Vraag 1

Wat is uw oordeel over het bericht «Elf podiumgroepen stoppen», waaruit blijkt dat door cultuurbezuinigingen circa tien procent van de gezelschappen is gestopt en dat bij 39 groepen mensen zijn ontslagen?1

Het NRC heeft instellingen die in de periode 2009–2012 onder andere werden gesubsidieerd door het Fonds Podiumkunsten een aantal vragen gesteld over de gevolgen van de teruggang in subsidie voor hun gezelschap. Het artikel schetst een beeld van de gevolgen van de crisis en bezuinigingen door de overheden. Dat heeft, hoewel noodzakelijk, soms pijnlijke gevolgen. Tegelijkertijd laat het artikel zien dat veel instellingen met minder of geen subsidie toch ook kansen zien. Bijvoorbeeld op het gebied van samenwerking.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over het feit dat voor verschillende instellingen – ondanks een positief advies van het Fonds Podiumkunsten – subsidie uitbleef vanwege een tekort aan middelen?

In tijden van bezuinigingen heeft het Fonds Podiumkunsten ervoor gekozen scherpe keuzes te maken en geen kaasschaaf toe te passen om ervoor te waken dat de instellingen die subsidie krijgen ook budget hebben om echt wat te doen.

Vraag 3

Erkent u dat sponsors en andere particuliere giften het gat dat is geslagen door de bezuinigingen niet (zullen) opvullen? Zo nee, waarom niet?

Zoals ook blijkt uit het artikel zijn er ook instellingen die succesvol zijn geweest in het zoeken en vinden van nieuwe sponsoren. Wat over het algemeen precies de kansen zijn voor het vinden van nieuwe sponsoren is nog onduidelijk en zal op de langere termijn moeten blijken.

Vraag 4

Erkent u dat door de bezuinigingen steeds meer personeel óf ontslagen wordt óf steeds vaker als freelancer wordt aangesteld? Deelt u de mening dat het slecht is voor de continuïteit als er steeds meer freelancers werkzaam zijn in de cultuursector?

Ik zie die ontwikkeling, maar constateer dat eenzelfde ontwikkeling ook speelt in andere sectoren. Bij mij zijn nog geen signalen binnen gekomen dat de continuïteit in de cultuursector hierdoor gevaar loopt.

Vraag 5

Deelt u de mening dat sprake is van een proces van verschraling, als gezelschappen minder nieuwe producties maken, meer herhalingen spelen en het aanbod steeds meer richten op de middelmaat?

Het in reprise nemen van succesvolle producties vind ik een goede zaak, zowel in termen van publieksbereik als zakelijk succes. Verder is het van belang de ontwikkelingen van veranderend type aanbod dat op de podia staat te onderzoeken en te volgen, zoals dat ook in het verleden gedaan is. Zo heeft de Raad voor Cultuur een aantal jaar geleden gesignaleerd dat er sprake was van overaanbod. Dit heeft geleid tot veranderingen in de regelingen van het Fonds Podiumkunsten.

Vraag 6

Is dit het cultuurbeleid dat u voor ogen heeft, aangezien u akkoord gaat met de richting die uw voorganger heeft ingezet?

In mijn beleid focus ik op thema’s die in het hart van het cultuurbeleid staan. Dit zijn cultuuronderwijs, talentontwikkeling, creatieve industrie en digitalisering. Ik heb u in mijn visiebrief uitgebreid bericht over de richting die ik op wil met deze thema’s.

Vraag 7

Is het waar dat gemeenten in 2013 3,7% minder aan cultuur uitgeven dan in 2012?2

Het CBS heeft inderdaad berekend dat gemeenten gezamenlijk bijna 3,7% minder dan in 2012 uitgeven aan kunst en cultuur. Het bedrag dat besteed wordt per inwoner neemt af van 103 euro tot 98 euro.
Het CBS heeft de netto-uitgaven in kaart gebracht. Dit zijn de lasten die overblijven na aftrek van de baten (saldo) en die de gemeenten uit de algemene middelen moeten financieren.
Tot het terrein van kunst en cultuur rekent het CBS de volgende activiteiten (functies):

Vraag 8

Deelt u de mening dat de gemeentelijke bezuinigingen op cultuur verder kunnen toenemen als gevolg van de decentralisering?

Gemeenten zijn zelf verantwoordelijk voor het opstellen van de begroting en de verdeling van de middelen over verschillende onderwerpen, waaronder cultuur. Daarnaast denk ik dat steden het belang van cultuur voor de stad, zowel economisch als sociaal sterk zullen laten meewegen in hun besluitvorming.

Vraag 9

Hoe ver mag het proces van vermarkting en verschraling doorgaan in de cultuursector, voordat u op de rem gaat staan?

Ik ben niet van mening dat er een proces van vermarkting en verschraling gaande is. Ik volg de ontwikkelingen in de cultuursector op de voet en zal dat ook blijven doen.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Een moskee voor de hele buurt»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven op welke manier deze moskee is gefinancierd en wie de salarissen en/of vergoedingen van bestuur en imam(s) zal betalen?

Ik beschik in het algemeen niet over informatie over de financiering van moskeeën of gebedshuizen en/of de bestuurders daarvan.
Uit navraag bij het bestuur van de Ulu Moskee en de gemeente Utrecht is mij gebleken dat de bouw van de moskee gefinancierd is door giften. Deze giften kwamen zowel van de Turkse gemeenschap in Nederland, als van die in Duitsland en België. Deze giften werden in moskeeën na het vrijdagsgebed verzameld. Ook hebben verschillende ondernemers een financiële bijdrage geleverd.
Het bestuur van de Ulu moskee geeft aan dat de bestuursleden van de moskee geen salaris ontvangen en dat zij dus op vrijwillige basis lid zijn van het bestuur van de moskee. De imam van de Ulu moskee wordt betaald door de Islamitische Stichting Nederland (ISN). Ook is het pand in het bezit van ISN.

Vraag 3

Wat doet u met de wens van de meerderheid van de Nederlandse bevolking die vindt dat er een stop moet komen op de bouw van nieuwe moskeeën?

Vraag 4

Welke maatregelen gaat u treffen om de bouw van deze monstermoskee onmiddellijk te stoppen?

Vraag 1

Deelt u de blijdschap dat Netflix eindelijk in Nederland actief is geworden en dat het legale betaalde aanbod van audiovisuele diensten een impuls krijgt?

De komst van Netflix in Nederland heeft ervoor gezorgd dat geïnteresseerden eenvoudig en legaal toegang kunnen krijgen tot een grote collectie aan films, series en documentaires voor een vast bedrag per maand. Netflix is hiermee de eerste speler die in Nederland een dergelijk groot aanbod beschikbaar maakt. Gezien de recente aankondiging van RTL Nederland met de overname van Videoland zijn er meer partijen die zich opmaken om een «all you can watch» abonnement aan te gaan bieden.

Vraag 2

Heeft u kennisgenomen van de privacyvoorwaarden van Netflix?1

Ja.

Vraag 3

Klopt het dat deze voorwaarden omschreven zouden kunnen worden als voorwaarden Amerikaanse stijl, dat wil zeggen dat in plaats van persoonsdataminimalisatie meer gebruik wordt gemaakt van een contract waarbij alle gegevens worden overgedragen en een definitie van persoonsgegevens die enkel direct tot de persoon herleidbare gegevens omvat?

Het klopt dat de «definitie van persoonsgegevens» in de privacyvoorwaarden van Netflix alleen direct tot de persoon herleidbare gegevens omvat.

Vraag 4

Klopt het dat in Nederland ook andere gegevens onder persoonsgegevens vallen?

Ja. Volgens artikel 1, aanhef en onder a, van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) wordt onder een «persoonsgegeven» verstaan: elk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon. Een persoon is identificeerbaar indien hij/zij direct of indirect kan worden geïdentificeerd, bijvoorbeeld aan de hand van een identificatienummer. Bepalend is of iemands identiteit – direct of via nadere stappen – redelijkerwijs, dat wil zeggen zonder onevenredige inspanning, kan worden vastgesteld.

Vraag 5

Hoe zou u gegevens over kijkgedrag kwalificeren waar misschien religieuze en seksuele voorkeuren uit vallen af te leiden?

Het gaat hier om bijzondere (gevoelige) persoonsgegevens als bedoeld in artikel 16 van de Wbp. Aan het verwerken van deze gegevens stelt de Wbp extra hoge eisen. Er geldt een strengere toestemmingseis dan bij gewone persoonsgegevens in die zin dat deuitdrukkelijke toestemming van betrokkene is vereist. Voor interactieve diensten betekent dit dat uitdrukkelijke toestemming pas aanwezig mag worden geacht als de betrokkene zijn verzoek voor een specifieke dienst nog eens middels een aparte klik heeft bevestigd (aldus blz. 67 van de Memorie van Toelichting op de Wbp).

Vraag 6

Deelt u de mening dat persoonsgegevens ook een waarde hebben en dat door het opgeven van deze gegevens de echte kosten van deze dienst hoger liggen dan de aangeboden prijs?

Persoonsgegevens vertegenwoordigen inderdaad in het commerciële verkeer een zekere waarde. Het hangt echter van het specifieke geval en omstandigheden af welke waarde daaraan kan worden toegekend.

Vraag 7

Klopt het dat Netflix dit enkel kan doen tot de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) wordt gehandhaafd? Klopt het voorts dat er tot die tijd sprake is van een concurrentievoordeel ten opzichte van andere partijen zolang Netflix de ruimte krijgt om meer dan andere partijen in Nederland persoonsgegevens te verzamelen en door te verkopen?

De Wbp is niet van toepassing aangezien Netflix geen vestiging in Nederland heeft. Het Cbp heeft dus geen bevoegdheid om ten aanzien van Netflix handhavend op te treden. Deze onderneming valt onder de Luxemburgse privacywetgeving. De EU-privacyrichtlijn geeft een geharmoniseerd hoog niveau van gegevensbescherming. De Luxemburgse wetgeving is net als de Nederlandse Wbp een implementatie van die richtlijn. De Luxemburgse wetgeving en Nederlandse wetgeving worden geacht hetzelfde niveau van privacy te garanderen.

Vraag 8

Maakt het voor het handhaven van de Wbp nog uit dat Netflix vanuit Luxemburg opereert?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Bent u bekend met het artikel waaruit blijkt dat de stichting Kijkonderzoek meer wil weten van kijkers?2

Ja.

Vraag 10

Klopt de bewering dat Ziggo persoonsgegevens, zoals het kijkgedrag, mag doorverkopen aan derde partijen? Volstaat hier een opt-out regeling of zou hier formeel sprake moeten zijn van een opt-in regeling?

Volgens de Algemene Voorwaarden van Ziggo verstrekt dit bedrijf persoonsgegevens in beginsel niet aan derden, tenzij er een wettelijke verplichting of gerechtelijk bevel is, dit noodzakelijk is voor de dienstverlening van Ziggo of uitdrukkelijk anders is overeengekomen. Ziggo houdt geen identificeerbare persoonlijke informatie bij over het kijkgedrag, tenzij strikt noodzakelijk voor de uitvoering van de overeenkomst (zoals levering van de «On Demand» of «TV op Bestelling» diensten en facturering daarvan) of na uitdrukkelijke toestemming van de klant (opt-in). Wel gebruikt Ziggo deze informatie in anonieme of geaggregeerde vorm om te kunnen inventariseren en analyseren hoe en in welke mate de verschillende diensten en content worden gebruikt om dienstverlening te verbeteren.

Vraag 11

Hoe verhoudt al het bovenstaande zich tot de recente uitspraak van het College bescherming persoonsgegevens inzake persoonsgegevens in smart tv’s?

De uitspraak van het Cbp onderstreept het belang van het naleven van de verplichtingen van de Wbp bij het verzamelen en bewaren van persoonsgegevens over online kijkgedrag. Gebruikers dienen heldere informatie te krijgen over het doel van de verwerking van hun persoonsgegevens en wat daar verder mee wordt gedaan. In het geval van cookies waarmee het kijkgedrag wordt vastgelegd, dient de gebruiker bovendien ondubbelzinnige toestemming te geven. Wil er sprake zijn van rechtsgeldige toestemming, dan dient er sprake te zijn van een vrije, specifieke en op informatie berustende wilsuiting waarmee de betrokkene aanvaardt dat hem betreffende persoonsgegevens worden verwerkt.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Fonds voor de Podiumkunsten oordeelt niet op eerlijke wijze»?1

Ja.

Vraag 2

Herkent u het geschetste beeld dat een kunstenaar meer subsidie ontvangt als hij in het bestuur of een adviescommissie van het Fonds zit? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat wilt u hier aan doen?

Nee. Anders dan in het artikel gesuggereerd wordt, is er ook geen sprake van dat de rechter heeft vastgesteld dat een kunstenaar meer subsidie zou hebben ontvangen omdat hij in het bestuur of een adviescommissie zat. Wel is door de rechter in 2010 vastgesteld dat de gevolgde procedure onvoldoende waarborgen bevat, waardoor de schijn van belangenverstrengeling kan ontstaan. Naar aanleiding van dat oordeel heeft het Fonds zijn praktijk onmiddellijk aangepast. In het door het ministerie goedgekeurde huishoudelijk reglement van het Fonds Podiumkunsten is geregeld dat een adviseur niet deelneemt aan de vergadering(en) in een subsidieronde als hij een persoonlijk belang heeft bij een aanvraag.

Vraag 3

Hoe reageert u op de uitspraak dat het aantal veroordelingen van het Fonds zo laag is gebleven omdat het aanspannen van een proces te duur en ingewikkeld zou zijn voor kunstenaars?

In de afgelopen jaren is gebleken dat ook subsidieaanvragers die een relatief klein subsidiebedrag ontvangen of hadden aangevraagd hun weg naar de rechter weten te vinden. Dat was een nieuw fenomeen. Ik herken het beeld niet dat het aantal veroordelingen zo laag is gebleven doordat een proces te duur is.

Vraag 4

Is het waar dat het Fonds de werkwijze bij de beoordeling van subsidieverzoeken grondig heeft aangepast? Achtte u dit nodig? Zo nee, waarom niet? Zo ja, vindt u deze nieuwe aanpak afdoende?

In december 2011 is het huishoudelijk reglement van het Fonds Podiumkunsten aangescherpt: daarbij is onder meer een onafhankelijk voorzitter bij de adviescommissie ingevoerd en zijn de integriteitsregels aangescherpt. De onafhankelijk voorzitter is aan de commissie toegevoegd om de transparantie en zorgvuldigheid van de procedure te vergroten.
Verder zijn alle regelingen van het Fonds aangepast. Het Fonds werkt tegenwoordig met een eenduidig systeem van waarderingen aan de hand waarvan de adviezen onderling vergeleken kunnen worden. Verder geeft het Fonds sinds een aantal jaar in de adviezen per criterium een aparte motivering voor het oordeel. Ten derde is de motivering van het oordeel – met name bij de criteria artistieke kwaliteit en ondernemerschap – in het algemeen uitgebreid. Hierdoor wordt goed inzicht gegeven in de argumenten die aan het specifieke oordeel ten grondslag liggen.
Al deze maatregelen zijn door het Fonds genomen gericht tegen de vooronderstelde vooringenomenheid. Peerreview blijft net als in de wetenschap noodzakelijk bij het beoordelen van subsidieaanvragen, met de genomen maatregelen zijn voldoende waarborgen gecreëerd om dat proces zo transparant en eerlijk mogelijk te laten verlopen.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de geschetste gang van zaken in het artikel «Hoe de koning zijn opvolging bij het IOC regelde»?1

Ik heb kennis genomen van het artikel.

Vraag 2

Meent u in algemene zin dat het een taak is van de Koning, dan wel zijn opvolger, om zich te mengen in de opvolging van aftredende IOC-leden, of de benoeming van bestuurders voor zover niet vastgelegd in de wet?

Het IOC draagt zelf de verantwoordelijkheid voor de keuze en benoeming van nieuwe leden. Van directe opvolging is geen sprake omdat er geen recht bestaat op een Nederlandse zetel in het IOC. Gezien het belang dat de Nederlandse sportwereld hecht aan een Nederlander in het Internationaal Olympisch Comité was het wenselijk om ook vanuit de Regering te bevorderen dat een Nederlandse kandidaat gekozen kon worden. De Koning heeft in zijn rol als uittredend IOC-lid hieraan een ondersteunende bijdrage geleverd. Ik stel vast dat met de recente benoeming van de heer Eurlings als IOC-lid Nederland binnen het hoogste bestuursorgaan in de sportwereld vertegenwoordigd blijft.

Vraag 3

Op welke wijze heeft u invulling gegeven aan de ministeriële verantwoordelijkheid in deze casus?

Voor de Koning geldt de ministeriële verantwoordelijkheid conform artikel 42 van de Grondwet

Vraag 4

Welke rol is volgens u in het vervolg weggelegd voor de Koning bij een eventuele lobby om de Olympische Spelen naar Nederland te halen?

Ten aanzien van de organisatie van de Olympische Spelen is voor de regering de relevante passage in het regeerakkoord van toepassing.

Vraag 5

Welke rol is volgens u in het vervolg weggelegd voor de Koning bij de besluitvorming omtrent het al dan niet kandideren van Nederland als kandidaat voor het organiseren van de Olympische Spelen?

Zie antwoord op vraag 4.

Vraag 6

Hoe verhoudt het voorgaande zich tot de volgende passage uit het regeerakkoord: «Het binnenhalen en organiseren van de Olympische Spelen brengt echter veel financiële risico’s met zich mee. Hiervoor is weinig draagvlak in de samenleving in een tijd van crisis en bezuinigingen. We onderschrijven de ambitie om de Nederlandse sport op Olympisch niveau te brengen, zonder de Olympische Spelen naar Nederland te willen halen.»?2

Zie antwoord op 4.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Man toont Al-Qaeda-vlag op ADO-veld»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe duidt u het zwaaien op een Haags veld met de jihad-vlag, die ook Al-Qaeda gebruikt?

Ik zie dit incident als een uiting van steun aan het jihadistische gedachtegoed.

Vraag 3

In hoeverre bent u bekend met het gegeven dat Al-Qaeda een terroristische organisatie is die streeft naar de vestiging van een islamitisch rijk middels moord en doodslag?

Al Qa’ida is een terroristische organisatie die streeft naar een islamitisch rijk en daarbij op grote schaal dodelijk geweld gebruikt.

Vraag 4

Begrijpt u dat de sharia een ideologische plichtenleer is die onder andere voorschrijft dat er gestreden dient te worden voor de islam? Zo neen, bent u bereid zich te verdiepen in de gevaren van de islam?

De sharia is een containerbegrip dat gebruikt wordt om de gehele islamitische rechtstraditie aan te duiden. Binnen deze rechtstraditie wordt naast de rituele voorschriften, erfrecht, strafrecht, etiquette, sociale geboden en verboden ook aandacht besteed aan het oorlogsrecht. Hedendaagse gewelddadige extremisten (jihadisten) beroepen zich op selectieve wijze onder andere op dit islamitisch oorlogsrecht om terroristisch geweld te legitimeren. De gevaren van het jihadisme worden uiterst serieus genomen, aangezien het jihadisme de kern van de terroristische dreiging vormt (zie alle DTNs). Begin 2010 is een verdiepende studie van de toenmalige NCTb naar de ideologie en strategie van het jihadisme met uw kamer gedeeld (29 754, nr. 178).
Ik beschouw de islam niet als ideologie, maar als godsdienst. Ik beoordeel de totaliteit van een godsdienst niet op basis van de gedragingen en interpretaties van een kleine gewelddadige minderheid die zegt zich te beroepen op diezelfde godsdienst.

Vraag 5

Verkeert u nog steeds in de naïeve veronderstelling dat er in Den Haag geen sharia zou zijn of bent u inmiddels wakker geworden?

Er is in Den Haag geen sprake van een aparte, met de democratische rechtsorde concurrerend rechtssysteem.

Vraag 6

Welke maatregelen gaat u treffen tegen de opkomst van de gewelddadige ideologie die islam heet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de oproep van de eredivisieclubs om mogelijk te maken dat voetballers voortaan zelf voor de diensten van spelersmakelaars betalen?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de bemiddeling door spelersmakelaars in het betaald voetbal onder de reikwijdte van de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (WAADI) valt? Zo ja, was dit daadwerkelijk de bedoeling van de wetgever?

Bemiddeling door voetbalmakelaars valt slechts onder het bereik van de Waadi voor zover het hierbij gaat om dienstverlening waarbij de totstandkoming van een arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht wordt beoogd. Overige diensten van spelersmakelaars, zoals het regelen van taalcursussen, huisvesting, vervoer, administratieve diensten, of andere diensten die niet gericht zijn op de totstandbrenging van een arbeidsovereenkomst, vallen hier niet onder. Dit onderscheid is overeenkomstig de bedoeling van de wetgever.

Vraag 3

Onderschrijft u het standpunt dat als gevolg van het feit dat de spelersmakelaars onder deze wet vallen, de diensten die de spelersmakelaars leveren voor rekening komen van de clubs in het betaald voetbal, terwijl deze makelaars optreden als belangenbehartiger van de speler? Vindt u het terecht dat de clubs betalen voor een dienst waar alleen de speler baat bij heeft?

Ter bescherming van de werknemer is in de Waadi een verbod opgenomen om de kosten van arbeidsmiddeling in rekening te brengen bij de werknemer. Zoals in het antwoord op vraag 2 aangegeven, vallen de activiteiten van spelersmakelaars slechts onder de Waadi voor zover het zuivere arbeidsbemiddeling betreft. Het verbod om de vergoeding van spelersmakelaar in rekening te brengen bij spelers, geldt dan ook alleen voor de zuivere bemiddelingskosten. Het staat betrokkenen vrij om voor de overige diensten van spelersmakelaars af te spreken wie van de partijen hiervoor betaalt.
Voor zover het om bemiddelingsactiviteiten gaat die gericht zijn op de totstandbrenging van een arbeidsovereenkomst, is er geen sprake van een dienst waar enkel de speler baat bij heeft. Zowel de clubs als de voetballers hebben er immers belang bij dat een arbeidsovereenkomst tot stand komt.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, nu een voetbalclub andere (en zelfs tegengestelde) belangen kan hebben dan een speler, het mede in het belang van de speler is om hem zelf voor de diensten van de spelersmakelaar te laten betalen?

Voor zover het de arbeidsbemiddelingdiensten van spelersmakelaars betreft, verschilt de verhouding tussen de club, de speler en de spelersmakelaar niet van andere arbeidsrechtelijke driehoeksverhoudingen. In deze driehoeksverhouding hebben de respectieve partijen per definitie verschillende belangen. Voor overige diensten die door spelersmakelaars geleverd worden, staat het de partijen vrij om zelf te bepalen wie de rekening betaalt.
De KNVB heeft er op gewezen dat de spelersmakelaar (doorgaans) niet eenmalig wordt betaald (zoals gebruikelijk is in andere bedrijfstakken) maar gedurende de duur van een spelerscontract. De spelersmakelaar ontvangt van de kant van de club elk jaar een bepaald percentage (minimaal 3%) van het tussen de club en de speler overeengekomen bruto basisjaarsalaris.

Vraag 5

Deelt u de mening dat, indien de afspraak tussen een club en een spelersmakelaar over de hoogte van de vergoeding van de makelaar buiten het gezichtsveld van een speler wordt gemaakt, dit zou kunnen leiden tot verkeerde financiële prikkels voor de spelersmakelaar, die juist de belangen van de speler behoort te dienen?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid via een algemene maatregel van bestuur een uitzondering te maken voor deze groep binnen de sector betaald voetbal? Zo ja, op welke termijn denkt u dat dit mogelijk is? Zo nee, waarom niet?

Omdat partijen zelf kunnen bepalen wie de kosten betaalt van de diensten van spelersmakelaars die niet gericht zijn op de totstandkoming van een arbeidsovereenkomst, zie ik geen aanleiding om een uitzondering te maken voor de sector betaald voetbal.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de mogelijke transfer van sterspeler Gareth Bale, van Tottenham Hotspur naar Real Madrid, voor het astronomische bedrag van 100 miljoen euro?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat Real Madrid een belastingschuld heeft en dat de noodlijdende Spaanse bank Bankia nog steeds een van de huisbankiers is van Real Madrid?

Ik doe geen uitspraken over de individuele belastingzaken in Spanje en ook niet over de relatie tussen Bankia en Real Madrid.

Vraag 3

Kunt u tevens bevestigen dat Bankia de afgelopen jaren voor miljarden euro’s aan steun heeft ontvangen, waar Nederlandse belastingbetalers via het ESM (European Stability Mechanism) aan hebben meebetaald?

Het ESM is opgericht om de financiële stabiliteit binnen de eurozone te waarborgen. Nederland participeert in het ESM door middel van gestort kapitaal en oproepbaar kapitaal. De Spaanse overheid is een lening aangegaan bij het ESM ten behoeve van Spaanse banken. De Spaanse overheid heeft – via het agentschap van de Spaanse overheid (FROB) – kapitaalinjecties gedaan in de Spaanse banken. In dit kader heeft ook Bankia financiële steun ontvangen.
Het verlenen van steun gaat gepaard met stringente voorwaarden, waaronder het goedkeuren van herstructureringsplannen voor de betreffende banken door de Europese Commissie, waarbij ook getoetst is of aan de geldende staatssteun eisen is voldaan (zie hiervoor ook kamerbrief «Spaanse programma voor bankensteun» d.d. 11 juli 2012 met kenmerk BFB2012–876M). Bankia voldoet aan deze voorwaarden.

Vraag 4

Wat gaat u doen om te voorkomen dat Spaanse banken met Nederlands belastinggeld gokken op de transfermarkt van het betaald voetbal?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Kunt u zelf voetballen? Zo ja, wat zou uw marktwaarde zijn? Met hoeveel zou de Nederlandse staatsschuld kunnen dalen als we u zouden verkopen aan bijvoorbeeld FC Knudde?

Nee.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Een op drie lokale omroepen in financiële problemen»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het feit dat bij bijna een derde van de lokale media-instellingen de financiële situatie zorgelijk is?

Het Commissariaat concludeert dat bij één derde van de lokale omroepen in 20112 de financiële situatie zorgelijk is. Het Commissariaat bepaalt aan de hand van een drietal indicatoren of de financiële situatie van een lokale publieke media-instelling «zorgelijk» is. Bij 31,5% van de omroepen is daar nu sprake van. Dat vind ik een te hoog percentage.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u het feit dat veel gemeenten bezuinigen op hun wettelijke plicht om lokale omroepen in stand te houden maar bedragen toekennen die onder het richtsnoerbedrag liggen waardoor de continuïteit van het niveau van de bekostiging niet lijkt gegarandeerd?

Uit het rapport van het Commissariaat kan ook worden opgemaakt dat het bekostigingsartikel bijgedragen heeft aan een betere bekostiging van de lokale omroepen door de gemeenten. In 2009 kreeg 31,7% het richtsnoerbedrag van destijds € 1,26 per woonruimte. Na invoering van het bekostigingsartikel in 2010 is dit aantal toegenomen tot 41,2% in 2012. Dat vind ik bemoedigend. Het proces van financiering van de lokale omroepen moest van ver komen. Wel dient te worden opgemerkt dat de stijgende meerjarentrend is afgezwakt.
Maar het cijfer impliceert ook dat in 2012 circa 59% van de omroepen een lager bedrag krijgt dan het richtsnoerbedrag. Dat is een hoog percentage. Daarbij constateert het Commissariaat inderdaad ook dat de gemeenten de lokale media-instellingen niet ontzien bij het doorvoeren van bezuinigingen. Het Commissariaat schrijft dat de gemeenten het argument hanteren dat de VNG-richtlijn (het richtsnoerbedrag) niet bindend is waardoor de mogelijkheid bestaat een lager bekostigingsbedrag vast te stellen. Zolang er dus een onderbouwing wordt gegeven kunnen gemeenten afwijken van het richtsnoerbedrag.
Overigens is er geen verband tussen de mate waarin een lokale omroep het richtsnoerbedrag krijgt en de financiële situatie: ook lokale omroepen die dit bedrag wel ontvangen verkeren in financieel zwaar weer.

Vraag 4

Op welke manier wilt u er aan gaan bijdragen dat gemeenten wel lokale omroepen in stand houden en dat de continuïteit van de bekostiging wordt gegarandeerd, mede met het oog op het feit dat er een dalende trend is in ontvangen reclame-inkomsten en bijdragen van derden waardoor de lokale media-instellingen verder onder druk komen te staan?

De rol van de rijksoverheid bestaat uit het stellen van de kaders voor de lokale omroepen, zoals de bekostiging door de gemeenten en de taken van de omroep aan de hand van de ICE-norm (Informatie, Cultuur en Educatie). De (rijks)overheid bemoeit zich niet met de inhoud van de lokale omroepen, het aantal lokale omroepen in Nederland of op welke distributieplatforms de lokale omroep aanwezig is. Ook niet met de hoogte van de financiering door gemeenten.
De verantwoordelijkheid voor de financiering ligt bij gemeenten. Met de VNG is afgesproken dat in een ledenbrief duidelijk verwijzen wordt naar de financiële richtsnoer van € 1,30 per woonruimte. De OLON en de VNG hebben verder afgesproken dat zij hun bestaande gezamenlijke beleidsinstrumenten (modellen voor begrotingen, beleidsplannen, bekostigingsafspraken, dienstverleningsovereenkomsten e.d.) nog eens tegen het licht houden.
Daarbij zijn dalende reclame-inkomsten en bijdragen van derden – hoewel zorgelijk – autonome ontwikkelingen waar de overheid geen rol in speelt. Het is aan de besturen van de lokale omroepen en aan betrokken gemeenten om goed met deze autonome ontwikkelingen om te gaan.
Daarom is de OLON (Organisatie van Lokale Omroepen in Nederland, koepelorganisatie van de lokale omroepen) sinds 2012 actief bezig met de professionalisering van de lokale omroepen. De OLON-ledenvergadering heeft zich in september 2013 opnieuw uitgesproken vóór het vernieuwingsproces. Dit initiatief komt vanuit de omroepen zelf. En dat is ook waar het moet plaatsvinden.
Om dit proces verder te ondersteunen zie ik vooral mogelijkheden op centraal niveau, dus daar waar de ondersteuning de gehele sector raakt. Daarom heb ik ter ondersteuning van dit proces de OLON voor deze professionalisering een extra financiële bijdrage verleend van € 287.000. Dit bedrag komt bovenop de reeds bestaande, wettelijke financiering van de OLON. Van dit aanvullende bedrag wordt onder andere het programmamanagement van de professionalisering, onderzoek naar de bestuurlijke inrichting van lokale omroepen en een bijdrage voor de ondersteuning van samenwerking tussen lokale omroepen in de regio gefinancierd.

Vraag 5

Hoe beoordeelt u het advies van het Commissariaat van de Media en de Organisatie van Lokale Omroepen in Nederland (OLON) om tot meer samenwerking te komen tussen lokale omroepen?

Dat vind ik positief. Het streven naar een grotere professionaliteit en verdergaande samenwerking op lokaal niveau onderschrijf ik. De lokale omroep draagt bij aan lokale democratie en als dat kan worden verbeterd, is dat alleen maar goed.

Vraag 6

Verwacht u dat de financiële problemen van de lokale omroepen ook hun weerslag zullen hebben op de regionale nieuwsvoorziening, waardoor er een spiraal van verschraling wordt ingezet die uiteindelijk ook invloed zal hebben op de landelijke media en nieuwsvoorziening? Zo nee, waarom niet?

De bedragen die omgaan binnen de lokale omroepen (in totaal ontvangen lokale omroepen ongeveer € 10 miljoen subsidie van de gemeenten) zijn van een te kleine orde van grootte om significant negatieve invloed te kunnen hebben op de regionale nieuwsvoorziening, enkele gevallen uitgezonderd. Dit staat natuurlijk los van het feit dat deze verschraling wel zorgelijk is.

Vraag 7

Gezien de sterke relatie tussen de lokale en regionale media op veel plekken in Nederland, is de zorgelijke financiële situatie van bijna een derde van de lokale media-instellingen voor u reden om de aangekondigde bezuiniging op de regionale omroep te heroverwegen om op die manier kaalslag te voorkomen? Zo nee, waarom niet?

Het rapport van het Commissariaat concludeert onder andere dat bijna een derde van de lokale media-instellingen in een zorgelijke financiële situatie verkeert. Dit is echter wel een vraagstuk op zich en kent ook een geheel andere achtergrond dan de financiële situatie bij de regionale omroepen.
Over de bezuiniging op de regionale omroep is inmiddels in uw Kamer gedebatteerd naar aanleiding van de in het «begrotingsakkoord» afgesproken intensivering op de rijksmediabegroting per 1 januari 2016 met € 50 miljoen. Over de verdeling van deze verlaging van de bezuiniging is een motie aangenomen. Ik ben bezig met de verdere uitwerking van deze motie.

Vraag 8

Bent u bereid om de zorgelijke financiële situatie van bijna een derde van de lokale media-instellingen en het effect daarvan op de regionale, en daarmee ook de landelijke media, mee te nemen in de toekomstverkenning van het publieke mediabestel? Zo nee, waarom niet?

De afbakening van de reikwijdte van de toekomstverkenning is helder: landelijke en regionale omroep. In de adviesaanvraag aan de Raad voor Cultuur heb ik dat als volgt omschreven: «Het medialandschap als geheel te bezien en te betrekken bij de advisering over dat deel waar het Rijk verantwoordelijk voor is». Het Rijk is niet verantwoordelijk voor de lokale omroepen, dat zijn en blijven de gemeenten. Daarbij dienen de OLON en de lokale omroepen eerst concrete invulling te geven aan hun eigen ambitie om verdergaand te professionaliseren. De Raad voor Cultuur zal wel ingaan op de situatie met betrekking tot de «regionale nieuwsvoorziening».

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het artikel «Minister wil maatregelen tegen sensatiejournalistiek»?1

Ja

Vraag 2

In hoeverre klopt het dat de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening van Sint Maarten de persvrijheid wil inperken door het invoeren van een gefaseerd media-accreditatiebeleid?

De persvrijheid is een zeer hoog goed. Iedere inperking van journalistieke vrijheden is daarom aan regels gebonden, niet alleen aan de Staatsregeling, maar ook aan verdragsbepalingen. De naleving van grondrechten is een landsaangelegenheid. De regering van Sint Maarten legt daarover aan de Staten van Sint Maarten verantwoording af.

Vraag 3

Klopt het dat een journalist die zich niet aan deze code zal houden, geen accreditatie krijgt en dus beperkt wordt in zijn werk?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

In hoeverre past het voorstel van de minister van Sint Maarten binnen artikel 10 lid 1 van de staatsregeling over de vrijheid van meningsuiting?2

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de opvatting dat het inperken van journalistieke vrijheden in strijd is met deze staatsregeling en een ernstige aantasting van de democratie is? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Bent u bereid in contact te treden met de regering van Sint Maarten om haar te wijzen op het grondrecht van de vrijheid van meningsuiting en het belang daarvan in een democratie? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «David Miranda, schedule 7 and the danger that all reporters now face»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat er verscheidene malen contact is gezocht vanuit Britse regeringskringen richting The Guardian zoals in het artikel wordt beschreven? Klopt het dat meermalen dreigend is verzocht over bepaalde documenten niet te publiceren? Klopt het dat er uiteindelijk is verordonneerd om computers te vernietigen in een poging documenten te laten verdwijnen? Klopt het dat een partner van een journalist 7 uur is vastgehouden op een Brits vliegveld en dat spullen zijn afgenomen op verdenking van terrorisme?

Ja, uit statement van Vice MP Clegg blijkt dat een hoge Britse functionaris contact heeft gehad met The Guardian en dat The Guardian vervolgens informatie heeft vernietigd. Een partner van een journalist van The Guardian is inderdaad ondervraagd op een Brits vliegveld.

Vraag 3

Hoe beoordeelt u de handelwijze van de regering van ons buurland in het kader van de persvrijheid?

De democratische controlemechanismen functioneren in het Britse systeem. De handelwijze van de Britse politie en het gebruik van de anti-terrorismewetgeving zullen onderzocht worden door de Independent Reviewer of Terrorism Legislation. Ook het parlement heeft een onderzoek aangekondigd. Zij zullen een oordeel vellen over de rechtmatigheid van het politieoptreden.

Vraag 4

Bent u van mening dat de Britse regering het recht op persvrijheid van de journalisten heeft geschonden? Zo ja, bent u bereid de regering van ons buurland hierop aan te spreken? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Nieuw centrum promoot islam in Rotterdam»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u precies aangeven hoeveel euro de islamitische stichting SSCCN ontvangt, van wie, uit welk land en onder welke voorwaarden?

De rijksoverheid houdt geen lijst bij van financiering van maatschappelijke en religieuze organisaties. Volgens het bestuur van SSCCN in Rotterdam heeft deze stichting een geldbedrag van 380.000 Amerikaanse Dollar ontvangen van de Islamic Development Bank die gevestigd is in Djedda, Saoedi-Arabië. Het betreft een eenmalig bedrag en er zijn volgens het bestuur geen voorwaarden aan deze sponsoring gesteld.

Vraag 3

Ziet u het gevaar van buitenlandse islamitische inmenging in Nederland? Zo neen, waarom niet?

Ik vind het onacceptabel wanneer nieuwe of gevestigde Nederlanders onder druk worden gezet door buitenlandse overheden of organisaties en daarmee in hun vrijheden worden beknot. Voor buitenlandse mogendheden is het mogelijk om op basis van vrijwilligheid contact te onderhouden met Nederlandse ingezetenen, zolang dit de integratie in de Nederlandse samenleving niet belemmert. Ook is het toegestaan om gebruik te maken van buitenlandse financiering om gebedshuizen te stichten. Echter, wanneer kernwaarden van de Nederlandse democratische rechtsstaat in het geding zijn, heeft de overheid een verantwoordelijkheid om in te grijpen ter bescherming van deze kernwaarden. De Kamer is eerder geïnformeerd over de risico’s van buitenlandse financiering (TK 2008–2009, 29 754, nr. 145).

Vraag 4

Deelt u de visie dat aparte islamitische stichtingen slecht zijn voor de integratie? Zo neen, denkt u werkelijk dat landen als Koeweit en Saoedi-Arabië de integratie in Nederland zullen bevorderen?

Nee, deze visie deel ik niet. De Kamer is eerder geïnformeerd over de risico’s van buitenlandse financiering (TK 2008–2009, 29 754, nr. 145). In deze brief staat dat financiering, zowel binnenlands als buitenlands, altijd met invloed gepaard kan gaan. De gevolgen hiervan voor de integratie van moslims in de Nederlandse samenleving zijn niet altijd eenduidig vast te stellen.

Vraag 5

Welke maatregelen bent u bereid te treffen om buitenlandse financiering van moskeeën en andere islamitische organisaties tegen te gaan?

Vanwege het beginsel van scheiding van kerk en staat, alsmede de vrijheid van godsdienst, is overheidsinmenging in geloofgenootschappen niet altijd mogelijk. De overheid kan in beginsel geen maatregelen nemen ten aanzien van de samenstelling van een moskeebestuur en de financiering van een moskee, ook niet als deze (gedeeltelijk) vanuit het buitenland plaatsvindt. Ik vind het wel belangrijk dat in dit geval moskeeën transparant zijn over giften die zij ontvangen. Ik roep de moskeebesturen die geld ontvangen vanuit het buitenland dan ook op om maximale openheid te betrachten in de financiële relaties met het buitenland. Daarnaast, conform mijn toezegging aan uw Kamer d.d. 12 september 2013 zal ik bezien welke aanvullende instrumenten vanuit de overheid mogelijk zijn om onwenselijke buitenlandse financiering van gebedshuizen te ontmoedigen.

Vraag 1

Deelt u de mening dat de anti-homowet in Rusland (waardoor iemand een boete kan krijgen vanwege propaganda voor homoseksuele relaties) veroordeeld moet worden?1

Deze Russische wet (die een verbod inhoudt van «propaganda onder minderjarigen van niet-traditionele seksuele relaties», maar homoseksualiteit als zodanig niet verbiedt) heeft een stigmatiserende en discriminerende werking die personen en organisaties met homofobe sentimenten sterkt in hun opvattingen en daarom onwenselijk is.

Vraag 2

Op welke manier laat u uw afkeer blijken van deze wet? Blijft het bij het overbrengen van zorgen, of onderneemt u ook concrete actie? Wat onderneemt u hiertegen in Europees verband?

Nederland benut elke gelegenheid om onze zorgen kenbaar te maken aan de Russische autoriteiten, maar, waar mogelijk, ook aan de Russische bevolking. Het is staand beleid dat Nederland autoriteiten van andere landen aanspreekt met betrekking tot LHBT-kwesties en waar mogelijk publieke evenementen actief steunt. De mensenrechtensituatie wordt, juist ook in dit Nederland-Ruslandjaar, voortdurend aan de orde gesteld.
De door de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) vastgestelde richtsnoeren voor gelijke rechten voor LHBT-personen («guidelines to promote and protect the enjoyment of all human rights by LGBTI persons») vormen het raamwerk voor de inzet van EU-delegaties en ambassades van de EU-lidstaten. De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, mevrouw Ashton, heeft mede op verzoek van Nederland eerder dit jaar een verklaring afgegeven inzake de anti-homopropagandawet. De RBZ spreekt regelmatig over de ontwikkelingen in Rusland. Het kabinet zal in de RBZ in het najaar, die de voorbereiding van de EU-Rusland Top ter hand zal nemen, de mensenrechtensituatie in Rusland in brede zin aan de orde stellen en bevorderen dat over de anti-homopropagandawet een gezamenlijk EU-standpunt zal worden ingenomen.

Vraag 3

Is het waar dat u tegen een boycot bent van de Olympische Spelen in Sotsji, maar dat u heeft gezegd dat sporters de homorechten bij de Spelen aan de orde kunnen stellen?

Het kabinet is inderdaad tegen een boycot. Nederland zal Rusland houden aan de door Rusland zelf ondertekende en bekrachtigde mensenrechtenverdragen die discriminatie verbieden. Zo bereiken we per saldo meer voor de positie van de LHBT-gemeenschap in Rusland dan met een boycot van de Winterspelen.
Een team bestaande uit vertegenwoordigers van de meest betrokken ministeries, NOC*NCF en betrokken bedrijven is enkele maanden geleden begonnen met voorbereidingen om de Nederlandse deelname aan de Olympische Spelen in 2014 zo goed mogelijk te laten verlopen. Tijdens de Spelen zal dit team ter plaatse zijn om Nederlandse sporters, supporters en officials bij te staan. Het kabinet vindt dat binnen de grenzen van het Olympisch Handvest sporters vrij moeten zijn om uiting te geven aan hun mening.

Vraag 4

Wat verwacht u precies van de sporters? Op welke manier gaat u hen ondersteunen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Hoe interpreteert u de berichten over de verslechterende mensenrechtensituatie in Rusland in aanloop naar de Olympische Spelen van 2014?1 2 3

De ontwikkeling van de mensenrechtensituatie in Rusland baart het kabinet zorgen. Deze negatieve ontwikkeling is al enige tijd gaande. Op velerlei terrein (behandeling van NGO’s, Pussy Riot, arrestatie van politieke demonstranten etc.) wordt de vrijheid van Russische burgers om maatschappelijk actief te zijn, en voor hun opvattingen en seksuele geaardheid uit te komen, geleidelijk verder ingeperkt. De aanvaarding van de wetgeving betreffende een verbod op «propaganda onder minderjarigen voor niet-traditionele seksuele relaties» (de zogenoemde «anti-homopropagandawet») is de recentste stap in dat proces.

Vraag 2

Deelt u de grote zorgen over de toenemende mate waarin in Rusland de rechten van LHBT’s4 en van mensen die voor hun rechten opkomen en die vrij hun mening willen uiten, worden geschonden? Kunt u dit toelichten?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Welke rol ziet u voor uzelf weggelegd en welke concrete stappen bent u bereid te zetten, om ervoor zorg te dragen dat in breed Europees verband de schending van elementaire mensenrechten in Rusland, zoals onder andere de Russische LHBT-gemeenschap nu in steeds heviger mate ondervindt, structureel aan de kaak worden gesteld?

Nederland zal waar mogelijk zorgen kenbaar maken aan de Russische autoriteiten. Het is staand beleid dat Nederland, zowel in bilateraal- als multilateraal verband, autoriteiten van andere landen aanspreekt m.b.t. LHBT-kwesties. De mensenrechtensituatie wordt, juist ook in dit Nederland-Ruslandjaar, voortdurend aan de orde gesteld.
De door de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) vastgestelde richtsnoeren voor gelijke rechten voor LHBT-personen («guidelines to promote and protect the enjoyment of all human rights by LGBTI persons») vormen het raamwerk voor de inzet van EU-delegaties en ambassades van de EU-lidstaten. De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, mevrouw Ashton, heeft mede op verzoek van Nederland eerder dit jaar een verklaring afgegeven inzake de anti-homopropagandawet. De RBZ spreekt regelmatig over de ontwikkelingen in Rusland. Het kabinet zal in de RBZ in het najaar, die de voorbereiding van de halfjaarlijkse EU-Rusland Top ter hand zal nemen, de mensenrechtensituatie in Rusland in brede zin aan de orde stellen en bevorderen dat over de anti-homopropagandawet een gezamenlijk EU-standpunt zal worden ingenomen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat een persoonlijke uiting van iemands geaardheid of welke andere persoonlijke eigenschap dan ook, op geen enkele manier een politiek statement is en dat een dergelijke uiting niet in strijd is met het Olympic Charter, omdat het charter stelt dat discriminatie naar seksuele geaardheid op geen enkele wijze getolereerd zal worden? Kunt u dit toelichten?

Een persoonlijke uiting van iemands geaardheid, of welke andere persoonlijke eigenschap dan ook, is geen politiek statement, tenzij de persoon zelf expliciet aangeeft dat het dat wel is. Een persoonlijke uiting van iemands geaardheid is dan ook niet in strijd met het Olympisch Handvest. Wanneer de bedoelde uiting een proactieve protestactie of demonstratie is, kan het Internationaal Olympisch Comité bekijken in hoeverre er sprake is van een overtreding van de regel uit het Handvest die proactieve protestacties of demonstraties verbiedt.

Vraag 1

Kent u het bericht «From Boko Haram to Christian Heaven: How former «islamic warrior» had change of heart»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de afschuw over de wijze waarop islamitische terroristen christenen met het mes op de keel dwingen zich tot de islam te bekeren en hen anders als beesten afslachten?

Het Kabinet keurt alle mensenrechtenschendingen, waaronder gedwongen bekeringen, ten zeerste af.

Vraag 3

Herinnert u zich uw antwoorden op eerdere vragen over islamitisch geweld tegen Nigeriaanse christenen waarin u aangaf dat «hoewel christenen zeker tot de doelen behoren, er een evenredigaantal islamitische slachtoffers valt» en «het geweld in Nigeria politieke, sociaaleconomische, etnische en religieuze dimensies heeft»?2

Ja.

Vraag 4

Bent u zich ervan bewust dat Nigeria het dodelijkste land voor christenen ter wereld is3 en erkent u dat het getuigenis van Nasir Isiaku het zoveelste bewijs is dat deze beestachtige lynchpartijen niets te maken hebben met politieke, sociaaleconomische of andere drogredenen, maar puur voortvloeien uit de moordlustige ideologie genaamd islam?

Aanslagen van Boko Haram richten zich in toenemende mate op het maken van burgerslachtoffers langs etnische of etnisch-religieuze lijnen. Deze aanslagen richten zich echter niet uitsluitend op christelijke doelen, maar op eenieder die zich tegen een nauwe interpretatie van de islam keert. De aanval in het weekend van 10 en 11 augustus op een moskee in Kondugo (Borno State) waarbij 44 doden vielen onderstreept dit.

Vraag 5

Is het u bekend dat Iran in Nigeria een tweede Hezbollah op poten heeft gezet, die de lynchpartijen op christenen faciliteert?4

Het Kabinet beschikt niet over betrouwbare informatie die deze veronderstelling bevestigt.

Vraag 6

Op welke wijze heeft u tot nu toe in de internationale arena uw zorgen geuit over de Iraanse steun aan islamitische terreurgroepen in Nigeria die het op christenen hebben gemunt?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Bent u ervan op de hoogte dat islamitische terroristen de Nigeriaanse elite, politie en het leger hebben geïnfiltreerd? Zo nee, hoe verklaart u dan het ineffectieve optreden van de Nigeriaanse overheid tegen het islamitisch geweld?

De complexiteit van de veiligheidsproblematiek in het noordoosten van Nigeria bemoeilijkt het behalen van snelle resultaten in de strijd tegen Boko Haram.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitzending van EenVandaag «Beveiliging Nederlandse musea weinig verbeterd»?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van de uitspraak van beveiligingsexpert Ton Cremers dat de beveiliging van Nederlandse musea weinig is verbeterd sinds de geruchtmakende schilderijenroof uit de Kunsthal in Rotterdam? Herkent u dit beeld? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid hier iets aan te doen?

Veiligheid is voor mij belangrijk, zoals ik heb beschreven in de Museumbrief van 10 juni dit jaar.
De Schipholbrand op 27 oktober 2005 was aanleiding voor de overheid de overheidsgebouwen, en ook de musea, wat betreft brandveiligheid tegen het licht te houden. De noodzakelijke maatregelen ter verhoging van de brandveiligheid werden en worden genomen. Beveiligen houdt meer in dan beveiligen tegen inbraak. De door het Rijk gesubsidieerde musea beschikken alle over een integraal veiligheidsplan waarin aandacht is voor alle aspecten van veiligheidszorg. De Erfgoedinspectie houdt hier toezicht op.
Naast mijn afspraken met de musea over beveiliging en veiligheid, voert de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) het programma Veilig Erfgoed uit voor de gehele erfgoedsector. Bovendien stel ik via een regeling bij het Mondriaan Fonds middelen beschikbaar aan het erfgoedveld om zelf na te gaan waar hun beveiliging aangepast zou moeten worden.
Ten slotte heeft dit onderwerp continu de aandacht van de musea zelf. Zoals de directeur van de Vereniging Rijksgesubsidieerde Musea (VRM) in de bedoelde uitzending aangaf, is er na de inbraak in het Van Gogh Museum, 7 december 2002, in overleg met de direct betrokkenen en deskundigen uit het veld, een programma opgesteld en zijn maatregen getroffen om de inbraakveiligheid van de musea te verbeteren.

Vraag 3

Bent u van mening dat het wenselijk is dat musea, zowel in een intern als een gezamenlijk overleg, bespreken hoe het risico op diefstallen zoals die in 2012 in de Kunsthal en dit jaar in zeven andere musea hebben plaatsgevonden, geminimaliseerd kan worden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wilt u deze overleggen actief bevorderen?

Ja, en dat gebeurt ook. Zowel in VRM als NMV verband zijn er, mede geïnitieerd door het programma Veilig Erfgoed van de RCE, bijeenkomsten geweest waarin de ervaringen op dit gebied zijn gedeeld.

Vraag 4

Ziet u beveiliging van kunst als een van de kerntaken van musea? Zo nee, waarom niet? Wat vindt u van de huidige uitvoering van deze taak?

Ja, beveiliging is een kerntaak. Een van de prestatieafspraken die ik met de door het Rijk gesubsidieerde musea maak, is dat zij beschikken over een integraal veiligheidsplan.

Vraag 5

Bent u van mening dat musea hun collecties beter kunnen beveiligen, zonder dat dit ten koste gaat van de publieksvriendelijkheid of de presentatie van de collectie? Zo nee, waarom niet?

De afweging tussen de mate van beveiligen versus de mate van toegankelijkheid van de collectie voor publiek en de veiligheid van de bezoekers, kunnen de musea zelf het best maken. In de contacten tussen departement, Erfgoedinspectie, RCE en musea heeft het onderwerp continue aandacht.

Vraag 6

Klopt de stelling van de directeur van de Vereniging van Rijksmusea dat musea gemiddeld 10% van hun budget investeren in beveiliging? Zo nee, hoeveel investeren musea gemiddeld in beveiliging? Acht u dat percentage afdoende, mede in internationaal vergelijkend perspectief?

De kosten voor beveiliging zijn niet eenduidig te bepalen. Ze hangen af van het soort museum en de aard en omvang van de collectie. Naast bouwkundige maatregelen en maatregelen als het gaat om techniek en elektronica, zit een belangrijk deel van de kosten in menskracht. Deze zijn in de personeelskosten van het museum opgenomen. Ook deze kosten zijn sterk afhankelijk van de aard en omvang van de collectie en het gebouw.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Koeweit runt zendelingen»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de visie dat het onbestaanbaar is dat het ministerie van Islamitische Zaken van Koeweit moskeeën in Nederland aanstuurt? Zo neen, waarom vindt u deze buitenlands islamitische inmenging in orde?

Ik vind het onacceptabel wanneer nieuwe of gevestigde Nederlanders onder druk worden gezet door buitenlandse overheden of organisaties en daarmee in hun vrijheden worden beknot. Voor buitenlandse mogendheden is het mogelijk om op basis van vrijwilligheid contact te onderhouden met Nederlandse ingezetenen, zolang dit de integratie in de Nederlandse samenleving niet belemmert. Ook is het toegestaan om gebruik te maken van buitenlandse financiering om gebedshuizen te stichten. Echter, wanneer kernwaarden van de Nederlandse democratische rechtsstaat in het geding zijn, heeft de overheid een verantwoordelijkheid om in te grijpen ter bescherming van deze kernwaarden. Ik heb vooralsnog geen reden om aan te nemen dat sprake is van activiteiten waarbij de Nederlandse rechtsstaat in het geding is. Ik roep het bestuur van de Blauwe Moskee evenwel op openheid te verschaffen over personele unies in de verschillende besturen en de wijze waarop wordt omgegaan met missionaire doelstellingen van Koeweitse bestuursleden van stichting «Europe Trust Nederland» (ETN).

Vraag 3

In hoeverre kunt u aangeven of de overheid van Koeweit direct of indirect nog meer moskeeën en/of bestuurders in Nederland bekostigt?

Ik beschik niet over informatie over de bekostiging door Koeweit van moskeeën en/of de bestuurders.
Uit navraag bij het bestuur van de Blauwe Moskee, de Gemeente Amsterdam en binnen het rijk is mij gebleken dat het Ministerie van religieuze zaken van Koeweit de bouw van de Blauwe Moskee heeft gefinancierd via de in Rotterdam gevestigde stichting ETN. Eerder is hiervoor een vanuit Qatar afkomstig bedrag van € 400.000 door het toenmalige bestuur van de moskee overgemaakt aan woningcorporatie de Alliantie als aanbetaling. Stichting ETN beheert het gebouw waar de Blauwe Moskee gevestigd is. Uit gegevens van het KvK register blijkt dat dhr. Dr. Mutlaq Alqarawi per 21 mei 2013 als voorzitter is aangetreden van stichting ETN.
De Blauwe Moskee als gebruiker van het pand is een stichting in oprichting en heeft een eigen bestuur. Het bestuur van de Blauwe Moskee i.o. heeft ons medegedeeld dat er geen vertegenwoordigers met de Koeweitse nationaliteit zitting hebben in het bestuur. Dhr. El Forkani – zowel voorzitter van Stichting de Blauwe Moskee i.o. als secretaris van het bestuur van stichting ETN – heeft in een verklaring dd. 14 augustus 2013 via het Contactorgaan Moslims Overheid waar hij woordvoerder van is, laten weten dat de bestuursleden van stichting ETN geen vergoeding ontvangen; ook niet vanuit het Ministerie van Religieuze Zaken in Koeweit. Zoals ik bij vraag 2 al aangaf, hecht ik aan openheid over financieringsstromen.
Na verificatie van informatie binnen het rijk is gebleken dat dhr. Alqarawi toen hij als voorzitter aantrad van de stichting ETN, in dienst was bij het Ministerie van Religieuze Zaken van Koeweit als «Assistant Undersecretary for Foreign Relations». Hij is evenwel op 17 juli 2013 met pensioen gegaan. Hiermee is formeel geen direct verband meer tussen de Koeweitse overheid in de persoon van Alqarawi en het bestuur van stichting ETN.
Financiering vanuit het buitenland kan altijd met beïnvloeding gepaard gaan. De gevolgen voor integratie in de Nederlandse samenleving zijn niet altijd eenduidig vast te stellen.2 Wanneer donaties vanuit het buitenland worden gedaan om gebedshuizen te realiseren, kan ik niet uitsluiten dat indirect invloed uitgeoefend wordt op het reilen en zeilen van het betreffende gebedshuis. In het geval van de Blauwe Moskee is het geld vanuit Koeweit via het «Secretariat of the Endowments» en het Ministerie van Religieuze Zaken overgemaakt. Het geld van de Endowments wordt weliswaar beheerd door de Koeweitse overheid, maar betreft geld dat wordt ingebracht door Koeweitse burgers, vooral in het kader van liefdadigheid/aalmoezen («zakat»).

Vraag 4

Deelt u de mening dat Organization of Islamic Conference (OIC)-landen als Koeweit – die alle mensenrechten ondergeschikt achten aan de sharia – hun verwerpelijke islamitische ideologie niet in Nederland dienen te verspreiden? Zo neen, waarom niet?

Vanwege het beginsel van scheiding van kerk en staat, alsmede de vrijheid van godsdienst, is overheidsinmenging in kerkgenootschappen niet altijd mogelijk. De overheid kan in beginsel geen maatregelen nemen ten aanzien van de samenstelling van een moskeebestuur en de financiering van een moskee, ook niet als deze (gedeeltelijk) vanuit het buitenland plaatsvindt.
Als er aanwijzingen zijn dat (buitenlandse) financiering van een moskee een mogelijke dreiging voor de nationale veiligheid oplevert, dan kan de AIVD onderzoek verrichten. Zo’n onderzoek kan uiteindelijk leiden tot vervolging door het Openbaar Ministerie. Zie verder mijn eerdere antwoorden op de vragen van het lid Van Klaveren, ingezonden op 28 mei 2013 (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr.2601).

Vraag 5

Bent u bereid de Blauwe Moskee zo spoedig mogelijk te sluiten en de ambassadeur van Koeweit uit te wijzen? Zo neen, waarom niet?

Nee. Sluiting van een instelling is mogelijk als dit voor de openbare orde noodzakelijk is, onder de voorwaarden gesteld in artikel 2:20, eerste lid BW. Het sluiten van een gebouw als zodanig is mogelijk als er sprake is van niet-naleving van brand- en veiligheidsvoorschriften of van drugshandel. Ook uitwijzing van de Ambassadeur van Koeweit is niet aan de orde.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het artikel «de grote voetbalroof» in Voetbal International over de rol van investeringsfondsen, de betrokkenheid van Nederlandse bv’s daarbij en meer algemeen, mensenhandel in het voetbal?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw oordeel over het feit dat de UEFA (via voorzitter Michel Platini) Financial Fair Play bepleit en diezelfde UEFA tegelijkertijd wordt geconfronteerd met investeringsfondsen die het tegenovergestelde bewerkstelligen, zoals verhoogde risico’s op witwassen en criminele activiteiten, ook of juist in Nederland?

Het Financial Fair Play (FFP) systeem van de UEFA ondersteunt het (financiële) welzijn van de voetbalsport. Het FFP-systeem, bestaande uit verplichtingen waaraan clubs moeten voldoen om hun boekhouding in evenwicht te brengen, is een gevolg van de herhaaldelijke financiële verliezen bij veel clubs. Als investeringsfondsen het FFP-systeem blijken te ondermijnen dan gaan wij ervan uit dat de UEFA maatregelen zal treffen.

Vraag 3

Wat is uw oordeel over de angst bij UEFA dat door investeringsfondsen sportieve resultaten vatbaar zijn voor manipulatie als de investeerder economische belangen heeft bij spelers alsmede bij andere voetbalclubs?

Het is goed dat de UEFA alert is op mogelijke bedreigingen voor de integriteit van de sport, en wij kunnen ons de zorgen van de UEFA voorstellen dat de belangen van investeerders bij spelers en clubs kunnen leiden tot misstanden in de sport. Essentieel bij het voorkomen van en de strijd tegen wedstrijdmanipulatie, witwassen en andere criminele activiteiten is dat de diverse belangen die een investeerder heeft transparant zijn. Het onderzoek «Matchfixing in Nederland; de aard en reikwijdte van het probleem, de risico’s en de aanpak» laat zien dat de integriteit van de sport verder dient te worden verbeterd. Een van de mogelijke maatregelen daartoe is het vergroten van de (financiële) transparantie in de sportwereld. Het voorbereidend onderzoek van het openbaar ministerie is nog in gang. Vanwege het mogelijke opsporingsbelang – het voorbereidend onderzoek kan immers leiden tot een strafrechtelijk onderzoek, dat niet gediend is bij voortijdige openbaarmaking van onderzoeksgegevens – kan ik daarover op dit moment geen inhoudelijke mededelingen doen.

Vraag 4

Wat is uw opvatting over het gebrek aan transparantie dat kan zorgen voor verdere risico’s op matchfixing, witwassen en andere criminele activiteiten? Kunt u hierbij ook ingaan op de relatie tot het nog lopende justitieel en algemeen onderzoek naar matchfixing in Nederland?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Wat vindt u van de verwevenheid van Nederlandse bv’s met investeringsfondsen, grote voetbaltransfers, zogenaamde stromannen, spelersmakelaars en andere betrokkenen?

De KNVB en de UEFA eisen dat clubs en spelers hun onafhankelijkheid behouden. De sportsector bewaakt dit zelf middels het tuchtrechtelijk kader. Het reglement van de KNVB bevat een aantal bepalingen die van belang zijn voor die onafhankelijkheid, zoals de bepaling dat spelers een arbeidsovereenkomst met de club moeten hebben en dat een club onafhankelijk moet zijn in het transferbeleid. Ook mogen spelersmakelaars geen belang hebben in andere partijen of twee partijen vertegenwoordigen.
De KNVB heeft laten weten dat in Nederland geen sprake is van «third-party ownership», waarbij een investeringsmaatschappij de economische rechten van een speler in bezit heeft. In Nederland bestaan wel spelersfondsen, waarbij een aandeel van de toekomstige transfervergoeding van een speler wordt gekocht. De KNVB stelt strikte eisen aan externe financiering en clubs zijn verplicht om inzage te geven in de financiële rapportages.
Wij zien op grond van het voorgaande geen aanleiding om een onderzoek in te (laten) stellen of om spelersfondsen te verbieden.

Vraag 6

Deelt u de mening dat het systematisch gebruiken van mensen als handelswaar via investeringsfondsen en onduidelijke bv’s feitelijk mensenhandel is?

Om van mensenhandel te kunnen spreken moet er tenminste een element van onvrijwilligheid aan de orde zijn. Daarvan is ons vooralsnog niet gebleken in de context van professionele voetballers die in Nederland actief zijn.

Vraag 7

Bent u bereid een onderzoek te gelasten naar de rol van investeringsfondsen binnen het Nederlandse voetbal of dergelijke fondsen onmiddellijk te verbieden zoals in in Engeland is gedaan?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 8

Bent u bereid te bevorderen dat de wetgeving wordt aangepast zodat handel in inschrijfrechten en deze nieuwe vorm van spelershandel binnen het voetbal niet langer plaats kunnen vinden, bijvoorbeeld langs de weg van de zogenaamde «Pelé-wet» in Brazilië?

Internationale en nationale sportbonden hebben een eigen rol als het gaat om goed bestuur en de mogelijk nadelige gevolgen van handel in inschrijfrechten. Daarbij is het de verantwoordelijkheid van de clubs om niet alleen naar de sportieve en financiële belangen te kijken maar ook naar de maatschappelijke voorbeeldfunctie die van het voetbal kan uitgaan. In het kader van een EU-expertgroep «Goed bestuur in de sport» wordt gekeken hoe de toegang tot, en het toezicht op, het beroep van spelersmakelaars kan worden geoptimaliseerd en hoe in de EU omgegaan kan worden met de transferregels voor met name jonge spelers. Nederland neemt actief deel aan deze EU-expertgroep, die naar verwachting in november een advies zal uitbrengen aan de Raadswerkgroep Sport. Daarna zal het onderwerp van bespreking zijn in een Raadsbijeenkomst van de EU Sportministers. Uw Kamer zal daarover via de daarvoor bestemde kanalen worden geïnformeerd.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Antihomowet geldt wel tijdens Spelen»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over de uitspraken van de Russische minister voor sport, Vitali Moetko, inzake de handhaving van de antihomowet in Rusland tijdens de Olympische Spelen van Sotsji in 2014?

Deelnemers en bezoekers horen niet te worden belemmerd door deze wet tijdens de Spelen. Het Internationaal Olympisch Comité heeft op 22 augustus jl. bekendgemaakt de schriftelijke garantie te hebben ontvangen van de Russische autoriteiten dat Rusland zich strikt zal houden aan het Olympisch Handvest, dat discriminatie op elke grond verbiedt.

Vraag 3

Hoe rijmt u de uitspraken van het NOC*NSF betreffende eerder door de Russen afgegeven garanties aan het IOC hierover met de recente uitspraken van de Russische minister voor sport?2

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de eventuele handhaving van de antihomowet tijdens de Olympische spelen in Soltjsi lijnrecht ingaat tegen de fundamentele principes van de Olympische gedachte, zoals verwoord in het Olympic charter van 8 juli 2011?3 Zo nee, waarom niet?

De Spelen moeten inderdaad openstaan voor iedereen, vrij van discriminatie, en dat geldt voor toeschouwers, officials, media en natuurlijk voor de sporters.

Vraag 5

Bent u bereid het NOC*NSF op te roepen een krachtig signaal van afkeuring, in aanvulling op de reactie van de technische directeur van het NOC*NSF over deze uitspraken uit te doen gaan? Zo nee, waarom niet?4

Het kabinet heeft begrepen van NOC*NSF dat er doorlopend contact is met het IOC waarbij dit onderwerp ook besproken wordt. In navolging van het IOC vindt NOC*NSF dat sport een mensenrecht is en beschikbaar moet zijn voor iedereen, ongeacht ras, geslacht of seksuele geaardheid.

Vraag 6

Bent u bereid het NOC*NSF op te roepen nogmaals in contact te treden met het IOC over de recente uitspraken van de Russische minister voor sport? Zo nee, waarom niet?

Het onderwerp heeft de voortdurende aandacht van het IOC. Het kabinet ziet dan ook geen reden om het NOC*NSF hiertoe op te roepen.

Vraag 7

Ziet u kans, al dan niet in samenspraak met de minister van Buitenlandse Zaken, deze uitspraken aan te kaarten op Europees niveau? Zo nee, waarom niet?

De door de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) vastgestelde richtsnoeren voor gelijke rechten voor LHBT-personen («guidelines to promote and protect the enjoyment of all human rights by LGBTI persons») vormen het raamwerk voor de inzet van EU-delegaties en ambassades van de EU-lidstaten. De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, mevrouw Ashton, heeft mede op verzoek van Nederland eerder dit jaar een verklaring afgegeven inzake de Russische anti-homopropagandawet. Binnen de RBZ wordt regelmatig gesproken over de ontwikkelingen in Rusland. De minister van Buitenlandse Zaken zal bij de eerstvolgende bespreking van de RBZ de mensenrechtensituatie in Rusland in brede zin aan de orde stellen en bevorderen dat over de anti-homopropagandawet een gezamenlijk EU-standpunt zal worden ingenomen.

Vraag 8

Welke maatregelen ziet u voor zich om de veiligheid van de Nederlandse sporters, die door deze wet zouden kunnen worden geraakt, tijdens de Olympische Spelen te garanderen?

Een team bestaande uit vertegenwoordigers van de meest betrokken ministeries, NOC*NSF en bedrijfsleven is enkele maanden geleden begonnen om de Nederlandse deelname aan de Olympische Spelen in 2014 zo goed mogelijk te laten verlopen. In dat verband komt ook de anti-homopropagandawet aan de orde. Tijdens de Spelen zal het team ter plaatse zijn om Nederlanders eventueel bijstand te verlenen. Inmiddels is een notitie over de LHBT-situatie in Rusland, inclusief de nieuwe anti-homopropagandawet, opgenomen in het reisadvies voor Rusland.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de uitspraken van de Russische minister van Sport, Vitaly Moetko, dat sporters die meedoen met de Olympische Winterspelen in Sotsji volgend jaar onder de Russische antihomowetgeving vallen?

Ja.

Vraag 2

Bent u van mening dat de Russische anti-homo wetgeving zeer onwenselijk is en dat deze de grondgedachte van de Olympische Spelen ondermijnt?

Het kabinet kan niet vaak genoeg herhalen dat deze Russische wet een discriminerende en stigmatiserende werking heeft die personen en organisaties met homofobe sentimenten sterkt in hun opvattingen en daarom onwenselijk is. De beginselen van de Olympische Spelen bepalen dat deze moeten openstaan voor iedereen, vrij van discriminatie, en dat geldt voor toeschouwers, officials, media en natuurlijk voor de atleten.

Vraag 3

Vindt u ook dat Rusland keiharde garanties moet geven dat de desbetreffende wetgeving het bijwonen van of het deelnemen aan de Olympische Spelen niet mag belemmeren?

Deelnemers en bezoekers horen niet te worden belemmerd door deze wet tijdens de Spelen. Het IOC heeft op 22 augustus 2013 bekendgemaakt de schriftelijke garantie te hebben ontvangen van de Russische autoriteiten dat Rusland zich strikt zal houden aan het Olympisch Handvest, dat discriminatie op elke grond verbiedt.

Vraag 4

In uw mensenrechtennota schrijft u over LHBT-rechten: «In Oost-Europa en Centraal Azië zal de nadruk op non-discriminatie en sociale acceptatie liggen, voornamelijk het verbeteren van het recht op vergadering en vereniging.» Bent u van mening dat de nieuwe anti-homo wetgeving in Rusland precies de verkeerde kant opgaat? Op welke wijze gaat u dit stuk van de mensenrechtennota operationeel maken?

In bredere zin dan alleen door onderhavige wet baart de ontwikkeling van de mensenrechtensituatie in Rusland het kabinet zorgen. Nog meer dan voorheen moet elke gelegenheid te baat worden genomen in gesprek met Rusland te treden om deze zorgen kenbaar te maken. Daarbij zal ook worden getracht het Russische publiek te bereiken. Juist in dit Nederland-Ruslandjaar wordt de mensenrechtensituatie voortdurend aan de orde gesteld. Tegelijkertijd zal voor dit onderwerp ook in multilateraal verband (EU, VN, RvE, OVSE) blijvende aandacht worden gevraagd.

Vraag 5

Op welke wijze zult u ervoor zorgen dat er tijdens de Olympische Spelen geen enkele belemmering zal zijn voor sporters door deze wetten?

Nederland zal in internationaal verband er op blijven aandringen dat de anti-homopropagandawet tijdens de Winterspelen in 2014 niet op deelnemers en bezoekers wordt toegepast. Een team bestaande uit vertegenwoordigers van de meest betrokken ministeries, NOC*NSF en bedrijfsleven is enkele maanden geleden begonnen om de Nederlandse deelname aan de Olympische Spelen in 2014 zo goed mogelijk te laten verlopen. Tijdens de Spelen zal het team ter plaatse zijn om Nederlandse sporters, supporters en officials bij te staan.

Vraag 6

Bent u van mening dat de Russische wetten onder de net aangenomen richtsnoeren voor gelijke behandeling van LHBTI van de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen vallen en op grond daarvan (bijvoorbeeld artikel 17b) bestreden dienen te worden? Zo ja, bent u bereid om deze wetgeving, inclusief de wijze waarop deze van toepassing kan zijn bij de Olympische Spelen, te agenderen voor een van de komende RAZEB-vergaderingen met het doel een gemeenschappelijk standpunt in te nemen als EU?

Vraag 7

Bent u van plan voorstellen te doen om de instrumenten in de richtsnoeren in EU-verband te gebruiken en dan met name: