Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het onderzoek van de Vereniging ter Bescherming van het Ongeboren Kind (VBOK) over opvang van jonge alleenstaande moeders en hun kinderen?1

Ja

Vraag 2

Bent u van mening dat gastgezinnen een goede oplossing kunnen bieden voor jonge moeders die met hun kind opvang nodig hebben?

Het rapport Gezinsopvang voor jonge moeders en hun kind noemt als meerwaarde van een gastgezin dat de nadruk ligt op huisvesting en het aanleren van praktische vaardigheden. Voor jonge moeders die met name hieraan behoefte hebben, lijkt een gastgezin een goede oplossing.

Vraag 3

Op welke wijze is financiering van opvang in gastgezinnen op dit moment geregeld? Worden op deze manier de kosten volledig gedekt?

Gastgezinnen zijn een vorm van informele zorg. Uit het rapport Gezinsopvang voor jonge moeders en hun kind blijkt dat de opvang gebeurt op basis van kost en inwoning.

Vraag 4

Hoe gaan Bureaus Jeugdzorg op dit moment om met hulpvragen van jonge moeders? Welke stappen moeten worden ondernomen voordat opvang in een pleeg- of gastgezin mogelijk is? Verwijzen zij in dergelijke situaties ook door naar zulke gezinnen?

Jonge (aanstaande) moeders kunnen via verschillende wegen bij bureau jeugdzorg terecht komen met een hulpvraag. Dit kan zowel in het vrijwillige als in het gedwongen kader. Bureau jeugdzorg kijkt in alle gevallen wat nodig is in de specifieke situatie en geeft eventueel een indicatie af. Deze indicatie kan zowel ambulante hulp als verblijf in een pleeggezin of in residentiële setting inhouden, afhankelijk van de problematiek en hulpvraag van de moeder. Het uitgangspunt hierbij is dat in eerste instantie altijd wordt bekeken of verblijf in het eigen gezin van de jonge (aanstaande) moeder een mogelijkheid is. Indien dit niet het geval is wordt gekeken welke andere vorm van zorg passend is.
In de praktijk komt het voor dat moeder en kind in een pleeggezin worden geplaatst met een indicatie voor pleegzorg. De MOgroep Jeugdzorg heeft mij geïnformeerd dat dit niet vaak voorkomt, omdat pleegzorg in veel gevallen niet de meest passende vorm van zorg is gelet op de specifieke problematiek van deze jonge moeders. Die specifieke problematiek bestaat eruit dat de moeder naast haar eigen problematiek nog een kind heeft dat zij moeten leren grootbrengen. Het pleeggezin is dan verantwoordelijk voor de moeder, maar onduidelijk is wie verantwoordelijkheid draagt voor het kind.
Gastgezinnen vallen als vorm van opvang niet onder de geïndiceerde jeugdzorg. Bureau jeugdzorg is niet betrokken bij plaatsing in gastgezinnen.

Vraag 5

Bent u met de VBOK van mening dat duidelijke indicatiestellingen voor moeder en kind gezamenlijk en een eenduidige financiering nodig zijn om deze vorm van opvang goed te regelen?

Indicatiebesluiten zijn bedoeld als besluit over de benodigde zorg van een individueel kind. Bij jonge moeders kan het voorkomen dat de moeder en de baby beide een verschillende vorm van zorg nodig hebben. Het combineren van de zorg in één indicatiebesluit ligt dan ook niet voor de hand.
Het feit dat er zowel voor moeder als kind een indicatie voor pleegzorg moet worden afgegeven, hoeft geen beletsel te zijn voor de opvang in een pleeggezin. Het is wel mogelijk dat de indicatie voor het kind tegelijkertijd met die voor de moeder wordt afgegeven of, wanneer de baby nog niet is geboren, de indicatie voor het kind door bureau jeugdzorg wordt afgegeven zodra de baby is geboren. Het is aan de provincies en grootstedelijke regio’s om met de pleegzorgaanbieders afspraken te maken over hoe de financiering van hulp aan jonge moeders met hun kind in de praktijk vorm krijgt.

Vraag 6

Bent u bereid te komen met één indicatie voor moeders mét hun kind, zodat zij op een zo eenvoudig mogelijke wijze gebruik kunnen maken van pleegzorg of opvang in een gastgezin?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Wat is de stand van zaken bij de ontwikkeling van de abortusrichtlijn? Wanneer komt die richtlijn er? Wordt er in die richtlijn ook aandacht besteed aan alternatieven als plaatsing in gast- en pleeggezinnen?

De abortusrichtlijn is in 2012 klaar. In de richtlijn wordt aandacht besteed aan alternatieven voor abortus. Op dit moment werken vier verschillende werkgroepen aan vier verschillende onderdelen van de richtlijn: psychosociale counseling, indicatoren, visitatie en scholing. De richtlijn voor psychosociale counseling is het meest ver gevorderd en bij de ontwikkeling van deze richtlijn wordt gekeken naar hoe er met alternatieven wordt omgegaan en of dit verbetering behoeft. Alternatieven voor abortus worden ook nu al in de counseling meegenomen en dat zal zo blijven.

Vraag 8

Wat gebeurt er naar aanleiding van de toezegging van de staatssecretaris naar aanleiding van de motie-Van der Vlies2 aan het bieden van één loket waar jonge (aanstaande) moeders met al hun praktische vragen terecht kunnen? Wanneer krijgt de Kamer het toegezegde rapport3 over het stelselonderzoek naar de opvang van onder meer tienermoeders en het kabinetsstandpunt hierover?

Bij de begrotingsbehandeling 2009 (Tweede Kamer vergaderjaar 2009–2010, 32 123 XVI) heeft de voormalig Staatssecretaris van VWS aangegeven dat informatievoorziening, waarover de genoemde motie gaat, wordt meegenomen in het advies van de commissie De Jong over het stelselonderzoek vrouwenopvang. Dit stelselonderzoek is gereed in de zomer en het kabinetsstandpunt na de vorming van het nieuwe kabinet.

Vraag 9

Hoe wordt de financiering van opvanghuizen voor tienermoeders ook na afloop van de subsidieperiode volgend jaar gewaarborgd? Welke voornemens zijn er om meer opvangplaatsen in opvanghuizen te financieren?

De besluitvorming over de financiering van vrouwenopvang zal plaatsvinden in het kabinetsstandpunt over het stelselonderzoek.
Zoals bekend, geschiedt de financiering van opvangplaatsen voor tienermoeders via de centrumgemeenten voor vrouwenopvang. Het bedrag dat de centrumgemeenten voor vrouwenopvang krijgen in de specifieke uitkering is opgehoogd tot structureel € 89 miljoen per jaar. Er is geen zicht op voornemens voor financiering van toekomstige extra opvangplaatsen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht1 waarin directeur Lodewijk de Waal stelt dat Humanitas PVV-stemmers geen strobreed in de weg legt maar dat dat lastig wordt als zij actief zijn voor Humanitas én actief zijn voor de PVV, doelend op PVV-gemeenteraadslid René Eekhuis?

Ja.

Vraag 2

Bent u bekend met het feit dat Lodewijk de Waal zelf op de kieslijst van de PvdA voor de landelijke verkiezingen van 9 juni a.s. staat? Wat vindt u van dit meten met twee maten door subsidieontvanger Humanitas?

Ja, ik ben bekend met het feit dat de heer De Waal op de kieslijst van de PvdA staat.
Humanitas vraagt onder meer van bestuursleden dat zij de uitgangspunten van Humanitas onderschrijven en willen uitdragen (zie vacature voor bestuursleden op www.humanitas.nl/district/noordwest/). Er worden geen eisen gesteld aan politieke gezindheid.

Vraag 3

Vindt u het getuigen van fatsoen dat subsidieontvanger Humanitas tot op heden niet reageert op de brief van de advocaat van de heer Eekhuis waarin Humanitas erop gewezen wordt dat zij op onjuiste wijze het bestuur Noordwest – waar de heer Eekhuis nu nog het enige bestuurslid is – ontbindt?

Het betreft een kwestie tussen Humanitas en de heer Eekhuis. Het is niet aan mij als Minister om daarover een oordeel te geven.

Vraag 4

Wilt u de subsidie voor Humanitas per direct stoppen vanwege dit absurde meten met twee maten dat door de directeur ook nog eens wordt verdedigd? Zo nee, waarom niet en hoe praat u deze discriminatie door Humanitas dan goed? Op welke wijze gaat u Humanitas berispen en welke mogelijkheden daartoe benut u?

Zoals ik eerder heb aangegeven in het antwoord op uw Kamervragen ingezonden op 7 april (met kenmerk 2010Z06143) kan betrokkene naar de rechter of de Commissie gelijke behandeling om een oordeel te krijgen over de vraag of in casu sprake is van ongerechtvaardigde discriminatie. Het is niet aan mij om daar als Minister enige inhoudelijke uitspraak over te doen. Eventuele subsidierelaties brengen daarin geen verandering.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u het nieuws dat de Deense cartoonist Kurt Westergaard bekend heeft gemaakt te stoppen met zijn werk, met als motief de grote bedreigingen die in zijn richting zijn geuit? Deelt u de mening dat deze te respecteren particuliere overweging een negatieve symbolische waarde zou kunnen hebben?1

Uit de mij bekende nieuwsartikelen blijkt dat hij stopt met het maken van cartoons. Daarbij speelt een rol dat zowel hijzelf als ook andere werknemers van zijn krant Jyllands Posten worden bedreigd. In zijn algemeenheid geldt dat iedere bedreiging aan het adres van de cartoonist of diens omgeving ernstig is.

Vraag 2

Wat wilt u doen om het debat over de vrijheid van meningsuiting en religiekritiek binnen Nederland, Europa en de rest van wereld aan te moedigen? Welke initiatieven wilt u hierin nemen?

Ik maak mij sterk voor de vrijheid van meningsuiting. Dat doet ook de minister van Buitenlandse Zaken, in binnen- en buitenland. De Nederlandse regering heeft in haar Mensenrechtenstrategie Naar een menswaardig bestaan (2007) aangegeven prioriteit te verlenen aan de vrijheid van meningsuiting. Dit komt onder meer tot uiting in resoluties in VN-verband over de vrijheid van meningsuiting, die Nederland steunt. Verder steunt Nederland uit het Mensenrechtenfonds projecten gericht op mediadiversiteit en veiligheid van journalisten. Concreet gaat het om projecten in tientallen landen, waaronder Wit-Rusland, Rusland, Irak, Iran, Zimbabwe en Birma. In deze landen, waar vaak sprake is van een betrekkelijk eenzijdig medialandschap, dragen we bij aan het vergroten van het media-aanbod. Daarnaast moedigt Nederland debat over vrijheid van meningsuiting aan door tentoonstellingen over de vrijheid van meningsuiting en lezingen over persvrijheid en de bescherming van journalisten te organiseren op ambassades. Vrije media zijn immers onmisbaar voor het maatschappelijk debat en een goed functionerende democratie.

Vraag 3

Hoe wilt u nationaal en internationaal de rechten en veiligheid van opiniemakers beter beschermen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het bericht: «Ontsnapt rambo dankzij tbs-truc?»?1

Ja.

Vraag 2

Wanneer wordt uw voornemen om de zogenaamde Fokkensregeling (waardoor tot gevangenisstraf en tbs veroordeelde misdadigers een flink deel van hun gevangenisstraf niet hoeven uit te zitten) in te trekken, omgezet in daden?

Het ontwerp voor de aanpassing van de Penitentiaire maatregel, waarin de herziening van de Fokkensregeling is opgenomen, ligt thans voor advies bij de Raad van State. Uitgaande van een adviestermijn van drie maanden door de Raad van State, is inwerkingtreding uiterlijk in het vierde kwartaal van 2010 mogelijk.

Vraag 3

Is het waar dat slachtoffers en nabestaanden in een procedure bij de Raad voor Strafrechtstoepassing over toepassing van de Fokkensregeling geen spreekrecht hebben?

Ja, dat is het geval. Het spreekrecht is geregeld in artikel 302 van het Wetboek van Strafvordering en ziet op het spreken tijdens de zitting in het strafproces tegen verdachten. Deze regeling ziet niet op de procedure bij de Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ).
De Raad toetst beslissingen die in het kader van de tenuitvoerlegging zijn genomen over personen die een vrijheidsstraf of vrijheidsbenemende maatregel ondergaan: gedetineerden, ter beschikking gestelden en jeugdigen. De Raad toetst aan de wet (met name de Penitentiaire beginselenwet, de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden en de Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen) of de overheid voldoende oog houdt voor de rechtspositie en goede bejegening van deze personen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het onaanvaardbaar is dat criminelen in deze procedure kunnen vragen om hun gevangenisstraf flink in te korten, terwijl slachtoffers en nabestaanden daarover hun mening niet kenbaar kunnen maken? Zo nee, waarom niet?

Het huidige spreekrecht voor slachtoffers geeft hen de mogelijkheid om gedurende het strafproces aan de rechter kenbaar te maken wat de gevolgen zijn van het delict op hun leven. Deze vorm van spreekrecht is niet van toepassing op de fase van tenuitvoerlegging van de straf of maatregel.
Dat betekent niet dat slachtofferbelangen er in deze fase niet toe doen. Ik ben van mening dat bij beslissingen over verlof en invrijheidstelling de slachtofferbelangen moeten worden meegewogen, overigens zonder dat verlofbewegingen en invrijheidstelling volledig afhankelijk zouden worden van het slachtoffer en diens belangen. Op dit moment verken ik de mogelijkheden van het betrekken van de belangen van slachtoffers bij de tenuitvoerlegging van de straf, in de werkprocessen rond de verlofverlening bij tbs-gestelden en bij verlof in het kader van een gevangenisstraf.
Op 1 januari 2011 is de inwerkingtreding voorzien van de Wet ter versterking van de positie van het slachtoffer in het strafproces (Stb. 2010, 1). Slachtoffers krijgen door middel van deze wet een recht op informatie over de strafrechtelijke procedure en de mogelijkheden van schadevergoeding.
Een onderzoeksrapport over de uitvoering van het spreekrecht in de strafprocedure verwacht ik deze zomer. De uitkomsten daarvan zal ik met uw Kamer delen.

Vraag 5

Bent u voornemens in aansluiting op het invoeren van de wet spreekrecht voor slachtoffers, op korte termijn een spreekrecht voor slachtoffers/nabestaanden te realiseren in dergelijke procedures bij de Raad voor Strafrechtstoepassing? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de beveiliging van de samenleving veel beter gediend is met afschaffing van de tbs en oplegging van zeer langdurige gevangenisstraffen aan gevaarlijke misdadigers? Zo nee, waarom niet?

Deze mening deel ik niet. De beveiliging van de samenleving wordt beter gediend met het tijdens de strafrechtelijke maatregel behandelen van de psychische stoornis van personen die ernstige delicten plegen. De samenleving is er niet mee gediend dat personen na een lange gevangenisstraf zonder behandeling met gevaar voor anderen terugkeren in de samenleving.

Vraag 1

Herinnert u zich uw brief aan de Kamer van 9 april jl. waarin u aankondigt dat stemmers bij de komende landelijke verkiezingen en de provinciale statenverkiezingen zich ook met een tot maximaal vijf jaar verlopen identiteitsbewijs mogen identificeren?1

Ja.

Vraag 2

Geldt deze nog in werking te treden ministeriële regeling ook voor kiezers die in het buitenland wonen en zich bij de gemeente Den Haag registreren als kiezer? Zo nee, waarom niet. Zo ja, waarom eist de gemeente Den Haag dan dat Nederlanders die in het buitenland wonen bij hun aanvraag een kopie van hun identiteitsdocument bijvoegen dat geldig is op de dag van de kandidaatstelling (27 april 2010)?

Nee, de regeling zal alleen zien op de identificatieplicht bij het stemmen in het stemlokaal. Kiezers buiten Nederland die zich willen registreren moeten daarbij als blijk van hun Nederlanderschap een geldig Nederlands paspoort of identiteitskaart meesturen of een bewijs van Nederlanderschap, niet ouder dan drie jaar dat kan worden afgegeven door een Nederlandse ambassade of consulaat. Het paspoort of de identiteitskaart moet geldig zijn op 27 april 2010 omdat dat de datum is waarop de registratie van kiezers buiten Nederland vast wordt gesteld. Op deze datum wordt ook in de Nederlandse gemeenten de kiesgerechtigheid voor de komende verkiezingen van alle inwoners bepaald aan de hand van de GBA. Het identiteitsbewijs heeft hier dus een ander doel, namelijk het vaststellen van het Nederlanderschap en dus de kiesgerechtigheid.
Bij het stemmen in het stemlokaal is het identiteitsdocument vereist zodat het stembureau kan vaststellen dat de kiezer de rechtmatige houder van de stempas is. Overigens is de verplichting bij de registratie om een kopie van een geldig identiteitsdocument te voegen, als bewijs van Nederlanderschap, niet nieuw maar geldt al vele jaren.

Vraag 3

Bent u, vooruitlopend op de inwerkingtreding van bovengenoemde ministeriële regeling, bereid de gemeente Den Haag te instrueren om actief de recent afgewezen verzoeken tot registratie vanwege een verlopen identiteitsbewijs, opnieuw te beoordelen, dit mede gelet op de beperkte tijd tussen registratie, verzending van stembescheiden en datum van de komende landelijke verkiezingen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat het rijbewijs niet door de gemeente Den Haag wordt geaccepteerd als geldig identiteitsdocument bij verzoeken tot registratie als kiezer uit het buitenland? Bent u bereid om het rijbewijs van Nederlanders woonachtig in het buitenland te accepteren als identiteitsdocument bij hun verzoek tot registratie als kiezer? Zo nee, waarom niet?

Nee, met een rijbewijs kan het Nederlanderschap van de verzoeker niet worden vastgesteld. Op het rijbewijs wordt de nationaliteit niet vermeld.

Vraag 5

Bent u, gezien het korte tijdsbestek tot de verkiezingen, bereid deze vragen op de kortst mogelijke termijn te beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het bericht dat gegevens van gedetineerden op straat zijn komen te liggen?1

Ja.

Vraag 2

Is dit bericht waar en zijn er sinds 2003 vanuit de gevangenis meer computers weggegeven?

Het is juist dat twee jongens op een dumpplaats voor computerapparatuur een computer met twee harde schijven hebben gevonden. Vastgesteld is dat één van de schijven defect was. De andere schijf is in gebruik geweest bij de penitentiaire inrichting De Berg te Arnhem. Deze harde schijf bevatte gegevens uit 2002, waaronder notulen van een psycho-medisch overleg, een registratiekaart, procedures, een plattegrond en foto’s van penitentiaire inrichting De Berg.
Ook na 2003 zijn door Justitie personal computers, die waren afgeschreven, ter beschikking gesteld aan scholen ter bevordering van het computeronderwijs. Uiteraard was en is hierbij wel de voorwaarde dat eventueel aanwezige gegevensdragers dienen te zijn geschoond. Bij de betreffende computer is dit helaas niet afdoende gebeurd.

Vraag 3

Geldt bij het weggeven of afdanken van computers een bepaald protocol voor het wissen van vertrouwelijke gegevens en is dat bekend bij het personeel?

Zoals in het antwoord op vraag 2 is aangegeven dienen gegevensdragers van of af te danken computers afdoende te zijn geschoond. De wijze waarop dit dient te gebeuren is uitgewerkt in een protocol dat is gebaseerd op een voorschrift uit het Handboek «beveiliging Ministerie van Justitie». Het betreffende voorschrift luidt: «Personal computers, laptops e.d., waarop enig gerubriceerd gegeven kan zijn verwerkt, worden pas naar Domeinen of een particulier (bedrijf) afgestoten als de harde schijven eruit zijn verwijderd of de harde schijven zijn gewist met een door de Beveiligingsambtenaar van Justitie goedgekeurd product en volgens een door hem goedgekeurde procedure. De verwijderde harde schijven worden langs mechanische weg vernietigd of onbruikbaar gemaakt, bijvoorbeeld door samenpersen of bewerken met hamerslagen.»
Het protocol is aan alle informatiebeveiligingsfunctionarissen van DJI verstrekt.
Het bovengenoemde handboek en het DJI basispakket informatiebeveiliging waarin onder meer het beheer en de afvoer van personal computers en andere gegevensdragers voor de DJI-organisatie nader is uitgewerkt, is voor alle medewerkers digitaal beschikbaar. Verder wordt in diverse functionele overleggen regelmatig aandacht besteed aan informatiebeveiligingsonderwerpen, waaronder de veilige afvoer van ICT-middelen. Met de instelling in 2008 van een Shared Service Center voor ICT (SSC-I) geschiedt de afvoer van personal computers voor geheel DJI centraal vanuit dit SSC-I.

Vraag 4

Vindt er nader onderzoek plaats hoe dit heeft kunnen gebeuren en wie daarvoor verantwoordelijk is?

Er heeft een forensisch onderzoek plaatsgevonden van de harde schijf. De uitkomsten van dit interne onderzoek zijn bevestigd door een extern bureau. Uit het onderzoek blijkt dat de schijf begin 2003 voor het laatst is gebruikt.
Aangezien de penitentiaire inrichting De Berg niet beschikt over gegevens met betrekking tot personal computers die aan scholen zijn verstrekt, kan niet worden achterhaald aan welke school de betrokken personal computer ter beschikking is gesteld.
De directeur van een penitentiaire inrichting is verantwoordelijk voor het veiligheidsbeleid binnen zijn inrichting en dus ook voor het op een afdoende wijze wissen van gegevens op gegevensdragers die worden afgestoten.

Vraag 5

Ziet u reden tot aanscherping van het bestaand Justitiebeleid in de omgang met vertrouwelijke gegevens op (oud-)computers?

Ik zie geen aanleiding om het huidige Justitiebeleid in de omgang met vertrouwelijke gegevens te wijzigen. De vondst van de door de penitentiaire inrichting afgestoten personal computer bevestigt wel hoe belangrijk het is dat er op dit punt goede procedures zijn en dat daar de hand aan wordt gehouden. Op dit moment is er een bewustwordingscampagne op het gebied van informatiebeveiliging bij DJI gaande. Hierin krijgen ondermeer deze aspecten aandacht.

Vraag 1

Erkent u dat het overschrijven van een hele bladzijde strijdig is met de forensische norm voor het afnemen van een schrijfproef?1

Nee. De betreffende FT-norm schrijft slechts voor dat de tekst aan de betrokkene moet worden gedicteerd. Het gedeeltelijk overschrijven van de gedicteerde tekst is op zichzelf niet in strijd met die norm. Wel meen ik dat het overschrijven als bijzonderheid had moeten worden vermeld in het proces-verbaal van de betreffende schrijfproef.

Vraag 2

Waarop baseert u de «overschrijfhypothese» terwijl die door de feiten en de betrokken getuigen wordt tegengesproken en allen stellen dat alles volgens de richtlijnen is verlopen en zich geen bijzonderheden hebben voorgedaan?

De «overschrijfhypothese» biedt een logische verklaring voor de herstelactie die mogelijk heeft plaatsgevonden nadat klaarblijkelijk was geconstateerd dat mevrouw W. de gedicteerde tekst op de achterkant van het eerste blad doorschreef. Zij past bovendien bij de verklaringen die mevrouw W. tegenover de Rijksrecherche heeft afgelegd en bij de destijds gemaakte aantekeningen in haar agenda. De enkele omstandigheid dat een aantal door de Rijksrecherche gehoorde getuigen heeft verklaard «dat alles volgens de richtlijnen is verlopen en zich geen bijzonderheden hebben voorgedaan», doet aan de aannemelijkheid van de overschrijfhypothese niet af.

Vraag 3

Uit welke agenda-aantekeningen of verklaring van mevrouw W., van haar advocaat of van de betrokken rechercheur blijkt dat er een hele bladzijde zou zijn overgeschreven en de originele bladzijde is weggegooid?

Dat kan volgen uit de agenda-aantekeningen van mevrouw W. bij de datum 3 april 2006. Over die aantekeningen heeft mevrouw W. tegenover de Rijksrecherche verklaard dat zij zich meent te herinneren dat zij op het eerste blad op de achterzijde verder schreef, omdat zij de voorzijde had volgeschreven en dat dat niet de bedoeling was, omdat de tekst niet mocht doordrukken.
Verder verklaarde zij dat zij vervolgens op een nieuw blad moest verder schrijven en dat zij een nieuw blad uitgereikt kreeg waarop zij de proef had voortgezet.
Mede op basis daarvan is van de gang van zaken tijdens de schrijfproef een reconstructie gemaakt. Die geeft grond voor de aanname dat de bladzijde waarvan de achterzijde was beschreven, is weggegooid.

Vraag 4

Waarom heeft de Rijksrecherche de mogelijkheid van het weggooien niet onderzocht, nu dit de pijler lijkt te zijn onder uw antwoord?

De mogelijkheid van het weggooien heeft wel deel uitgemaakt van het onderzoek door de Rijksrecherche. Getuigen zijn ernaar gevraagd, maar wisten zich de relevante feitelijke details niet of slechts ten dele te herinneren. Zie voorts het antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Waar in het rapport en door welke onderzoeksactiviteiten is de fraudehypothese van de Rijksrecherche weerlegd, anders dan het horen van getuige F. die slechts verklaart dat het ontbreken van de passage niet van invloed is geweest op de uitslag?

Deze fraudehypothese is door de Rijksrecherche geformuleerd ten behoeve van haar feitenonderzoek. Zij is vervolgens niet aannemelijk geoordeeld. Zie ook het antwoord op vraag 6. De getuige F. heeft overigens niets verklaard over de totstandkoming van de schrijfproef, maar over de bruikbaarheid van het resultaat voor het handschriftvergelijkend onderzoek. Ik citeer uit zijn verklaring: «De bedoeling is dat wij een stuk handgeschreven tekst of een aantal handtekeningen ontvangen dat wij als vergelijkingsmateriaal kunnen gebruiken. Indien er niet geheel is voldaan aan de richtlijnen, wil dat niet zeggen dat dit meteen onbruikbaar is. We hadden voldoende aan het aangeleverde materiaal om tot een oordeel te komen».
Uit de verklaring van getuige F. kan worden geconcludeerd dat, indien de FT-norm wel was overschreden, het materiaal volgens getuige F. niettemin bruikbaar zou zijn geweest.

Vraag 6

Waarom zijn de in de bijlage2 opgenomen tegenstrijdige verklaringen van betrokkenen en onregelmatigheden in combinatie met de onmogelijke tijdlijn en de onverklaard gebleven ontbrekende passage, in tegenstelling tot hetgeen fraude-experts3 en statistici (zoals Richard Gill) volgens u geen aanwijzingen voor frauduleus handelen?

Met «frauduleus handelen» wordt kennelijk gedoeld op de mogelijkheid dat een ander dan mevrouw W. de schrijfproef heeft afgelegd, of dat mevrouw W. een aantal gedicteerde woorden bewust niet heeft opgeschreven. Het onderzoek van de Rijksrecherche geeft evenwel geen reden om eraan te twijfelen dat mevrouw W. de schrijfproef heeft afgelegd. De schrijfproefformulieren van mevrouw W. zijn daadwerkelijk beschreven door mevrouw W., gezien de door het NFI geconstateerde sterke samenhang tussen dit handschrift en het van mevrouw W. afkomstige handschrift op andere ter vergelijking gebruikte dragers. Voorts valt niet in te zien hoe met het enkele niet opschrijven van 15 van de 131 gedicteerde woorden het resultaat van het handschriftvergelijkend onderzoek zodanig zou kunnen worden beïnvloed, dat daardoor niet meer zou kunnen worden vastgesteld dat mevrouw W. de auteur is van de anonieme briefjes.
Het onderzoek door het Nederlands Forensisch Instituut en het onderzoek door het Britse Forensic Science Services hebben tot slot geen aanwijzingen opgeleverd dat de tekst op de anonieme briefjes van dezelfde schrijver afkomstig is, noch dat die afkomstig is van een van de deelnemers aan de schrijfproef.

Vraag 7

Hoe verhouden deze feiten en verklaringen zich tot uw antwoord op de achtste vraag van de eerder gestelde Kamervragen dat de geformuleerde eventualiteiten zich niet hebben voorgedaan?

Zie het antwoord op vraag 8.

Vraag 8

Kunt u per punt van bijlage 1 uiteenzetten waarom de Rijksrecherche geen onderzoek (aanvullende vragen etc.) naar de fraudeaanwijzingen heeft verricht dan wel kunt u de pagina’s noemen, waarop de onderzoeksactiviteiten (inclusief de uitkomsten) zijn beschreven?

De herstelhypothese is niet onverenigbaar met de in de bijlage gereleveerde «feiten en verklaringen». De fraudehypothese heeft wel deel uitgemaakt van het feitenonderzoek van de Rijksrecherche maar is ondanks de «feiten en verklaringen» niet aannemelijk geworden.
Naar tijdstippen heeft de Rijksrecherche wel onderzoek gedaan, maar er is onduidelijkheid blijven bestaan over het exacte tijdstip waarop de opdracht tot het uitvoeren van de schrijfproeven bij het korps Noord- en Oost Gelderland is binnengekomen. Dit is ook vermeld in het persbericht en in mijn antwoord op vraag 7 van eerdere vragen van het lid Pechtold (D66) over een Rijksrechercheonderzoek naar schrijfproeven in het kader van de Deventer moordzaak en het klachtrecht bij het Openbaar Ministerie (TK 2009–2010, 1788). Ook dat doet echter in mijn ogen niet af aan de aannemelijkheid van de herstelhypothese en onaannemelijkheid van de fraudehypothese.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Nederland houdt zich niet aan de Europese richtlijn»?1

Ja.

Vraag 2

Is Richtlijn 97/7/EG van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 1997, die wijst op de noodzaak om de kopers van goederen of diensten tegen het eisen van betaling voor niet-bestelde goederen en tegen agressieve verkoopmethoden te beschermen, op een dergelijke manier in de Nederlandse wetgeving geïmplementeerd dat aan de doelbepaling voldaan is?

Ja. In de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel Aanpassing van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek aan richtlijn nr. 97/7/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 20 mei 1997 betreffende de bescherming van de consument bij op afstand gesloten overeenkomsten (PbEG L 144) (richtlijn verkoop op afstand, hierna richtlijn)2 is ingegaan op de doelbepalingen van de richtlijn en de wijze waarop de richtlijn is omgezet in de Nederlandse wet- en regelgeving. Hieruit blijkt dat de consument zelf diverse mogelijkheden heeft om naleving van de bepalingen af te dwingen, door bijvoorbeeld bij de rechter nakoming van de overeenkomst te vorderen, eventueel versterkt met een dwangsom (artikel 611a Rv). Hoewel hiermee al aan de richtlijnbepalingen inzake effectieve handhaving was voldaan, zijn de handhavingmogelijkheden bij latere wetswijzigingen verder versterkt, door de introductie van de mogelijkheid van de collectieve actie door belangenorganisaties (3:305a BW en 3:305d BW) en publieke handhaving door de Consumentenautoriteit.

Vraag 3

Wat vindt u van de stelling dat de zogeheten «cowboys» in de telefonische verkoop hun gang kunnen blijven gaan omdat de richtlijn anders geïmplementeerd had moeten worden? Indien u het niet eens bent met de stelling, hoe verklaart u dan dat de agressieve verkooppraktijken nog steeds doorgaan?

De stelling dat de richtlijn anders geïmplementeerd had moeten worden, delen wij niet. Daarvoor verwijzen wij naar ons antwoord op vraag 2. De Wet verkoop op afstand en de Wet oneerlijke handelspraktijken bieden de consument een goede bescherming tegen agressieve verkooppraktijken. Dat laat onverlet dat er altijd bedrijven kunnen zijn die zich niet aan de wet houden of de grenzen van de wet opzoeken. Overtreding van de regels is vanzelfsprekend niet aanvaardbaar, zowel vanwege het vertrouwen van consumenten als vanuit het oogpunt van concurrentieverhoudingen, en moet daarom worden tegengegaan. Naast de al genoemde mogelijkheden tot handhaving, is het van belang dat consumenten op een laagdrempelige manier gebruik kunnen maken van hun rechtsmiddelen. Dat kan in veel gevallen door middel van geschillencommissies. Voorlichting, door bijvoorbeeld ConsuWijzer, vervult een belangrijke rol bij het waarschuwen van consumenten. Daarnaast kunnen consumenten bij ConsuWijzer hun beklag doen over bedrijven die zich volgens hen niet aan de regels houden. Deze klachten vormen een belangrijke bron van informatie voor de Consumentenautoriteit in het kader van de handhaving. Datzelfde geldt voor de rol die consumentenorganisaties en consumentenprogramma’s op radio en televisie vervullen.

Vraag 4

Welke verschillen zijn er tussen de implementatie van deze richtlijn in Duitsland en de implementatie van deze richtlijn in Nederland?

Allereerst is de Duitse regeling over verkoop op afstand aangepast aan het Duitse systeem van wet- en regelgeving. Dit betekent dat deze op onderdelen zal afwijken van het Nederlandse systeem, bijvoorbeeld bij de wijze van handhaving. Het doel van de richtlijn, namelijk de harmonisatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten inzake overeenkomsten op afstand en de bescherming van de consument bij het op afstand sluiten van overeenkomsten, moet uiteraard zowel in Duitsland als in Nederland worden bereikt. Voor de wijze waarop Nederland aan dat doel heeft voldaan, verwijzen wij naar de beantwoording van vraag 2. Hieraan zij toegevoegd dat de Nederlandse implementatiemaatregelen, zoals gebruikelijk, aan de Europese Commissie zijn gemeld, die niet heeft doen blijken van enig bezwaar tegen onze wijze van implementatie.
Ten tweede is de richtlijn gebaseerd op minimumharmonisatie. Dit betekent dat de nationale wetgevers ruimte hebben om extra maatregelen te treffen ter bescherming van de consument. Duitsland heeft op sommige punten verdergaande maatregelen getroffen dan de richtlijn vereist, onder meer door de herroepingstermijn te stellen op twee weken (vgl. art. 355 lid 1 BGB). De richtlijn hanteert als minimale termijn 7 werkdagen. In Nederland maken wij zeer terughoudend gebruik van nationale koppen. Bij de invoering van de Wet koop op afstand is hierover overwogen dat de richtlijn de consument voldoende bescherming biedt.2

Vraag 5

Wat zijn de effecten van deze verschillen?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Deelt u de mening dat er inzicht gegeven zou moet worden in het aantal klachten per onderwerp dat de Consumentenautoriteit ontvangt?

De Consumentenautoriteit is een onafhankelijke toezichthouder die onder het ministerie van Economische Zaken ressorteert. Op www.ConsuWijzer.nl, het informatieloket van de toezichthouders de Consumentenautoriteit, de NMa en de OPTA, kan de consument informatie vinden over zijn rechten en plichten. Tevens kan de consument bij ConsuWijzer melding maken van de handelspraktijken van een ondernemer. Deze meldingen kunnen een signaal zijn voor de toezichthouders dat een ondernemer zich niet aan de wet- en regelgeving houdt. Overigens zijn niet alle meldingen te kwalificeren als klachten en is het onderscheid tussen vragen en klachten niet altijd helder. In de jaarlijkse terugblik van de Consumentenautoriteit doet de Consumentenautoriteit verslag van haar activiteiten en gaat zij tevens in op de meldingen van consumenten bij ConsuWijzer, onder meer door aan te geven in welke categorieën de meeste meldingen zijn geregistreerd. Deze terugblik wordt jaarlijks voor 1 juni met mijn bevindingen aan uw Kamer toegezonden. De meldingen die bij ConsuWijzer binnenkomen, worden overigens niet als individuele klachten behandeld. Ze zijn een bron van informatie voor de toezichthouders ten behoeve van hun toezichts- en handhavingspraktijk. Wel worden consumenten waar mogelijk individueel geadviseerd over hun rechten en de vervolgstappen die zij eventueel zelf kunnen zetten. Wij zijn van mening dat de Consumentenautoriteit op deze manier voldoende transparant is over haar toezichts- en handhavingsactiviteiten.

Vraag 7

Acht u het noodzakelijk dat de transparantie over het aantal klachten en de inhoud van de klachten van de Consumentenautoriteit en de Geschillencommissie Telecommunicatie verbeterd wordt?

Zie ons antwoord op vraag 6. Wij zijn van mening dat de Consumentenautoriteit voldoende transparant is over haar activiteiten.
De Geschillencommissie Telecommunicatie valt onder de Stichting Geschillencommissies voor Consumentenzaken (SGC). Het doel van de Geschillencommissie is om geschillen tussen consumenten en ondernemers op een goedkope, snelle en eenvoudige manier uit de wereld te helpen. Wij zijn een groot voorstander van deze manier van geschilbeslechting. De SGC brengt ieder jaar een jaarverslag uit waarin per geschillencommissie het aantal klachten te vinden is. Daarnaast kan men op de website van de SGC in het online uitsprakenregister per commissie een selectie van uitspraken vinden. Deze selectie representeert de lijn van uitspraken van de Commissie. Bovendien kunnen geïnteresseerden bij de SGC specifieke uitspraken opvragen.

Vraag 8

Op welke manier wordt, zoals beweerd in het artikel, de wetgeving momenteel verder aangescherpt, zodat de Consumentenautoriteit eerder in het proces kan ingrijpen als zij misstanden ziet?

Tijdens het Algemeen Overleg met de Vaste Commissie Economische Zaken op 8 april jl. is de minister van Economische Zaken ingegaan op haar voornemen het handhavingsinstrumentarium van de Consumentenautoriteit verder aan te scherpen. Uitgangspunt bij de maatregelen die de minister van Economische Zaken wil treffen is dat de goede ondernemers niet lijden onder de kwade ondernemers en dat ondernemers die de wet overtreden in een vroeg stadium kunnen worden gecorrigeerd. Daarnaast wordt met deze maatregelen ook de motie Gesthuizen/Aasted-Madsen-Van Stiphout (TK 24 095, 237) uitgevoerd, die de regering verzoekt de Consumentenautoriteit de mogelijkheid te geven om, hangende een onderzoek, bedrijven het deel van de bedrijfsvoering dat onderwerp is van het onderzoek naar de wens van de Consumentenautoriteit aan te laten passen. De voorstellen behelzen een aanwijzingsbevoegdheid voor de Consumentenautoriteit, een informatie- en waarschuwingsbevoegdheid, het verhogen van de boetes en het opleggen van aanvullende maatregelen bij een last onder dwangsom, om de naleving van de last op een effectieve wijze te kunnen controleren.

Vraag 9

Wat vindt u van de stelling dat consumentenbescherming onder het ministerie van Justitie zou moeten worden ondergebracht, omdat de (regelmatig) tegengestelde belangen van ondernemers en consumenten niet onder één ministerie zou moeten vallen?

Het consumentenbeleid, de voorlichting via ConsuWijzer en de handhaving via de Consumentenautoriteit zijn bij het ministerie van Economische Zaken in goede handen. Bij het vormgeven van het consumentenbeleid is het van belang een evenwicht te vinden tussen een hoog niveau van consumentenbescherming en het concurrentievermogen van het bedrijfsleven. Het Ministerie van Economische Zaken heeft hier oog voor en betrekt hierbij de belangen van zowel de consument als de ondernemer.
Daarbij wordt uiteraard intensief samengewerkt met het ministerie van Justitie, omdat de Minister van Justitie verantwoordelijk is voor het Burgerlijk Wetboek en daarin de hoekstenen van de consumentenbescherming zijn neergelegd. Het ministerie van Justitie is voorts verantwoordelijk voor de implementatie van Europese Richtlijnen op het gebied van burgerlijk recht.
Vanwege de onderlinge samenhang tussen de pijlers «beleid, handhaving en regelgeving» worden overkoepelende wetten, zoals de Wet oneerlijke handelspraktijken en de Wet handhaving consumentenbescherming, door beide bewindspersonen ondertekend. Ook trekken beide ministeries gezamenlijk op in de onderhandelingen over de Richtlijn Consumentenrechten in Brussel. Ons is niet gebleken dat hierdoor de consumentenbescherming in het gedrang komt.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de kandidatuur van Iran voor een zetel in de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties?

Iran heeft zich 23 april jl. teruggetrokken als kandidaat-lid van de Mensenrechtenraad. Nederland heeft zich in voorafgaande weken wereldwijd ingezet om de verkiezing van Iran te voorkomen. Net als mijn Duitse ambtgenoot noemde ik ondermeer tijdens een toespraak voor de Mensenrechtenraad op 3 maart jl. de zeer zorgwekkende mensenrechtensituatie in Iran en gaf aan dat landen die de mensenrechten op grote schaal schenden geen plaats in de Raad verdienen. Mede dankzij Nederland riep de EU de lidstaten van de VN schriftelijk op tijdens lidmaatschapsverkiezingen voor de Raad niet te stemmen op landen die bekend staan als notoire mensenrechtenschenders. Ook bilateraal, veelal in nauwe afstemming met gelijkgezinde landen, heeft Nederland deze boodschap uitgedragen.

Vraag 2

Hoe verhoudt eventuele toetreding van Iran tot de Mensenrechtenraad zich tot de gestelde criteria als opgesteld in artikel 8 van resolutie 60/251 van de Algemene Vergadering, waar wordt gesteld dat bij de toewijzing van zetels «states shall take into account the contribution of candidates to the promotion and protection of human rights»?1

Het is voor de geloofwaardigheid van de Mensenrechtenraad bemoedigend dat een land dat op grote schaal mensenrechten schendt zich heeft teruggetrokken als kandidaat-lid. Ook in de toekomst zal Nederland zich onverminderd blijven inzetten om notoire mensenrechtenschenders buiten de Raad te houden.

Vraag 3

Gaat Nederland zich in het licht van de herhaalde schendingen van mensenrechten door Iran verzetten tegen de toetreding van Iran tot de Mensenrechtenraad?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Indien dit het geval is, zal Nederland ook andere landen ertoe bewegen de toetreding van Iran tot de Raad te belemmeren, zoals de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Guido Westerwelle, heeft gedaan tijdens zijn speech voor de Mensenrechtenraad op 3 maart jl., waarin hij Iraanse toetreding typeerde als «an affront to all the values on which the Council is based»?2

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Welke conclusie trekt u over de geloofwaardigheid van de Mensenrechtenraad, mocht Iran tot de Raad toetreden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Verbindt de Nederlandse regering daar ook gevolgen aan?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Geplukt door de curator»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat het ministerie van Economische Zaken in 2002 aan de voorzitter van de stichting STIDAG heeft gemeld dat volgens een (niet-gespecificeerd) onderzoek ongeveer 70% van de faillissementen onnodig is? Zo nee, bent u bereid onderzoek te laten doen naar het onnodig failliet verklaren van bedrijven en de rol van curatoren hierin?

Het enige onderzoek uit die periode dat bekend is bij mijn ambtgenote van Economische Zaken (EZ), is de Themaspecial Faillissementen van de Ondernemerschapsmonitor. Of de resultaten van dat onderzoek zijn gedeeld met Stidag is niet bekend. Het onderzoeksrapport kon gratis gedownload of besteld worden via de website van EZ. Uit het betreffende onderzoek blijkt dat tweederde van de ondernemers die eerder gefailleerd zijn, zelf van mening waren dat hun faillissement had kunnen worden voorkomen, onder andere door een meer coulante opstelling van schuldeisers. Het spreekt vanzelf dat een faillissement minder waarschijnlijk wordt, wanneer schuldeisers de betaling die hun toekomt niet opeisen. Dit zou evenwel een weinig zakelijke houding van de schuldeisers veronderstellen.
Ik zie geen aanleiding om onderzoek te laten doen naar het onnodig failliet verklaren van bedrijven en de rol van curatoren hierin. Het is de rechter die een verzoek tot faillietverklaring conform de Faillissementswet toetst aan de wettelijke vereisten. Degene die failliet is verklaard, heeft bovendien het recht daartegen verzet of hoger beroep in te stellen, voor zover hij meent dat hij ten onrechte failliet is verklaard. Tot slot verwijs ik naar mijn eerdere antwoord van 10 maart 2010 op vragen 2, 6, 7 en 8 van het lid Verdonk over de handelwijze van curatoren (TK II 2009–2010, nr. 1848).

Vraag 3

Hoeveel klachten zijn er de afgelopen drie jaar bij de rechters-commissarissen door schuldeisers en gefailleerden ingediend over curatoren, over de looptijd van faillissementen dan wel vermeende misdragingen bij de afwikkeling?

Daarvan wordt geen registratie bijgehouden.

Vraag 4

Deelt u de mening dat een curator, gezien het feit dat hij per uur betaald krijgt, er baat bij heeft een faillissement langer te laten lopen dan strikt noodzakelijk en daarmee dus wel sprake kan zijn van zelfverrijking, met name indien ook gelden worden geïnd die niet tot de boedel behoren?

Na faillietverklaring behoren alle vorderingen van de failliet tot de boedel.
Om die reden kunnen alle vorderingen van de failliet ook door de curator worden geïnd. Na faillissement kan geen sprake meer zijn van niet tot de boedel behorende gelden.
Ik verwijs verder naar mijn eerdere antwoorden van 10 maart 2010 op de vragen 2, 6, 7 en 8 van het lid Verdonk (Verdonk) over de handelwijze van curatoren (TK II 2009–2010, nr. 1848).
Ik zie om redenen als in die antwoorden vermeld geen aanleiding tot het wijzigen van de Faillissementswet.

Vraag 5

Deelt u de mening dat een herziening van de Faillissementswet uit 1893, bijvoorbeeld met het toevoegen van een maximumtermijn van bijvoorbeeld twee jaar voor de afhandeling van een MKB-faillissement, zelfverrijking kan worden voorkomen?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Wat moet er naar uw oordeel gebeuren indien een gefailleerde worden «gechanteerd» door een curator zonder dat de rechter-commissaris (of rechtbankpresident) ingrijpt terwijl het faillissement al zestien jaar voortduurt?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

Verdient het overweging om in bijzondere gevallen een ministerieel onderzoek te gelasten indien de omstandigheden rond een faillissementsdossier hiertoe aanleiding geven?

Het toezicht- en controlemechanisme, alsmede de klachtmogelijkheden zoals in mijn antwoorden van 10 maart 2010 op vragen 2, 6, 7 en 8 van het lid Verdonk over de handelwijze van curatoren (TK 2009–2010, nr. 1848) uiteengezet, bieden naar mijn oordeel voldoende mogelijkheden om de handelwijze van curatoren te toetsen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Fileleed is goudmijn justitie»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het gebruiken van kentekens voor strafrechtelijk onderzoek die afkomstig zijn van Rijkswaterstaat, die ze verzamelt met het doel om het fileprobleem in kaart te brengen?

Het vorderen en gebruiken van door derden (personen, instanties en bedrijven) verzamelde gegevens voor strafrechtelijk onderzoek is toegestaan op grond van artikel 126nc-uh van het Wetboek van Strafvordering, waarin de regeling over de bevoegdheden tot het vorderen van gegevens is opgenomen. Op grond van deze bepalingen, in het bijzonder de artikelen 126nc tot en met 126ne, kunnen de door Rijkswaterstaat verzamelde kentekengegevens worden gevorderd en is Rijkswaterstaat verplicht de gegevens te verstrekken zonder dat daar een eigen afweging of toetsing aan de Wet bescherming persoonsgegevens aan vooraf gaat.
Zodra de gegevens verwerkt zijn door het Openbaar Ministerie zijn het strafvorderlijke gegevens en is de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens (Wjsg) van toepassing. Art. 2 van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wpb) bepaalt dat het regime van de Wpb niet van toepassing is op de verwerking van persoonsgegevens ten behoeve van de uitvoering van de Wjsg.

Vraag 3

Is het gebruiken van persoonsgegevens van Rijkswaterstaat voor strafrechtelijk onderzoek in lijn met de Wet bescherming persoonsgegevens en de Wet bevoegdheden bevorderen gegevens?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat de bestanden van Rijkswaterstaat aan het ministerie van Justitie meer mogelijkheden bieden dan politiegegevens omdat de gegevens bij Rijkswaterstaat een jaar mogen worden bewaard? Zo ja, hoe wilt u deze lacune in de wetgeving op gaan vullen?

Nee. Alle persoonsgegevens worden uiterlijk drie maanden nadat het verkeers- of vervoerkundig onderzoek is afgesloten, door Rijkswaterstaat vernietigd. Dat betekent dat alle bestanden met kentekens worden vernietigd en er alleen statistische gegevens overblijven.

Vraag 5

Hoe lang mag het ministerie van Justitie gegevens die via Rijkswaterstaat zijn opgevraagd bewaren? Wie heeft toegang tot de gegevens?

Zoals gezegd vallen de van Rijkswaterstaat gevorderde gegevens onder het regime van de Wjsg en zijn de bewaartermijnen van deze wet van toepassing.
Voor zover de strafvorderlijke gegevens misdrijven betreffen, worden deze verwijderd dertig jaren na onherroepelijke afdoening van de strafzaak in het kader waarvan die gegevens zijn verwerkt of het recht tot strafvordering door verjaring is vervallen dan wel twintig jaren na het overlijden van betrokkene.
Gegevens over overtredingen worden verwijderd vijf jaren na onherroepelijke afdoening van de strafzaak in het kader waarvan die gegevens zijn verwerkt of het vervallen van het recht tot strafvordering door verjaring dan wel twee jaren na het overlijden van betrokkene.
Het betreft strafvorderlijke gegevens, waartoe de officier van justitie en opsporingsambtenaren toegang hebben.

Vraag 6

Waarom wordt het advies van het College bescherming persoonsgegevens (CBP) met betrekking tot het verwerken van kentekengegevens niet gevolgd, namelijk dat gescande kentekens die geen «hit» opleveren direct door de politie moeten worden vernietigd?

Het advies van het College bescherming persoonsgegevens (CBP) heeft betrekking op de zg. automatische kentekenherkenning (ANPR) met betrekking tot door de politie zelf ingezette camera’s en niet op door Rijkswaterstaat in het kader van het in kaart brengen van de verkeersstromen en het fileprobleem verzamelde kentekengegevens.
Voor wat betreft de standpuntbepaling inzake het advies van het CBP, verwijs ik u naar mijn brief aan de Tweede Kamer van 2 februari 2010 (TK 2009–2010, 31 051, nr. 6).

Vraag 7

Is het waar dat het op voorhand niet mogelijk is voor automobilisten om zich uit het bestand te laten halen van Rijkswaterstaat? Zo ja, bent u bereid om dit beleid aan te passen zodat automobilisten voordat ze worden geregistreerd kunnen aangeven of ze aan het onderzoek mee willen doen?

Ja. Het is inderdaad niet mogelijk voor automobilisten om op voorhand te kennen te geven dat men niet geregistreerd wenst te worden. Automobilisten die gebruik maken van een bepaald traject ontvangen een brief op het huisadres met de vraag of men bereid is om mee te werken aan het onderzoek of programma. Alleen indien betrokkene aangeeft te willen participeren in een mobiliteitsprogramma worden de gegevens bewaard; in alle andere gevallen worden de gegevens verwijderd. Deze werkwijze is in lijn met de Wet bescherming persoonsgegevens en over deze werkwijze hebben mijn ambtgenoot van Verkeer en Waterstaat nauwelijks enige klachten van weggebruikers bereikt. Mijn ambtgenoot van Verkeer en Waterstaat ziet dan ook geen aanleiding om het beleid in dezen aan te passen.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het vonnis van de rechtbank van Diyarbakir tegen de Koerdische politica Leyla Zana vanwege een toespraak op het partijcongres van de DTP in december 2008 en deelname aan een demonstratieve bijeenkomst in november 2008?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat mevrouw Zana daarmee in totaal tot 13 gevangenisstraf is veroordeeld als gevolg van een aantal veroordelingen die zij kreeg voor uitlatingen die zij in de laatste jaren heeft gedaan?

Ja.

Vraag 3

Herinnert u zich uw antwoord van 29 januari 2009 op Kamervragen waarin u stelt dat vrijheid van meningsuiting een fundamenteel recht is en ook politieke uitspraken dient te omvatten?2 Staat u nog steeds achter dit oordeel? Bent u bereid dat ondubbelzinnig en rechtstreeks te melden aan de Turkse regering? Indien nee, waarom niet?

Ja. Vrijheid van meningsuiting is een fundamenteel recht en omvat ook politieke uitspraken voor zover deze niet aanzetten tot haat of geweld. Het belang hiervan wordt zowel rechtstreeks als via de EU nadrukkelijk in gesprekken met de Turkse regering over het voetlicht gebracht. Mede op Nederlands aandringen heeft de Raad Algemene Zaken van december 2009 ook expliciet het belang van de vrijheid van meningsuiting onderstreept in de conclusies over Turkije, zie ook Kamerbrief 21 501-02 nr. 939 van 10 december vorig jaar.

Vraag 4

Is het u bekend dat een van de vonnissen van mevrouw Zana, in dit geval van twee jaar, is gebaseerd op een speech die zij tijdens het Newrozfeest van 21 maart 2007 heeft gehouden?

Ja.

Vraag 5

Bent u bereid bij de volgende Newroz-viering (maart 2011) een hoge vertegenwoordiger van de Nederlandse ambassade te sturen om aanwezig te zijn als teken van steun aan de vrijheid van meningsuiting voor Koerdische politici? Bent u bereid in de EU aan te dringen eveneens hoge vertegenwoordigers naar de Newroz-viering te sturen? Indien nee, kunt u dat toelichten?

De Nederlandse Ambassade volgt de ontwikkelingen omtrent het Koerdische vraagstuk in Turkije op de voet. Zo zijn vertegenwoordigers van onze Ambassade herhaaldelijk aanwezig geweest bij zaken waarbij de rechten van Koerdische activisten mogelijk in het geding zijn. Het waarborgen van de fundamentele rechten van burgers, zoals een eerlijke rechtsgang, is hierbij uitgangspunt. Ook is er voortdurend contact met activisten die zich inzetten voor de rechten van de Koerdische gemeenschap. Deelname aan een Newroz-viering door Nederlandse vertegenwoordigers sluit goed bij deze betrokken houding aan. Deelname van EU-partners zal in het overleg van de EU-Heads of Mission in Ankara aan de orde worden gesteld.

Vraag 1

Onderschrijft u de bevindingen van de Universiteit van Amsterdam dat het EPD «gewoon lek is»?1 Zo nee, waarom niet?

Ik heb kennis genomen van de resultaten van het onderzoek van de heer Van ’t Noordende van de Universiteit van Amsterdam over de informatiebeveiliging van het landelijk EPD. De in dit onderzoek beschreven risico’s zijn onderwerp van afweging in de ontwerpfase geweest. De keuzes die in de ontwerpfase zijn gemaakt, houden verband met de beoordeling van de kans op en de gevolgen van de risicosituatie in het licht van getroffen maatregelen. Het onderzoek bevat geen nieuwe inzichten.
Voor een formele reactie van het ministerie van VWS op het onderzoek van Van ’t Noordende verwijs ik u naar bijgevoegde brief.

Vraag 2

Wat gaat u doen om de gesignaleerde tekortkomingen van het EPD te verhelpen?

Gezien de gevoeligheid van de uit te wisselen gegevens stel ik zeer hoge eisen aan de beveiliging. Zowel het Landelijk Schakelpunt (LSP) als ook de decentrale zorginformatiesystemen bij zorgverleners worden periodiek getoetst door middel van kwalificaties, schouwingen en indringerstesten. De uitkomsten van deze periodieke toetsingen geven momenteel geen directe aanleiding voor specifieke maatregelen als reactie op het onderzoek van Van ’t Noordende.

Vraag 3

Bent u bereid de architectuur van het EPD grondig te herzien om de beveiliging ervan te verbeteren? Zo nee, waarom niet?

Bedreigingen ten aanzien van de informatiebeveiliging voor het landelijk EPD worden op een continue basis geïnventariseerd, geanalyseerd en geadresseerd en waar nodig worden aanvullende maatregelen genomen.
Het onderzoek van Van ’t Noordende geeft geen aanleiding om de architectuur van het EPD te herzien.

Vraag 4

Kunt u aangeven wat de stand van zaken is wat betreft de uitrol van het elektronisch medicatiedossier?

Door middel van de «Voortgangsrapportage elektronisch patiëntendossier» wordt uw Kamer vier keer per jaar geïnformeerd over de voortgang van de invoering van het landelijk EPD. De laatste voortgangsrapportage dateert van 8 februari 2010 (MEVA/ICT-2984098). Op korte termijn zal uw Kamer de voortgangsrapportage over het eerste kwartaal van 2010 ontvangen.

Vraag 5

Wanneer mag de Kamer de evaluatie van de uitrol van het elektronisch medicatiedossier verwachten?

Het landelijk EPD bevindt zich nog in de fase van invoering. De invoering van het landelijk EPD wordt intensief gemonitord waarover aan u gerapporteerd wordt door middel van de voortgangsrapportages.
Aansluiting op het landelijk EPD vindt op dit moment vrijwillig plaats. Het wetsvoorstel (elektronische zorginformatieuitwisseling) is in behandeling bij de Eerste Kamer. Na inwerkingtreding zal de wet in ieder geval elke vijf jaar worden geëvalueerd.

Vraag 1

Bent u ervan op de hoogte dat het in het geval van verkeersaansprakelijkheid buiten de EU erg lastig kan zijn voor Nederlanders om schade te verhalen, onder andere door de taal- en cultuurverschillen?

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat in navolging van de regels die binnen de EU gelden, het ook voor bepaalde niet EU-landen waar veel Nederlandse automobilisten rijden, verzekeraars vertegenwoordigers zouden moeten hebben om zodoende het verhalen van schade te vergemakkelijken? Zo nee, waarom niet?

Personen die op gerechtvaardigde gronden aanspraak hebben op vergoeding van schade zouden altijd in staat moeten zijn die zonder onnodige of grote belemmeringen te verhalen op de veroorzaker van die schade of zijn verzekeraar. Dit uitgangspunt zou in de ideale situatie ook moeten gelden voor schades die in het buitenland zijn veroorzaakt. Het EU-recht biedt voor veel gevallen een grondslag om dat ook te bewerkstelligen. Dat heeft onder andere geleid tot de WAM-richtlijnen die de positie van benadeelden van door motorvoertuigen veroorzaakte ongevallen aanzienlijk hebben verbeterd, ook als die motorvoertuigen uit andere lidstaten komen of het ongeval in een andere lidstaat plaatsvindt (inclusief de landen van de Europese Economische Ruimte Noorwegen, IJsland en Liechtenstein). De WAM-richtlijnen zijn over een lange periode tot stand gekomen en behelzen meer dan alleen de verplichte schaderegelaars die de verzekeraar in een lidstaat in de andere lidstaten moet aanstellen. Zo zijn ook een verzekeringsplicht in de gehele EU, een zekere harmonisering van de dekking van motorrijtuigverzekeringen, de instelling van samenwerkende informatiecentra in alle EU-lidstaten en van een schadevergoedingsorgaan bewerkstelligd om de benadeelden effectieve verhaalsmogelijkheden te geven. Dergelijke maatregelen kunnen alleen tot stand komen op basis van bindende overeenkomsten tussen meerdere staten en niet slechts op basis van afspraken met verzekeraars. Dat laatste is des te moeilijker omdat het in de door u aangesneden situaties om niet in een lidstaat gevestigde verzekeraars gaat waarover de Nederlandse overheid geen enkele regelgevende bevoegdheid heeft en een grondslag zoals die door het EU-recht wordt geboden hier ontbreekt.
Het Nederlands Bureau der Motorrijtuigverzekeraars staat wel, op basis van afspraken met de nationale bureau’s van diverse derde landen (de zg. groenekaartlanden), in voor situaties waarin een persoon schade lijdt door een ongeval in Nederland dat door een bezoekend buitenlands motorrijtuig wordt veroorzaakt. In dat geval is het mogelijk de schaderegelaar van de buitenlandse verzekeraar in Nederland aan te spreken. Bij ongevallen in niet EER-landen is dat niet mogelijk, omdat buitenlands recht van toepassing is dat in het betreffende land moet worden geëffectueerd. Indien een persoon wil voorkomen dat hij in een situatie komt waarbij hij zijn schade in het buitenland moet verhalen, met alle moeilijkheden die daaraan verbonden zijn, bestaat reeds de mogelijkheid bijzondere verzekeringsdekking te nemen. Daarbij kan worden gedacht aan de rechtsbijstandverzekering, de casco-verzekering (voor schade aan het eigen voertuig) en de reisverzekering. Daarnaast zijn er verzekeringsvormen die vooral van belang zijn in verband met personenschade (letsel en overlijden), te weten de ongevallen-inzittendenverzekering of de schadeverzekering inzittenden.

Vraag 3

Bent u bereid samen met de verzekeraars te regelen dat het verhalen van schade in de meest populaire landen buiten de EU makkelijker gemaakt dient te worden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het feit1 dat Humanitas (district Noordwest) wil dat bestuurslid Rene Eekhuis opstapt omdat hij gemeenteraadslid is geworden voor de PVV in Almere, terwijl de heer Eekhuis helemaal niet wil stoppen met het vrijwillig organiseren van onder andere Kindervakantieweken voor Humanitas?

Vraag 2

Is het waar dat in de statuten en gedragscode van Humanitas staat dat discriminatie, wat betreft politieke voorkeur, niet is toegestaan? Is het waar dat discriminatie op deze gronden in Nederland niet is toegestaan en dit ook voor Humanitas van toepassing is? Zo ja, wat gaat u hierop ondernemen tegen Humanitas?

Vraag 3

Zijn er meer bestuursleden van Humanitas die naast deze vrijwillige functie een politieke functie voor een partij vervullen? Zo ja, hoeveel? Voor welke partijen?

Vraag 4

Hoeveel subsidie ontvangt Humanitas jaarlijks van het Rijk, de provincies en de gemeenten? Bent u bereid deze subsidiestroom stop te zetten indien de vereniging Humanitas bij dit besluit blijft?

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van de uitspraak van de Hoge Raad van 23 maart 2010?

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de uitleg van de Hoge Raad inzake artikel 126nd, eerste lid, Wetboek van Strafvordering (Sv) grote gevolgen kan hebben voor de hedendaagse (werk)praktijk van de politie en het openbaar ministerie?1 Wat was de aanleiding voor het Openbaar Ministerie om beroep in cassatie in te stellen tegen een beschikking van de rechtbank Rotterdam van 2 juni 2008? Heeft dit ook te maken met de verstrekkende gevolgen die deze beschikking zou kunnen hebben voor de hedendaagse politie- en justitiepraktijk?

De Hoge Raad heeft in zijn beschikking van 23 maart 2010, waarin de vraag aan de orde was welke bevoegdheid uit het Wetboek van Strafvordering moet worden aangewend voor het vorderen van (pas)foto's van kaarthouders van een OV-chipkaart, foto’s bestempeld als bijzondere persoonsgegevens in de zin van de Wet bescherming persoonsgegevens, nu uit een foto het ras van een persoon kan worden afgeleid. De Hoge Raad verwijst hierbij naar de memorie van toelichting bij de Wet bescherming persoonsgegevens. Deze gegevens kunnen volgens de Hoge Raad uitsluitend worden gevorderd op grond van artikel 126nf Sv. Dat wil zeggen dat daarvoor een machtiging van de rechter-commissaris noodzakelijk is. De uitleg van de Hoge Raad van artikel 126nf, eerste lid, Sv heeft in zoverre gevolgen voor de praktijk dat in ieder geval vorderingen ten behoeve van gegevensverwerkingen met betrekking tot pasfoto’s, in combinatie met andere persoonsgegevens, voortaan alleen na rechterlijke machtiging kunnen worden gedaan.
Het belang van het instellen van het cassatieberoep was met name gelegen in het aan de Hoge Raad voorleggen van de vraag of het vorderen van gegevens die onder meer foto’s betreffen, valt onder artikel 126nd, eerste lid Sv of 126nf Sv.

Vraag 3

Bent u van oordeel dat deze uitspraak ook gevolgen kan hebben voor de werkwijze van de politie bij het opvragen van camerabeelden? Deelt u de mening dat de rechter-commissaris niet onnodig en belemmerend moet worden ingeschakeld in de opsporing van strafbare feiten?

Ik sta op het standpunt dat deze uitspraak niet de in de vraag bedoelde gevolgen heeft. Beelden van particuliere bewakingscamera's zijn naar mijn oordeel van een andere aard dan een bestand met pasfoto's en daaraan gekoppelde andere persoonsgegevens. In recente uitspraken van de Rechtbank Zutphen, het Gerechtshof ’s Gravenhage en het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch2 komt dit ook tot uitdrukking. In geval van pasfoto’s op toegangspasjes is er een koppeling met andere persoonsgegevens, gekoppeld aan het verlenen van toegang of andere rechten. In geval van bewakingscamera’s is vooraf onbekend of en van welke personen beelden worden gemaakt en wat daarop wel of niet zichtbaar zal zijn. Ook zijn daarbij geen andere persoonsgegevens bekend. Dergelijke camerabeelden worden om die reden bij de toepassing van de Wet bescherming persoonsgegevens niet als bijzondere persoonsgegevens gezien. Zoals in het antwoord op vraag vier aan de orde komt, is dit voor de uitleg van artikel 126nf van belang.
Waar het Wetboek van Strafvordering voorschrijft dat de rechter-commissaris voor een bepaalde opsporingshandeling een voorafgaande machtiging moet afgeven, dient dit voorschrift uiteraard te worden nageleefd.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het nooit de bedoeling van de wetgever kan zijn geweest om het vragen van foto’s en/of beeltenissen van verdachten onder het strenge regime van artikel 126nf Sv te brengen? Kan de uitleg van de Hoge Raad met zich meebrengen dat voor feiten als winkeldiefstal, inbraken in winkels en bedrijven, woninginbraken, mishandelingen, vernielingen, zakkenrollerij en oplichting geen gebruik meer kan worden gemaakt van foto’s en/of (andere) beeltenissen van de verdachte, omdat in geval van verdenking voor deze feiten geen sprake is van een ernstige inbreuk op de rechtsorde?

De uitleg van artikel 126nf moet in het bredere perspectief worden geplaatst van de discussie over het vorderen van gegevens en de recente ontwikkelingen op het gebied van privacy in zowel Nederlands als Europees verband. Zoals in de Memorie van Toelichting bij het wetsvoorstel waarin artikel 126nf is geïntroduceerd naar voren komt, moet voor de uitleg van het begrip gevoelige gegevens worden gekeken naar de toepassing van artikel 16 van de Wet bescherming persoonsgegevens (Kamerstukken II, 2003–2004, 29 441, nr. 3, p. 10). Bij de totstandkoming van het artikel is gestreefd naar een voldoende afgewogen waarborging van veiligheid enerzijds en privacy anderzijds, waaruit het huidige stelsel van gegevensvordering is voortgekomen. Onderdeel van dat stelsel is dat aan bijzondere persoonsgegevens een andere bescherming wordt verleend dan aan gegevens die deze status niet hebben. Ik zie in deze uitspraak vooralsnog geen aanleiding tot wetswijziging. Of sprake is van bijzondere persoonsgegevens als bedoeld in artikel 16 van de Wet bescherming persoonsgegevens is in concreto ter beoordeling van de officier van justitie.
Ook indien er sprake is van bijzondere persoonsgegevens, wil dit niet zeggen dat deze persoonsgegevens niet gevorderd zouden mogen worden. Alsdan dient wel de bevoegdheid van artikel 126nf te worden toegepast en zal de rechter-commissaris een verzoek tot machtiging van het OM beoordelen.

Vraag 5

Geeft rechtsoverweging 2.6 van de uitspraak van 23 maart 2010, waarin de Hoge Raad overweegt dat uit de wetsgeschiedenis niet alleen volgt dat gegevens die direct het ras van een persoon betreffen als «gevoelige» informatie moeten worden aangemerkt in de zin van artikel 126nd, tweede lid, Sv, maar ook die gegevens waaruit informatie over het ras van een persoon kan worden afgeleid, u aanleiding de wet op dit punt te wijzigen?

Gegeven de beperkte reikwijdte van de beschikking (zie antwoord 3) zie ik vooralsnog geen aanleiding, wetswijziging voor te stellen.

Vraag 1

Bent u bekend met het arrest van de Hoge Raad van 10 maart 2009 over belediging van een groep mensen wegens hun godsdienst?1 Verwelkomt u eveneens de duidelijkheid die nu is komen te bestaan over de reikwijdte van het huidige artikel 137c van het Wetboek van Strafrecht?

Vraag 2

Wat is uw mening over het feit dat de Hoge Raad besloot tot vrijspraak van groepsbelediging omdat artikel 137c niet ziet op het zich beledigend uitlaten over een godsdienst, ook niet indien de aanhangers van die godsdienst daardoor in hun godsdienstige gevoelens worden gekrenkt?

Vraag 3

Vindt u deze uitkomst van deze rechtszaak uiteindelijk onwenselijk? Zo niet, waarom zou artikel 137c dan aangepast moeten worden? Zo ja, kunt u uitvoerig toelichten waarom u het van belang vindt het verbod op groepsbelediging uit te breiden door de woorden «onmiddellijk of middellijk» aan de delictsomschrijving toe te voegen?2

Vraag 4

Zou, indien conform uw voornemen de woorden «onmiddellijk of middellijk» al aan artikel 137c zouden zijn toegevoegd, deze man wel zijn veroordeeld op basis van deze verbodsbepaling, nu er in deze casus sprake was van «middellijke» belediging van een groep mensen wegens hun godsdienst doordat de islam werd beledigd? Beoogt u met de door u aangekondigde aanpassing van artikel 137c dergelijke vormen van indirecte belediging van een groep mensen, te weten het beledigen van de godsdienst, onder de reikwijdte van dit artikel te brengen? Zo nee, wat dan wel?

Vraag 5

Wat is uw reactie op de opmerking van de mensenrechtencommissaris van de Raad van Europa, de heer Hammarberg, die u prijst in uw voornemen artikel 147 af te schrappen maar aanbeveelt artikel 137c ongemoeid te laten, omdat het mogelijk moet blijven provocerend over religie te discussiëren en men over religie beter in debat kan gaan dan uitlatingen te criminaliseren?3

Vraag 6

Bent u bereid artikel 137c ongemoeid te laten omdat er momenteel duidelijkheid bestaat over de reikwijdte en er geen goede redenen voor zijn het maatschappelijk debat te beknotten?