mening dat banken en pensioenfondsen die investeren in bedrijven die communicatieapparatuur leveren, hun invloed kunnen gebruiken om deze bedrijven aan te sporen tot beleidsveranderingen, om zo te voorkomen dat deze bedrijven (wapen)technologie leveren aan regimes waarvan bekend is dat zij een slechte staat van dienst hebben op het gebied van mensenrechten?

Het uitoefenen van invloed door financiële instellingen op bedrijven om die bedrijven aan te sporen geen technologie te leveren aan regimes met een slechte staat van dienst op het gebied van mensenrechten behoort tot maatschappelijk verantwoord ondernemen. De regering hanteert het uitgangspunt dat maatschappelijk verantwoord ondernemen een onderwerp is waar de financiële sector zelf verantwoordelijkheid dient te nemen. De mate waarin het aanwenden van invloed door middel van het wel of niet doen van investeringen belangrijk kan zijn, hangt af van de relatie tussen de financiële instelling en het betrokken bedrijf. Het kabinet verwacht dat ook financiële instellingen bij het aanwenden van deze invloed de OESO Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen als uitgangspunt nemen.

Vraag 3

Hoe belangrijk denkt u dat het aanwenden van de invloed door banken en investeerders op de genoemde bedrijven kan zijn om te voorkomen dat technologie wordt gebruikt voor schendingen van mensenrechten in landen als Syrië? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u de Kamer informeren over de maatregelen die de Nederlandse regering op Europees niveau kan voorstellen om het risico te beperken dat technologie wordt geëxporteerd en zal worden gebruikt voor de schending van mensenrechten, al dan niet in het kader van due dilligence beleid? Ziet u, naar aanleiding van het rapport door IKV Pax Christi en Oxfam Novib, redenen om nieuwe maatregelen ter beperking van dit risico in te voeren? Kunt u uw antwoord toelichten?

Nederland heeft in Europees verband voorgesteld om een bepaling toe te voegen aan de dual-useverordening die het mogelijk maakt om de export van goederen en technologie te verbieden indien het vermoeden bestaat dat deze zullen worden ingezet voor mensenrechtenschendingen. Daarnaast steunt Nederland de voorstellen in de internationale exportcontroleregimes om bepaalde gevoelige goederen en technologie onder een generieke vergunningplicht te brengen. De goederenlijsten van de exportcontroleregimes worden geconsolideerd op Europees niveau, en samengebracht in de dual-useverordening.
Op dit moment ligt er een voorstel van de Commissie tot aanpassing van de dual-useverordening. Het doel van deze aanpassing is om het actualiseren van de goederenlijsten bij de verordening, wat nu via de normale wetgevingsprocedure verloopt, te vereenvoudigen en te bespoedigen. Het EP heeft een aantal amendementen op dit voorstel aangenomen, waaronder het toevoegen van een bepaling op het gebied van internetfilters en communicatie-apparatuur zoals Nederland die ook heeft voorgesteld. Veel lidstaten geven echter de voorkeur aan het loskoppelen van de procedurele aanpassingen met betrekking tot de lijsten en de inhoudelijke aanpassingen. In 2011 heeft de Commissie een groenboek exportcontrole gepubliceerd. Men verwacht dat de inhoudelijke discussie die naar aanleiding van dit groenboek en de reacties daarop in 2013 en 2014 tot inhoudelijk aanpassing van de verordening zal leiden. Nederland wil dit liever niet afwachten, maar vertegenwoordigt daarmee een minderheidsstandpunt.
Sommige Lidstaten, waaronder Nederland, kunnen gebruik maken van een artikel in de dual-useverordening die lidstaten een nationale bevoegdheid biedt om, via een ministeriële regeleling, goederen en technologie onder een vergunningplicht te brengen als deze gebruikt kunnen worden voor mensenrechtenschendingen. Omdat niet alle Lidstaten deze mogelijkheid kunnen of willen gebruiken, en omdat er geen waarborgen zijn voor de geharmoniseerde toepassing van deze bepaling, zal Nederland zich in blijven zetten voor eerdergenoemde bepaling.
Specifiek ten aanzien van Syrië geldt via de sanctieverordening een verbod op de verkoop, levering, overdracht en export, direct of indirect, van goederen en technologie voor monitoring van (internet)communicatie waarmee de Syrische bevolking kan worden onderdrukt. Deze goederen staan in bijlage V van Verordening 36/2012. Ook geldt een verbod op het geven van technische of financiële bijstand bij en het leveren van tussenhandeldiensten bij deze goederen;

Vraag 5

Bent u bekend met de Digital Freedom Strategy resolutie zoals aangenomen in het Europees Parlement in december 2012, die o.a. oproept tot een verbod op export van repressieve technologieën en diensten aan autoritaire regimes?2 Wat is uw oordeel over deze resolutie?

Ja. De Digital Freedom Strategy is geheel in overeenstemming met het Nederlandse beleid op dit punt, net als de bredere, geïntegreerde agenda van de strategie om internetvrijheid te bevorderen. Nederland behoudt deze kabinetsperiode zijn ambitie om wereldwijd leidend te zijn bij de bevordering van internetvrijheid als voorzitter van de Freedom Online Coalitie, donor van een breed palet aan projecten uit het Mensenrechtenfonds en aanjager van het debat over internetvrijheid in multilaterale fora.

Vraag 6

Bent u van plan het voorstel van het Europees Parlement aan de Europese Commissie te ondersteunen om nieuwe regulering te ontwerpen voor de export van «dual use» technologie? Indien neen, waarom niet? Indien ja, hoe bent u van plan dit vorm te geven?

Ja. Zie ook het antwoord op vraag 4.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Oudere mannen vaker werkloos»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe strookt dit met de haalbaarheid van het in hoog tempo ophogen van de AOW-leeftijd?

De kop boven het artikel in het Financieel Dagblad is de verantwoordelijkheid van de krant. Als wordt gekeken naar de inhoud van het bericht en de achterliggende cijfers van het CBS, dan ziet men dat de werkloosheid onder oudere mannen het laatste kwartaal van 2012 inderdaad is toegenomen. Diezelfde cijfers laten echter ook zien dat de werkloosheid onder deze groep (45–65 jarige mannen) nog steeds het laagst is van alle leeftijdsgroepen (namelijk 6,2% ten opzichte van 6,4% onder 25–45 jarigen en 13,5% onder 15–25-jarigen, [december 2012]). Wij verwachten dan ook niet dat het verhogen van de AOW-leeftijd de problemen op de arbeidsmarkt verergert. Zo is de netto arbeidsparticipatie (het aandeel van de werkzame beroepsbevolking in de potentiële beroepsbevolking) van de groep mannen tussen 55–65 jaar gestegen tot 65,3% in het derde kwartaal van 2012.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoe groot u het risico inschat dat de door het kabinet voorgenomen versoepeling van het ontslagrecht de positie van oudere mannen op de arbeidsmarkt verder zal verslechteren?

Op dit moment wordt gewerkt aan de uitwerking van de plannen uit het Regeerakkoord. Het ontslagstelsel zal weliswaar worden vereenvoudigd, maar de criteria voor ontslag blijven gelijk. Dit betekent dat een werkgever een werknemer niet zomaar kan ontslaan, maar een goede reden moet hebben voor ontslag, zoals een verstoorde arbeidsrelatie, disfunctioneren, verwijtbaar handelen of bedrijfseconomische redenen.
Ook het afspiegelingsbeginsel, dat wordt gehanteerd bij het bepalen van de ontslagkeuze in geval van bedrijfseconomisch ontslag, blijft bestaan. Dit voorkomt dat een werkgever willekeurig werknemers kan ontslaan en dus ook het bij voorrang ontslaan van ouderen. Het handhaven van het beginsel stimuleert werkgevers ook om in oudere medewerkers te blijven investeren.
Daarnaast is ontslag verboden als het leidt tot leeftijdsdiscriminatie. Dat betekent bijvoorbeeld dat een werkgever een werknemer niet mag ontslaan alleen omdat hij duurder is dan een jongere.

Vraag 4

Wat is het nut van de door dit kabinet geïntroduceerde doorwerkbonus voor werknemers van 61–65 jaar als de werkloosheid van oudere werknemers zo dramatisch oploopt?

Zoals bij vraag 2 aangegeven werkt het merendeel van de ouderen inmiddels door. Die trend ondersteunt het kabinet gericht met de doorwerkbonus voor ouderen met een laag inkomen. De doorwerkbonus geeft oudere werknemers een prikkel om langer door te werken. Tegelijkertijd geeft het deze groep de financiële middelen om eerder te stoppen met werken, ook al wordt de AOW-leeftijd verhoogd. Werknemers die doorwerken tot 65,5 jaar kunnen met de doorwerkbonus gemiddeld 1,5 jaar eerder met pensioen zonder dat zij er financieel op achteruit gaan.

Vraag 5

Is de overbruggingsregeling, voor hen die zich niet hebben kunnen voorbereiden op de AOW leeftijdsverhoging, eindelijk uitgewerkt door het kabinet? Zo nee, waarom laat die zo lang op zich wachten?

Op 23 januari jl. is een brief verstuurd aan de Tweede Kamer waarin de contouren van de overbruggingsregeling zijn geschetst. In deze brief is aangegeven de overbruggingsregeling zo spoedig mogelijk in een ministeriële regeling zal worden vastgelegd en gepubliceerd. In de tweede helft van 2013 zal de tijdelijke overbruggingsregeling in werking treden met terugwerkende kracht tot 1 januari 2013.

Vraag 1

Kent u de brief van 27 november 2012 van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) inzake de inzet van vrijheidsbeperkende middelen?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het de wereld op z’n kop is indien transporteurs zelf de beslissing moeten nemen of vrijheidsbeperkende middelen bij gedetineerden in geval van transport gebruikt moeten worden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u doen om dit zo snel mogelijk te veranderen?

In de Beginselenwetten2 en onderliggende regelgeving is neergelegd dat vrijheidsbeperkende middelen tijdens vervoer ingezet kunnen worden, mits dat gemotiveerd geschiedt. Bij de aanwending van vrijheidsbeperkende middelen staat het noodzakelijkheidsvereiste voorop. Deze inschatting is niet alleen aan de transportgeleider van de Dienst Vervoer en Ondersteuning (DV&O). Zo geeft het Openbaar Ministerie vooraf aan of er beperkingen gelden en maakt de inrichting van verblijf in samenspraak met de DV&O een risicoafweging. Daarnaast hebben de transportgeleiders zelf ook de bevoegdheid om vrijheidsbeperkende middelen in te zetten, maar dienen zij dit achteraf te verantwoorden. In de opleiding van transportgeleiders en bij herhalingscursussen wordt veel aandacht besteed aan het op een verantwoorde wijze omgaan met deze bevoegdheid.

Vraag 3

Beseft u dat u hiermee de transporteurs onredelijk zwaar belast met een verantwoordelijkheid die niet bij hen hoort te liggen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat vrijheidsbeperkende middelen altijd bij het transport van gedetineerden moeten worden gebruikt en niet alleen indien hier expliciet opdracht voor wordt gegeven? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de mening dat dit beleid haaks staat op uw bewering bij de behandeling van de begroting 2013 van Veiligheid en Justitie dat bij het verlaten van de inrichting, bijvoorbeeld voor ziekenhuisbezoek, de broekstok als vrijheidsbeperkende middel reeds toegepast wordt in aanvulling op de begeleiding? Zo nee, waarom niet?

Nee, deze mening deel ik niet. In mijn schriftelijke antwoord bij de begrotingsbehandeling staat dat een broekstok kan worden ingezet bij het tijdelijk verlaten van een inrichting, indien dit uit veiligheidsoverwegingen nodig wordt geacht. Vrijheidsbeperkende middelen worden frequent gebruikt en dat zal in de toekomst ook zo blijven, maar in ieder afzonderlijk geval dient een adequate afweging te worden gemaakt of het noodzakelijk is een vrijheidsbeperkend middel in te zetten.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de veiligheid van de maatschappij te allen tijde voor het uitje van een gedetineerde dient te gaan? Zo nee, waarom niet?

Bij het vervoer van gedetineerden staat de veiligheid van de samenleving voorop. Gedetineerden worden onder meer vervoerd omdat ze bijvoorbeeld worden gelast aanwezig te zijn bij hun eigen rechtszaak of bij een andere zitting (als getuige). Ook een bezoek aan een ziekenhuis kan noodzakelijk zijn voor het consulteren van een specialist of het ondergaan van een operatie.

Vraag 7

Bent u bereid per direct dit uiterst gevaarlijke beleid voor de transporteurs van gedetineerden en de maatschappij om te gooien zodat voortaan het aanbrengen van vrijheidsbeperkende middelen het uitgangspunt zal zijn bij wat voor transport dan ook?

Nee, gelet op mijn beantwoording van bovenstaande vragen acht ik dat niet passend.