Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht in Binnenlands Bestuur «Zelf taal leren en integreren mislukt»?1

Inburgering is een belangrijk instrument voor nieuwkomers in ons land om de Nederlandse taal te leren, kennis op te doen over de Nederlandse samenleving en om zich te oriënteren op de Nederlandse arbeidsmarkt zodat ze kunnen participeren in de Nederlandse samenleving. Zoals ik tijdens het VAO inburgering van 27 juni jl. heb gezegd hebben we gezien dat de resultaten van de eerste groep die in 2013 onder de aangepaste wet inburgering viel tegenvallen. Op dit moment wordt onderzocht wat de redenen zijn waardoor inburgeraars niet slagen voor het inburgeringsexamen. Dit onderzoek volgt in het najaar.

Vraag 2

Klopt het dat vluchtelingen gemiddeld 6.000 tot 6.500 euro lenen, terwijl ROC’s (regionale opleidingscentra) vroeger 3.500 euro kregen voor een traject dat opleidt voor het inburgeringsexamen?

Vraag 3

Hoe verklaart u dit verschil in prijs van inburgeringstrajecten onder de oude en de nieuwe Wet Inburgering?

Deze cijfers geven een eerste indicatie van de kosten van inburgeringstrajecten onder de nieuwe Wet Inburgering. Dit omdat een groot deel van de groep nog niet het examen heeft gehaald. Eventuele verschillen in prijs kunnen worden verklaard door verschillende factoren (de vooropleiding van de doelgroep, ander stelsel etc.). Het is nu nog te voorbarig om hier conclusies over te trekken.

Vraag 4

Kunt u uiteenzetten in een tabel hoeveel door het Rijk uitgegeven wordt aan kwijtschelding van DUO-leningen aan ingeburgerde asielmigranten? Hoe verhoudt dit zich tot de kosten van inburgeringstrajecten van vóór de Wet Inburgering 2013?2

Jaar
Aantal
Totaalbedrag
Gem bedrag
15
43.384
2.892
1
181
181
1
2.051
2.051
0
0
0
Jaar
Aantal
Totaalbedrag
Gem bedrag
218
784.051
3.597
37
105.507
2.852
4
11.836
2.959
5
6.410
1.282
Jaar
Aantal
Totaalbedrag
Gem bedrag
311
1.416.834
4.556
78
382.930
4.909
8
34.358
4.295
10
27.957
2.796
De kwijtgescholden bedragen zijn inclusief de in rekening gebrachte rente.
Deze cijfers betreffen slechts het deel van de groep asielmigranten die het examen heeft gehaald, een ontheffing heeft of geheel is vrijgesteld. Het is op basis hiervan nog niet mogelijk om conclusies te trekken over de gehele groep.
Ontheffing op basis van medische gronden kan op dag 1 van de inburgeringverplichting worden aangevraagd. Andere ontheffingen zoals AVI (Aantoonbaar Voldoende Ingeburgerd) en AGI (Aantoonbaar Geleverde Inspanning) kunnen vaak pas tijdens het inburgeringtraject worden aangevraagd.
Met betrekking tot de vrijstellingen is het mogelijk dat inburgerinsplichtigen vrijgesteld worden nadat zij begonnen zijn met een inburgeringscursus. Hiervan is bijvoorbeeld sprake wanneer simultaan een NT2 cursus en het MBO wordt gevolgd. Wanneer de inburgeringsplichtige slaagt voor zijn MBO diploma, dan wordt hij/zij vrijgesteld van inburgeren. Om die reden is het mogelijk dat individuen die vrijgesteld dan wel ontheven zijn van hun inburgeringsplicht, toch kosten hebben gemaakt.
Het gemiddelde geleende bedrag stijgt met de jaren. Dit komt waarschijnlijk omdat onder het eerste jaar, 2014, vooral degenen vallen die snel slaagden. Zij hadden minder cursusuren nodig wat resulteert in een lagere lening. In de jaren 2015 en 2016 slaagden de mensen die vermoedelijk meer cursusuren nodig hadden en daardoor meer geld hebben geleend.
Uit een vergelijking tussen het oude en het nieuwe stelsel blijkt dat er in het nieuwe stelsel in meer examenonderdelen examen moet worden gedaan. In het oude stelsel ging het om de Toets Gesproken Nederlands, het Elektronisch praktijkexamen en het praktijkexamen. In het nieuwe stelsel gaat het om lezen, luisteren, spreken en schrijven, en Kennis van de Nederlandse Maatschappij en Oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt. In het nieuwe stelsel moeten kandidaten zich op 3 examenonderdelen meer voorbereiden. Dit kost extra tijd en geld.

Vraag 5

Klopt het dat het huidige systeem twee keer zoveel kost per inburgeraar dan het vorige? Wat betekent dat voor de totale meerkosten?

Sinds 1 januari 2013 is de wet inburgering aangepast. De financiering van inburgerings- en taalcursussen vindt plaats door middel van een lening die via DUO wordt afgesloten en die dient terugbetaald te worden. Asielmigranten die binnen drie jaar hun inburgeringsexamen halen wordt deze lening kwijtgescholden. Asielmigranten die het inburgeringsexamen niet binnen drie jaar halen alsmede gezinsmigranten moeten het geleende bedrag met rente terugbetalen.
In september volgt het onderzoek naar de redenen waarom de inburgeringsresultaten van de eerste groep inburgeraars die in 2013 onder de aangepaste wet inburgering vielen tegenvallen en wat hieraan gedaan kan worden. In dit onderzoek zal ook gekeken worden naar de kosten van inburgering in het huidige stelsel. Hierbij dienen op voorhand wel twee voorbehouden gemaakt te worden. Allereerst zijn de kosten van inburgeringstrajecten slechts een eerste indicatie omdat een groot deel van de groep het inburgeringsexamen nog niet heeft gehaald. Ten tweede verschilden de beide stelsels in meerdere opzichten van elkaar waardoor een precieze vergelijking lastig is.

Vraag 1

Kent u het bericht dat de voorzitter van Pegida Nederland in Bulgarije jaagt op illegale asielzoekers?1 Zijn er aanwijzingen dat meer leden van Pegida Nederland in Bulgarije op vluchtelingen jagen?

Ja, ik ken dat bericht. Uit dit bericht volgt dat de genoemde persoon vergezeld zou zijn door gelijkgestemden. Ik heb geen overzicht van leden van Pegida Nederland die mogelijkerwijs in Bulgarije de buitengrenzen van de EU bewaken.

Vraag 2

Onder welke omstandigheden is het deelnemen aan een dergelijke burgermilitie strafbaar? Kunt u uw antwoord toelichten?

Dat is onder meer afhankelijk van de feitelijke gedragingen van een dergelijke zogenaamde burgermilitie en de straf die de wet van het land waar het begaan is eventueel op die feitelijke gedragingen stelt. Voor wat betreft de Nederlandse strafrechtelijke rechtsmacht over dergelijke gedragingen bepaalt het Wetboek van Strafrecht onder meer dat op grond van artikel 7 van het Wetboek van Strafrecht de Nederlandse strafwet van toepassing is op de Nederlander die zich buiten Nederland schuldig maakt aan een feit dat door de Nederlandse strafwet als misdrijf wordt beschouwd en waarop door de wet van het land waar het begaan is, straf is gesteld.

Vraag 3

Op welke wijze wordt gecontroleerd of de in het artikel genoemde persoon strafbare feiten heeft begaan?

Uit het volkenrecht vloeit voort dat het in eerste instantie aan de soevereine staat is om de rechtsorde in eigen land te handhaven. Nu de in het artikel genoemde persoon zich in Bulgarije lijkt te bevinden en de feiten zich lijken te hebben voorgedaan op Bulgaars grondgebied, is het in de eerste plaats aan de Bulgaarse autoriteiten om onderzoek te doen naar eventuele strafbare feiten en er op toe te zien dat geen strafbare feiten worden gepleegd.

Vraag 4

Hoeveel Nederlanders zijn actief in burgermilities aan de buitengrenzen van de Europese Unie? Welke mogelijkheden zijn er om deze personen te vervolgen als zij strafbare feiten plegen?

Ik heb geen overzicht van het aantal Nederlanders dat mogelijk actief is in zogenaamde burgermilities aan de buitengrenzen van de Europese Unie.
Indien Nederlanders zich buiten Nederland schuldig maken aan het (al dan niet in georganiseerde vorm) plegen van strafbare feiten die door de Nederlandse strafwet als misdrijf worden beschouwd en waarop door de wet van het land waar het begaan is straf is gesteld, kan (ook) het Nederlandse Openbaar Ministerie (OM) een strafrechtelijk onderzoek beginnen. Het is aan het OM om te bepalen of een dergelijk onderzoek opportuun is. Zie ook mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Op welke wijze is er contact geweest met justitie in Bulgarije over de activiteiten van Nederlanders aan de grens tussen Bulgarije en Turkije?

Uit navraag is mij gebleken dat vanuit de Nederlandse justitie geen contacten hieromtrent hebben plaatsgevonden met justitie in Bulgarije. Zie ook mijn antwoord op vraag 3.

Vraag 6

Wordt strafrechtelijk onderzoek naar Pegida Nederland Gestart als blijkt dat Nederlandse leden van Pegida deelnemen aan een burgermilitie in Bulgarije en daar in georganiseerde vorm strafbare feiten begaan?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Syria’s refugee children have lost all hope»?1

Ja.

Vraag 2

Herkent u het beeld dat wordt geschetst van de uitzichtloze situatie in de Libanese vluchtelingenkampen, met name voor kinderen en jongeren? Zo nee, waarom niet?

Ja, helaas herkent het kabinet dit. In mei heb ik samen met Minister-President Rutte een bezoek gebracht aan een vluchtelingenkamp in Libanon waar ik met Syrische gezinnen en jongeren sprak over de situatie in het kamp.

Vraag 3

Klopt het dat 41 procent van de jonge Syrische vluchtelingen in Libanon zelfmoordneigingen heeft? Is dit percentage sinds 2014 gestegen? Is bekend hoeveel van hen tot zelfmoordpogingen overgaan?

Het Ministerie van Buitenlandse Zaken beschikt niet over eigen cijfers ten aanzien van zelfmoordneigingen onder jonge Syrische vluchtelingen in Libanon of andere landen in de regio. Hoewel UNFPA doorgaans een betrouwbare bron is, kunnen de cijfers die in de studie van UNFPA in 2014 zijn gepresenteerd, niet worden geverifieerd. Zoals in het artikel wordt aangegeven kunnen ook NGOs cijfers over zelfmoordneigingen moeilijk verifiëren.

Vraag 4

Zijn er ten aanzien van zelfmoordneigingen onder vluchtelingen cijfers bekend over andere landen die opvang in de regio bieden? Hoe verhouden die zich tot het Libanese percentage en waaruit komen eventuele verschillen voort?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de opvatting dat het voorkomen van uitzichtloosheid een van de belangrijkste elementen is van de manier om dit verschrikkelijke percentage te doen dalen?

Ja, psychosociale problemen kunnen tot chronische problemen leiden voor zowel individuen als gemeenschappen. Daarom wordt het belang van psychosociale zorg binnen humanitaire hulp en ontwikkelingssamenwerking steeds meer onderkend. Nederland speelt een actieve rol op het gebied van psychosociale zorg. Zo heeft het kabinet, met steun van de Tweede Kamer, psychosociale zorg tot een van de drie speerpunten gemaakt van de Nederlandse inzet voor de World Humanitarian Summit(WHS) in Istanbul in mei 2016. Ook organiseerde UNICEF in partnerschap met het Ministerie van Buitenlandse Zaken in mei 2015 een symposium met als doel de effectiviteit van psychosociale hulp aan kinderen te vergroten.
Nederland zet zich in om vluchtelingen perspectief te bieden en uitzichtloosheid te voorkomen door te investeren in langere termijn opvang waaronder scholing en werk. Daarvoor maakte het kabinet recent 260 miljoen beschikbaar, waarvan indicatief 86 miljoen voor Libanon is bestemd.

Vraag 6

Klopt het dat de door UNICEF gefinancierde onderwijscentra, of in ieder centra voor georganiseerde dagbesteding waarin ruimte is voor ontwikkeling bij de deelnemers, moeten sluiten wegens tekort aan fondsen en gewijzigde focus bij de Verenigde Naties waarbij het geld niet richting vluchtelingen maar naar de Libanese overheid gaat?

UNICEF werkt met zowel NGOs als met het Libanese Ministerie van Onderwijs samen om zoveel mogelijk Syrische kinderen naar school te kunnen laten gaan. De doelstelling van UNICEF, dat in Libanon haar grootste onderwijsprogramma ter wereld organiseert, is om in 2017 500.000 Syrische en arme Libanese kinderen in Libanon onderwijs te kunnen bieden, zoals beschreven in het plan van het Ministerie van Onderwijs. Met het Ministerie van Onderwijs wordt samengewerkt om Syrische kinderen zoveel mogelijk op te laten nemen in het Libanese schoolsysteem (zowel op basisschool- als middelbare schoolleeftijd), en om de doorstroom van Syrische kinderen binnen het onderwijs de komende jaren te vergemakkelijken. Het einddoel is dat alle Syrische kinderen die onderwijs krijgen in Libanon een diploma kunnen behalen. UNICEF besteedt hiervoor een deel van haar fondsen via het Libanese Ministerie van Onderwijs. UNICEF werkt daarnaast met andere centra voor dagbesteding, en met NGOs om kinderen onderwijs te bieden. De activiteiten van deze NGOs zijn zeer belangrijk om kinderen voor te bereiden op school en om ouders te stimuleren om hun kinderen naar de openbare scholen te laten gaan. Het klopt dat UNICEF een tekort aan fondsen heeft, waardoor niet alle onderdelen van het onderwijsprogramma volledig gefinancierd zijn voor het aankomende schooljaar 2016/2017.

Vraag 7

Gaat u zich ervoor inzetten dat bestaande VN-programma’s, zoals de aangehaalde centra van UNICEF, hun broodnodige hulp rechtstreeks kunnen blijven verlenen?

Ja. Het kabinet maakte recent 260 miljoen euro beschikbaar voor opvang van vluchtelingen in de regio Syrië. Onderwijs is hierbij een van de prioriteiten. Vorig jaar heeft het kabinet al 10 miljoen euro ter beschikking gesteld aan het No Lost Generation initiatief van UNICEF. Deze middelen komen ten goede aan onderwijs in Libanon en Jordanië, waaronder aan de genoemde UNICEF-centra.

Vraag 8

In hoeverre richten de Nederlandse noodhulp en ontwikkelingssamenwerkingsprogramma’s zich op het geestelijk welbevinden en traumaverwerking onder vluchtelingen en in het bijzonder de kwetsbare groepen onder hen?

Psychosociale hulp is een prioriteit binnen de Nederlandse humanitaire hulp. Verschillende met Nederlandse fondsen gesteunde organisaties besteden in hun programma’s aandacht aan psychosociale hulp aan vluchtelingen. UNICEF, UNRWA en UNHCR hebben deze hulp opgenomen in hun regionale programma’s voor vluchtelingenopvang, en de voorgenomen nieuwe Nederlandse bijdrage uit de extra middelen voor opvang in de regio aan UNICEF voor onderwijs voorziet hier eveneens in.
Tevens steunt het kabinet een jeugdsportproject van WarChild/KNVB/Right to Play en UNICEF in Libanon, dat zich ook op geestelijk welzijn van vluchtelingen en Libanese kinderen richt.

Vraag 9

Gaat u in gesprek met uw Libanese collega over het hoge percentage vluchtelingen met zelfmoordneigingen? Zo ja, tot welke stappen gaat u de Libanese autoriteiten proberen te bewegen? Zo nee, waarom niet?

Er is voortdurende dialoog met de autoriteiten over de situatie van vluchtelingen in Libanon. Welzijn van vluchtelingen is daarbij een belangrijk onderdeel van de dialoog tussen Nederland, de EU en VN-instanties met Libanese autoriteiten. Onderwijs, werkgelegenheid en bescherming zijn hierbinnen belangrijke onderwerpen.

Vraag 1

Kent u de berichten «Frontman Pegida Nederland jaagt in Bulgarije op vluchtelingen»1 en «Ehemalige Pegida-Frontfrau verfolgt Flüchtlinge»?2

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de bewaking van de buitengrenzen van de Europese Unie geen aangelegenheid van particuliere Nederlanders is? Zo ja, waarom en wat kunt u hiertegen doen? Zo nee, waarom niet?

Hoewel het iedereen vrij staat om, uiteraard binnen de grenzen van de (straf)wetgeving, activiteiten te ontplooien in binnen- en buitenland, zijn in de lidstaten de bevoegde autoriteiten inderdaad verantwoordelijk voor de controle van de gezamenlijke buitengrenzen van de Europese Unie. Grenscontrole dient plaats te vinden conform het Schengen acquis, in het bijzonder de Schengengrenscode, en de nationale wetgeving van een lidstaat. In de lidstaten is het aan de rechter om te toetsen in hoeverre een lidstaat voldoet aan eisen ten aanzien van grenscontroles. Tevens speelt de Europese Commissie een belangrijke rol hierin. Indien lidstaten uitdagingen ondervinden bij grenscontrole, bijvoorbeeld vanwege hoge instroom van illegale migranten, kunnen zij ondersteuning krijgen van andere lidstaten, de Commissie of agentschappen zoals Frontex.

Vraag 3

Bent u op de hoogte van de activiteiten van de in het bericht genoemde Nederlandse man? Zo ja, waaruit bestaan die activiteiten? Zo nee, waarom weet u dit niet?

Ik ben niet op de hoogte van de activiteiten van de in het bericht genoemde Nederlandse man, anders dan uit de berichtgeving in de media naar voren komt. Het staat iedereen vrij om, uiteraard binnen de grenzen van de (straf)wetgeving, activiteiten te ontplooien in binnen- en buitenland.
Voor wat betreft de Nederlandse strafrechtelijke rechtsmacht over eventuele strafbare gedragingen bepaalt het Wetboek van Strafrecht (Sr) onder meer dat op grond van artikel 7 Sr de Nederlandse strafwet van toepassing is op de Nederlander die zich buiten Nederland schuldig maakt aan een feit dat door de Nederlandse strafwet als misdrijf wordt beschouwd en waarop door de wet van het land waar het begaan is, straf is gesteld.

Vraag 4

Acht u het mogelijk dat de in het bericht genoemde Nederlander feiten begaat die in Nederland strafrechtelijk vervolgbaar zijn? Zo ja, welke strafbare feiten acht u mogelijk? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Is het deelnemen aan een zelf benoemd privéleger strafbaar? Zo ja, op grond waarvan?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de activiteiten van rechts-extremistische Nederlanders gevaar in Nederland kunnen opleveren of bijdragen aan een verdeelde samenleving? Zo ja, wat doet u hier concreet tegen? Zo nee, waarom niet?

Indien wordt gedoeld op de vermeende activiteiten van de in het bericht genoemde man, dan zie ik daar voor zover ik kan beoordelen vooralsnog geen direct gevaar in voor de (verdeeldheid van de) Nederlandse samenleving. Ik verwijs naar mijn antwoord op de vragen 3, 4 en 5.
Daarnaast blijft voor rechts-extremisten de strijd tegen de (radicale) islam en de komst van vluchtelingen het voornaamste thema. Dit draagt bij aan een verdere polarisatie tussen groepen en een verdeelde samenleving. Doorgaans blijven de acties van extreemrechtse groepen binnen de grenzen van de wet. Ten aanzien van rechts-extremisme in algemene zin is in het laatste Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN 42) aangegeven dat in Nederland ook rekening gehouden moet worden met aanslagen door personen met andere dan jihadistische motieven, bijvoorbeeld vanuit rechts-extremistische hoek.
Alle betrokken partners houden de ontwikkelingen ten aanzien van rechts-extremisme nauwgezet in de gaten. Net als in relatie tot het gewelddadig jihadisme, zet de rijksoverheid in op een integrale benadering en aanpak van het gewelddadig rechts-extremisme. Gericht op preventie tracht de overheid bijvoorbeeld kwetsbare personen weerbaarder te maken tegen extremistische ideologieën. Bij leerlingen en studenten gebeurt dat onder andere via burgerschapsonderwijs waarbij wordt geïnvesteerd in kritische oordeelsvorming. Daarnaast worden professionals getraind in het signaleren van radicalisering, onder meer via het Rijksopleidingsinstituut tegengaan Radicalisering.

Vraag 7

Is het mogelijk om aan rechts-extremisten die zich zogenaamd met grensbewaking willen gaan bezighouden een uitreisverbod op te leggen? Zo ja, welke wettelijke mogelijkheden bestaan daarvoor? Zo ja, acht u dit wenselijk en waarom? Zo nee, waarom is dit niet mogelijk?

Op grond van artikel 23 Paspoortwet kan het Nederlandse paspoort vervallen worden verklaard, indien het gegronde vermoeden bestaat dat de betrokken persoon buiten het Koninkrijk handelingen zal verrichten, die een bedreiging vormen voor de veiligheid en andere gewichtige belangen van het Koninkrijk of een of meerdere landen van het Koninkrijk dan wel de veiligheid van met het Koninkrijk bevriende mogendheden. Vooralsnog heb ik in deze situatie geen aanleiding om aan te nemen dat een dergelijk gegrond vermoeden bestaat.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Homostel in Amsterdam wordt bedreigd door homofobe buren»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u onze afschuw over het feit dat een homostel vanwege de geaardheid met de dood wordt bedreigd, stenen tegen het raam gegooid krijgt en niet meer veilig over straat kan?

Ja, die afschuw deel ik zonder meer. Op grond van artikel 1 van de Grondwet is discriminatie, op welke grond dan ook, niet toegestaan. Discriminatie dient dan ook hard aangepakt te worden. In het Nationaal actieplan tegen discriminatie2 wordt ingegaan op de acties die het kabinet neemt tegen discriminatie vanwege de ingrijpende gevolgen voor individuen en de samenleving als geheel.

Vraag 3

Hoe oordeelt u over het gegeven dat de politie het betreffende stel heeft afgeraden om aangifte te doen omdat zij anders te maken krijgt met buurtterreur door hangjeugd?

De politie heeft mij desgevraagd bericht dat de oorzaak van het conflict tussen het stel en hun buren – waaraan in het artikel wordt gerefereerd – leek te liggen in geluidsoverlast. De politie heeft het betreffende stel in eerste instantie geadviseerd om – voordat eventueel aangifte wordt gedaan – te bekijken of bemiddeling door tussenkomst van de wijkagent kan helpen om het conflict op te lossen. Het is niet ongebruikelijk dat de politie burenruzies – waarbij over en weer beschuldigingen worden geuit – met behulp van bemiddeling probeert op te lossen om escalatie te voorkomen. Nadat het stel de woning had verlaten als gevolg van de escalatie van het conflict, heeft de wijkagent met één van hen gesproken over de mogelijkheden om aangifte te doen en het belang hiervan benadrukt. Een aangifte van discriminatie dient volgens de Aanwijzing Discriminatie altijd opgenomen te worden.

Vraag 4

Erkent u inmiddels dat niet-Westerse allochtonen in Amsterdam, ook in deze casus,2 relatief gezien vaker verdachte zijn van homofoob geweld dan autochtonen? Zo ja, wat doet u met dat gegeven en ziet u een relatie met de veelal islamitische achtergrond (zie ook de rapporten «Gewoon Anders; acceptatie van homoseksualiteit in Nederland», SCP en «Dichterbij elkaar», SCP)?

Ik deel uw analyse en interpretatie van de cijfers niet en verwijs hierbij naar eerdere antwoorden op Kamervragen met dezelfde strekking.4 Uit het onderzoek van het SCP dat u noemt, plus een meer recent rapport uit 20165, komt naar voren dat in streng religieuze- en niet-westerse etnische kringen de sociale acceptatie van homoseksuele mannen, lesbische vrouwen, biseksuelen en transgender personen (LHBT-ers) gemiddeld lager ligt dan bij autochtone en niet-religieuze Nederlanders. Dat is de reden dat het kabinet zich extra inzet om dit te verbeteren, onder meer via de ondersteuning van activiteiten van de G4-gemeenten in samenwerking met LHBT-ers uit bi-culturele kringen.6 Overigens staat ook in religieuze en niet-westerse etnische kringen de meerderheid neutraal tot positief tegenover het idee dat lhbt’s hun leven zo moeten kunnen inrichten zoals zij dat zelf willen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat niet de slachtoffers maar de daders hun wijk/stad dienen te verlaten? Zo ja, op welke wijze wordt dit bedreigde stel geholpen?

In het Nationaal actieplan tegen discriminatie7 wordt ingegaan op de (preventieve en repressieve) maatregelen die het kabinet neemt tegen discriminatie, waaronder ook homofoob/discriminatoir geweld. In bijlage II van het actieplan wordt ingegaan op de acties die het kabinet neemt met betrekking tot discriminatie van LHBT-ers.
In het onderhavige geval is er door de politie niet afgeraden om aangifte te doen. Zoals gezegd heeft de wijkagent met één van de slachtoffers gesproken over de mogelijkheden om aangifte te doen en het belang hiervan benadrukt. Een aangifte van discriminatie dient volgens de Aanwijzing Discriminatie altijd opgenomen te worden. De politie werkt aan het verbeteren van het aangifteproces via opleiding van intake- en servicemedewerkers. Voor zowel deskundigheidsbevordering ten aanzien van dergelijke zaken als voor het verbeteren van de opsporing en vervolging op dit terrein wordt met ketenpartners een convenant en tevens een vernieuwd reactieprotocol opgesteld.

Vraag 6

Welke maatregelen bent u voornemens te treffen om ervoor te zorgen dat de politie mensen niet afraadt aangifte te doen en dat wordt ingezet op zware repressie van homofoob geweld, snelrecht en huis- en wijkuitzettingen van het tuig?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Deelt u de zorgen, van meer dan 70% van de bevolking,3 dat de samenleving structureel ontwricht raakt als gevolg van het wanbeleid op het gebied van immigratie/integratie? Kunt u uw visie geven op deze zorgelijke ontwikkeling?

De stelling waaraan wordt gerefereerd bevat geen oordeel over het gevoerde beleid, maar vraagt naar de verwachte tendens inzake spanningen tussen autochtonen en mensen van buitenlandse herkomst. Het kabinet heeft aandacht voor deze spanningen en voert een beleid om deze te verminderen door enerzijds preventieve maatregelen en dialoog en anderzijds (strafrechtelijke) handhaving, daar waar grenzen worden overschreden.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Japanners per 1 oktober 2016 niet langer vrij op de arbeidsmarkt»?1

Ja

Vraag 2

Wat is de inhoud van de «interpretatieve verklaring» bij het Nederlands-Zwitsers tractaat? Wat zijn hiervan de beleidsmatige implicaties?

Op 24 december 2014 heeft de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State geoordeeld dat op grond van de meestbegunstigingsclausule in het Handels- en Scheepvaartverdrag met Japan en het Nederlands-Zwitsers Tractaat, Japanners moesten worden behandeld als Zwitsers die vrij zijn op de Nederlandse arbeidsmarkt.
De verklaring van Nederland en Zwitserland over het Nederlands-Zwitsers Tractaat legt de overeenstemming van beide verdragspartijen vast ten aanzien van de interpretatie en toepassing van bepalingen inzake arbeid, vestiging en verblijf in het Tractaat. In de verklaring is aangegeven dat toelating, verblijf, vestiging en het verrichten van arbeid op basis van het Tractaat onderworpen is aan de betreffende nationale regelgeving van beide landen. De verklaring verduidelijkt wat steeds het standpunt van beide verdragspartijen is geweest.
Gevolg is dat voor Japanse werknemers de nationale regelgeving geldt en een tewerkstellingsvergunning is vereist wanneer zij in Nederland willen werken. Hierbij wordt rekening gehouden met een redelijke overgangstermijn (zie antwoord op vraag2.

Vraag 3

Kunt u uiteenzetten wat er precies gaat veranderen voor Japanners die in Nederland werken of op het punt staan dat te gaan doen? Kunt u aangeven wat er juridisch is aangepast om de verplichting van tewerkstellingsvergunningen voor Japanners te bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

Er zal een redelijke overgangstermijn toegepast worden voordat voor Japanse werknemers een tewerkstellingsvergunning geëist zal worden om in Nederland te werken. Eerder is in de berichtgeving gemeld dat tot 1 oktober 2016 een overgangstermijn zal gelden. Vanwege verschillende signalen vanuit het bedrijfsleven dat de overgangstermijn aan de korte kant was, is besloten de overgangstermijn te verlengen tot 1 januari 2017. Hierdoor geven we Japanse bedrijven en onderdanen meer tijd om op komende veranderingen te anticiperen.
Voor de praktijk betekent het dat Japanse werknemers die nu in Nederland werken zonder tewerkstellingsvergunning dit kunnen blijven doen zo lang hun verblijfsvergunning geldig is. Aanvragen voor een (nieuwe) vergunning, ontvangen op of na 1 januari, worden beoordeeld volgens het algemeen geldende beleid van de Wet arbeid vreemdelingen.

Vraag 4

Wat was de reden om de interpretatieve verklaring op te stellen?

Aanleiding voor de verklaring vormde de uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State van 24 december 2014. In die uitspraak oordeelt de Afdeling dat de toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt voor Zwitserse onderdanen vrij is. Op grond van de meestbegunstigingsclausule in het Handels- en Scheepvaartverdrag met Japan hebben, volgens de Afdeling, ook Japanse onderdanen dit recht. Nederland en Zwitserland hebben evenwel nooit bedoeld dat het Nederlands-Zwitsers Tractaat vrije toegang tot de arbeidsmarkten van beide landen toestaat. Dit is met de verklaring rechtgezet.

Vraag 5

Waarom acht u het wenselijk dat voor Japanners die in Nederland willen komen werken weer een tewerkstellingsvergunning is vereist? Heeft u aanwijzingen dat er problemen bestaan met Japanners op de Nederlandse arbeidsmarkt?

Zoals hiervoor al is aangegeven is het nooit de bedoeling van Nederland en Zwitserland geweest om de bepalingen inzake toelating, verblijf, vestiging en het verrichten van arbeid zelfstandige betekenis te geven. Vanwege de meestbegunstigingsclausules in bilaterale handels- en vriendschapsverdragen van het Koninkrijk kunnen mogelijk ook onderdanen van andere landen waarmee Nederland een dergelijk verdrag heeft gesloten dezelfde rechten claimen.
Het aantal Japanners dat in 2015 als werknemer naar Nederland kwam was 416 tegenover 424 in 2014. Er is onder Japanse werknemers wel een verschuiving te zien van kennismigranten naar arbeidsmigranten. In 2014 zijn er 322 verblijfsvergunningen aan Japanse kennismigranten verstrekt tegenover 224 in 2015. Voor Japanse arbeidsmigranten waren dat er 26 in 2014 en 155 in 2015.

Vraag 6

Heeft u sociale partners en sectoren waarin veel Japanners werkzaam zijn in het afstemmen van de wenselijkheid van een tewerkstellingsvergunningsverplichting voor Japanners? Zo nee, waarom niet?

Sociale partners zijn niet betrokken bij de afstemming van het beleid dat de situatie herstelt zoals dat gold voor 24 december 2014 voor de tewerkstellingsvergunning van Japanse werknemers. Zoals de cijfers laten zien, is ook niet de verwachting dat er in de praktijk veel verandert omtrent de tewerkstelling van Japanse werknemers in Nederland. Met de overgangstermijn tot 1 januari 2017 kunnen werkgevers en Japanse werknemers zich voorbereiden op de nieuwe situatie.

Vraag 7

Wat zijn de gevolgen van de interpretatieve verklaring voor het convenant met de Aziatische horecasector?

Werkgevers van Japanse werknemers kunnen na afloop van de overgangstermijn op 1 januari 2017 gebruik maken van de regeling die wordt ingevoerd ten behoeve van de Aziatische koks. Voor de inhoud van de regeling verwijs ik naar mijn brief van 1 juli jl. (29 861, nr. 44.).

Vraag 8

Waarom heeft u de Kamer niet geïnformeerd over (het voornemen tot) het overeenkomen van de interpretatieve verklaring bij het Nederlands-Zwitsers Tractaat, met gevolgen voor de mogelijkheden voor Japanners om in Nederland te werken?

Zoals hiervoor al is aangegeven verduidelijkt de verklaring de interpretatie en toepassing van het verdrag door beide landen en is gepubliceerd in het Tractatenblad (Trb. 2016, 81).
Gezien de geringe gevolgen die de vrijstelling van de tewerkstellingsvergunningplicht voor Japanners heeft gebracht, is niet de verwachting dat het veel invloed heeft op de tewerkstelling van Japanse werknemers noch op de Nederlandse arbeidsmarkt.

Vraag 9

Kunt u deze vragen beantwoorden voorafgaand aan het nog te plannen plenaire debat naar aanleiding van het verslag van het Algemeen overleg (VAO) Arbeidsmarktbeleid van 9 juni 2016?

Ik heb de vragen zo snel als mogelijk beantwoord.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat Turkije 52 Syrische vluchtelingen met een Duits visum niet laat uitreizen?1 Is dit waar en wat is daarop uw reactie?

Ja, ik ben bekend met het bericht. Kortheidshalve verwijs ik u naar de geannoteerde agenda van de informele JBZ-Raad2 waar ik op deze kwestie ben ingegaan zoals door uw Kamer verzocht in de Regeling van werkzaamheden van 22 juni jl.

Vraag 2

Kunt u bij uw Duitse en Turkse collega’s nagaan wat de reden was voor het niet verstrekken van een uitreisvisum?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Wat gaat er nu gebeuren met deze vluchtelingen met Duits visum die niet mogen uitreizen?

Vooralsnog blijven deze personen en hun gezin in Turkije. Duitsland en Turkije voeren hierover bilaterale gesprekken.

Vraag 4

Kunt u, zonder tot de persoon herleidbare gegevens te verstrekken, inzicht bieden in het type personen dat de uitreis geweigerd is? Waren dit bijvoorbeeld ingenieurs, artsen of geschoolde werknemers?

Nee, ik beschik niet over dergelijke gedetailleerde gegevens over de Duitse zaken. Hoe dan ook, in alle contacten tussen de EU en Turkije wordt benadrukt dat het opleidingsniveau van hervestigingskandidaten geen rol mag spelen in de uiteindelijke beslissing die tot hervestiging kan leiden.

Vraag 5

Hoeveel inreisvisa aan Syrische vluchtelingen in Turkije zijn reeds door Europa verstrekt? Kunt u ook van hen – geanonimiseerd – opleidingsniveau en medische status verstrekken?

In de periode 4 april tot 27 juni jl. zijn op basis van de EU-Turkije Verklaring 796 Syrische vluchtelingen vanuit Turkije naar de EU hervestigd. EU lidstaten hebben daarnaast al ingestemd met de hervestiging van ca. 370 Syrische vluchtelingen. De hervestiging van deze groep moet nog plaatsvinden. Het is niet mogelijk om een overzicht met de verzochte gegevens te overhandigen. Deze worden niet zodanig centraal geregistreerd.

Vraag 6

Hoeveel inreisvisa heeft Nederland reeds verstrekt in het kader van de Turkijedeal? Kunt u ook van hen – geanonimiseerd – opleidingsniveau en medische status verstrekken?

In de periode 4 april tot 27 juni jl. zijn op basis van de EU-Turkije Verklaring 52 Syrische vluchtelingen vanuit Turkije naar Nederland hervestigd. Nederland heeft daarnaast reeds ingestemd met de hervestiging van ca. 130 Syrische vluchtelingen. De selectie vindt mede plaats op grond van de UNHCR hervestigingscategorieën, waar medische zaken onderdeel van uitmaken. Tot nu toe is bij de hervestigde en geselecteerde Syrische vluchtelingen sprake van een uiteenlopend opleidingsniveau en is ook sprake van medische omstandigheden.

Vraag 7

Hoeveel Syrische vluchtelingen uit Turkije gaat Nederland in totaal opnemen? In welk tijdspad zal dit plaatsvinden? Indien nog niet duidelijk, wat is de inzet van het kabinet op dit punt?

In het kader van de EU-Turkije verklaring is afgesproken dat de EU tot maximaal 72.000 Syrische vluchtelingen zal hervestigen vanuit Turkije. Nederland zal op basis daarvan de komende jaren circa 4.000 Syrische vluchtelingen hervestigen. In dat verband worden voorbereidingen getroffen om elke maand een groep van circa 100 Syrische vluchtelingen vanuit Turkije te hervestigen. Eerste Nederlandse selectiemissies hebben in dit verband al plaatsgevonden.
Hierbij wordt wel opgemerkt dat dit mede afhankelijk is van de wijze waarop de toestroom naar de EU en in het bijzonder Nederland zich de rest van het jaar ontwikkelt en de afspraken tussen de EU en Turkije verder worden uitgevoerd.

Vraag 8

Op basis van welke criteria worden Syrische vluchtelingen die vanuit Turkije naar de Europese Unie mogen komen geselecteerd?

Hervestiging vanuit Turkije in dit kader vindt plaats op basis van gestandaardiseerde werkmethoden (Standard Operating Procedures). De door UNHCR opgestelde en wereldwijd gehanteerde criteria voor hervestiging maken hier onderdeel van uit, evenals de toets of iemand op grond van het in een lidstaat geldende nationale asielbeleid in aanmerking komt voor internationale bescherming.

Vraag 9

Deelt u de mening dat het niet de bedoeling is dat er slechts laaggeschoolde vluchtelingen of vluchtelingen in een medische noodsituatie naar de Europese Unie komen? 2 Zo nee, waarom niet? Hoe zijn hierover de meningen van de verschillende lidstaten en hoe gaan hierover de onderhandelingen met Turkije?

Deze mening deel ik. Zoals ik ook in de geannoteerde agenda van de informele JBZ-Raad en hierboven (vraag 4) heb aangegeven wordt in alle contacten tussen de EU en Turkije over en weer benadrukt dat de EU en Turkije niet mogen selecteren op basis van het opleidingsniveau van hervestigingskandidaten. Daarnaast is het uitgangspunt van de bovengenoemde werkmethoden, die de Lidstaten, UNHCR en de Turkse autoriteiten volgen, dat de groep personen die wordt hervestigd, op een gebalanceerde manier is samengesteld en dus bijvoorbeeld niet uitsluitend bestaat uit personen met een ernstige medische problematiek. Deze uitgangspunten worden door alle lidstaten en de Europese Commissie gedeeld. Dit is ook de inzet in de onderhandelingen met Turkije over nieuwe gestandaardiseerde werkmethoden die worden opgesteld ter voorbereiding op een mogelijke inwerkingtreding van het vrijwillige humanitaire toelatingsprogramma (VHAS), zoals op 15 december 2015 door de Commissie aanbevolen.4

Vraag 1

Bent u bekend met de enquête onder 800 politieagenten in Europa over de screening van asielzoekers?1

Ja

Vraag 2

Aangezien u eerder de Kamer informeerde over het V&J-Inspectierapport d.d. 11 november 2015, onderschrijft u dan dus ook de door de politieagenten gesignaleerde gebreken in de screening van de binnengekomen asielzoekers in 2015?2 Bent u inmiddels in gesprek geweest met de politie over de uitkomst van deze enquête?

De Kamer is in 2015 geïnformeerd over de verhoogde instroom van asielzoekers.4 Hierbij heb ik stilgestaan bij het feit dat de sterk verhoogde instroom een zware belasting voor het proces van registratie van de asielzoekers door de politie betekent. Ik heb de Kamer destijds geïnformeerd over de onwenselijke situatie, waarbij een gedeelte van de asielzoekers die met de verhoogde instroom binnenkwamen zonder registratie moesten worden opgevangen en waarbij sprake was van een achterstand in de identificatie en registratie bij de politie.
Ook heb ik aangegeven dat er in alle gevallen een startregistratie is uitgevoerd en dat de politie stappen heeft gezet om de achterstand zo snel mogelijk in te lopen. De achterstand is onder meer ingelopen doordat er door heel Nederland extra locaties geopend werden waar asielzoekers zijn geïdentificeerd door de politie. Daarbij is met de politie afgesproken dat flexibel extra capaciteit kon worden ingezet. De achterstand is vervolgens in november 2015 weggewerkt.
Voor de genomen maatregelen ten aanzien van deze groep verwijs ik u naar het antwoord op vraag 5 en 6 en de beleidsreactie op het rapport van de Inspectie dat op 18 mei naar de Tweede Kamer is verzonden (Kamerstuk 19 637, nr. 2187).

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat deze gebreken van toepassing zijn (geweest) op (een deel van) de circa 58.000 eerste asielaanvragen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Aangezien u op 26 mei jl. tijdens een algemeen overleg aangaf dat in 2015 slechts een «basale intake» heeft plaatsgevonden3, zijn dan nu wel de in 2016 aanscherpte controles (de check van bagage, telefoons en documenten ter identificatie) op alle in 2015 binnenkomen 58.000 mensen toegepast in de zin dat de daadwerkelijke personalia zijn verzameld, biometrische gegevens zijn opgeslagen en telefoons of andere informatiedragers zijn uitgelezen? Zo nee, waarom niet en bij hoeveel niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Zijn alle gegevens inmiddels uitgewisseld tussen de verschillende diensten zoals de politie (Afdeling Vreemdelingen Identificatie Mensenhandel), Immigratie- en Naturalisatiedienst, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding, Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel, en inlichtingen- en veiligheidsdiensten? Zijn alle gegevens beoordeeld? Zo ja, tot welke informatie heeft dat geleid en hoe is daarop geacteerd? Zo nee, waarom niet?

Zoals ik u heb bericht in mijn brief van 18 mei jl. heeft de politie de gehele asielinstroom uit 2015, begin 2016 algemeen en ook nog gericht (op basis van relevante criteria) gecontroleerd op mogelijke gevaren voor de nationale veiligheid. Alle namen die in de ID-straten zijn geregistreerd zijn tegen de informatie in de (contraterrorisme)
politiesystemen aangehouden. Hier zijn geen bijzonderheden uit naar voren gekomen. Hoewel de Nederlandse overheid zeer alert is op signalen, kan misbruik van de Nederlandse asielprocedure nooit volledig worden uitgesloten.

Vraag 6

Welke risico’s heeft deze beperkte intake en registratie met zich meegebracht volgens u ten opzichte van de in 2016 ingevoerde aanscherpte controles op binnenkomst in Nederland?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Kunt u aangeven ten aanzien van deze 58.000 personen, waar al deze mensen nu verblijven in Nederland? Heeft u zicht op de verblijfsplaats van een ieder van hen en voorts op hun status in de asielprocedure? Zo nee, van hoeveel dan niet en waarom niet?

Hierbij wil ik nogmaals opmerken dat de ruim 58.000 vreemdelingen die in 2015 in Nederland tot de asielinstroom behoorden, allen zijn geregistreerd. Vanuit het identificatie- en registratieproces hebben zij een uniek v-nummer ontvangen en stroomden vervolgens de asielprocedure in. Tijdens de behandeling van de asielaanvraag hebben COA en IND inzage in de locatie waar deze asielzoekers zijn opgevangen en in welke fase van het asielproces de aanvraag zich bevindt. Dit geldt ook voor het vervolg van het asielproces: het vertrekproces en de eerste verblijfplaats van een vergunninghouder na verhuizing uit de COA-opvang. Tijdens het asielproces zijn asielzoekers vrij om te gaan en te staan waar ze willen. Men kan er voor kiezen om op eigen initiatief de opvang te verlaten en te vertrekken. Dit kan ook gebeuren zonder opgaaf van nieuwe verblijfplaats (binnen of buiten Nederland). De uitvoerende organisaties in de vreemdelingenketen registreren dit als een «vertrek zonder toezicht».
Het is niet eenvoudig in beeld te brengen van hoeveel van de ruim 58.000 asielzoekers in de systemen van de vreemdelingenketen een verblijfplaats in Nederland bekend is omdat deze groep niet als een groep wordt gevolgd (cohortbenadering). Wel is het aantal asielzoekers geregistreerd dat in 2015 zonder toezicht uit de opvang is vertrokken. Dat waren er 4.730. Dit zijn niet noodzakelijkerwijs asielzoekers die tot de ruim 58.000 behoorden. Zij kunnen ook eerder dan 1 januari 2015 zijn ingestroomd. In 2014 ging het om 3.830 asielzoekers die zonder toezicht uit de opvang vertrokken.

Vraag 8

Kunt u deze vragen ieder afzonderlijk en vóór het Algemeen overleg JBZ-raad (onderwerpen op het terrein van migratie- en vreemdelingenbeleid) op 6 juli aanstaande beantwoorden?

Ja

Vraag 1

Hoeveel aanvragen voor een speciale buitenschuld vergunning voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV’s) zijn er sinds de herijking van het AMV-beleid in 2013 ambtshalve verstrekt?

Sinds de herijking van het amv-beleid zijn er circa 10 aanvragen voor een verblijfsvergunning op grond van het buitenschuldbeleid voor amv’s ingediend. Deze zijn alle afgewezen. Ook zijn er geen ambtshalve vergunningen verstrekt op grond van het buitenschuldbeleid. De reden hiervoor wordt niet in het geautomatiseerde systeem van de IND geregistreerd. Gedurende het vertrekproces heeft de DT&V altijd oog voor bijzondere omstandigheden, zoals buitenschuld. Het specifieke buitenschuldbeleid is bedoeld voor uitzonderlijke gevallen. Ook in het geval van een minderjarige geldt immers dat wie terug wil ook terug kan, zolang er een vorm van adequate opvang bestaat. Het streven blijft om een uitgeprocedeerde amv in eerste instantie te herenigen met de ouders of andere familieleden in het land van herkomst. Dit wordt, in beginsel, altijd geacht in het belang van het kind te zijn.
Slechts wanneer opvang door ouders of familie niet adequaat of mogelijk blijkt, wordt naar andere mogelijkheden van adequate opvang gezocht, bijvoorbeeld door opvang in opvanghuizen. Bij het realiseren van de terugkeer en het bepalen van de mate van ondersteuning daarbij, wordt rekening gehouden met de individuele situatie en de leeftijd van de minderjarige. Van amv’s van 15 jaar en ouder wordt een hogere mate van initiatief verwacht dan van amv’s jonger dan 15 jaar. Hiermee is een vangnet voor amv’s jonger dan 15 jaar gecreëerd die niet in aanmerking komen voor asielbescherming, maar voor wie terugkeer onmogelijk blijkt, terwijl zij wel actief aan de terugkeer werken.

Vraag 2

Hoeveel aanvragen voor een speciale buitenschuld vergunning voor AMV’s zijn er sinds de herijking van het AMV-beleid in 2013 ingediend? Hoeveel zijn daarvan afgewezen en waarom?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Hoe wordt gezocht naar een duurzame oplossing voor AMV’s die niet in aanmerking komen voor een vergunning maar ook het land niet kunnen verlaten? Op welke manier worden daarbij de belangen van het kind meegewogen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Hoe wordt gewerkt aan een toekomstperspectief voor AMV’s? Op welke manier worden daarbij de belangen van het kind meegewogen?

Kinderen vormen een kwetsbare doelgroep in het Nederlandse vreemdelingenbeleid en verdienen bijzondere aandacht. De herijking van het amv beleid is er op gericht om zo snel mogelijk duidelijkheid te bieden aan de amv.
Eerder duidelijkheid over het verblijfsperspectief en snelle terugkeer naar het land van herkomst, wanneer bescherming niet aan de orde is, is in het belang van het kind en daarmee uiteraard ook in het belang van de ontwikkeling van het kind.
Daarnaast is met ingang van 1 januari 2016 het nieuwe opvangmodel in werking getreden. Kleinschaligheid staat hierin voorop waarmee verder invulling wordt gegeven aan het belang van het kind. Amv’s tot en met 14 jaar worden in het nieuwe model opgevangen in opvanggezinnen onder verantwoordelijkheid van Nidos. In de begeleiding van amv’s wordt rekening gehouden met hun perspectief: integratie als er een vergunning is verleend of terugkeer als de aanvraag is afgewezen. In het nieuwe model worden amv’s die een verblijfsvergunning hebben gekregen door Nidos in gezinsverband geplaatst om vanuit deze context aan hun inburgering te werken. Als er geen opvanggezin beschikbaar is voor een amv met verblijfsvergunning, vangt Nidos hen in kleinschalige woonvoorzieningen op. Kleinschaligheid is een belangrijke voorwaarde bij begeleiding naar een zelfstandige positie in de Nederlandse maatschappij. De amv’s die in Nederland mogen blijven, verblijven dus niet langer in de opvang bij amv’s in procedure of voor wie de aanvraag is afgewezen. Hiermee beoog ik meer duidelijkheid en eenduidigheid te creëren over het toekomstperspectief van amv’s voor hen zelf en hun omgeving.

Vraag 5

Komt er een evaluatie van het herijkte AMV-beleid? Zo ja, wanneer valt dit te verwachten? Zo nee, waarom niet?

De verschillende onderdelen van de herijking van het amv-beleid worden gemonitord. Indien uit de monitoring zou blijken dat een evaluatie nodig is, zal ik deze uitvoeren.

Vraag 6

Op welke manier zorgt u ervoor dat de herziene Dublin Verordening in lijn is met het VN-Kinderrechtenverdrag en de rechten van AMV’s? Hoe staan de andere lidstaten in dit herzieningsproces met betrekking tot de rechten van AMV’s?

Het voorstel tot aanpassing van de Dublin-verordening is opgesteld door de Europese Commissie. In het voorstel heeft de Europese Commissie expliciet opgenomen dat overeenkomstig het Verdrag van de Verenigde Naties van 1989 inzake de rechten van het kind en het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, voor de lidstaten bij de toepassing van deze verordening het belang van het kind voorop dient te staan. Ik onderschrijf dit uitgangspunt. Dit wil overigens niet zeggen dat het asielverzoek van een minderjarige asielzoeker moet worden behandeld door de lidstaat die zijn voorkeur heeft. Wel betekent dit bijvoorbeeld dat wordt ingezet op snelle Dublinprocedures, zodat de minderjarige zo snel mogelijk duidelijkheid wordt gegeven over welke lidstaat zijn asielverzoek gaat behandelen. Ik kan nog geen uitspraken doen over hoe andere lidstaten staan in dit herzieningsproces met betrekking tot de rechten van minderjarigen. Daarvoor is het nog te vroeg omdat de experts uit de lidstaten nu het voorstel artikel per artikel doornemen.

Vraag 7

Wanneer verwacht u met het verbeterplan voor de beschermde opvang van AMV’s te komen? Wat gebeurd er in de tussentijd met de AMV’s die nu in de opvang zitten die als onvoldoende is beoordeeld door de inspecties Jeugdzorg en Veiligheid en Justitie?

Het COA is voortvarend aan de slag gegaan met het verbeterplan en heeft dit in april al voorgelegd aan de Inspecties. De Inspecties hebben aangegeven dat het verbeterplan aansluit bij de nodige geconstateerde verbetermaatregelen. Daarbij hebben de Inspecties aangegeven dat het verbeterplan voldoende volledig, realistisch en ambitieus is. Het is gelet op de benodigde afstemming van de brief helaas niet gelukt uw Kamer voor het zomerreces te informeren over de doorgevoerde maatregelen. Ik zal u de brief zo spoedig mogelijk, uiterlijk voor het einde van het zomerreces, doen toekomen.

Vraag 8

Is het mogelijk om de procedure van AMV’s die een grote kans op een vergunning hebben te wijzigen zodat zij niet eerst in een opvanglocatie van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) worden geplaatst en daarna weer moeten verhuizen naar een locatie van stichting Nidos? Zo nee, waarom niet?

De Centrale Ontvangst Locatie (COL) en de Procesopvang Locatie (POL) van het COA zijn belangrijke onderdelen van de verbeterde asielprocedure. De COL is bedoeld om de asielzoekers zo snel mogelijk te registreren en te identificeren. Dit is ook van belang in het kader van vaststellen of er sprake is van een amv en waar deze vandaan komt. De opvang van amv’s in een (specifiek voor amv’s ingerichte) POL is van belang omdat tijdens die eerste periode de activiteiten in de rust- en voorbereidingstermijn en tijdens de algemene asielprocedure efficiënt georganiseerd kunnen worden. Ook bevinden deze opvang locaties voor amv’s zich in de buurt van het aanmeldcentrum waar de asielaanvraag wordt behandeld zodat de reistijd voor de minderjarige naar het aanmeldcentrum, ten behoeve van deze behandeling, beperkt is. Daarnaast kunnen tijdens die periode zowel de mentor als de voogd zich een goed beeld vormen van de competenties en het ontwikkelingsperspectief van de jongere. Amv’s jonger dan 15 worden in het kader van het nieuwe opvangmodel op dit moment al direct in gezinsverband (pleeggezin) geplaatst en komen niet in de POL terecht.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht over de arrestaties van mogelijke mensenhandelaren door de Spaanse politie?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u de berichtgeving bevestigen, waaruit blijkt dat twee jonge kinderen die bij de arrestaties aangehouden zijn, eerder uit het asielzoekerscentrum in Ter Apel zijn verdwenen? Wat gaat er, indien deze berichtgeving juist blijkt te zijn, gebeuren met deze jongeren, welke invloed zal dit hebben op hun asielprocedure in het kader van de Dublinregelgeving en welke stappen zullen worden ondernomen teneinde herhaling bij deze kinderen te voorkomen?

Omwille van de privacy en de veiligheid van de jongeren ga ik niet in op de individuele omstandigheden in deze zaak. Ik kan daarom niet ingaan op de huidige verblijfsrechtelijke procedures van deze jongeren, noch kan ik iets zeggen over hun huidige verblijfplaats en eventuele getroffen beschermingsmaatregelen. In zijn algemeenheid kan ik wel aangeven dat buitenlandse slachtoffers van mensenhandel aanspraak kunnen maken op de verblijfsregeling mensenhandel. De aanpak van mensenhandel is er onder meer op gericht om slachtoffers van mensenhandel te beschermen door hen uit de onveilige situatie te halen en adequate zorg te bieden. Onder andere het project Nationaal Verwijsmechanisme Mensenhandel is hierop gericht.

Vraag 3

Hoe verhoudt de arrestatie van de man en vrouw, die vermoedelijk onderdeel uitmaken van een internationaal netwerk van mensenhandelaren, zich tot de verdwijningen van grotere groepen kinderen uit Nederlandse asielzoekerscentra? Bestaan er vermoedens dat dit netwerk ook verantwoordelijk is voor eerdere verdwijningen van jongeren?

Er zijn geen signalen of vermoedens dat er een samenhang is tussen deze zaak en andere vermissingen van kinderen uit asielzoekerscentra. In zijn algemeenheid kan ik zeggen dat de aanpak van mensenhandel en mensensmokkel een prioriteit is van Nederland en voortdurend de aandacht heeft van de opsporingsdiensten.

Vraag 4

Op welke manier zet de Nederlandse politie zich momenteel in deze kwetsbare kinderen op te sporen en wat gebeurt er teneinde te voorkomen dat deze kinderen slachtoffer worden van een van de vier kinderhandel- en uitbuiting netwerken die actief zijn in Nederland?

Voor de beantwoording van vraag 4 en 5 verwijs ik naar het antwoord op vraag 7 van het lid Volp (PvdA), ingezonden 24 juni 2016 (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2015–2016, nr. 3368).

Vraag 5

Is er op dit punt samenwerking met Europese politie instanties? Zo ja, hoe verloopt deze samenwerking en welke stappen zijn onlangs ondernomen om de informatie overdracht te versterken, naar aanleiding van berichten over internationale mensenhandelnetwerken? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Kent u het bericht «regering Eritrea schendt al 25 jaar mensenrechten»?1

Ja

Vraag 2

Heeft u kennisgenomen van het rapport van de VN Onderzoekscommissie?

Ja

Vraag 3

Onderschrijft u de aanbeveling aan de Veiligheidsraad om het Internationaal Strafhof in te schakelen?

Nederland is van mening dat waar grove mensenrechtenschendingen zijn gepleegd, de verantwoordelijken daarvoor moeten worden vervolgd en de slachtoffers genoegdoening moeten krijgen. De vaststelling of in juridische zin sprake is van misdaden tegen de menselijkheid is voorbehouden aan de rechter. Er zijn verschillende oplossingen om te komen tot vervolging van internationale misdrijven. Nationale overheden zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor vervolging van internationale misdrijven en er zijn ook regionale oplossingen denkbaar. Wanneer vervolging op nationaal of regionaal niveau uitblijft, dan is het Strafhof de aangewezen optie. Aangezien Eritrea geen partij is bij het Statuut van Rome kan dat alleen door een doorverwijzing van de VN Veiligheidsraad.

Vraag 4

Bent u van mening dat de ontwikkelingsrelatie met Eritrea, zoals opname in de landenlijst van het Dutch Good Growth Fund (DGGF), ongewijzigd kan blijven, gezien de mensenrechtensituatie en het ontbreken van economische initiatieven zonder banden met de overheid?

Een aanhoudend isolement van Eritrea is in niemands belang en tevens tegenstrijdig aan het advies van de Commission of Inquiry om engagement te zoeken. In dat licht staat het DGGF open voor Eritrea. In de toewijzing van het DGGF is Nederland strikt en wordt financiering vraaggestuurd verstrekt aan Nederlandse en lokale bedrijven, buiten de overheid om. Voor het DGGF geldt dat mensenrechten een vast onderdeel zijn van de IMVO beoordeling, gebaseerd op de OESO richtlijnen en de IFC Performance Standards.

Vraag 5

Bent u van mening dat het ontwikkelingshulppakket van de EU, ter hoogte van € 200 miljoen, doorgang kan vinden, gezien de mensenrechtensituatie en het ontbreken van economische initiatieven zonder banden met de overheid?

Gezien de mensenrechtensituatie en het ontbreken van sociaaleconomisch perspectief, acht het kabinet het wenselijk dat de EU de bevolking van Eritrea ondersteunt, zonder daarbij de eigen normen en waarden uit het oog te verliezen. Het bredere kader voor deze steun tot 2020 is vastgelegd in het EU-meerjarenprogramma voor Eritrea met een indicatieve omvang van EUR 200 mln. Het EOF (Europees Ontwikkelingsfonds) comité heeft hier op 17 november jl. unaniem mee ingestemd. Uw Kamer is in het verslag van de Raad Buitenlandse Zaken van 16 november jl. geïnformeerd over de Nederlandse inzet om het programma te gebruiken om verbeteringen op mensenrechtengebied en sociaaleconomische ontwikkeling te stimuleren. Directe steun aan de overheid is niet aan de orde. Op voorstel van Nederland is een aantal resultaatgebieden vastgesteld waarop Eritrea vooruitgang moet laten zien. Die vooruitgang zal sterk meewegen wanneer in een volgend stadium concrete projectvoorstellen ter goedkeuring worden voorgelegd aan de lidstaten. Nederland volgt de uitvoering kritisch.

Vraag 6

Bent u op de hoogte van berichten dat Eritreeërs die naar Soedan vluchten, worden opgepakt en teruggestuurd?2

Ja

Vraag 7

Deelt u de mening dat dit refoulement is en dat het Nederlandse en Europese beleid er op gericht moet zijn om dit te voorkomen?

Indien er sprake is van willekeurige terugzending van vluchtelingen, kan van verboden refoulement worden gesproken, als bedoeld in artikel 33 van het Verdrag betreffende de Status van Vluchtelingen, waarbij Soedan partij is. Het Nederlandse en Europese beleid is erop gericht om naleving van het verdrag te bevorderen en de rol van UNHCR als hoeder hiervan te versterken. UNHCR staat inmiddels ook in nauw contact hierover met de Sudanese autoriteiten.

Vraag 8

Is het Steering Committee van het Khartoum-proces deze maand bijeengekomen? Kunt u de Kamer verslag doen van deze bijeenkomst?

Er was geen bijeenkomst van de stuurgroep in mei 2016. Wel heeft op 24 en 25 mei jl. in Khartoem een informele thematische expertbijeenkomst plaatsgehad over mensensmokkel, waarbij de focus lag op de opsporing en vervolging van criminele organisaties die betrokken zijn bij mensensmokkel. Nederland heeft aan deze bijeenkomst deelgenomen.

Vraag 9

Met welke landen worden binnen het Khartoum-proces afspraken gemaakt? Wat is de aard van de afspraken?

Sinds het najaar van 2014 bestaat het «EU-Horn of Africa Migration Route Initiative», ook wel het Khartoum-proces genoemd. Deelnemende landen zijn Djibouti, Egypte, Ethiopië, Eritrea, Kenia, Libië, Somalië, Zuid Soedan, Soedan, Tunesië en EU landen. De Stuurgroep van het Khartoum-proces bestaat op dit moment uit Italië, Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Malta, Egypte, Eritrea, Ethiopia, Zuid Soedan, Soedan, de Europese Commissie, de Europese Dienst voor Extern Optreden en de Afrikaanse Unie Commissie. Het Khartoum-proces is een migratiedialoog die samenwerking moet bevorderen op het gebied van migratie, te starten met activiteiten om mensensmokkel en- handel effectiever aan te pakken. Er is geen fonds gekoppeld aan het Khartoum-proces, maar landen kunnen voorstellen indienen bij het EU Trust Fund voor Afrika. Er is een aantal lopende EU-gefinancierde programma’s die tot doel hebben samenwerking in de Hoorn van Afrika te versterken bij de aanpak van mensensmokkel en -handel. De voortgang en ervaringen van deze programma’s worden besproken tijdens de Khartoum-proces bijeenkomsten. De bijeenkomsten van het Khartoum-proces bevinden zich nog in de fase van dialoog en verkenning voor een versterkte aanpak van mensensmokkel- handel. Er worden geen bindende afspraken gemaakt.

Vraag 10

Deelt u de mening dat er geen sprake kan zijn van technische of materiële assistentie aan de grensbewaking van Soedan, zolang het land zich schuldig maakt aan refoulement?

Sudan heeft assistentie nodig om een goed grensbewakingsbeleid te voeren. Hierbij is ook aandacht nodig voor de internationale verplichtingen van Sudan met betrekking tot non-refoulement. De Duitse ontwikkelingsorganisatie GIZ zal met financiering uit het EU Trust Fund een regionaal migratiemanagementprogramma uitvoeren in de Hoorn van Afrika, o.a. in Sudan. Doel van dit programma is het tegengaan van illegale migratie, met inbegrip van mensensmokkel en -handel. Het programmadocument bevat voorstellen om grensbewakingsautoriteiten te steunen met technische assistentie en relevante apparatuur. Het risico van misbruik van de te leveren apparatuur voor repressieve doeleinden wordt in het projectdocument van GIZ beschreven en GIZ heeft waarborgen ingebouwd om misbruik tegen te gaan. Het is van belang dat zowel GIZ als de Europese Commissie de voortgang van dit project nauwgezet volgen. Nederland zal hiertoe via betrokkenheid bij het EUTF ook op toezien en zich eveneens inzetten voor een terughoudend gebruik van EU ODA-middelen voor grensbewaking in dit kader.

Vraag 11

Deelt u de mening dat er geen sprake kan zijn van assistentie in enigerlei vorm aan Eritrea, zolang het land op deze systematische en grootschalige wijze de mensenrechten schendt?

Vanwege de grootschalige mensenrechtenschendingen werkt Nederland niet samen met de overheid van Eritrea. Tegelijkertijd is dit niet het moment om de bevolking van Eritrea de rug toe te keren. Ik wijs erop dat het mensenrechtenrapport van de Commission of Inquiry naast haar kritiek op de situatie in Eritrea de VN-lidstaten ook expliciet oproept om het engagement met Eritrea juist te versterken, met als doel het land te helpen om de mensenrechtensituatie te verbeteren en om via bilaterale of multilaterale hulpkanalen Eritrea’s institutionele zwaktes (bijv. de rechterlijke macht) aan te pakken.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «EU dreigt medeplichtig te worden aan mishandelen migranten in Libië»?1

Ja.

Vraag 2

Is er sprake van enige multilaterale of bilaterale vorm van afspraken waar Nederland direct of indirect bij betrokken is, waaruit voortvloeit dat door de Libische kustwacht tegengehouden migranten in Libië worden gedetineerd?

De Nederlandse regering acht het van groot belang dat mensenlevens op zee worden gered2 en de omstandigheden verbeteren waarin migranten zich bevinden. De Libische kustwacht speelt daarbij een belangrijke rol en heeft dringend ondersteuning nodig. Daarom steunt Nederland een project van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) dat gericht is op het faciliteren van vrijwillige terugkeer van kwetsbare migranten, het beter uitrusten en trainen van de kustwacht voor het redden van migranten op zee, en het inrichten van drie opvangcentra aan de Libische kust voor migranten die gered zijn door de kustwacht (bijv. geschikte sanitaire voorzieningen en medisch onderzoek). Door laatstgenoemde inzet wil IOM met Nederlands geld de eerste opvang van migranten verbeteren. Met het opknappen van drie centra voor eerste opvang zullen minder migranten onmiddellijk worden doorgestuurd naar reguliere detentiecentra.
Voor afspraken op EU-niveau zie beantwoording vragen 3, 4, 7 en 8 hieronder.

Vraag 3

Klopt het dat operatie Sophia, de EU-missie in de Middellandse Zee, een actieve bijdrage levert aan de financiering, training en operationalisering van de Libische kustwacht? Zo ja, is de EU daarmee niet mede verantwoordelijk voor de mensenrechtenschendingen die door de Libische kustwacht volgens Amnesty International worden aangericht?

De Libische kustwacht is verantwoordelijk voor reddingsoperaties binnen de territoriale wateren van Libië. Daar werden alleen al in de laatste week van mei 3.600 mensen gered.
In zijn brief van 21 mei 2016 heeft de Voorzitter van de Libische Presidentschapsraad, premier al-Serraj, de EU verzocht om assistentie bij de training van de Libische kustwacht. In reactie hierop besloot de EU op 23 mei jl. het mandaat van haar maritieme missie NAVFORMED Sophia uit te breiden. Op 20 juni jl. stemde de Raad Buitenlandse Zaken in met aanpassing van het betreffende Raadsbesluit, mede met verwijzing naar resolutie 2292 van de Veiligheidsraad, onder gelijktijdige verlenging van het mandaat. De commandant van Sophia is vervolgens in samenspraak met de Libische autoriteiten aan de slag gegaan om de behoeften van de kustwacht (curriculum, methodes, locaties) in kaart te brengen. De operationele fase (financiering, training) is nog niet ingegaan.
Nederland zal zich inzetten voor bespreking van de internationale mensenrechtennormen met de Libische autoriteiten en voor opneming ervan in het curriculum van de trainingen.

Vraag 4

Zijn door de EU afspraken gemaakt over mensenrechtenwaarborgen door de Libische kustwacht in de ruil voor de steun die door de EU wordt gegeven? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Hoe reflecteert u op het handelen van de Libische kustwacht zoals omschreven door Amnesty International, waarbij in gevallen het leven van migranten in gevaar werd gebracht om maar te voorkomen dat zij uit Libië zouden ontsnappen? Hoe beoordeelt u het beeld dat uit de berichtgeving naar voren komt, dat de Libische kustwacht zorg draagt voor de detentie van deze migranten op het vaste land, alwaar zij vervolgens mishandeld worden?

De berichtgeving bevestigt dat de situatie van migranten in Libië zorgelijk is en dat verbetering dringend nodig is. Uit de bevindingen van het Amnesty-rapport volgt dat een strategie op verschillende terreinen noodzakelijk is: aanpakken van smokkelroutes, faciliteren van vrijwillige terugkeer, verbeteren van omstandigheden in Libië en, indien de oversteek toch wordt gewaagd, redden van mensenlevens op zee. Nederland zet zich er, veelal in EU-kader, voor in dat op genoemde terreinen actie wordt ondernomen.
Door internationale organisaties, waaronder IOM, worden verschillende initiatieven genomen om specifiek de situatie van migranten in Libië te verbeteren. Mede in het kader van het door Nederland gefinancierde project (zie beantwoording vraag 2) voeren IOM en haar lokale counterparts met grote regelmaat werkbezoeken uit aan detentiecentra in Libië. Daarnaast bespreekt IOM met de Libische kustwacht en het Directorate for Combatting Illegal Migration (DCIM, verantwoordelijk voor de situatie van migranten in detentiecentra) hoe de levensomstandigheden van migranten kunnen worden verbeterd. IOM organiseert ook trainingen voor personeel van de Libische kustwacht en het DCIM, waarbij aandacht wordt besteed aan mensenrechten.
Naast deze werkbezoeken geven IOM en andere hulporganisaties voedselhulp, medische zorg en kleding aan migranten die worden vastgehouden. Er is een zogeheten Detention Taskforce in Tunis die tweewekelijks vergadert en ten doel heeft de levensomstandigheden in detentiecentra te verbeteren en bescherming van de rechten van migranten te bevorderen. O.a. IOM, UNSMIL, UNHCR, UNICEF, en Danish Refugee Council maken deel uit van deze groep.
Ondanks de ontplooide initiatieven worden de mogelijkheden om de opvang van migranten in Libië duurzaam te verbeteren momenteel bemoeilijkt door de instabiliteit in het land. Om die reden blijft de internationale gemeenschap intensief inzetten op het bevorderen van een effectieve eenheidsregering en herstel van de openbare orde in Libië, wat moet leiden tot een situatie waarin ook migranten beter geholpen kunnen worden.

Vraag 6

Welke consequenties heeft de berichtgeving van Amnesty International voor het kabinetsbeleid ten aanzien van het maken van afspraken met Libië over het tegenhouden van migranten?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Bent u bereid de autoriteiten in Libië, voor zover daar over kan worden gesproken, aan te spreken op de berichtgeving van Amnesty International? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 8

Welke consequenties heeft de berichtgeving van Amnesty International voor de EU-steun aan de Libische kustwacht?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) mensen als straf de nacht op straat heeft laten doorbrengen?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de betreffende mensen na een vechtpartijtje de keuze kregen tussen voorgelegd tussen drie weken geen toelage of acht dagen op straat?

Vraag 3

Is het landelijk beleid van het COA om mensen te sanctioneren door middel van ontzegging van toegang tot de opvang?

Vraag 4

Zijn er meerdere gevallen bekend waarbij vluchtelingen de nacht op straat moesten doorbrengen als straf? Zo ja, om hoeveel gevallen gaat het en hoe lang duurde dit verblijf op straat?

Vraag 5

Deelt u de mening dat zwervende mensen op straat niet bevorderlijk zijn voor onder andere het gevoel van veiligheid, voor de publieke gezondheid en voor de samenleving in zijn geheel?

Vraag 6

Deelt u de mening dat in geen enkel geval de sanctie mag zijn dat vluchtelingen de nacht op straat doorbrengen? Zo nee, in welke gevallen mag dit volgens u wel en wie zou hiertoe mogen besluiten? Zo ja, hoe gaat u om met meldingen van incidenten waarbij dit toch gebeurd is?

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Ter Apel weigert zieke vreemdelingen»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u reageren op de veronderstelling van het artikel dat de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) opvang onthoudt aan vreemdelingen die hebben aangegeven te willen meewerken aan vertrek?

De veronderstelling van het artikel is onjuist. In het algemeen geldt dat onderdak in de vrijheidsbeperkende locatie (VBL) in Ter Apel beschikbaar is voor vreemdelingen die de bereidheid tonen om actief te werken aan terugkeer naar hun land van herkomst, of een derde land waar de toegang voor de betreffende vreemdeling is gewaarborgd. Wanneer een vreemdeling zich meldt bij de VBL en verzoekt om onderdak, wordt door een regievoerder van de Dienst Terugkeer en Vertrek (DTenV) met de vreemdeling een persoonlijk gesprek gevoerd, waarin onder andere wordt gevraagd naar de bereidheid van de vreemdeling om actief te werken aan zijn of haar terugkeer. Op basis van dit gesprek en hetgeen reeds bij DTenV bekend is over de inspanningen van de vreemdeling op basis van zijn of haar dossier, wordt beoordeeld of er daadwerkelijk gesproken kan worden van bereidheid tot het actief meewerken aan vertrek. Bij deze beoordeling wordt onder andere meegewogen in hoeverre de vreemdeling reeds zelfstandig heeft geprobeerd om documenten ten behoeve van zijn of haar vertrek uit Nederland te bemachtigen en bereid is om relevante informatie te verstrekken die nodig is om de terugkeer te kunnen realiseren.
Wanneer de regievoerder op basis van de beoordeling concludeert dat er voldoende aanleiding is om te veronderstellen dat de vreemdeling die om onderdak in de VBL verzoekt daadwerkelijk bereid is om terug te keren dan kan de vreemdeling toegang tot de VBL verkrijgen en kan de DT&V hem of haar bij het regelen van het vertrek ondersteunen.
Het komt echter ook voor dat een vreemdeling die zich met een verzoek om onderdak bij de VBL meldt wel stelt te willen terugkeren, maar niet in het bezit is van documenten, niet eerder heeft getracht om documenten te verkrijgen en verder geen relevante informatie kan of wil verstrekken die noodzakelijk is om de terugkeer daadwerkelijk te kunnen realiseren. Ook zijn er gevallen bekend van vreemdelingen die aangeven naar een derde land wensen te vertrekken, waarvan op basis van hun dossier niet kan worden aangenomen dat persoon aldaar zal worden toegelaten c.q. zal worden teruggestuurd, omdat van dat land bekend is dat het ook geen asiel verleent aan dergelijke aanvragers en er geen andere gronden voor toelating (zoals familierelaties) kunnen worden aangetoond. In zulke gevallen verleent Nederland logischerwijs geen medewerking aan dat vertrek. In deze situaties kan worden geconcludeerd dat er geen sprake is van actieve medewerking aan terugkeer en kan de toegang tot de VBL worden geweigerd. Dit afwegingskader is bevestigd in de uitspraak van de Raad van State van 26 november 2015 (kenmerk 201500577/1/V1).

Vraag 3

Kunt u aangeven hoe het bovenstaande zich verhoudt met het uitgangspunt van het kabinet dat uitgeprocedeerde asielzoekers in beginsel het land dienen te verlaten en dat een uitgeprocedeerde vreemdeling recht heeft op opvang wanneer de vreemdeling zich bereid heeft getoond het land daadwerkelijk te willen verlaten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat de afgelopen maanden aan verschillende uitgeprocedeerde vreemdelingen opvang is geweigerd ondanks een verklaring dat ze willen meewerken aan vertrek? Is het waar dat opvang is geweigerd vanwege onvoldoende «zicht op terugkeer»? Kunt u aangeven waarom deze vreemdelingen, ondanks de bereidheid om terug te keren, maar voor wie klaarblijkelijk «onvoldoende zicht op terugkeer bestaat», geen aanspraak kunnen maken op de buitenschuld-regeling?

Het is in algemene zin juist dat niet alle vreemdelingen die verzoeken om onderdak in de VBL daadwerkelijk tot de VBL worden toegelaten. Dit gebeurt in de gevallen zoals in de laatste alinea van het antwoord op vraag 2 en 3 is beschreven. Om in aanmerking te kunnen komen voor een verblijfsvergunning als vreemdeling die buiten zijn of haar schuld niet uit Nederland kan vertrekken, dient een vreemdeling onder andere aannemelijk te maken dat hij of zij in eerste instantie zelfstandig heeft geprobeerd om het vertrek uit Nederland te realiseren. Die voorwaarde is in de algemene typering van veel van deze casussen dus niet vervuld.

Vraag 5

Hoe verhoudt zich dit bovendien met de motie Voordewind/Voortman waarin de regering wordt verzocht de handelwijze van de Pauluskerk over te nemen om zodoende de vrijwillige terugkeer te bevorderen? Op welke wijze draagt deze handelwijze van de DT&V aan het daadwerkelijk vertrek van deze vreemdelingen?

Zoals eerder aan uw Kamer gemeld in antwoord op Kamervragen met kenmerk (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2015–2016, nr. 2134) betrek ik de strekking van de motie Voordewind/Voortman bij de gesprekken over het bestuursakkoord met de gemeenten. De handelwijze van de DTenV draagt in die zin bij aan het vertrek van deze vreemdelingen dat door het stellen van heldere voorwaarden aan de toegang tot de VBL- er wordt daadwerkelijk gekeken of er sprake is van een actieve bereidheid om terug te keren- geen valse verwachtingen worden gewekt bij vreemdelingen die overwegen zich bij de VBL te melden.

Vraag 6

Wanneer kan de Kamer de uitwerking van het bed-bad-broodakkoord verwachten? Kunt u aangeven waarom deze uitwerking nog altijd op zich laat wachten?

Ik heb uw kamer hierover op 22 april jl. geïnformeerd (Kamerstuk 19 634 nr. 1994). Er is nog geen onderhandelingsakkoord en totdat dit bereikt is doe ik geen mededelingen over de inhoud van de onderhandelingen.

Vraag 7

Kunt u reageren op het feit dat een groep van tien «medisch kwetsbare» vreemdelingen per 1 juli de 24-uursopvang dienen te verlaten? Deelt u de mening dat het alternatief – een beperkte opvang voor enkele uren per dag – deze medisch-kwetsbare groep nodeloos in medische problemen brengt? Acht u het aanvaardbaar dat vreemdelingen die behoefte hebben aan medische begeleiding hierdoor op straat komen te staan?

Het door u genoemde besluit is genomen door de gemeente Amsterdam en voor verantwoording van diens gemeenteraad.
In algemene zin geldt dat de gemeenten met zogenaamde bed-bad-brood voorzieningen deze in de huidige situatie, zonder bestuursakkoord, nog ieder op eigen wijze invullen en zelf over de toegang tot de voorzieningen beslissen.
Voorts deel ik de mening dat uitgeprocedeerde vreemdelingen die medisch kwetsbaar zijn de juiste zorg nodig hebben. In Nederland heeft ook iedereen recht op medisch noodzakelijke zorg. Hierbij kan het gaan om zowel somatische als psychische zorg. Het is aan een arts om te bepalen of iets medisch noodzakelijk is. Op grond van artikel 122a van de Zorgverzekeringswet kunnen zorgverleners ook (een deel van) de kosten vergoed krijgen.
Voor uitgeprocedeerde asielzoekers die onderdak krijgen in de vrijheidsbeperkende locaties (VBL) is de eerstelijns zorg op de locatie beschikbaar. Overigens geldt ook hier het principe van medisch noodzakelijke zorg. Tegenover de mogelijkheid tot onderdak in de VBL staat wel, dat er van deze personen gevraagd mag worden blijk te geven van actieve medewerking aan terugkeer. Dit wederom conform de uitspraak van de Raad van State (kenmerk 201500577/1/V1).
Voor vreemdelingen die ziek zijn geldt overigens dat zij een beroep kunnen doen op artikel 64 Vw. Uitstel van vertrek op grond van artikel 64 Vw wordt verleend wanneer de vreemdeling of één van zijn gezinsleden vanwege medische problemen niet in staat is om te reizen. Uitstel van vertrek wordt ook verleend indien stopzetting van de medische behandeling tot een medische noodsituatie leidt en de behandeling van de medische klachten niet kan plaatsvinden in het land van herkomst.
Uitstel van vertrek op grond van artikel 64 Vw wordt voor maximaal één jaar verleend. Als de behandeling naar verwachting korter dan een jaar duurt, wordt artikel 64 Vw alleen voor die periode toegepast. Indien de medische klachten langer aanhouden, kan de vreemdeling aansluitend aan een periode van uitstel van vertrek een verblijfsvergunning medisch (vvr medisch) aanvragen. De vreemdeling wordt dan vrijgesteld van een aantal vereisten, namelijk de machtiging tot voorlopig verblijf en de financiering van de behandeling Specifiek voor uitgeprocedeerde asielzoekers en asielzoekers die zich in de hoger beroepsprocedure bevinden geldt daarnaast dat zij onder bepaalde voorwaarden, in aanmerking kunnen komen voor opvang tijdens de behandeling van de aanvraag ex artikel 64 Vw (Motie Spekman).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat 28 alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv'rs) moeten verhuizen1?

Ja.

Vraag 2

Staat het Nidos vrij een uitzondering te maken op haar beleid van kleinschalige opvang? Zo ja, waarom wordt in het geval van Purmerend vastgehouden aan het beleid terwijl de meer grootschalige opvang bij de betrokken partijen goed bevalt?

Met ingang van 1 januari 2016 is – mede op verzoek van uw Kamer – het nieuwe opvangmodel voor amv’s in werking getreden. Kleinschaligheid staat hierin voorop waarmee invulling wordt gegeven aan het belang van het kind. Amv’s tot en met 14 jaar worden in het nieuwe model opgevangen in opvanggezinnen onder verantwoordelijkheid van Nidos. In de begeleiding van amv’s wordt rekening gehouden met hun perspectief: integratie als er een vergunning is verleend of terugkeer als de aanvraag is afgewezen. In het nieuwe model worden amv’s die een verblijfsvergunning hebben gekregen door Nidos in gezinsverband geplaatst om vanuit deze context aan hun inburgering te werken. Als er geen opvanggezin beschikbaar is voor een amv met verblijfsvergunning, vangt Nidos hen in kleinschalige woonvoorzieningen op. Kleinschaligheid is een belangrijke voorwaarde bij begeleiding naar een zelfstandige positie in de Nederlandse maatschappij. De amv’s die in Nederland mogen blijven, verblijven dus niet langer in de opvang bij amv’s in procedure of voor wie de aanvraag is afgewezen. Hiermee beoog ik meer duidelijkheid en eenduidigheid te creëren over het toekomstperspectief van amv’s voor hen zelf en hun omgeving. Bij de geboden opvang wordt dus onderscheid gemaakt naar leeftijd en perspectief.
Ik vind het belangrijk dat de implementatie van het nieuwe opvangmodel volledig tot zijn recht komt. Nidos dient uiterlijk op 1 juli 2016 alle amv’s met een vergunning conform het nieuwe AMV opvangmodel overgenomen te hebben van het COA.
Nidos maakt gebruik van kleinschalige opvanglocaties (maximaal 12 personen) via lokale contractpartners waarbij dus wordt gewerkt aan de integratie en zelfstandigheid van de amv.
Ik kan u melden dat gemeente Purmerend, Nidos en de betrokken contractpartners intensief met elkaar in overleg zijn getreden om te bezien wat de mogelijkheden zijn met betrekking tot de huidige opvanglocatie voor amv’s. De betrokken partijen hebben de samenwerking als constructief ervaren en zijn tot goede afspraken over passende huisvesting gekomen die aansluiten bij het beleid.

Vraag 3

Kunt u uiteenzetten wat de voor- en nadelen zijn van dit beleid?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het mogelijk het beleid zo aan te passen dat indien jongeren toch uit een locatie moeten vertrekken er opvang voor hen in dezelfde stad of regio gezocht wordt?

Uiteraard is dit de inzet van Nidos. Helaas blijkt het niet altijd mogelijk om opvang in dezelfde stad of regio te realiseren.

Vraag 5

Staat het Nidos vrij een uitzondering te maken en jongeren die 18 worden langer in opvang voor amv’ers te houden waardoor zij in dezelfde omgeving en groep kunnen blijven, bijvoorbeeld totdat zij een eigen huurwoning krijgen?

Nee. In het bestuursakkoord van november 2015 en herbevestigd in het uitwerkingsakkoord van 28 april jl., is, mede op verzoek van gemeenten, afgesproken dat amv’s met een vergunning kleinschalig in de gemeenten worden opgevangen. Onderdeel van deze afspraak is dat amv’s meetellen voor de taakstelling en zodra ze 18 jaar worden in de gemeente worden gehuisvest. Nidos en VNG werken op dit moment aan een protocol om de goede overdracht van amv’s te borgen, de benodigde informatie te delen over wie welke begeleiding nodig heeft en gemeenten handelingsperspectief te bieden hoe begeleiding aan te bieden aan diegenen die dat nodig hebben.

Vraag 6

Deelt u de mening dat een hoog aantal verhuisbewegingen voorkomen moet worden en dat daartoe uitzonderingen op formele regels gemaakt moeten worden in voorkomende gevallen? Is dat ook in het geval van Purmerend het geval?

Het aantal verhuisbewegingen van minderjarige kinderen is in 2015 toegenomen.
Ook ik vind dit een onwenselijke situatie. Tegelijkertijd constateer ik dat de toename voor een groot deel te wijten is aan het openen van tijdelijke opvanglocaties in het kader van de hoge asielinstroom. Zoals ook in Purmerend het geval is geweest. Hierdoor is het wel gelukt om elke asielzoeker een bed te kunnen bieden. Zoals ook recent richting diverse maatschappelijke organisaties is aangegeven tijdens een bijeenkomst over kinderen in de opvang, zal nader worden gekeken naar het aantal verhuisbewegingen. Hierbij is het van belang om de divers aspecten te wegen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht over de alleenstaande minderjarige vluchtelingen (AMV's) die in grootschalige asielzoekerscentra te weinig psychische hulp zouden krijgen en in aanraking komen met drank en drugs1?

Ja.

Vraag 2

Hoe verklaart u het gebrek aan psychische hulp aan met name de groep 15- tot 18-jarige AMV’s, gezien het feit dat dit wel een van de taken van de overheid is met betrekking tot deze groep?

Uit het bericht waarnaar wordt verwezen kan ik niet opmaken waarop is gebaseerd dat er een gebrek zou zijn aan psychische hulp voor minderjarige vreemdelingen. Alleenstaande minderjarige vreemdelingen hebben net als ingezetenen van Nederland recht op medische zorg. Dit geldt voor somatische en psychische gezondheidszorg. Op de asielopvangcentra is de eerstelijns zorg geregeld via het Gezondheidscentrum Asielzoekers (GC A). Hier is ook een GGZ-consulent aanwezig die functioneert onder de verantwoordelijkheid van de huisarts van het GCA. De medische zorg is daarmee laagdrempelig beschikbaar voor de bewoners van een asielzoekerscentrum. Via de zorg in de eerste lijn kan indien noodzakelijk ook de tweedelijns (specialistische) zorg worden ingeschakeld.
Dat neemt niet weg dat als er verbeteringen in de medische zorg aan asielzoekers mogelijk zijn daar serieus naar wordt gekeken. Om die reden juich ik het ook toe dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) zo nauw betrokken is en constant een vinger aan de pols houdt. Eventuele opgelegde maatregelen en aanbevelingen die door de IGZ worden gedaan worden opgevolgd. Daarnaast voert – in opdracht van ZonMw – de Stichting Arq, Psychotrauma Expert Groep een inventarisatie uit naar het aanbod van psycho-sociale ondersteuning voor vluchtelingen met specifieke aandacht voor kinderen. Het doel is om de toegang en kwaliteit van psychosociale ondersteuning voor vluchtelingen te verbeteren door het samenbrengen van actuele kennis en good practices. Ik ben benieuwd naar de uitkomsten van dit onderzoek en hoop dat er vanuit het veld van (psycho-sociale) hulpverleners een visie wordt neergelegd op het gebied van de psycho-sociale hulp.

Vraag 3

Bent u het eens met de constatering van kinderrechtendeskundige Karin Kloosterboer van Unicef, dat één bezoek in de maand aan een voogd niet voldoende is voor deze alleenstaande tieners van 15 tot 18 jaar? Zo ja, kunt u vertellen op welke manier hier verandering in aangebracht kan worden? Zo nee, waarop baseert u dan de constatering dat dit voldoende zou zijn?

Het bepalen van de daadwerkelijke contactfrequentie tussen de voogd en een kind, is afhankelijk van methodische wenselijkheid, de beschikbare tijd en de noodzaak voor contact voor elk specifiek kind. Nidos hanteert voor haar doelgroep methodieken die aansluiten bij landelijk gebruikte best practices als «Delta» en «Beter Beschermd» die tot stand zijn gekomen in een wisselwerking tussen theorie en praktijk. Kern van het methodisch handelen is het plan van aanpak en de periodieke evaluaties en het werken met «het plan op tafel». De door Nidos gehanteerde methodieken voldoen aan de door het Keurmerkinstituut gestelde eisen voor gecertificeerde instellingen voor Jeugdbescherming.
Alle jeugdbeschermers zijn in de methodieken geschoold. De gehanteerde methoden worden regelmatig geëvalueerd en indien nodig verder ontwikkeld. De methoden voldoen aan de wettelijke vereisten en worden getoetst door de Inspecties. De methodiek is afgestemd op de begeleidingsmethodiek van de mentoren in de opvang.
Het beeld dat er alleen met de voogd contact zou zijn is niet volledig. Naast de voogd heeft de amv dagelijks contact met een mentor die werkzaam is binnen de amv-opvang van het COA of contractpartij Nidos of met de opvangouders wanneer het kind in een gezin is geplaatst. In de amv-opvang is er 24 uursbegeleiding. Daarnaast zijn er reguliere contacten met docenten en mentoren binnen het onderwijs dat wordt gevolgd.

Vraag 4

Wat gebeurt er momenteel om vrijwilligersnetwerken rondom deze groep kwetsbare jongeren te bevorderen, als uitbreiding van het sociale vangnet naast de voogd?

In reactie op de hoge instroom van asielzoekers in 2015 hebben zich zeer veel vrijwilligers gemeld bij diverse maatschappelijke organisaties en instanties die werkzaam zijn op verschillende terreinen, vanuit verschillende rollen en verantwoordelijkheden. Hierbij kan naast het COA worden gedacht aan bijvoorbeeld Vluchtelingenwerk Nederland, het Rode Kruis maar ook religieuze instellingen en kleine lokale en particuliere initiatieven. De inzet van de vele vrijwilligers heeft eraan bijgedragen dat we er gezamenlijk in zijn geslaagd om de uitdagingen op het terrein van de verhoogde asielinstroom het hoofd te bieden.
Op alle COA-locaties vinden activiteiten plaats met als doel het bieden van dagbesteding aan bewoners. Deze activiteiten worden lokaal ingevuld omdat de mogelijkheden locatie- en omgevingsafhankelijk zijn. Hierbij vervullen lokale (sport-)verenigingen, vrijwilligersorganisaties en gemeentelijke initiatieven een belangrijke rol.

Vraag 5

Gaat u de bevindingen uit het Unicef-rapport meenemen in het verbeterplan waar u begin maart bij het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) om gevraagd heeft met concrete maatregelen om de kwaliteit te verbeteren van de opvang voor AMV’s en om het verdwijnen van jongeren tegen te gaan2?

Het COA is voortvarend aan de slag gegaan met het verbeterplan en heeft dit in april al voorgelegd aan de Inspecties. De Inspecties hebben aangegeven dat het verbeterplan aansluit bij de nodige geconstateerde verbetermaatregelen. Daarbij hebben de Inspecties aangegeven dat het verbeterplan voldoende volledig, realistisch en ambitieus is. Tijdens het Algemeen Overleg van 26 mei jl. heb ik toegezegd om voor het zomerreces 2016 uw Kamer te informeren over de door het COA doorgevoerde maatregelen om de kwaliteit te verbeteren van de beschermde opvang voor amv’s.

Vraag 6

Bent u bereid om met Nidos om tafel te gaan en de problematiek rondom het voogdijschap te bespreken en de voortgang van deze gesprekken te delen met de Kamer?

Met Nidos vinden regelmatig gesprekken plaats. Als er, zoals de vraag veronderstelt, problematiek rondom de voogdijschap zou zijn dan zou ik hier uiteraard ook het gesprek met Nidos over voeren. Maar dat is niet het geval.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Owen (4), Jessica (6) en hun moeder spoorloos in Burundi, advocaat en school weten niet waar ze zijn»?1

Ja, ik ben bekend met het bericht.

Vraag 2

Bent u bekend met het bericht «Burundi geteisterd door aanhoudend geweld»?2

Ja, ik ben bekend met het bericht.

Vraag 3

Heeft u contact opgenomen met de plaatselijke autoriteiten om de veiligheid van het uitgezette gezin Ndikumana in het kader van de verslechtering van de veiligheidssituatie in Burundi, en de daarop door u aangekondigde uitzettingsstop voor Burundi3, te verifiëren? Zo nee, waarom niet?

Ja. De ambassade in Bujumbura heeft in deze uitzonderlijke zaak contact gelegd met het gezin. Uit de gesprekken blijkt dat de veiligheid van de moeder en haar kinderen niet in het geding is.

Vraag 4

Zijn er in 2016 naast het gezin Ndikumana meer personen uitgezet naar Burundi? Zo ja, hoeveel personen betreft het en wat is er bekend over hun veiligheid?

Het gezin is het enige dat dit jaar is uitgezet naar Burundi. Zoals uw Kamer bekend is, wordt niet gemonitord hoe het vreemdelingen vergaat als zij zijn uitgezet dan wel zelfstandig zijn vertrokken.

Vraag 5

Deelt u de opvatting dat indien de veiligheidssituatie in een land van uitzetting wijzigt met als gevolg dat een uitzettingsmoratorium van kracht wordt, zoveel als mogelijk moet worden nagegaan of personen die recent door Nederland naar dit land zijn uitgezet, in veiligheid verkeren? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord bij vraag 4.

Vraag 6

Wanneer verwacht u dat een nieuw ambtsbericht voor Burundi wordt uitgebracht? Bent u bereid dit ambtsbericht naar de Kamer te zenden zodra het gereed is? Zo nee, waarom niet?

Ik heb uw Kamer vandaag geïnformeerd dat ik voor Burundi een besluit- en vertrekmoratorium afkondig voor de duur van zes maanden. Ik heb aan het Ministerie van Buitenlandse Zaken een algemeen ambtsbericht over Burundi gevraagd dat voor het verstrijken van het besluit- en vertrekmoratorium zal verschijnen.
Zoals gebruikelijk worden zowel de vragen voor het ambtsbericht als het ambtsbericht altijd openbaar gemaakt op www.rijksoverheid.nl. Ik stuur de ambtsberichten daarnaast naar de Kamer als het toelatings- of terugkeerbeleid verandert naar aanleiding van een ambtsbericht.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het bericht «SheikWatch: Den Haag sponsort haatfeestje»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de gemeente Den Haag een Ramadan-festival sponsort? Zo ja, om welk bedrag gaat het?

Ik heb contact opgenomen met de gemeente Den Haag. De gemeente Den Haag heeft geen sponsoring verleend aan het evenement waaraan in het artikel wordt gerefereerd. Ook is er niet op een andere manier ondersteuning verleend. De gemeente Den Haag heeft de beleidslijn dat zij geen subsidie verleent aan religieuze bijeenkomsten. Ik zie dan ook geen aanleiding om de gemeente Den Haag in deze op enigerlei wijze aan te spreken.
Voorts is het zo dat de afweging om wel of niet over te gaan tot het subsidiëren van initiatieven een lokale aangelegenheid is. Het zijn bij uitstek de gemeentebesturen die het best in staat zijn, mede met behulp van informatie van verschillende maatschappelijke partners en overheidsorganisaties, om te beoordelen welke lokale projecten en activiteiten in het kader van het integratiebeleid (financiële) ondersteuning verdienen.
Subsidieverstrekking aan activiteiten met een religieus element is mogelijk. Hierbij geldt dat de scheiding tussen Kerk en Staat een belangrijk uitgangspunt in het Nederlandse stelsel is. Vanuit dit uitgangspunt en vanuit de neutraliteit van de overheid ten opzichte van religieuze of levensbeschouwelijke richtingen, kunnen de volgende kaders worden gehanteerd om subsidieaanvragen te overwegen: bij toekenning van een subsidie mag het religieuze karakter van de organisatie niet doorslaggevend zijn. Dat houdt in dat ondersteuning niet moet leiden tot bemoeienis met de inhoud van religie of tot ongelijke behandeling van religies. De subsidie dient ter verwezenlijking te zijn van niet-geloofsgebonden overheidsdoelen. Voor deze kaders verwijs ik naar het Tweeluik religie en publiek domein, dat samen met de VNG is ontwikkeld om lokale overheden te ondersteunen.2 Volledigheidshalve wijs ik u ook nog op de kamerbrief concretisering aanpak salafisme en het bijbehorende normatief kader problematisch gedrag dat op 25 februari 2016 naar de Tweede Kamer is verzonden. Dit normatief kader biedt gemeenten een kader in de omgang met religieuze organisaties die ondemocratische of ongewenste gedragingen of uitlatingen doen.
Tot slot is het niet mogelijk om gemeenten te korten op het gemeentefonds op grond van dergelijke subsidieverstrekkingen. Bovendien geldt dat het korten van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds ten principale niet past binnen de staatsrechtelijke en bestuurlijke verhoudingen tussen Rijk en gemeenten ten aanzien van de vrij besteedbare algemene uitkering, en al helemaal niet ten aanzien van aangelegenheden die de gemeentelijke autonomie betreffen.

Vraag 3

Deelt u de visie dat het, gezien het seculiere karakter van onze overheid, onjuist is dat gemeenten o.a. Ramadan-feesten sponsoren? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Begrijpt u dat het sponsoren van een evenement, waar mannen en vrouwen gescheiden moeten zitten en gastsprekers terroristen hebben verheerlijkt, de integratie niet ten goede komt?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

In hoeverre bent u bereid de overheidssteun voor dit project te laten intrekken en wilt u de gemeente Den Haag desnoods korten op het gemeentefonds?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Bent u bereid om gemeenten, en zeker het dwalende Haagse stadsbestuur, op te dragen om op geen enkele wijze meer projecten te steunen die haaks staan op het integratiebeleid? Zo neen, waarom laat u deze waanzin voortbestaan?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het bericht «Vluchtelingen in Oisterwijk krijgen 10.000 euro shoptegoed-(kaart)»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven waarom vluchtelingengezinnen in Oisterwijk niets hoeven terug te betalen van de € 10.000 die zij van de gemeente krijgen om de inboedel bij elkaar te kopen?

De genoemde casus betreft het vergoeden van de inrichtingskosten van een woning. Een dergelijke gemeentelijke handeling valt in de Participatiewet onder het verstrekken van «aanvullende inkomensondersteuning», in casu de verlening van individuele bijzondere bijstand. De verlening van bijzondere bijstand is zowel beleidsmatig als financieel gedecentraliseerd aan de colleges van burgemeester en wethouders. Het betreft hier dan ook expliciet een gemeentelijke bevoegd- én verantwoordelijkheid. Eventuele verantwoording over de door het college gemaakte keuzes hieromtrent dient te worden afgelegd aan de gemeenteraad.

Vraag 3

Ziet u in dat € 10.000 shoptegoed voor asielzoekers alle perken te buiten gaat, zeker gezien het feit dat in andere gemeenten er bijna drie maal minder wordt uitgegeven per casus?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid zo spoedig mogelijk een landelijke richtlijn vast te stellen, waarbij de laagste kosten leidend zullen zijn en er altijd sprake is van een leenconstructie? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Hoeveel gemeenten in Nederland zitten boven de € 2.000 die de kringloopwinkel noemt als redelijk voor de aanschaf van de inboedel? Kunt u daarvan een helder overzicht geven?

Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid beschikt niet over een dergelijk specifiek overzicht.

Vraag 6

Deelt u de mening dat dit soort excessen het draagvlak nog verder zullen ondermijnen en dat het meer dan verstandig is om toe te werken naar het Australische model, waarbij asielzoekers enkel opgevangen worden in de eigen regio?

Uw stelling dat het hier om excessen gaat die het draagvlak nog verder zullen ondermijnen laat ik voor uw rekening. Voor wat betreft opvang in de regio kan ik aangeven dat opvang in de regio deel uitmaakt van de visie van het kabinet op de aanpak van de asielproblematiek, zoals verwoord in de brief aan uw Kamer van 8 september jl. Het kabinet zet zich in voor een Europees model voor de aanpak van de migratieproblematiek. De afspraken met Turkije geven uitdrukking aan deze visie en inzet. Door de samenwerking met Turkije te zoeken, zijn wij in staat om belangrijke stappen te zetten naar een verbeterde opvang in de regio.

Vraag 1

Is het waar dat Ethiopië geen centrale basisadministratie en/of geboorteregistratie kent?

Het is juist dat Ethiopië, als federale staat bestaande uit negen (deel)staten, een organisatie van de burgerlijke stand kent die niet centraal maar meer staatsgewijs, regionaal en met name lokaal georganiseerd is. In Ethiopië is op dit moment nog geen (centrale) registratie voor geboortes. Ethiopië is overigens wel bezig om een centrale registratie met identiteitsdocumenten op te zetten.

Vraag 2

Hoe vaak komt het voor dat Ethiopiërs na veel moeite toch bewijsstukken van hun lidmaatschap van de vervolgde Oromo-oppositiebeweging het OLF kunnen overhandigen en deze niet als echt door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) worden geaccepteerd?

Uit handmatig bijgehouden informatie blijkt dat sinds 2006 door de IND – afgerond op tientallen – tien sets originele documenten van de OLF-beweging zijn onderzocht op echtheid. In geen enkel geval heeft dit geleid tot de conclusie dat de documenten niet als echt kunnen worden geaccepteerd.

Vraag 3

Is het waar dat de Ethiopische ambassades tegenwerken bij het verstrekken van echtheidsverklaringen van stukken? Zo ja, hoe kunnen vluchtelingen dan toch de echtheid hiervan aantonen?

Dat is mij niet bekend. De Ethiopische ambassade werkt mee aan het onderzoeken van documenten waaronder paspoorten die door de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) ter ondersteuning van een laissez-passer aanvraag worden voorgelegd. Indien de DT&V een (kopie) paspoort overlegt wordt dit door de ambassade onderzocht en ontvangt de DT&V een verklaring over de echtheid van het document.

Vraag 4

Hoe vaak komt het voor dat er Ethiopiërs gedetineerd worden en vervolgens weer worden vrijgelaten omdat zij niet uitzetbaar blijken?

Laat ik voorop stellen dat voor Ethiopië geldt dat zelfstandige terugkeer naar dit land mogelijk is: de autoriteiten van Ethiopië verstrekken tijdelijke reisdocumenten aan in Nederland afgewezen vreemdelingen die te kennen geven terug te willen keren naar Ethiopië.
Wanneer een vreemdeling niet meewerkt aan zelfstandige terugkeer is het onder voorwaarden mogelijk dat hij in vreemdelingenbewaring wordt gesteld. Het opleggen van een maatregel van bewaring gebeurt altijd met het oog op uitzetting. Uitzetting van Ethiopische vreemdelingen vindt daadwerkelijk plaats. In 2015 zijn circa 10 Ethiopiërs in vreemdelingenbewaring gesteld. In 2016 zijn enkele Ethiopiërs in vreemdelingenbewaring gesteld. In beide jaren werd een enkele keer de vreemdelingenbewaring opgeheven. Er kunnen meerdere redenen zijn voor het opheffen van vreemdelingenbewaring. Vaak is de reden gelegen in een belangenafweging op basis van de omstandigheden in het individuele geval.

Vraag 5

Hoe vaak leidt langdurige niet-uitzetbaarheid van Ethiopiërs tot een verblijfsvergunning?

Vreemdelingen die zonder resultaat hebben geprobeerd om uit Nederland te vertrekken kunnen op aanvraag of ambtshalve een vergunning krijgen ingevolge het buitenschuld beleid. In de periode van 2013 tot en met 2015 werd aan minder dan vijf personen met de Ethiopische nationaliteit een dergelijke verblijfsvergunning verstrekt. Ik teken daarbij aan dat het buiten schuldbeleid bedoeld is voor vreemdelingen die wel terug willen, maar niet terug kunnen bijvoorbeeld omdat hun ambassade geen (vervangende) reisdocumenten wil afgeven. Vreemdelingen die langdurig niet-uitzetbaar zijn, kunnen in verreweg de meeste gevallen wel zelfstandig vertrekken, en komen dus over het algemeen niet in aanmerking voor een vergunning op basis van buiten schuld.

Vraag 6

Is het waar dat veel Ethiopische Eritreëers die weliswaar in Ethiopië geboren zijn maar in 2000 massaal naar Eritrea zijn uitgewezen daar een bestaan als tweederangsburgers leidden? Wat is daarop uw reactie?

Dit herken ik niet. De mij bekende bronnen zeggen hier niet specifiek iets over.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het niet verwonderlijk is dat Eritreërs die niet in Eritrea zijn opgegroeid de voertaal van Eritrea, het Tigrinya, niet machtig zijn en weinig over het land Eritrea kunnen vertellen?

Nee, die mening deel ik niet. De band met het land en de cultuur verdwijnt in het algemeen niet volledig wanneer iemand uit Eritrea al dan niet langere tijd buiten Eritrea woont. Tigrinya is de lingua franca in Eritrea, dus veelal kan verwacht worden dat iemand van Eritrese nationaliteit Tigrinya spreekt, naast de taal van de eigen bevolkingsgroep. Het is natuurlijk nooit volledig uit te sluiten dat iemand van Eritrese nationaliteit die om wat voor reden dan ook buiten Eritrea en in een niet-Tigrinya sprekende gemeenschap is opgegroeid, geen actieve beheersing van het Tigrinya (meer) heeft. Daarnaast dient een Eritreeër die stelt altijd in Ethiopië of Sudan te hebben verbleven, te kunnen vertellen, hoe zijn leven er daar uitzag als Eritrese vluchteling/migrant en dient hij aannemelijk te maken dat hij daadwerkelijk de Eritrese nationaliteit bezit, gebaseerd op zijn eigen kennis of op informatie die hij vanuit zijn familie en naasten heeft meegekregen over Eritrea.

Vraag 8

Hoe kunnen deze Ethiopische Eritreërs die door hun geboorte in Ethiopië noch over papieren omtrent hun Eritreese nationaliteit en door de niet-erkende status in Ethiopië en de daarmee gepaarde gebrekkige registratie toch hun nationaliteit aantonen?

Zoals u bekend wordt door de IND bij het gehoor voor een asielaanvraag naar meer gekeken dan alleen de individuele nationaliteitsdocumenten. Mocht een Eritreeër, die in Ethiopië is opgegroeid of daar zeer lange tijd heeft verbleven, in Nederland asiel aanvragen en niet over documenten beschikken, dan wordt in de procedure extra aandacht besteed aan het ongedocumenteerd zijn en daarmee ook gekeken naar de gestelde identiteit en nationaliteit. Voor deze categorie is in de asielprocedure extra aandacht. Dit is overigens vaste praktijk voor alle ongedocumenteerden.