Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
1761 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
13 maart 2014 - 8 april 2014
Het toenemende antisemitisme
Joram van Klaveren (PVV)
Lodewijk Asscher (viceminister-president , minister sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA)
1. http://mobiel.nu.nl/algemeen/3723439/meer-antisemitisme-gemeld-in-201…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Meer antisemitisme gemeld in 2013»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe oordeelt u over het gegeven dat het aantal antisemitische incidenten alleen maar toeneemt?

    Het CIDI registreerde 147 antisemitische incidenten in 2013 tegen 114 in 2012. Ik vind deze cijfers zorgelijk.

  • Vraag 3

    Ziet u de relatie tussen het groeiende antisemitisme en de massa-immigratie en toenemende invloed van de islam?

    Nee, die relatie zie ik niet.
    De resultaten van onderzoek naar antisemitisme in het voortgezet onderwijs, dat Panteia in opdracht van de Anne Frank Stichting heeft uitgevoerd2, laten zien dat antisemitisme onder jongeren kan voortvloeien uit opvattingen over het Midden-Oostenconflict of zich manifesteert bij het supporten van clubs uit het betaald voetbal. Zoals toegezegd in de brief van 16 januari 20143 zal in vervolgonderzoek naar de trigger-factoren van antisemitisme daarom ook nader worden gekeken naar welke persoons- en omgevingsfactoren een rol spelen bij de mate van ontvankelijkheid voor antisemitische denkbeelden.

  • Vraag 4

    Hoe duidt u de mening van professor Van der Horst dat het islamitisch antisemitisme één van de meest huiveringwekkende ontwikkelingen is van de afgelopen decennia? Op welke wijze gaat u deze ontwikkeling aanpakken?

    Ik ben bekend met de afscheidsrede van professor Van der Horst met de titel «De mythe van het joodse kannibalisme». Deze rede zou in mijn ogen vooral gezien moeten worden als een pleidooi om te blijven strijden tegen discriminatie en antisemitisme en de verschillende gedaanten waarin dit tot uiting komt. Zoals uiteengezet in eerder genoemde brief zet het kabinet in dit verband onder meer in op de bestrijding van antisemitisme onder jongeren.

11 maart 2014 - 25 april 2014
De berichten dat de overheid op Brenno de Winter jaagde
Gerard Schouw (D66)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD), Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA)
1. http://politiek.thepostonline.nl/2014/03/09/schande-dit-is-hoe-de-ove…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Schande: Dit is hoe de overheid omgaat met Brenno de Winter»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hing deze «aandachtsvestiging» ten aanzien van de heer De Winter ook na de rectificatiebrief nog in de Gemeenschappelijke Meldkamer te Utrecht? Zo ja, waarom wordt daarmee een eerder verzoek van hogerop in de wind geslagen?

    De aandachtsvestiging ten aanzien van de heer De Winter is op maandag 10 maart 2014 onmiddellijk verwijderd uit de hal van de Gemeenschappelijke Meldkamer te Utrecht. Binnen het korps is volledigheidshalve aan alle politie-eenheden opgedragen om eventuele aandachtsvestigingen hem aangaande te verwijderen en te vernietigen.

  • Vraag 3

    Bent u bereid actie te ondernemen en zeker te stellen dat de rechten van de heer De Winter per direct niet meer geschonden worden?

    Zoals in het antwoord op vraag 2 is beschreven, is zeker gesteld dat de rechten van de heer De Winter niet meer geschonden zullen worden.
    Momenteel wordt een rijksbreed protocol ontwikkeld dat beschrijft welke gegevens wel en niet mogen worden verspreid in voorkomende situaties. Dit protocol zal ook de politie toepassen.

10 maart 2014 - 14 april 2014
Over allochtone homohaters uit Amersfoort
Geert Wilders (PVV), Lilian Helder (PVV), Joram van Klaveren (PVV)
Lodewijk Asscher (viceminister-president , minister sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA), Jet Bussemaker (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (PvdA)
1. http://m.telegraaf.nl/article/22361229/het-is-zijn-eigen-schuld
2. http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Nederland/article/detail/3608467/2014/03/…
3. Anti-homogeweld in Nederland; analyse van (dreiging van) fysiek anti-homogeweld. Politie, Landelijke Eenheid, 2013.
4. Gewoon Anders; acceptatie van homoseksualiteit in Nederland. Sociaal Cultureel Planbureau, 2010.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Het is zijn eigen schuld»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    In hoeverre deelt u de afschuw over het gegeven dat er opnieuw een man is weggeterroriseerd vanwege zijn geaardheid en naar eigen zeggen het slachtoffer is van (doods)bedreigingen, discriminatie, scheldkanonnades, het bekogeld worden met stenen tijdens het uitlaten van de hond, het uit zijn handen trappen van boodschappentassen, beschadigingen aan zijn auto en andere pesterijen door «een stuk of 30 tot 40 allochtone jongeren» uit de wijk?2

    Ik vind het onacceptabel als mensen op grond van hun seksuele voorkeur, genderidentiteit of welke andere grond dan ook gepest en gediscrimineerd worden en zich daardoor niet veilig voelen zichzelf te kunnen zijn. Dat geldt voor de woonomgeving, maar ook voor andere domeinen zoals school, werk, sport en zorg.

  • Vraag 3

    Deelt u de visie dat niet de slachtoffers van bedreiging, intimidatie en geweld de wijk horen te verlaten, maar dat het gewelddadige tuig zou moeten vertrekken? Zo neen, waarom niet?

    Daders moeten worden aangepakt en slachtoffers beschermd. Dat is het uitgangspunt van aanpak van pesten en discriminatie voor iedere lokale veiligheidsdriehoek (burgemeester, openbaar ministerie en politie). Het is aan de rechter om per zaak een passende straf voor de dader te bepalen. Uitzetten van mensen met de Nederlandse nationaliteit is hierbij niet aan de orde.
    Om daders te kunnen bestraffen, evt. via gedwongen verlaten van de wijk, moet het slachtoffer aangifte doen én moet er sluitend bewijs zijn. Dat laatste is in geval van pesten en discriminatie vaak lastig. Ook dan is het echter belangrijk dat het gezag zich laat zien, voorkomende (potentiële) gevallen vroegtijdig signaleert, actie onderneemt en regie voert. Hierbij is goede communicatie tussen betrokken instanties, slachtoffer en buurt van essentieel belang.
    Mijn collega van Veiligheid en Justitie en ik ondersteunen acties om de alertheid van gemeenten en de aangiftebereidheid van lhbt’s te vergroten en de opvang van slachtoffers te verbeteren, onder meer via samenwerking met lokale COC-afdelingen, anti-discriminatievoorzieningen en Roze in Blauw (het roze politienetwerk) en de landelijke Gay-Straightalliantie «Natuurlijk Samen». Daarnaast ondersteunen mijn collega van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en ik verschillende activiteiten van gemeenten (G4) en lhbt-organisaties om de veiligheid en sociale acceptatie van lhbt’s te vergroten in kringen waarin homoseksualiteit gevoelig ligt.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat de massa-immigratie en islamisering de emancipatie van homo's in de weg staan, gezien het feit dat allochtonen procentueel fors zijn oververtegenwoordigd in statistieken over anti-homogeweld3 en niet-westerse allochtonen homoseksualiteit zien als «iets van westerlingen en ongelovigen en de afwijzing legitimeren vanuit de religie?4 Zo neen, hoe ziet u dit dan?

    Nee. Uit het politieonderzoek dat u aanhaalt blijkt dat zowel slachtoffers als daders van anti-homogeweld in de openbare ruimte vaak autochtone jongemannen zijn. Afgezet tegen de omvang van bevolkingsgroepen zijn bij de daders jongens met een Marokkaanse achtergrond inderdaad oververtegenwoordigd. De cijfers geven echter weinig informatie over anti-homogeweld in de woonomgeving. Uit het onderzoek van het SCP dat u noemt, plus een meer recent rapport uit 2013, komt naar voren dat in religieuze- en niet-westerse etnische kringen de sociale acceptatie van homoseksualiteit gemiddeld inderdaad lager ligt dan bij autochtone en niet-religieuze Nederlanders, met name als homoseksualiteit «dichtbij» komt: in de openbare ruimte, op school, in het eigen gezin. De meerderheid staat echter neutraal tot positief tegenover het idee dat homoseksuelen hun leven zo moeten kunnen inrichten zoals zij dat zelf willen. Tenslotte: een gebrek aan sociale acceptatie betekent niet automatisch geweld tegen lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders.

  • Vraag 5

    Bent u bereid eindelijk te stoppen met het beleid van pappen en nathouden en zo spoedig mogelijk in te zetten op zwaardere straffen, huis- en wijkuitzettingen, uitzetting van criminele vreemdelingen en criminelen met een dubbele nationaliteit (na denaturalisatie)? Zo neen, waarom laat u de problemen alleen maar groeien?

    Zie antwoord vraag 3.

25 februari 2014 - 3 april 2014
Vermeende privacyschendingen door Samsung
Astrid Oosenbrug (PvdA), Mei Li Vos (PvdA)
Henk Kamp (minister economische zaken) (VVD), Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. Ingezonden 21 januari 2014, Zaaknummer 2014Z00839
  • Vraag 1

    Herinnert u zich de eerdere schriftelijke vragen van de leden Oosenbrug en Mei Li Vos over bovenstaand onderwerp en de antwoorden van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie (ontvangen op 20 februari 2014) daarop?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Zijn de regels uit de Telecommunicatiewet en onderliggende regelgeving daarbij betreffende de bescherming van persoonsgegevens ook van toepassing op de gegevens die Samsung van gebruikers van smart-televisies verzamelt en verder gebruikt? Zo ja, welke concrete bepalingen betreft dit en leeft Samsung die na? Zo nee, waarom niet?

    Wanneer iemand door middel van een internetverbinding toegang wenst te verkrijgen tot gegevens die zijn opgeslagen in de smart-televisie, of wanneer iemand gegevens wenst op te slaan in de smart-televisieontvangers's, al dan niet in de vorm van cookies, kan dat in beginsel worden aangemerkt als het verkrijgen van toegang tot of opslaan van gegevens in de randapparatuur van een gebruiker in de zin van artikel 11.7a van de Telecommunicatiewet (verder Tw).
    Dat brengt met zich mee dat toestemming van de gebruiker is vereist voor de toegang tot of de opslag van gegevens in de randapparatuur van de gebruiker, tenzij een van de uitzonderingen op die regel van toepassing is. Daarbij dient degene die deze handelingen verricht de gebruiker duidelijke en volledige informatie te verstrekken overeenkomstig de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp), in ieder geval omtrent de doeleinden waarvoor de toegang tot en de plaatsing van gegevens dienen. Of Samsung deze bepaling naleeft staat niet ter beoordeling aan mij, maar aan beide onafhankelijke toezichthouders, Autoriteit consument en markt (ACM) en het College bescherming persoonsgegevens (CBP). Voor zover mij bekend, heeft geen van beide toezichthouders onderzoek gedaan naar het gedrag van Samsung. Ik zal deze casus bij hen onder de aandacht te brengen.

  • Vraag 3

    Is artikel 11.7a van de Telecommunicatiewet («cookie»-artikel) ook van toepassing op de verzameling van gegevens door Samsung? Zo ja, leeft Samsung deze wettelijke bepaling na? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Acht u het mogelijk en wenselijk om op grond van de Telecommunicatiewet nadere regels te stellen aan de wijze waarop fabrikanten van smart-televisies gegevens van consumenten vergaren, verwerken en ter beschikking aan derden stellen en daarbij de bescherming van de persoonlijke levenssfeer boven commerciële belangen te laten prevaleren? Zo ja, op welke wijze gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

    Nee, ik acht het niet noodzakelijk om nadere regels te stellen op grond van de Tw ten aanzien van de (verdere) verwerking van gegevens die verkregen worden via smart-televisieontvangers. De bestaande wetgeving is toereikend. De wetgever heeft in de Tw en de Wbp reeds een algemene afweging van de betrokken belangen verricht, die in concrete gevallen door de betrokken toezichthouders nader moet worden vormgegeven. Overigens is het Europeesrechtelijk niet toegestaan specifieke producteisen in Nederlandse regelgeving vast te stellen.

  • Vraag 5

    Acht u het mogelijk en wenselijk dat de regelgeving zodanig wordt aangepast dat consumenten enkel via «opt-in» toestemming kunnen geven voor het verzamelen van gegevens uit smart-televisies? Zo ja, hoe gaat u dat bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

    De bestaande regelgeving vereist dat al. Er is in artikel 11.7a Tw reeds sprake van een opt-in. Voordat toegang tot gegevens wordt verkregen, of de plaatsing en ontvangst van gegevens een feit is, moet er toestemming zijn verkregen. De voorwaarden waaronder en de wijze waarop de toestemming wordt verkregen moeten voldoen aan de eisen die voortvloeien uit de Tw en de Wbp. Het komt erop neer dat de gebruiker de toestemming door middel van een actieve handeling moet verlenen.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat consumenten, die geen toestemming geven voor gegevensverzameling via smart-televisies hun toestel gewoon moeten kunnen blijven gebruiken? Zo ja, kan de regelgeving zodanig worden aangepast dat voor consumenten die deze toestemming niet geven slechts de toegang tot die functies of diensten kan worden ontzegd die zonder die gegevens niet mogelijk zijn? Zo nee, waarom niet?

    Een consument moet, als hem bij het gebruik van de smart-televisiefunctie om toestemming wordt gevraagd, zijn televisietoestel gewoon kunnen blijven gebruiken om televisie te kijken ook als hij de gevraagde toestemming niet verleent. Zoals hierboven bij de beantwoording van de vragen 2, 3, 4 en 5 al is aangegeven, is er geen noodzaak om specifieke regelgeving voor smart-televisieontvangers voor te stellen.

  • Vraag 7

    Acht u het mogelijk dat met de gegevens, die Samsung verzamelt, direct dan wel indirect «gevoelige» persoonsgegevens, zoals bedoeld in artikel 16 van de Wet bescherming persoonsgegevens worden verzameld? Zo ja, mag Samsung dan nog steeds de gegevens verzamelen en verder gebruiken op de manier waarop het dat nu doet? Zo nee, waar blijkt het tegendeel uit?

    Ik kan geen uitspraken doen over de aard van de persoonsgegevens die door Samsung zijn of worden verzameld. Het is niet aan mij, maar aan de door de wetgever ingestelde toezichthouders om daar eventueel onderzoek naar te doen.

  • Vraag 8

    Ziet u vanuit het belang van consumentenvoorlichting en -bescherming lacunes in wet- of regelgeving als het gaat om smart-televisies? Zo ja, welke lacunes betreffen dit? Zo nee, waarom niet en hebt u hierover met de Autoriteit Consument en Markt overleg gehad of gaat u dat overleg nog voeren?

    Zoals bij de beantwoording van de vragen 2 tot en met 6 is aangegeven, is de regelgeving adequaat. De door de wetgever ingestelde toezichthouders zijn onafhankelijk. Het is aan hen te beoordelen of nader onderzoek of nadere voorlichting nodig zijn.

20 februari 2014 - 13 maart 2014
De hervorming van Israëlische arrestatieprocedures op de Westelijke Jordaanoever
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.jpost.com/Defense/EXCLUSIVE-Chief-West-Bank-Prosecutor-say…
2. http://www.jpost.com/Defense/Only-30-out-of-1000-Palestinian-minors-a…
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het bericht «Chief West Bank Prosecutor says IDF may end long-standing night arrests of Palestinians»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Herinnert u zich dat in het mondelingevragenuur van 25 juni 2013 is gewezen op de noodzaak van hervorming van de kinderrechtspraak, onvoorwaardelijke aanwezigheid van een advocaat en indien mogelijk ouders, videoregistratie van het verhoor en beëindiging van nachtelijke arrestaties? Bent u ervan op de hoogte dat.het Israëlische leger onlangs heeft aangekondigd om naar aanleiding van een UNICEF-rapport uit maart 2013 minderjarige verdachten te laten berechten door gespecialiseerde rechters en speciale kinderrechtspraak toe te passen? Hoe beoordeelt u deze operationele pilot van het Israëlische leger, onder meer bedoeld om te experimenteren met een alternatief voor nachtelijke arrestaties? In hoeverre beschouwt u de pilot als een stap in de goede richting?

    Tijdens het bezoek aan Israël in juni 2013 zijn in gesprekken met Minister Livni de zorgen van het kabinet overgebracht m.b.t. arrestatie-, vervolgingspraktijken en detentieomstandigheden van minderjarige Palestijnen zoals toegelicht in het vragenuur van 25 juni 2013 (zie tevens Kamerbrief 4 oktober 2013; kenmerk 2013.276878). Toentertijd toonde de Israëlische regering zich bewust van deze tekortkomingen en zegde toe hieraan te werken. Ook heeft de Nederlandse Ambassadeur in Tel Aviv in gesprekken met de Israëlische autoriteiten bovengenoemde onderwerpen opgebracht.
    Het kabinet verwelkomt de aankondiging van de pilot van het IDF die de situatie m.b.t. nachtelijke situaties dient te verbeteren en in contacten met EDEO en Israëlische gesprekspartners zal het ter sprake worden gebracht.
    De militaire rechtbanken voor kinderen waaraan in vraag 2 gerefereerd wordt, zijn reeds in 2009 ingesteld en geen onderdeel van bovengenoemde pilot. De instelling van de militaire rechtbanken voor kinderen heeft gezorgd voor enkele positieve veranderingen. Zo worden Palestijnen jonger dan 18 jaar als minderjarig beschouwd en berecht door gespecialiseerde kinderrechters. Ook is er de intentie minderjarige Palestijnen in detentie binnen 48 uur te berechten.

  • Vraag 3

    Klopt het dat u en andere leden van het kabinet de Israëlische arrestatie- en vervolgingspraktijk in de Palestijnse gebieden eerder bij de Israëlische regering hebben aangekaart? Zo ja, bent u van mening dat de Israëlische regering zich ontvankelijk heeft opgesteld voor de kritiek van bevriende regeringen inzake vervolgingsprocedures op de Westelijke Jordaanoever? In hoeverre beschouwt u de pilot als een goed voorbeeld van deze ontvankelijkheid?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Klopt het voorts dat slechts 30 van de 1.000 in 2013 gearresteerde minderjarigen hebben geklaagd over hun behandeling?2 Hoe beoordeelt u dit cijfer?

    Er zijn verschillende rapporten die uiteenlopende aantallen klachten melden.
    Volgens de Israëlische NGO Yesh Din leidt slechts 6% van het aantal ingediende klachten daadwerkelijk tot onderzoek. Uit de bevindingen blijkt dat Palestijnen het lastig vinden de weg te vinden naar de Israëlische autoriteiten of andere (administratieve) obstakels ondervinden. Ook hierover wordt gesproken met Israëlische gesprekspartners in reguliere contacten.

  • Vraag 5

    Bent u, in het kader van de Nederlandse wens om de rechtspositie van de Palestijnen te verbeteren en de Israëlisch-Palestijnse vredesbesprekingen te laten slagen, bereid deze pilot in uw contacten met de Israëlische regering toe te juichen? Bent u tevens bereid EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton te verzoeken hetzelfde te doen?

    Zie antwoord vraag 2.

14 februari 2014 - 19 maart 2014
De mogelijke rol van Turkije bij kidnapping van bisschoppen in Syrië
Pieter Omtzigt (CDA)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 2304
2. http://www.acsatv.com/?p=2588
  • Vraag 1

    Herinnert u zich uw antwoorden op eedere schriftelijke vragen van de leden Voordewind, Bonis, Omtzigt, Ten Broeke, Sjoerdsma, Van Bommel, Van der Staaij en Van Ojik1, waarin u grote zorgen over het lot van twee in Syrië ontvoerde bisschoppen uitsprak en aangaf dat Nederland samen met een aantal andere EU-lidstaten actief betrokken is bij pogingen de bisschoppen vrij te krijgen?

    Ja. Het kabinet heeft geen eigenstandige informatie die de genoemde bewering bevestigt.

  • Vraag 2

    Heeft u kennisgenomen van de berichtgeving over de mogelijke rol van Turkije bij de ontvoering van deze bisschoppen?2 Hoe beoordeelt u de bewering dat een groep jihadisten uit de Kaukasus, onder leiding van «Abu Banat», verantwoordelijk zou zijn geweest voor de ontvoering van en moord op de bisschoppen?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u de bewering dat de Turkse autoriteiten gesteld hebben dat de Abu Banat groep het land uitgezet zou zijn, terwijl ze in werkelijkheid in politiebewaring zouden verkeren in Istanbul, na gearresteerd te zijn op verdenking van overtreding van de wapenwetgeving, alsmede het voorbereiden van terroristische aanslagen?

    De Turkse autoriteiten hebben desgevraagd bevestigd dat Abu Banat en leden van zijn groep zijn gedetineerd in de Maltepe gevangenis in Istanbul op verdenking van terroristische activiteiten en lidmaatschap van Al Qaida. Zij geven tevens aan dat het recht zijn beloop moet krijgen. De Turkse autoriteiten ontkennen verder dat Turkse instellingen relaties onderhouden met of betrokken zijn bij de Abu Banat groep.

  • Vraag 4

    Kunt u bevestigen dat de Abu Banat groep sinds de zomer 2013 in de Maltepe gevangenis in Istanbul zit en dat de Turkse autoriteiten dus gelogen hebben?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Hoe beoordeelt u het in de openbaarheid gebrachte politieonderzoek naar de Abu Banat groep, waaruit onder meer zou blijken dat Abu Banat verantwoordelijk is voor gruwelijke onthoofdingen, en dat de politie geen vragen heeft gesteld over de ontvoering van de bisschoppen?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 6

    Hoe beoordeelt u hetgeen gesteld wordt over openbaar gemaakte geheime documenten, waaruit zou blijken dat de Turkse geheime dienst MIT in detail beschrijft hoe de bisschoppen ontvoerd zijn, verplaatst zijn tussen verschillende locaties, om in het dorp Mashad Ruhin te eindigen en dat de Turkse geheime dienst de Abu Banat groep goed kon volgen, omdat het de groep Turkse walkie-talkies gegeven had, waarvan de frequentie gecheckt kon worden?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 7

    Klopt het dat de Turkse justitie tot dusver heeft afgezien van vervolging van de Abu Banat groep, omdat het een «binnenlandse Syrische aangelegenheid» zou zijn, en omdat Turkije geen schade berokkend zou zijn?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 8

    Klopt het dat de Syrische Orthodoxe kerk tot dusver geen commentaar heeft willen geven op de onthullingen in deze schokkende zaak? Zo ja, deelt u de bewering dat dit ingegeven is door angst voor de Turkse autoriteiten?

    Voor zover bekend heeft de Syrisch Orthodoxe kerk tot nu toe geen commentaar gegeven. Het is het Kabinet niet bekend om welke reden zij tot nu toe geen commentaar zou hebben gegeven.

  • Vraag 9

    Bent u bereid opheldering te eisen bij Turkije naar aanleiding van de zorgelijke berichtgeving over de ontvoering van de bisschoppen en de mogelijke betrokkenheid van Turkije daarbij?

    Zie antwoord op vragen 3 t/m 7.

  • Vraag 10

    Deelt u de mening dat Turkije de jurisdictie en de plicht heeft om terroristen die barbaarse mensenrechtenschendingen in Syrië hebben begaan, te vervolgen als ze zich op Turks grondgebied bevinden?

    Turkije is partij bij diverse verdragen tegen terrorisme. Op grond daarvan heeft het de plicht om verdachten van terrorisme die zich op zijn grondgebied bevinden hetzij te berechten, hetzij voor berechting uit te leveren. In dit verband wijst het Kabinet er op dat tijdens de bilaterale consultaties op 14 februari 2014 is overeengekomen dat Turkije en Nederland nauwer gaan samenwerken bij de bestrijding van terrorisme. Zie verder ook de antwoord op vragen 3, 4, 5, 6 en 7.

14 februari 2014 - 1 april 2014
Gezichtsherkenning door de Scan Eagle
Wassila Hachchi (D66), Gerard Schouw (D66)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD), Jeanine Hennis-Plasschaert (minister defensie) (VVD)
1. http://www.kijkmagazine.nl/nieuws/gezichtsherkenning-helpt-zeehondeno…
2. http://www.insitu.com/systems/scaneagle/imagers
  • Vraag 1

    Bent u op de hoogte van het feit dat de Scan Eagle is gebruikt om zeehonden op het ijs te herkennen en te volgen?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u er voorts van op de hoogte dat uit technische specificaties van de Scan Eagle blijkt dat deze nadrukkelijk is ontworpen voor gezichtsherkenning?2 Zo ja, kunt u toelichten in hoeverre en op welke wijze het is uitgesloten dat bij voorgenomen inzet van de Scan Eagle door justitie sprake kan en zal zijn van gezichtsherkenning?

    Het is niet zo dat de Scan Eagle speciaal is ontworpen voor gezichtsherkenning. De website waar vraag 2 naar verwijst geeft generieke informatie over allerlei camera’s die op een Scan Eagle kunnen worden gezet. Met mijn brief van 15 augustus 2013 informeerde ik uw Kamer over de camera’s van de Scan Eagle die door Defensie worden gebruikt.3 De Scan Eagle kan met de camera’s waarover Defensie beschikt geen personen herkenbaar in beeld brengen op operationele vlieghoogte. Dit is uitsluitend mogelijk als het toestel erg laag vliegt en de persoon in kwestie omhoog kijkt. Opereren op een dergelijke lage hoogte is erg ongebruikelijk en in de meeste gevallen niet toegestaan met het oog op de veiligheidsvoorschriften. Er bestaan op dit moment geen plannen om de geavanceerde camera’s waarover de aangehaalde website bericht aan te schaffen. Zie verder het antwoord op vraag 4.

  • Vraag 3

    Kunt u toelichten wat de technische mogelijkheden van de Raven en Scan Eagle precies zijn ten aanzien van binnenlands gebruik, met welke type camera’s de Raven en Scan Eagle mogelijkerwijs kunnen worden uitgerust en op welke vlieghoogte in het Nederlandse luchtruim deze onbemande vliegtuigen zullen opereren?

    De Raven en de Scan Eagle kunnen video-opnamen maken met een dag- of nachtcamera die voor de vlucht op het toestel wordt gemonteerd. De Raven opereert doorgaans op een vlieghoogte van ongeveer 300 meter. De Scan Eagle vliegt doorgaans op een hoogte tussen de 600 meter en 1.000 meter, tot maximaal 6.000 meter.

  • Vraag 4

    Bent u bereid bij voorbaat uit te sluiten dat drones en onbemande vliegtuigen die opereren in het Nederlandse luchtruim, zoals de Raven en de Scan Eagle, op een vlieghoogte worden ingezet waarbij gezichtsherkenning mogelijk is? Zo nee, waarom niet?

    Omdat ik niet alle toekomstige doeleinden waarvoor een Raven of Scan Eagle zal worden ingezet kan voorzien, wil ik niet bij voorbaat uitsluiten dat deze ooit op lage hoogte zullen vliegen of dat zij ooit zullen worden voorzien van camera’s waarmee gezichtsherkenning mogelijk is. Eventuele inbreuken op de privacy die daarbij kunnen ontstaan zijn op zichzelf ook geen reden om dit bij voorbaat uit te sluiten. Van belang is dat wanneer hiertoe zou worden besloten de rechtmatigheid van dergelijke inbreuken is gewaarborgd doordat wordt voldaan aan de voorwaarden die aan een dergelijke inzet zijn verbonden.
    Ik wil u in dit verband ook verwijzen naar de brief die ik uw Kamer recentelijk stuurde over een onderzoek dat het WODC op verzoek van het kabinet uitvoert naar onder meer de mogelijk negatieve effecten van het gebruik van onbemande vliegtuigen op de privacy en de wijze waarop die privacy het meest effectief kan worden gewaarborgd.4

  • Vraag 5

    Is het uitgesloten dat drones en onbemande vliegtuigen die opereren of gaan opereren in het Nederlandse luchtruim, zoals de Raven en de Scan Eagle, ten behoeve van opsporing en crowd control op enig moment wel worden voorzien van een camera waarmee gezichtsherkenning mogelijk is? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

12 februari 2014 - 5 maart 2014
Het niet toelaten van kinderen tot sportverenigingen van op basis van achternamen
Keklik Yücel (PvdA), Tjeerd van Dekken (PvdA), Tunahan Kuzu (PvdA)
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. e-mail onderhands meegestuurd
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de problemen rondom het inschrijven van kinderen bij de Rotterdamse voetbalvereniging Neptunus-Schiebroek?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat het voor de participatie in sport door jongeren van groot belang is dat ieder kind, ongeacht zijn of haar herkomst of achternaam, mogelijk moet zijn te kunnen sporten bij de club van zijn of haar voorkeur?

    Ja, een lidmaatschap van een sportvereniging bevordert de participatie, integratie en de sociale cohesie in de maatschappij en in de buurt. Kinderen – en hun ouders – komen op de sportclub vaak weer andere mensen tegen dan ze in hun dagelijkse woon, school- of werkomgeving tegenkomen.

  • Vraag 3

    Heeft u zicht op het aantal keren dat kinderen op basis van hun herkomst, achternaam of anderszins oneigenlijke grond, geweigerd worden bij sportclubs? Zo ja, hoe vaak is dit de afgelopen 5 jaar voorgevallen? Zo nee, bent u bereid onderzoek te doen naar het aantal keren dat kinderen op basis van deze, of anderszins oneigenlijke gronden, geweigerd worden bij een sportclub?

    Nee, binnen de sport wordt niet op etniciteit of afkomst geregistreerd. Ook de KNVB doet dergelijke registraties niet. Een onderzoek naar het aantal keren dat kinderen op basis van oneigenlijke gronden worden geweigerd, ga ik niet laten uitvoeren omdat ik er liever samen met de sport voor zorg dat bij dit soort signalen adequaat wordt gehandeld. Ouders kunnen in het geval van discriminatie aangifte doen bij de politie en bonden kunnen hun verenigingen aanspreken als blijkt dat er bij de aanname van leden wordt gediscrimineerd. Sport moet toegankelijk zijn en blijven voor iedereen, ongeacht afkomst.

  • Vraag 4

    Bent u bereid de KNVB kritisch te bevragen over dit soort weigeringen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u de Kamer op de hoogte stellen van de uitkomst van dit gesprek?

    Naar aanleiding van deze berichtgeving is er direct contact opgenomen met de KNVB. De KNVB gaf aan het stuitend te vinden als blijkt dat deze jongen op basis van zijn nationaliteit niet werd toegelaten tot de vereniging. Dat is absoluut niet in lijn met het beleid van de KNVB. Als meest populaire sport van Nederland vindt de KNVB het belangrijk dat voetbal toegankelijk is voor iedereen, ook voor allochtonen of mensen met een bijzondere achternaam. De KNVB heeft zelf direct contact gezocht met de ouders en de gemeente. Op basis van die informatie, is de KNVB bij voetbalvereniging Neptunes-Schiebroek langs gegaan om opheldering te vragen. Tijdens het bezoek bleek dat ongeveer 30% van hun leden een buitenlandse achtergrond heeft. Van structurele discriminatie lijkt daarom geen sprake. Toch heeft de KNVB aangegeven precies te willen weten hoe in dit specifieke geval de vork in de steel zit. Daarom heeft de KNVB het bestuur van betreffende voetbalclub gevraagd een schriftelijke verklaring over de gang van zaken te sturen. De KNVB wacht die verklaring af, voordat eventueel verdere actie wordt ondernomen.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat de KNVB met het invorderen van de licentie van de voetbalvereniging een krachtig signaal af zou geven, wanneer blijkt dat bepaalde voetbalverenigingen bij herhaling kinderen op achternaam, herkomst of anderszins oneigenlijke grond weigeren? Zo nee, waarom niet?

    Het amateurvoetbal werkt niet – zoals het betaald voetbal – met licentiesystemen. Het invorderen van een licentie is bij een amateurvereniging derhalve niet mogelijk. Indien noodzakelijk heeft het KNVB-bestuur wel de mogelijkheid om teams of een gehele vereniging uit de competitie te nemen. In dit geval is dit (nog) niet aan de orde. Als blijkt dat er sprake is van systematische discriminatie keurt de KNVB dit hard af en zal ze passende maatregelen nemen.

5 februari 2014 - 12 februari 2014
De dreigende uitlevering van een Vietnamese student aan de Verenigde Staten
Jan de Wit
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. http://nos.nl/op3/artikel/606018-lee-vu-mag-zijn-studie-in-nl-niet-af…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de voorgenomen uitlevering aan de Verenigde Staten van de Vietnamese student Lee Vu?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u bekend met de bijzondere omstandigheden in deze zaak, zoals de moeite die het Lee Vu heeft gekost om in Nederland te kunnen studeren, het feit dat het niet zeker is of hij na uitlevering aan de Verenigde Staten opnieuw een verblijfsvergunning zal krijgen om zijn studie af te maken, het feit dat hij binnen nu en enkele maanden zal kunnen afstuderen indien zijn uitlevering met enkele maanden zou worden uitgesteld en de vaststelling dat hij zich keurig aan alle gestelde voorwaarden (verbonden aan de schorsing van de uitleveringsdetentie) heeft gehouden en bereidheid toont dat te blijven doen?

    De omstandigheden van de zaak zijn mij bekend.

  • Vraag 3

    Bent u op de hoogte van het feit dat de verdenking van strafbare feiten omstreden is, maar dat deze Vietnamese student bereid is het strafproces in de Verenigde Staten te benutten om zijn onschuld te tonen? Deelt u de mening dat het schrijnend is wanneer deze Vietnamese student zijn studie niet af kan maken in Nederland, vanwege een dreigende uitlevering op basis van een verdenking vanuit de Verenigde Staten?

    Ik besef dat uitlevering een persoonlijke situatie behoorlijk kan ontwrichten. In het geval van de Vietnamese student is dat het gevolg van het feit dat hij verdachte in een strafzaak is geworden, waarin als gevolg van witwassen, oplichting en computervredebreuk aanzienlijke financiële schade aan derden is toegebracht. Ik kan de wens van een verdragspartner om hem ter zake van die verdenking voor de rechter te brengen niet naast mij neerleggen. Dat de verdenking onredelijk zou zijn, is in de uitleveringsprocedure op geen enkele manier gebleken. De rechtbank te Groningen heeft het verweer dat betrokkene onschuldig is, gemotiveerd verworpen en dat oordeel is door de Hoge Raad onaangetast gelaten. Een verdergaand onderzoek naar de schuldvraag dient plaats te vinden in de (Amerikaanse) strafzaak, niet in een Nederlandse uitleveringsprocedure. Ik verwijs verder naar mijn antwoord op vragen 4 en 5.

  • Vraag 4

    Waarin ligt de bijzondere noodzaak om hem op zeer korte termijn uit te leveren, terwijl de verdenking al geruime tijd bestaat? Waar komt de haast vandaan? Welk bezwaar bestaat er tegen uitstel van de uitlevering tot en met juli 2014, de datum waarop zijn studie in Nederland naar verwachting zal zijn afgerond?

    Ik heb de Amerikaanse autoriteiten, die al op 25 oktober 2012 om uitlevering hebben verzocht, gevraagd of er bezwaren zijn tegen uitstel van de strafzaak tot de verdachte zijn studie heeft afgerond. De Amerikaanse Justitie heeft mij daarop laten weten dat uitstel van de feitelijke uitlevering tot na juli 2014 zal leiden tot een latere berechting. Dat zal volgens de Amerikaanse aanklager consequenties hebben voor de kwaliteit van de bewijsgaring. Bovendien zullen slachtoffers langer moeten wachten met het instellen van een schadeclaim en de beoordeling in rechte daarvan. Er kan geen zitting worden gepland zolang betrokkene niet fysiek aanwezig is in de Verenigde Staten. Ik verwijs verder naar mijn antwoord op vraag 5.

  • Vraag 5

    Bent u bereid, vanwege de bijzondere hardheid die een snelle uitlevering met zich mee zou brengen, de uitlevering met enkele maanden uit te stellen? Zo nee, waarom niet?

    Hoewel ik onderken dat het afbreken van een opleiding een zware tegenslag is, maakt dat nog niet dat hier sprake is van de bijzondere hardheid in de zin van artikel 10 van de Uitleveringswet. Deze bijzondere hardheid doet zich niet voor als iemand door de uitlevering dezelfde gevolgen ondervindt als vele anderen die worden uitgeleverd. Een zekere mate van hardheid, zoals het (tijdelijk) verlies van werk of het onderbreken van een opleiding, is per slot van rekening inherent aan uitlevering. Het past in dit geval dan ook niet om de persoonlijke belangen van de verdachte zwaarder te laten wegen dan de hiervoor genoemde reële bezwaren van het Amerikaanse openbaar ministerie tegen uitstel van de uitlevering. Ik zie in deze zaak daarom geen grond om een uitleveringsverplichting uit te stellen en een buitenlandse strafzaak verdere vertraging te laten oplopen. Overigens merk ik op dat het volgen van een opleiding ook in Nederland geen reden is om een strafzaak uit te stellen.

  • Vraag 6

    Bent u bereid in ieder geval de uitlevering en de gevangenhouding van deze student uit te stellen totdat deze vragen zijn beantwoord? Zo nee, waarom niet?

    De vragen zijn beantwoord voorafgaand aan de uitlevering. Over de gevangenhouding beslist het gerechtshof in Leeuwarden.

28 januari 2014 - 3 maart 2014
Mensenrechtenschendingen in Egypte
Harry van Bommel
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Egypt: Roadmap to repression, http://www.amnesty.org/en/library/asset…
2. Citaat uit Egypt: Roadmap to repression, blz 39: «Amnesty International urges states to: Suspend all transfers to Egypt of weapons, munitions and related equipment used for serious violations of human rights, including tear gas and riot control projectiles and launchers; small arms, including shotguns, and light weapons and related ammunition; as well as armoured vehicles and military helicopters, and to maintain the suspension until adequate safeguards are put in place by the Egyptian authorities to prevent further serious violations of international human rights law by security forces in policing protests.»
  • Vraag 1

    Kent u het rapport «Egypt: Roadmap to repression» van Amnesty International?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat is uw reactie op de bevindingen in het rapport over de vele mensenrechtenschendingen sinds de staatsgreep tegen president Morsi, onder andere op het gebied van vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vergadering, en over de straffeloosheid onder veiligheidsdiensten en selectieve rechtspraak? Kunt u specifiek ingaan op de constatering dat de omvang van het staatsgeweld sinds afgelopen zomer ongekend is?

    De situatie in Egypte is gespannen. Het kabinet betreurt en veroordeelt de terreuraanslagen en de gewelddadigheden waarvan Egyptische burgers in toenemende mate het slachtoffer zijn. Het kabinet erkent de legitieme veiligheidsbehoefte van de Egyptische autoriteiten, maar is tegelijkertijd van mening dat deze hand in hand moet gaan met respect voor de mensenrechten. Egyptenaren moeten vreedzaam kunnen demonstreren en zich kunnen verenigen. Mensenrechten zoals de vrijheid van vergadering, de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid vormen belangrijke randvoorwaarden voor de beoogde presidents- en parlementsverkiezingen in Egypte en dus voor stabilisatie van de situatie in het land.
    In de Raadsconclusies van 10 februari jl. heeft de EU haar grote zorgen uitgesproken over recente gewelddadigheden, zowel voor wat betreft staatsgeweld tegen burgers als geweld tegen veiligheidstroepen. De EU roept de Egyptische autoriteiten op tot transparant en onafhankelijk onderzoek naar alle gewelddadigheden.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven of u het eens bent met de aanbeveling2 die Amnesty International doet aan de internationale gemeenschap om alle export van militair materieel etcetera die gebruikt worden voor serieuze mensenrechtenschendingen op te schorten totdat adequate waarborgen zijn ingesteld waardoor de Egyptische autoriteiten niet langer betrokken zullen zijn bij mensenrechtenschendingen? Indien neen, kunt u aangeven wat de voorwaarden zijn voor Nederland voordat dergelijke export naar Egypte weer mogelijk is?

    De EU heeft op 21 augustus 2013 Raadsconclusies aangenomen waarmee de export naar Egypte van goederen die voor interne repressie kunnen worden gebruikt, wordt opgeschort. Nederland houdt daarenboven alle nieuwe aanvragen voor export van militaire goederen naar Egypte aan.
    Voor goederen die gebruikt kunnen worden voor interne repressie en die niet op de EU militaire lijst staan (onder meer scheermesprikkeldraad, lichte geweren die buiten de militaire lijst vallen, arrestantenbusjes etc.) is een nationale regeling vastgesteld waarmee deze goederen vergunningplichtig zijn geworden.
    Afhankelijk van de ontwikkelingen in Egypte en ontwikkelingen in de implementatie van bovengenoemde Raadsconclusies door andere EU lidstaten zal op enig moment de toetsing van wapenexportvergunningen worden hervat. Een toekomstige hervatting van de toetsing wil overigens niet zeggen dat aanvragen ook worden goedgekeurd. Te allen tijde dient te worden voorkomen dat goederen die op enigerlei wijze kunnen bijdragen aan onderdrukking van, of geweld tegen, burgers vanuit Nederland of de EU naar Egypte worden uitgevoerd.

  • Vraag 4

    Bent u bereid om tijdens de aankomende Raad Buitenlandse Zaken op 10 februari 2014 specifiek aandacht te vragen voor dit rapport van Amnesty International en er op aan te dringen dat alle EU-landen zich houden aan de genoemde aanbeveling van de mensenrechtenorganisatie en voorlopig niet overgaan tot levering van materieel dat gebruikt kan worden bij mensenrechtenschendingen? Indien neen, waarom niet?

    De situatie in Egypte, inclusief de mensenrechtensituatie, is besproken tijdens de Raad Buitenlandse Zaken op 10 februari 2014. De positie van de Raad is vastgelegd in Raadsconclusies. Daarin zijn ook de Raadsconclusies van 21 augustus 2013, inclusief het besluit inzake wapenexport, herbevestigd.

27 januari 2014 - 7 februari 2014
De berichten dat Sri Lanka, Thailand en het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR) wanhopige christenen aan hun lot over laten
Raymond de Roon (PVV)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Nederlands Dagblad, Sri Lanka laat wanhopige christenen aan hun lot o…
2. UNHCR eligibility guidelines for assessing the international protecti…
  • Vraag 1

    Hoe apprecieert u de berichten «Sri Lanka laat wanhopige christenen aan hun lot over», «Pakistani Christians ask for Church help to get political asylum in Sri Lanka» en «Pakistani Christians in search of a new homeland»?1

    Bij UNHCR in Sri Lanka zijn momenteel ongeveer 1650 aanvraagprocedures voor vluchtelingenstatus in behandeling. Driekwart daarvan betreft Pakistanen, waarvan de minderheid christen is en de meerderheid tot de Ahmadiyah behoort. Indien hen de vluchtelingenstatus wordt toegekend, zal UNHCR proberen hervestiging in een derde land te regelen. Aangezien Sri Lanka geen partij is bij het vluchtelingenverdrag zal dit niet in Sri Lanka zijn. Wordt een aanvraag voor vluchtelingenstatus door UNHCR afgewezen, en wordt ook een eventueel beroep afgewezen, dan moeten betrokkenen Sri Lanka binnen twee weken verlaten.
    De tijdelijke aanwezigheid in Sri Lanka van betrokkenen wordt, in afwachting van besluitvorming over de vluchtelingenstatus, tot op heden door de Sri Lankaanse regering gedoogd.

  • Vraag 2

    Kunt u aangeven wat de reden is dat UNHCR deze vluchtelingen niet erkent op politieke of religieuze gronden, ondanks de duidelijk aantoonbare discriminatie, uitsluiting en vervolging van christenen in Pakistan?

    Zoals in de UNHCR-richtlijnen wordt aangegeven is UNHCR van mening dat Pakistaanse christenen een risico op vervolging lopen. Of daadwerkelijk sprake is van een gegronde vrees voor vervolging moet echter op individuele basis worden vastgesteld. Is dat het geval, wordt betrokkene door UNHCR als vluchteling erkend.

  • Vraag 3

    Hoe verhoudt deze weigering zich met de UNHCR-richtlijnen waarin geconcludeerd wordt dat Pakistaanse christenen een risicogroep vormen, die in algemene zin geen veilig vestigingsalternatief in eigen land hebben?2

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Klopt het dat de Sri Lankaanse regering de Pakistaanse christenen niet wil helpen om de relatie met Pakistan niet onder druk te zetten?

    In afwachting van de uitkomsten van de aanvraagprocedure voor vluchtelingenstatus, gedogen de Sri Lankaanse autoriteiten de aanwezigheid van betrokkenen. Sri Lanka kent voor betrokkenen geen vluchtelingen- en/of asielprocedure. De relatie tussen Sri Lanka en Pakistan speelt hierin geen rol.

  • Vraag 5

    Kunt u aangeven hoeveel Pakistaanse christenen zich in Thailand bevinden die het moeten stellen zonder VN-hulp? Wat is de reden dat Thailand hen geen asiel verleent?

    Thailand is geen partij bij het vluchtelingenverdrag. UNHCR is wel aanwezig en heeft circa 200 Pakistaanse vluchtelingen erkend. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken beschikt niet over informatie over hoeveel Pakistaanse christenen het moeten stellen zonder VN-hulp.

  • Vraag 6

    Bent u bereid in bilateraal en multilateraal verband er bij Sri Lanka en Thailand op aan te dringen asiel te verlenen aan vervolgde Pakistaanse christenen? Zo ja, wat gaat u doen en bent u bereid de Kamer te informeren over de uitkomsten? Zo nee, waarom niet?

    Nederland volgt in dezen het beleid van UNHCR. Zie ook antwoord op vraag 1.

  • Vraag 7

    Bent u bereid in bilateraal en multilateraal verband de druk op Pakistan op te voeren om de blasfemiewet af te schaffen en christenen en andere religieuze minderheden adequaat bescherming te bieden? Zo ja, wat gaat u doen? Zo nee, waarom niet?

    Nederland stelt de kwestie rondom de positie van religieuze minderheden in Pakistan geregeld in bilaterale en multilaterale contacten aan de orde en zal dit blijven doen. Daarbij wordt specifiek ingegaan op misbruik van de blasfemiewetgeving en de intolerantie ten opzichte van religieuze minderheden.

27 januari 2014 - 25 maart 2014
Vodafone die in verschillende landen openheid wil geven over aantallen taps en verstrekkingen van verkeersgegevens
Klaas Dijkhoff (VVD)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. The Guardian, 15 januari 2014 (http://www.theguardian.com/business/20…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel «Vodafone takes a stand on privacy with plan to disclose wiretapping demands», waarin wordt gemeld dat Vodafone regeringen in 25 landen heeft verzocht om meer openheid?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Heeft Vodafone ook een dergelijk verzoek aan de Nederlandse regering gedaan?

    Ik heb over dit onderwerp een brief van Vodafone ontvangen, evenals overigens de Ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Defensie. Deze brief bevat geen verzoek aan mij om (meer) gegevens te publiceren, maar een aankondiging dat Vodafone zelf voornemens is om in zijn duurzaamheidsverslag jaarlijks geaggregeerde informatie op te nemen over het aantal tapbevelen en vorderingen tot gegevensverstrekking die door de overheid zijn gedaan. Vodafone vraagt of ik de analyse deel dat een dergelijke publicatie in Nederland niet is verboden. Daarbij verwijst Vodafone onder andere naar de antwoorden die de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie heeft gegeven op schriftelijke vragen van leden van uw Kamer naar aanleiding van een soortgelijk verzoek van Bits of Freedom.2 De Staatssecretaris schrijft daarin kort gezegd dat de verstrekking van geaggregeerde informatie de belangen van opsporing en vervolging ernstig in de weg kan staan. Een dergelijke verstrekking kan namelijk inzicht geven in de werkwijzen van de politie en het openbaar ministerie en kwaadwillenden zouden op basis hiervan hun werkwijze kunnen aanpassen. De geheimhoudingsplicht voor providers in de Telecomwet strekt zich evenwel niet uit tot het verstrekken van geaggregeerde informatie, waardoor de overheid alleen een dringend appèl kan doen op providers om dit soort informatie niet te verstrekken. Ik herhaal dat van de aanbieders mag worden verwacht dat ze de belangen van de overheid in deze niet zullen doorkruisen.

  • Vraag 3

    Indien het antwoord op vraag twee bevestigend is, bent u dan van plan om positief gevolg te geven aan dit verzoek om meer transparantie? Zo nee, waarom niet?

    Zoals in het voorgaande antwoord gemeld heeft Vodafone mij niet gevraagd om meer gegevens te publiceren dan ik al doe. Ik rapporteer jaarlijks aan uw Kamer over het aantal taps, uitgesplitst naar telefonie en internet, en de vorderingen van gegevens, waaronder de verkeersgegevens ten aanzien van telefonie, dat door Justitie wordt gedaan. Ik meen dat met dit jaarlijkse overzicht een voldoende mate van transparantie wordt betracht.

  • Vraag 4

    Indien Nederland zich conformeert aan meer openheid en transparantie met betrekking tot aantallen taps en verstrekte verkeersgegevens, op welke manier en ten opzichte van welke aanvragen en overheidsdiensten wilt u hier dan invulling aan geven?

    Zie antwoord vraag 3.

21 januari 2014 - 21 februari 2014
Vermeende privacyschendingen door Samsung
Mei Li Vos (PvdA), Astrid Oosenbrug (PvdA)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. http://www.rtlnieuws.nl/economie/home/samsung-weet-alles-wat-je-doet-…
2. http://www.cbpweb.nl/Pages/pb_20130822-persoonsgegevens-smart-tv.aspx…
  • Vraag 1

    Kent u de berichten «Samsung weet alles wat je doet op je smart tv» en «CBP: persoonsgegevens via smart tv’s verzameld in strijd met wet»?1 2

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat het kijkgedrag door smart tv’s mag worden bijgehouden als de consument de algemene voorwaarden heeft geaccepteerd? Zo nee, wanneer mag dat dan wel?

    Op grond van artikel 8 van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) mogen persoonsgegevens slechts worden verwerkt indien dat gerechtvaardigd wordt door een van de in die bepaling genoemde gronden. Wanneer de producenten van smart tv-ontvangers gegevens willen verzamelen over het kijkgedrag van de kopers van de ontvangers, en die gegevens als persoonsgegevens kunnen worden aangemerkt, zal dat volgens de Wbp moeten berusten op ondubbelzinnige toestemming van de betrokkene, op de noodzaak de gegevens te verwerken voor de uitvoering van een overeenkomst waarbij de betrokken consument partij is, of op een gerechtvaardigd belang van de producent of een derde aan wie de gegevens worden verstrekt, en een afweging van dit belang tegen het belang van de betrokkene leidt tot vaststelling dat eerstgenoemd belang prevaleert. Of de gebruiksvoorwaarden die de producenten van de ontvangers hanteren voor de aansluiting van de ontvanger op internet moeten worden gekwalificeerd als een overeenkomst of een vorm van toestemming is niet eenduidig vast te stellen. Dat zal per merk kunnen verschillen. Niettemin moet worden aangenomen dat het verzamelen van persoonsgegevens op één van deze twee gronden gerechtvaardigd lijkt.

  • Vraag 3

    Worden consumenten door fabrikanten van smart-tv’s expliciet op de hoogte gesteld dat zij met het instemmen met de algemene voorwaarden toestemming geven voor het bijhouden van hun kijkgedrag? Zo ja, waar blijkt dat uit? Zo nee, deelt u de mening dat dat vanuit het oogpunt van privacybescherming wel noodzakelijk is?

    Op grond van artikel 33 van de Wbp behoort de producent voorafgaand aan de verkrijging van persoonsgegevens bij de consument deze in te lichten over diens identiteit, de doeleinden van de gegevensverwerking en de nodige nadere informatie. Een aantal producenten van smart tv-ontvangers geeft die inlichtingen via websites of vergelijkbare middelen. Of alle producenten van smart tv-ontvangers dit voorschrift naleven onttrekt zich aan mijn waarneming.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat het voor het afwijzen van het bijhouden van kijkgedrag niet genoeg is dat consumenten eenvoudig de optie kunnen uitschakelen in de menu-instellingen op hun smart tv, maar dat er sprake zou moeten zijn van opt-in in plaats van opt-out? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

    Neen. Waar het om gaat is dat het vragen en geven van toestemming door de consument om persoonsgegevens te verzamelen moet voldoen aan de eisen die de Wbp stelt. Toestemming moet vrij gegeven worden, specifiek zijn gericht op een of meer concreet aan te wijzen verwerkingen en op toereikende informatie berusten. Het is primair aan de producenten van ontvangers te bepalen hoe zij die toestemming willen vragen. Daarnaast mag ook van consumenten verwacht worden dat zij zichzelf goed informeren over het gebruik dat anderen van hun persoonsgegevens maken bij de aankoop van producten of diensten die met internet verbonden zijn, respectievelijk via internet worden aangeboden.

  • Vraag 5

    Weten consumenten die een smart tv van Samsung installeren dat zij met het instemmen met de algemene voorwaarden er tevens toestemming voor geven dat hun persoonsgegevens gebruikt worden voor marketingdoeleinden, het organiseren van loterijen, promotionele acties en dat deze gegevens verstrekt kunnen worden aan andere partijen dan Samsung zelf? Zo ja, weten zij dat of hadden zij het kunnen weten? Zo nee, waarom niet?

    Samsung Electronics Benelux B.V. heeft mij laten weten dat consumenten die in Nederland een Samsung smart tv-ontvanger aanschaffen worden geïnformeerd over de verzameling en het gebruik van hun persoonlijke gegevens, met inbegrip van de keuzes die ze binnen het gehanteerde privacybeleid hebben. Ik heb van Samsung Electronics Benelux B.V. begrepen dat het gebruik van persoonsgegevens voor marketingdoeleinden, het tonen van advertenties en reclamemateriaal en de deelname aan wedstrijden en loterijen alleen plaatsvindt wanneer de consument daartoe expliciet een keuze maakt in het installatiemenu van de ontvanger. Ik begrijp uit de door Samsung gehanteerde algemene voorwaarden bovendien dat op het recht van verzet bij het gebruik van persoonsgegevens voor directmarketingdoeleinden wordt gewezen.

  • Vraag 6

    Wordt een koper van een smart tv die de algemene voorwaarden dan wel de privacyvoorwaarden van zijn tv niet accepteert belemmerd in het volledige gebruik van die tv? Zo ja, in welke mate en was dit de consument ten tijde van de aankoop van die tv duidelijk? Zo nee, waar blijkt dat uit?

    De Wbp stelt aan toestemming voor de verwerking van persoonsgegevens onder meer de eis dat die toestemming berust op informatie. Wanneer aan die eis wordt voldaan, behoort de consument voldoende kennis te hebben over draagwijdte van zijn instemmende of afwijzende beslissing. In de context van de aankoop van een smart tv-ontvanger behoort de consument voldoende te worden ingelicht over de consequenties voor het gebruik van ontvanger wanneer hij toestemming verleent of weigert. Van Samsung Electronics Benelux B.V. heb ik begrepen dat op de verpakking van de ontvanger een in algemene termen gestelde waarschuwing in het Engels staat die erop neerkomt dat sommige functies van de ontvanger niet kunnen worden gebruikt zonder uitdrukkelijke toestemming voor het gebruik van persoonsgegevens. Ik begrijp echter ook dat het verbinden van een Samsung ontvanger met internet zonder dat enig persoonsgegeven wordt verwerkt niet mogelijk is. Ik kan niet beoordelen of alle smart tv ontvangers die in Nederland worden verkocht op dezelfde manier persoonsgegevens verwerken.

  • Vraag 7

    Handelt Samsung, mede gezien de bij vraag één genoemde eerdere uitspraak van het College bescherming persoonsgegevens over het verzamelen van persoonsgegevens door smart-tv’s, in strijd met de wet? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, wat is het verschil met die eerdere zaak?

    Het toezicht op de naleving van de Wbp berust bij het College bescherming persoonsgegevens (Cbp). Het Cbp is in deze taak volstrekt onafhankelijk. Het past mij daarom niet zelf een uitspraak te doen over de rechtmatigheid van het verzamelen van persoonsgegevens door Samsung.

14 januari 2014 - 4 februari 2014
De anti-homowetgeving in Oeganda
Michiel Servaes (PvdA), Keklik Yücel (PvdA)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.amnesty.org/en/region/uganda
2. http://www.huffingtonpost.com/2014/01/02/yoweri-museveni-uganda-gay-l…
3. http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/betrekkingen-met-nederland/ug…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de onlangs door het Oegandese parlement aangenomen anti-homowetgeving die levenslange gevangenisstraf zet op homoseksualiteit?1 Zo ja, deelt u de mening dat deze wetgeving in strijd is met de meest fundamentele mensenrechten?

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het dat de wet nog niet is ondertekend door de president?2 Zo ja, welke stappen heeft u gezet of bent u bereid te zetten om inwerkingtreding van deze wet alsnog te helpen voorkomen?

    Ja. President Museveni van Uganda heeft geweigerd de anti-homowet te ondertekenen. De president heeft in een brief aan de parlementsvoorzitter laten weten dat de wet herzien moet worden.
    EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton heeft namens de lidstaten de Ugandese autoriteiten opgeroepen om het principe van non-discriminatie te respecteren en een klimaat van tolerantie voor minderheden in Uganda te waarborgen. Het Nederlandse kabinet heeft binnen de EU aangedrongen op gezamenlijke druk op de Ugandese regering om niet met deze wet in te stemmen. Tevens heeft de Nederlandse ambassadeur zijn zorgen overgebracht aan de premier van Uganda.

  • Vraag 3

    Klopt het dat Nederland jaarlijks 20 miljoen euro ontwikkelingshulp (OS) geeft aan Oeganda, mede voor de ontwikkeling van het justitieel apparaat en de politie? Kunt u deze jaarlijkse bijdrage aan Oeganda specificeren en toelichten met welk doel deze OS-bijdrage wordt gegeven? Kunt u toelichten hoe deze OS-bijdrage aan Oeganda zich verhoudt tot de criteria van goed bestuur en naleving van mensenrechten?3

    Nederland steunt Uganda jaarlijks met ca. 23 miljoen euro. Ruim de helft wordt besteed aan programma’s op het gebied van voedselzekerheid. De uitvoerende partners zijn ngo’s, (internationale) kennisinstellingen en de private sector.
    Het overige deel is gericht op het versterken van de rechtsstaat, democratisering en het respect voor mensenrechten door middel van een bijdrage aan twee fondsen:
    Nederland draagt jaarlijks ca. 7 miljoen euro bij aan dit fonds.

6 januari 2014 - 5 maart 2014
Het zwichten van voetbalclub Vitesse voor de jodenhaat van de Verenigde Arabische Emiraten
Reinette Klever (PVV), Joram van Klaveren (PVV), Geert Wilders (PVV)
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD), Lodewijk Asscher (viceminister-president , minister sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA)
1. http://www.gelderlander.nl/algemeen/sport/vitessenaar-mori-niet-welko…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel «Vitessenaar Mori niet welkom in Abu Dhabi»?1

    Ja, ik ken het artikel.

  • Vraag 2

    Deelt u de walging dat voetbalclub Vitesse zwicht voor de jodenhaat van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE)? Zo neen, hoe duidt u deze dhimmitude dan?

    Het was een slecht signaal van Vitesse om zonder haar eigen speler Mori af te reizen naar de Verenigde Arabische Emiraten. Je zou verwachten dat men met het voltallige team afreist of niet. Vitesse heeft zelf ook aangegeven dat de beslissing om zonder de speler Dan Mori af te reizen een ongelukkige is geweest.
    In zijn algemeenheid, deel ik de zorg over hedendaags antisemitisme en de verschillende gedaanten waarin dit tot uiting komt in Nederland. Ik heb eerder toegezegd een onderzoek te laten uitvoeren naar de achterliggende oorzaken daarvan. Dit onderzoek zal gericht zijn op de context waarbinnen jongeren antisemitische opvattingen op doen. De invloed van een islamitische thuisomgeving zal daarin worden meegenomen.

  • Vraag 3

    Erkent u het verband tussen het antisemitisme van de VAE en de islam? Zo neen, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Welke maatregelen bent u van plan te treffen tegen dhimmie-voetbalclub Vitesse?

    Geen.

  • Vraag 5

    Op welke wijze gaat u ervoor zorgen dat de betreffende voetballer alsnog tot het land wordt toegelaten?

    Nu Vitesse inmiddels is teruggekeerd, is deze vraag niet meer van toepassing.

31 december 2013 - 26 februari 2014
De politie die regelmatig gebruik zou maken van ov-chipkaartgegevens en de databank van servicehuis parkeer- en verblijfsrechten (SHPV)
Klaas Dijkhoff (VVD), Foort van Oosten (VVD)
1. http://www.telegraaf.nl/binnenland/22169048/__politie_gluurt_in_ov-ch…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Politie gluurt in OV»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het dat de politie regelmatig ov-chipkaartgegevens opvraagt bij Translink Systems (TLS)? Zo ja, onder welke omstandigheden vinden dergelijke vorderingen plaats?

    Ja, politie en justitie vorderen regelmatig gegevens bij TLS en SHPV. De vorderingen vinden alleen plaats op het moment dat voldaan is aan de criteria van artikel 126nd Wetboek van Strafvordering. De inzet van deze vordering wordt elke keer opnieuw overwogen en getoetst door het Openbaar Ministerie.
    Daarnaast heeft de politie op grond van artikel 3 Politiewet de mogelijkheid om gegevens op te vragen in het kader van de hulpverlening, indien bijvoorbeeld sprake is van een vermissing van een persoon.

  • Vraag 3

    Klopt het dat de politie regelmatig parkeergegevens opvraagt bij het Servicehuis Parkeer- en Verblijfsrechten (SHPV)? Zo ja, onder welke omstandigheden vinden dergelijke vorderingen plaats?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Hoe vaak zijn ten behoeve van wat voor soort opsporingsonderzoeken gegevens gevorderd bij TLS en SHPV in 2012 en 2013?

    Bij TLS gaat het om 110 keer in 2012 en 265 keer in 2013. Het betreft zowel onderzoeken door de politie naar vermiste personen als strafrechtelijke onderzoeken door de officier van justitie. Ik heb geen beschikking over dergelijke cijfers met betrekking tot SHPV.

  • Vraag 5

    Zijn de vorderingen gericht gedaan of is er ook sprake van ongerichte vorderingen waarbij gegevens van meerdere reizigers/parkeerders over een langere periode zijn opgevraagd?

    Het merendeel van de vorderingen is gericht, aan de hand van OV-chipkaartnummer of NAW-gegevens. Het komt ook voor dat gegevens worden gevorderd van een beperkte tijdsduur, bijvoorbeeld welke kaarten zijn ingecheckt op een bepaald apparaat gedurende een kwartier. Deze laatste vorderingen komen weinig voor en zijn vaak gerelateerd aan ernstige delicten als verkrachtingen of overvallen.

  • Vraag 6

    Welke juridische waarborgen zijn er om de privacy inzake reis- en parkeergegevens van (niet-verdachte) burgers te beschermen?

    De juridische waarborgen om de privacy inzake reis- en parkeergegevens van burgers te beschermen zijn gelegen in de wettelijke criteria en in het zorgvuldig afwegen van politie en justitie om gegevens te vorderen of te vragen bij TLS en SHPV. TLS en de vervoerders zijn gebonden aan de Wet bescherming persoonsgegevens. Daarbij werken partijen continu aan de beveiliging van hun ICT-netwerken.

  • Vraag 7

    Welke waarborgen tegen schendingen van de privacy van klanten kent de OV-sector en het parkeerbeheer? Welke maatregelen hebben vervoerders en parkeerbeheerders getroffen om de reis- en parkeergegevens beter te beschermen tegen inbreuken?

    Zie antwoord vraag 6.

24 december 2013 - 31 januari 2014
Het bericht dat het parlement in Oeganda een anti-homowet heeft aangenomen.
Tamara van Ark (VVD), Ingrid de Caluwé (VVD)
Lilianne Ploumen (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (PvdA)
1. Homo's kunnen in Oeganda voortaan levenslang krijgen (Volkskrant.nl, …
  • Vraag 1

    Heeft u kennis genomen van het bericht «Homo’s kunnen in Uganda voortaan levenslang krijgen»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u van plan deze actie scherp te veroordelen en hierover tevens een gezamenlijke actie met mede-donoren en de Europese Unie te starten?

    De wet is nog niet van kracht. President Museveni van Uganda heeft geweigerd de anti-homowet te ondertekenen. Hij heeft de wet teruggestuurd naar het parlement ter eventuele heroverweging. Neemt het parlement de wet opnieuw aan en weigert de president opnieuw, dan moet het parlement de wet met twee derde meerderheid aannemen en treedt deze alsnog in werking. Het parlement zal de wet wel telkens opnieuw moeten agenderen.
    Het is te vroeg om te besluiten over consequenties bij de invoering van de wet. EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton heeft namens de lidstaten de Ugandese autoriteiten opgeroepen om het principe van non-discriminatie te respecteren en een klimaat van tolerantie voor minderheden in Uganda te waarborgen. Het Nederlandse kabinet heeft binnen de EU aangedrongen op gezamenlijke druk op de Ugandese regering om niet met deze wet in te stemmen. Tevens heeft de Nederlandse ambassadeur zijn zorgen overgebracht aan de premier van Uganda.

  • Vraag 3

    Wordt er uit het Nederlandse budget voor rechtsstaatontwikkeling en democratische structuren in Oeganda voor 2014 van bijna 9,5 miljoen euro geld besteed aan de homobeweging, of moet geld daarvoor uit het verhoudingsgewijs kleine potje van 50.000 euro komen, dat voor gelijke rechten van vrouwen bedoeld is?

    Nederland ondersteunt de volgende organisaties om discriminatie van de LHBT-gemeenschap in Uganda tegen te gaan.

  • Vraag 4

    Bent u bereid het bestaande budget voor Oeganda te herverdelen, zodat de homobeweging daar nu extra steun krijgt?

    Het Kabinet is bereid te bezien op welke wijze Nederland uit bestaande fondsen extra steun kan geven aan financiële verzoeken van Ugandese ngo’s om het wetsvoorstel te toetsen aan de Ugandese grondwet en internationale verdragen waaraan Uganda zich heeft verplicht.

  • Vraag 5

    Bent u tevens bereid het budget voor Oeganda in 2014 aanzienlijk te korten, mocht de Oegandese regering doorgaan op de ingeslagen weg van homovervolging, en dat ook in Europa te bepleiten?

    Nederland besteedt jaarlijks ca. 23 miljoen euro aan ontwikkelingshulp in Uganda. Ruim de helft wordt besteed aan programma’s op het gebied van voedselzekerheid. Het andere deel is gericht op het versterken van de rechtsstaat, democratisering en het respect voor mensenrechten. Dit gaat deels via een multi donor fonds (zie antwoord op vraag 3) en deels via de overheid.
    Aangezien de wet nog niet in werking is getreden is het te vroeg om hierop in te gaan. De Ugandese regering heeft in het verleden aangegeven geen voorstander te zijn van het aannemen van de wet. Het Ugandese parlement heeft dit echter naast zich neergelegd. Als President Museveni twee keer achter elkaar weigert met de wet in te stemmen ligt de eindbeslissing bij het Ugandese parlement.
    Het is van belang goed te overwegen welke acties van donoren het meest effectief zijn, ook richting het Ugandese parlement.

24 december 2013 - 31 januari 2014
Levenslange gevangenisstraf voor homo's in Oeganda.
Joram van Klaveren (PVV)
Jet Bussemaker (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (PvdA), Lilianne Ploumen (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (PvdA)
1. Volkskrant.nl, 20 december 2013 (http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel «Homo's kunnen in Oeganda voortaan levenslang krijgen»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat het afschuwelijk is dat in Oeganda homoseksualiteit bestraft kan gaan worden met levenslange gevangenisstraf? Zo nee, waarom niet?

    Op dit moment is de wet nog niet van kracht en is de definitieve tekst van het aangenomen wetsvoorstel nog niet openbaar. Het is teleurstellend dat het Ugandese parlement het wetsvoorstel heeft aangenomen. Het kabinet heeft in het verleden meerdere malen duidelijk gemaakt dat het wetsvoorstel in strijd is met de fundamentele rechten van de mens.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat alle ontwikkelingshulp aan dit homofobe land direct moet worden gestopt? Zo nee, waarom niet?

    Nederland besteedt jaarlijks ca. 23 miljoen euro aan ontwikkelingshulp in Uganda. Ruim de helft wordt besteed aan programma’s op het gebied van voedselzekerheid. Het overige deel is gericht op het versterken van de rechtsstaat, democratisering en het respect voor mensenrechten. Dit gaat deels via het multi donor fonds Democratic Governance Facility en deels via de overheid.
    Op dit moment is de wet nog niet van kracht omdat de president de wet niet heeft ondertekend maar heeft teruggestuurd naar het parlement voor eventuele heroverweging. Het daarom is te vroeg om te bezien of consequenties verbonden zouden moeten worden aan de invoering van de wet. Bij het bestrijden van discriminatie is het van belang de dialoog te blijven aangaan door regeringen aan te spreken, kennis uit te wisselen en buitenlandse LHBT organisaties te ondersteunen. Het stopzetten van ontwikkelingshulp maakt het moeilijker om druk uit te oefenen en de aandacht lokaal op het principe van non-discriminatie te houden. Een dergelijke stap heeft ook niet de voorkeur van de LHBT-gemeenschap in Uganda.

24 december 2013 - 5 maart 2014
Het bericht 'Vrouw en Turks, dus lagere vergoeding' en 'Familie: Rechter uit de jaren '50'
Enneüs Heerma (CDA)
Lodewijk Asscher (viceminister-president , minister sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA)
1. AD, 24 december 2013
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Vrouw en Turks, dus lagere vergoeding» en «Familie: Rechter uit de jaren ’50»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het dat een rechter in de betreffende zaak heeft geoordeeld dat vanwege het vrouw en Turks zijn van het slachtoffer er slechts 70.000 euro inkomstenderving verondersteld moet worden?

    De Rechtbank Den Haag heeft in haar uitspraak van 23 juli 2013 (ECLI: NL: RBDHA:2013:9276) geoordeeld dat de berekening van de schade wegens verlies van verdienvermogen dient te geschieden aan de hand van de uitgangspunten in de rechtsoverwegingen 4.7, 4.12 en 4.15. Dat betekent dat volgens de rechtbank (zie rechtsoverweging 4.10 en 4.12) als uitgangspunt onder meer heeft te gelden dat eiseres van haar 17e tot en met haar 26ste levensjaar fulltime zou hebben gewerkt, vervolgens van haar 27e tot en met haar 36e levensjaar niet zou hebben gewerkt en ten slotte vanaf haar 37e tot en met haar 67e levensjaar voor 50% zou hebben gewerkt.
    Daarbij geeft de rechter aan dat het redelijk is om te veronderstellen dat de eiseres, als vrouw in Nederland en gegeven haar culturele achtergrond en persoonlijke omstandigheden, een partner zou hebben gevonden en rond haar 26e levensjaar (in het jaar 2019) kinderen zou hebben gekregen. Of en in hoeverre de Turkse achtergrond hier gerechtvaardigd is meegewogen is aan de rechter ter beoordeling. Ook hier geldt dat het College voor de Rechten van de Mens om een oordeel kan gevraagd worden.
    De rechtbank heeft in deze uitspraak een oordeel gegeven over de berekening van de schade wegens verlies van verdienvermogen en niet over het concrete schadebedrag.

  • Vraag 3

    Vindt u het van deze tijd om van een jonge vrouw te veronderstellen dat zij op haar 26ste moeder wordt, en dat zij dan vervolgens 10 jaar uit het arbeidsproces zal stappen? Zo ja, waarom?

    De berekening van de schade wegens verlies van verdienvermogen dient uiteraard zorgvuldig te gebeuren, met inachtneming van het beginsel van gelijke behandeling. Iedere vorm van discriminatie is onaanvaardbaar en onacceptabel. Op grond van de Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB) is een verschil in behandeling tussen mannen en vrouwen of ongelijke behandeling op grond van ras bij het aanbieden van goederen of diensten verboden.
    De vraag hoe de concrete omstandigheden van het geval in de beschreven individuele casus dienen te worden gewogen bij het berekenen van het verlies aan verdienvermogen is aan de rechter. De omvang van toekomstige schade kan niet exact worden vastgesteld. Dat brengt met zich mee dat deze schade moet worden geschat. Uit jurisprudentie van de Hoge Raad volgt dat gunstige en ongunstige toekomstige onzekere gebeurtenissen die van invloed kunnen zijn op de omvang van de inkomensschade, dienen te worden verdisconteerd. Bij het verdisconteren daarvan komt het aan op de redelijke verwachtingen omtrent die toekomstige ontwikkelingen.
    Steeds meer vrouwen blijven evenveel uren werken na de geboorte van het eerste kind, 10% stopt met werken en 35% vermindert het aantal arbeidsuren, tegen 5% van de mannen2. Deeltijdarbeid of stoppen met werken zijn individuele keuzes met maatschappelijke gevolgen, onder andere omdat deze ten koste kunnen gaan van de economische zelfstandigheid van vrouwen.
    Daarnaast speelt arbeidsparticipatie, zowel in personen als in uren, een sleutelrol bij het waarborgen van het financiële draagvlak van de verzorgingsstaat. Om op termijn de voorzieningen betaalbaar te houden is het nodig dat het menselijk kapitaal zoveel mogelijk wordt benut.
    De Commissie gelijke behandeling (CGB, het huidige College voor de rechten van de mens) heeft in 2012 onderzoek verricht naar onderscheid naar geslacht bij de vaststelling van letselschade. Beide partijen hebben in deze zaak ook gewezen op dit onderzoek. In haar oordelen heeft de CGB het gebruik van statistische gegevens bij de schadeberekening aangemerkt als een neutraal criterium. Als echter met name vrouwen of met name mannen nadeel ondervinden van het gebruik van die gegevens – zoals bij het gebruik van gegevens over arbeidsparticipatie na het krijgen van kinderen – levert dit volgens de CGB indirect onderscheid op grond van geslacht op. Indirect onderscheid is gerechtvaardigd als het verschil in behandeling door een legitiem doel wordt gerechtvaardigd en de middelen om dat doel te bereiken passend en noodzakelijk zijn (CGB, «Onderscheid naar geslacht bij vaststelling van letselschade», september 2012, p. 10).
    Statistische gegevens kunnen volgens de CGB dus worden gebruikt om tegemoet te komen aan de noodzaak voor een concrete schadeberekening. Aan de hand hiervan kunnen voorspellingen worden gedaan over de vermoedelijke inkomensontwikkeling die zou hebben plaatsgevonden als het feit dat de schade heeft veroorzaakt er niet zou zijn geweest. De CGB plaatst hierbij de kanttekening dat het gebruik van statistische gegevens alleen als een geschikt middel kan worden aangewend, als deze gegevens voldoen aan de eisen van relevantie, kwaliteit en actualiteit. Voorts dienen deze gegevens te worden gerelateerd aan de individuele omstandigheden van het slachtoffer. Zonder een antwoord op de vraag of de situatie van het slachtoffer afwijkt van die welke aan het landelijke gemiddelde ten grondslag ligt, kan geen sprake zijn van een concrete schadeberekening (idem, p. 10).
    Het is aan de rechter of het College voor de rechten van de mens om bij een individuele casus te beoordelen of er sprake is van een legitiem doel dat een onderscheid tussen mannen en vrouwen rechtvaardigt en of de middelen om het doel te bereiken passend en noodzakelijk zijn. Tevens is het aan de rechter of het College voor de rechten van de mens om te beoordelen of het meewegen van de culturele achtergrond toelaatbaar is.
    Een Minister mag niet in het oordeel van een onafhankelijke rechter treden en moet de scheiding der machten respecteren. Ik zal mij dan ook niet uitlaten over specifieke rechterlijke uitspraken. Als in deze casus de ouders van het meisje van mening zijn dat hun dochter slachtoffer is van discriminatie, is het aan hen om eventuele rechtsmiddelen aan te wenden tegen een uitspraak van de rechter als zij het daarmee niet eens zijn. Het is mij niet bekend of er in deze casus hoger beroep is aangetekend en of dit nog mogelijk is. Het zou mijns inziens goed zijn als de hoogste rechter in Nederland of het College zich over een dergelijke zaak zou uitlaten.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat een dergelijke rechterlijke uitspraak op gespannen voet staat met een gelijkwaardige positie van vrouwen en allochtonen op de arbeidsmarkt? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening van het in het artikel geciteerde lid van het College van de Rechten van de Mens dat dit «seksediscriminatie» is? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 6

    Komen dit soort rechterlijke uitspraken vaker voor? Zo ja, hoe vaak?

    De voormalige Commissie Gelijke Behandeling heeft blijkens een onderzoek uit 2012 in een drietal gevallen geconcludeerd dat in letselschadezaken sprake was van onderscheid op grond van geslacht (CGB, Onderscheid naar geslacht bij de vaststelling van letselschade, september 2012). Overige kwantitatieve gegevens over het gebruik van argumenten gerelateerd aan het geslacht van het letselschadeslachtoffer zijn niet voorhanden, omdat de hoogte van een uitkering afhankelijk is van de onderhandelingen tussen slachtoffer en verzekeraar en deze argumenten in het eindbedrag niet tot uitdrukking komen. Van structurele problemen is ons niet gebleken.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat het voor een gelijkwaardige positie van vrouwen op de arbeidsmarkt wenselijk is dat dit soort onderscheid wordt voorkomen? Zo ja, welke stappen gaat u daartoe zetten? Zo nee, waarom niet?

    De rechter baseert zijn conclusie in deze uitspraak op statistische gegevens, waaronder de omstandigheid dat eiseres een vrouw is. Zoals ik aangaf bij het antwoord op de vragen 3, 4 en 5 zien we dat steeds meer vrouwen evenveel uren blijven werken na de geboorte van het eerste kind. Maar nog steeds stopt 10% van de vrouwen met werken en 35% vermindert het aantal arbeidsuren, tegen 5% van de mannen. Het beleid van het kabinet is er op gericht om deze situatie te veranderen. Voor de inzet van het kabinet ten aanzien van het bevorderen van de combinatie arbeid en zorg verwijs ik u naar mijn brief van 12 december 20133 over de resultaten van de arbeid-en-zorgbijeenkomst. Een verschuiving in de verdeling van de zorgtaken tussen mannen en vrouwen zal uiteindelijk leiden tot een aanpassing van deze statistische gegevens.

23 december 2013 - 4 maart 2014
Het rapport ‘Working on the Right Shoes’
Joël Voordewind (CU)
Lilianne Ploumen (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (PvdA)
1. http://stopkinderarbeid.nl/Stop-Kinderarbeid/NIEUWS/Welke-schoenenbed…
2. http://www.fnvmondiaal.nl/wereld_van_fnv_mondiaal/Kinderarbeid_overzi…
3. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 771
  • Vraag 1

    Hebt u kennisgenomen van het rapport «Working on the Right Shoes» van de campagne Stop Kinderarbeid, met daarin een scorekaart van 28 Nederlandse en internationale schoenenbedrijven op hun Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)-gehalte?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hebt u kennisgenomen van de documentaire «Dapper in de kinderschoenen», waaruit blijkt dat veel Turkse kinderen meewerken aan de productie van schoenen, onder meer voor de Nederlandse markt?2

    Ja.

  • Vraag 3

    Wat zijn de resultaten geweest van het gesprek dat u eerder met Nederlandse schoenenbedrijven en Stop Kinderarbeid hebt gevoerd over de bestrijding van kinderarbeid in de productieketens van bedrijven in vervolg op Kamervragen over dit onderwerp van 6-12-2013?3 Bent u bereid om in gesprek te gaan met schoenenbedrijven die geen informatie verstrekken over hun aanpak van kinderarbeid en arbeidsrechten of daar onvoldoende werk van maken, en met hen afspraken te maken over een gerichte aanpak daarvan en rapportage daarover?

    Tijdens overleg tussen Nederlandse schoenenbedrijven, maatschappelijke organisaties en de overheid op 22 januari 2013 hebben de aanwezige partijen gesproken over de invulling van MVO-beleid in de schoenenketen. De schoenenbedrijven hebben aangegeven op welke manier zij invulling geven aan hun ketenverantwoordelijkheid en welke obstakels zij daarbij ervaren. Een uitdaging is bijvoorbeeld de verbetering van zicht en invloed op bedrijven die halffabricaten maken en waarmee de Nederlandse schoenenbedrijven geen rechtstreeks contact hebben. De maatschappelijke organisaties en bedrijven hebben afgesproken om de onderlinge contacten te intensiveren.
    Het recent uitgebracht rapport «Working on the Right Shoes» geeft aan dat 18 van de 28 schoenenbedrijven die door Campagne Stop Kinderarbeid zijn benaderd, het afgelopen jaar voortgang hebben geboekt met het opstellen en uitvoeren van hun MVO-beleid. Dit gaat onder meer om het onderzoeken van risico’s in de keten, het verbeteren van gedragscodes, het opzetten van systemen om leveranciers te controleren en het vergroten van transparantie voor consumenten.
    Onder de bedrijven die geen verbetering hebben laten zien, noemt het rapport één Nederlands bedrijf (Schoenenreus). Het bedrijf geeft in het rapport aan dat het zich bewust is van het belang van de bestrijding van kinderarbeid. Ik ben in gesprek gegaan met Schoenenreus. Het bedrijf gaf aan schoenen in te kopen bij tussenhandelaren en niet direct bij producenten. Schoenenreus gaf eveneens aan dat hun leveranciers veelal aangesloten zijn bij het Business Social Compliance Initiative, een initiatief waarin bedrijven samenwerken in het uitvoeren van audits om tot gezamenlijke monitoring van leveranciers te komen. Daarnaast bezoekt het bedrijf zelf regelmatig productiefaciliteiten in risicolanden, waarbij naar hun zeggen, mede wordt opgelet of in deze productiefaciliteiten geen gebruik gemaakt wordt van kinderarbeid. Het bedrijf is op dit moment actief bezig het MVO-beleid verder inzichtelijk te maken. Eén van de onderdelen hiervan is de verbetering van de communicatie met betrekking tot MVO op de website. Ik heb Schoenenreus gevraagd mij te informeren over hun vorderingen op dit vlak.
    Onder de bedrijven die geen reactie hebben gegeven aan Campagne Stop Kinderarbeid is eveneens één Nederlands bedrijf (Wolky). In mijn contacten met Wolky, liet het bedrijf weten dat het in 2012 wel heeft deelgenomen aan het onderzoek van Campagne Stop Kinderarbeid en destijds heeft aangegeven dat de productie van zijn schoenen niet in risicolanden plaatsvindt. Het bedrijf veronderstelde dat deelname aan het vervolgonderzoek daarmee overbodig was. Wolky zegt graag open te zijn over zijn productieproces en heeft inmiddels contact opgenomen met Campagne Stop Kinderarbeid. Op de website van Wolky is informatie te vinden over het gehele productieproces waaruit blijkt dat het bedrijf inderdaad niet in risicolanden inkoopt.

  • Vraag 4

    Bent u eveneens bereid de niet in het rapport beoordeelde schoenenimporteurs en retailers uit te nodigen voor een gesprek over hun aanpak van kinderarbeid en arbeidsrechten in de keten?

    Op 23 oktober heeft KPMG Sustainability de opdracht gekregen om de MVO Sector Risico Analyse uit te voeren. Het wereldwijd identificeren van MVO-risico’s en het maken van een voorselectie van de sectoren met hoge risicoprofielen maakt onderdeel uit van de opdracht. Hierbij wordt ook gekeken naar de naleving van mensenrechten- en milieunormen verderop in de productieketenketen. Bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, wetenschap en verschillende ministeries zijn nauw betrokken bij dit project.
    Het project is gericht op de selectie van sectoren waarmee de overheid met voorrang gesprekken zou moeten voeren over de aanpak van (risico’s op) negatieve maatschappelijke effecten, waaronder kinderarbeid, in hun productieketen. Er zijn op voorhand geen sectoren geïdentificeerd. Wel ben ik, vooruitlopend op de selectie van sectoren, in gesprek met de textielsector (zonder de schoenenbranche) en met de energiesector over mogelijkheden voor een MVO-convenant. Wanneer de analyse uitwijst dat met voorrang met de schoenensector (als onderdeel van de textiel- en kledingsector in de sector analyse) gesproken moet worden, zal ik die sector daartoe uitnodigen. De selectie van sectoren zal ik, samen met de minister van Economische Zaken, in de zomer van 2014 aan de Kamer presenteren.

  • Vraag 5

    Bent u van plan de schoenensector op te nemen in de MVO Risico Sector Analyse, met name waar het gaat om de naleving van mensenrechten- en milieunormen verderop in de productieketenketen (bijvoorbeeld bij leerlooierijen en thuiswerk)?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Bent u in het licht van de documentaire «Dapper in de kinderschoenen» bereid om na te gaan welke Nederlandse of in Nederland actieve schoenenbedrijven schoenen uit Turkije importeren, en of daarbij kinderarbeid is gebruikt? Bent u eveneens bereid de betreffende bedrijven daar op aan te spreken?

    Er bestaat geen overzicht, bijvoorbeeld bij de douane, van schoenenretailers die in Turkije geproduceerde schoenen importeren. Het rapport «Working on the right shoes» vermeldt geen namen van Nederlandse bedrijven die schoenen kopen in Turkije. De brancheorganisatie VGS liet weten niet over informatie te beschikken die inzicht geeft in welke van hun leden schoenen uit Turkije importeren.
    In het kader van de Sector Risico Analyse, zie ook vraag 4 en 5, voert KPMG gesprekken met een aantal sectoren over de risico’s in de keten. Hieronder valt ook de kleding- en textielsector, met inbegrip van de schoenenbranche. Wanneer de Sector Risico Analyse uitwijst dat met voorrang gesprekken met specifiek de schoenenbranche gehouden dienen te worden, zal ik die sector daartoe uitnodigen. De uiteindelijke selectie van sectoren zal ik, samen met de minister van Economische Zaken, in de zomer van 2014 aan de Kamer presenteren.

  • Vraag 7

    Gaat u met de brancheorganisaties in de schoenensector – waaronder de Vereniging van Grootwinkelbedrijven in Schoenen (VGS) – in gesprek over haar activiteiten ter bestrijding van kinderarbeid en bestrijding van arbeidsrechten in de volledige productieketen?

    Het Ministerie van Buitenlandse Zaken is reeds in contact met de VGS over MVO in de schoenenketen. De VGS is bekend met het rapport «Working on the Right Shoes» en eerdere rapporten van Campagne Stop Kinderarbeid over kinderarbeid in de schoenenketen. De VGS is naar aanleiding van deze rapporten in gesprek met Campagne Stop Kinderarbeid. Elk van de VGS-leden heeft zijn eigen beleid op het gebied van MVO en geeft die verantwoordelijkheid individueel invulling. Allen hebben een «code of conduct» die kinderarbeid verbiedt. De VGS-leden wisselen onderling regelmatig kennis en informatie uit over MVO. Op dit moment werkt de VGS aan het opstellen van een branche-brede ambitie op het terrein van MVO, waaronder de bestrijding van kinderarbeid. Deze ambitie zal in de zomer gereed zijn, waarna de VGS deze invulling wil geven. Ook schoenenretailers die niet zijn aangesloten bij de branche zullen uitgenodigd worden mee te werken.
    Op verzoek van de Raad Nederlandse Detailhandel (waar de VGS onderdeel van uitmaakt), Deichmann (van Haren Schoenen) en Macintosh heeft het Business Social Compliance Initiative twee internationale stakeholderbijeenkomsten georganiseerd in India om de problemen in de schoenensector te bespreken, die in eerdere rapporten van Campagne Stop Kinderarbeid naar voren zijn gekomen. De Nederlandse ambassade was aanwezig bij één van deze bijeenkomsten. Momenteel onderzoekt het Indiase Centre for Responsible Business met financiële steun van de ambassade mogelijkheden om bedrijven te ondersteunen bij hun risicoanalyse in de Indiase textiel- en schoenensector.

  • Vraag 8

    Bent u bereid de Nederlandse ambassades in landen van waaruit Nederland veel schoenen importeert, op de hoogte te stellen van het rapport «Working on the Right Shoes»?

    Ja. De ambassades in de landen die in het rapport worden genoemd, worden geïnformeerd over het rapport. Zij gaan deze informatie gebruiken in hun voorlichting aan schoenenbedrijven en andere relevante contacten.

  • Vraag 9

    Bent u bereid om te bevorderen dat de overheid schoenen inkoopt van bedrijven met een positieve score in het rapport «Working on the Right Shoes»?

    Bij toepassing van de sociale voorwaarden in het landelijk beleid voor duurzaam inkopen verlangt de overheid van de aan hen leverende bedrijven dat deze mensenrechten respecteren. In het inkoopbeleid van de rijksoverheid (Kamerbrief van 16 oktober 2009) zijn twee generieke internationale sociale contractvoorwaarden opgenomen: 1. De internationale fundamentele arbeidsnormen van de ILO (waaronder het voorkomen van kinderarbeid) en 2. de universele rechten van de mens. Dit betekent dat in de aanbestedingen die onder het duurzaam inkoopbeleid vallen, de te contracteren bedrijven worden aangesproken om hun verantwoordelijkheid (redelijke inspanning) te nemen om kinderarbeid in de keten te voorkomen en daarover publiekelijk te rapporteren.
    Omdat het hier om een niet-onderhandelbare contractvoorwaarde gaat, zal de rijksoverheid geen contract afsluiten met die bedrijven die dit beleid van de rijksoverheid niet willen onderschrijven. Het is dan ook niet nodig een voorkeursbeleid te voeren ten aanzien van bedrijven die in dit rapport positief scoren op het beleid om kinderarbeid in de keten van de schoenproductie te voorkomen. Wel zal het ministerie van Binnenlandse Zaken, in samenwerking met het ministerie van Buitenlandse Zaken en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, bij de evaluatie van de toepassing van de sociale voorwaarden in het duurzaam inkoopbeleid die dit jaar zal plaatsvinden, nagaan of deze voorwaarden effectief worden geïmplementeerd en of dit beleid in lijn is met de OESO-richtlijnen en de UN Guiding Principles on Business and Human Rights.