Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
7112 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
2 maart 2012 - 29 maart 2012
Voedingszorg voor kinderen met een chronische aandoening
Jeroen Dijsselbloem (PvdA)
Marja van Bijsterveldt (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (CDA), Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
  • Vraag 1

    Bent u op de hoogte van het rapport «Voedingstoestand van kinderen op LZK-scholen»?

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat heeft u met de conclusies (dat de kans op ondervoeding bij chronisch zieke kinderen 40% bedraagt en dat ruim een kwart van deze kinderen een afwijkende voedingstoestand laat zien) en aanbevelingen uit dit rapport gedaan?

    De conclusies en aanbevelingen uit het rapport heb ik met interesse gelezen. De conclusies bevatten een aantal veronderstellingen die in het rapport niet zijn onderzocht. In de kosten-batenanalyse, die u in vraag 3 aanhaalt, wordt aangegeven dat hier nog niet voldoende onderzoek naar is gedaan. Dit in beschouwing nemende is er voor mij onvoldoende aanleiding om mijn beleid aan te passen.

  • Vraag 3

    Bent u op de hoogte van de kosten-batenanalyse die Stichting Economisch Onderzoek heeft gedaan naar het maatschappelijk rendement van uitgaven voor voedingszorg in het onderwijs voor kinderen met een chronische aandoening, en in het bijzonder de conclusie dat zelfs bij een voorzichtige inschatting van de baten dit rendement positief is?

    Ja, ik ben op de hoogte van de kosten-batenanalyse die Stichting Economisch Onderzoek heeft gedaan op basis van literatuuronderzoek naar het maatschappelijk rendement van voedingszorg door LZK-scholen voor kinderen met een chronische aandoening. Ik ben tevens op de hoogte van de algemene conclusie dat als optimale voedingszorg een aantal effecten creëert, de totale baten voor de maatschappij hoger kunnen zijn dan de nettokosten. Echter in het onderzoek is een aantal veronderstellingen gemaakt, waarbij de onderzoekers zelf aangeven dat er nog onvoldoende onderzoek naar is gedaan.

  • Vraag 4

    Bent u op de hoogte van de «Kenniskeuken effectieve voedingszorg voor chronisch zieke kinderen», het initiatief van InnovatieNetwerk, Scholen voor Langdurig Zieke Kinderen (LZK)-scholen en kinderartsen om twee LZK-scholen te gaan ontwikkelen tot expertisecentrum op het gebied van nieuwe en praktisch bruikbare kennis over effectieve voedingszorg voor chronische zieke kinderen (niet alleen voor hen die op LZK-scholen zitten maar voor alle chronisch zieke kinderen in het basisonderwijs)? Onderschrijft u het doel van dit initiatief, namelijk het vergroten van zelfredzaamheid van chronisch zieke kinderen en hun ouders voor wat betreft de voedingszorg die bij hen past?

    Ja, ik ben op de hoogte van dit businessplan van InnovatieNetwerk. De «Kenniskeuken» is onder meer gericht op verbetering van de voedingstoestand en zelfredzaamheid van kinderen met een chronische aandoening. Ik onderschrijf dat het belangrijk is dat chronisch zieke kinderen, maar ook kinderen in het algemeen en ouders zelfredzaam zijn. De rol van goede voeding is hierbij een belangrijk element, maar niet het enige. Ook andere aspecten zoals bewegen, pesten en slaapgedrag zijn relevant. Scholen, zorgprofessionals en ouders spelen allen een rol in het uitwisselen van kennis en ervaring op deze onderwerpen. Het belangrijkste doel van LZK-scholen is echter om goed onderwijs te bieden aan somatisch chronisch zieke kinderen. Voor de ontwikkeling van de LZK-scholen tot expertisecentrum specifiek op het gebied van effectieve voedingszorg is daarom geen rol voor de overheid weggelegd. Ik ben dan ook niet bereid om dit initiatief financieel of bestuurlijk te ondersteunen.

  • Vraag 5

    Bent u bereid dit initiatief bestuurlijk en financieel te ondersteunen? Bestuurlijk door een beroep te doen op medeverantwoordelijke partijen (met name zorgverzekeraars, bedrijfsleven en onderzoekinstellingen) en financieel door een incidentele bijdrage te leveren aan de kosten van de kenniskeuken? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 4.

2 maart 2012 - 27 maart 2012
Diefstal van bewoners in verpleeghuizen
Fleur Agema (PVV)
van Veldhuijzen Zanten-Hyllner
1. PlusOnline, 1 maart 2012.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel «Zuster, waar is mijn broche gebleven»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat het verschrikkelijk is dat waardevolle persoonlijke eigendommen van hoogbejaarde ouderen nog altijd veel te vaak uit instellingen gestolen worden? Op welke schaal gebeurt dit eigenlijk?

    Ik deel de mening dat het verschrikkelijk is wanneer er gestolen wordt, zeker van ouderen die in een zorginstelling verblijven. Het probleem rondom diefstal is eerder tijdens mondelinge Kamervragen ter sprake gekomen, waarbij ook is gevraagd om een onderzoek. Ik heb daarbij destijds aangegeven, vooralsnog niet over te willen gaan tot een onderzoek, aangezien de sector al genoeg zucht onder administratieve lasten , terwijl het evident is dat diefstal in een instelling niet mag en dat dit door de betreffende instelling ook te vuur en te zwaard bestreden dient te worden.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat in geval van diefstal er altijd aangifte gedaan moet worden, dat daders opgespoord moeten worden en indien het personeel van de instelling betreft dat deze ontslagen moet worden en nooit meer elders in de zorg aan de bak moet kunnen komen? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen?

    Ik vind dat er van bewezen diefstal altijd aangifte moet worden gedaan bij de politie. In het kader van het project «voorkomen van financiële uitbuiting» van het Actieplan «Ouderen in veilige handen» wil ik nagaan of een zogenaamde zwarte lijst (voor medewerkers die de fout zijn in gegaan) wenselijk en mogelijk is en welke juridische aspecten een dergelijke lijst met zich meebrengt. Daarnaast is in het wetsvoorstel Cliëntenrechten zorg de verplichting voor een verklaring omtrent gedrag wettelijk verankerd.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat het van de zotte is en de omgekeerde wereld dat de manager in het artikel adviseert om waardevolle spullen dan maar weg te halen uit het zorgcentrum? Kan die manager niet beter zelf weggehaald worden uit dit verpleeghuis?

    Zorginstellingen moeten in de eerste plaats zorgen voor een veilig klimaat, waarbij cliënten erop kunnen vertrouwen dat zij zelf en hun bezittingen bij de medewerkers in veilige handen zijn. Ik vind dat iedere zorginstelling beleid moet hebben over hoe diefstal voorkomen wordt, maar ook hoe er wordt omgegaan met diefstal door medewerkers.
    Echter, zorginstellingen staan ook in verbinding met de buitenwereld en dit open klimaat is ook belangrijk. Immers niet alleen het personeel, maar ook anderen zoals familie, bezoekers, vrijwilligers moeten toegang hebben tot een zorginstelling. Vanuit dit oogpunt heeft de zorginstelling de verantwoordelijkheid om cliënten te informeren voorzichtig om te gaan met waardevolle bezittingen.

1 maart 2012 - 16 maart 2012
De verstrekking van IPad's door een zorgorganisatie
Agnes Wolbert (PvdA)
van Veldhuijzen Zanten-Hyllner
1. http://www.zorgvisie.nl/ICT/13396/Klanten-wijkzor…
  • Vraag 1

    Bent u op de hoogte van het bericht dat (thuis)zorginstelling Sensire kosteloos iPad’s uit AWBZ-gelden verstrekt aan klanten met een AWBZ-indicatie?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Vindt u het terecht dat, terwijl de functie wonen uit de AWBZ-vergoedingen verdwijnt, wel dit soort vormen van ICT-ondersteuning aangeboden worden uit AWBZ-gelden?

    De inzet van ICT om zorg op afstand mogelijk te maken is een gewenste ontwikkeling. De inzet van iPad is een moderne en goedkopere vorm van zorg op afstand. Er zijn vele aanbieders die werken met zorg op afstand, zoals Proteion en Zuid-Zorg.

  • Vraag 3

    Vindt u de verstrekking van iPad’s uit AWBZ-gelden geoorloofd?

    De inzet van zorg op afstand is geoorloofd. Sinds 1-1-2012 is er een aparte NZa-beleidsregel die substitutie naar inzet van zorg op afstand mogelijk maakt.

  • Vraag 4

    Bent u op de hoogte van het feit dat Sensire tevens les in de omgang met Ipad’s gaat aanbieden aan klanten?1 Uit welk budget worden deze lessen betaald?

    Inherent aan het inzetten van nieuwe technologie, zoals een iPad, is dat zowel medewerkers als cliënten leren omgaan met de technologie. Het ligt daarom voor de hand dat Sensire ook de cliënten helpt bij het leren omgaan met ICT en dit uit eigen middelen betaalt. Navraag bij Sensire leert bovendien dat Sensire heeft gekozen voor de iPad, omdat de cliënten van Sensire er gemakkelijk mee om kunnen (leren) gaan.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat zorggeld in de AWBZ besteed moet worden aan zorg en niet aan huur of ICT- middelen voor cliënten?

    De middelen in de AWBZ moeten besteed worden aan zorg op een zo cliëntgerichte en doelmatige wijze. De inzet van ICT om zorg op afstand mogelijk te maken hoort hierbij.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat Sensire een alternatief had moeten zoeken voor de gift, bijvoorbeeld door een afbetalingsregeling, een bruikleen- of huurconstructie te bedenken?

    Ik ben van mening dat de inzet van zorg op afstand toegankelijk moet zijn voor alle cliënten die daarmee om kunnen en willen gaan en waarbij de inzet van zorg op afstand meerwaarde heeft. Ook daarvoor is de reeds genoemde NZa beleidsregel vormgegeven, zodat de toegankelijkheid voor alle cliënten is geborgd. Navraag bij Sensire leert dat cliënten de iPad in bruikleen krijgen. Indien de zorg niet langer nodig is, gaat de iPad terug naar Sensire die deze voor een volgende cliënt kan inzetten.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat vooral door de gratis verstrekking, ongeacht het belang voor de begeleiding die de iPad kan hebben, een aanzuigende werking optreedt voor nieuwe klanten? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?

    Het ligt niet voor de hand dat de inzet van iPads een aanzuigende werking heeft. Cliënten die zorg nodig hebben, dienen daarvoor een indicatie te hebben. Wat wel kan, is dat cliënten het aanbod van Sensire zo aantrekkelijk vinden dat zij eerder voor Sensire dan een andere zorgaanbieder kiezen.

1 maart 2012 - 26 maart 2012
Het plaatsen van tv-camera's in het VU medisch centrum
Renske Leijten , Henk van Gerven
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. Nieuwsuur, 22 februari 2012.
2. Casus bijgevoegd.
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het bericht dat twee weken lang met 35 als bewakingscamera’s vermomde tv-camera’s zonder medeweten van patiënten is gefilmd in het VU medisch centrum (VUmc)? Vindt u dit toelaatbaar?1

    Zie het antwoord op vraag 1 van de vragen van het lid Voortman (GroenLinks) over het bericht dat het VUmc het medisch beroepsgeheim heeft geschonden (ingezonden 24 februari 2012).

  • Vraag 2

    Deelt u de mening van hoogleraar medisch recht Johan Legemaate dat hier sprake is van schending van het medisch beroepsgeheim? Zo nee, waarom niet?

    Zie het antwoord op vraag 1 van de vragen van het lid Voortman (GroenLinks) over het bericht dat het VUmc het medisch beroepsgeheim heeft geschonden (ingezonden 24 februari 2012).

  • Vraag 3

    Hoe verhoudt deze gebeurtenis zich tot de wettelijke regels ter bescherming van de (medische) privacy?

    Het medisch beroepsgeheim en het recht op privacy zijn twee verschillende belangen. Vaak is er sprake van samenloop. Dan kan zowel het beroepsgeheim als de privacy geschonden zijn.
    Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) onderzoekt momenteel in deze zaak of de privacy is geschonden.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat het ophangen van flyers en waarschuwingsposters volstrekt onvoldoende is, gelet op het feit dat bezoekers van een spoedeisende eerste hulp doorgaans wel iets anders aan hun hoofd hebben dan het bestuderen van posters en het onderhandelen over hun privacy?

    Ik deel die mening. Een dergelijke manier van informeren van betrokkenen doet geen recht aan het belang van het medisch beroepsgeheim en het belang van de privacy.

  • Vraag 5

    Bent u onder de indruk van het verweer van het afdelingshoofd Interne geneeskunde dat de medewerking aan de show van Eyeworks is ingegeven vanuit de wens het vertrouwen van de patiënt te bevorderen? Deelt u de mening dat het VUmc het exacte tegendeel heeft bereikt met deze actie?

    De manier waarop het VUmc heeft geprobeerd het vertrouwen van de patiënt te bevorderen heeft geleid tot grote verontwaardiging en onrust bij grote groepen patiënten en burgers. Ik deel dan ook de mening dat het VUmc wat dat betreft het tegendeel heeft bereikt van wat het kennelijk nastreefde.

  • Vraag 6

    Wat is uw opvatting over het verweer dat voortdurend medewerkers van het ziekenhuis hebben meegekeken in de regiekamer? Deelt u de mening dat het in tijden van oplopende zorgkosten niet doelmatig is om ziekenhuismedewerkers twee weken in te zetten in de regiekamer van Reinout Oerlemans?

    Medewerkers van het ziekenhuis behoren zich primair bezig te houden met hun taken in het ziekenhuis. Ik ben van mening dat zorgverleners en zorgaanbieders zich terughoudend dienen op te stellen wat betreft het meewerken aan media-activiteiten. Zij moeten daarbij altijd het belang van goede en verantwoorde zorg als uitgangspunt nemen. Zie ook het antwoord op vraag 12.

  • Vraag 7

    Is het waar dat alle patiënten, bezoekers en medewerkers nog voor de uitzending kunnen aangeven niet in beeld te willen komen, ook als zij in een eerder stadium toestemming hebben gegeven? Indien dit niet het geval is, op welke wijze kunt u als politiek eindverantwoordelijke voor de medische privacy in Nederland ingrijpen?

    Het VUmc, Eyeworks en RTL Nederland hebben verklaard dat alle betrokkenen te allen tijde het recht hadden om hun toestemming in te trekken. Eyeworks heeft alle betrokkenen bij de op 23 februari 2012 uitgezonden aflevering voorafgaand aan de uitzending opnieuw gevraagd om toestemming voor uitzending. Volgens het VUmc, Eyeworks en RTL Nederland hebben alle betrokkenen toestemming gegeven.

  • Vraag 8

    Kunnen de afspraken tussen het VUmc en Eyeworks/RTL openbaar worden gemaakt? Zo neen, wilt u zich inzetten dat dit toch gebeurt in het kader van maximale transparantie in deze kwestie?

    Zie het antwoord op vraag 6 van de vragen van het lid Voortman (GroenLinks) over het bericht dat het VUmc het medisch beroepsgeheim heeft geschonden (ingezonden 24 februari 2012).

  • Vraag 9

    Acht u de positie van de beslissers zoals de raad van bestuur en het hoofd van de Spoedeisende eerste hulp nog houdbaar gezien hun handelen en persisteren in hun besluit om mee te werken aan de uitzendingen van Eyeworks en RTL? Vindt u niet dat ze terug moeten treden omdat ze door hun handelwijze elk gezag hebben verloren?

    Hier kan ik geen uitspraak over doen. Zie het antwoord op vraag 1 van de vragen van het lid Voortman (GroenLinks) over het bericht dat het VUmc het medisch beroepsgeheim heeft geschonden (ingezonden 24 februari 2012).

  • Vraag 10

    Is het waar dat het VUmc mogelijk een schadeclaim van Eyeworks en/of RTL boven het hoofd hangt in de orde van 600 000 euro? Zo ja, vindt u dan dat deze schadeclaim nooit betaald mag worden uit gezondheidszorggelden en dat dan bijvoorbeeld de directie en het hoofd van de Spoedeisende eerste hulp van het VUmc maar hoofdelijk aansprakelijk moeten worden gesteld? Vindt u überhaupt dat Eyeworks en/of RTL het recht hebben schadevergoeding te eisen gezien het uiteindelijke verzoek van het VUmc aan hen om niet verder uit te zenden aangezien het medisch beroepsgeheim op flagrante wijze werd geschonden?

    Het VUmc heeft desgevraagd meegedeeld dat er op dit moment geen sprake van een schadeclaim van Eyeworks en/of RTL Nederland jegens het VUmc. De drie partijen zijn met elkaar in gesprek over de afhandeling van de onderlinge samenwerking.

  • Vraag 11

    Wordt al het beeldmateriaal vernietigd? Zo nee, wilt u dan ervoor zorgdragen dat dit wel gebeurt?

    Het VUmc, Eyeworks en RTL Nederland hebben verklaard dat in de gevallen dat betrokkenen hun toestemming weigerden of later introkken, het beeldmateriaal inmiddels is vernietigd.

  • Vraag 12

    Hoe is de situatie bij andere ziekenhuizen in Nederland? Wilt u dit onderzoeken? Is het waar dat ook bij andere uitzendingen zoals Trauma.nl het medisch beroepsgeheim wordt overtreden, zoals in het academisch ziekenhuis in Groningen waarbij ook de familie pas achteraf om toestemming is gevraagd nadat al opnames waren gemaakt?2

    Zie het antwoord op vraag 7 van de vragen van het lid Voortman (GroenLinks) over het bericht dat het VUmc het medisch beroepsgeheim heeft geschonden (ingezonden 24 februari 2012).

  • Vraag 13

    Deelt u de mening dat ziekenhuizen en artsen in principe niet zouden moeten meewerken aan commerciële uitzendingen, omdat patiënten in een afhankelijkheidsrelatie verkeren, zodat een vrije afweging van patiënten om niet mee te werken in het geding is? Zo nee, waarom niet?

    Zie de antwoorden op de vragen 1, 6 en 12.

  • Vraag 14

    Geeft deze zaak u aanleiding om de privacy-richtlijnen en/of medisch-ethische normen van ziekenhuizen aan te scherpen of het toezicht hierop te intensiveren? Zo nee, waarom niet?

    Zie het antwoord op vraag 12.

  • Vraag 15

    Deelt u de mening dat het introduceren van winstuitkeringen en zeggenschap van private investeerders in reguliere ziekenhuizen de kans op dergelijke incidenten doet toenemen vanwege de drang om het marktaandeel te vergroten en zich te profileren ten opzichte van concurrenten? Zo nee, waarom niet?

    Nee. Alle zorgverleners en ziekenhuizen moeten op dezelfde manier aan het beroepsgeheim en de privacyregels voldoen, ongeacht of zij op winstuitkering gericht zijn of niet. Wel ben ik van mening dat zorgaanbieders die op winst gericht zijn grote aandacht zullen hebben zowel voor kwaliteit van zorg en bejegening van patiënten, als voor transparantie over die kwaliteit van zorg en bejegening van patiënten. Zij zijn dus zeer sterk gemotiveerd om dergelijke negatieve ervaringen van patiënten en negatieve berichtgeving zoals in dit geval bij het VUmc te voorkomen.

1 maart 2012 - 27 maart 2012
Het bewaren van dossiers door Jeugdzorg over gezinnen waar geen kindermishandeling is geconstateerd
Jeroen Dijsselbloem (PvdA)
van Veldhuijzen Zanten-Hyllner
1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 1292. …
  • Vraag 1

    Herinnert u zich de vragen over het bewaren van dossiers door Jeugdzorg over gezinnen waar geen kindermishandeling is geconstateerd?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat is de stand van zaken van de toezegging om de pro-actieve werkwijze (ouders en/of jeugdigen worden bij een onterechte melding actief benaderd door een medewerker van het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) met de vraag of het dossier vernietigd moet worden) op te nemen in het protocol van Handelen van de AMK’s?

    Jeugdzorg Nederland gaat het protocol van Handelen van de AMK’s dit voorjaar herzien op een aantal punten. Zo zal bovenstaande toezegging worden opgenomen in het protocol.
    Andere punten gaan over wijzigingen die het gevolg zijn van de afspraken over het SHG in het kader van de invoering van de verplichte meldcode. Het zijn afspraken tussen Jeugdzorg Nederland en GGD NL, MOgroep WMD, Federatie Opvang en de KNMG. De afspraken zijn op dit moment in concept klaar en gaan nu de besluitvormende fase in.
    De nieuwe afspraken zullen voor de zomer gereed zijn en in het protocol zijn opgenomen.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat in geval van een ongegronde melding van kindermishandeling het dossier bij jeugdzorg (AMK) in principe vernietigd moet worden en wanneer vanwege zwaarwegende redenen hiervan wordt afgezien dit gemotiveerd aan de ouders moet worden gemeld?

    Ik ben het eens met de stelling dat ouders op de hoogte gebracht moeten worden van de redenen waarom hun verzoek tot vernietiging van het dossier niet gehonoreerd kan worden. Jeugdzorg Nederland heeft aangegeven dat dit punt mee wordt genomen bij de aanpassing van het protocol.
    Overigens is het niet zo dat in alle gevallen van een onterechte melding ouders willen dat het dossier wordt vernietigd, bijvoorbeeld als er een kans bestaat dat opnieuw een onterechte melding wordt gedaan. Dit kan onder andere voorkomen bij meldingen van ex-partners of bij kinderen met een zeldzame aandoening die snel blauwe plekken of botbreuken oplopen. In de checklist voor managers wordt geadviseerd om in het dossier een aantekening op te nemen indien sprake is van een (mogelijk) onterechte melding. Daarbij kan in het dossier een uitleg worden opgenomen over de signalen die leken te wijzen op huiselijk geweld of kindermishandeling. Op die manier wordt voorkomen dat de betreffende cliënt(en) steeds weer om een verklaring wordt gevraagd.

  • Vraag 4

    Bent u bereid met Jeugdzorg Nederland in overleg te treden, zodat het protocol van Handelen van de AMK’s langs deze lijn wordt aangepast? Zo niet, waarom?

    In antwoord 2 heb ik aangegeven dat Jeugdzorg Nederland deze lijn opneemt in het protocol.

29 februari 2012 - 20 maart 2012
Het bericht dat door het schrappen van dieetadvisering uit het basispakket, (dreigende) ondervoeding onbehandeld blijft
Renske Leijten
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. Factsheet februari 2012, Landelijk meldpunt (dreigend) ondervoed & geen diëtist. Eerstelijns Ondervoedings Instituut (EOI).
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het feit dat bij een meldpunt van het Eerstelijns Ondervoedings Instituut (EOI) in één maand tijd meer dan 100 meldingen zijn binnengekomen van (dreigende) ondervoeding van patiënten in de eerstelijnszorg, waarbij geen diëtist kon worden ingezet vanwege het schrappen van diëtetiek uit het basispakket? Deelt u de mening dat dit signaal buitengewoon zorgwekkend is? Zo nee, waarom niet?1

    Ik heb vernomen dat bij het meldpunt van het Eerstelijns Ondervoedings Instituut in een maand tijd 100 meldingen van patiënten met (dreigende) ondervoeding zijn binnengekomen. Ik heb ook opgemerkt dat de signalering van deze klachten hoofdzakelijk door zorgverleners (met name diëtisten) is gedaan. Of dat zorgwekkend is, kan ik niet direct beoordelen. Uit het recente Advies van de Gezondheidsraad blijkt dat de interpretatie van de prevalentiecijfers ten aanzien van ondervoeding bij ouderen de nodige voorzichtigheid behoeft. Het is nog onduidelijk wanneer er daadwerkelijk sprake is van ondervoeding en wanneer deze de gezondheid van de patiënt negatief beïnvloedt. Het is wel duidelijk dat hier sprake is van een serieus vraagstuk.
    Ik deel echter niet de aanname dat de (dreigende) toename van ondervoeding direct het gevolg is van het schrappen van dieetadvisering uit het basispakket van de Zorgverzekeringswet. Dieetadvisering, zoals die deel uitmaakte van het basispakket was beperkt tot vier uur op jaarbasis. Dat bleek voldoende om de meeste mensen te helpen. Het merendeel nam bovendien niet meer dan 2,5 uur dieetzorg af zoals uit recente rapportages van het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nivel) is gebleken. Of het bovenstaande onderzoek, uitgevoerd door het Nivel ook betrekking heeft op (dreigende) ondervoeding in relatie tot dieetadvisering is mij niet bekend. Gelet op het relatief beperkte bedrag dat voor dieetadvisering voor de patiënt gemoeid is en tegen de achtergrond van de groeiende noodzaak tot bezuinigen, ben ik niet voornemens om de dieetadvisering wederom in het basispakket op te nemen. Overigens is dieetadvisering in het pakket gebleven daar waar de dieetadvisering onderdeel is van de gecoördineerde, multidisciplinaire zorg aan een verzekerde die lijdt aan een chronische obstructieve longziekte, of aan diabetes of die een cardiovasculair risico heeft. Daarnaast kunnen mensen zich aanvullend tegen de kosten van dieetadvisering verzekeren.
    Tot slot: om ondervoeding aan te pakken is in 2010 een start gemaakt met het opstellen van de Landelijke Eerstelijns Samenwerkingsafspraken rondom ondervoeding. Ik zal deze afspraken meenemen in het overleg met de betrokken beroepsgroepen. Ook zal ik u binnenkort mijn reactie op het recente advies «ondervoeding bij ouderen» van de Gezondheidsraad toesturen.

  • Vraag 2

    Wat is uw reactie op de halvering van het aantal huisbezoeken door diëtisten in de eerste lijn bij zieken met ondergewicht, (dreigende) ondervoeding en kankerpatiënten? Beoogt u met uw beleid dat deze patiënten ondervoed raken? Zo nee, bent u bereid dieetadvisering weer onderdeel van het basispakket te maken?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Onderschrijft u de cijfers van de Landelijke Prevalentiemeting Zorgproblemen waaruit blijkt dat in de thuiszorg 15–25% van de patiënten ondervoed is, en van de Stuurgroep Ondervoeding die zelfs spreekt van 30% van de patiënten van 81 jaar en ouder? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijze kunt u dit probleem nog aanpakken als u de beroepsgroep van diëtisten decimeert?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 4

    Wat zijn volgens u de totale jaarlijkse kosten van ondervoeding? Op welke cijfers en onderzoeken baseert u deze inschatting?

    Gezien het feit dat eenduidige criteria voor het vaststellen van ondervoeding ontbreken, zijn de totale jaarlijkse kosten van ondervoeding niet te berekenen.

  • Vraag 5

    Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voor het notaoverleg over de nota «Gezondheidbeleid Gezondheid is dicht bij» op 5 maart a.s.?

    Zoals ik in mijn brief van 2 maart 2012, 102375–100397-Z, heb aangegeven was het niet mogelijk om deze op 29 februari 2012 gestelde vragen vóór 5 maart 2012 te beantwoorden.

28 februari 2012 - 28 maart 2012
Een omstreden maagchirurg in Duitsland
Hanke Bruins Slot (CDA), Margreeth Smilde (CDA)
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. Beide www.rtvdrenthe.nl
  • Vraag 1

    Kent u de berichten «Omstreden maagchirurg aan het werk in Duitsland» en «Omstreden maagchirurg ontslagen in Duitsland»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) beschrijft in haar Meerjarenbeleidsplan 2012–2015 het risico van gezondheidschade door disfunctionerende artsen uit andere landen die in Nederland werkzaam zijn en vice versa, maar welke maatregelen worden er concreet getroffen? Verwacht u dat daardoor zaken zoals die van de maagchirurg in Duitsland dan minder snel kunnen voorkomen?

    De IGZ heeft geen bevoegdheid buiten Nederland. Wel neem ik een aantal maatregelen om zoveel mogelijk te voorkomen dat disfunctionerende artsen uit andere landen in Nederland werkzaam kunnen zijn en vice versa. Ten eerste kan de IGZ de bevoegde autoriteiten in het ontvangende land informeren ingeval de betrokken beroepsbeoefenaar bij die autoriteiten bekend is.
    Daarnaast zet Nederland zich binnen Europa actief in om steun te verwerven voor een verbetering van het uitwisselen van informatie over disfunctionerende artsen op EU-niveau.
    Recentelijk is de Wet BIG gewijzigd, waarmee een wettelijke grondslag gerealiseerd is om een aantekening in het BIG-register te maken van een bevel (Wet BIG) die een beroepsbeperking inhoudt (bepaling treedt op 1 juli 2012 in werking) en van in het buitenland opgelegde maatregelen. Dit laatste betekent concreet dat wat je op je kerfstok hebt in het buitenland straks doorwerkt in Nederland.
    Ik zet mij maximaal in om vanuit mijn verantwoordelijkheid te voorkomen dat disfunctionerende artsen werkzaam kunnen zijn. Wel wil ik benadrukken dat werkgevers, maatschapsleden en verzekeraars een belangrijke verantwoordelijkheid hebben om tijdens selectieprocedures referenties in te winnen. De Wcz gaat deze verantwoordelijkheid overigens wettelijk regelen.

  • Vraag 3

    Wat is de stand van zaken naar aanleiding van het algemeen overleg EU-Gezondheidsraad van 24 november 2011 met betrekking tot het aangaan van bilaterale contacten met Europese landen die voorlopers zijn, het aanpassen van de richtlijn grensoverschrijdende zorg en de dataprotectierichtlijn? Kan de Kamer hierover bericht ontvangen voor het volgende algemeen overleg EU-Gezondheidsraad dat staat geagendeerd op 19 april 2012?

    Tijdens het algemeen overleg met de vaste Commissie VWS van de Tweede Kamer 24 november 2011 heb ik de Kamer geïnformeerd dat een zwarte lijst naar Nederlands model op EU niveau niet haalbaar is vanwege de diversiteit in openbaarheid van straf- en tuchtrechtelijke gegevens tussen de lidstaten. De inzet van Nederland is in eerste instantie gericht op betere uitwisseling van gegevens over zorgverleners met een beroepsbeperking tussen de bevoegde autoriteiten. Ik zal uw Kamer voor het volgend algemeen overleg EU-Gezondheidsraad op 19 april 2012 informeren over de stand van zaken op het terrein van openbaarheid van gegevens over onbevoegde zorgverleners.

  • Vraag 4

    Welke mogelijkheden biedt de richtlijn Beroepskwalificaties (2005/36/EG), die binnenkort wordt herzien, voor het aanpakken van disfunctionerende Nederlandse artsen die in het buitenland werkzaam zijn of disfunctionerende buitenlandse artsen die in Nederland werkzaam zijn?

    Richtlijn 2005/36/EG regelt de erkenning van diploma’s. Doel van de richtlijn is dat EER-lidstaten migrerende beroepsbeoefenaren die in een andere lidstaat hun beroep willen uitoefenen, geen onnodige belemmeringen opleggen. Bij de komende herziening van de richtlijn wordt voorzien in een waarschuwingsmechanisme zodat bevoegde autoriteiten in het kader van het Interne Markt en Informatiesysteem (IMI) elkaar waarschuwen in geval een beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg een beroepsverbod heeft gekregen. Hiermee kan voorkomen worden dat de beroepsbeoefenaar in een ander land onbevoegd aan de slag gaat.
    Alle lidstaten van de EER en Zwitserland onderkennen het probleem van beroepsbeoefenaren die hangende een onderzoek door een rechtelijke instantie (tuchtrecht) alvast naar een ander land gaan om daar het beroep te gaan uitoefenen. Dit wordt helaas niet opgelost door het waarschuwingsmechanisme omdat dat beperkt is tot degenen die bij een onherroepelijke uitspraak hun bevoegdheid hebben verloren.

28 februari 2012 - 6 maart 2012
Het bericht dat kraamverzorgenden nog steeds niet geschoold worden in EHBO vaardigheden
Nine Kooiman
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. Vakblad Kraamzorg, januari 2012, «Leren reanimeren» (zie ook bijlage).
2. Motie-Langkamp/Arib over een EHBO-certificaat voor alle kraamverzorg…
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het bericht dat kraamverzorgenden nog steeds niet geschoold worden in EHBO vaardigheden?1

    In de verzorgende opleiding onderdeel kraamzorg worden toekomstige kraamverzorgend geschoold in levensreddende handelingen. Gezien het belang van het up-to-date houden van kennis en vaardigheden op het terrein van EHBO, verwacht ik dat EHBO door de kraamzorgaanbieders wordt meegenomen in de bij- en nascholing. In de onderhandelingen tussen kraamzorgaanbieders en zorgverzekeraars kan het opnemen van een EHBO cursus in de bij- en nascholing worden meegenomen en bekostigd uit de gangbare tarieven. De kraamzorgaanbieders hebben aangegeven het huidige tarief niet toereikend te vinden en hebben afgelopen zomer een tariefverzoek bij de NZa ingediend. De NZa start op dit moment een onderzoek naar de tarieven voor kraamzorg. Doel van het onderzoek is het herijken van de maximumtarieven voor kraamzorg per 1 januari 2013.

  • Vraag 2

    Erkent u dat kraamverzorgenden een belangrijke rol spelen bij het vroegtijdig signaleren van complicaties na de bevalling bij moeder en kind en dat zij moeten kunnen handelen en eerste hulp moeten kunnen toepassen? Zo ja, waarom accepteert u dat deze mensen de noodzakelijke scholing niet ontvangen? Zo nee, waarom niet?

    In de basisopleiding voor kraamverzorgende leren kraamverzorgenden welke handelingen, ook levensreddende handelingen, zij moeten kunnen toepassen, zowel bij de bevalling als in de kraamperiode.

  • Vraag 3

    Erkent u dat indien kraamverzorgenden niet weten te handelen in noodsituatie, bijvoorbeeld omdat zij niet weten hoe zij een baby moeten reanimeren, de kwaliteit van de zorg aan pasgeborenen in gevaar komt? Zo ja, wanneer krijgen kraamverzorgenden de scholing die zij nodig hebben om te kunnen handelen in noodsituaties?

    In de basisopleiding voor kraamverzorgende leren kraamverzorgenden welke handelingen, ook levensreddende handelingen, zij moeten kunnen toepassen, zowel bij de bevalling als in de kraamperiode.

  • Vraag 4

    Wat is volgens u de reden dat, ondanks een aangenomen motie van de Kamer, kraamverzorgenden niet worden bijgeschoold op het gebied van EHBO en levensreddende handelingen?2 Wat gaat u doen om deze motie alsnog uit te voeren?

    Zie mijn antwoord op vraag 1.

  • Vraag 5

    Is het waar dat de scholing van de kraamverzorgenden nu niet van de grond komt doordat de verzekeraars geen extra middelen willen inzetten omdat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de kosten van de EHBO scholing niet in de tarieven heeft opgenomen? Wat gaat u doen om dit probleem op te lossen?

    Zie mijn antwoord op vraag 1.

  • Vraag 6

    Is er door zorgverzekeraars bij het afsluiten van contracten met zorgaanbieders in de kraamzorg rekening gehouden met de eis van de Kamer dat mensen die werkzaam zijn in de kraamzorg geschoold dienen te zijn in levensreddende handelingen en EHBO? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

    Zie mijn antwoord op vraag 1.

  • Vraag 7

    Bent u op de hoogte van het feit dat de vaardigheden om te kunnen handelen in noodsituaties niet in de door de branche erkende (verkorte) basisopleiding zijn opgenomen en dat mensen die nu werkzaam zijn in de kraamzorg dus niet allemaal beschikken over de kennis en vaardigheden om te kunnen handelen in noodsituaties? Zo ja, erkent u dat dit een hiaat is in de huidige opleiding? Zo nee, bent u bereid onderzoek te doen naar de inhoud van de huidige opleiding kraamzorg en te onderzoeken of deze voldoet aan de kwaliteitseisen die Inspectie en beroepsonderwijs stellen aan het niveau van een opleiding tot verzorgende niveau 3?

    De inhoud van de branche erkende (verkorte) basisopleiding voldoet aan de eisen die de kraamzorgpartijen daaraan stellen. Het is mij bekend geworden dat er een evaluatie van de branche erkende (verkorte) basisopleiding plaats vindt. Ik ga er vanuit dat deze evaluatie erop in gaat of de opleiding adequaat aansluit bij de gevraagde competenties van het werkveld. Ik ga er daarbij vanuit dat het kunnen handelen in noodsituaties hier integraal onderdeel van uitmaakt. In de verzorgende opleiding onderdeel kraamzorg worden toekomstige kraamverzorgend geschoold in levensreddende handelingen.

  • Vraag 8

    Bent u op de hoogte van het feit dat steeds vaker kraamverzorgenden die ongeschoold zijn in levensreddende handelingen en EHBO ook in ziekenhuizen worden ingezet en dat deze mensen zowel zorg verlenen tijdens bevallingen als daarna? Zo ja, wat is uw mening over de kwaliteit van zorg die deze mensen kunnen bieden? Zo nee, bent u bereid te onderzoeken hoeveel kraamverzorgenden op dit moment werkzaam zijn in ziekenhuizen en hoe deze mensen zijn opgeleid en of zij allemaal beschikken over een adequate scholing op het gebied van levensreddende handelingen?

    Het lijkt mij, indien de kraamverzorgenden bij een eerstelijnsbevalling worden ingezet, dat kraamverzorgenden deze zorg adequaat kunnen verlenen.

  • Vraag 9

    Kunt u deze vragen beantwoorden voor het algemeen overleg Zwangerschap en Geboorte van 7 maart 2012?

    Ja.

27 februari 2012 - 27 maart 2012
De kosten van bloed
Eeke van der Veen (PvdA)
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. De Rekenkamer, 23 februari 2012
  • Vraag 1

    Kent u de uitzending «Wat is mijn bloed waard»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat een zak bloed in Nederland vanaf 210 euro wordt verkocht aan ziekenhuizen? Kunt u tevens bevestigen dat de prijs van een zak bloed in Duitsland en België ongeveer de helft lager is? Hoe verklaart u dit verschil?

    In 2012 bedraagt in Nederland de verkoopprijs van een eenheid rode bloedcellen (gefilterd erytrocytenconcentraat) € 210,50. Eerder zond mijn voorganger u een internationale benchmark naar de prijzen van de kort houdbare bloedproducten, uitgevoerd door het onderzoeksbureau Plexus.2 Bij deze benchmark zijn (naast Nederland) Finland, Frankrijk, Ierland en Franstalig Wallonië betrokken. Mij is daarom niet uit eigen onderzoek bekend wat in Vlaams België en Duitsland op het moment wordt gerekend voor de kort houdbare producten en hoe die prijzen tot stand komen. Het reikt mij te ver daar nu verder onderzoek naar te laten doen. Zoals u weet heb ik namelijk al naar aanleiding van de benchmark nader onderzoek laten uitvoeren door ConQuaestor. Dit rapport is aan uw Kamer gezonden.3 U kunt mijn standpunt op het ConQuaestor-onderzoek op korte termijn verwachten.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven hoe Sanquin de prijs van bloed en plasma vaststelt? Kunt u daarbij aangeven wat de kostenstructuur is die Sanquin hanteert bij de verkoop van bloed en plasma aan ziekenhuizen en medicijnfabrikanten?

    De kostprijs van een eenheid rode bloedcellen is opgebouwd uit vier verschillende onderdelen, te weten: donorwerving en behoud; inzameling en bewerking van het bloed4; veiligheid en transfusieadvies en ondersteunende diensten.5
    Uit het ConQuaestor-rapport blijkt verder dat de verkoopprijzen van de bloedbank worden berekend door de totale kosten van de Bloedbank (de publieke divisie) te begroten en de jaarlijkse kostenmutaties evenredig om te slaan over alle producten van de Bloedbank. Er worden dus geen kostprijzen per product berekend. Overigens is het niet zo dat Sanquin in Nederland ingezameld plasma aan producenten van plasmageneesmiddelen mag verkopen. Dit «om niet» gedoneerd plasma wordt door Sanquin zelf bewerkt. Wel is het zo dat de Bloedbank (de publieke divisie) een geschatte marktprijs voor plasma doorrekent aan Sanquin Plasmaproducten (de private divisie). In het hierboven genoemde standpunt zal ik nader op deze onderwerpen ingaan.

  • Vraag 4

    Is het waar dat Sanquin inmiddels een eigen vermogen heeft opgebouwd van 280 mln. euro? Deelt u de mening dat dit een onnodig hoge reserve is voor een stichting die vrijwel geen risisco’s draagt en draait op vrijwillig en belangeloos gegeven bloed?

    Het eigen vermogen op de geconsolideerde balans per 31 december 2010 bedroeg circa € 260 miljoen. Dit betreft het eigen vermogen van alle (publieke en private) divisies samen.
    Het eigen vermogen van de publieke divisie is circa € 65 miljoen. In mijn standpunt over het ConQuaestor-rapport zal ik verder ingaan op het eigen vermogen van Sanquin.

  • Vraag 5

    Wist u dat de vier bestuursleden van Sanquin samen ruim 8 ton euro verdienen en de voorzitter van de raad van bestuur ruim 3 ton euro? Vindt u dit te verantwoorden voor een stichting die bestaat bij de gratie van mensen die vrijwillig en belangeloos bloed afstaan? Zo ja, waarom? Zo nee, wat gaat u doen om de beloningen bij Sanquin te versoberen?

    Het is mij bekend dat in 2010 de beloning van de leden van de Raad van Bestuur van Sanquin € 861 000,– bedroeg; dat is inclusief de werkgeverslasten voor sociale zekerheid en pensioen (zie hiervoor ook het jaarverslag 2010). Het is overigens niet zo dat de voorzitter van de Raad van Bestuur meer dan € 300 000,– heeft verdiend in 2010. De inkomens van de bestuurders van Sanquin zijn in de afgelopen jaren diverse keren onderwerp van vragen uit uw Kamer geweest. Ik heb in mijn beantwoording aangegeven dat ik met de Raad van Toezicht Sanquin ben overeengekomen dat zij nieuwe bestuurders gaan honoreren conform de Beloningscode voor bestuurders in de zorg (BBZ).
    Ook bij de schriftelijke en de mondelinge behandeling van het wetsvoorstel normering topinkomens in de publieke en de semipublieke sectoren (TK 32 600) is de beloningsstructuur bij Sanquin regelmatig aan de orde geweest. In het wetsvoorstel is, conform de toezegging aan de Kamer, neergelegd dat Sanquin onder hetzelfde normeringsregime komt als de rest van de zorg. Hierbij zou conform mijn afspraken met de Raad van Toezicht van Sanquin het tweede regime gaan gelden, dat van de sectorale beloningsnorm. Door amendering is echter de hele zorg, en daarmee ook Sanquin, onder het eerste normeringsregime gebracht. Het eerste normeringsregime houdt een norm van 130% van het huidige ministersalaris in. Het wetsvoorstel ligt inmiddels bij de Eerste Kamer. Die heeft aanvullende voorlichting gevraagd aan de Raad van State.
    Tot inwerkingtreding van de WNT geldt dus de aan de Kamer gemelde afspraak om de BBZ te hanteren voor nieuwe bestuurders. Na inwerkingtreding geldt het wettelijke regime voor de oude en de nieuwe bestuurders.

24 februari 2012 - 26 maart 2012
Het bericht dat het VU medisch centrum het medisch beroepsgeheim heeft geschonden
Linda Voortman (GL)
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. Nieuwsuur, 22 februari 2012.
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het bericht dat het VUmc het medisch beroepsgeheim zou hebben geschonden?1

    Op grond van de bestaande wet- en regelgeving moet voor het maken van en meekijken bij televisieopnamen vooraf toestemming worden gevraagd en verkregen. Uit onderzoek door het Openbaar Ministerie (OM) zal moeten blijken of er mogelijk een strafbaar feit is gepleegd. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) wacht de resultaten van dat onderzoek af.
    Het medisch beroepsgeheim dient het maatschappelijk belang dat iedereen vrije toegang heeft tot de gezondheidszorg: iedereen moet zich vrijelijk en zonder vrees voor openbaarmaking van het toevertrouwde om bijstand en advies tot een zorgverlener kunnen wenden.
    Het medisch beroepsgeheim kan alleen bij uitzondering en onder bepaalde voorwaarden worden doorbroken, namelijk: na toestemming van de patiënt, tegenover zorgverleners die rechtstreeks betrokken zijn bij de behandeling van de patiënt, op grond van een wettelijk voorschrift (bijvoorbeeld de afgifte van een verklaring van overlijden) en bij een conflict van plichten (bijvoorbeeld om een moord te voorkomen). Overige gronden voor doorbreking, zoals geformuleerd door de Hoge Raad, zijn «zwaarwegend belang» (hoofdzakelijk erfrechtelijke kwesties) en «zeer uitzonderlijke omstandigheden» (bijvoorbeeld het oplossen van een moord). In al deze situaties moet de zorgverlener altijd een zorgvuldige belangenafweging maken. Daarbij neemt hij de beginselen van subsidiariteit (is er geen minder ingrijpend alternatief?) en proportionaliteit (staan de negatieve gevolgen van de doorbreking in verhouding tot de positieve gevolgen?) in acht. Als de zorgverlener beslist dat hij zijn beroepsgeheim doorbreekt mag hij niet meer informatie geven dan strikt noodzakelijk is.
    Het VUmc, Eyeworks en RTL Nederland hebben verklaard dat de opnamen hebben plaatsgevonden in de periode 20 januari 2012 tot en met de ochtend van 5 februari 2012. Momenteel zijn geen verborgen camera’s van Eyeworks meer aanwezig in het VUmc.

  • Vraag 2

    Wat is uw reactie op het bericht dat Eyeworks 35 camera’s op de spoedeisende hulp van het VUmc heeft opgehangen om alles wat er gebeurt te filmen, zonder medeweten van de patienten?

    Daar ben ik van geschrokken. Het OM heeft aangiftes van patiënten ontvangen naar aanleiding van de gebeurtenissen in het VUmc. Met de nog te leveren nadere informatie van de aangevers zal het OM beoordelen of er sprake is van een vermoeden van een strafbaar feit en zal het naar deze mogelijke overtreding onderzoek doen.

  • Vraag 3

    Wat is uw reactie op het bericht dat mensen pas na de opnames om toestemming voor uitzending gevraagd wordt? Is dit volgens u een goede invulling van het medisch beroepsgeheim? Zo ja, waarom? Zo nee, wat zou volgens u wel een goede invulling zijn?

    Toestemming voor doorbreking van het beroepsgeheim moet altijd vooraf worden gevraagd en verkregen. Voor het maken van en meekijken bij televisieopnamen moet dus ook vooraf toestemming worden gevraagd en verkregen. Er mogen geen televisieopnamen worden gemaakt van patiënten die toestemming weigeren of die niet in staat zijn om toestemming te geven, bijvoorbeeld omdat de patiënt direct behandeld moet worden en er geen tijd is om toestemming te vragen of omdat de patiënt niet bij kennis is. Het beroepsgeheim is van toepassing op alle informatie die tijdens en in het kader van de behandeling wordt uitgewisseld tussen patiënt en behandelaar.

  • Vraag 4

    Kunt u zich voorstellen dat het voor patiënten moeilijk is om na behandeling toestemming te weigeren aan de behandelde arts voor het uitzenden van de opgenomen beelden?

    Ja, dat kan ik mij in algemene zin voorstellen. Het is dan ook aan de behandelende arts om te beslissen of hij het beroepsgeheim doorbreekt, zelfs als de patiënt toestemming geeft. De behandelende arts moet in zijn afweging meenemen of de patiënt genoeg vrijheid heeft om zijn toestemming te geven.

  • Vraag 5

    Kunt u zich voorstellen dat het voor artsen (in opleiding) moeilijk is om toestemming te vragen aan patiënten? Vindt u het de taak van onder hoge druk werkende artsen om hiervoor de verantwoordelijkheid te dragen, of moet deze verantwoordelijkheid elders liggen? Zo ja, waar?

    Het is de plicht en verantwoordelijkheid van het ziekenhuis om voorwaarden te scheppen voor en toe te zien op een professionele en correcte toepassing van het beroepsgeheim. Het is de plicht en verantwoordelijkheid van de individuele zorgverlener – al dan niet in opleiding – om op een professionele en correcte wijze met het beroepsgeheim om te gaan.

  • Vraag 6

    Zijn er vooraf afspraken gemaakt tussen het VUmc en Eyeworks over de manier waarop er gefilmd zou worden op het VUmc? Zo ja, kunt u deze aan de Kamer doen toekomen? Hoe beoordeelt u deze afspraken?

    Hier kan ik geen uitspraken over doen. De resultaten van het onderzoek door het OM zijn hiervoor van belang. Het strafrechtelijke onderzoek zal ook betrekking hebben op de mogelijk gemaakte afspraken tussen het VUmc en Eyeworks. Het OM zal geen mededelingen doen over de inhoud daarvan gedurende het lopende onderzoek.

  • Vraag 7

    Wat gaat u doen om te voorkomen dat dit bij het VUmc of bij andere ziekenhuizen weer gaat gebeuren? Bent u bereid ziekenhuizen te laten weten dat bij dergelijke series voor opname expliciet toestemming gevraagd moet worden aan patiënten? Zo nee, waarom niet?

    Wat betreft het meewerken aan media-activiteiten door zorgverleners en zorgaanbieders bestaat zowel de Richtlijnen inzake het omgaan met medische gegevens van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG) als de Handreiking cameratoezicht en beeldopnamenvan de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ). Naar aanleiding van deze zaak zal ik alle ziekenhuizen hierop attenderen.

  • Vraag 8

    Welke andere maatregelen kunt u nemen om de privacy van patiënten te waarborgen?

    De Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) bevat regels over de privacy. Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) kan bij overtreding van de wet bestuurlijke boetes opleggen en besluiten tot het opleggen van dwangsommen en het toepassen van bestuursdwang. Artikel 441b van het Wetboek van strafrecht bepaalt dat het opzettelijk filmen of fotograferen van personen met een aangebrachte camera in de openbare ruimte verboden is, tenzij dit vooraf duidelijk is aangekondigd. Het recht op privacy binnen de behandelrelatie is geregeld in artikel 7:459 van de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst en artikel 26 van het voorstel voor de Wet cliëntenrechten zorg (Kamerstukken II, 32 402): anderen dan de behandelende zorgverlener(s) mogen de behandeling van de patiënt niet waarnemen, tenzij de patiënt daarmee heeft ingestemd. De Handreiking cameratoezicht en beeldopnamenvan de NVZ bevat daarnaast voorschriften hoe ziekenhuizen in het kader van de privacy moeten omgaan met cameratoezicht en beeldopnamen.
    Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) onderzoekt momenteel of de privacy geschonden is bij de televisieopnamen in het VUmc.

24 februari 2012 - 18 april 2012
Het bericht dat een rechter geen ondertoezichtstelling heeft uitgesproken van een foetus van 17 weken
Nine Kooiman
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Binnenland/article/det…
2. http://www.zorgwelzijn.nl/web/Actueel/Nieuws/Foetu…
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het bericht «Rechter weigert toezicht op foetus»?1

    Ik heb mij door betrokken instanties laten informeren. Het betrokken Bureau Jeugdzorg heeft samen met de ketenpartners een concreet veiligheidsplan opgesteld dat voorziet in de veiligheid van de vrouw en haar ongeboren kind. Wegens privacy- en veiligheidsredenen is het niet wenselijk verder in te gaan op de details van deze maatregelen en het veiligheidsplan.
    De Raad voor de Kinderbescherming heeft op 29 maart jl. opnieuw een voorlopige ondertoezichtstelling gevraagd voor de ongeboren vrucht, die op dat moment 24 weken oud was. Op 2 april 2012 heeft de kinderrechter een voorlopige ondertoezichtstelling uitgesproken voor de duur van 3 maanden.

  • Vraag 2

    Welke maatregelen zijn genomen om te zorgen dat het meisje op haar achttiende verjaardag en daarna in een veilige omgeving haar kind kan krijgen en opvoeden?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Waarom is de foetus niet onder een voorlopige ondertoezichtstelling geplaatst, zodat gekeken kan worden of er definitieve ondertoezichtstelling nodig is en wat dan bij 24 weken zwangerschap uitgesproken kan worden als dat noodzakelijk blijkt te zijn?

    Het is aan de rechter om dit te beoordelen. Tevens verwijs ik hierbij naar de beantwoording van vraag 2 van het lid Van de Staaij (2012Z03370, zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2257) die separaat wordt beantwoord.

  • Vraag 4

    Bent u bereid de mogelijkheid te bekijken om een ondertoezichtstelling in sommige gevallen door te laten lopen tot het 23ste levensjaar, gezien de problemen (of in sommige gevallen het gevaar) en het feit dat het onwenselijk is dat de hulpverlening stopt of dat een jongvolwassene zich aan de hulpverlening onttrekt? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Een algemene verhoging van de leeftijdsgrens voor deze groep (18+) is niet wenselijk en niet mogelijk. In de jeugdbescherming gaat het om het beperken of beëindigen van het gezag van ouders. Zodra een jongere 18 is, heeft de ouder geen gezag meer over de jongere, die is immers meerderjarig geworden. De jeugdbescherming is onlosmakelijk verbonden met de minderjarigheid.
    Het is echter niet zo dat hulpverlening uitgesloten is. De (geïndiceerde) jeugdzorg kan doorlopen tot 23 jaar, mits gestart vóór het bereiken van 18 jaar of weer opgepakt binnen een half jaar na beëindiging. Een belangrijke voorwaarde is echter dat een jongere hiervoor openstaat. Is de jongere gemotiveerd, dan kan de hulpverlening voortgezet worden.
    Het is van belang de verlengde jeugdzorg tot 23 jaar beter te benutten en in te zetten op het motiveren van jongeren. Dit is mogelijk door te werken aan passend hulpaanbod, zoals intensivering van langdurige ambulante zorg en betere aansluiting tussen jeugdzorg en volwassenenzorg/gemeentelijke voorzieningen.

  • Vraag 5

    Bent u bereid om te onderzoeken of het mogelijk is om een ondertoezichtstelling van een foetus in bepaalde gevallen, zoals bij een dreiging uit het onderhavige bericht, eerder dan 24 weken mogelijk te maken? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Het is aan de rechter om te beoordelen of een situatie ots-waardig is. Ook in die gevallen dat het een zwangerschap betreft met een duur korter dan 24 weken.

  • Vraag 6

    Ziet u meer mogelijkheden om een foetus en een moeder te beschermen tegen eerwraak wanneer de moeder 18 jaar is en zich heeft onttrokken aan jeugdzorg en bent u bereid deze mogelijkheden te onderzoeken?

    Ter bescherming van (mogelijke) eerwraak kan een (potentieel) slachtoffer in een veilige omgeving worden opgevangen. De staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft uw Kamer in haar brief van 14 december 2011 laten weten dat zij de pilots eergerelateerd geweld voortzet, waarmee wordt voorzien in gespecialiseerde opvangmogelijkheden (Kamerstukken II 2011/12, 28 345, nr. 117).
    Indien zich strafbare feiten hebben voorgedaan, kan daarnaast een strafrechtelijk traject worden ingezet. Met de Aanwijzing huiselijk geweld en eergerelateerd geweld van het College van procureurs-generaal (2010A010) en de landelijke methode voor de aanpak van eergerelateerd geweld binnen de politiekorpsen zijn maatregelen getroffen om de opsporing en vervolging van eergerelateerd geweld nader vorm te geven. De bescherming van slachtoffers van eergerelateerd geweld is het primaire doel van de samenwerking tussen alle betrokken ketenpartners.

  • Vraag 7

    Bent u van mening dat de overgang van jeugdzorg naar volwassenenhulpverlening voldoende en adequaat is ingericht op het voorkomen van uitval van hulpbehoevenden en op het borgen van een veilige en goede overdracht? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 8

    Hoe verhoudt het weigeren van toezicht op een foetus zich tot eerdere meningen van kinderrechters en de Raad van de Kinderbescherming dat de veiligheid van het ongeboren kind moet worden vergroot?2 Kunt u uw antwoord toelichten?

    Zoals hiervoor reeds opgemerkt, is het aan de rechter om te beoordelen of een bepaalde situatie ots-waardig is.

23 februari 2012 - 11 april 2012
Euthanasie bij dementie
Esmé Wiegman-van Meppelen Scheppink (CU)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD), Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. NRC Handelsblad, 4 februari 2012.
2. NRC Handelsblad, 10 februari 2012.
3. http://www.euthanasiecommissie.nl/ …
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het artikel «De vrouw die niet meer wist dat ze dood wilde»1 en de reacties daarop «Demente bedenkt zich? Dan is het moord» van K. Rozemond en het artikel «Geen euthanasie bij een demente die zich bedenkt» van de artsen Keizer, Kimsma en Chabot?2

    Ja.

  • Vraag 2

    Onderschrijft u de constatering dat er, na het bekendmaken van het oordeel van de Regionale toetsingscommissie euthanasie in NRC Handelsblad, nieuwe feiten zijn gepresenteerd door de betrokken artsen en de toetsingscommissie euthanasie?3 Wat is uw reactie hierop?

    Het oordeel van de Regionale toetsingscommissies euthanasie bevat een weergave van de beoordeling van de melding door de commissie. Ik treed niet in de beoordeling van een individueel geval en of er al dan niet nieuwe feiten zijn gepresenteerd. De Regionale toetsingscommissies euthanasie hebben op grond van de hen beschikbaar gestelde en ingewonnen informatie geoordeeld dat er in deze casus sprake was van zorgvuldig handelen door de arts. In de brief aan uw Kamer (32 647, nr. 5) hebben mijn collega van Veiligheid en Justitie en ik uiteengezet wat de rol en positie van het OM in relatie tot de Regionale toetsingscommissies euthanasie is. Voorts is in de brief uiteengezet wat de mogelijkheden zijn om nader onderzoek te doen naar beoordeelde meldingen. Die mogelijkheden zijn beperkt en doen zich hier niet voor. Rechtsonzekerheid voor arts en patiënt is mijns inziens niet aan de orde.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat er twijfel is ontstaan over de zorgvuldigheid van de Regionale toetsingscommissie euthanasie in deze casus, en daarmee twijfel over het oordeel? Zo ja, leidt dit tot rechtsonzekerheid voor arts en patiënt? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat het ongepast is dat een Regionale toetsingscommissie euthanasie via de media een eigen eerder afgegeven oordeel toelicht?

    De Regionale toetsingscommissies euthanasie hebben op verzoek van de journalist, bij monde van de plaatsvervangend coördinerend voorzitter, een toelichting gegeven van algemene strekking op wat zich in een individueel geval heeft voorgedaan. Zij hebben zich daarbij uitgesproken over de reikwijdte van de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (Euthanasiewet).

  • Vraag 5

    Wat vindt u van de opvatting van de Regionale toetsingscommissie euthanasie dat artsen «nog een stap verder kunnen gaan»?

    Deze zin dient gelezen te worden in de context van het artikel en moet worden gezien als een verduidelijking aan artsen omtrent de ruimte die de wet biedt. De Regionale toetsingscommissies euthanasie geven, bij voorkeur door middel van hun oordelen op euthanasiemeldingen, aan waar de grenzen lopen van de zorgvuldigheidseisen uit de Euthanasiewet. Duidelijkheid over deze grenzen is bij artsen zeer gewenst. Zo blijkt uit de evaluatie uit 2007 van de Euthanasiewet dat artsen over het algemeen ruim binnen de grenzen van de wet blijven, onder meer omdat zij het niet duidelijk vinden waar deze grenzen zich bevinden. Zowel de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Geneeskunst (KNMG) als de Regionale toetsingscommissies euthanasie trachten door middel van communicatie deze grenzen te verhelderen. Ik vind het van groot belang dat deze partijen tezamen duidelijkheid creëren voor artsen.

  • Vraag 6

    Wat vindt u van het feit dat de Regionale toetsingscommissie euthanasie zulke opvattingen naar aanleiding van een casus in de krant laat optekenen?

    Zie ons antwoord op vraag 5.

  • Vraag 7

    Bent u, zoals de heer Rozemond betoogt, bereid een justitieel onderzoek te laten instellen door het Openbaar Ministerie om zo duidelijkheid te verkrijgen over het werkelijke beloop, en om helder te krijgen waar de wettelijke grens ligt bij euthanasie en hulp bij zelfdoding? Zo nee, waarom niet?

    Zoals ik in de in vraag 3 genoemde brief aan uw Kamer heb toegelicht is een dergelijk oordeel van de Regionale toetsingscommissies euthanasie een eindoordeel. Uitsluitend in de situaties waarin de commissie zich niet bevoegd acht, wanneer geconstateerd is dat niet conform de zorgvuldigheidseisen is gehandeld of wanneer de euthanasie op een andere wijze dan door melding aan het licht komt, is er in het huidige systeem een rol weggelegd voor het OM. Geen van deze situaties doet zich hier voor. Nader onderzoek door het OM is daarom niet aan de orde.

  • Vraag 8

    Deelt u de conclusie dat er juridische onduidelijkheid bestaat over de waarde van een schriftelijke euthanasieverklaring? Acht u het in dit licht wenselijk dat de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG) een heldere richtlijn hieromtrent formuleert?

    Nee, hierover bestaat geen juridische onduidelijkheid. De wet en de wetsgeschiedenis maken duidelijk dat een schriftelijke wilsverklaring in de plaats kan komen van een mondelinge wilsverklaring. Dit is vastgelegd in artikel 2, lid 2 van de Euthanasiewet. Niettemin blijkt in de praktijk dat niet alle artsen hierover hetzelfde oordelen. Om meer duidelijkheid en uniformiteit te creëren, heeft de KNMG recentelijk een handreiking «Tijdig praten over het levenseinde» gepubliceerd en binnenkort verschijnt hiervan ook een versie voor patiënten.

  • Vraag 9

    Wordt de rol van de Regionale toetsingscommissies en het toezicht op de toetsingscommissies meegenomen in de evaluatie van de Euthanasiewet?

    In de evaluatie van de Euthanasiewet wordt onder meer het functioneren van de Regionale toetsingscommissies euthanasie geëvalueerd. Het toezicht op de Regionale toetsingscommissies euthanasie is niet officieel belegd en kan dus ook niet geëvalueerd worden. Wel zal in de evaluatie aandacht worden besteed aan de rol van het Openbaar Ministerie (OM) bij meldingen die door de toetsingscommissies als onzorgvuldig zijn beoordeeld. Ten slotte zal aandacht worden besteed aan de rol van het OM en de Inspectie voor de Gezondheidszorg bij de handhaving van de Euthanasiewet.

21 februari 2012 - 14 maart 2012
De normtijd van 45 minuten voor ambulances
Johannes Sibinga Mulder
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. Financieele Dagblad, 20 februari 2012.
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de uitspraken van de voorzitter van Ambulancezorg Nederland, de heer Simons, waarin hij oproept de zogeheten 45-minutennorm voor ambulances die is vastgelegd in de wet, en die daarmee een belangrijke norm is bij de verandering van het zorglandschap maar die geen wetenschappelijke onderbouwing kent, niet langer heilig te verklaren omdat personeel en apparatuur van ambulances veel beter zijn dan vroeger?1

    Ja, ik heb kennisgenomen van de uitspraken van de voorzitter van Ambulancezorg Nederland over de 45-minutennorm.

  • Vraag 2

    Wat is uw reactie op deze uitspraken?

    De ontwikkeling van verbeterde ambulances die de heer Simons beschrijft, zie ik ook. Ook zie ik de gevolgen met betrekking tot bijvoorbeeld de gezondheidswinst voor de patiënt als gevolg van een langere stabilisatie ter plaatse door ambulancepersoneel. Deze langere stabilisatie is uiteraard mogelijk omdat de ambulances beter zijn uitgerust. Ik wil hieruit echter niet automatisch de conclusie trekken dat anders gekeken c.q. anders omgegaan moet worden met de bereikbaarheidsnorm van 45 minuten. Ik hecht aan de bereikbaarheid van de spoedeisende hulp binnen 45 minuten. In veel gevallen is de uitrusting van de verbeterde ambulances niet voldoende en is het zaak om de patiënt zo snel mogelijk naar een SEH te brengen. Ik ben het met de heer Simons eens dat de start van de behandeling in de ambulance het in sommige gevallen mogelijk maakt op een verantwoorde en veilige wijze met de patiënt door te rijden naar een SEH met een specifiek profiel, die misschien op langere afstand is gelegen, maar waar de patiënt wel op de aandoening afgestemde zorg ontvangt.

  • Vraag 3

    Bent u van plan de zogeheten 45-minutennorm voor ambulances te actualiseren c.q. te verfijnen, danwel onderzoek te doen of te laten doen naar deze norm? Zo ja, wanneer? Zo neen, waarom niet?

    Zie mijn antwoord op vraag 2. Ik blijf hechten aan de bereikbaarheidsnorm van 45 minuten. De patiënt moet erop kunnen rekenen binnen 45 minuten toegang te hebben tot een basis-SEH. Ik ben om die reden niet voornemen de 45-minutennorm te actualiseren, dan wel te onderzoeken.

17 februari 2012 - 6 maart 2012
De ergernis van veehouders aan het wisselend beleid van ziekenhuizen rond MRSA
Anja Hazekamp (PvdD)
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. http://www.agriholland.nl/nieuws/artikel.html?id=…
  • Vraag 1

    Kent u het bericht « Veehouders ergeren zich aan wisselende beleid van ziekenhuizen rond MRSA»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Herkent u het beeld dat er geen uniform beleid is om humane besmettingen vanuit de veehouderij in ziekenhuizen te voorkomen? Zo ja, welke maatregelen bent u bereid te nemen om te komen tot een meer uniform beleid? Zo nee, waar baseert u dit op? Zo nee, waarom niet?

    De Werkgroep Infectie Preventie (WIP) heeft richtlijnen opgesteld over de bestrijding van resistente bacteriën. De WIP is een samenwerkingsverband van medische professionals op het gebied van infectiepreventie en ziekenhuishygiëne (zie: www.wip.nl). Om onder andere overdracht van resistentie te voorkomen moeten alle ziekenhuizen zich aan de richtlijnen van de WIP houden. De WIP heeft een specifieke richtlijn opgesteld over de bestrijding van Meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) in ziekenhuizen. Voor de bestrijding van bijzonder-resistente micro-organismen (BRMO), zoals bijvoorbeeld Extended Spectrum Bèta-Lactamase (ESBL)-producerende bacteriën, heeft de WIP de BRMO-richtlijn opgesteld. Een landelijk protocol bestaat dus al. De uitvoering van deze richtlijnen is de verantwoordelijkheid van de ziekenhuizen. Deze richtlijnen gelden als minimumnormen. Ziekenhuizen kunnen ervoor kiezen om een strenger (infectiepreventie)beleid te voeren als zij denken dat dit de kwaliteit van zorg ten goede komt.

  • Vraag 3

    Bent u bereid een landelijk protocol op te stellen voor een uniform preventiebeleid in ziekenhuizen ten aanzien van Methicilline Resistente Staphylococcus Aureus (MRSA) en Extended Spectrum Bèta-Lactamase (ESBL)-producerende bacteriën? Zo ja, op welke termijn en wijze? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Kunt u aangeven hoe vaak MRSA c.q. ESBL-producerende bacteriën is vastgesteld bij veehouders en/of hun familie en/of hun personeel in de afgelopen 2 jaar? Zo ja, kunt u specifiek zijn in uw antwoord? Zo nee, waarom niet?

    Een recente studie laat zien dat 16 % van de mensen die wonen en/of werken op een vleeskalverbedrijf MRSA-positief zijn in de neus. Voor veehouders was dat 33%, voor medewerkers 26% en voor familieleden die alleen wonen op het bedrijf 8%.
    Op varkensbedrijven was gemiddeld 14% van de mensen MRSA-positief en op vleeskuikenbedrijven gemiddeld 5.5%. Mensen die intensief contact hebben met levende dieren hebben over het algemeen een grotere kans om MRSA-positief te zijn dan mensen die alleen wonen op een bedrijf, maar geen contact met de dieren hebben.
    Voor ESBL-producerende bacteriën zijn minder gegevens bekend. Op vleeskuikenbedrijven was 28% van de mensen positief voor ESBL-producerende bacteriën; voor andere soorten bedrijven (varkens, vleeskalveren) zijn op dit moment nog geen gegevens bekend.

  • Vraag 5

    Bent u bereid een landelijk meldpunt in te stellen voor ziekenhuizen waarin besmettingen met MRSA c.q. ESBL worden geregistreerd? Zo ja , op welke termijn en wijze? Zo nee, waarom niet?

    Vrijwel ieder ziekenhuis in ons land heeft met een enige regelmaat te maken met besmettingen met MRSA en ESBL-producerende bacteriën. Het is de verantwoordelijkheid van de instelling om adequate maatregelen te treffen. De WIP geeft richtlijnen over hoe dit moet gebeuren. Mogelijke maatregelen zijn: het treffen van extra hygiënemaatregelen, verpleging in isolatie en het formeren van een beleidsteam binnen het ziekenhuis om adequaat te kunnen handelen. Door dit beleidsteam kan onder andere besloten worden tot een opnamestop.
    Uitbraken van infectieziekten met mogelijke implicaties voor de publieke gezondheid kunnen worden opgespoord door systematische surveillance onder de humane populatie. Op het terrein van de surveillance van resistentie heeft het Centrum Infectieziektebestrijding (CIb) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) het Infectieziekten Surveillance Informatie Systeem-Antibiotica Resistentie (ISIS-AR). ISIS-AR is een door het CIb in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie (NVMM) ontwikkelde applicatie waarbij van de aangesloten labs op een gestandaardiseerde manier data over resistentiepatronen van een selecte groep bacteriën worden onttrokken, en maandelijks worden geverifieerd en teruggekoppeld.
    Daarnaast zal er vanaf het voorjaar van 2012 door het CIb een maandelijkse multidisciplinair signaleringsoverleg worden georganiseerd voor snelle signalering van en respons bij ziekenhuisinfecties en uitbraken van resistente micro-organismen. In dit overleg worden laagdrempelig vroege signalen uit het veld en uit de surveillance besproken, en na afstemming met betrokken experts, verspreid. Hierin zullen vanuit de ziekenhuizen artsen-microbioloog en adviseurs infectiepreventie vertegenwoordigd zijn.
    Wanneer er sprake is van voortdurende verspreiding van (resistente) micro-organismen zal een responsteam bijeen worden geroepen ter ondersteuning van de intramurale instelling(en) waar dit probleem zich voordoet.

  • Vraag 6

    Worden kosten die gemoeid zijn met MRSA c.q. ESBL screening en behandeling in Nederlandse ziekenhuizen inmiddels in kaart gebracht? Zo ja, kunt u aangeven wat de omvang van deze kosten is, en kunt u specifiek zijn in uw beantwoording? Zo nee, bent u bereid dit alsnog in kaart te brengen?

    Zoals ik al eerder heb aangeven2 zijn de kosten die gepaard gaan met de uitvoering van het «search and destroy» beleid afhankelijk van de uitvoering van dit beleid in de afzonderlijke ziekenhuizen. De kosten in verband met besmettingen met resistente bacteriën dienen uit de exploitatie van een ziekenhuis te worden gedekt.
    Er zijn weinig exacte gegevens bekend over het aantal zieken en de directe en indirecte kosten geassocieerd met resistentie in Nederland. In een recente economische Nederlandse studie naar de kosten van screening naar MRSA, werd de screening als kostenbesparend geschat (Hubben et al, PLoS One 2011).
    Zoals ik in mijn antwoord op vraag 2 en 3 heb aangegeven zijn de MRSA-richtlijnen niet de enige preventieve maatregelen die ziekenhuizen moeten nemen. Zo zijn er ook de BRMO-richtlijnen waarin infectie(controle)maatregelen beschreven staan die van toepassing zijn bij bijzonder resistente micro-organismen.
    Ik zie geen aanleiding deze kosten nader in kaart te brengen.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat een MRSA c.q. ESBL- vrijverklaring voor veehouders c.q. hun familie c.q. hun personeel praktisch niet haalbaar is, omdat de besmettingsomstandigheden per moment kunnen verschillen? Zo ja, bent u bereid dit met de veehouders te communiceren? Zo nee, waarom niet?

    Het is de vraag hoe nuttig een vrijverklaring voor MRSA en ESBL-producerende bacteriën is. Het aantonen van MRSA is waarschijnlijk onderhevig aan schommelingen: een vrijverklaring is dus slechts een momentopname.
    Bij ESBL-producerende bacteriën is het niet bekend hoe lang mensen drager zijn. Hierdoor is het niet in te schatten wat een vrijverklaring zou betekenen.
    Een invoering van een eventuele vrijverklaring zou een aanpassing zijn van de nu geldende richtlijnen. De Gezondheidsraad heeft mij in september 2011 in het advies «Antibiotica in de veeteelt en resistente bacteriën bij mensen» geadviseerd om het huidige MRSA beleid te handhaven.

16 februari 2012 - 7 maart 2012
De veroordeling van twee directeuren van Eternit in Italie
Paulus Jansen
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. Telegraaf, 14 februari 2012.
  • Vraag 1

    Bent u bekend me de veroordeling van twee directeuren van Eternit door de strafrechter in Italië voor het feit dat zij verantwoordelijk zijn voor de dood van 3000 Italianen als gevolg van blootstelling aan Asbest?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Van hoeveel mensen is bekend dat zij sinds 1960 zijn overleden als gevolg van blootstelling aan asbest?

    Ik beschik niet over gegevens om deze vraag te beantwoorden. Ik verwijs in algemene zin naar de brief die mede namens mij door de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu aan uw Kamer is gestuurd (Kamerstukken II, vergaderjaar 2010–2011, 25 834, nr. 58, p. 2). Daarin wordt ingegaan op sterfgevallen door blootstelling aan asbest. Ook verwijs ik naar het jaarverslag 2010 van het Instituut Asbestslachtoffers (www.asbestslachtoffers.nl, p.14). Daarin vermeldt het instituut cijfers van verschillende bronnen vanaf 1990 en andere relevante gegevens over het aantal mensen met mesothelioom (longvlies- en buikvlieskanker) in Nederland.

  • Vraag 3

    Bent u in navolging van Italië, bereid een strafrechtelijk onderzoek in te laten stellen naar het gebruik van asbest en de rol van de directie van Eternit en andere vergelijkbare bedrijven voor de dood van Nederlanders als gevolg van blootstelling aan asbest? Zo nee, waarom niet?

    Het Openbaar Ministerie bepaalt in welke gevallen er aanleiding is een strafrechtelijk onderzoek in te stellen. Het Openbaar Ministerie heeft mij gemeld dat geen zaak bekend is tegen Eternit. Of tegen de leidinggevenden van het bedrijf in Nederland, of vergelijkbare bedrijven, strafrechtelijk zal worden opgetreden vanwege het eventueel veroorzaakt hebben van dodelijke slachtoffers, hangt onder meer af van de vragen of er aangifte is of wordt gedaan, of het vermoeden bestaat dat strafbare feiten zijn gepleegd in Nederland, of die feiten verjaard zijn en wie verantwoordelijk waren of zijn voor die feiten.
    Voor een nadere toelichting op de bestuursrechtelijke en strafrechtelijke handhaving van de asbestwetgeving verwijs ik naar de in antwoord op vraag 2 genoemde brief.

16 februari 2012 - 12 maart 2012
De hoogte van het zak- en kleedgeld van bewoners van zorginstellingen
Agnes Wolbert (PvdA)
van Veldhuijzen Zanten-Hyllner
  • Vraag 1

    Kent u het onderzoek naar de hoogte van het zak- en kleedgeld dat door het vorig kabinet werd uitgevoerd?

    Ja, ik ken dit onderzoek. De resultaten van het onderzoek zijn door de toenmalig minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid per brief van 23 december 2008 (Kamerstukken 2008–2009, 29 689, nr. 245) aan uw Kamer gezonden.

  • Vraag 2

    Wat vindt u van dat onderzoek in relatie tot de tarieven die zorginstellingen kunnen vragen voor de waskosten, een en ander op grond van het recente onderzoek van het NIBUD?

    Het onderzoek naar zak- en kleedgeld geeft een globale inschatting van de kosten die bewoners van intramurale instellingen maken voor verschillende zaken, waaronder de waskosten.
    Het recente onderzoek van Nibud geeft een richtlijn voor zorgaanbieders en cliëntenraden om het beste «wasproces» te kiezen en in gezamenlijk overleg het bedrag voor de was vast te stellen. Een groot deel van de zorgaanbieders vraagt een lagere vergoeding voor de waskosten dan het richtbedrag van Nibud, zo blijkt uit het onderzoek van Nibud.
    Door het slim organiseren van het wasproces – zoals «intern wassen», wassen als onderdeel van de dagbesteding vormgeven, de inzet van mantelzorgers en vrijwilligers – kunnen de kosten lager uitvallen.

  • Vraag 3

    Zijn de conclusies van oud minister Donner over de hoogte van het zak- en kleedgeld nog wel actueel, gezien het gegeven dat we een paar jaar verder zijn, de aanvullende zorgkosten zijn gestegen, en mensen steeds vaker geacht worden zelf sommige kosten te betalen (bijvoorbeeld een extra keer douchen of een wandelingetje buiten de instelling?)

    Op dit moment zie ik geen aanleiding om de conclusies over de hoogte van het zak- en kleedgeld – dat overigens ieder jaar wordt geactualiseerd – te herzien.

16 februari 2012 - 12 maart 2012
Het onderzoek van het Nibud naar de waskosten in zorginstellingen.
Karen Gerbrands (PVV)
van Veldhuijzen Zanten-Hyllner
1. De Telegraaf, dinsdag 14 februari 2012.
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Ouderen kunnen was niet meer betalen»?1

    Ja, ik ken het bericht.

  • Vraag 2

    Hoe kan het dat bewoners van zorginstellingen minimaal 75 euro per maand moeten betalen voor het laten doen van hun was?

    Het is niet zo dat alle bewoners van zorginstellingen minimaal 75 euro moeten betalen voor hun was.
    Uit het onderzoek van Nibud blijkt dat bewoners vaak minder betalen dan de berekende richtlijn van het Nibud. Zorgaanbieders vragen voor intern wassen, zo blijkt uit het onderzoek, gemiddeld een bedrag van 10 à 50 euro.

  • Vraag 3

    Op basis van welke gegevens heeft de overheid berekend dat een maandelijkse bijdrage voor het wassen van kleding tussen de 20 euro en 35 euro moet liggen?

    Deze bedragen zijn gebaseerd op het door Research voor Beleid uitgevoerde «Onderzoek Vrijwillige bewonersbijdrage» uit 2009. Dit onderzoeksrapport is destijds naar de Tweede Kamer gezonden.

  • Vraag 4

    Hoe kan het dat het Nibud op een wel vier keer zo hoog bedrag uitkomt dan de overheid?

    Het Nibud heeft onderzocht wat de gemiddelde kosten voor wassen van kleding zijn voor cliënten die thuis wonen en voor cliënten die in een instelling verblijven. Daarnaast heeft het Nibud in kaart gebracht welk bedrag instellingen in rekening brengen bij de cliënt. Dit laatste bedrag is veelal lager dan de kosten en ligt meer in lijn met de bedragen uit het onderzoek uit 2009.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat ouderen, die maandelijks 290 euro te besteden hebben, een dergelijk gigantisch hoog bedrag moeten betalen voor hun was?

    Ouderen, ook met alleen AOW, hebben meer te besteden dan het door u genoemde minimumbedrag van 290 euro, namelijk ruim 420 euro. Ouderen hebben behalve het zak- en kleedgeld recht op de koopkrachttegemoetkoming oudere belastingplichtigen en een deel van de fiscale ouderenkorting. Daarnaast ontvangen zij de Wtcg-tegemoetkoming en de korting op de eigen bijdrage AWBZ.
    Bovendien hoeft slechts een deel van deze groep daadwerkelijk 75 euro te betalen voor de was. Hiervoor heb ik aangegeven dat uit het onderzoek van Nibud blijkt dat de in rekening gebrachte kosten voor intern wassen thans tussen de 10 à 50 euro liggen.

  • Vraag 6

    Welke maatregelen gaat u treffen om te voorkomen dat zorginstellingen exorbitante eigen bijdragen voor het doen van de was gaan vragen?

    Zorgaanbieder en cliëntenraad moeten samen beslissen hoe ze het wasproces vormgeven en welk bedrag wordt doorberekend aan de bewoners. Het onderzoek van het Nibud laat zien dat de keuzes die gemaakt worden rondom de vormgeving van het wasproces, doorwerken in de prijs voor cliënten. Er zijn mogelijkheden om de waskosten lager te houden en voor andere oplossingen te kiezen. Ik noem er een aantal die de sector al toepast: intern wassen is goedkoper dan uitbesteden, de cliënt kan gestimuleerd worden zelf te wassen, wassen als onderdeel van de dagbesteding, mantelzorgers en vrijwilligers kunnen de was verzorgen.

16 februari 2012 - 7 maart 2012
Traumahelikopters
Margreeth Smilde (CDA), Maarten Haverkamp (CDA)
Joop Atsma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (CDA), Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. www.nu.nl, 13 februari 2012, «Traumahelikopter ge…
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Traumahelikopter heeft geen meerwaarde»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u de conclusie van de onderzoekers dat de traumahelikopter geen bewezen meerwaarde heeft boven het reguliere ambulancevervoer?

    Daar denk ik anders over, die conclusie kan naar mijn idee niet worden getrokken. Het betreft een onderzoek naar de effectiviteit van de traumahelikopter op basis van een relatief oude en beperkte onderzoekspopulatie. Er zijn geen data van de andere Mobiele Medische Teams (MMT) in Nederland betrokken bij het onderzoek. Ook zijn er nog wel andere opmerkingen te maken bij het onderzoek. Daarom kan naar mijn mening op basis van dit onderzoek geen algemene conclusie worden getrokken over de meerwaarde van de inzet van een traumahelikopter.

  • Vraag 3

    Is in de afweging van deze onderzoekers meegenomen dat de traumahelikopters over het algemeen slachtoffers van zware ongevallen met ernstig letsel vervoeren?

    Traumahelikopters vervoeren in het algemeen het mobiel medisch team, dat bestaat uit een medisch specialist en een gespecialiseerd verpleegkundige, naar de plek van het ongeval om ter plekke snel medisch noodzakelijke handelingen te kunnen verrichten. Het vervoer van de patiënt naar de spoedeisende hulpafdeling van het ziekenhuis gebeurt in de meeste gevallen door een ambulance. In bijzondere omstandigheden wordt de patiënt vervoerd per helikopter. Het betreft inderdaad vooral zware medische aandoeningen.

  • Vraag 4

    Welke argumenten liggen aan de beslissing ten grondslag om van ambulance op te schalen naar traumahelikopter, en gebeurt dit in het hele land op dezelfde wijze?

    De inzet van de MMT is een aanvulling op ambulancezorg. De traumahelikopter wordt ingezet wanneer er een grote kans bestaat dat er bepaalde handelingen moeten worden verricht waar het ambulancepersoneel niet toe bevoegd is. Uit de literatuur blijkt dat de helikopter vooral wordt ingezet bij patiënten met een neurotrauma, instabiele thorax en buikletsels, brandwonden en amputaties. De meldkamers ambulancezorg beslissen over de noodzaak voor het inzetten van de traumahelikopter. Soms besluit men meteen al tot inzet op basis van de ernst van de melding, soms op verzoek van het ambulancepersoneel ter plaatse. Die inzet gebeurde tot voor kort nog niet op basis van landelijke inzetcriteria. Deze zijn inmiddels ontwikkeld in samenwerking tussen Ambulancezorg Nederland en het Landelijk Netwerk Acute Zorg (de koepel waar de traumacentra onder vallen). Deze inzetcriteria vormen de basis voor de beslissing in alle meldkamers ambulancezorg.

  • Vraag 5

    Deelt u de conclusie dat de afstand tot het ziekenhuis geen rol speelt in de keuze voor de traumahelikopter? Verandert de mogelijke meerwaarde van deze faciliteit als afstanden tot een Spoedeisende Hulp in de toekomst wellicht toch groter worden?

    In het algemeen geldt voor de inzet van de traumahelikopter een medisch inhoudelijke afweging, zoals in antwoord 4 is aangegeven. In bijzondere omstandigheden kan de bereikbaarheid en daarmee de afstand tot het ziekenhuis een rol spelen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het vervoer van patiënten vanaf de wadden eilanden. Als de bereikbaarheid van een spoedeisende hulp in de toekomst verandert, moet goed nagedacht worden hoe dat regionaal opgelost kan worden. Dat zou kunnen door een extra ambulance in te zetten, zoals in Walcheren en Dokkum is gebeurd. Het vervoeren van patiënten per ambulancehelikopter (niet zijnde een traumahelikopter) in dunbevolkte gebieden zou ook een mogelijkheid kunnen zijn. Maar dergelijke nieuwe faciliteiten moeten altijd in de context van een specifieke regio worden beoordeeld, in overleg met partners in het regionaal overleg acute zorg (ROAZ) en met de zorgverzekeraar.

  • Vraag 6

    Is het nodig hindernissen weg te nemen om de meerwaarde van traumahelikopters te verhogen? Zo ja, welke hindernissen kunnen worden weggenomen?

    De meerwaarde van de traumahelikopter zou moeten blijken uit het gegeven dat de patiënt met acuut trauma op of nabij de locatie waar hij of zij zich bevindt, wordt geholpen door een medisch specialist die (voorbehouden) handelingen kan verrichten die ambulancepersoneel niet kan uitvoeren. Er zijn mij geen hindernissen bekend die hierbij in de weg staan.
    Een andere meerwaarde van de traumahelikopter is de snelheid waarmee een medisch specialist met (voorbehouden) handelingen op of nabij de locatie van een patiënt met acuut trauma beschikbaar is. Noch de exploitant van de traumahelikopters, noch de MMT’s geven aan dat zij tegen hindernissen aanlopen die deze snelheid beperken.

16 februari 2012 - 8 maart 2012
Het bericht ‘Menzis doet aangifte tegen Jansen Steur’
Hanke Bruins Slot (CDA), Pieter Omtzigt (CDA)
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. Menzis doet aangifte tegen Jansen Steur, Tubantia, 11 februari 2012.
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de aangifte van zorgverzekeraar Menzis tegen een voormalig neuroloog van het ziekenhuis in Enschede en/of het ziekenhuis zelf?1

    Ja, ik ben bekend met dit bericht.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat, wanneer een verzekeraar kennis heeft van onterecht voorgeschreven medicijnen, hij moreel verplicht is de kosten die gedragen worden door de gemeenschap, terug te vorderen?

    Het onterecht voorschrijven van medicijnen is een strafbaar feit waarbij de belangen van patiënten in het geding zijn. Zowel de IGZ (toezicht op kwaliteit en veiligheid van de zorg) als het OM (strafrechtelijke handhaving) kunnen dan handhavend optreden. Een zorgverzekeraar kan zich voegen als benadeelde partij in het strafproces en een vordering tot schadevergoeding indienen of een vordering tot schadevergoeding indienen bij de civiele rechter. In algemene zin sta ik positief tegenover het terugvorderen van kosten voor onterecht verleende zorg. Het al dan niet zelf starten van een procedure vergt in elke individuele zaak een afweging van de zorgverzekeraar waarbij aspecten als de de kosten van het starten van een procedure, het vergaren van bewijs en de kans van slagen een rol spelen.

  • Vraag 3

    Hoe vaak hebben de Nederlandse zorgverzekeraars in de afgelopen 5 jaren de kosten van onterecht gedeclareerde zorg teruggevorderd bij de instelling en/of de zorgverlener?

    Ik beschik niet over deze gegevens.

  • Vraag 4

    Wanneer is de laatste Exelon voorgeschreven aan een patiënt van deze neuroloog, onder behandeling in het ziekenhuis in Enschede, terwijl hij/zij daarvoor geen indicatie had en niet leed aan de ziekte van Alzheimer?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Hoe beoordeelt u het feit dat de kosten van het geneesmiddel wel worden teruggevorderd, maar de kosten van de behandeling niet, terwijl het toch evident is dat de gemeenschap betaald heeft voor een volstrekt waardeloze en schadelijke behandeling? Bent u bereid er bij deze en andere verzekeraars op aan te dringen dat ook de kosten van de behandeling teruggevorderd worden?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 6

    Indien er overduidelijke aanwijzingen zijn dat Exelon op onjuiste gronden is voorgeschreven, zou er dan actie ondernomen moeten worden door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)? Zo ja, dient die actie dan ondernomen te worden door de verzekeraar of zelfstandig door de IGZ?

    Wanneer de IGZ op de hoogte raakt van het voorschrijven van een geneesmiddel op onjuiste gronden dan ligt het op de weg van de IGZ om daar onderzoek naar te doen en zo nodig op te treden. Het onderzoek van de IGZ zal zijn gericht op het opheffen van een eventuele misstand in de gezondheidszorg.
    Wat betreft de acties die de zorgverzekeraar kan treffen verwijs ik u naar mijn antwoord op de vragen 2 en 5.

16 februari 2012 - 3 april 2012
Seksueel misbruik in orthodox-protestantse kring
Khadija Arib (PvdA)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. Trouw, «Zorgen over seksueel misbruik in orthodox-protestantse kring», dinsdag 14 februari 2012.
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Zorgen over seksueel misbruik in orthodox-protestantse kring»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat hulpverleners in de zogenaamde bijbelgordel veel signalen ontvangen over jongeren in orthodox-protestantse gezinnen die mogelijk seksueel misbruikt zijn of worden misbruikt? Zo ja, betreft dit signalen met betrekking tot strafbare feiten die nog niet verjaard zijn? Zo ja, ziet u een rol voor het Openbaar Ministerie om dit nader te laten onderzoeken? Zo nee, waar blijkt dat uit?

    Movisie heeft in de periode van augustus tot en met november 2011 een verkennend onderzoek verricht naar huiselijk geweld in de orthodox-protestantse kring. Zij hebben daarvoor 19 respondenten gesproken waaronder hulpverleners. Een aantal van deze hulpverleners gaf aan signalen te krijgen van jongeren over seksueel misbruik binnen het gezin. Aangezien dit niet het onderwerp van het onderzoek was, heeft Movisie niet nader onderzocht of dit signalen betreft met betrekking tot strafbare feiten die nog niet zijn verjaard noch of daarvan door de jongeren aangifte is gedaan. Indien aangifte wordt gedaan, zal het OM onderzoeken of er sprake is van strafbare feiten en of vervolging mogelijk is. Zie ook het antwoord op vraag 4.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u de volgende uitspraak van een jongerenwerker: «Ik dacht dat het één op de vier was die seksueel misbruik meemaakt, maar ik heb nu de indruk dat één op de vier geen incest meemaakt.»?

    Ik constateer dat deze individuele uitspraak niet nader is onderzocht door Movisie, waardoor het niet mogelijk is hieraan conclusies te verbinden.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening van Movisie dat er onderzoek gedaan moet worden naar seksueel misbruik binnen orthodox-protestantse gezinnen omdat exacte cijfers omtrent eventueel seksueel misbruik ontbreken? Zo ja, bent u bereid een dergelijk onderzoek in te stellen? Zo nee, waarom niet?

    We moeten constateren dat seksueel misbruik een ernstige vorm van geweld is die helaas in verschillende kringen voorkomt en bestreden moet worden. Daarom heb ik uw Kamer in de brief van 16 januari (Kamerstukken II, 2011/12, 33 000-VI, nr. 76) een multidisciplinair onderzoek toegezegd naar onderliggende oorzaken van seksueel misbruik en andere vormen van geweld in afhankelijkheidsrelaties. Dit biedt inzichten om deze problematiek in diverse situaties, zoals die in orthodox-protestantse gezinnen, te bestrijden en te voorkomen.