Vraag 1

Hoe ziet het beleid in Nederland eruit rond het al dan niet verlenen van agrément?1 2

Het Nederlandse beleid ten aanzien van het verlenen van agrément conformeert zich aan de internationale standaarden op dit terrein, met name het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer. De procedure bestaat in essentie uit de volgende stappen: het zendende land doet de Nederlandse autoriteiten een CV toekomen van de persoon die wordt voorgesteld als ambassadeur. Nederland verleent vervolgens al dan niet agrément. De verlening van agrément wordt gepubliceerd in de Staatscourant.
Een ontvangende staat kan een voorgestelde persoon aanvaarden of weigeren. Over redenen voor een verlening of weigering wordt naar internationaal gebruik nooit gecommuniceerd met het zendende land.
De procedure voor het verlenen van agrément beperkt zich tot de positie van het hoofd van de missie, de ambassadeur. De zendende staat is verder in principe vrij in het aanstellen van diplomatieke staf van de ambassade. Enige uitzondering hierop betreft militaire attache’s, voor welke categorie naar internationaal gebruik de ontvangende staat het recht heeft om voorgestelde personen te weigeren.

Vraag 2

Waarom is deze informatie niet openbaar/zo slecht te vinden?

Het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer is gepubliceerd in het Tractatenblad en zeer makkelijk vindbaar op verschillende websites. Een verleend agrément wordt gepubliceerd in de Staatscourant.

Vraag 3

Wat is het beleid inzake het intrekken van een verleend agrément?

Agrément wordt verleend maar niet ingetrokken. Nederland kan in het uiterste geval een zendstaat vragen om een bepaalde diplomaat terug te trekken; in dat geval wordt de betrokken persoon «persona non grata» (PNG) verklaard. Dit is echter een zeer zwaar diplomatiek instrument, met een groot risico op schade aan de bilaterale relatie. In internationaal verband wordt de PNG procedure vaak pas in laatste instantie overwogen.

Vraag 4

Kan een agrément ook worden ingetrokken indien een diplomaat of een van zijn personeelsleden strafbare feiten pleegt?

Indien een diplomaat een ernstig strafbaar feit pleegt kan Nederland de zendstaat vragen om opheffing van de immuniteit. Indien de zendstaat daarmee instemt kan de betrokken persoon binnen het Nederlandse rechtssysteem worden berecht. Indien de zendstaat niet instemt kan Nederland vragen om terugtrekking van de betrokken persoon. Zie ook vraag 3.

Vraag 5

Bent u bereid om een agrément in te trekken indien een diplomaat of een van zijn personeelsleden veelvuldig verkeersovertredingen begaat en de boetes niet betaalt? Zo nee, waarom niet?

Zie vraag 3. Toepassing van de PNG procedure in het geval van verkeersovertredingen zou internationaal gezien kunnen worden als buitenproportioneel; daarbij ontstaat het risico op tegenmaatregelen en schade aan de bilaterale relatie.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het onaanvaardbaar is dat diplomaten artikel 42 van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer schenden door veelvuldig verkeersovertredingen te begaan en de boetes niet te betalen? Welke (al dan niet diplomatieke) mogelijkheden ziet u om dit tegen te gaan?

Diplomaten dienen de in Nederland geldende wetten te respecteren. Het Ministerie van Buitenlandse zaken schrijft eenmaal per kwartaal alle ambassades aan over de onbetaalde boetes uit de voorafgaande periode. Soms wordt een vertegenwoordiger van een ambassade ontboden op het Ministerie van Buitenlandse Zaken, om daarmee de ernst van een overtreding te benadrukken.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van de uitzending van BNR Nieuwsradio over «Duizenden onterechte boetes op A13»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat er op de A13 bij hectometerpaal 11.0 (vlak na de afrit Delft-Zuid in de richting Rijswijk) een snelheidsbord ontbreekt in de middenberm? Zo ja, wat betekent dit voor de handhaving van de maximumsnelheid?

Er staat inderdaad geen bord in de middenberm. Het is evenwel niet noodzakelijk dat dit bord er staat. Na de toerit staat aan de rechterzijde een hoog (lamellen)bord. De aangeven limiet op dit bord geldt voor alle rijstroken. Ook staan op de toerit meerdere borden die de limiet van 100 km/uur aangeven en geldt op de A13 ook vóór hectometerpaal 11.0 al een limiet van 100 km/uur die vele malen aan de weggebruikers kenbaar is gemaakt. De maximumsnelheid is voor alle passanten dan ook voldoende kenbaar en er kan juridisch correct gehandhaafd worden.

Vraag 3

Klopt het dat het Openbaar Ministerie samen met de landelijke eenheid van de politie onderzoek doet naar de boetes die in 2013 mogelijk ten onrechte zijn opgelegd? Klopt het dat het hierbij gaat om 1343 boetes die tijdens 14 controles zijn uitgevoerd?

Gelet op mijn antwoord op vraag 2 is er geen reden voor onderzoek naar mogelijk ten onrechte opgelegde boetes of voor terugbetaling. Dit verklaart ook de reactie van de Landelijke Eenheid.

Vraag 4

Waarom wilde de landelijke eenheid van de politie deze situatie tegenover BNR Nieuwsradio niet bevestigen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Ontvangen de automobilisten die ten onrechte bekeurd zijn de onverschuldigd betaalde boete automatisch terug of moeten zij daarvoor juridisch actie ondernemen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Zijn u meer situaties bekend waarin gedurende kortere of langere tijd de «effectieve waarschuwing» met betrekking tot de maximumsnelheid ontbrak?

Wanneer Rijkswaterstaat een melding binnenkrijgt over snelheidsbebording die niet op orde is wordt dit gecontroleerd en wanneer nodig wordt deze aangepast. Momenteel zijn er geen plaatsen bekend waar de bebording niet op orde is.

Vraag 7

Welke maatregelen neemt u om ervoor te zorgen dat verhoging of verlaging van de maximumsnelheid op bepaalde gedeelten van het wegennet niet leidt tot onduidelijkheid voor weggebruikers?

Wijzigingen in de maximumsnelheid worden in eerste instantie kenbaar gemaakt door het aanpassen van de bebording. Additioneel kunnen tekstkarren langs de weg en flyers bij pompstations worden ingezet om de wijziging extra onder de aandacht van de weggebruiker te brengen.

Vraag 1

Deelt u de mening dat het onaanvaardbaar is dat een kwart van de automobilisten die vanwege een ernstige overtreding verplicht op gedragscursus moeten, binnen twee jaar weer in de fout gaat? Zo ja, kunt u dit toelichten en aangeven welk recidivepercentage u wel aanvaardbaar vindt?1

Ik streef naar zo laag mogelijke recidivepercentages. Mede daarom zijn eind 2008 de Lichte Educatieve Maatregel Alcohol en Verkeer (LEMA) en de Educatieve Maatregel Gedrag (EMG) geïntroduceerd. De doelstelling van deze verkeersgedragsmaatregelen is respectievelijk het voorkomen dat een deelnemer opnieuw onder invloed van alcohol deelneemt aan het verkeer, dan wel opnieuw risicovol rijgedrag vertoont (het opnieuw begaan van grote snelheidsovertredingen of het vertonen van hinderlijk of gevaarlijk gedrag op de weg of bumperkleven). Uit de tussenrapportage van het WODC over de LEMA- en EMG-deelnemers uit 2009 blijkt dat van 13,1% van de LEMA-deelnemers en van 14,4% van de EMG-deelnemers is geconstateerd dat zij opnieuw eenzelfde verkeersdelict begingen. Daarnaast heeft een deel van de LEMA- en EMG-deelnemers andere verkeersdelicten gepleegd dan in hun uitgangszaken (ik verwijs naar mijn antwoord op vraag 4). Daardoor tellen de totale geconstateerde verkeersrecidivepercentages voor beide groepen op tot bijna 25%.
Deze maatregelen worden regelmatig geëvalueerd en bijgesteld om ze zo effectief mogelijk te maken. Zo is de EMG begin 2013 drastisch aangepast op basis van eerdere evaluaties. De EMG is nu meer toegespitst op daadwerkelijk begane overtredingen waardoor we verwachten dat de EMG effectiever geworden is. De WODC rapportage heeft dus betrekking op een EMG die niet meer in deze vorm bestaat.

Vraag 2

Hoe verhoudt de conclusie in het rapport van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), dat een kwart van de cursusdeelnemers binnen twee jaar in de oude fouten vervalt, zich tot andere recidivecijfers van verkeersovertredingen van vergelijkbare zwaarte?

Het effect van de gedragsmaatregelen wordt door het WODC gemeten door de recidive door de deelnemers af te zetten tegen de recidive door personen in een controlegroep die de gedragsmaatregelen niet hebben gevolgd omdat de educatieve maatregelen nog niet bestonden. Deze personen hebben dus vergelijkbare delicten gepleegd als de deelnemers van de EMG/LEMA.
Het WODC geeft in de tussenrapportage over de LEMA- en EMG-deelnemers uit 2009 aan dat de cijfers slechts een eerste indicatie opleveren van de mogelijke effecten van de verkeersgedragsmaatregelen en dat voorzichtigheid is geboden bij de interpretatie ervan. Het blijkt dat de recidivepercentages van de LEMA-deelnemers lager liggen dan in de vergelijkingsgroep. Ik vind dat een hoopvolle ontwikkeling.
De conclusie met betrekking tot de EMG-recidivisten is niet eenduidig; vooralsnog ziet het WODC weinig verschil met de vergelijkingsgroep. Dit kan mogelijk deels verklaard worden doordat de groep EMG-deelnemers gemiddeld vaker met justitie in aanraking is geweest en vooral bestond uit jonge mannen vergeleken bij de controlegroep. De kans op recidive is bij deze personen al bovengemiddeld. Ook kunnen mensen uit de controlegroep, die tussen 2002–2006 een delict hebben begaan) hun gedrag hebben aangepast door andere maatregelen of campagnes.
Het WODC kijkt in vervolgstudies naar de factoren die bepalend geweest kunnen zijn voor verschillen in de recidive.

Vraag 3

Kunt u toelichten hoe groot de genoemde type recidive is over een tijdspanne van vijf jaar?

Gegevens over recidive door de deelnemers aan de LEMA- en EMG-groepen over een tijdspanne van vijf jaar zijn nog niet bekend aangezien daarvoor te weinig tijd is verstreken. Pas in 2014 is voor de eerste deelnemers de vijf jaar verstreken. De actuele verwachting is dat de eerstvolgende tussenrapportage van het WODC in 2016 beschikbaar zal zijn en het eindrapport in 2021.

Vraag 4

Kunt u aangeven in welke mate er sprake is van andere soorten verkeersovertredingen binnen deze groep van recidivisten?

Uit het WODC rapport blijkt dat 10,3% van de LEMA-deelnemers recidiveerde met een andersoortig verkeersdelict. Van de EMG-deelnemers recidiveerde 9,2% met een andersoortig verkeersdelict.

Vraag 5

Kunt u aangeven welke extra stappen u bereid bent te zetten om deze recidive, en andere veelvoorkomende recidive bij notoire verkeersovertreders, verder terug te dringen?

Nadat het WODC meerdere jaren onderzocht zal hebben, zal blijken of de recidivepercentages zich gunstig ontwikkelen. Ondertussen blijft het CBR, in samenwerking met mijn departement, voortdurend werken aan het optimaliseren van deze gedragsmaatregelen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Samir A. komt begin september vrij» en klopt het wat hierin vermeld wordt?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat deze levensgevaarlijke terrorist, van wie de kans op herhaling enorm is en om die reden een groot gevaar vormt voor alle Nederlanders, niet voorwaardelijk in vrijheid gesteld mag worden? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen om deze beslissing van de Rechtbank Rotterdam terug te draaien? Zo nee, waarom niet?

Zorgen over het recidiverisico lagen mede ten grondslag aan de vordering van uitstel/afstel van de voorwaardelijke invrijheidstelling die het OM bij de rechtbank heeft ingediend. Ik heb deze inzet van het OM nadrukkelijk gesteund. De rechtbank heeft evenwel anders beslist en daartegen staan mij geen rechtsmiddelen open.
Nu de rechter de vordering tot uitstel/afstel van de voorlopige invrijheidstelling heeft afgewezen heeft het OM strikte voorwaarden geformuleerd die aan de voorlopige invrijheidstelling zijn verbonden te weten een meldingsgebod, een locatieverbod voor een aantal gemeenten, een contactverbod met een aantal relevante personen, een mediaverbod en een emigratieverbod/uitreisverbod. Betrokkene zal onder het zwaarste toezicht van de reclassering staan en zijn paspoort is ingehouden.

Vraag 3

Bent u bereid er alles aan te doen om te voorkomen dat deze terrorist met een potje geld van de staat naar het buitenland vertrekt? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat u als staatssecretaris van Veiligheid en Justitie nu eens een keer kleur moet bekennen en de Nederlandse bevolking moet laten weten of u zich achter een uitspraak van de rechter gaat verschuilen of dat u laat zien dat u een vent bent en er alles aan gaat doen om de terrorist Samir A. achter slot en grendel te krijgen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Bent u bereid per direct maatregelen te nemen zodat in de toekomst dergelijke gevaarlijke terroristen nooit meer op vrije voeten kunnen komen? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen en per wanneer? Zo nee, waarom niet?

Het voorkomen dat een veroordeelde ooit nog op vrije voeten komt impliceert een levenslange gevangenisstraf. Als de feiten waarvan iemand wordt verdacht daartoe aanleiding geven zal het OM deze zware straf vanzelfsprekend eisen.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Moordenaar niet teruggekeerd van verlof»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de Bredase moordenaar Ron N. (45) in juli 2013 niet is teruggekeerd van verlof uit de gevangenis en sindsdien spoorloos is?

Op 26 juli 2013 heeft de gedetineerde N. regimair verlof gekregen. Hij diende zich weer te melden bij de penitentiaire inrichting op 28 juli 2013, hetgeen niet is gebeurd. Vervolgens is gedetineerde N. op maandag 26 augustus 2013 aangehouden in Oostenrijk.

Vraag 3

Was dit het eerste verlof van de crimineel?

Nee. Gedetineerde N. was sinds 20 juni 2013 geplaatst in een zeer beperkt beveiligde inrichting (ZBBI) en daarbij hoort (in de regel) weekendverlof.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het bizar is dat een crimineel al na twee derde van de aan hem opgelegde straf voorwaardelijk vrij komt en dat hij dan ook nog eens voor die tijd mag «resocialiseren»? Zo nee, waarom niet?

Nee, die mening deel ik niet. Een goede voorbereiding en een gecontroleerde terugkeer van gedetineerden in de samenleving dragen bij aan het terugdringen van recidive. Wel ben ik van mening dat het huidige verblijf buiten een penitentiaire inrichting door de deelname aan een penitentiair programma of het verlenen van (algemeen of regimair) verlof moet worden afgeschaft. In het Regeerakkoord is daarom in de afschaffing van de huidige detentiefasering voorzien. Bij de terugkeer in de samenleving dienen we meer dan nu het geval is, rekening te houden met de veiligheid van die samenleving en de belangen van slachtoffers en nabestaanden. Naar mijn mening is daarom in het belang van de samenleving toezicht nodig op veroordeelden aan wie het verblijf buiten de penitentiaire inrichting is toegestaan. De toepassing van elektronische detentie voorziet in aanvullende waarborgen voor een veilige en op beperking van de recidive gerichte executie van vrijheidsstraffen.
Het wetsvoorstel dat voorziet in de afschaffing van de bestaande detentiefasering en in de invoering van elektronische detentie is onlangs bij uw Kamer ingediend.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het resocialiseren van gevangenen de Nederlandse belastingbetaler een hoop geld kost zonder dat duidelijk is of het wel werkt en het daarom niet meer dan logisch is dat een veroordeelde crimineel daar zelf een geldelijke bijdrage aan moet leveren? Zo nee, waarom niet?

Resocialisatie van gedetineerden is van groot belang in de bestrijding van recidive en het zo veel als mogelijk proberen te voorkomen van nieuwe slachtoffers. Met zijn gedrag en inspanningen tijdens de detentieperiode moet de gedetineerde laten zien dat hij bereid is te investeren in zichzelf. In dat geval ben ik bereid te investeren in de gedetineerde. Met de aanstaande invoering van promoveren en degraderen in het gevangeniswezen kan de gedetineerde door middel van het laten zien van goed gedrag extra activiteiten ten behoeve van de resocialisatie verdienen. Ook de toepassing van elektronische detentie moet worden verdiend.
Zoals eerder toegezegd (Kamerstukken II 2012–2013, 33 552, nr. 5) wordt uw Kamer op korte termijn geïnformeerd over de uitwerking van de eigen bijdrage voor gedetineerden.

Vraag 6

Bent u bereid het verlof van gevangenen af te schaffen, daar zij gewoon hun straf dienen uit te zitten en gevangenen maar in hun «vrije» tijd (dus na het uitzitten van (twee derde van) de opgelegde gevangenisstraf) moeten gaan resocialiseren? Zo nee, waarom niet en bent u dan bereid om tenminste voorafgaand aan een verlof de politie hierover te informeren en te voorzien van een signalement? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 4. Verder is het enkele feit dat een gedetineerde met verlof gaat geen basis voor het verstrekken van informatie over de gedetineerde aan de politie. Wel wordt de burgemeester (indien hij zich hiervoor heeft aangemeld) op de hoogte gesteld van algemeen verlof van ernstige gewelds- en zedendelinquenten in het kader van openbare orde en veiligheid.

Vraag 7

Is de maatschappij geïnformeerd over deze loslopende moordenaar? Bent u bereid burgers altijd direct te informeren als een crimineel de benen neemt? Zo nee, waarom niet?

Het Openbaar Ministerie informeert de maatschappij in dergelijke gevallen doorgaans alleen actief in het kader van opsporingsberichtgeving. Gedurende het opsporingsonderzoek was er geen aanleiding voor de inzet van opsporings-berichtgeving. Rond 22 en 23 augustus 2013 heeft de pers vragen gesteld aan het OM naar aanleiding van de geplande zitting op 27 augustus 2013. Hierop heeft het OM bevestigd dat de reden voor deze zitting was dat gedetineerde N. niet van verlof was teruggekeerd. Op maandag 26 augustus heeft het OM een persbericht uitgebracht dat gedetineerde N. in Oostenrijk was aangehouden.

Vraag 8

Wat is er tot nu toe gedaan om deze crimineel op te sporen?

Na de melding van het niet-terugkeren van gedetineerde N. is direct een opsporingsonderzoek naar diens verblijfplaats ingesteld. Het onderzoek heeft ertoe geleid dat gedetineerde N. op maandag 26 augustus 2013 door een Oostenrijks arrestatieteam is aangehouden en inmiddels weer in Nederland is. Het Openbaar Ministerie heeft gezien dit voorval bij de rechtbank gevorderd dat de voorwaardelijke invrijheidstelling van gedetineerde N. verder achterwege blijft.

Vraag 9

Welke maatregelen gaat u nemen om deze crimineel per direct op te sporen en weer terug in de gevangenis te stoppen zoals de officier van justitie ook wil?

Vraag 1

Bent u bekend met klachten van advocaten en kritische uitspraken van rechters dat de politie veelal ongeoorloofd gebruik maakt van zogenaamde stealth sms?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het bericht dat de politie al ruim acht jaar gebruik maakt van onzichtbare sms-berichten die naar mobiele telefoons worden verzonden om personen te kunnen volgen?

Ja. De zogenoemde stille sms wordt ingezet bij de opsporing van misdrijven waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten en bij het opsporen van voortvluchtigen. Daarnaast kan dit middel ook worden ingezet in het kader van hulpverlening, bijvoorbeeld bij de vermissing van personen. Een stille sms is het verzenden van een voor de gebruiker van de telefoon niet waarneembaar sms-bericht; de aflevering van het bericht wordt echter geregistreerd in de verkeersgegevens van het netwerk doordat de telefoon een bepaalde zendmast aanstraalt. Aan de hand hiervan is het mogelijk om de gebruiker van de telefoon binnen het (zendmast-)gebied, doch niet exact, te traceren.

Vraag 3

Wat is uw reactie op de recente uitspraak van het gerechtshof in Den Bosch dat dit middel willekeurig wordt ingezet, betekenisvolle inbreuk kan maken op de privacy van de gsm-drager, de integriteit van de opsporing onvoldoende waarborgt en dat een bijzondere wettelijke grondslag voor het gebruik van deze opsporingsmethode noodzakelijk is?2

De uitspraak van 20 juni 2013 van het Hof Den Bosch wijkt op belangrijke punten af van zowel eerdere uitspraken als ook een aantal latere uitspraken over het gebruik van de stille sms. Zo oordeelt het Hof Den Bosch in een recent arrest3 uitdrukkelijk dat het gebruik van stille sms geen afzonderlijke wettelijke regeling behoeft om rechtmatig te kunnen zijn en evenmin bijzondere risico’s oproept voor de integriteit en beheersbaarheid van de opsporing, zodat «ook om die reden geen bijzondere wettelijke grondslag voor deze opsporingsmethode is vereist». Het Hof oordeelt in deze zaak dat door het versturen van stille sms-berichten slechts globaal is vastgesteld waar het betreffende toestel zich bevond, waardoor een zo beperkt beeld is verkregen van de bewegingen van de persoon die de telefoon droeg, dat van een betekenende inbreuk op diens privacy geen sprake was. In een eveneens recent arrest4 oordeelt het Hof Arnhem-Leeuwarden dat het gebruik van de stille sms in de onderhavig zaak gerechtvaardigd is op grond van art. 2 Politiewet (oud).
In deze en eerdere arresten uitten de rechters, vanuit het oogpunt van de transparantie en de toetsbaarheid van het strafproces, ook punten van zorg met betrekking tot de procedurele zorgvuldigheid van het gebruik van dit middel. Politie en OM hebben mij laten weten deze kritische punten ter harte te nemen en de procedure voor de inzet van de stille sms te zullen aanscherpen.

Vraag 4

Herkennen de politie, het Openbaar Ministerie en u de kritiek dat rechercheurs de interne regels voor toepassing van stealth sms negeren? Zo ja, wat is uw reactie daarop en wat heeft verzaking van de interne toepassingsregels mogelijk gemaakt? Zo nee, op grond waarvan meent u dat dit beeld onjuist is?

Nee. Het beeld dat ik krijg van Politie en OM is dat de interne regels worden nageleefd. Op punten lieten die regels echter ruimte toe, zoals de keuze om de inzet van het middel niet aan het dossier toe te voegen of niet uitgebreid de inzet duur en frequentie te verbaliseren. Zoals ook vermeld in antwoord op vraag 3 worden deze interne procedures door politie en OM herzien.

Vraag 5

Welke voorwaarden voor toepassing van stealth sms’jes zijn precies vastgelegd in de interne richtlijn en op welke wijze wordt in de praktijk toegezien op integere toepassing van dit opsporingsmiddel?

De stille sms mag alleen met toestemming van de officier van justitie worden ingezet. De officier van justitie toetst aan eisen van proportionaliteit en subsidiariteit en neemt daarbij in overweging dat de wijze waarop het middel wordt ingezet niet in betekenende mate inbreuk mag maken op grondrechten, zoals de privacy van betrokkenen. Bij de inzet van een stille sms is onder andere vereist dat er een spoedeisend en zwaarwegend onderzoeksbelang is en er geen andere, minder ingrijpende methoden voorhanden zijn waarmee een (globale) geografische positie van de telefoon kan worden vastgesteld. Zoals in het antwoord op vraag 1 is opgemerkt, wordt de aflevering van een stil sms-bericht geregistreerd in de verkeersgegevens van de gebruiker van de mobiele telefoon. Deze verkeersgegevens worden door de officier van justitie met een afzonderlijk bevel gevorderd bij de aanbieder van het mobiele telefonienetwerk.

Vraag 6

Wordt bijgehouden hoe vaak dit middel sinds 2005 is toegepast en in hoeverre is in die gedocumenteerde gevallen sprake geweest van een als verdachte aangemerkt persoon, waarbij een proces-verbaal is opgesteld en schriftelijk en gemotiveerd toestemming verleend is door een Officier van Justitie? Zo ja, door wie wordt toepassing bijgehouden en hoe vaak was dit het geval? Zo nee, waarom is geen sprake van documentatie over de inzet van dit opsporingsmiddel?

Politie en OM hebben mij laten weten dat het belang van de opsporing en vervolging zich ertegen verzet om publiekelijk informatie te verstrekken over het aantal keer dat de stille sms is ingezet.

Vraag 7

In hoeveel gevallen is dit opsporingsmiddel aangevoerd als bewijs in een strafzaak en heeft het middel bijgedragen aan een veroordeling?

Hiervan wordt geen afzonderlijke registratie bijgehouden.

Vraag 8

Bent u voornemens om op korte termijn de wenselijkheid en het toepassingskader van de zogenaamde stealth sms te herzien en de Kamer voor 1 oktober 2013 per brief te informeren over te nemen maatregelen in het belang van de integriteit van de opsporing?

Zoals blijkt uit mijn antwoord op de voorgaande vragen is de integriteit van de opsporing niet in het geding. Ik zie dan ook geen aanleiding om het toepassingskader van de stealth sms te herzien, afgezien van de procedurele aanscherpingen zoals genoemd in antwoord op vragen 3 en 4.

Vraag 1

Kent u de uitlatingen van de politiechef van de regionale eenheid Amsterdam, waarin hij naar aanleiding van de vele diefstallen tijdens de Gay Pride niet de Roemeense zakkenrollers, maar smartphones het probleem vindt?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat deze politiechef de plank volledig misslaat door het probleem van de Roemeense criminelen niet te onderkennen en het probleem neer te leggen bij de smartphones?

Bij zakkenrollerij en straatroof worden veel smartphones weggenomen. Deze telefoons brengen op de zwarte markt in Nederland of daarbuiten een aanzienlijk bedrag op en zijn technisch makkelijk door een nieuwe gebruiker te gebruiken, te meer omdat het op dit moment niet mogelijk is een gestolen telefoon op afstand onklaar te maken.
De politiechef heeft het probleem dat speelt rondom Roemeense criminelen niet ontkend. Hij heeft aandacht gevraagd voor het verminderen van de aantrekkelijkheid van het stelen van smartphones door deze op afstand te kunnen uitschakelen via de telecomproviders. Ik onderschrijf deze oproep en verwijs u naar mijn brief aan de Tweede Kamer d.d. 7 juni 2013 (kenmerk 390885). Hierin heb ik u bericht dat de Minister van Economische Zaken en ik samen met de providers het blokkeren van de IMEI van gestolen smartphones in Nederland gaan regelen en binnen welk tijdspad dit zal gebeuren.

Vraag 3

Deelt u de mening dat deze politiechef deze Roemeense criminelen keihard moet aanpakken en niet een soort vrijbrief moet geven om de volgende keer weer terug te komen? Zo nee, waarom niet?

Zakkenrollers worden serieus aangepakt. Dit blijkt uit de inzet van een zakkenrollersteam bij de Gay Pride in Amsterdam en het grote aantal verrichte aanhoudingen. Voor de aanpak van deze en andere mobiele veelplegers heeft de Nederlandse politie tevens een flexteam tot zijn beschikking dat door het hele land controleacties op de snel- en provinciale wegen uitvoert gericht op de plegers van woninginbraken, bedrijfsinbraken en georganiseerde diefstallen.
In Europees verband werken lidstaten samen bij het delen van informatie over veelplegers die zich schuldig maken dergelijke, grensoverschrijdende, vormen van criminaliteit. De internationale samenwerking draagt ook bij aan een gerichte inzet van politie in landen van herkomst van mobiele daders als bijvoorbeeld Roemenië.
De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) zal gebruik maken van de mogelijkheid om tot ongewenstverklaring van de veroordeelde daders over te gaan als het openbare ordebeleid ten aanzien van EU-burgers daartoe ruimte biedt. De ongewenstverklaring houdt in dat verblijf op Nederlands grondgebied strafbaar is voor de duur van de ongewenstverklaring.

Vraag 4

Welke maatregelen gaat u nemen om een sprinkhanenplaag van Roemeense zakkenrollers de volgende keer te voorkomen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat in het belang van de veiligheid van de Nederlandse burgers, de arbeidsmarkt voor Roemenen en Bulgaren per 1 januari 2014 gesloten moet blijven? Zo ja, wat gaat u hier aan doen?

Op basis van de Toetredingsakkoorden kunnen lidstaten van de Europese Unie (onder voorwaarden) beperkingen stellen aan het vrij verkeer van werknemers met nieuwe lidstaten. Dit is echter een tijdelijke situatie. Uiterlijk per 1 januari 2014 geldt op grond van de toetredingsverdragen vrij verkeer van werknemers met Bulgarije en Roemenië. Na deze datum mogen geen beperkingen meer worden gesteld aan het werknemersverkeer.
De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid neemt maatregelen om migratie in goede banen te leiden en misbruik tegen te gaan, onder meer op het terrein van schijnconstructies en malafide uitzendbureaus.

Vraag 1

Kent u de berichten «Overheid is afspraken niet nagekomen» en «Volwaardige jeugdreclassering ontbreekt»1, die beide gaan over het rapport van de Raad voor de Rechtshandhaving over de jeugdreclassering op Curaçao?

Ja.

Vraag 2

Werkt de Nederlandse overheid op het gebied van jeugdreclassering samen met Curaçao om de situatie op het eiland te verbeteren? Zo ja, op welke wijze wordt er samengewerkt? Zo nee, wat is de reden waarom er niet wordt samengewerkt? Bent u bereid – eventueel na een verzoek daartoe vanuit Curaçao – om samenwerking aan te bieden aan Curaçao?

Nee. Mede namens de minister en staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, bericht ik u dat de overheid in Europees Nederland niet in structurele zin samenwerkt met het land Curaçao op het gebied van jeugdreclassering. Uitgangspunt is dat ieder land in het Koninkrijk primair zelf verantwoordelijk is om de situatie op het eiland te verbeteren. Wel zijn er incidenteel op casusniveau contacten tussen de Raad voor de Kinderbescherming in Europees Nederland en de respectievelijke landen Sint Maarten, Aruba en Curaçao.
Voorts zijn er recent contacten gelegd tussen de directeuren van de voogdijraden van de respectievelijke landen met de directeur van de voogdijraad BES in Caribisch Nederland om te bezien of en zo ja op welke terreinen van het justitieel jeugdbeleid (civielrechtelijk en strafrechtelijk) samenwerking mogelijk is. Van samenwerking in structurele zin op het terrein van jeugdreclassering is momenteel geen sprake. Ook een verzoek daartoe van het land Curaçao heeft mij niet bereikt.
Zoals ik in mijn beleidsreactie van 19 juni jl. (TK, 31 839, nr. 294) op het Unicef-onderzoek «Koninkrijkskinderen: Kinderrechten op de Nederlandse Cariben», reeds heb aangegeven, wil Nederland zich, samen met de landen in het Koninkrijk, blijven inzetten om de situatie van kinderen in het Caribisch deel van het Koninkrijk te verbeteren. Ook tijdens het Koninkrijksberaad begin juni zijn de Unicef-rapporten met de landen Curaçao, Aruba en Sint Maarten besproken. Afgesproken is dat de landen zoveel mogelijk samen gaan werken om de problematiek aan te pakken. Dit omvat wat mij betreft ook (de ontwikkeling van) jeugdreclassering. In dit verband verwijs ik graag naar de brief van de Minister en Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie van 14 juni jl. (TK, 29270, nr. 85) aan uw Kamer, naar aanleiding van een soortgelijk onderzoek door de Raad voor de Rechtshandhaving op het gebied van jeugdreclassering in Caribisch Nederland. De Raad voor de Rechtshandhaving constateert dat veel van de knelpunten die in 2006 door de commissie-Camelia-Römer waren gesignaleerd, in Caribisch Nederland zijn weggenomen. De Raad concludeert dat er in Caribisch Nederland de afgelopen twee jaar grote stappen voorwaarts zijn gezet. Dat is gebeurd met grote inzet van de medewerkers van de Voogdijraad BES. De directeur van de voogdijraad BES heeft – met instemming van de collega bewindspersonen van Veiligheid en Justitie – zijn bereidheid uitgesproken om desgewenst samen te werken met de voogdijraad op Curaçao, als het gaat om uitwisseling van expertise en ervaring op het gebied van jeugdreclassering.

Vraag 3

Geldt uw opmerking tijdens het algemeen overleg van 26 juni 2013 over de Kinderrechten in het Caribisch deel van het Koninkrijk – «Door samenwerken, door van elkaar te leren, door het inzetten van expertise en door bepaalde onderwerpen te agenderen kunnen we er echter ook vanuit Nederland aan bijdragen dat vooruitgang wordt geboekt, ook in de andere landen van het Koninkrijk» – ook voor de jeugdreclassering in de andere landen in het Koninkrijk? Zo ja, is de jeugdreclassering een thema dat aandacht zal krijgen binnen één van de werkgroepen in aanloop naar de volgende Koninkrijksconferentie?

De landen Curaçao, Sint Maarten en Aruba blijven primair zelf verantwoordelijk om kinderleed te voorkomen en daartoe geëigende maatregelen te nemen. Dat neemt niet weg dat we als landen binnen het Koninkrijk samenwerken op die gebieden die voor kinderen en jongeren van belang zijn. Tijdens de volgende Koninkrijksconferentie in maart 2014 zullen onder andere de onderwerpen kinderrechten en jeugdwerkloosheid worden geagendeerd. Deze onderwerpen worden de komende periode in werkgroepen voorbereid. Hier zal tevens worden bezien of het onderwerp jeugdreclassering wordt besproken tijdens de Koninkrijksconferentie.

Vraag 1

Herinnert u zich de vragen van het lid Kooiman (SP) van 13 juni 2013 m.b.t. de recordopbrengst aan boetes nog?1

Ja.

Vraag 2

bent u van mening dat er alleen geconstateerd kan worden of er verwarring is over 130 km/u wanneer er gekeken wordt naar de snelheidsovertredingen op 100 of 120 km/u-wegen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Nee, op basis van het aantal snelheidsovertredingen op welke weg dan ook valt lastig te constateren dat een mogelijke onduidelijkheid over de maximumsnelheid daar de oorzaak van is. Als er sprake zou zijn van onduidelijkheid kan dat zowel leiden tot een lagere snelheid en minder overtredingen, als tot een hogere snelheid en meer overtredingen.

Vraag 3

Wat is de reden dat het ministerie van Infrastructuur en Milieu een voorlichtingscampagne is gestart na verwarring over de maximumsnelheid op de A2, terwijl u nu aangeeft dat de maximumsnelheid rond 130 km/u-wegen niet voor onduidelijkheid zou hebben gezorgd?

Vraag 4

Kunt u toelichten op welke wegvakken op de autosnelwegen er de meeste bekeuringen worden uitgeschreven voor snelheidsovertredingen? Kunt u een analyse hiervan naar de Kamer sturen?

Het CJIB heeft mij meegedeeld dat het in zijn registratiesysteem geen onderscheid maakt naar wegvakken. Ik beschik daardoor niet over dergelijke gegevens.

Vraag 5

Bent u bereid om een onderzoek onder weggebruikers in te stellen naar de eventuele onduidelijkheid over de borden die de maximumsnelheid aangeven op de autosnelwegen? Zo ja, op welke termijn kunnen we dit verwachten? Zo nee, waarom niet?

In de komende publieksrapportage van Rijkswaterstaat zal aandacht worden besteed aan ervaringen en waardering van weggebruikers naar aanleiding van de invoering van de landelijke snelheidsverhoging. In het periodieke onderzoek hiervoor zijn ook vragen meegenomen ten aanzien van de bebording. Ik verwacht dat deze rapportage in september 2013 verschijnt.

Vraag 6

Bent u van mening dat het duidelijker zou zijn voor de automobilist wanneer de maximumsnelheid wordt aangegeven middels de matrixborden en/of kantelwalsborden in plaats van door onderborden? Kunt u uw antwoord toelichten?

Tijdens de proef met 130 km/u op de A6 (Almere – Joure) heeft RWS onderzoek gedaan naar het begrip van de weggebruiker voor de onderborden met het tijdsvenster 19 – 6 uur. Uit dit onderzoek is gebleken dat weggebruikers de aanduiding van de variabele limiet met een onderbord goed begrijpen. Rijkswaterstaat volgt de lijn dat min of meer vaste maximumsnelheden steeds door vaste borden worden aangegeven. Matrixborden zijn er in eerste instantie voor bedoeld om bijzondere situaties aan te geven (files, werk in uitvoering of dynamische snelheden).
Bovendien zijn op lang niet alle wegen die zijn voorzien van verkeerssignalering (en waar een variabele limiet geldt), de signaalgevers technisch geschikt voor het aanduiden van de maximumsnelheid. Het uitrusten van alle wegen met geschikte signaalgevers vind ik gelet op de uitkomsten van de proef op de A6 niet nodig. Tevens wordt de investering, die op miljoenen euro’s wordt geschat, niet kosteneffectief geacht. Bij spitsstroken zijn kantelwalsborden geplaatst, zodat de snelheid in elke situatie duidelijk is.

Vraag 7

Waarom is er tot op heden niet voor gekozen om de matrixborden te gebruiken om de maximumsnelheid aan te geven op plekken waar deze toch al aanwezig zijn?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Bent u bekend met diverse onderzoeken uit het buitenland die aantonen dat verhoging van boetes niet of nauwelijks effect heeft op de verkeersveiligheid, en dat met name het aanspreken van mensen op het gedrag het meest effectief is? Hoe verhouden deze uitkomsten zich tot uw conclusie dat er toch een opvoedend effect uitgaat van automatische boetes?2

In mijn brief aan de Eerste Kamer der Staten-Generaal van 9 oktober 20123 heb ik aangegeven dat uit onderzoek van het WODC4 blijkt dat de pakkans in combinatie met boetes van een bepaalde hoogte van invloed is op de naleving van verkeersregels. Daarbij heb ik ook toegelicht dat het WODC is gebleken dat boeteverhogingen leiden tot een afname van snelheidsovertredingen. Ik verwijs kortheidshalve naar deze brief. Het WODC beschrijft in het onderzoek ook de resultaten van literatuurstudie waarin onder andere werk van de in de vraag aangehaalde onderzoekers is betrokken.

Vraag 1

Waarom is het aantal gijzelingszaken dat het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) heeft overgedragen aan het openbaar ministerie, ondermeer wegens het niet betalen van verkeersboetes, gestegen met 21 procent tussen 2008 en 2012? Wat is uw reactie op de bezorgdheid van advocaten en rechters hierover?1

De gijzeling is het laatste middel dat kan worden ingezet om iemand een opgelegde (verkeers)boete op grond van de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften te laten betalen. Het aantal opdrachten tot gijzeling dat het CJIB naar de politie heeft gezonden is in de periode van 2008–2012 gestegen van 47.699 zaken naar 57.765 zaken per jaar, een toename van 21%. Het betreft hier het aantal zaken dat is overgedragen en niet het aantal personen (één persoon kan meerdere zaken hebben). In ruim 40% van de gevallen wordt onder dreiging van het dwangmiddel gijzeling alsnog de (verkeers)boete betaald. Het feitelijk aantal geëffectueerde gijzelingen is dus aanzienlijk lager dan de bovenstaand genoemde aantallen.
Veelal duurt het langer dan een jaar alvorens dwangmiddelen zoals gijzeling worden ingezet. Dit betekent dat een groot deel van het aantal gijzelingszaken in een bepaald jaar betrekking heeft op opgelegde verkeersboetes uit het voorgaande jaar, of op (verkeers)boetes die zelfs langer dan een jaar daarvoor zijn opgelegd. Indien mensen hun boetes in een eerder stadium betalen, hoeft gijzeling als ultimum remedium uiteraard niet te worden ingezet. De inspanningen van het OM en het CJIB blijven hier dan ook op gericht. Overigens is de mogelijkheid van gijzeling wettelijk gemaximeerd tot een week.

Vraag 2

Hoe vaak worden mensen meer dan één keer gegijzeld voor het openstaan van dezelfde boete?

De Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften geeft geen beperking aan het aantal keren dat iemand gegijzeld mag worden voor een niet-betaalde boete. Het beleid van het OM is dat dit in de praktijk niet vaker dan één keer per boete wordt gedaan. Wel is het mogelijk dat iemand meerdere openstaande verkeersboetes heeft en dat voor elke afzonderlijke verkeersboete uiteindelijk gijzeling plaatsvindt.

Vraag 3

Hoe effectief is het opsluiten van mensen wegens het niet betalen van (verkeers)boetes? Wat levert dit (uiteindelijk) op, rekening houdend met de kosten van detentie?

Het is niet mogelijk om de effectiviteit van het instrument gijzeling afzonderlijk te kwantificeren. Kenmerkend voor dit dwangmiddel is immers dat niet alleen de daadwerkelijke inzet ervan, maar (juist) ook de dreiging ermee of zelfs het vooruitzicht dat ermee gedreigd zal worden mensen tot betaling van hun openstaande boete beweegt. Zoals in het antwoord op vraag 1 aangegeven betaalt ruim 40% van de mensen onder dreiging van het dwangmiddel gijzeling uiteindelijk alsnog de boete. Ook komt het voor dat mensen nog tijdens de gijzeling hun boete betalen. Wanneer dit gebeurt, wordt de gijzeling direct beëindigd.

Vraag 4

Wanneer zal het beleid geïmplementeerd zijn dat het CJIB beter rekening zal houden met de persoonlijke omstandigheden van mensen, waarbij onderscheid gemaakt zal worden tussen mensen die niet kunnen en mensen die niet willen betalen?2

Uitgangspunt is dat opgelegde (verkeers)boetes betaald moeten worden. Er zijn echter schrijnende gevallen waarin op dit uitgangspunt een uitzondering wordt gemaakt en dat enige coulance betracht wordt. Het OM en het CJIB zijn inmiddels gestart met de ontwikkeling van criteria aan de hand van voorkomende casuïstiek, hetgeen moet leiden tot een persoonsgerichte aanpak als er sprake is van een onredelijke situatie. Doelstelling is dat voor 1 juli 2014 de uitvoeringsprocessen van het CJIB hierop zijn aangepast.

Vraag 5

Bent u bekend met de zaak van de heer V, een meneer van bijna 80 jaar die in detentie een vervangende hechtenis uitzit wegens het niet kunnen betalen van een hem opgelegde schadevergoedingsmaatregel?3 Bent u bekend met het feit dat de strafrechter destijds heeft geoordeeld deze meneer te oud te vinden voor celstraf, maar dat hij nu toch een jaar in de cel moet zitten? Hoe kan dit? Welk doel heeft de vervangende hechtenis in dit geval?

Ja, ik ben bekend met de zaak van de heer V. De rechter heeft de heer V. veroordeeld tot het betalen van een schadevergoedingsmaatregel. De rechter heeft hierbij het aantal dagen vervangende hechtenis bepaald dat bij niet betalen ten uitvoer gelegd dient te worden. De executieplicht brengt mee dat de door de rechter opgelegde straffen en maatregelen ten uitvoer moeten worden gelegd. De heer V. heeft de hem opgelegde schadevergoedingsmaatregel niet voldaan. Evenmin is verhaal zonder dwang mogelijk gebleken en ook de inzet van een deurwaarder heeft niet geleid tot betaling. Op grond van de wet rest dan geen andere mogelijkheid dan het ten uitvoer leggen van de vervangende hechtenis.
In de zaak van de heer V. is een aantal slachtoffers gedupeerd. Het feit dat de heer V. de schadevergoeding niet betaalt, houdt in dat de slachtoffers nog steeds wachten op hun geld. Hoewel de vervangende hechtenis de heer V. niet ontslaat van zijn verplichting tot betalen, zorgt uitvoering van het vonnis van de rechter wel voor een gevoel van rechtvaardiging in de richting van de slachtoffers.
In deze zaak gaat het voor de goede orde om een vervangende hechtenis, als sluitstuk van het proces van inning van een schadevergoedingsmaatregel. Dit is iets anders dan een gijzeling, als laatste dwangmiddel dat kan worden ingezet om iemand een opgelegde verkeersboete op grond van de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften te laten betalen.

Vraag 6

Bent u ook bekend met de slechte gezondheidssituatie van de heer V., zoals het feit dat hij (’s nachts) wel eens valt en dan pas enkele uren later gevonden wordt om hem overeind te helpen? Krijgt de heer V. alle benodigde medicijnen voor zijn aandoeningen? Hoe wordt er omgegaan met het feit dat hij (vanwege zijn geestelijke aftakeling) nauwelijks lijkt te begrijpen wat er gebeurt en dat bepaalde negatieve herinneringen aan de oorlog weer boven komen?

Zowel bij binnenkomst als gedurende detentie wordt de gezondheidssituatie van gedetineerden beoordeeld. Dit is ook het geval geweest bij dhr. V. Een medisch adviseur van de Dienst Justitiële Inrichtingen heeft beoordeeld dat dhr. V. detentiegeschikt is. De detentie van dhr. V. is daarom voortgezet. Daarbij heeft de heer V. de zorg gekregen die past bij zijn gezondheidssituatie.

Vraag 7

Deelt u de mening dat in het geval van de heer V. en soortgelijke gevallen vervangende hechtenis geen enkel doel dient, schrijnende toestanden oplevert en dat naar alternatieven gezocht moet worden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid met spoed naar de situatie van de heer V. te kijken en er voor te zorgen dat detentie niet onnodig lang voortduurt?

Ik deel die mening niet.
De vervangende hechtenis is bedoeld – en ook expliciet door de rechter in het vonnis opgenomen – als laatste stok achter de deur om een veroordeelde tot betaling te bewegen. De dreiging van hechtenis kan een extra aansporing vormen om alsnog de schadevergoedingsmaatregel te betalen. Het rechtsgevoel brengt mee dat wanneer de rechter iemand met inachtneming van diens persoonlijke omstandigheden veroordeelt tot een schadevergoedingsmaatregel, de veroordeelde ook daadwerkelijk moet betalen. In dat opzicht heeft de vervangende hechtenis naast de preventieve werking voor de veroordeelde ook een algemeen preventieve werking die anderen van het begaan van dit soort misdrijven kan weerhouden.
De heer V. verblijft thans nog in detentie. Zijn gezondheidssituatie wordt in de gaten gehouden door de medische dienst van de penitentiaire inrichting waar de heer V. verblijft. Op dit moment is er geen aanleiding om de tenuitvoerlegging van zijn vervangende hechtenis te stoppen.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel ««Decryptiebevel Opstelten mogelijk in strijd met mensenrechten», waarin wordt belicht dat dat het voorgestelde decryptiebevel mogelijk in strijd is met de mensenrechten en dat ook met het terughackvoorstel vergaande inbreuk zal plaatsvinden op de grondrechten van burgers?1

De auteur van het aangehaalde artikel verwijst naar het advies van de Raad voor de Rechtspraak inzake het conceptwetsvoorstel computercriminaliteit III, dat ik in mei 2013 aan een aantal adviesorganen, waaronder de Raad voor de Rechtspraak, ter consultatie heb voorgelegd. Anders dan in het artikel wordt gemeld vindt de Raad voor de Rechtspraak niet dat er onderzoek moet worden gedaan naar de wettelijkheid van het decryptiebevel. Een dergelijk onderzoek is reeds verricht door het Tilburg Institute for Law, Technology and Society (TILT) van de Universiteit van Tilburg. Bij brief van 27 november 20122 heb ik uw Kamer het onderzoeksrapport, getiteld «Decryptiebevel en artikel 6 EVRM», aangeboden en in kennis gesteld van mijn reactie op de bevindingen van het onderzoek. De Raad voor de Rechtspraak beveelt wel aan om de verhouding tussen het decryptiebevel en artikel 6 EVRM in de memorie van toelichting nader te beschouwen en daarbij te betrekken de uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in de zaak Chambaz. Aan dit advies zal gevolg worden gegeven.

Vraag 2

Bent u bereid het advies van de Raad voor de Rechtspraak ter harte te nemen en een onderzoek te laten uitvoeren naar de wettelijkheid van het decryptiebevel? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Bent u bereid met de Raad voor de rechtspraak in gesprek te gaan over zijn mening dat het terughackvoorstel mogelijkheden biedt die leiden tot ernstige inbreuk op de grondrechten van burgers en het daarom noodzakelijk is om een rechter vooraf toestemming te laten verlenen voor dergelijke handelingen?

Het conceptwetsvoorstel dat in consultatie is gegeven voorziet in de voorafgaande toetsing van de voorgestelde opsporingsbevoegdheden door de rechter-commissaris. De Raad voor de Rechtspraak acht de keuze voor een dergelijke voorafgaande rechterlijke toetsing wenselijk en verstandig (advies d.d. 4 juli 2013, blz. 2). Overigens zullen alle adviezen over het wetsvoorstel, ook die van de Raad voor de Rechtspraak, zorgvuldig worden bestudeerd en verwerkt voordat het conceptwetsvoorstel aan de Raad van State wordt voorgelegd.

Vraag 1

Is door uw ministerie ooit onderzoek gedaan naar de invloed van de Europese Unie (EU) op de strafrechtelijke regelgeving? Zo nee, waarom niet?

Er is vanwege mijn ministerie geen onderzoek als door vragenstelster bedoeld gedaan. Mij is niet gebleken van een behoefte daartoe. De reden daarvoor is, dat voorstellen waarin bepalingen die strekken tot harmonisatie van het straf(proces)recht pas sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Maastricht in 1993 voorkomen. Het aantal tot stand gebrachte kaderbesluiten en richtlijnen van die strekking is relatief beperkt in aantal. Bovendien zijn deze genoegzaam bekend bij parlement en regering, doordat ze telkens voorwerp van ten minste een BNC-fiche zijn geweest en stelselmatig, in het kader van de voorbereiding van de JBZ-raden, voorwerp van overleg tussen parlement en regering zijn (geweest).

Vraag 2

Deelt u de mening dat het uw taak is om wetgeving uit Europa te toetsen aan het subsidiariteitsbeginsel? Zo nee, waarom niet?

De Nederlandse regering voert een subsidiariteitstoets uit bij elk wetgevingsvoorstel en legt de uitkomst daarvan vast in zogeheten BNC-fiches, die vervolgens worden toegezonden aan de Tweede en Eerste Kamer der Staten-Generaal. Voor de goede orde wijs ik er op, dat deze toetsing niet is voorbehouden aan de regering. Zoals uit protocol 2 betreffende de toepassing van de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid bij het Verdrag van Lissabon blijkt, is de inachtneming van dat beginsel opgedragen aan alle instellingen van de EU (artikel 1). Nog belangrijker acht ik de artikelen 4 en 6 van dat protocol die uitdrukkelijk voorzien in een rol van de nationale parlementen, op grond waarvan zij niet alleen elk wetgevingsvoorstel rechtstreeks van de Commissie ontvangen maar ook hun oordeel over de subsidiariteit kenbaar kunnen maken aan de Commissie.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het onzinnig is regelgeving te implementeren die inhoudelijk en procedureel niets verandert aan bestaande Nederlandse regelgeving? Zo nee, waarom niet?

Indien er Europese regelgeving tot stand wordt gebracht die inhoudelijk of procedureel niets verandert aan bestaande Nederlandse wetgeving, zal er in Nederland logischerwijze geen aanvullende implementatiewetgeving nodig zijn. In zulk een geval wordt door Nederland volstaan met de notificatie van de implementatie aan de Commissie, waarbij in de verplichte transponeringstabel de reeds bestaande wetsbepalingen worden vermeld, die ten gevolge van de nieuwe richtlijn voortaan tevens strekken tot implementatie van de daarin opgenomen regeling.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoe groot de invloed vanuit de EU op strafrechtelijke regelgeving is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u dat in procenten uitdrukken?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Bent u tegen de vorming van een Europees Openbaar Ministerie dat meer doet dan alleen het opsporen van EU-fraude? Zo nee, waarom niet?

In mijn brief aan uw Kamer van 8 november 2011 over de strafrechtelijke samenwerking in de EU en tijdens het algemeen overleg van 16 november 2011 over onder meer deze brief ben ik ingegaan op de mogelijke oprichting van een Europees OM. Zoals daaruit blijkt is Nederland hier kritisch over en bestaan er ook bij andere lidstaten twijfels over de noodzaak en wenselijkheid hiervan. Dit standpunt heb ik sedertdien bij verschillende gelegenheden bevestigd, laatstelijk bij het algemeen overleg met uw Kamer op 5 juni 2013 ter voorbereiding van de JBZ-Raad op 6 en 7 juni jongstleden. Nederland zal zich actief blijven opstellen in deze discussie, en ik heb in mijn voornoemde brief uiteengezet wat daarbij onze speerpunten zijn.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Gezin vlucht voor tuig»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven waarom de politie niet gezorgd heeft dat de Marokkaanse terreurplaag werd gestopt en wat gaat de politie doen om het tuig aan te pakken en te straffen?

De gemeente Amsterdam heeft mij desgevraagd laten weten bekend te zijn met de onderhavige casus. De incidenten die zich de afgelopen tijd rondom het gezin hebben voorgedaan zijn door de gemeente beoordeeld. Daarbij is de conclusie getrokken dat de incidenten onvoldoende verband met elkaar houden om te kunnen worden aangemerkt als hardnekkig treiteren in de zin van de zogenaamde Amsterdam treiteraanpak. Deze aanpak is bedoeld voor structurele treiterijen, bedreigingen en overlast die gericht zijn tegen een specifiek persoon of huishouden en voorziet als ultimum remedium in een gedwongen verhuizing van de daders van treiterijen.
Dat de Amsterdamse treiteraanpak in dit geval niet geïndiceerd was laat onverlet dat er wel degelijk door de politie is opgetreden. De politie heeft onderzoek verricht naar de incidenten waarmee de genoemde familie is geconfronteerd en in drie zaken is het dossier aan het openbaar ministerie overgedragen. In een van die zaken concludeerde het OM dat er onvoldoende aanknopingspunten waren voor een strafrechtelijk onderzoek. In de andere twee zaken is wel een onderzoek gestart en in een geval ook al afgerond. De verdachte in die zaak zal over de vervolgingsbeslissing worden geïnformeerd. De beslissing om de resultaten van dit optreden niet langer af te wachten en te verhuizen is in dit geval een keuze geweest van de familie zelf. Uiteraard is het te betreuren als mensen zich om dit soort redenen gedwongen voelen te verhuizen.

Vraag 3

Hoe oordeelt u over het feit dat niet het Marokkaanse tuig is gestraft en gedwongen is te verhuizen maar een geterroriseerd gezin dat al zoveel ellende heeft ondervonden van de situatie?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u aangeven op welke manier Nederland beter is geworden van de massa-immigratie, kijkend naar de criminaliteitstatistieken?

Het baart zorgen dat het integratieproces bij een deel van onze inwoners te langzaam gaat of stokt. Tegelijk moet erkend en gevierd worden dat velen zich op eigen kracht weten te onttrekken aan de negatieve teneur die uit de statistieken spreekt. In contrast met de overlast en criminaliteit staan de prestaties in het onderwijs. De vooruitgang die de tweede generatie migranten geboekt heeft op het terrein van onderwijs biedt hoop voor de toekomst.
Het integratieproces vraagt om de volle aandacht, omdat het de samenleving als geheel raakt. Dit kabinet staat voor een Nederland waarin iedereen gelijke kansen krijgt, ongeacht zijn of haar afkomst. Van nieuwkomers mag verwacht worden dat zij deze kansen grijpen.

Vraag 5

Erkent u inmiddels dat er sprake is van een Marokkanenprobleem? Zo neen, bent u bereid zelf te gaan wonen in de buurt waar het geterroriseerde gezin is weggejaagd?

Het kabinet onderkent dat bepaalde groepen meer overlast en criminaliteit veroorzaken dan andere. De aanpak van (jeugd)criminaliteit is één van de speerpunten van dit kabinet. De oplossing ligt in een combinatie van repressie van crimineel gedrag, preventieve activiteiten gericht op het verbeteren van de uitgangspositie van deze jongeren, het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag en opvoedingsondersteuning. Ouders hebben de verantwoordelijkheid hun kinderen goed op te voeden en daar hoort bij dat zij grenzen stellen aan gedrag, thuis en op straat. Indien ouders problemen ondervinden met de opvoeding dienen zij daarbij ondersteuning te zoeken.
In de aanpak wordt geen onderscheid naar etniciteit gemaakt. Wel is het uiteraard zo dat de groepen die vaker problemen veroorzaken navenant meer met deze aanpak in aanraking zullen komen.

Vraag 6

Bent u bereid alles op alles te zetten om te zorgen dat criminelen met een dubbele nationaliteit – en dat zijn uitzonderlijk vaak Marokkanen – na denaturalisatie en straf, ons land worden uitgezet?

Wanneer sprake is van het begaan van strafbare feiten dan is het aan de rechter om te beoordelen welke straf passend is, gelet op het delict, de persoon van de dader(s) en het aangedane leed. De intrekking van de Nederlandse nationaliteit en uitzetting wegens een veroordeling voor commune misdrijven is niet mogelijk.

Vraag 1

Bent u ermee bekend dat de Hoge Raad het herzieningsverzoek van twee militairen, die in de jaren vijftig werden veroordeeld wegens het weigeren van dienst in Nederlands-Indië, heeft afgewezen?1

Ja.

Vraag 2

Bent u er verder mee bekend dat de Hoge Raad stelt dat, als de samenleving vindt dat de gevolgen van een dergelijke veroordeling moeten worden rechtgezet, het niet aan de herzieningsrechter maar aan de politiek is om daaraan al dan niet gevolg te geven?

Ja.

Vraag 3

Deelt u de opvatting dat gewijzigde maatschappelijke opvattingen over de strafwaardigheid van gedragingen van de veroordeelde militairen ertoe zouden moeten leiden dat er vanuit de politiek wel tegemoet wordt gekomen aan het herzieningsverzoek van de twee militairen? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Neen. Zoals uiteengezet in de beantwoording van schriftelijke vragen van 17 september 2012 (Handelingen TK 2011–2012, nr. 3479) hebben rechters destijds het gedrag van personen getoetst aan de toenmalige normen en wetten. Dit heeft in sommige gevallen geleid tot het opleggen van een sanctie. Ik acht het niet zorgvuldig de toetsing van het gedrag van individuele personen te herbeoordelen aan de hand van hedendaagse normen en met de wetenschap van nu. Daarmee is rehabilitatiewetgeving dan ook niet aan de orde. De Hoge Raad wijst er overigens op dat de wet destijds voorzag in een uitputtende regeling voor gewetensbezwaarden.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoeveel militairen zijn veroordeeld voor het weigeren van dienst in Nederlands-Indië?

Zoals vermeld in de beantwoording van schriftelijke vragen van 17 september 2012 (Handelingen TK 2011–2012, nr. 3479) zijn in de periode van 1945 tot 1950 4.025 militairen gedeserteerd voorafgaand aan de uitzending naar Nederlands-Indië. Van hen zijn 2.565 militairen uiteindelijke berecht. Tijdens de politionele acties zijn twee militairen gedeserteerd. Omdat de archieven van de militaire strafrechtspraak uit die tijd niet meer volledig zijn, is het aantal gevallen van dienstweigering door militairen tijdens de politionele acties niet meer vast te stellen.

Vraag 5

Bent u bereid over te gaan tot het opstellen van een rehabilitatiewet voor militairen die weigerden te vechten in Nederlands-Indië? Indien neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u het bericht «Haagse jihadisten vrijuit»?1

Ja.

Vraag 2

Is het u bekend dat veel Nederlandse Jihadisten meevechten met de islamitische terreurorganisatie Jabhat al-Nusra?

Nederlandse Syriëgangers zijn aangesloten bij verschillende strijdgroepen waaronder ook Jabhat al-Nusra.

Vraag 3

Is het u bekend dat de islamitische terreurorganisatie Jabhat al-Nusra zich schuldig maakt aan terroristische misdrijven, zoals onthoofdingen?

Jabhat al-Nusra is opgenomen op de lijst van terroristische organisaties van de Verenigde Naties. Dat impliceert dat ook Nederland Jabhat al-Nusra beschouwt als een terroristische organisatie.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de Nederlandse jihadisten die hieraan deelnemen zich schuldig maken aan terroristische misdrijven? Zo nee, waarom niet?

Indien Nederlandse jihadisten hieraan deelnemen, maken zij zich schuldig aan een terroristisch misdrijf.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de burgemeester van Den Haag door te stellen dat de Haagse jihadisten hier niet kunnen worden vervolgd daarom veel te voorbarig is?

Vervolging is juridisch mogelijk. Een aantal artikelen uit de terrorismewetgeving kan ten laste worden gelegd aan uitreizigers met jihadistische intenties en jihadistische strijders die terugkeren. Het gaat dan om zaken als het deelnemen aan de jihadistische strijd of aan een terroristisch trainingskamp, al dan niet in het buitenland, moord of zware mishandeling of de voorbereiding daarvan, het teweegbrengen van een ontploffing of de voorbereiding daarvan, vernieling van een gebouw of de voorbereiding daarvan, al dan niet met een terroristisch oogmerk. Het is aan het OM om te bepalen of er voldoende bewijs is voor vervolging.
Daarbij moet worden aangetekend dat in internationale strijdgebieden het doen van strafrechtelijk onderzoek buitengewoon lastig is, te meer omdat voor bewijsgaring (waarschijnlijk) hulp aan het zittende regime zal moeten worden gevraagd. Desalniettemin zullen per individueel geval het OM en de politie hun best doen voor een succesvolle vervolging.

Vraag 6

Hoe gaat u de Nederlandse samenleving beschermen tegen deze tikkende tijdbommen?

De overheid heeft maatregelen op het gebied van inlichtingen, opsporing en vervolging en vreemdelingenrecht geïntensiveerd en er wordt nauw samengewerkt tussen de verschillende diensten en organisaties. Van strafbare feiten is niet altijd sprake of onvoldoende bewijs. Daarom wordt naast de inlichtingenmatige, strafrechtelijke en vreemdelingenrechtelijke mogelijkheden ook ingezet op een persoonlijke aanpak. De burgemeester kan zo’n maatwerk aanpak inzetten op een risico persoon en zijn omgeving.De NCTV adviseert hierbij. In de Kamerbrief beleidsopvolging DTN 32 van 13 maart jl. worden de maatregelen toegelicht.

Vraag 1

Kent u het bericht Succesvolle aanpak transportcriminaliteit onder druk?1 Herinnert u zich de eerdere vragen aangaande het succesvolle Landelijk Team Transportcriminaliteit dat door u wordt opgeheven?2

Ja

Vraag 2

Wat is er sinds oktober 2012 op het organisatorisch vlak van de Nationale Politie gebeurd met betrekking tot de aanpak van de transportcriminaliteit?

In het kader van de vorming van de Nationale Politie is de organisatiestructuur van de politie herzien. Dit betekent echter niet dat bestaande succesvolle werkwijzen, zoals de inzet van de politie bij de aanpak van ladingdiefstallen, worden beëindigd. De samenwerking tussen het Landelijk Team Transportcriminaliteit (LTT) van het toenmalige KLPD en het projectteam ladingdiefstal van het Bovenregionale Recherche Team Zuid-Nederland is succesvol gebleken. De hier opgedane kennis en expertise zijn daarom geborgd binnen de Nationale Politie. Transportcriminaliteit zal vanuit de Landelijke Eenheid (LE) programmatisch worden aangepakt, in samenwerking met de regionale eenheden en de (keten)partners. Bij de LE wordt een gerichte informatiepositie rond transportcriminaliteit opgebouwd.

Vraag 3

Kunt u zich de zorg van het bedrijfsleven voorstellen over het vervangen van de succesvol gebleken aanpak van de transportcriminaliteit door het onderbrengen van transportcriminaliteit bij de Landelijke Eenheid van de Nationale Politie? Zo ja, waarom en wat gaat u doen teneinde die zorg weg te nemen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de vrees van het bedrijfsleven dat indien het onderwerp transportcriminaliteit wordt ondergebracht bij de Landelijke Eenheid dit minder prioriteit zal krijgen dan tot nu toe het geval is? Zo ja, waarom wordt de succesvol gebleken aanpak dan veranderd? Zo nee, hoe zal de Landelijke Eenheid de succesvolle aanpak kunnen voortzetten? Kunt u er voor instaan dat die aanpak niet zal lijden onder de andere prioriteiten van de Landelijke Eenheid?

Nee, die vrees deel ik niet. Zoals hierboven beschreven is de succesvolle aanpak van de het LTT en het BRT geborgd binnen de Nationale Politie. De samenwerking tussen de Landelijke Eenheid en het projectteam ladingdiefstal van het Bovenregionale Recherche Team Zuid-Nederland is succesvol gebleken. De opgedane kennis en expertise worden daarom geborgd binnen de Nationale Politie.
Binnen de Landelijke Eenheid is de aanpak van transportcriminaliteit ondergebracht bij de dienst Infrastructuur (DINFRA). DINFRA is gericht op (on)veiligheid, afwijkend gedrag en criminogene fenomenen binnen de infrastructuur. DINFRA heeft transportcriminaliteit als speerpunt benoemd.

Vraag 1

Kent u het artikel over een van het (mede)plegen van genocide verdachte Nederlander van Irakese afkomst, M.U.S.?1

Het Openbaar Ministerie heeft mij meegedeeld dat vanwege opsporings- en privacybelangen geen uitspraken kunnen worden gedaan over mogelijke betrokkenheid bij strafbare feiten van de in het artikel genoemde persoon.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat M.U.S. sinds 20 juli 2007 op de lijst staat van 423 van oorlogsmisdaden verdachte personen welke is opgesteld door het Iraq High Tribunal in Bagdad?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Kunt u eveneens bevestigen dat bij de rechtbank in Bagdad tien aangiften zijn gedeponeerd tegen de genoemde persoon vanwege diens aandeel in de zogeheten ANFAL-campagne?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Kunt u de betrokkenheid bevestigen van M.U.S. bij de vier andere zeer ernstige feiten genoemd in het artikel?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Is het waar dat het Landelijk Parket te Rotterdam al sinds 2007 op de hoogte is van deze verdenkingen jegens M.U.S.? Wat heeft het Openbaar Ministerie (OM) sindsdien gedaan?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 6

Wordt er door het OM een vervolging voorbereid respectievelijk ingesteld tegen M.U.S. op grond van deze verdenkingen? Zo nee, om welke redenen niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 7

Overweegt u, indien het klopt dat M.U.S. in Irak verblijft en de Nederlandse nationaliteit heeft, diens uitlevering door Irak aan Nederland te vragen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Hoe heeft het kunnen gebeuren dat de heer Ngudjolo op Nederlands grondgebied is vrijgelaten, hoewel het Internationaal Strafhof de verantwoordelijkheid heeft met derde landen afspraken te maken over de overbrenging van vrijgesproken verdachten? Betekent dit dat het Internationaal Strafhof haar plicht conform het zetelverdrag niet is nagekomen?

De rechters van het Internationaal Strafhof hebben de heer Ngudjolo in eerste aanleg vrijgesproken en zijn onmiddellijke invrijheidstelling gelast. Daaruit volgt niet het recht om in Nederland te verblijven. Uitgangspunt is dat het Internationaal Strafhof na vrijspraak zo spoedig mogelijk passende voorzieningen dient te treffen voor overbrenging van de betrokken persoon naar het land van herkomst of een derde staat. Uit het Zetelverdrag volgt dat de Nederlandse autoriteiten gehouden zijn om dit proces te faciliteren. Nederland heeft Ngudjolo conform het Zetelverdrag vervoerd naar het vertrekpunt uit Nederland. Betrokkene heeft tijdens dit proces verzocht om asiel. De behandeling van het verzoek maakt dat tot dusver overbrenging van betrokkene naar een derde land – voor zover hij niet terug kan keren naar de Democratische Republiek Congo – nog niet heeft plaatsgevonden.

Vraag 2

Wat is de uitkomst van het gesprek dat u 15 februari jl. heeft gehad met de President van het Internationaal Strafhof? Welke «structurele» afspraken heeft u voor ogen?

Op 15 februari jl. hebben wij met de President van het Internationaal Strafhof gesproken over structurele afspraken met betrekking tot de procedure van overbrenging van getuigen, verdachten, vrijgesprokenen en veroordeelden van en naar het Internationaal Strafhof. Met de president van het Internationaal Strafhof hebben wij afgesproken dat Nederland en de griffie van het Internationaal Strafhof nadere afspraken zullen vormgeven.

Vraag 3

Herinnert u zich de antwoorden op de vragen van de leden Spekman en Timmermans over de weigering door Nederland op instigatie van het Internationaal Strafhof vier Congolese getuigen toe te laten tot de Nederlandse asielprocedure? Kunt u aangeven of zij nog gedetineerd zijn, wat de status van hun asielprocedure is en of er maatregelen zijn genomen om te voorkomen dat soortgelijke gevallen zich in de toekomst nog zullen voordoen?

Ja. Deze uit buitenlandse detentie overgekomen getuigen zijn nog gedetineerd door het Internationaal Strafhof. Wat betreft de stand van de procedure hanteer ik het uitgangspunt dat ik niet inga op individuele zaken. De casuïstiek wordt betrokken bij het opstellen van de in het antwoord op vraag 2 genoemde structurele afspraken.

Vraag 4

Is het mogelijk dat getuigen of vrijgesproken verdachten worden uitgesloten van asielbescherming omdat zij onder de 1F clausule van het VN Vluchtelingenverdrag vallen, terwijl zij niet naar hun land van herkomst kunnen worden teruggestuurd op basis van artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens? Zo ja, wat zal de status zijn van deze mensen en wat zal uw beleid zijn ten aanzien van deze mensen?

Het is mogelijk dat ten aanzien van al dan niet gedetineerde getuigen of vrijgesproken verdachten die in Nederland asiel aanvragen wordt geoordeeld dat artikel 1F Vluchtelingenverdrag van toepassing is. Daarbij kan het zijn dat tegelijkertijd ten aanzien van hen wordt geoordeeld dat zij niet kunnen terugkeren naar hun land van herkomst vanwege een reëel risico op een onmenselijke behandeling als bedoeld in artikel 3 van het EVRM.
Het is de verantwoordelijkheid van het Internationaal Strafhof om na getuigenis of vrijspraak zo spoedig mogelijk passende voorzieningen te treffen voor overbrenging van de betrokken persoon naar het land van herkomst of een derde staat. Voor hen die niet zonder meer kunnen terugkeren naar het land van herkomst dient het Internationaal Strafhof maatregelen te treffen opdat zij een veilig heenkomen vinden, in hun land van herkomst dan wel in een derde land. Voor zover deze personen op Nederlands grondgebied zouden komen te verblijven geldt voor hen het beleid gelijk andere vreemdelingen aan wie in Nederland artikel 1F Vluchtelingenverdrag is tegengeworpen.

Vraag 5

Bent u ervan op de hoogte dat sommige Rwandese verdachten die door het Rwanda Tribunaal in Arusha zijn vrijgesproken al jaren in Tanzania in een safehouse verblijven omdat zij niet veilig terug kunnen keren naar Rwanda en geen enkel derde land bereid is hen op te nemen? Is het mogelijk dat een soortgelijke situatie zich in Nederland kan voordoen ten aanzien van op basis van artikel 1F uitgesloten door het Internationaal Strafhof opgeroepen getuigen en vrijgesproken verdachten?

De situatie van de door u genoemde personen in Tanzania is mij bekend. In de structurele afspraken met het Internationaal Strafhof zal aandacht worden besteed aan het voorkomen van de door u geschetste situatie.

Vraag 6

Bent u van mening dat een uiterst onwenselijke situatie zal ontstaan als door het Internationaal Strafhof opgeroepen getuigen en/of vrijgesproken verdachten in de Nederlandse illegaliteit zullen verdwijnen als niet uitzetbare 1F-er? Wat gaat u hieraan doen?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Kunnen door het Internationaal Strafhof opgeroepen getuigen en vrijgesproken verdachten die in Nederland op basis van artikel 1F van asielbescherming zijn uitgesloten, op basis van de Wet Internationale Misdrijven door het Nederlands openbaar ministerie worden vervolgd voor vermeende misdrijven die niet door het Internationaal Strafhof ten laste zijn gelegd?

Het kan voorkomen dat Nederland zelf rechtsmacht heeft en deze rechtsmacht ook kan uitoefenen over personen die als verdachte, getuige of anderszins ten behoeve van en op bevel of verzoek van het Internationaal Strafhof door de Nederlandse autoriteiten over Nederlands grondgebied naar het terrein van het Internationaal Strafhof worden geleid. Een eventuele aangifte tegen een persoon die naar het Internationaal Strafhof wordt geleid, of na vervulling van zijn taken of na afronding van zijn proces aldaar weer op de terugweg naar zijn staat van herkomst is, zal de officier van justitie reeds moeten afwijzen op de grond van strijdigheid met volkenrechtelijke verplichtingen die op Nederland als gastland van het Strafhof rusten (zie onder andere artikel 87 van de Uitvoeringswet Internationaal Strafhof en artikel 16 Wet internationale misdrijven). Indien betrokkene na een periode van vijftien dagen waarbinnen vertrek uit Nederland redelijkerwijs mogelijk was, nog in Nederland verblijft, vervalt deze immuniteit (artikel 87 lid 2 van de Uitvoeringswet Internationaal Strafhof).

Vraag 8

Ben u van mening dat Nederland ten aanzien van mensen met een 1F status op basis van het aut dedere, aut judicare principe een plicht heeft tot vervolging van deze personen over te gaan? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

De tegenwerping van artikel 1F Vluchtelingenverdrag is een vreemdelingrechtelijke tegenwerping, tot stand gekomen na een bestuursrechtelijke procedure. Een dergelijke toets is wezenlijk anders dan de toets die geldt voor de vraag of strafrechtelijk onderzoek geïndiceerd en mogelijk is. Een plicht om te vervolgen kan ten aanzien van een beperkt aantal misdrijven in sommige gevallen voortvloeien uit het internationale recht op grond van het aut dedere aut judicare-beginsel. Ook hier gaat het echter om wezenlijk andere criteria dan die gelden in het kader van de 1F-toets. Uit het enkele feit dat aan een persoon artikel 1F Vluchtelingenverdrag is tegengeworpen vloeit dan ook geen strafrechtelijke vervolgingsplicht voort ten aanzien van die persoon.

Vraag 1

Kent u het bericht «OM te traag in verkrachtingszaak»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat een verkrachter van een (destijds) 14-jarig meisje strafkorting krijgt omdat de zaak om onverklaarbare redenen te lang op de plank is blijven liggen bij politie en het Openbaar Ministerie (OM)?

De officier van justitie heeft ter zitting aangegeven dat zij in een vergelijkbaar geval een gevangenisstraf van 3 jaar zou hebben geëist, conform de hiervoor geldende uitgangspunten van het OM. In plaats daarvan heeft zij vanwege het grote tijdsverloop twee jaar geëist. De rechtbank heeft een gevangenisstraf van 30 maanden opgelegd, waarvan 10 maanden voorwaardelijk. Deze straf is dus hoger dan de door het OM gevorderde straf. De verdachte is tegen dit vonnis in hoger beroep gegaan.

Vraag 3

Hoeveel strafkorting heeft deze verkrachter gehad?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Komt het vaker voor dat de redelijke termijn wordt overschreden waardoor strafkorting kan volgen zonder dat daarvoor een goede reden is?

Het komt vaker voor dat er strafkorting volgt wegens het overschrijden van de redelijke termijn. Daarvoor kunnen diverse redenen zijn, zoals de werkdruk bij politie en OM of een gebrek aan zittingscapaciteit bij de rechterlijke macht.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat criminelen strafkorting krijgen en dat er daarom alles aan gedaan moet worden om de redelijke termijn niet te overschrijden? Zo nee, waarom niet?

Ik ben van mening dat het uiterst onwenselijk is dat verdachten strafkorting krijgen omdat hun zaak niet binnen een redelijke termijn wordt behandeld. Een goede en tijdige afhandeling van strafzaken is een belangrijke opdracht voor mijn ministerie. Begin 2010 is het verkorten van de doorlooptijden in de strafrechtsketen dan ook benoemd als een ketenomvattende prioriteit. Binnen de strafrechtsketen worden dan ook veel inspanningen verricht om strafzaken efficiënter te behandelen en de termijnen voor de afdoening van strafzaken te bekorten. Ik wijs u in dit verband op de invoering van de OM-afdoening, de ZSM-werkwijze en het Programma Herontwerp Keten Strafrechtelijke Handhaving.

Vraag 6

Hoe bestaat het dat een officier van justitie zelf om strafkorting vraagt, omdat hij zelf ook geen goede reden meer kan vinden voor de enorme vertraging?

Het OM is gehouden met alle omstandigheden van het geval rekening te houden bij het formuleren van een strafeis, ook als deze omstandigheden in het voordeel van de verdachte uitvallen.

Vraag 7

Wat is de reden van de vertraging en welke maatregelen gaat u nemen om ervoor te zorgen dat dit in het vervolg niet meer mogelijk is?

In de onderhavige casus bleek het niet mogelijk te achterhalen waarom niet reeds na het opnemen van de aangifte in 2003 aanvullend onderzoek is verricht.
Inmiddels worden alle aangiften in zedenzaken in Noord-Nederland binnen korte tijd na het opnemen ervan besproken met het OM. Bezien wordt welke onderzoekshandelingen nog verricht moeten worden. Daarnaast bewaakt het OM structureel de voortgang van alle zedenzaken in een maandelijks overleg. Afgesproken is dat de politie Noord-Nederland zedenzaken uiterlijk 6 maanden na het doen van aangifte instuurt naar het OM. Waar deze termijn niet wordt gehaald, is daarvoor een duidelijke aanleiding.
Ik zie in bovenstaande uiteenzetting van de gang van zaken geen aanleiding voor het nemen van maatregelen tegen personen.
Zoals ik u eerder onder meer per brief van 23 november 2012 heb gemeld stel ik een hoge prioriteit bij het versterken van de prestaties van de strafrechtketen. Zo wil ik dat de strafrechtketen zaken sneller, beter, slimmer en transparanter afdoet. Ik zal u nog voor het zomerreces informeren over mijn ambities ten aanzien van deze versterking, de doelstellingen die ik hiertoe formuleer en de maatregelen die ik tref.

Vraag 8

Welke maatregelen zullen worden genomen tegen de hiervoor verantwoordelijke personen?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 1

Kent u het bericht dat het Openbaar Ministerie te Amsterdam zal optreden en aanhouden bij beledigende tegengeluiden rond de komende inhuldiging?1

Op 21 mei heb ik u vier sets antwoorden op Kamervragen toegestuurd die verband houden met de troonswisseling. Het betreft de antwoorden op de schriftelijke vragen van:
Een deel van de antwoorden heeft betrekking op de aanhouding van twee personen op de Dam. De burgemeester van Amsterdam heeft op 29 mei 2013 een aanvullend bericht aan de gemeenteraad van Amsterdam gezonden over deze aanhoudingen.
Ik wil u voor de volledigheid wijzen op dit aanvullend bericht en heb het als bijlage bijgevoegd3. Ik zie geen aanleiding de beantwoording van bovenstaande schriftelijke vragen te wijzigen.

Vraag 2

Hoe verhoudt zich deze beleidskeuze tot uw eerdere uitlatingen dat het aanpakken van majesteitsschennis tijdens de inhuldiging geen prioriteit is en dat de uitingsvrijheid «spijkerhard» is vastgelegd?2

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het dus expliciet wel gaat om geprioriteerd optreden tegen majesteitsschennis? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Wat wordt nu het te voeren beleid tegen vermeende uitingsdelicten tijdens de inhuldiging? Deelt u de mening dat alles geuit moeten kunnen worden zolang niet opgeroepen wordt tot haat en geweld tegen wie dan ook? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Vindt u ook dat de Koning en andere leden van het Koninklijk Huis dezelfde bescherming tegen beledigende uitingen moeten krijgen als ieder ander en dat daarom de specifieke strafbepaling op majesteitsschennis kan worden geschrapt? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 6

Bent u bereid deze vragen voorafgaande aan de komende inhuldiging op 30 april 2013 te beantwoorden?

Zie antwoord vraag 1.