Vraag 1

Onder verwijzing naar uw antwoorden op eerdere vragen1, is het waar dat, zoals I.W. zelf stelt, zij direct na de moord op Marianne Vaatstra op dinsdag 4 mei 1999 ook aangifte heeft gedaan tegen F.M. vanwege de genoemde doodsbedreiging? Zo nee, waarom niet?

I.W. heeft geen aangifte gedaan tegen F.M. wegens doodsbedreiging. Aangezien het bewuste telefoontje anoniem was, was een onderzoek naar het motief van de beller niet mogelijk.

Vraag 2

Is het waar dat er geen onderzoek naar F.M. is ingesteld omdat er door I.W. geen aangifte zou zijn gedaan wegens de genoemde doodsbedreiging? Is er wel onderzoek gedaan naar het motief van de bedreigingen uit september, waarom juist I.W. werd bedreigd in verband met de moord op Marianne Vaatstra? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Wilt u de eerdere vragen 4, 5 en 16–18 apart beantwoorden? Op welke wijze is onomstotelijk vastgesteld dat de in Turkije aangehouden man daadwerkelijk de gezochte hoofdverdachte Ali H. was? Zo nee, waarom niet?1

Het Openbaar Ministerie heeft met het uitbrengen van de samenvatting van het onderzoek naar A.H. na zorgvuldige afweging tot op zekere hoogte openheid van zaken gegeven. Het is niet in het belang van het onderzoek om nog meer informatie naar buiten te brengen.
In antwoord op de tweede deelvraag bericht ik dat de vingerafdrukken van de in Turkije aangehouden A.H. overeen kwamen met de vingerafdrukken die bij de IND bekend waren van de uit het AZC vertrokken A.H.

Vraag 4

Waarom zijn er naar aanleiding van het verhaal van G.V. uit IJmuiden geen rechercheleden afgereisd naar Noorwegen om het verhaal te verifiëren, aangezien de medegedetineerde van G.V. aan alle eisen van het signalement van de verdachte voldeed? Waarom zijn er enige tijd later wel teamleden en een officier van justitie naar Turkije gereisd om een man aan te houden die niet aan het signalement voldeed?

Afreizen naar Noorwegen was in 2010 niet nodig, omdat uit DNA-onderzoek bleek dat de bewuste medegedetineerde van G.V. niet de dader van de moord op Marianne Vaatstra was. Het team is naar Turkije gereisd om zich te overtuigen van de identiteit van A.H. en om DNA van hem af te nemen.

Vraag 5

Bent u bekend met de verklaringen van medewerkers van het AZC Kollum en de plaatsvervangend directeur dat F.M. op maandag 3 mei 1999 is overgeplaatst? Waarom zijn deze niet behandeld in het onderzoeksrapport over, de toenmalige hoofdverdachte in de zaak Vaatstra, Ali H?

In mijn antwoorden op eerdere schriftelijke vragen van het lid Brinkman (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 2969) heb ik aangegeven dat de heer Brouwer de verantwoordelijke hoofdofficier was. Dat was hij tot 1 mei 1999. F.M. is echter pas op 27 mei 1999 overgeplaatst naar het AZC te Drachten. Op dat moment was de heer Severein plaatsvervangend hoofdofficier van het parket te Leeuwarden. Voor de overwegingen omtrent de overplaatsing van F.M. verwijs ik naar mijn eerdere antwoorden van 5 juli 2012.

Vraag 6

Wie was de verantwoordelijke hoofdofficier bij de overplaatsing van F.M. en welke overweging lag daaraan ten grondslag?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Kunt u aangeven hoe is komen vast te staan dat er sprake is van één dader? Zo nee, waarom niet?

Dit blijkt onder andere uit het sporenbeeld op de plaats van het misdrijf.

Vraag 8

Weet u dat zowel de Noorse nationale politie ( Kripo ) als de directeur van de betreffende gevangenis niet bekend zijn met een onderzoek naar de DNA van de verdachte? Kunt u deze discrepantie met het onderzoeksrapport verklaren en aangeven waarom pas in 2010 is besloten tot een DNA-onderzoek en niet in 1999 toen de verdachte in beeld kwam? Zo nee, waarom niet?

Reeds in 1999 is vastgesteld dat de medegedetineerde van G.V. ten tijde van de moord op Marianne Vaatstra in Noorwegen verbleef. Wegens aanhoudende geruchten over zijn betrokkenheid is in 2010 alsnog zijn DNA vergeleken met dat van de dader. Dat kwam niet overeen.

Vraag 9

Deelt u de mening dat er alsnog een DNA -onderzoek dient plaats te vinden bij de medegedetineerde van G.V., gezien het feit dat nu niet onomstotelijk vast is komen te staan dat hij niet verantwoordelijk is voor de moord op Marianne Vaatstra? Zo nee, waarom niet?

Nee. Zie mijn antwoord op vraag 8.

Vraag 1

Kent u de berichten «Ontsnapte tbs'er Rekken in de cel»1 en «Burgemeester moest zwijgen over ontsnapte tbs'er»2?

Ja.

Vraag 2

Kunt u een feitenrelaas geven over de ontsnapping van deze tbs’er en de strafbare feiten waar hij nu van wordt verdacht?

Op zaterdag 8 september 2012 heeft de tbs-gestelde zich met geweld onttrokken aan zijn toezicht tijdens een begeleid verlof in de omgeving van de Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPC) Oldenkotte in Rekken. Toen de tbs-gestelde en zijn begeleidster niet op de afgesproken tijd terugkeerden, heeft de kliniek, conform de procedure, onmiddellijk het protocol Ongeoorloofde Afwezigheid in werking gesteld. Hierbij zijn de plaatselijke politie en het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) ingelicht. Bij de zoekactie door het KLPD is de tbs-gestelde opgepakt. Betrokkene is overgebracht naar een cellencomplex en is door de rechter-commissaris in bewaring gesteld. Tijdens het verlof heeft de tbs-gestelde zijn begeleidster aangevallen. Het onderzoek hiernaar loopt nog. Hij wordt verdacht van poging tot moord/doodslag en verkrachting.

Vraag 3

Voor welk strafbaar feit of voor welke feiten is de ter beschikking gestelde (tbs'er) eerder in tbs terecht gekomen?

De tbs-gestelde is eerder veroordeeld voor zedendelicten.

Vraag 4

Wat is de rol van de Adviescollege Verloftoetsing Tbs geweest bij het toekennen van het proefverlof van de ontsnapte tbs’er? Wat is uw rol geweest?

Het Adviescollege Verloftoetsing tbs (AVt) adviseert mij bij elke aanvraag voor een verlofmachtiging bij tbs met dwangverpleging (begeleid, onbegeleid, transmuraal of proefverlof). Ook in deze casus heeft het AVt advies uitgebracht. Op 10 oktober 2011 heeft het AVt de Minister van Veiligheid en Justitie geadviseerd begeleid verlof te verlenen conform het ingediende verlofplan. Op 17 oktober 2011 heb ik dat advies gevolgd.

Vraag 5

Hoeveel tbs’ers zijn de afgelopen twee jaar in totaal ontsnapt of niet teruggekeerd van (begeleid) verlof? Hoeveel daarvan zaten in de kliniek Oldenkotte in Rekken? Hoe verhoudt dit laatste aantal zich ten opzichte van het gemiddelde aantal van alle klinieken?

Het aantal voorvallen van ongeoorloofde afwezigheid van tbs-gestelden met dwangverpleging in 2010 was 41, waarvan één bij FPC Oldenkotte. Het aantal keren dat tbs-gestelden in 2011 ongeoorloofd afwezig zijn geweest, bedraagt 37, waaronder drie bij FPC Oldenkotte. Vergelijking van het aantal ongeoorloofde afwezigheden tussen de FPC’s wijst geen bijzonderheden uit.

Vraag 6

Is het waar dat de burgemeester van de gemeente Berkelland door het landelijk parket van het Openbaar Ministerie een (tijdelijk) spreekverbod in deze zaak opgelegd heeft gekregen? Zo ja, op grond van welke wettelijke regeling kan dat spreekverbod worden opgelegd? Zo ja, hoe verhoudt zich dat tot de verantwoordelijkheid van een burgemeester voor de openbare orde en veiligheid in zijn gemeente? Zo nee, wat is er dan niet waar?

Op de dag van de onttrekking werd het Openbaar Ministerie (OM) rond 16:30 uur geïnformeerd over de wens van de burgemeester om, vanuit zijn verantwoordelijkheid voor de openbare orde en veiligheid, de gemeente te informeren over de onttrekking van de tbs-gestelde. Daarop heeft het OM hem in verband met het opsporingsbelang dringend verzocht geen mededelingen over de zaak in de openbaarheid te brengen. Hiertoe bestond vanuit het oogpunt van openbare orde en veiligheid ook geen aanleiding. Uit politiegegevens bleek namelijk dat de aanhouding op korte termijn te verwachten was en dat de verdachte geen directe bedreiging vormde voor de omgeving. Actieve openbaarmaking had naar inschatting van het OM meer risico opgeleverd voor de omgeving. Hoewel de burgemeester moeite had met het verzoek van het OM, heeft hij ervoor gekozen hier wel gevolg aan te geven. Van een spreekverbod was evenwel geen sprake.

Vraag 1

Is het waar dat het voorheen in Damascus gevestigde hoofdkantoor van de terreurorganisatie Hamas, zijnde de Palestijns-Arabische afdeling van de radicale Moslimbroederschap, wordt of al is verplaatst naar Caïro?1

Vraag 2

Deelt u de mening dat het door de Egyptische regering gastvrij onderdak bieden aan Hamas, een organisatie die genocide op het Joodse volk predikt en die sinds 2003 op de Europese lijst van terroristische organisaties staat, een klap in het gezicht is van Israël en van [de lidstaten van] de Europese Unie? Zo nee, waarom niet? Hoe zou u de Egyptische handelswijze dan typeren? Zo ja, hoe gaat u in de richting van de Egyptische regering uitdrukking geven aan uw verontwaardiging?

Vraag 3

Deelt u de mening dat het door de Egyptische regering gastvrij onderdak bieden aan de op de Europese terreurlijst staande terreurorganisatie Hamas strijdig is met letter en geest van het associatieverdrag tussen de Europese Unie en Egypte of met andere tussen de EU en Egypte gesloten overeenkomsten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke consequenties kunnen er dan aan het Egyptische handelen worden verbonden?

Vraag 4

Bent u bereid om er in Europees verband voor te ijveren dat van de Egyptische regering wordt geëist dat zij het besluit om het Hamaskantoor in Caïro te laten vestigen terugdraait of dat zij alsnog de sluiting van het Hamaskantoor beveelt? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Wilt u deze vragen voor de duidelijkheid ieder afzonderlijk behandelen?

Vraag 1

Herinnert u zich de antwoorden op eerdere vragen over dit onderwerp?1

Ja.

Vraag 2

Bent u nog steeds van mening dat het niet nodig is verplicht te stellen dat een bedrijf dat kaarten verkoopt, waarvan de opbrengst zogenaamd naar goede doelen gaat, openbaar moet maken welke goede doelen dat zijn en welk deel van de opbrengst daadwerkelijk naar het goede doel gaat?

Ja. Ik verwijs u naar de antwoorden op de vragen van het lid Gesthuizen, ingezonden op 19 augustus 20102.

Vraag 3

Controleren alle gemeenten op dit moment de bedrijven die huis aan huis dergelijke kaarten voor goede doelen verkopen? Stellen alle gemeenten ook daadwerkelijk eisen op het gebied van transparantie en externe controle? Zo nee, hoe gaat u er voor zorgen dat dit wel gebeurt?

Gemeenten kunnen op basis van de (plaatselijke) APV een vergunning verplicht stellen voor iedereen die huis-aan-huis geld of goederen inzamelt, al dan niet onder het gelijktijdig aanbieden van gedrukte stukken zoals kaarten, waarbij te kennen wordt gegeven of de indruk wordt gewekt dat de opbrengst geheel of gedeeltelijk voor een goed doel is bestemd. Aan de vergunning zijn voorwaarden verbonden en de gemeente ziet toe op naleving van de voorwaarden.
Alvorens de gemeente een vergunning afgeeft wordt door gemeenten vaak eerst advies gevraagd aan het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). Bijna alle gemeenten zijn lid van het CBF. Het CBF controleert of de goede doeleninstelling die geld ontvangt een bonafide instelling is. Tevens wordt nagegaan of over de verkopende organisatie klachten zijn binnengekomen. Bij een negatief advies wordt geen vergunning verleend. Indien een instelling niet bekend is bij het CBF dient de gemeente een eigen afweging te maken of de instelling bonafide is en kan de gemeente extra voorwaarden stellen die bijv. zien op een controle dat het geld besteed wordt aan het goede doel.

Vraag 4

Vindt u het nog steeds een verantwoordelijkheid van de burgers zelf om alert te zijn op verkopers die aan de deur komen met verkoopacties voor goede doelen? Welke verantwoordelijkheid ligt er naar uw mening bij de (rijks)overheid, gelet op het belang dat mensen niet het vertrouwen verliezen in (verkoopacties voor) goede doelen in het algemeen?

Ja. Ik verwijs u naar de antwoorden op de vragen van het lid Gesthuizen, ingezonden op 19 augustus 20102.
Een gemeente is afhankelijk van signalen vanuit de burgers om op te kunnen treden tegen organisaties die zonder vergunning geld inzamelen. Gemeenten publiceren welke goede doelen een inzamelingsvergunning hebben en voor welke periode. Burgers zijn op deze manier op de hoogte van de organisaties die aan de deur kunnen komen.
De verantwoordelijkheid van de overheid is ondermeer ervoor te zorgen dat mensen zichzelf goed kunnen informeren over (verkoopacties van/voor) goede doelen. De overheid werkt derhalve samen met de sector filantropie om te komen tot meer transparantie en toezicht in de filantropische sector3.

Vraag 5

Bent u bekend met het feit dat er weer diverse meldingen binnen zijn gekomen van mensen die zich belazerd voelen door het bedrijf Care Promotions? Bent u bereid hier onderzoek naar te doen?

Zoals ik in de antwoorden op eerdere soortgelijke Kamervragen heb aangegeven4 is het niet de bedoeling dat deze bedrijven burgers voorhouden dat de opbrengst vrijwel geheel naar een goed doel gaat terwijl feitelijk slechts een gering deel daarvan bij het goede doel terechtkomt. Burgers moeten volledig en juist worden voorgelicht.
Op grond van de Wet oneerlijke handelspraktijken is het aanbieders van producten en diensten verboden onduidelijke, onvolledige of misleidende informatie te geven over de belangrijkste kenmerken van hun product of dienst, waaronder de prijs. De Consumentenautoriteit kan bij collectieve overtredingen van deze wet handhavend optreden. Het is aan de Consumentenautoriteit om te beoordelen of sprake is van een oneerlijke handelspraktijk en hier eventueel onderzoek naar te doen. Deze problematiek is onder de aandacht van de Consumentenautoriteit gebracht.
De gemeente verleent de benodigde vergunning. Wanneer een organisatie aan wie een dergelijke vergunning is verleend de daar aan verbonden voorwaarden overtreedt, dan zal de aanpak van deze overtreding in het algemeen plaatsvinden in bestuursrechtelijke zin. Daarbij valt onder meer te denken aan intrekking van de vergunning. Wanneer de feiten en omstandigheden daartoe aanleiding geven, kan ten slotte worden overgegaan tot een strafrechtelijk onderzoek.

Vraag 6

Bent u bereid te onderzoeken of hier sprake is van misstanden die via strafrechtelijke weg aan te pakken zijn dan wel dat er sprake is van oneerlijke handelspraktijken waarbij de Consumentenautoriteit op kan treden? Welke sancties staan dergelijke bedrijven mogelijk te wachten? Zijn deze naar uw mening afschrikwekkend genoeg?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Kent u het bericht «Aantal opgepakte bolletjesslikkers gedaald. Slikkerscellen al ruim half jaar buiten gebruik»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat er op Curaçao te weinig cellen beschikbaar zijn voor het opvangen van drugssmokkelaars? Zo ja, wat is uw mening daarover? Zo nee, wat is er dan niet waar?

De rechtshandhaving in Curaçao betreft de verantwoordelijkheid van het land Curaçao. De drugsbestrijding op Hato Airport valt onder de verantwoordelijkheid van de minister van Justitie van Curaçao.
Voor de aangehouden drugssmokkelaars niet zijnde bolletjesslikkers, is er voldoende celruimte beschikbaar. Bolletjesslikkers worden opgevangen in het cellencomplex Rio Canario. Hier zijn zogenoemde «slikkerstoiletten» aanwezig, maar deze werken op dit moment niet optimaal.

Vraag 3

Is het waar dat de faciliteiten om op Curaçao bolletjesslikkers aan te houden en te onderzoeken, waaronder het complex op Rio Canario, tekortschieten of niet voldoende worden gebruikt?Zo ja, waarom is dat zo? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het ook in het belang van Nederland is dat drugssmokkelaars, die via Curaçao naar Nederland willen komen, het beste al in Curaçao tegengehouden worden? Zo ja, hoe zorgt u voor de behartiging van dit belang? Zo nee, waarom niet?

Ja. Daarover zijn goede afspraken gemaakt. Verdachten van drugssmokkel in Curaçao moeten daar worden opgepakt. Op de luchthaven van Curaçao is al geruime tijd een Gemeenschappelijk Grenscontroleteam (GGCT) actief waarin de Koninklijke Marechaussee (KMar) participeert vanuit de flexibele pool KMar. Dit GGCT behartigt mede het door u genoemde belang.

Vraag 5

Is het waar dat er personen, die al in Curaçao verdacht worden van drugssmokkel, toch naar Nederland vliegen en pas op Schiphol worden gecontroleerd? Zo ja, acht u dit wenselijk en waarom dan? Zo nee, waarom niet?

Het is de afspraak dat verdachten van drugssmokkel opgepakt worden in Curaçao. Het Openbaar Ministerie heeft geen aanleiding om te veronderstellen dat personen die reeds in Curaçao als verdachte zijn aangemerkt, toch de mogelijkheid krijgen om naar Nederland te vliegen. Het OM Haarlem – Alkmaar kan de eerdere berichtgeving in de krant over het (bewust) doorlaten op Curaçao niet uit eigen ervaring of waarneming onderschrijven.

Vraag 6

Hebt u aanleiding om te veronderstellen dat de autoriteiten in Curaçao onvoldoende doen om de drugssmokkel naar Nederland tegen te houden? Zo ja, waarop baseert u die veronderstelling en gaat u uw collega in Curaçao daar op aanspreken? Zo nee, waarom niet?

Nee, de Curaçaose autoriteiten dienen hetzelfde doel als de Nederlandse. De omstandigheden waarin zij werken verschillen echter sterk van die in Nederland. Deze verschillen kunnen het beste worden overbrugd door nauwe samenwerking en goede contacten.

Vraag 7

Deelt u in het licht van het bovenstaande ook de mening dat het van extra belang is dat het zogenoemde Schipholteam een belangrijke rol blijft spelen bij het bestrijden van drugssmokkel naar ons land? Zo ja, hoe gaat u hier voor zorgen? Zo nee, waarom niet?

Een integrale aanpak van de drugssmokkel is noodzakelijk om deze effectief aan te kunnen pakken. Het Schipholteam en de 100%-drugscontroles op vluchten uit bepaalde hoog-risicolanden maken deel uit van deze integrale aanpak. Curaçao is één van de landen die onder het 100%-controleregime vallen. Het Schipholteam heeft op dit moment geen rol in de 100%-drugscontroles. Zoals gemeld in de antwoorden op eerdere Kamervragen die op 27 september 2012 aan uw Kamer zijn verzonden (Aanhangsel Handelingen, Tweede Kamer, Vergaderjaar 2012–2013, nr. 115) wordt momenteel gekeken naar een versterking van de integrale aanpak en de specifieke rol van het Schipholteam hierin. Uw Kamer wordt hier op een later moment afzonderlijk over geïnformeerd.

Vraag 1

Kent u het bericht: «Gekonkel op luchtplaats gevangenis»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat een groot aantal strafzaken in Limburg dreigt mis te lopen als gevolg van een fors tekort aan luchtplaatsen in de gevangenis De Geerhorst in Sittard?

Het Openbaar Ministerie heeft mij laten weten geen aanwijzingen te hebben dat lopende strafzaken schade hebben opgelopen dan wel schade dreigen op te lopen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat gevangenen die alleen met hun advocaat mogen communiceren toch informatie kunnen uitwisselen met medeverdachten en gevangenen, zodat verklaringen bijvoorbeeld op elkaar kunnen worden afgestemd? Zo nee, waarom niet?

Aan verdachten kunnen tijdens de voorlopige hechtenis beperkende maatregelen, zoals een algeheel contactverbod, worden opgelegd. Met het opleggen van beperkingen wordt voorkomen dat de verdachte het onderzoek frustreert. Indien een algeheel contactverbod is opgelegd eet, lucht en sport de gedetineerde gescheiden van iedereen.
Op 13 maart jl.2 heb ik uw Kamer geïnformeerd over luchtruimten die niet aan de wettelijke eisen voldoen. Gedetineerden hebben op grond van artikel 49 lid 1 en lid 3 recht op ten minste een uur verblijf in de buitenlucht (luchten). Zoals aangegeven in hiervoor genoemde brief voldoen enkele luchtruimten in locatie De Geerhorst van penitentiaire inrichting (PI) Limburg Zuid niet aan deze wettelijke eisen en zijn gebouwelijke aanpassingen noodzakelijk om de ongewenste situatie op te lossen. Vooruitlopend hierop zijn tijdelijke, organisatorische maatregelen genomen. In PI De Geerhorst wordt daarom gewerkt met tijdelijke luchtruimten voor gedetineerden bij wie beperkingen zijn opgelegd en gedetineerden die in de isoleercel verblijven. Hierbij kan het voorkomen dat gedetineerden bij wie beperkingen zijn opgelegd in hetzelfde blok luchten als gedetineerden die in de isoleercel verblijven. Indien een dergelijke situatie zich voordoet worden de twee luchtruimten van elkaar gescheiden. Het personeel van PI De Geerhorst ziet erop toe dat geen communicatie tussen de gedetineerden plaatsvindt. Indien dit wel gebeurt danwel dreigt te gebeuren wordt het luchten beëindigd.
Mede gelet op het antwoord op vraag 2 acht ik aanvullende maatregelen niet noodzakelijk.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de wet die bepaalt dat gevangenen «de regen moeten kunnen voelen» veel te ver doorschiet en bent u voornemens die te wijzigen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Welke maatregelen gaat u per direct nemen om ervoor te zorgen dat de betreffende gedetineerden niet meer kunnen communiceren met anderen personen dan hun advocaat?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u het bericht «A’dam: zeker 200 vrouwen gekooid»?1

Ja, ik heb kennis genomen van dit bericht.

Vraag 2

Herinnert u zich de eerdere vragen over Islamitische vrouwen die door hun echtgenoten thuis worden opgesloten?2

Ja, ik ben bekend met de antwoorden van de toenmalige bewindspersoon op uw vragen destijds (ingebracht op 8 juni 2006) over Islamitische vrouwen die door hun echtgenoten worden opgesloten (vergaderjaar 2005–2006, nr. 1834).

Vraag 3

Deelt u de mening dat het in kader van de emancipatie en integratie het hoogst ongewenst is als allochtone vrouwen niet deelnemen aan het normale maatschappelijk verkeer? Zo ja, wat heeft u gedaan om deze vrouwen wel aan onze samenleving te laten deelnemen en wat waren de resultaten daarvan? Zo nee, waarom niet?

Ja, ik deel die mening.
Iedereen dient in Nederland zoveel mogelijk zelfredzaam te zijn en te kunnen deelnemen aan het maatschappelijk verkeer. Daarom verplicht de Wet inburgering alle migranten die permanent in Nederland willen wonen tot het leren van de Nederlandse taal en het opdoen van kennis van de Nederlandse samenleving. Juist voor vrouwen die in de privésfeer beperkt worden in hun bewegingsvrijheid, kan deze wettelijke plicht ook een instrument zijn om wel naar buiten te komen, andere mensen te ontmoeten en te leren over hun rechten en mogelijkheden.
Aandacht voor activering en participatie van allochtone vrouwen is er al geruime tijd in beleid en uitvoering. Er zijn op dit gebied verscheidene projecten en activiteiten. Er zijn goede resultaten bereikt, bijvoorbeeld de resultaten van programma’s als Duizend-en-één-Kracht of de taalmaatjes-programma’s, waarin duizenden allochtone vrouwen via scholing, bemiddeling en begeleiding hun eigen krachten hebben ontdekt en versterkt. Het zijn programma’s, waarin ze gestimuleerd worden om vervolgstappen te zetten naar uiteindelijk betaald werk.
In het kader van emancipatie van vrouwen richt het kabinet zich in het bijzonder op de problematiek rond geweld tegen vrouwen door het vergroten van de veiligheid en weerbaarheid van meisjes en vrouwen.
De problematiek van de zogenaamde «verborgen vrouwen» maakt onderdeel uit van de rijksbrede aanpak «geweld in huiselijke kring», die zich richt op alle vormen van geweld in huiselijke kring, zoals partnergeweld, kindermishandeling, huwelijksdwang, eergerelateerd geweld, ouderenmishandeling en vrouwelijke genitale verminking. Het gaat hierbij om een ketenaanpak van actieve preventie tot en met opsporing en sanctionering. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten bij bestaande structuren. Uw Kamer heeft vóór de zomer een overzicht ontvangen van de samenhang van de activiteiten gericht op de aanpak van geweld in huiselijke kring.3 Vrouwen die in Nederland slachtoffer zijn of dreigen te worden van dergelijk geweld kunnen voor advies en hulp terecht bij het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG’s).
In het rapport van het Verweij Jonker Instituut wordt geconcludeerd dat nieuwe interventies om deze problematiek aan te pakken niet nodig zijn en dat er kan worden aangesloten bij de uitgebreide infrastructuur van de aanpak van huiselijk geweld. Het kabinet sluit zich bij deze zienswijze aan.
Daarnaast zet het kabinet in op preventie via bewustwording, het doorbreken van taboes en mentaliteitsverandering. Zoals in de brief van 3 juli 2012 aan uw Kamer over de preventie van huwelijksdwang uiteengezet is, is een mentaliteitsverandering vereist waarbij mensen worden gezien als individuen met zelfbeschikkingsrecht. Deze mentaliteitsverandering is alleen mogelijk vanuit de gemeenschappen zelf.

Vraag 4

Kan er het gedwongen tegengaan dat vrouwen zelfstandig buitenshuis komen op zich al een strafbaar feit zijn, zoals wederrechtelijke vrijheidsberoving? Zo ja, welk strafbaar feit en wat gaat u concreet doen aan opsporing en vervolging? Zo nee, waarom niet?

Wanneer een vrouw tegen haar wil door haar partner wordt opgesloten in een huis en niet naar buiten kan, kan sprake zijn van opzettelijke vrijheidsberoving. Dit is strafbaar gesteld in artikel 282 van het Wetboek van Strafrecht. Als in een concreet geval aangifte wordt gedaan, bijvoorbeeld door een derde die contact heeft met het slachtoffer en weet heeft van de situatie, zal de politie vervolgens optreden. Dat zal de politie overigens ook doen wanneer zij op een andere manier kennis krijgt van dit misdrijf. Het openbaar ministerie beoordeelt vervolgens of tot strafrechtelijke vervolging dient te worden overgegaan.

Vraag 5

Hebt u een beeld van de mate waarin deze vrouwen slachtoffer zijn van mishandeling of (andere) vormen van huiselijk geweld? Zo ja, wat is dat beeld dan? Zo nee, waarom niet?

Er zijn geen landelijke gegevens over het aantal vrouwen dat gedwongen wordt binnenshuis te blijven en geen contact met anderen mag hebben. In 2010 is een uitgebreid, landelijk onderzoek verricht naar de aard en omvang van huiselijk geweld. Hierin is ook gekeken naar psychische vormen van huiselijk geweld (waaronder het verbieden uit te gaan of afspraken buitenshuis te hebben). Het onderzoek was echter onvoldoende representatief voor allochtone bevolkingsgroepen. Zoals in het rapport van het Verweij Jonker Instituut «Leven in gedwongen isolement» is aangegeven is het lastig om zicht te krijgen op de omvang van de problematiek, juist omdat de vrouwen geïsoleerd leven en niet of nauwelijks zichtbaar zijn.
De minister van Veiligheid en Justitie heeft uw Kamer bij brief van 13 januari 20114 wel toegezegd nader onderzoek te verrichten naar de opvallende uitkomst dat niet-westerse allochtonen oververtegenwoordigd zijn in de groep daders die met justitie in aanraking komen. De vraag is of dit beeld ook geldt voor de gehele groep daders van huiselijk geweld. De verwachting is dat dit onderzoek, waarmee ook informatie over allochtone slachtoffers van huiselijk geweld beschikbaar komt, in de eerste helft van 2013 aan uw Kamer kan worden verzonden.

Vraag 6

Beschikt u over landelijke gegevens over het aantal vrouwen, dat door hun familie gedwongen worden binnenshuis te blijven en geen contact met anderen mogen hebben? Zo ja, kunt u deze gegevens met de Kamer delen? Zo nee, bent u bereid dit probleem in kaart te brengen? Wanneer kan de Kamer de uitkomsten daarvan tegemoet zien?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat onderzoek heeft uitgewezen dat grote fouten gemaakt bij de bouw van detentiecentrum Alphen aan de Rijn de belastingbetaler 13,1 miljoen heeft gekost?1

Het herstel heeft het Rijk geen € 13,1 miljoen gekost maar € 8,8 miljoen (2/3 van € 13,1 miljoen). De overige € 4,3 miljoen zijn ingezet voor het realiseren van verbeteringen aan en upgrades van de diverse systemen alsmede voorbereidingen ten behoeve van reeds geplande verbouwingen zoals het verzwaren van de elektrische installatie.

Vraag 2

Is het waar dat sinds 2009 bij u bekend was dat het gebouw lekte en niet brandveilig was? Zo ja, erkent u dat uw voorganger de Kamer in reactie op eerdere vragen verkeerd heeft voorgelicht door te stellen dat er geen brandonveilige situatie was of in ieder geval dat deze opgelost was?2

Het was bekend dat er lekkages waren in de slangen van de vloerverwarming en in de afvoeren van de douches van een aantal cellen. Er was geen sprake van lekkage door water van buitenaf zoals bij regen.
De veiligheid van personeel, vreemdelingen en gedetineerden is niet in gevaar geweest. In opdracht van de Rijksgebouwendienst heeft TNO/Effectis in december 2011 een brandveiligheidsonderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek toonde aan dat de brandveiligheid van de cellen zoals deze zijn opgeleverd in 2007 voldoet aan de brandvoorschriften uit het Bouwbesluit.

Vraag 3

Waarom is het detentiecentrum pas in 2010 gesloten? Is bekend aan welke risico's personeel, vreemdelingen en gedetineerden blootgesteld zijn?

Het detentiecentrum is in 2010 gesloten, omdat er tijdens het uitvoeren van de herstelwerkzaamheden met betrekking tot de lekkageproblematiek – die in mei 2010 van start gingen – onvolkomenheden waren geconstateerd aan de elektrische installaties. Naar aanleiding van de reeds bekende lekkageproblematiek en de nieuwe constateringen heeft de Rijksgebouwendienst toen in overleg met de Dienst Justitiële Inrichtingen besloten uitgebreide inspecties uit te laten voeren. Deze inspecties hebben zich gericht op de algehele bouwtechnische staat van het detentiecentrum, waaronder de elektrische installaties. Voor deze inspecties en herstelwerkzaamheden moest incidenteel de stroomvoorziening worden afgesloten. Gelet op de impact die dit met zich bracht is toen besloten het detentiecentrum tijdelijk te ontruimen. Zoals mijn ambtsvoorganger heeft gemeld is er geen sprake geweest van een ontruiming in verband met een onveilige situatie voor personeel, vreemdelingen en gedetineerden.3

Vraag 4

Welke maatregelen zijn vanaf 2009 genomen en waarom hebben deze geen effect gehad op de veiligheid van het gebouw? Welke maatregelen hadden genomen moeten worden?

Zoals bij brieven4 aan uw Kamer gemeld, zijn in 2009 en 2010 voornamelijk werkzaamheden uitgevoerd om de waterlekkages in de vloerverwarming en afvoer op te lossen en scheuren in de vloeren te herstellen. De constructieve veiligheid van het gebouw is bij deze werkzaamheden niet in het geding geweest.

Vraag 5

Had de gebruiksvergunning destijds wel afgegeven mogen worden of ingetrokken moeten worden?

De aangetroffen gebreken zijn pas na de oplevering en gedurende het gebruik aan het licht gekomen. De gebruiksvergunning is op basis van de informatie die ten tijde van de oplevering bekend was, rechtmatig verstrekt. Bij de tijdelijke sluiting van het detentiecentrum heeft de gemeente de gebruiksvergunning ingetrokken. Deze intrekking is gebruikelijk bij het beëindigen van het vergunde gebruik. De nieuwe gebruiksvergunning is op 8 maart 2012 afgegeven.

Vraag 6

Wordt deze gevangenis nog steeds als modelgevangenis beschouwd?

Aan alle inrichtingen worden bouwkundig dezelfde eisen gesteld. Indien niet aan deze eisen is voldaan, zoals het geval was in het detentiecentrum Alphen aan de Rijn, worden deze tekortkomingen opgelost. Zie verder het antwoord op vraag 4.

Vraag 7

Is het waar dat het herstellen van de gebreken de belastingbetaler tot nu toe 13,1 miljoen euro extra heeft gekost? Zo ja, hoe komt het dat dusdanig laks is opgetreden dat het Rijk nu met deze kosten zit? Zo nee, hoeveel extra kosten heeft het Rijk dan moeten maken?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 8

Wat was destijds begroot voor de bouw van betreffend detentiecentrum en met hoeveel euro is deze begroting overschreden? Hoe gaat u voorkomen dat deze situatie in de toekomst nog voor zal komen?

Voor de bouw van het betreffende detentiecentrum was destijds € 75 215 000 begroot. Het detentiecentrum heeft tot aan de oplevering in 2007 € 70 562 000 gekost. Er heeft dus geen overschrijding plaatsgevonden van het bouwbudget. Nieuwbouwcomplexen van deze omvang worden tegenwoordig als publiek private samenwerking (PPS) in de markt gezet waarbij de kosten voor de rijksoverheid vooraf worden vastgelegd en het risico van overschrijding van het bouwbudget bij de private partij belegd is.

Vraag 1

Kent u het bericht «Systeem advocatentaps niet waterdicht»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat gesprekken tussen raadslieden en hun cliënten tegen de afspraken in zijn opgenomen dan wel in «real time» zijn afgeluisterd? Zo ja, hoe vaak is dat gebeurt en hoe kan dat?

In het overgrote deel van de gevallen luisteren de medewerkers van de tapkamers niet «real time» mee met gesprekken, en werkt de tapfaciliteit van het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) naar behoren: het systeem blokkeert de toegang tot de inhoud van geheimhoudergesprekken en de opnamen worden direct na beëindiging van herkende gesprekken vernietigd. De tapmedewerkers die de gesprekken achteraf uitluisteren kunnen hiervan geen kennis nemen. Dit is anders bij het «real time» uitluisteren. Uit een audit is gebleken dat de op deze wijze uitgeluisterde gesprekken buiten de werking van het systeem van automatische nummerherkenning vallen.
«Real time» uitluisteren komt maar weinig voor. Ongeveer 0,1% van de getapte gesprekken wordt «real time» uitgeluisterd. De kans dat een politieambtenaar daarbij op een advocaat-geheimhoudergesprek stuit is zeer klein. Mocht dit het geval zijn dan geldt voor hem of haar de bestaande instructie dat het gesprek meteen moet worden geblokkeerd, zodat verder beluisteren van het gesprek onmogelijk wordt. Ook wordt de opname van het geheimhoudergesprek door het filter direct na beëindiging van het gesprek vernietigd.

Vraag 3

Hoe komt het dat het afluistersysteem niet automatisch de desbetreffende telefoonnummers al aan het begin van het gesprek heeft geblokkeerd?

De tapfaciliteit bij het KLPD is ingericht om gesprekken op te nemen opdat deze met het oog op uitwerking voor het procesdossier kunnen worden uitgeluisterd. Bij het verstrekken van de opdracht aan de leverancier voor de bouw van het systeem van automatische nummerherkenning was uitgangspunt dat geen kennis meer kan worden genomen van de geheimhoudergesprekken die voorheen na opname aan tapmedewerkers ter beschikking werden gesteld. Bij de technische uitwerking is eraan voorbij gegaan dat het blokkeren van geheimhoudergesprekken ook van toepassing diende te zijn op de mogelijkheid dat gesprekken «real time» kunnen worden uitgeluisterd. Het KLPD heeft actie genomen om ervoor te zorgen dat op zeer korte termijn ook «real time» geheimhoudergesprekken worden geblokkeerd.

Vraag 4

Kunt u garanderen dat gesprekken tussen cliënten en hun raadslieden voortaan wel vertrouwelijk zullen blijven? Zo ja, hoe dan? Zo nee, waarom niet en hoe kunnen raadslieden en hun cliënten dan nog vertrouwen in het afluistersysteem hebben?

De maatregelen die thans in voorbereiding zijn om de werking van het tapsysteem in overeenstemming te brengen met hetgeen is afgesproken en vastgelegd, beogen het middel te verbeteren opdat geheimhoudergesprekken vertrouwelijk kunnen blijven. Daarbij wordt zo veel mogelijk gebruik gemaakt van automatische nummerherkenning en blokkering, Het systeem van automatische nummerherkenning komt overigens niet in de plaats van de wettelijke verantwoordelijkheid dat cliënten en raadslieden elkaar vertrouwelijk moeten kunnen spreken, maar is een van de middelen om deze verantwoordelijkheid te effectueren. Mede met het oog op het vertrouwen in dit middel heb ik in overleg met de Nederlandse Orde van Advocaten opdracht gegeven om een nadere audit uit te voeren op het systeem van nummerherkenning.

Vraag 1

Kent u het bericht dat de burgemeester van Maastricht af wil van de wietpas omdat drugshandelaren zich nu massaal op de straathandel storten?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat de wietpas mede tot gevolg heeft dat Nederlanders legaal cannabis in de coffeeshops kopen om die vervolgens illegaal op straat door te verkopen?

In aanloop naar de invoering op 1 mei 2012 is een aantal maatregelen genomen om eventuele neveneffecten aan te pakken. Daar waar straathandel zich voordoet treedt de politie hiertegen op.
Ik ben in continu en intensief overleg met de driehoeken in Limburg, Noord-Brabant en Zeeland ten einde een compleet en gedetailleerd beeld van hun ervaringen in de uitvoering van het aangescherpte coffeeshopbeleid op tekenen. Dit gebeurt onder meer in de vorm van gesprekken met de driehoeken en in de vorm van door mij opgevraagde rapportages. Hoewel mijn beeld nog niet compleet is, is mij reeds gebleken dat het aantal drugstoeristen in de gemeenten waar het aangescherpte coffeeshopbeleid wordt gehandhaafd sterk is afgenomen.
Zoals bij brief van 12 juli 2012 (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 24 077 nr. 289) is toegezegd, zal ik uw Kamer in oktober 2012 rapporteren over de ervaringen in de coffeeshopgemeenten in Limburg, Noord-Brabant en Zeeland. Daarbij zal ik ook ingaan op de recente signalen uit Maastricht over het besloten club criterium, het ingezetenencriterium en op de landelijke handhaving van het aangescherpte beleid.

Vraag 3

Deelt u de mening dat door deze verdere aanscherpingen de maatschappelijke overlast alleen maar is toegenomen en de volksgezondheid door de illegale straathandel in het geding is? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid om onmiddellijk de recente aanscherpingen van het coffeeshopbeleid, zoals de invoering van de wietpas, terug te draaien? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Nederland broeinest besmette websites», waarin staat dat 75% van alle gehackte en kwaadaardige websites die bezoekers in EMEA (Europa, Midden-Oosten en Afrika) via «drive-by-downloads» proberen te infecteren in Nederland staat?1 Kunt u uw antwoord toelichten in het perspectief van soortgelijke berichten over cybercrime2, spam3, piraterij4 en «rogue-providers»5?

Ik heb kennis genomen van de berichten dat Nederlandse servers worden misbruikt voor het plegen van verschillende vormen van internetcriminaliteit. Dit is niet in de laatste plaats te verklaren door de belangrijke positie die Nederland inneemt in de wereldwijde digitale infrastructuur. De schaduwzijde van deze koppositie is dat voornoemde infrastructuur misbruikt kan worden voor het verspreiden van spam, het faciliteren van illegale bestandsuitwisseling en het gebruik van command en controlservers.
Over de schaal waarop hiervan sprake is, lopen de rapporten echter uiteen. Het door de vraagsteller aangehaalde bericht maakt er melding van dat in het tweede kwartaal circa 75% van de malicious content in Europa en het Midden-Oosten werd gehost in Nederland. Op wereldniveau zou dit neerkomen op 37%. Het tweede kwartaal rapport van Kaspersky geeft evenwel een getal van 12% op wereldbasis voor Nederland als verspreider van «malicious content». Rapporten uit eerdere kwartalen (4e kwartaal 2011 en 1e kwartaal 2012) van McAfee becijferden de uit Nederland afkomstige «malicious content» nog op circa 4% respectievelijk 2,5%.
Ik kan uit de rapporten niet opmaken hoe deze zeer grote schommeling tot stand is gekomen. Het verbinden van een harde conclusie aan de rol van Nederland in dit kader is op basis van deze cijfers dan ook niet mogelijk. Hoewel ik de cijfers serieus neem, deel ik niet de conclusie dat Nederland een broeinest is van besmette websites.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het huidige Nederlands beleid niet voldoende is om degenen die criminele activiteiten ondernemen via Nederlandse hostingproviders af te schrikken? Kunt u uw antwoord toelichten?

Nederland loopt voorop in de bestrijding van bovengenoemde criminaliteit. De aanpak van cybercriminaliteit door het Team High Tech Crime en het Notice and Takedown systeem, dat wordt gebruikt om criminele servers uit de lucht te halen, is een voorbeeld voor andere landen.
Bestrijding van dergelijke criminaliteit is het meest succesvol in internationaal verband. Om die reden werkt Nederland nauw samen met andere landen op dit punt. Het meest kwetsbaar zijn landen met een beperkte infrastructuur en slechte individuele beveiliging van computers. Nederland behoort echter tot de landen waar door het gebruik van antivirussoftware en firewalls veel wordt voorkomen. Daarnaast nemen de ISP’s en hostingproviders hun taak op het gebied van het aanbieden van veilig internet zeer serieus.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de Nederlandse regering duidelijk beleid moet maken over wat wel en niet is toegestaan, inclusief handhaving in relatie tot facilitering van cybercrime door hosting providers en ISPs? Deel u de mening dat dit beleid vervolgens actief gecommuniceerd dient te worden met internetproviders en hostingproviders, en dat ernstige gevallen van kwaadwillendheid en nalatigheid van personen en bedrijven moet worden gesanctioneerd?

Ik deel de mening dat duidelijk beleid wenselijk is over wat wel en niet is toegestaan voor hosting providers en ISPs. In het belang van deze bedrijfstakken is het wel wenselijk dat het Nederlandse beleid aansluit bij dat van andere landen. Ook hier is internationale afstemming dan ook noodzakelijk. Daarnaast wordt binnen het Platform Internetveiligheid sinds 2009 gewerkt aan een veilig internet door (hosting-) providers, overheid en overige marktpartijen. Het gaat hier ook over onderwerpen als een gedragscode voor Notice and take down, de aanpak van botnets, bewustwording en voorlichting. Het door de vraagsteller genoemde handhavingsvraagstuk zal ik in het Platform agenderen.

Vraag 4

Wat doet het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) tegen «rogue-providers»? Vindt u dat het NCSC sancties moet opleggen aan bedrijven die bewust of door middel van verwijtbare nalatigheid cybercrime faciliteren?

Het NCSC is geen toezichthouder en legt daarmee geen sancties op. Wel wordt het NCSC in zijn werkzaamheden geconfronteerd met «rogue providers» en kan het op basis van zijn ervaringen zijn partners in het publieke domein van nuttige inzichten voorzien. Als er sprake is van facilitering van cybercrime door wie dan ook, kan worden opgetreden door toezichthouders en behoort ook strafrechtelijk onderzoek tot de mogelijkheden.

Vraag 1

Kent u het bericht «Bejaarde vrouw bedreigd en overvallen in Hoogvliet»1 en andere recente berichten van criminaliteit tegen ouderen? Kent u de cijfers ten aanzien van het aantal slachtoffers van 65 jaar en ouder die hulp hebben gehad van Slachtofferhulp Nederland2?

Ja.

Vraag 2

Hoe komt het dat volgens de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek het aantal slachtoffers dat door Slachtofferhulp Nederland geholpen moest worden in de leeftijdscategorie van 65 jaar en ouder verhoudingsgewijs in de afgelopen jaren sterker gestegen is dan het aantal slachtoffers in andere leeftijdscategorieën?

In algemene zin valt op te merken dat sinds het voorjaar van 2011 de doorgifte van slachtoffergegevens automatisch verloopt vanuit de politie naar Slachtofferhulp. Dat heeft geleid tot een aanzienlijke stijging van het aantal aangemelde slachtoffers in alle leeftijdscategorieën. Slachtofferhulp Nederland ziet dat oudere slachtoffers relatief vaker lijken in te gaan op een hulpaanbod van Slachtofferhulp Nederland. Enerzijds omdat deze categorie slachtoffers in verhouding met andere (maar niet alle) leeftijdscategorieën kwetsbaarder is voor de gevolgen van een misdrijf, anderzijds omdat het sociaal contact met de hulpverlener een intrinsieke waarde heeft voor juist dat deel van deze groep met een klein sociaal netwerk. Op basis van de cijfers van Slachtofferhulp Nederland is geen conclusie te trekken over de daadwerkelijke toename van geweld tegen ouderen.

Vraag 3

Deelt u de indruk dat de bovengenoemde overval niet op zichzelf staat, maar dat deze en andere grove vormen van misdaden gericht tegen ouderen helaas schering en inslag zijn geworden? Zo ja, kunt u die indruk met cijfers onderbouwen? Zo nee, waarom niet?

Ernstige misdrijven tegen ouderen komen regelmatig voor, doch niet kan worden gezegd dat ze «schering en inslag» zijn. Uit de mij bekende cijfers met betrekking tot overvallen blijkt dat het totale aantal woningovervallen weliswaar daalt, maar dat het aantal overvallen op senioren stijgt. In de eerste 8 maanden van 2012 hebben 110 overvallen op senioren plaatsgevonden (in dezelfde periode in 2011 waren dat er 98). Hoewel dit absolute aantal, afgezet tegen het aantal senioren in Nederland, bescheiden lijkt, vind ik elke overval onacceptabel gelet op de grote impact ervan op het slachtoffer en diens omgeving.

Vraag 4

Deelt u de mening dat ouderen in onze samenleving verhoudingsgewijs kwetsbaarder zijn voor criminaliteit dan de meeste andere leeftijdscategorieën? Zo ja, deelt u dan de mening dat er in de criminaliteitsbestrijding extra aandacht voor ouderen moet komen? Zo nee, waarom niet?

Nee. De kans om slachtoffer te worden van een misdrijf is in het algemeen voor senioren lager dan voor anderen. Dit laat onverlet dat speciaal op preventie gerichte inspanningen in het bijzonder worden gericht op kwetsbare groepen, zoals ouderen. De kwetsbaarheid van ouderen zit niet zozeer in de kans op slachtofferschap, maar in de impact indien zij slachtoffer worden.
Daarom heb ik binnen de brede aanpak van overvallen specifieke maatregelen getroffen om woningovervallen op senioren terug te dringen. Specifiek voor senioren organiseer ik samen met ouderenbonden en het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) door het hele land bijeenkomsten voor senioren, waar voorlichting over preventie van woningovervallen, woninginbraken en babbeltrucs wordt gegeven.

Vraag 5

Deelt u de mening dat woningcorporaties in (ook bestaande) ouderenwoningen voorzieningen moeten aanbrengen, waardoor de bewoner zonder de deur te hoeven open te maken, kan controleren wie er bij hem aanbelt (intercoms, camera's of «spionnetjes»)? Zo ja, gaat u hier de woningbouwcorporaties op aanspreken? Zo nee, waarom niet?

Criminaliteit tegen ouderen kan slechts worden teruggedrongen als alle betrokken partijen zich daarvoor inzetten. Ook van huiseigenaren, verhuurders en bewoners zelf verwacht ik daarin een bijdrage. Voor gemeenten en woningbouwcorporaties heb ik daarom een Toolkit Voorlichting Veilig Wonen laten ontwikkelen. Veel gemeenten en particuliere organisaties hebben deze inmiddels bij het CCV opgevraagd. Ik zal een en ander bij de woningbouwcorporaties onder de aandacht blijven brengen.

Vraag 6

Deelt u de mening dat om de aangiftebereidheid te bevorderen de politie bij personen, die vanwege een hoge leeftijd moeilijker in staat zijn naar een politiebureau te komen, die aangifte aan huis komt opnemen? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

Ja. De beperkte mobiliteit van ouderen mag geen belemmering zijn voor het doen van aangifte. Daarom is het al langere tijd de praktijk in Nederland dat de politie in deze gevallen op locatie (bij de burger thuis) aangifte komt opnemen.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het voorhanden hebben van een alarmbel in de woning kan helpen om het aantal oudere slachtoffers terug te brengen? Zo ja, hoe gaat u dit bevorderen? Zo nee, waarom niet?

Of het voorhanden hebben van een alarmbel in de woning het aantal slachtoffers daadwerkelijk terug kan brengen, is moeilijk in te schatten. Een dergelijk alarm kan wel de heterdaadkracht van de politie vergroten waardoor de kans toeneemt dat de dader(s) gepakt worden. Er is een breed aanbod aan persoonlijke alarmsystemen. Voor 2013 staat een actie op het programma om het installeren en gebruiken van persoonlijk alarmsysteem door senioren te bevorderen.

Vraag 8

Deelt u de mening dat de opsporing van daders van misdrijven gericht tegen extra kwetsbare groepen, zoals ouderen, prioriteit verdient? Zo ja, waar blijkt die prioriteit nu concreet ui? Zo nee, waarom niet?

In de opsporing moeten alle criminelen die ernstige misdrijven plegen met prioriteit worden aangepakt. Het OM houdt in haar strafeis of bij het opleggen van een strafbeschikking rekening met de bijzondere omstandigheden van het slachtoffer. Dit zal ook het geval zijn als er sprake is van een ouder, kwetsbaarder slachtoffer. Op grond van de Richtlijn voor strafvordering overvallen op woningen en bedrijven geldt voor kwetsbare slachtoffers een verzwaringsgrond op basis van maatwerk. Ook rechters houden bij de straftoemeting rekening met de kwetsbaarheid van het slachtoffer. In verschillende landelijke oriëntatiepunten voor straftoemeting voor gewelds- en zedendelicten is de kwetsbaarheid van het slachtoffer als strafbeïnvloedende factor expliciet benoemd. Hoewel geen wettelijke strafverhogingsgrond, zal de rechter met die factor rekening houden en de strafverzwarende omstandigheid in voorkomende gevallen ook in de motivering van de oplegging van straf tot uitdrukking brengen.

Vraag 9

In hoeverre kan er in de strafeis dan wel strafmaat rekening mee worden gehouden dat de slachtoffers vanwege hun hogere leeftijd extra kwetsbaar zijn voor misdadigers? Wordt er in de praktijk van de rechtspraak rekening gehouden met deze kwetsbaarheid? Zo ja, waar blijk dat concreet uit? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Kent u de berichten «Inwoner Helmond slachtoffer anti-homogeweld»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de in bericht genoemde homoseksuele man al zeven weken lang niet terug durft naar zijn huis? Zo ja, deelt u de mening dat een ongestoord en veilig woongenot het recht van iedere Nederlander is? Zo nee, wat is er dan niet waar aan het in het bericht gestelde?

De politie heeft kennis genomen van het feit dat betrokkene heeft aangegeven niet meer in zijn woning doch elders te verblijven. Ik deel de mening dat een ongestoord en veilig woongenot het recht van iedere Nederlander is.

Vraag 3

Zijn over deze zaak bij de politie meldingen dan wel aangiften gedaan? Zo ja, wat is er met daar concreet mee gebeurd?

Door zowel betrokkene als omwonenden is aangifte gedaan. De politie is naar aanleiding van deze aangiften een onderzoek gestart en heeft dit naar het openbaar ministerie (OM) te Den Bosch gezonden. Het OM heeft onlangs besloten om geen vervolging in te stellen naar aanleiding van deze aangiften. Voor een toelichting op deze besluiten verwijs ik naar mijn antwoord op vragen 4 en 5.

Vraag 4

Deelt u de mening dat dit nieuwe voorbeeld van anti-homogeweld eens te meer benadrukt dat u in het kader van de nationale politie ervoor moet zorgen dat er een optimaal en uniform landelijk beleid komt voor de aanpak van anti-homogeweld? Zo ja, hoe gaat u hiervoor zorgen? Zo nee, waarom niet?

Binnen de nationale politie zal er landelijk zicht zijn op (de aanpak van) anti-homogeweld. Daarbij kunnen lokale best practises landelijk worden uitgerold. De korpsleiding is aanspreekbaar op de resultaten en heeft ter ondersteuning op landelijk niveau expertise ( huidige LECD), informatie en stuurkracht voorhanden. De politie pakt, in overeenstemming met de prioriteiten die zijn gesteld door het gezag, veiligheidsproblemen zoals anti-homogeweld effectief en slagvaardig aan middels een probleemgerichte benadering en het werken vanuit (tijdelijke) interventieteams/netwerken.
Het OM heeft mij meegedeeld dat in deze zaak uit het strafrechtelijk onderzoek geen aanwijzingen blijken van discriminatie vanwege de homoseksuele geaardheid van betrokkene(n). Verder zijn er geen signalen bekend waaruit blijkt dat veiligheid en het welzijn van betrokkene(n) in het geding zouden zijn.

Vraag 5

Deelt u de mening of tenminste het gevoel van het slachtoffer dan er met zijn zaak niets gedaan is? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Nee, alle beschikbare mogelijkheden en middelen zijn ingezet om te komen tot een adequate oplossing van deze casus. In overleg met de diverse maatschappelijke partijen waaronder de gemeente Helmond en de woningbouwcoöperatie is getracht te komen tot een voor alle partijen bevredigende oplossing. Die oplossing was niet voorhanden. De politie is daarnaast naar aanleiding van deze aangiften een onderzoek gestart en heeft dit ter beoordeling naar het OM gezonden. De aangiften zijn om verschillende redenen geseponeerd. Voor sommige feiten was onvoldoende wettig en overtuigend bewijs aanwezig. Bij een van de feiten is sprake van medeschuld van de benadeelde, waarbij bovendien ander dan strafrechtelijk ingrijpen prevaleert. Dat deze onderzoeken niet hebben geleid tot vervolging, betekent niet dat er niets met de zaken is gedaan.

Vraag 6

Deelt u de mening van het genoemde raadslid uit Helmond dat de zaak door gemeente en politie van begin af aan niet serieus is aangepakt en is gebagatelliseerd door te spreken van een burenconflict? Zo ja, deelt u dan ook de mening dat dit wederom een teken is dat er binnen de nationale politie specifieke capaciteit dient te worden vrijgemaakt voor politiemensen die gespecialiseerd zijn in het voorkomen en opsporen van homogerelateerde delicten en die kunnen zorgen voor een hogere aangiftebereidheid bij dergelijke delicten («Roze in blauw»)? Zo nee, waarom niet?

Ik verwijs u hier naar de antwoorden op vraag 4 en vraag 5 van deze Kamervragen.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Slachtoffer op sokken naar huis»?1

Ja.

Vraag 2

Zijn de Marokkaanse straatterroristen die deze laffe en gewelddadige mishandeling op hun naam hebben staan al opgepakt? Zo nee, wat is de stand van zaken?

Het opsporingsonderzoek naar de precieze feiten en omstandigheden in deze zaak is nog gaande.

Vraag 3

In hoeverre deelt u de mening dat de enige oplossingen voor dit soort walgelijke mishandelingen alleen nog gezocht moeten worden in keiharde straffen, permanente inzet van hondenbrigades, straatverboden, wijkuitzettingen en, daar waar mogelijk, denaturalisatie en uitzetting uit Nederland?

Zoals eerder al aan uw Kamer is gemeld (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 3409) zet het kabinet stevig in op het terugdringen van grensoverschrijdend gedrag van risicojongeren, zowel individueel als in groepsverband. Jongeren die overlast veroorzaken moeten worden aangepakt. In deze aanpak wordt geen onderscheid naar etniciteit gemaakt. Wanneer sprake is van het begaan van strafbare feiten, zoals mishandeling, dan is het aan de rechter om te beoordelen welke straf passend is, gelet op het delict, de persoon van de dader(s) en het aangedane leed. De intrekking van de Nederlandse nationaliteit wegens een veroordeling voor commune misdrijven is niet mogelijk.

Vraag 4

Is het waar dat de politie het slachtoffer letterlijk heeft laten staan? Zo ja, welke maatregelen bent u voornemens te treffen om deze schandalige situatie te sanctioneren?

Nee, dat bericht is niet waar.

Vraag 5

Wanneer wordt deze plaag van Marokkaans straattuig nu eindelijk eens bestreden op de hierboven voorgestelde wijze (zie vraag 3)?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Agent en stadswacht samen op straat»?1

Ja.

Vraag 2

Herinnert u zich uw antwoorden op eerdere vragen, waarin u stelde dat gemeentelijke buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) naast en samen werken met de politie, niet in plaats van de politie en dat boa’s geen vervanging of concurrent van de politie zijn?2 Hoe rijmt u deze uitspraken met de uit het bericht voortvloeiende constatering dat boa’s steeds meer taken van de politie overnemen en in het politiebureau gehuisvest worden? Vindt u dit een wenselijke ontwikkeling en waarom?

Gemeenten hebben een eigen verantwoordelijkheid voor het waarborgen van de lokale veiligheid, leefbaarheid en naleving van regels en kunnen voor de handhaving boa’s inzetten. Voor een optimale inzet van boa’s is het belangrijk dat goed wordt samengewerkt met de politie en dat de politie hierop de operationele regie voert. Een goede samenwerking kan gediend zijn met bijvoorbeeld gezamenlijke huisvesting. Dergelijke initiatieven, zoals in Haaglanden, die samenwerking optimaliseren, ondersteun ik van harte.

Vraag 3

Welke stappen onderneemt u om de samenwerking, in het bijzonder de informatie-uitwisseling, tussen politie en boa’s te optimaliseren?

Thans inventariseer ik welke concrete knelpunten zich voordoen. Op grond van deze inventarisatie bepaal ik begin 2013 samen met betrokken partijen welke acties nodig zijn om tot een verbetering van de informatieuitwisseling te komen.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u de ontwikkeling dat gemeenten een geheel eigen veiligheidsinfrastructuur optuigen, waardoor er van integraal veiligheidsbeleid geen sprake is?

Ik ben niet van mening dat er zich een veiligheidsinfrastructuur bij gemeenten ontwikkelt, waardoor er geen sprake is van integraal veiligheidsbeleid. Boa's staan onder strategische regie van de gemeente en operationale regie van de politie en de inzet van boa’s en politie is onderwerp van bespreking in de driehoeken. Het integraal veiligheidsbeleid krijgt vorm door afstemming en samenwerking met alle partners binnen het veiligheidsdomein.

Vraag 5

Vindt u het wenselijk dat boa’s aangestuurd worden door de politie? Hoe voorkomt u dat dit leidt tot taakvervaging?

De aansturing van boa's ligt in handen van de gemeente waarbij de uiteindelijke inzet van zowel politie als boa's in de driehoek nader geprioriteerd wordt. Daarnaast is goede samenwerking en informatiedeling tussen de politie en de boa's noodzakelijk voor een effectieve inzet op de door de driehoek bepaalde doelen. Om deze samenwerking handen en voeten te geven heeft de politie de operationele regie.

Vraag 6

Hoe beoordeelt u het dat zelfs voor de politie niet duidelijk is wat de bevoegdheden van boa’s zijn? Welke stappen onderneemt u om binnen de politieorganisatie ook de rol en bevoegdheden van boa’s helder te maken?

De politie is in zijn algemeenheid bekend met de bevoegdheden van de boa’s. De korpschef is wettelijk belast met (dagelijks) toezicht op de boa’s. Op leidinggevend niveau is hier binnen de politie dan ook voldoende aandacht voor. Dit laat overigens onverlet dat er aan de voorkant goede (bestuurlijke) afspraken dienen te zijn neergelegd in een integraal veiligheidsplan en dat dit concreet uitgewerkt dient te zijn in handhavingsarrangementen en uitvoeringsplannen.

Vraag 7

Wanneer in het najaar zal het overleg met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), politie, Openbaar Ministerie, de brancheorganisatie BOPV en de beroepsorganisatie voor boa’s (Beboa) over het verhelderen van het onderscheid tussen politie en boa’s plaatsvinden?

Op dit moment ontwikkelt de VNG een visie over de boa in de openbare ruimte. Een van de thema's binnen deze visie is de professionalisering van de boa's met de daarbij behorende vraag of deze gepaard moet gaan met één landelijk uniform of niet – als zijnde een van de middelen om het onderscheid tussen politie en boa’s te verhelderen. De verwachting is dat deze visie voor het einde van het jaar binnen de VNG zal zijn vastgesteld. Indien inderdaad wordt gekozen voor het toewerken naar meer uniforme kledingeisen zullen de verschillende partners die hier mee te maken hebben bij de verdere uitwerking worden betrokken.

Vraag 1

Kent u het bericht «Winkelier draait op voor letsel personeel bij overval»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat in voorkomende gevallen werkgevers die te maken hebben gekregen met overvallen of andere vormen van criminaliteit waarbij hun werknemer letselschade heeft opgelopen, financieel aansprakelijk kunnen worden gesteld voor die schade? Zo ja, hoe vaak gebeurt dat naar uw schatting? Zo nee, waarom niet?

Het is inderdaad mogelijk dat de werkgever aansprakelijk wordt gesteld door de werknemer voor (letsel)schade. Daarbij moet onderscheid worden gemaakt in de grondslag voor de aansprakelijkheidsstelling. De grond voor de aansprakelijkheid van de werkgever kan gelegen zijn in het feit dat deze zich niet als een «goed werkgever» heeft gedragen en zijn zorgplicht jegens de werknemer niet is nagekomen. Uit het genoemde krantenartikel blijkt dat de werkgever wordt verweten dat deze zijn werkneemster alleen in de zaak liet staan, geen camerabeveiliging had en ondanks meerdere verzoeken van de werkneemster geen overvaltraining voor haar heeft laten verzorgen.
Cijfers over hoeveel aansprakelijkheidsstellingen er plaatsvinden door werknemers van werkgevers waarbij vanwege een overval of andere vorm van criminaliteit de werknemer letselschade heeft opgelopen, zijn mij niet bekend.

Vraag 3

Deelt u de mening dat in eerste instantie deze schade verhaald zou moeten worden op de dader? Zo nee, waarom niet?

In zijn algemeenheid vind ik dat de materiële en immateriële schade die wordt aangericht, verhaald moet worden op de dader. Omstandigheden kunnen zich echter voordoen waarbij dit niet lukt, bijvoorbeeld als de dader niet gevonden is.
Ook kan de werkgever vanwege zijn eigen tekortschieten de aansprakelijkheid erkennen of door de rechter worden veroordeeld tot het betalen van schadevergoeding aan de werknemer.

Vraag 4

Kan de werkgever of diens verzekeringsmaatschappij in het geval de dader niet zelf de schade vergoedt via de door u instelde regeling een voorschot op de schade krijgen waarbij de Staat de claim op de dader overneemt? Zo nee, waarom niet?

Indien de veroordeelde die een schadevergoedingsmaatregel opgelegd heeft gekregen niet of niet volledig binnen acht maanden aan zijn verplichting heeft voldaan, keert de staat bij delicten die onder de regeling vallen, het resterende bedrag uit aan het slachtoffer dat geen rechtspersoon is (artikel 36f, zesde lid, van het Wetboek van Strafrecht). Dit betekent dat de voorschotregeling van toepassing is in zaken waarin een schadevergoedingsmaatregel ten behoeve van de betaling aan het slachtoffer zelf is opgelegd. Een schadevergoedingsmaatregel kan alleen worden opgelegd ten behoeve van het slachtoffer – degene die als rechtstreeks gevolg van een strafbaar feit schade heeft ondervonden (artikel 51 a, eerste lid, Wetboek van Strafvordering) of diens nabestaanden. Een werkgever of een verzekeringsmaatschappij zijn geen slachtoffer van het strafbaar feit in de zin van de wet. Hun schade is indirecte schade. Om die reden zijn zij uitgesloten van de voorschotregeling.

Vraag 1

Kent u het bericht: «15 000 veroordeelden lopen nog vrij rond»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt dit bericht? Kunt u aangeven waarom het niet lukt om loslopende criminelen hun straf uit te laten zitten?

Het betreft hier personen die zijn veroordeeld tot een vrijheidsstraf, maar deze straf nog moeten ondergaan2. Deze personen ondergaan hun straf doordat zij gearresteerd worden, doordat zij zich zelf melden bij de gevangenis, de zogenaamde zelfmelders, of doordat zij momenteel gedetineerd zijn en aansluitend nog een openstaande straf moeten uitzitten.
Een deel van deze personen maakt zich bewust onvindbaar voor politie en justitie. Dit wil echter niet zeggen dat zij hun straf ontlopen. Deze personen staan geregistreerd in het Opsporingsregister (OPS) en afhankelijk van de hoogte van hun straf internationaal gesignaleerd (bij vrijheidsstraffen van meer dan 120 dagen). Daarnaast richt het Team Executie Strafvonnissen (TES) zich actief op het opsporen van personen met een opgelegde vrijheidsstraf van 300 dagen en meer.
Om personen alsnog op te sporen, is het mogelijk hen bepaalde sociale zekerheidsrechten te ontzeggen. Tevens kan het paspoort worden onthouden of vervallen verklaard worden3.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het een kerntaak is van de overheid om de veiligheid van de samenleving te waarborgen?

Ja.

Vraag 4

Deelt u de mening dat 15 000 loslopende criminelen een enorm gevaar zijn voor de samenleving?

Ik acht het van groot belang dat elke straf die door de rechter wordt opgelegd ook daadwerkelijk ten uitvoer wordt gelegd. Op deze wijze wordt tegemoet gekomen aan de belangen van slachtoffers, nabestaanden en de samenleving. Daarom wordt actief ingezet op het alsnog opsporen van personen die hun straf nog moeten ondergaan.

Vraag 5

Deelt u de mening dat veroordeelde criminelen niet in vrijheid hun straf mogen zouden mogen afwachten, gezien het gevaar dat zij voor de samenleving vormen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u hieraan doen?

Nee, ik ben van mening dat dit niet voor iedere veroordeelde moet gelden. Dit zou namelijk betekenen dat iedereen in afwachting van zijn straf in voorlopige hechtenis dient te worden gehouden.
Het wetsvoorstel tot Wijziging van het Wetboek van Strafvordering in verband met de uitbreiding van de gronden voor voorlopige hechtenis zal er toe leiden dat meer verdachten van geweldsmisdrijven in de publieke ruimte of van geweld tegen personen met een publieke taak in afwachting van hun berechting via snelrecht in voorlopige hechtenis worden gehouden4.

Vraag 6

Hebt u ook kennisgenomen van het feit dat het Openbaar Ministerie maatregelen wil nemen om te voorkomen dat verdachten bijvoorbeeld naar het buitenland kunnen vluchten? Waarom is dit nog niet bij wet geregeld?

Ja. In artikel 18 van de Paspoortwet is opgenomen dat op bepaalde gronden weigering of vervallenverklaring van het paspoort kan geschieden op verzoek van het Openbaar Ministerie. Het gaat hier om personen waarvan het vermoeden bestaat dat deze zich door verblijf in het buitenland aan vervolging dan wel tenuitvoerlegging van een straf zullen onttrekken. Het Openbaar Ministerie zal dit wetsartikel nog scherper gaan toepassen. Daarnaast wordt op dit moment met verschillende partijen bezien of de toepassingsmogelijkheden van de huidige Paspoortwet uitgebreid kunnen worden.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het niet uit te leggen is aan de slachtoffers als crimineel tuig gewoon vrij rond kan lopen en opnieuw kan toeslaan?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 8

Bent u bereid alles op alles te zetten om dit enorme probleem aan te pakken en criminelen achter slot en grendel te zetten, ook als hiervoor extra gevangenissen nodig zijn? Zo ja, per wanneer? Zo nee, waarom niet?

De geschetste problematiek heeft mijn onverminderde aandacht. Mijn inzet is gericht op een versterking en uitbouw van de bestaande maatregelen, zoals de inzet van de zogenaamde «Pakze-teams» bij de korpsen, de maatregelen ten aanzien van het onthouden van bepaalde sociale zekerheidsrechten en de betere toepassing van de mogelijkheden die de Paspoortwet biedt.
Daarnaast worden maatregelen genomen om de opsporing door de politie ten behoeve van de executie te bevorderen, structureel grip op en inzicht in het opsporingsregister te krijgen en het statische deel van het opsporingsregister (langer dan 3 jaar in OPS) op te schonen.
Tot slot worden er extra maatregelen genomen. Het administratieve proces, zoals het betekenen van vonnissen5 wordt verbeterd, zodat een groter aantal zaken onherroepelijk wordt en sneller met de tenuitvoerlegging van een straf kan worden gestart. Daarnaast wordt een Administratie- en Informatiecentrum in de Executieketen ingericht bij het CJIB, zodat op persoonsniveau meer zicht is op het aantal openstaande straffen. Ik ben ervan overtuigd dat de combinatie van al deze maatregelen effect zal sorteren.

Vraag 1

Herinnert u zich uw beleidsreactie op het rapport «Ter Plaatse» van de Inspectie Veiligheid en Justitie1, waarin u aangeeft op korte termijn in overleg te treden met de veiligheidsregio’s die een dekkingspercentage hebben van onder de 50%?

Ja.

Vraag 2

Heeft u in dat verband al overleg gehad met veiligheidsregio Limburg-Noord, die met 46% hiervoor in aanmerking komt? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat is hiervan de uitkomst? Welke maatregelen gaat de veiligheidsregio Limburg-Noord nemen om de situatie te verbeteren?

De besturen van de veiligheidsregio’s zijn verantwoordelijk voor onder andere het voorbereiden op de bestrijding van branden en het organiseren van de rampenbestrijding en de crisisbeheersing. In dit kader stelt het bestuur van de veiligheidsregio één maal in de vier jaar een beleidsplan vast, waar het dekkingsplan een onderdeel van is.
In het Besluit veiligheidsregio’s zijn opkomsttijden vastgesteld voor verschillende typen gebouwen, die gelden als normtijden voor de brandweer. Artikel 3.2.1, lid 1 van het Besluit veiligheidsregio’s biedt het bestuur van veiligheidsregio de mogelijkheid voor bepaalde locaties opkomsttijden vast te stellen die afwijken van de tijdnormen van het Besluit veiligheidsregio’s, mits het bestuur de keuze van de locatie en de mate van afwijking motiveert.
Uit het rapport over de opkomsttijden en dekkingsplannen van de brandweer «Ter Plaatse!», dat ik bij brief van 21 juni 2012 heb aangeboden aan de Tweede Kamer (TK, vergaderjaar 2011–2012, 29 517, nr. 60) blijkt dat de Veiligheidsregio Limburg-Noord in het dekkingsplan heeft opgenomen dat wordt afgeweken van de tijdnormen uit het Besluit veiligheidsregio’s. De bestuurlijke afweging voor dit besluit en aanvullende maatregelen staan in het dekkingsplan verwoord.
De Inspectie VenJ vermeldt tevens in genoemd rapport dat de brandweer van de veiligheidsregio Limburg-Noord bij 46% van de incidenten voldoet aan de normtijden die in het Besluit veiligheidsregio’s worden gesteld. Omdat de veiligheidsregio Limburg-Noord één van de zes veiligheidsregio’s is die bij minder dan 50% van de incidenten aan de normtijden van het besluit veiligheidsregio’s voldoet, heeft op mijn verzoek de voorzitter van de veiligheidsregio Limburg-Noord mij bij brief van 5 oktober geïnformeerd over de maatregelen die de regio treft om de opkomsttijden te verbeteren. Volgens de regio worden de effecten hiervan zichtbaar in de actualisatie van het dekkingsplan. Kortheidshalve verwijs ik naar de inhoud van deze brief, die de veiligheidsregio op de volgende website heeft gepubliceerd: http://www.brandweerln.nl/PUBLICATIES/OVERHEID/Pages/default.aspx.
Verder heb ik de voorzitters van de veiligheidsregio’s verzocht om mij vóór het einde van het jaar te informeren over de actualisatie van het regionale dekkingsplan. Ik heb de Inspectie VenJ gevraagd om begin 2013 opnieuw onderzoek te doen naar de opkomsttijden en dekkingsplannen om te meten of er verbetering plaatsvindt. Indien de bevindingen van de Inspectie VenJ daartoe aanleiding geven, zal ik de betreffende voorzitter van de veiligheidsregio aanspreken.
In mijn brief aan de Tweede Kamer van 21 juni 2012 heb ik overigens toegezegd dat ik, naar aanleiding van advies van de Inspectie VenJ, met het Veiligheidsberaad en andere relevante partijen een werkwijze zal ontwikkelen voor de registratie en definiëring van de «afwijkingen per locatie», teneinde de administratieve last terug te dringen en de uitvoerbaarheid van de Wet te vergroten, zonder dat afbreuk wordt gedaan aan de landelijke wettelijke kaders.

Vraag 3

Ligt er inmiddels een dekkingsplan dat voldoet aan alle eisen uit het Besluit veiligheidsregio’s? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Voldoen de normen voor de opkomst, zoals de veiligheidsregio deze heeft opgesteld, aan de wettelijke normtijden zoals deze zijn vastgelegd in artikel 3.2.1. van het Besluit veiligheidsregio’s?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Is in het dekkingsplan opgenomen of wordt afgeweken van de normtijden, wat de precieze locatie en mate van afwijking is, wat de bestuurlijke afweging daarbij is en welke compenserende maatregelen zijn genomen om de veiligheid toch te kunnen garanderen, zoals dit wordt voorgeschreven in het Besluit veiligheidsregio’s? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Herinnert u uw brief van 23 november 2011, waarin u nader ingaat op de situatie in Limburg-Noord en de afwijkingsbevoegdheid uit het Besluit veiligheidsregio’s, welke het niet mogelijk maken dat de opkomsttijden generiek en voor (hele gebieden in) de veiligheidsregio naar boven worden bijgesteld?2

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 7

Is hiervan sprake in Limburg-Noord? Zo ja, welke actie gaat u ondernemen, zoals toegezegd in uw brief van 23 november 2011?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 8

Is het waar dat men in Limburg-Noord nog steeds voornemens is om een aantal brandweerposten te sluiten? Om hoeveel posten gaat het? Klopt het dat post Swalmen een van de bedreigde posten is? Per wanneer is de gemeente Roermond voornemens deze te sluiten?

Op dit moment is de besluitvorming over het al dan niet sluiten van de brandweerpost Swalmen de verantwoordelijkheid van de gemeente Roermond. Na de regionalisering van de brandweer van de gemeente Roermond (voorzien per 1 januari 2013) ligt de verantwoordelijkheid voor dergelijke besluitvorming bij het bestuur van de veiligheidsregio Limburg-Noord. De veiligheidsregio Limburg-Noord heeft mij desgevraagd geïnformeerd dat de gemeenteraad van Roermond heeft besloten om post Swalmen per 1 januari 2013 te sluiten en dat de gemeente Peel en Maas heeft besloten om post Maasbree te sluiten. Uitvoering van dit laatste besluit is op verzoek van de gemeenteraad van Peel en Maas opgeschort.

Vraag 9

Hoe verhouden deze sluitingen zich tot de uitkomsten van het onderzoek van de Inspectie Veiligheid en Justitie in het rapport «Ter Plaatse» en de prestaties van Limburg-Noord hierin?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 10

Deelt u de mening dat van eventuele sluiting pas sprake kan zijn op het moment dat de veiligheidsregio haar zaken op orde heeft voor wat betreft de dekkingsplannen en het halen van de vastgestelde opkomsttijden, en dat de veiligheidsregio gemotiveerd kan onderbouwen dat sluiting van posten geen afbreuk doet aan de gewenste kwaliteit, vastgestelde dekkingsplannen en opkomsttijden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 11

Acht u, uw antwoorden op bovenstaande vragen in ogenschouw nemend, sluiting van posten door de veiligheidsregio Limburg-Noord verantwoord? Zo ja, waarom? Zo nee, bent u bereid snel in overleg te treden met de veiligheidsregio om deze voorgenomen sluitingen voorlopig niet door te laten zetten? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Bent u ermee bekend dat de veiligheidsregio Limburg-Noord heeft besloten de brandweerpost Swalmen te sluiten?

Ja, met de toevoeging dat dit een besluit is van de gemeente Roermond.

Vraag 2

Klopt het dat de brandweer in deze veiligheidsregio maar in 46% van de gevallen de wettelijke opkomsttijden haalt en daarmee één van de slechtst presterende Veiligheidsregio's van Nederland is?

De besturen van de veiligheidsregio’s zijn verantwoordelijk voor onder andere het voorbereiden op de bestrijding van branden en het organiseren van de rampenbestrijding en de crisisbeheersing. In dit kader stelt het bestuur van de veiligheidsregio één maal in de vier jaar een beleidsplan vast, waar het dekkingsplan een onderdeel van is.
In geval er nog sprake is van een gemeentelijke brandweer, is besluitvorming over het al dan niet sluiten van kazernes een gemeentelijke verantwoordelijkheid. In geval van een geregionaliseerde brandweer ligt de verantwoordelijkheid bij het bestuur van de veiligheidsregio en kunnen de gemeenteraden van de gemeenten in de betreffende veiligheidsregio hun burgemeester vragen zich te verantwoorden. Op deze wijze is de democratische controle op de besluitvorming geborgd. Overigens zullen door de Wijzigingswet Wet veiligheidsregio’s van 27 september 2012 de gemeentelijke brandweren uiterlijk 1 januari 2014 zijn geregionaliseerd en is de volledige regionalisering van de brandweer een feit.
Op dit moment is besluitvorming over het al dan niet sluiten van de brandweerpost Swalmen de verantwoordelijkheid van de gemeente Roermond. Na de regionalisering van de brandweer van Roermond (voorzien per 1 januari 2013) ligt de verantwoordelijkheid voor dergelijke besluitvorming bij het bestuur van de veiligheidsregio Limburg-Noord.
De Inspectie VenJ concludeert in het rapport over de opkomsttijden en dekkingsplannen van de brandweer «Ter Plaatse!», dat ik bij brief van 21 juni 2012 heb aangeboden aan de Tweede Kamer (TK, vergaderjaar 2011–2012, 29 517,nr.60) dat de brandweer van de veiligheidsregio Limburg-Noord bij 46% van de incidenten aan de normtijden voldoet die in het Besluit veiligheidsregio’s worden gesteld. Omdat de veiligheidsregio Limburg-Noord één van de zes veiligheidsregio’s is die bij minder dan 50% van de incidenten aan de normtijden van het besluit veiligheidsregio’s voldoet, heeft de voorzitter van de veiligheidsregio Limburg-Noord mij bij brief van 5 oktober geïnformeerd over de maatregelen die de regio treft om de opkomsttijden te verbeteren. Volgens de regio worden de effecten hiervan zichtbaar in de actualisatie van het dekkingsplan. Kortheidshalve verwijs ik naar de inhoud van deze brief, die de veiligheidsregio op de volgende website heeft gepubliceerd: http://www.brandweerln.nl/PUBLICATIES/OVERHEID/Pages/default.aspx.
Verder heb ik de voorzitters van de veiligheidsregio’s verzocht om mij vóór het einde van het jaar te informeren over de actualisatie van het regionale dekkingsplan. Ik heb de Inspectie VenJ gevraagd om begin 2013 opnieuw onderzoek te doen naar de opkomsttijden en dekkingsplannen om te meten of er verbetering plaatsvindt. Indien de bevindingen van de Inspectie VenJ daartoe aanleiding geven, zal ik de betreffende voorzitter van de veiligheidsregio aanspreken.

Vraag 3

Bent u bekend met het feit dat op zaterdag 11 augustus 2012 bij een grote brand in Roermond de opkomsttijd van de eerste tankautospuiten van Roermond 15 en 23 minuten na de alarmering was, terwijl vanuit Swalmen ondanks de dubbele afstand de eerste tankautospuit er na 11 minuten was?

Ja. Desgevraagd heeft de veiligheidsregio Limburg-Noord mij bericht dat deze langere opkomsttijd is veroorzaakt doordat de meldkamer de juiste brandlocatie pas enige tijd na de eerste meldingen heeft kunnen vaststellen, terwijl de eerste tankautospuit vanuit Roermond op basis van de eerste meldingen op weg was naar een andere locatie.

Vraag 4

Deelt u de mening dat, op grond van de door de Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers beschreven voorbeelden en eerdere dekkingsplannen, de post Swalmen wel substantiële strategische en of tactische meerwaarde heeft voor de repressieve dekking en dat de brandweerbasiszorg in Roermond te kwetsbaar is?1

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Klopt het dat deze Veiligheidsregio normen voor de opkomsttijd hanteert die afwijken van de in artikel 3.2.1., eerste lid, van het Besluit veiligheidsregio's opgenomen normtijden van de brandweer en dat er geen compenserende preventieve maatregelen zijn getroffen om het veiligheidsniveau weer op peil te brengen? Zo ja, deelt u de mening dat er daarmee voor deze Veiligheidsregio geen gekwalificeerd dekkingsplan is op grond waarvan dit besluit mag worden genomen en dat er eerst zo'n plan moet zijn voordat een besluit over sluiting kan worden genomen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Heeft u het bestuur van de Veiligheidsregio Limburg-Noord hierop aangesproken?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 7

Op welke wijze zullen in de veiligheidsregio Limburg-Noord de opkomsttijden worden verbeterd?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u de uitzending «Zeker 15 000 veroordeelden lopen vrij rond»?1

Ja,

Vraag 2

Herinnert u zich de antwoorden op eerdere vragen over veroordeelde criminelen die nog niet in de gevangenis zitten?2 Herinnert u zich ook de eerdere vragen over het feit dat er alleen al in de regio Amsterdam Amstelland 1700 veroordeelden vrij zouden rondlopen?3

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Bevat de uitzending feitelijke informatie die afwijkt van die u al op 29 maart 2012. in uw antwoorden hebt gegeven? Zo ja, welke informatie betreft dit?

Op dit moment zijn er ongeveer 15 000 personen4 die zijn veroordeeld tot een vrijheidsstraf en deze straf nog moeten ondergaan5. Deze personen ondergaan hun straf doordat zij gearresteerd worden, doordat zij zich zelf melden bij de gevangenis, de zogenaamde zelfmelders, of doordat zij momenteel gedetineerd zijn en aansluitend nog een openstaande straf moeten uitzitten.
Een deel van deze personen maakt zich bewust onvindbaar voor politie en justitie. Dit wil echter niet zeggen dat zij hun straf ontlopen. Deze personen staan geregistreerd in het Opsporingsregister (OPS) en afhankelijk van de hoogte van hun straf internationaal gesignaleerd (vrijheidsstraf meer dan 120 dagen). Daarnaast richt het Team Executie Strafvonnissen (TES) zich actief op het opsporen van personen met een opgelegde vrijheidsstraf van 300 dagen en meer. Om personen alsnog op te sporen, is het mogelijk hen bepaalde sociale zekerheidsrechten te ontzeggen. Tevens kan het paspoort worden onthouden of vervallen verklaard worden6.
De cijfers die in de nieuwsuitzending van RTL zijn genoemd, verschillen met mijn eerdere antwoord7 op uw vragen, omdat het in beide gevallen gaat om een momentopname8. Daarnaast gaat de uitzending in op het aantal personen met een vrijheidsstraf en heb ik in mijn antwoord het aantal lopende zaken (een persoon kan meerdere zaken op zijn naam hebben staan) ten aanzien van vrijheidsstraffen aangegeven9.
Uit recente gegevens blijkt dat op peildatum 1 september 2012 in totaal 55 937 zaken10 in het opsporingsregister stonden, daarvan is in 13 447 zaken een vrijheidsstraf opgelegd. In dit jaar zijn tot nu toe11 1 093 vrijheidsstraffen verjaard.

Vraag 4

Hoeveel veroordeelde criminelen lopen er op dit moment vrij rond? Kunt u garanderen dat zij geen gevaar voor de samenleving opleveren? Zo ja, hoe dan? Zo nee, wat vindt u daar nu zelf van?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Zijn de cijfers, die u in uw antwoorden van 29 maart 2012 gaf, veranderd? Zo ja, kunt u de tabellen met cijfers ten aanzien van het aantal criminelen dat vrij rondloopt actualiseren evenals de cijfers over het aantal criminelen dat vanwege verjaring nooit meer een straf zal ondergaan?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Kunt u inmiddels wel aangeven hoeveel van de vrij rondlopende criminelen tijdens hun vrijheid opnieuw strafbare feiten hebben gepleegd?

Nee, zoals ik eerder in mijn antwoord op uw vragen over veroordeelde criminelen die nog niet in de gevangenis zitten heb aangegeven12, biedt de Recidivemonitor van het WODC geen inzicht in het aantal veroordeelden dat in afwachting van hun gevangenisstraf opnieuw recidiveert.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het feit dat u niet in staat blijkt te zijn veroordeelde criminelen hun straf te laten ondergaan, een teken is dat op dit punt de rechtstaat faalt? Zo nee, waarom niet?

Ik acht het van groot belang dat de door de rechter opgelegde straffen ook daadwerkelijk ten uitvoer worden gelegd. Door een eenmaal opgelegde straf ook snel en zeker uit te voeren, neemt de geloofwaardigheid van het strafrechtsysteem toe. Zowel in de ogen van de maatschappij en de slachtoffers, als in de ogen van de daders. Zoals in antwoord op vragen 11 en 12 uiteen wordt gezet, werk ik hard aan het sneller en zekerder ten uitvoerleggen van straffen.

Vraag 8

Deelt u de mening dat zwaardere maximumstraffen weinig nut hebben als die niet worden uitgevoerd? Zo nee, waarom niet?

Mijn uitgangspunt is dat een veroordeelde elke straf die hem wordt opgelegd moet ondergaan, onafhankelijk van het wel of niet invoeren van minimumstraffen of het verhogen van de maximumstraffen.

Vraag 9

Deelt u de mening dat ook minimumstraffen van geen enkel nut zijn als die niet worden uitgevoerd? Zo ja, wat zegt dat over die straffen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 10

Deelt u de mening dat de doelen van vrijheidsstraffen, waaronder een preventief afschrikkende werking, bescherming van de maatschappij, het kunnen heropvoeden van gestraften en vergelding, worden ondermijnd als criminelen hun opgelegde straf niet hoeven te ondergaan? Zo nee, is dan een gebrek aan vertrouwen in het nut van straffen een reden om veroordeelde criminelen dan maar niet hun straf te laten ondergaan?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 11

Wat is de stand van zaken van programma Uitvoeringsketen Strafrechtelijke Beslissingen (USB) dat u in oktober 2011 aankondigde? Wat is er concreet bereikt anders dan het maken van plannen, afspraken dan wel beleid?

Om het aantal veroordeelden dat vrij rond loopt te beperken zijn concrete maatregelen genomen. Er zijn zogenaamde «Pakze-teams» bij de korpsen ingezet en er is vorig jaar gestart met het opschonen van het statische deel van het opsporingsregister (langer dan 3 jaar in OPS). Daarnaast zijn er maatregelen genomen gericht op de onthouding van bepaalde sociale zekerheidsrechten aan OPS-gesignaleerden en op een betere toepassing van de mogelijkheden die de Paspoortwet biedt.
Er worden ook extra maatregelen genomen. Het administratieve proces, zoals het betekenen van vonnissen13 wordt verbeterd, zodat een groter aantal zaken onherroepelijk wordt en sneller met de tenuitvoerlegging van een straf kan worden gestart. Daarnaast wordt een Administratie- en Informatiecentrum in de Executieketen ingericht bij het CJIB, zodat op persoonsniveau meer zicht is op het aantal openstaande straffen.
Het programma USB zet, zoals recentelijk in de brief over de Versterking van de prestaties in de strafrechtketen is aangekondigd14, in op een forse versterking van de praktijk van de tenuitvoerlegging om de prestaties te verbeteren. Door de betrokken organisaties is al veel werk verzet, zo zijn de noodzakelijke veranderingen binnen alle betrokken organisaties in gang gezet en is door het WODC een monitorinstrument ontwikkeld. De komende tijd wordt toegewerkt naar een nieuwe taak- en verantwoordelijkheidsverdeling van de betrokken partners in de uitvoeringsketen strafrechtelijke beslissingen. De te nemen maatregelen in de tenuitvoerlegging vergen enige tijd, maar leiden op langere termijn tot een structurele verbetering.

Vraag 12

Deelt u de mening dat het feit dat het al jarenlang bekend is dat er zelfs veroordeelde zware criminelen vrij rondlopen en het daarvan afgeleide feit dat u vanuit de politiek meerdere malen tot actie bent aangezet, op zijn minst een teken zijn dat u te weinig hebt gedaan om dit probleem substantieel te reduceren? Zo ja, welke consequentie trekt u daaruit ten aanzien van uw eigen functioneren? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 11.

Vraag 13

Kent u het bericht «Teeven verlengt verhuur gevangenis Tilburg aan België met een jaar»?4

Ja,

Vraag 14

Waarom sluit u Belgen op in Nederlandse gevangenissen terwijl er nog 15 000 veroordeelde Nederlandse criminelen vrij rond lopen?

Het WODC raamt het aantal benodigde celplaatsen op grond van meerjarige in-, door- en uitstroomgegevens van de gehele strafrechtsketen. Op basis hiervan wordt de totale behoefte aan capaciteit voor het gevangeniswezen bepaald. Op grond van de raming van het WODC is geconcludeerd dat Nederland het komende jaar over voldoende celcapaciteit beschikt, zodat de verhuur van de penitentiaire inrichting Tilburg aan België met een jaar kan worden verlengd.

Vraag 15

Deelt u de mening dat dit duidt of een verkeerde prioriteitstelling of in ieder geval op weinig begrip zal stuiten bij de Nederlandse bevolking? Zo ja, waarop zijn uw prioriteiten ten aanzien van het laten uitvoeren van vrijheidsstraffen precies gebaseerd? Zo nee, waarom niet?

In deze kabinetsperiode is juist prioriteit gegeven aan de tenuitvoerlegging van opgelegde straffen. Daarom is gestart met het programma Uitvoeringsketen Strafrechtelijke Beslissingen (USB). Dit programma richt zich op het in samenhang doorvoeren van verbeteringen in de uitvoeringsketen strafrechtelijke beslissingen, waaronder het bevorderen van het sneller ten uitvoerleggen van straffen en het voorkomen van uitval. Op deze wijze worden alle beschikbare middelen in samenhang ingezet om er voor te zorgen dat veroordeelden (alsnog) hun straf ondergaan.