Vraag 1

Bent u bekend met het artikel ««Onaantastbare» delinquenten in de buurt»?1 Bent u bekend met het in het artikel beschreven probleem dat jeugdige criminelen die groepsgewijs voor overlast zorgen en strafbare feiten plegen zoals treiteren, bedreigingen, geweld en intimidatie soms onaantastbaar lijken omdat slachtoffers uit angst voor wraak vaak geen aangifte durven te doen en/of verklaringen af durven te leggen, met als gevolg dat er uiteindelijk voor de rechter onvoldoende zicht bestaat om de delinquente status goed en volledig te kunnen beoordelen? Herkent u zich in dit beeld? Wat zijn naar uw mening mogelijke oplossingen voor deze onaanvaardbare situatie?

Het Openbaar Ministerie (OM) heeft mij laten weten dat het vervolgen van strafbare feiten gepleegd door leden van criminele jeugdgroeperingen inderdaad soms lastig is met het oog op de bewijslast. Het voornaamste probleem daarbij is overigens niet dat buurtbewoners geen aangifte durven te doen uit angst voor repercussies, maar het vaststellen wat de individuele bijdrage van een jeugdige uit een groep is geweest aan het strafbare feitencomplex. Dat neemt niet weg dat politie en justitie goed oog hebben voor angsten die leven bij buurtbewoners bij het afleggen van getuigenissen of het doen van aangifte. In Utrecht heeft dit bijvoorbeeld geleid tot het instellen van een overlasttelefoon en het houden van bewonersbijeenkomsten. Op deze manier is er in de wijk meer vertrouwen in het feit dat de problemen worden aangepakt en daarmee ook een hogere aangifte- en meldingsbereidheid.

Vraag 2

Deelt u de constatering dat de mogelijkheid om anoniem aangifte te doen niet altijd een oplossing is, niet alleen omdat het in de praktijk moeilijk schijnt te zijn het hele dossier schoon van persoonsgegevens te krijgen, maar ook omdat sommige personen niet te anonimiseren zijn, bijvoorbeeld omdat het slachtoffer een buurtbewoner is waarvan woonadres bekend is? Wat is uw mening hierover?

Het klopt dat het doen van anonieme aangifte binnen de context van buurt- of wijkproblematiek niet altijd een oplossing biedt, omdat het moeilijk kan zijn om de anonimiteit te waarborgen. Om die reden heeft het doen van anonieme aangifte in dergelijke gevallen dan ook niet de voorkeur. Om buurtbewoners die twijfelen over het afleggen van een getuigenis of het doen van aangifte te bewegen dit toch te doen is van groot belang dat zij zich door de aanpak van zowel de gemeente als politie en justitie gesterkt zien in het belang om mee te werken aan de veiligheid van de eigen buurt. Ik verwijs ook naar mijn antwoord op de voorgaande vraag.

Vraag 3

Wat vindt u van het voorstel van de auteurs om vaker gebruik te maken van «sfeerverbalen», die niet bedoeld zijn als bewijsmiddelen in juridische zin maar, ter aanvulling of completering van het procesdossier, beter inzicht kunnen verschaffen in de feitelijke situatie in de buurt, zoals de geschiedenis van intimidatie door een jeugdgroep?

Er zijn geen juridische belemmeringen om sfeerverbalen toe te voegen aan het strafdossier. Het gebruik van sfeerverbalen in het procesdossier vindt ook bij alle parketten in het land en in verschillende types zaken plaats. Specifiek in het kader van de landelijke aanpak van criminele jeugdgroepen zal het OM nagaan wat bij de verschillende parketten de ervaringen met sfeerverbalen in dergelijke zaken zijn, zodat indien nodig kan worden ingezet op een ruimer en systematisch gebruik van dit instrument door politie en OM.

Vraag 4

Ziet u ook evidente voordelen van het toevoegen van zo'n sfeerverbaal aan het dossier voor de rechter, omdat er bijvoorbeeld meer informatie bij de strafrechter bekend wordt zodat die zich een beter beeld kan vormen van de (ernst van de) situatie, de mate en intensiteit van de overlast en het criminele (groeps)gedrag, hetgeen normaliter vaak buiten het gezichtspunt van een rechter valt, indien deze zich beperkt tot de bewijsmiddelen?

Vooral onderzoeken met een langere aanloopperiode die zich aanvankelijk deels buiten het strafrecht hebben afgespeeld, lenen zich hiervoor. Ten aanzien van bijvoorbeeld overlast in een wijk bevat het feitelijke waarnemingen over de incidenten, overlast of problemen die zich in de wijk hebben voorgedaan. Deze waarnemingen kunnen gebaseerd zijn op binnengekomen klachten van bewoners, constateringen van de wijkagent of meldingen en verklaringen van winkeliers, buurtregisseurs of andere personen uit de wijk. Belangrijk voordeel van een sfeerverbaal is dat het zowel voor de rechter als voor de verdediging belangrijke informatie ter tafel brengt over de context waarbinnen de strafbare feiten zijn begaan waartegen door het OM vervolging is ingesteld. Doordat de sfeerverbalen aan het procesdossier worden toegevoegd, wordt de verdediging in staat gesteld de feiten of de relevantie uit het sfeerverbaal tegenover de rechter te betwisten.

Vraag 5

Is het waar dat er geen juridische belemmeringen zijn om sfeerverbalen aan het strafdossier toe te voegen? Is het waar dat officieren van justitie in Utrecht voor de vervolgingsbeslissing al gebruik maken van een «sfeer proces-verbaal van bevindingen»?2 Hoe verloopt dit?

Niet alleen in Utrecht maar in het hele land maken officieren van justitie in voorkomende gevallen gebruik van sfeerverbalen, veelal ter motivatie van de beslissing om tot vervolging over te gaan. Basis voor de vervolgingsbeslissing is evenwel het bestaan van een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit. Er is geen evaluatie gemaakt van het gebruik van sfeerverbalen, maar er is geen aanleiding om aan de meerwaarde hiervan te twijfelen.

Vraag 6

Bent u bereid het aantal plaatsen waar gebruik wordt gemaakt van het sfeerverbaal uit te breiden, met name naar die regio's die veel overlast ondervinden van een of meerdere criminele jeugdgroepen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de reportage van Omroep Brabant waaruit blijkt dat de smokkel van cocaïne in vooral de haven van Antwerpen een groot probleem is?1 Wat is uw reactie op deze uitzending?

Ja. Voor het bestrijden van cocaïnehandel- en smokkel in internationaal verband is samenwerking met andere landen van cruciaal belang. De Belgische autoriteiten zijn verantwoordelijk voor de controle van hun buitengrenzen. Nederland werkt structureel samen met België om containers te kunnen onderscheppen. Ik verwijs verder naar mijn antwoorden op de onderstaande vragen en op de schriftelijke vragen van het lid Van der Steur van uw Kamer (kenmerk 2013Z00194, ingezonden 9 januari 2013).

Vraag 2

Klopt het dat 95% van de in Antwerpen binnengesmokkelde cocaïne naar Nederland wordt doorgevoerd? Zo nee, kunt u duidelijk maken wat het correcte cijfer dan wel is?

Het openbaar ministerie (OM) heeft mij meegedeeld dat het genoemde percentage niet is gebaseerd op hun gegevens. Het correcte percentage kan noch bevestigd, noch geschat worden. Dit heeft te maken met de differentiatie van smokkelroutes en smokkelwijzen van cocaïne en het feit dat de Douane alleen de veiligheid van goederenverkeer dat de buitengrenzen van de EU overschrijdt controleert en bevordert. Cijfers kunnen worden gebaseerd op de resultaten van strafrechtelijk onderzoek en de inbeslagnames. De ervaringen opgedaan tijdens cocaïneonderzoeken en de contacten met Belgische functionarissen daarin bevestigen wel het beeld dat het grootste deel van de in Antwerpen binnengesmokkelde cocaïne naar Nederland wordt doorgevoerd. Ik ben evenwel benieuwd waar het in de uitzending genoemde hoge percentage van 95% op gebaseerd is.

Vraag 3

Wat doet u er momenteel concreet aan om te voorkomen dat cocaïne die in België is ingevoerd, Nederland wordt binnengesmokkeld?

Er vindt al een intensieve samenwerking plaats met België in concrete onderzoeken door middel van directe informatie-uitwisseling. De samenwerking met de Belgische autoriteiten heeft in 2012 tot recordvangsten van cocaïne geleid. Zo hebben er in 2012 diverse onderzoeken plaatsgevonden waarbij grote partijen cocaïne in beslag zijn genomen in de haven van Antwerpen. Gezien deze succesvolle resultaten wordt de samenwerking de komende jaren geïntensiveerd. Als de Belgische Justitie een voorstel zou doen voor het introduceren van internationale haventeams, zie ik dat met belangstelling tegemoet. Wat mij betreft ligt de nadruk op kennisuitwisseling en het gebruiken van elkaars expertise.

Vraag 4

Kunt u duidelijk maken in hoeverre het Openbaar Ministerie in Nederland op dit moment samenwerkt met de Belgische autoriteiten op het terrein van bestrijding van drugssmokkel in grote zeehavens?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de in de uitzending van verschillende kanten geuite mening dat er veel ruimte is voor verbetering in vooral de structurele samenwerking tussen Nederland en België?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Wat is uw visie op de door de Belgische justitie bepleitte internationale haventeams, die meer informatie moeten uitwisselen over smokkelaars en methoden?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 7

In hoeverre is ook Europol actief in de bestrijding van deze drugshandel?

De bestrijding van cocaïnesmokkel is een prioriteit van Europol. Het is een van de speerpunten (focal points) in de aanpak van de ernstige georganiseerde misdaad in de EU.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitzending «Onder ons»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat een groot deel van de cocaïnesmokkel zich heeft verplaatst van de Rotterdamse haven naar de Antwerpse haven? Is dat terug te zien in politiecijfers?

Het openbaar Ministerie (OM) heeft mij meegedeeld dat uit de resultaten van strafrechtelijke onderzoeken inderdaad blijkt dat de haven van Antwerpen steeds vaker door Nederlandse criminelen voor cocaïnesmokkel wordt gebruikt en dat er een verplaatsing heeft plaatsgevonden.

Vraag 3

Wat is de geschatte omvang van de invoer van cocaïne vanuit overige EU-lidstaten? Welk bedrag levert dit de daarvoor verantwoordelijke groeperingen op?

De omvang van de invoer van cocaïne vanuit overige EU-lidstaten en het bedrag dat dit zou opleveren is het OM niet bekend.

Vraag 4

Is het waar dat het vooral Nederlandse groeperingen zijn die de smokkel van harddrugs binnen Europa aansturen en dat deze groepen (merendeels) bij het Openbaar Ministerie (OM) in beeld zijn?

In zijn algemeenheid bevestigt het OM het beeld dat vooral groeperingen waar Nederlanders deel van uitmaken de smokkel van harddrugs binnen Europa aansturen. Volgens het OM gaat het in Nederland bij cocaïnehandel- en smokkel veelal om etnisch heterogene netwerken, waarbij de verdachten in verschillende landen wonen. Het merendeel van de hoofdverdachten heeft een Nederlandse achtergrond.

Vraag 5

Deelt u de mening dat bij het OM bekende criminele groeperingen op de kortst mogelijke termijn dienen te worden aangepakt, zeker als zij verantwoordelijk zijn voor internationale drugssmokkel?

Aan de bestrijding van cocaïnehandel- en smokkel is grote prioriteit toegekend. In elk opsporingsonderzoek worden de mogelijkheden bezien en benut om verkregen criminele winsten te ontnemen.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de met deze smokkel behaalde winst dient te worden ontnomen?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Wat vindt u van de in de reportage naar voren gebrachte constatering dat de Nederlandse politiestructuur te star zou zijn en de samenwerking met Belgische collegae en dus ook de aanpak van drugssmokkel via de Antwerpse haven in de weg zou staan?

De slagvaardigheid van het politieoptreden krijgt voortdurend aandacht, zoals zeker ook blijkt uit de nieuwe politiestructuur die sinds 1 januari 2013 bestaat in Nederland. Met deze nieuwe structuur beoog ik een sneller en flexibeler politieoptreden. Ik verwijs verder naar mijn antwoord op vragen 8 en 9.

Vraag 8

Welke maatregelen gaat u treffen om de voor de aanpak van de internationale smokkel van (hard)drugs benodigde samenwerking tussen (instanties van) EU-lidstaten te verzekeren?

Bij de aanpak van cocaïnehandel- en smokkel is samenwerking met andere landen van cruciaal belang. Voor het onderscheppen van containers wordt reeds structureel samengewerkt met België. Met Groot-Brittannië, Duitsland, Frankrijk en Spanje wordt er op ad hoc basis samengewerkt, al dan niet via tussenkomst van Eurojust. Er wordt de komende jaren verder geïnvesteerd in een gecoördineerde (internationale) aanpak, zo ook op cocaïnehandel- en smokkel via ongeregelde scheepvaart (als via zeilboten, motorboten en wilde vaart). Nederland neemt hiertoe deel aan het Maritiem Analyse en Operatie Centrum – Narcotica (MAOC-N). Dit is een samenwerkingsverband tussen een aantal West-Europese landen met als doel de ongeregelde scheepvaart te analyseren op vooral drugstransporten en op basis daarvan onderzoek in te laten stellen en op te treden tegen verdachte schepen. België is hier overigens (nog) geen lid van. Sinds de deelname aan het MAOC-N zijn de informatiestroom en coördinatie daarvan sterk verbeterd.
Verder werkt de Nederlandse Douane goed samen met collega-handhavingsdiensten ten behoeve van een effectieve drugsbestrijding. Een voorbeeld van een dergelijk samenwerkingsverband is Europol, waarin de Douane participeert.
Bovendien richt de internationale samenwerking zich op de bestrijding van corruptie in de havens.
Tenslotte zijn er op beleidsniveau verschillende Europese gremia waarin afspraken worden gemaakt over de aanpak van de internationale smokkel (Horizontale Drugsgroep, COSI, het comité binnenlandse veiligheid).
De controles in het kader van het Mobiel Toezicht Veiligheid van de Koninklijke Marechaussee zijn primair gericht op het tegengaan van illegale migratie en strafrechtelijke gedragingen die daarmee samenhangen. Aan de KMar is niet de actieve bestrijding van drugshandel of -vervoer als wettelijke politietaak opgedragen. De KMar treedt op basis van haar algemene politiebevoegdheden op tegen drugshandel wanneer zij in het kader van haar vreemdelingentaken stuit op (mogelijke) drugssmokkel. Er bestaat geen voornemen de taakomschrijving van de KMar uit te breiden.

Vraag 9

Welke consequenties gaat u verbinden aan het achterblijven van de aanpak van drugssmokkel in overige EU-lidstaten? Worden de mobiele grenscontroleteams van de Koninklijke Marechaussee al gericht ingezet om deze drugsstroom te stuiten? Zo nee, bent u van plan dit te gaan doen?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Is het waar dat (een ambtenaar van) de Belastingdienst in maart 2012 aangifte wegens ambtelijke corruptie heeft gedaan tegen dhr. J. van Rey, op dat moment lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal?

Ambtelijke corruptie is een strafrechtelijke aangelegenheid. Als een medewerker van de Belastingdienst het vermoeden krijgt van ambtelijke corruptie, is hij verplicht deze informatie te verstrekken aan de officier van justitie. Dit geldt ook als het een lid van de Staten-Generaal betreft. Van deze procedure wordt niet afgeweken.

Vraag 2

Op welke wijze wordt een belastingplichtige op de hoogte gesteld wanneer er aangifte gedaan wordt tegen hem/haar?

Het op de hoogte stellen van een verdachte is een zaak van het openbaar ministerie. In de gevallen waarin er grond bestaat een onderzoek te starten naar aanleiding van een aangifte, bepaalt het openbaar ministerie op grond van het onderzoeksbelang het moment waarop een verdachte op de hoogte wordt gesteld van een aangifte.

Vraag 3

Indien tegen een belastingplichtige aangifte gedaan wordt, staat dat dan vermeld in het persoonlijk dossier dat de Belastingdienst van die persoon heeft?

Een aangifte van strafbare feiten van niet fiscale aard wordt bewaard in het archief van de contactambtenaar, de standaard is dat een dergelijke aangifte niet in het fiscale dossier van de betrokkene wordt vermeld (ik verwijs verder naar de antwoorden op de schriftelijke vragen van het lid Neppérus van uw Kamer, ingezonden 4 januari 2013, kenmerk 2013Z00082).

Vraag 4

Was de plaatsvervangend directeur-generaal van de Belastingdienst op de hoogte van de aangifte toen hij gesprekken voerde met de heer Van Rey naar aanleiding van zijn brief van 23 maart 2012?

Het departement van Financiën was toen het gesprek met betrokkene werd gevoerd niet bekend met de tegen hem gerezen vermoedens. Voor de interne procedure bij de Belastingdienst verwijs ik naar de eerdergenoemde antwoorden op de vragen van het lid Neppérus.

Vraag 5

Welke formele richtlijnen bestaan er wanneer er aangifte gedaan wordt tegen een lid van de Staten-Generaal? Zijn die in deze zaak gevolgd?

Er bestaan geen richtlijnen ten aanzien van het doen van aangifte tegen een lid van de Staten-Generaal.

Vraag 6

Wordt iemand uit de regering automatisch vertrouwelijk op de hoogte gesteld van een aangifte tegen een lid van de Staten-Generaal, zeker wanneer die aangifte door het apparaat van de rijksoverheid zelf geschiedt? Zo ja, wie van de bewindspersonen was wanneer op de hoogte van welke verdenking(en) en/of aangifte(s) tegen dhr. Van Rey tussen februari 2012 en januari 2013?

Een aangifte dient eerst te worden beoordeeld voordat wordt besloten al dan niet een strafrechtelijk onderzoek in te stellen.
In het geval een strafrechtelijk onderzoek wordt ingesteld naar een persoon die op dat moment lid is van de Staten-Generaal, wordt een dergelijk onderzoek door het openbaar ministerie aangemerkt als een gevoelige zaak. Dit heeft tot gevolg dat ik door het openbaar ministerie wordt geïnformeerd. Ik ben in dit geval geïnformeerd over het feit dat betrokkene verdacht werd van ambtelijke corruptie en schending van zijn geheimhoudingsplicht en dat in dat kader een strafrechtelijk onderzoek is gestart. Gelet op de belangen van dit strafrechtelijk onderzoek, dat nog gaande is, kan ik niet verder in detail treden.

Vraag 1

Bent u bekend met de artikelen «Jonge Marokkaanse boef niet te stuiten» en «Jonge criminele Marokkanen deinzen nergens voor terug»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de in deze artikelen ingenomen stelling dat (groepen) Marokkaanse jongens onstuitbaar oprukken als de grootste groep nieuwe criminelen? Zo nee, waarom niet?

In algemene zin kan ik de in deze artikelen ingenomen stelling niet bevestigen. Bij een aantal specifieke criminaliteitsfenomenen kan worden geconstateerd dat dadergroepen met een overwegend Marokkaanse achtergrond oververtegenwoordigd zijn ten opzichte van dadergroepen met een andere achtergrond. Het gaat dan om ernstige misdrijven zoals overvallen, ramkraken en woninginbraken. Dit betekent echter niet dat deze dadergroepen de grootste groep vormen. Bij andere vormen van georganiseerde en high-impact criminaliteit, waaronder bijvoorbeeld drugshandel, wordt een dergelijke oververtegenwoordiging van dadergroepen met een Marokkaanse achtergrond niet geconstateerd.

Vraag 3

Deelt u de mening dat Nederland te maken heeft met een Marokkanenprobleem?

Het kabinet onderkent dat bepaalde groepen meer overlast en criminaliteit veroorzaken dan andere. De oplossing hiervoor is een combinatie van preventieve activiteiten die misdragingen moeten voorkomen aan de ene kant en het stevig aanpakken van raddraaiers, overlastgevers en criminelen aan de andere kant. In deze aanpak wordt geen onderscheid naar etniciteit gemaakt. Wel is het uiteraard zo dat de groepen die vaker problemen veroorzaken navenant meer met deze aanpak in aanraking zullen komen. Bij de preventieve activiteiten gaat het vooral om het versterken van de rol van de ouders, het helder neerzetten en uitdragen, bijvoorbeeld via het onderwijs, van de normen en waarden waar wij ons in Nederland aan houden, het aanpakken van jeugdwerkloosheid en het versterken van de geestelijke gezondheidszorg voor migrantenjongeren. Jongeren die toch over de schreef gaan worden stevig en gericht aangepakt, zowel individueel als in groepsverband. De aanpak van (jeugd)criminaliteit is een van de speerpunten van dit kabinet en is onder meer gericht op het verminderen van de jeugdgroepen en high impact crime zoals de overvallen. Ook de verdere vormgeving van veiligheidshuizen en de ontwikkeling van het adolescentenstrafrecht zijn aspecten waarmee het kabinet de aanpak van criminaliteit gepleegd door jongvolwassenen versterkt. Ik verwijs u ook naar mijn eerdere antwoord op vraag 2,3,4, en 6 uit de set van de leden Wilders, Van Klaveren en Helder (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 1169).

Vraag 4

Bent u bang om het Marokkanenprobleem te benoemen? Zo ja, waar bent u precies bang voor? Zo nee, waarom doet u er dan niets aan?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u bang het Marokkanenprobleem gericht en snoeihard aan te pakken? Zo ja, waar bent u precies bang voor? Zo nee, waarom doet u er dan niets aan?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Deelt u de mening dat de slachtoffers van Marokkaans geweld zelden of nooit Marokkanen zijn en dat er dus gesproken kan worden van Marokkaans racisme? Bent u bang ook dit eerlijk te benoemen? Zo ja, waar bent u precies bang voor? Zo nee, waarom doet u er niets aan?

Er zijn mij geen cijfers bekend die deze stelling kunnen bevestigen aangezien de koppeling tussen de etniciteit van dader en slachtoffer niet als zodanig wordt geregistreerd.

Vraag 7

Bent u eindelijk bereid uit uw luie politiek-correcte stoel te komen en gerichte maatregelen te nemen om deze gewelddadige Marokkaanse criminelen, die inmiddels in heel Nederland overvallen plegen op banken en juweliers, in drugs handelen en vele wijken en straten onveilig maken, eens hard aan te pakken? Zo nee, kunt u dan niet beter opstappen en plaatsmaken voor een daadkrachtige bestuurder die niet bang is om problemen te benoemen en op te lossen en Nederland veiliger te maken?

Ik verwijs u naar mijn antwoord op vraag 3 t/m 5.

Vraag 1

Bent u reeds op de hoogte van de ontwikkelingen in een strafzaak, waaronder de aangifte ter zake van valsheid in geschrifte welke op 18 juni 2012 is ingediend door de advocaat van een verdachte in een strafzaak tegen de behandelend Officier van Justitie, de verbalisant en een tolk Nigeriaans Pidgin Engels die is betrokken bij de bewuste strafzaak?1

Ja.

Vraag 2

Als, zoals bleek uit de oorspronkelijke dagvaarding, sprake is van een verdenking van terrorisme en deze verdenking volgens het Openbaar Ministerie (OM) gebaseerd is op informatie welke al lang voor de eerste tenlastelegging bij het OM bekend was, waarom is een dergelijk ernstig strafbaar feit dan niet in eerste instantie ten laste gelegd? Waarom is daarmee maandenlang gewacht?

In elke strafzaak wordt onderzoek verricht om te beoordelen of er voldoende bewijs is om bepaalde strafbare feiten ten laste te leggen. Dat was ook in deze zaak aan de orde. In de loop van het strafrechtelijk onderzoek naar de verdachte zijn bij de bestudering van het verzamelde bewijsmateriaal feiten naar voren gekomen die op dat moment rechtvaardigden om de verdenking van terrorisme aan de tenlastelegging toe te voegen. Nadien is de verdenking van terrorisme komen te vervallen en daarom zal op dat punt vrijspraak worden gevraagd.

Vraag 3

Is het waar dat een verdenking van betrokkenheid bij het bunkeren (diefstal) van olie in Nigeria in Nederland wordt gekwalificeerd als terrorisme in de tenlastelegging van een strafzaak?

Nee. Artikel 83 van het Wetboek van Strafrecht bevat een limitatieve opsomming van terroristische misdrijven. Diefstal (in dit geval van olie) wordt in dit artikel niet genoemd en is dan ook geen terroristisch misdrijf. Ook artikel 311, lid 1, onder 6, van het Wetboek van Strafrecht is in de onderhavige casus niet van toepassing, nu er geen sprake is van diefstal om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken.

Vraag 4

Bent u voornemens het OM de mogelijkheid te geven in Nederland mensen te vervolgen die zich in Nigeria hebben ingelaten met het bunkeren van olie? Bent u zich ervan bewust dat tot op hoog politiek niveau in Nigeria sprake is van betrokkenheid bij dit bunkeren? Kunt u uw antwoorden op deze vraag toelichten? Zo ja, vreest u dan niet voor de mogelijkheden van mensen- en milieurechtenactivisten om informatie te achterhalen en te verschaffen over misstanden bij zaken zoals de oliediefstal in de Nigerdelta? Zo nee, waarom niet?

Het OM heeft reeds de mogelijkheid om bepaalde strafbare feiten die door Nederlanders in het buitenland zijn gepleegd te vervolgen. Om allerlei redenen ligt het evenwel vaak niet in de rede om, bij het bestaan van bevoegdheid, het voortouw te nemen bij de opsporing en vervolging van in het buitenland begane strafbare feiten. De primaire verantwoordelijkheid voor opsporing en vervolging ligt bij de autoriteiten van het land waar het strafbare feit zich heeft afgespeeld. In overleg met het betrokken land zet Nederland zoveel mogelijk in op internationale samenwerking.
Geruchten over de betrokkenheid van politici bij oliediefstal zijn mij bekend. Ik ben echter niet op de hoogte van wettig en juridisch overtuigende bewijzen hiervan. Er zijn geen aanwijzingen dat vervolging van bij oliediefstal betrokken verdachten in Nederland afbreuk zou kunnen doen aan de veiligheid van mensenrechtenactivisten die oliediefstal aan de orde stellen.

Vraag 5

Baseerde het OM zich bij een dergelijke tenlastelegging in deze zaak en/of in het algemeen op informatie verkregen van inlichtingendiensten uit Nigeria? Zo ja, bent u zich ervan bewust dat Nigeria een 2,4 haalt op een score van nul tot tien in de Transparency International’s Corruption Perception Index 2011?

Over de mogelijke samenwerking van het Openbaar Ministerie met inlichtingendiensten worden geen mededelingen gedaan. Overigens is sprake van een lopend strafrechtelijk onderzoek, zodat ook om die reden geen mededelingen kunnen worden gedaan.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichten «Lagere straffen snelrecht Den Haag»1 en «Lage straffen voor incidenten tijdens Oud en Nieuw»?2

Ja.

Vraag 2

Hoeveel incidenten betreffende geweld tegen hulpverleners hebben zich voorgedaan tijdens de laatste jaarwisseling en van welke ernst waren deze incidenten?

Op 14 januari 2013 zond ik uw Kamer het «Landelijk beeld jaarwisseling 2012–2013», met daarin gedetailleerde gegevens over het aantal gevallen van geweld tegen hulpverleners, uitgesplitst naar belediging, bedreiging, openlijke geweldpleging, mishandeling en (poging tot) zware mishandeling of dood door schuld. Kortheidshalve verwijs ik u naar de tabellen 4a en 4b in deze rapportage.3 Gelijktijdig met de antwoorden op de onderhavige vragen stuur ik uw Kamer een actualisatie van de in mij eerdere brief verstrekte cijfers.

Vraag 3

Hoeveel incidenten zijn door middel van een Openbaar Ministerie-afdoening (OM-afdoening) en/of transactie afgedaan? Is in die gevallen ook een sanctie van 200% opgelegd dan wel geaccepteerd?

Gedurende de afgelopen jaarwisseling zijn in totaal 732 personen aangehouden voor een misdrijf dat verband hield met de jaarwisseling. Van de 732 zaken zijn inmiddels 485 zaken beoordeeld door de officier van justitie. In 174 van die reeds beoordeelde zaken is besloten tot een OM-strafbeschikking, een transactie of een voorwaardelijk sepot. Bij de beoordeling van deze zaken is consequent rekening gehouden met de BOS/Polaris-richtlijnen en de daarin vastgelegde verhoging met 200% indien sprake is van geweld tegen een hulpverlener. Of alle betrokkenen de verhoogde boete hebben geaccepteerd kan gelet op de betalingstermijnen nog niet worden vastgesteld.

Vraag 4

Zijn de incidenten die aan de rechter zijn, dan wel worden, voorgelegd zoveel mogelijk afgehandeld door middel van toepassing van supersnelrecht dan wel snelrecht?

Ja. Zaken die zich daarvoor lenen zijn zo veel mogelijk via supersnelrecht of snelrecht afgedaan. In 215 van de reeds door de officier van justitie beoordeelde zaken heeft deze besloten om de verdachte te dagvaarden. 16 zaken zijn inmiddels afgedaan in het kader van supersnelrecht; 16 andere zaken zullen worden behandeld op «gewone« snelrechtzittingen. Daarnaast zullen 48 zaken worden behandeld op een zogenaamde themazitting. De overige 132 zaken zullen op reguliere zittingen worden behandeld, omdat deze zich niet leenden voor (super)snelrecht.

Vraag 5

Is het waar dat het OM een strafeis van 200% heeft ingesteld in de zaken waarin verdachten zich moesten verantwoorden voor gevallen van geweld tegen hulpverleners? Is het waar dat de rechter die verhoogde strafeis niet altijd volgt? Wat zijn daarvan de redenen?

Ja. Een rechter kan een lagere straf opleggen als de omstandigheden van het geval of de persoon van de dader daartoe aanleiding geven.

Vraag 6

Vormen de in de aangehaalde berichten genoemde uitspraken van de rechtbank ’s-Gravenhage een afspiegeling van een landelijk beeld of beperkt het niet volgen van de 200%-eis zich tot de Haagse rechtbank?

In de eerste week van januari 2013 hebben in totaal 16 verdachten zich voor de supersnelrechter moeten verantwoorden. Van deze 16 zaken resulteerden 12 in een veroordeling en zijn 3 door de rechter aangehouden omdat er nog getuigen moesten worden gehoord. In één zaak werd de verdachte vrijgesproken. In 8 van de 12 zaken waarin de rechter tot een veroordeling kwam, betrof die veroordeling een (voorwaardelijke) gevangenisstraf, variërend van enkele dagen tot 10 weken. In vijf zaken was het vonnis van de rechter conform eis van het OM. Het OM is in beroep gegaan tegen de beslissing van de Haagse Rechtbank in de overige drie zaken. In twee daarvan legde het Hof net als de politierechter werkstraffen op. In één zaak heeft het Hof hoger gevonnist, en vrijwel conform de oorspronkelijke eis vier weken gevangenisstraf opgelegd, waarvan twee weken voorwaardelijk. Niet kan worden gesteld dat de uitspraken van de Haagse rechtbank significant afweken van andere rechtbanken, nu de meeste (te weten 10) zaken voor de rechtbank in Den Haag hebben gediend, 4 zaken voor de rechtbank te Utrecht en 2 zaken voor de rechtbank te Rotterdam.

Vraag 7

Betekenen de aangehaalde uitspraken dat bestraffing via de rechter voor verdachten van geweldpleging tegen hulpverleners gunstiger uitpakt dan bestraffing via een OM-afdoening en/of een transactie?

Nee. Zowel het OM als de rechter houden bij hun beslissing rekening met de persoon van de dader en omstandigheden waaronder het feit is gepleegd.

Vraag 8

Komt de lagere bestraffing voort uit de keuze voor de toepassing van (super)snelrecht? Zo ja, welke aanpassing acht u dan wenselijk om ervoor te zorgen dat geweld tegen hulpverleners toch snel wordt bestraft, terwijl tevens een hogere strafoplegging kan worden verzekerd?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Deelt u de mening dat een pleger van fysiek geweld tegen een hulpverlener, die zich naar de aard van zijn functie niet kan onttrekken aan de geweldpleging, streng dient te worden bestraft, omdat hiermee een afschrikwekkende functie uitgaat van de bestraffing en dat daarmee dus het voor de hulpverlenende instanties noodzakelijke gezag ontstaat?

Er is helaas nog steeds sprake van geweld tegen werknemers met een publieke taak. Dat is onacceptabel. Pas als alle agenten, brandweerpersoneel, ambulancemedewerkers en andere medewerkers met een publieke taak hun werk onbelemmerd kunnen doen, is er reden tot tevredenheid. Hiertoe dient het programma Veilige Publieke Taak, dat een dadergericht karakter kent met elkaar versterkende kernelementen, het stellen van grenzen, het vergroten van de pakkans en het geven van een verzekerde (lik-op-stuk) reactie door werknemers, werkgevers, politie en openbaar ministerie. Het (super)snelrecht is een van de instrumenten die hierbij worden toegepast. Voor geweld tegen medewerkers met een publieke taak is naar mijn mening een verhoogde strafmaat op zijn plaats. Daarom zal het OM in dit soort zaken de strafeisen blijven verhogen met 200%.

Vraag 10

Wat bent u van plan om te doen om ervoor te zorgen dat geweld tegen hulpverleners toch op passende wijze kan worden bestraft? Kunt u toezeggen dat geweld tegen een hulpverlener voortaan conform de 200%-lijn zal worden bestraft?

Zie antwoord vraag 9.

Vraag 1

Kent u het bericht «Tbs'er ontsnapt tijdens begeleid verlof?»1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat begeleiders van terbeschikkinggestelden (tbs'ers) op verlof beter beveiligd moeten worden, aangezien het tbs'ers toch kennelijk steeds weer lukt aan hun begeleider te ontsnappen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen gaat u hiertoe nemen? Wat vindt u van een broekstok?

Verlof is een wezenlijk onderdeel van het tbs-stelsel dat is gericht op veilige resocialisatie van tbs-gestelden in de samenleving. Het verlof is bedoeld als gecontroleerde toets om te beoordelen welke vaardigheden betrokkene heeft, hoeveel vrijheid betrokkene aan kan en hoeveel verantwoordelijkheid betrokkene kan nemen. De invulling van het verlof wordt daartoe telkens zorgvuldig en gefaseerd opgebouwd, mede aan de hand van de uitkomsten van risicotaxaties. In alle gevallen is sprake van maatwerk.
Het verlofbeleidskader is ontwikkeld om de uitoefening van verlof zo veilig mogelijk te laten verlopen en hanteert een vast stramien: eerst de beveiligde fase, dan de dubbel begeleide fase en tot slot de enkel begeleide fase. In de beveiligde fase bestaat het toezicht tijdens de verloven uit zowel een begeleider van het forensisch psychiatrisch centrum (fpc) als een daartoe opgeleide beveiliger. De beveiligde fase neemt tenminste vijf verlofbewegingen in beslag. Het toezicht in de dubbel begeleide fase bestaat uit twee begeleiders vanuit het fpc en in de laatste fase van het begeleid verlof gaat nog één begeleider mee. Na de fase van begeleid verlof kan de tbs-gestelde op termijn in aanmerking komen voor onbegeleid verlof, transmuraal verlof en proefverlof. Ook de opbouw van deze fases van verlof is erop gericht om de risico’s voor de samenleving te minimaliseren. Alleen indien een verloffase voorspoedig en volgens plan verloopt, zal kunnen worden overgegaan tot de volgende fase van verlof.
Het Adviescollege Verloftoetsing tbs (AVt) adviseert bij alle verlofaanvragen, over het al dan niet toekennen van het verlof. Bij de beoordeling hiervan staat de veiligheid van de samenleving voorop.
Ik wijs erop dat de overgrote meerderheid van de verlofbewegingen zonder incidenten verloopt, zoals ik ook concludeer in mijn brief aan uw Kamer d.d. 29 oktober 2012 met kenmerk TK 2012–2013, 29 452, nr. 154. De verhouding tussen het totale aantal verlofbewegingen en het aantal gevallen van ongeoorloofde afwezigheid bedraagt minder dan 1 promille. Het gaat daarbij in die gevallen ook nog verreweg het vaakst om afspraken die niet geheel zijn nagekomen en dus niet om ontvluchtingen met direct gevaar voor de maatschappij. Ernstige incidenten doen zich zelden voor, maar zijn nooit volledig uit te sluiten.

Vraag 3

Deelt u de mening dat er altijd een signalement van de ontsnapte tbs'er naar de (lokale) politie moet gaan, voorafgaande aan het verlof, zodat zij direct kunnen handelen indien de betreffende tbs’er de benen neemt? Zo nee, waarom niet?

Het enkele feit dat een tbs-gestelde met verlof gaat, is geen basis voor het verstrekken van informatie over de tbs-gestelde aan de politie. Gaat het om opsporing van ongeoorloofd afwezige tbs-gestelden dan werken politie en fpc’s nauw samen en worden de gegevens die de opsporing kunnen bevorderen uitgewisseld. Ik verwijs in dit kader tevens naar de brief d.d. 4 mei 2012 aan uw Kamer met kenmerk TK 2011–2012, 29 452, nr. 148.
Deze manier van werken voldoet in de praktijk: de politie blijkt ook zonder vooraf de beschikking te hebben over een signalement adequaat te kunnen reageren wanneer zich een ongeoorloofde afwezigheid voordoet.

Vraag 4

Deelt u de mening dat elke ontsnapping er een te veel en onacceptabel is? Zo nee, waarom niet?

Ongeoorloofde afwezigheid is inderdaad ongewenst. Ofschoon in het merendeel van de gevallen van ongeoorloofde afwezigheid geen sprake is van ernstige feiten, kan uiteraard geen sprake zijn van tolerantie van dergelijk gedrag van tbs-gestelden. Niet voor niets is de maatregel één jaar geen verlof bij ongeoorloofde afwezigheid per 1 januari 2011 ingevoerd (brief aan de Tweede Kamer d.d. 6 november 2010 met kenmerk TK 29 452, nr. 137).

Vraag 5

Deelt u de mening dat de samenleving als proeftuin wordt gebruikt als tbs'ers steeds kunnen ontsnappen tijdens hun verlof? Deelt u de mening dit zo niet langer kan? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen?

Zoals ik in mijn antwoord op vraag 2 uiteengezet heb, is de verhouding tussen het totale aantal verlofbewegingen en het aantal gevallen van ongeoorloofde afwezigheid minder dan 1 promille. Om tbs-gestelden op een veilige en verantwoorde manier te laten resocialiseren is het noodzakelijk dat de hiertoe toe te kennen vrijheden gefaseerd vorm krijgen in de vorm van verlof, dat stapsgewijs en zorgvuldig verloopt via de verschillende verlofmarges. Dit is een cruciaal element in het tbs-stelsel. Tbs-verlof wordt nooit toegekend zonder dat daar een uitvoerige beoordeling op meerdere niveaus aan vooraf is gegaan. Het AVt adviseert mij bij elke aanvraag voor een verlofmachtiging bij tbs met dwangverpleging. Als een tbs-gestelde zich dan toch niet aan de afspraken in het kader van de verlofmachtiging houdt, heeft dat negatieve gevolgen voor de toekenning van verlof in de toekomst.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat politieagenten nog steeds vaak betrokken zijn bij ongelukken op de weg?1

De rijvaardigheid van agenten is van groot belang. Het handelen in situaties als spoedmeldingen en achtervolgingen vraagt immers constante alertheid en professionaliteit van de bestuurder. Daarom is de rijvaardigheidstest wettelijk verplicht gesteld in de initiële opleiding van agenten bij de Politieacademie. Daarna is er geen sprake van een wettelijk verplichte rijtraining. Omdat de politie het zeer van belang acht dat agenten rijbekwaam achter het stuur zitten, heeft de politie zelf besloten dat elke executieve politiemedewerker die regelmatig een dienstvoertuig bestuurt eenmaal per drie jaar een rijvaardigheidstraining dient te volgen.
Het wagenpark van de politie in 2011 bestond uit meer dan 14.000 voertuigen. Daarmee komt met 9538 aanrijdingen het gemiddeld aantal schademeldingen per voertuig op minder dan één.

Vraag 2

Hoe verklaart u het feit dat het aantal aanrijdingen door de politie hoog blijft ondanks dat de rijtraining voor politieagenten sinds 2011 verplicht is?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Hoe gaat u ervoor zorgen dat het aantal aanrijdingen waar agenten bij betrokken zijn, wordt verminderd?

Het spreekt voor zich dat ieder incident er één te veel is. Daarom is in de afgelopen jaren door de politieorganisatie en de Politieacademie geïnvesteerd in rijvaardigheidstrainingen voor agenten. Daarnaast worden nieuwe politievoertuigen opgeleverd met preventieve technische voorzieningen als parkeersensoren en sidebars. Voorts is er vanuit verschillende disciplines binnen de politie een werkgroep preventie gevormd. Het doel van deze werkgroep is het aantal aanrijdingen en schadegevallen te verminderen.
Ook zal ik gerichter gaan sturen op het tegengaan van veel voorkomende aanrijdingoorzaken. Deze mogelijkheid is mij aangereikt nu, sinds 1 januari 2012, alle regionale eenheden van de politie bij één verzekeraar zijn aangesloten. Deze verzekeraar neemt de administratieve lasten over en registreert ieder schadegeval waarbij een politievoertuig is betrokken. Hier uit volgt de managementsrapportage 2012 waarmee ik verwacht meer inzicht te krijgen over het rijgedrag en de meest voorkomende schadeoorzaken binnen het wagenpark.

Vraag 4

Wat is uw reactie op de politievakbond die aangeeft dat de verplichte rijtraining en verplichte schiettraining door de roosterdrukte er nog wel eens bij in schieten?

Alle wapendragende politiemedewerkers voldoen aan de wettelijk vereiste periodieke certificering op het gebied van de gevaarbeheersing. De schiettraining valt onder deze wettelijk vereiste certificering. De rijtraining valt hier, zoals ik al eerder meldde, niet onder.
De laatste paar jaar wordt er intensief deelgenomen aan de rijvaardigheidstraining. Na een aanloopperiode in 2009 (1718 deelnemers) en 2010 (4613), hebben in 2011 en 2012 respectievelijk 8648 en 7884 deelnemers de rijvaardigheidstraining gevolgd (dit is exclusief de rijvaardigheidstrainingen voor gespecialiseerde diensten en aspiranten).

Vraag 5

Kunt u een overzicht geven van het aantal agenten dat de verplichte rijtraining en schiettraining in 2011 en 2012 moest volgen en van het aantal agenten dat deze trainingen ook daadwerkelijk volledig heeft afgerond?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Hoe gaat u ervoor zorgen dat alle agenten die deze verplichte trainingen moeten doorlopen, ook kunnen doorlopen?

Alle wettelijk verplichte trainingsinspanningen worden in een meerjarenplanning opgenomen. Bij het inroosteren van de politiemedewerkers wordt hier ruimte voor gereserveerd. Zodoende worden alle politiemedewerkers in staat gesteld om aan alle wettelijk verplichte trainingen deel te nemen.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Eerwraak lijkt motief moord IJsselstein»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de moord op de 16-jarige scholiere uit IJsselstein gepleegd is uit eerwraak?

Het onderzoek naar de dood van de 16-jarige scholiere uit IJsselstein is nog in volle gang. Een conclusie over een mogelijk motief is in deze fase van het onderzoek voorbarig. Lopende het onderzoek wordt hierover geen mededeling gedaan.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoeveel gevallen van eerwraak er de afgelopen tien jaar in Nederland hebben plaatsgevonden en welke nationaliteit(en) de daders hadden?

De totale omvang van eergerelateerd geweld2 in Nederland is niet eenvoudig te duiden. Een indicatie voor de omvang is evenwel te geven op basis van de registraties van het Landelijk Expertisecentrum Eergelateerd geweld (LEC EGG) dat in 2008 werd opgericht.
Er wordt door het LEC EGG een onderscheid gemaakt tussen het paraplubegrip «eergerelateerd geweld» en vormen met dodelijke afloop waarbij bij bepaalde motieven volgens deskundigen sprake is van »bloedwraak», «eerwraak» of «doden uit mannelijke trots».
Het LEC EGG kreeg in de afgelopen vier jaar jaarlijks circa 500 operationele hulpverzoeken met betrekking tot eergerelateerde geweldzaken van de politiekorpsen en ketenpartners, zoals OM, IND e.d.
Sinds 1 januari 2011 worden niet alleen de (complexe) zaken waarvoor een hulpverzoek bij het LEC EGG wordt ingediend geregistreerd. De regiokorpsen (nu eenheden) houden sindsdien ook alle zaken/incidenten bij die volgens de methode LEC EGG (landelijk norm voor de politie en vastgelegd in de Aanwijzing huiselijk geweld en eergerelateerd geweld 2010A010) in behandeling zijn genomen.
In 2011 werden in dit kader landelijk 2 087 zaken en/of incidenten geregistreerd. De cijfers over 2012 worden in het voorjaar van 2013 bekend gemaakt.
Schematisch:
Jaar
Zaken met indicatie EGG
politiekorpsen
Aantal hulpverzoeken aan LEC EGG
Aantal dodelijke slachtoffers
2009
-
446
13
2010
-
498
11
2011
2087
504
9
2012
Voorjaar 2013
492
11
Op basis van de casuïstiek kan niet goed een beeld gegeven worden over de nationaliteit van de verdachten. Informatie over etniciteit van zowel slachtoffers als daders is wetenschappelijk belicht in het eerste cijferrapport van het LEC EGG3 voor de jaren 2007, 2008 en 2009. Eind 2013 volgt het tweede cijferrapport dat een nader inzicht in cijfers zal geven over de jaren 2010, 2011 en 2012.

Vraag 4

Erkent u dat er een verband bestaat tussen in Nederland gepleegde eerwraken en de massa-immigratie uit voornamelijk islamitische landen? Zo nee, waarom niet?

Nee. Uit onderzoek naar eergerelateerd geweld blijkt dat eercodes cultureel zijn ingegeven en niet religieus4. Er bestaat een verband tussen traditionele familieculturen en eergerelateerd geweld. Dergelijke familieculturen bestaan in een groot deel van de wereld, ongeacht de aldaar voorkomende religie.

Vraag 5

Erkent u dat islam en vrijheid niet samengaan? Zo nee, waarom niet?

Nee, dat erken ik niet. De islam is een religie die, zoals elke religie, verschillende stromingen kent. In hoeverre religieuze overtuigingen al dan niet botsen met individuele of collectieve vrijheden, wordt beïnvloed door de religieuze stroming waarvan een gelovige deel uitmaakt, alsmede persoonlijke en culturele overtuigingen.

Vraag 6

Deelt u de visie dat er voor daders van eerwraak geen plaats is in Nederland en zij in alle gevallen ons land uitgezet dienen te worden (in geval van een dubbele nationaliteit, na denaturalisatie)?

Ik ga niet in op individuele gevallen. In zijn algemeenheid geldt voor vreemdelingen dat na een onherroepelijke veroordeling voor een misdrijf aan de hand van de glijdende schaal wordt getoetst of het verblijfsrecht kan worden beëindigd. De glijdende schaal legt een verband tussen de duur van het rechtmatig verblijf in Nederland en de opgelegde straf. In essentie betekent dat hoe hoger de opgelegde straf, des te eerder tot verblijfsbeëindiging kan worden overgegaan. In het regeerakkoord is opgenomen dat de glijdende schaal nog verder wordt aangescherpt.
Nadat het rechtmatig verblijf is beëindigd, krijgt de vreemdeling een inreisverbod of wordt hij ongewenst verklaard waarna hij uit Nederland wordt verwijderd.
De Rijkswet op het Nederlanderschap bevat geen bepaling op grond waarvan intrekking van het Nederlanderschap wegens de hier aan de orde zijnde criminele feiten mogelijk is.

Vraag 7

Bent u bereid de dader(s) van deze laffe moord op de 16-jarige scholiere uit IJsselstein na het uitzitten van hun straf ook het land uit te zetten indien zij een dubbele nationaliteit hebben? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat het drankentoezicht van gemeenten niet op orde zou zijn voor de de ingangsdatum van de decentralisatie van het toezicht per 1 januari 2013?1

Dat bericht is mij bekend.

Vraag 2

Wat is uw oordeel over het feit dat nog maar 30 van de mogelijk benodigde 400 BOA's tot nu toe hun diploma hebben gehaald hiervoor?

De komende periode is sprake van een overgangssituatie, waardoor lokale toezichthouders die nog geen diploma hebben direct aan de slag kunnen, onder de voorwaarde dat ze binnen een jaar na aanstelling met goed gevolg het examen toezichthouder Drank- en Horecawet hebben afgelegd. Ik ga ervan uit dat gemeenten hun verantwoordelijkheid op dit punt zullen nemen en dat gedurende het jaar voldoende lokale controleurs zullen worden opgeleid. De komende maanden zal ik de ontwikkelingen omtrent de decentralisatie van het toezicht op de voet volgen.

Vraag 3

Kunt u de Kamer een overzicht sturen van gemeenten die wel hun toezicht op orde hebben en welke gemeenten niet en wanneer deze gemeenten dan wel denken dat het toezicht en dus de benodigde BOA's actief kunnen zijn om het toezicht over te nemen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), ook omdat nu snel de verhoging van de alcoholleeftijd naar 18 jaar zal volgen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Voorziet u, net als Koninklijke Horeca Nederland2, dat dit kan leiden tot meer drankmisbruik in bijvoorbeeld keten en hokken of dat de jongeren door een gebrek aan toezicht gemakkelijker onder de toegestane leeftijd alcohol kunnen kopen?

Ik deel deze verwachting niet. De gedachte achter de decentralisatie van het toezicht is juist dat gemeenten het beste zicht hebben op de plekken waar de problemen – waaronder het onder de toegestane leeftijd kopen van alcohol – zich voordoen en waar de beschikbare instrumenten, waaronder handhaving, zo effectief mogelijk kunnen worden ingezet. Om gemeenten hierbij te ondersteunen is ten aanzien van de hokken en keten in 2010 een handleiding hokken en keten opgesteld, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende typen keten (commercieel / niet commercieel). Daarnaast is ook een handreiking en een gedragscode voor ouders en keeteigenaren ontwikkeld. Met deze handleiding kunnen gemeenten aan de slag, zeker nu ze alle benodigde bevoegdheden hebben.

Vraag 5

In hoeverre is de NVWA nog in staat om in de overgangsfase deze controle uit te voeren en tot wanneer duurt de overgangsfase?

Per 1 januari 2013 is het toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet overgegaan van de NVWA naar de burgemeester, behoudens enkele uitzonderingen. In 2013 blijft de leeftijdgrenzenpoule van de NVWA beschikbaar om gemeenten te ondersteunen met de nieuwe toezichtstaak tijdens specifieke risicovolle evenementen. Een afgeleid doel van dit team is het overdragen van de expertise van de NVWA aan gemeenten.

Vraag 6

Deelt u de mening dat toezicht van cruciaal belang is voor het welslagen van de nieuwe maatregelen die nu (per 1 januari 2013) worden ingevoerd naar aanleiding van de wijzigingen in de Drank- en Horecawet?

Die mening deel ik, met de kanttekening dat de primaire verantwoordelijkheid voor het naleven van de wettelijke bepalingen rust bij de verstrekkers van alcoholhoudende dranken. Het kan niet zo zijn dat wettelijke bepalingen alleen worden nageleefd als er voldoende toezicht op wordt gehouden.

Vraag 7

Wat gaat u doen om gemeenten ertoe aan te zetten haast te maken met het opleiden van de ambtenaren tot de BOA's, zodat zij hun wettelijke taak vanaf 2013 kunnen gaan uitvoeren?

Hiervoor verwijs ik naar het antwoord op de vragen 2 en 3.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat het college van bestuur van het Huygens College het aanbod van de wethouder om een schoolveiligheidsteam te sturen in eerste instantie heeft afgewezen?1

Deze situatie is inmiddels achterhaald. In overleg tussen het Huygens College, de politie en de gemeente is besloten om een permanent veiligheidsteam op te richten. Dat team bestaat onder andere uit een agent, een leerplichtambtenaar en een veiligheidscoördinator van de school. Ik ben tevreden dat er nu alsnog een veiligheidsteam aan de slag gaat.

Vraag 2

Vindt u het gepast dat het bestuur een dure mediaspecialist heeft ingehuurd om de onderhandelingen te voeren met de gemeente? Bent u van mening dat het beter was geweest als het bestuur dit geld aan onderwijs had besteed? Zo neen, waarom niet?

In het algemeen vind ik dat onderwijsmiddelen zorgvuldig en doelmatig ingezet moeten worden. Het is echter aan de onderwijsinstelling om te bepalen welke ondersteuning zij noodzakelijk acht.

Vraag 3

Welke mogelijkheden zijn er voor gemeenten en Rijksoverheid om op te treden bij onveilige situaties in en rond de school? Kunt u in uw antwoord toelichten wat een gemeente kan doen wanneer een schoolbestuur de politie de toegang tot de school ontzegt?

Indien de situatie daarom vraagt is het aan de burgemeester om te bepalen op welke wijze hij gebruik maakt van zijn bevoegdheden op grond van de Gemeentewet en op welke wijze hij zich daarbij bedient van de onder zijn gezag staande politie. Net als bij andere maatschappelijke instellingen als ziekenhuizen of bejaardentehuizen bepaalt het bestuur van de onderwijsinstelling welke veiligheidsrisico’s zich voordoen en tot welke maatregelen die risico’s noodzaken.
Het is goed dat onderwijsinstellingen structureel overleggen met de wijkagenten en de gemeente. Door het uitwisselen van informatie en kennis kunnen potentieel dreigende situaties herkend en opgelost worden vóór deze tot daadwerkelijk onveilige situaties leiden.

Vraag 4

Bent u bereid om te onderzoeken of het mogelijk is om scholen te dwingen tijdelijk in te stemmen met politietoezicht als de situatie in de school of de directe omgeving bewezen onveilig is?

De burgermeester heeft deze bevoegdheid al. Indien de burgermeester oordeelt dat, in het kader van de openbare orde en veiligheid, er sprake is van een bewezen onveilige situatie, is de burgermeester bevoegd om politietoezicht in te zetten.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Groep mannen vlucht moskee Rotterdam in»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat een groep mannen de Anadolu moskee is ingevlucht na een ruit kapot te hebben geslagen en in de lucht te hebben geschoten?

Het betreffende incident was een vechtpartij, waarbij een raam werd vernield. Twee getuigen zagen hierna twee mannen een pand in vluchten. Eén van de mannen had een vuurwapen bij zich en één van de getuigen zag dat er met het vuurwapen werd geschoten. Het gebouw waarin de mannen zijn gevlucht betreft niet de moskee, maar een bijgebouw, waarin onder andere een bibliotheek en een kapper zijn gevestigd. Het pand is geen Godshuis/gebedsruimte.

Vraag 3

Is de politie de moskee binnengegaan om de vermoedelijke daders zo snel mogelijk op te pakken? Zo neen, waarom niet?

Alle personen die zich in het betreffende gebouw bevonden, zijn op verzoek van de daar aanwezige medewerkers naar buiten gekomen en aangehouden. De politie nam daarna echter nog steeds beweging in het pand waar. Hierop is met toestemming van het dienstdoende lid van de korpsleiding tevens districtschef en de gemandateerde van de hoofdofficier van justitie het Aanhoudings- en Ondersteuningsteam ingezet. Dit team is ter aanhouding het pand binnengetreden en heeft vervolgens niemand aangetroffen.

Vraag 4

Deelt u de visie dat een moskee nooit een toevluchtsoord mag zijn voor verdachten?

Ja. Wanneer er in strafvorderlijk opzicht voldoende reden is om binnen te treden en voldaan is aan de daarvoor geldende wettelijke voorwaarden, dan bestaan voor het binnentreden van moskeeën en andere gebedshuizen in beginsel geen beperkingen. Wel zal, buiten heterdaad, niet een ruimte worden betreden waar op dat moment godsdienstoefening gaande is (artikel 12, onderdeel b, Algemene wet op het binnentreden).

Vraag 5

Bent u bereid de betreffende moskee te sluiten? Zo nee, waarom niet?

Nee. De eventuele sluiting van een moskee is een gemeentelijke bevoegdheid.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Jongeren kunnen in nieuwe jaar weer makkelijk aan drank komen»? 1

De conclusie van het nieuwsbericht en de mening van Koninklijke Horeca Nederland deel ik niet. Ik verwacht niet dat jongeren onder de toegestane leeftijd gemakkelijker alcohol kunnen kopen. De gedachte achter de decentralisatie van het toezicht is juist dat gemeenten het beste zicht hebben op de plekken waar de problemen zich voordoen en waar de beschikbare instrumenten, waaronder handhaving, zo effectief mogelijk kunnen worden ingezet.

Vraag 2

Deelt u de mening van Koninklijke Horeca Nederland dat door de wijziging van de Drank- en Horecawet op 1 januari 2013 jongeren weer makkelijker aan drank komen, omdat gemeenten niet klaar zouden zijn om de gewijzigde Drank- en Horecawet te handhaven?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Krijgt u net als Koninklijke Horeca Nederland signalen dat gemeenten nog niet klaar zijn voor handhaving conform de gewijzigde wet?

Er zijn verschillende signalen. Een deel van de gemeenten moet het toezicht nog nader vorm geven en een ander deel van de gemeenten heeft de zaken goed op orde. De komende periode is sprake van een overgangssituatie, waardoor lokale toezichthouders die nog geen diploma hebben direct aan de slag kunnen, onder de voorwaarde dat ze binnen een jaar na aanstelling met goed gevolg het examen toezichthouder Drank- en Horecawet hebben afgelegd. Ik ga ervan uit dat gemeenten hun verantwoordelijkheid op dit punt zullen nemen en dat gedurende het jaar voldoende lokale controleurs zullen worden opgeleid. De komende maanden zal ik de ontwikkelingen omtrent de decentralisatie van het toezicht op de voet volgen.

Vraag 4

Is er sprake van een geleidelijke implementatie van de gewijzigde wet of wordt van alle gemeenten verwacht dat zij op 1 januari 2013 gaan handhaven conform de gewijzigde wet?

Er is geen sprake van een geleidelijke implementatie van de gewijzigde wet. Per 1 januari 2013 is de burgemeester verantwoordelijk voor het toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet (DHW) binnen zijn gemeente.

Vraag 5

Hoe verloopt de kennisoverdracht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) naar gemeenten?

Door de NVWA is een expertisecentrum opgericht, waar gemeenten terecht kunnen met vragen over handhaving en toepassing van de DHW. De website is operationeel en er is ook een telefonische helpdesk. Het expertisecentrum blijft tot eind 2014 bestaan. In 2013 blijft ook de leeftijdgrenzenpoule van de NVWA beschikbaar om gemeenten te ondersteunen met de nieuwe toezichtstaak tijdens specifieke risicovolle evenementen. Een afgeleid doel van dit team is het overdragen van de expertise van de NVWA aan gemeenten.
Daarnaast is een handreiking voor gemeenten opgesteld, om gemeenten te ondersteunen bij het implementeren van de nieuwe maatregelen uit de DHW binnen de eigen organisatie. Deze handreiking is medio 2012 met een begeleidende brief verzonden aan alle burgemeesters.

Vraag 6

Vreest u net als Koninklijke Horeca Nederland dat door gebrekkige handhaving er sprake zal zijn van zogenaamde alcohol traffic tussen gemeenten en het probleem zich verder zal verplaatsen naar illegale keten en hokken? Zo ja, wat gaat u daar aan doen?

Er is geen aanleiding om te vrezen voor het ontstaan van alcoholtoerisme tussen gemeenten. Ik heb er vertrouwen in dat burgemeesters de nieuwe bevoegdheden inzetten op een manier die recht doet aan de lokale omstandigheden. Wel zal ik de komende maanden de ontwikkelingen omtrent de decentralisatie van het toezicht op de voet volgen. Ten aanzien van de hokken en keten is in 2010 een handleiding hokken en keten opgesteld voor gemeenten, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende typen keten (commercieel / niet commercieel). Deze handleiding helpt gemeenten bij het formuleren, implementeren en handhaven van lokaal beleid op het gebied van hokken en keten. Naast een handleiding voor gemeenten is ook een handreiking en een gedragscode voor ouders en keeteigenaren ontwikkeld. Met deze handleiding kunnen gemeenten aan de slag, zeker nu ze alle benodigde bevoegdheden hebben.

Vraag 7

Heeft u zicht op hoe de handhaving conform de gewijzigde wet verloopt? Zo ja, bent u tevreden?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Heeft u zicht op hoe de handhaving conform de «oude wet» (voor 1 januari 2013) verloopt, kijkend naar alcoholgebruik door jongeren onder de 16 jaar? Zo ja, bent u tevreden?

De inspanningen rond de handhaving van de DHW van de NVWA in 2012 waren in lijn met de jaren daarvoor. De NVWA heeft de beschikbare capaciteit zo adequaat mogelijk ingezet. Deze capaciteit stond echter niet in verhouding tot het totale aantal verkooppunten van alcoholhoudende drank. Ook daarom is de decentralisatie van het toezicht een verbetering ten opzichte van de situatie in 2012, omdat het nu al duidelijk is dat er meer controleurs zullen worden ingezet. Overigens ben ik van mening dat de handhaving op orde moet zijn, ongeacht de hoogte van de wettelijke leeftijdsgrens.

Vraag 9

Bent u van mening dat voordat de alcoholleeftijd wettelijk wordt verhoogd van 16 naar 18 jaar, de handhaving verbeterd moet worden? Zo ja, hoe en zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Kent u het bericht «aanrander bejaarden vrij»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het voor de slachtoffers onverteerbaar is dat deze crimineel nu al weer op vrije voeten is en dus niet in voorlopige hechtenis zit? Zo nee, waarom niet?

De vijftienjarige verdachte was door het Openbaar Ministerie voorgeleid voor de rechter-commissaris. Deze heeft de voorlopige hechtenis van de jongen geschorst. Tegen deze beslissing is door het Openbaar Ministerie hoger beroep ingesteld. Op donderdag 27 december 2012 heeft de raadkamer van de rechtbank Haarlem de schorsing opgeheven met als gevolg dat de jongen in afwachting van zijn proces opnieuw vastzit.

Vraag 3

Wat gaat u doen om de slachtoffers gerust te stellen?

Omdat er sprake is van meerdere aangiftes is verder onderzoek noodzakelijk. Gedurende deze periode houden wijkagenten contact met de betrokkenen.

Vraag 4

Wat gaat u doen om te voorkomen dat in de betreffende flat of de nabije omgeving opnieuw bejaarden slachtoffer worden van aanranding?

Ik verwijs naar mijn antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat bejaarden tegen dit soort tuig beschermd dienen te worden? Zo nee, waarom niet?

Iedereen, maar zeker de kwetsbaren in de samenleving dienen goed beschermd te worden. De kwetsbaarheid van het slachtoffer is een omstandigheid die door het Openbaar Ministerie en de rechter binnen de gestelde strafmaxima van de verschillende delicten kan worden meegewogen.

Vraag 1

Kent u het laatste rapport van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel: «Mensenhandel in en uit beeld. Cijfermatige rapportage 2007–2011»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de gegevens van gemelde slachtoffers van mensenhandel niet goed worden geregistreerd en dat daardoor niet duidelijk is wat de precieze omvang van de mensenhandel is?

Ik ben ook van mening dat overheidsorganisaties met een meldplicht deze na dienen te komen. Bureau Jeugdzorg en Nidos zijn echter geen organisaties die een dergelijke meldplicht ten aanzien van mensenhandel hebben. De primaire taak van Bureau Jeugdzorg is om ervoor te zorgen dat een jeugdige de hulp krijgt die hij of zij nodig heeft. Dit gebeurt ook bij slachtoffers van mensenhandel. Met het belang van het kind voorop wordt hiervoor samenwerking gezocht met ketenpartners, bijvoorbeeld de politie. De politie op haar beurt dient op grond van de Aanwijzing mensenhandel van het Openbaar Ministerie en op grond van Hoofdstuk 9 van de Vreemdelingencirculaire wel melding te maken van slachtoffers van mensenhandel. Indien zich situaties voordoen waarbij dit niet gebeurt dan worden betrokkenen hierop gewezen.

Vraag 3

Is het waar dat instanties die hulp aan minderjarigen dienen te bieden, zoals Bureau Jeugdzorg en Nidos, nalaten om minderjarige slachtoffers aan het Coördinatiecentrum Mensenhandel te melden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het niet zo kan zijn dat overheidsorganisaties met een meldplicht met betrekking tot gevallen van mensenhandel deze meldplicht consequent niet naleven en dat daardoor het aantal gevallen waarin personen, niet zelden minderjarigen, worden uitgebuit in onvoldoende mate in beeld is?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Wat gaat u doen om het aantal niet geregistreerde gevallen van mensenhandel (dark number) op te helderen, wetende dat een goed overzicht van essentieel belang is voor de bestrijding van mensenhandel?

De aanpak van mensenhandel is een prioriteit van dit kabinet. Zicht op de aard en de omvang is essentieel voor een optimale bestrijding. Mensenhandel speelt zich in het verborgene af, waardoor het moeilijk is een betrouwbare schatting van het aantal slachtoffers te geven. De Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen verricht belangrijk onderzoek om mensenhandel duidelijker in beeld te brengen. CoMensha registreert (vermoedelijke) mensenhandelslachtoffers. Om de registratie van minderjarige slachtoffers verder te verbeteren verricht het kennisinstituut Movisie in het kader van het actieplan Rijksbrede aanpak loverboyproblematiek onder meer trainingen en geeft het advies aan instellingen die slachtoffers van loverboys opvangen. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan wat het delict mensenhandel behelst, zodat het ook door de instellingen herkend wordt. Op hun beurt leveren de instellingen de gevraagde registratiegegevens. Deze maatregel is onderdeel van het actieplan voor de rijksbrede aanpak van de loverboyproblematiek waarover u bent geïnformeerd per brief van 20 december 2011.2
Wat betreft Nidos heeft de Nationaal Rapporteur Mensenhandel inmiddels afspraken gemaakt over het rapporteren van minderjarige vermoedelijke slachtoffers mensenhandel aan haar bureau voor de duur van een onderzoek van de NRM. Er wordt op dit moment bekeken of melding door Nidos ook rechtstreeks bij CoMensha plaats kan vinden. Overigens zijn potentiële slachtoffers die onder de hoede zijn van Nidos ook bekend bij het Openbaar Ministerie, de politie en andere ketenpartners. Nidos bespreekt alle casuïstiek met hen. In geval van aangifte behoort melding bij CoMensha te worden gedaan door de politie.

Vraag 6

Is het waar dat slechts in iets meer dan de helft van de bij de rechter aangebrachte zaken een veroordeling volgt?

Het percentage van 56% veroordelingen in bij de rechter aangebrachte mensenhandelzaken3 heeft betrekking op het aantal veroordelingen voor specifiek het delict mensenhandel. Zoals blijkt uit de rapportage van de NRM4 volgt in nog eens 22% van de aangebrachte mensenhandelzaken een veroordeling voor een ander delict, bijvoorbeeld een zedendelict of geweldpleging. In totaal volgt dus gemiddeld in bijna 80% van de aangebrachte mensenhandelzaken een veroordeling. Ten aanzien van het percentage veroordelingen voor specifiek mensenhandel wil ik nog opmerken dat mensenhandel moeilijk bewijsbaar is. Dit heeft onder andere te maken met de beperkte aangiftebereidheid en de complexe strafbaarstelling. Zie verder ook het antwoord op vragen 8 en 9.

Vraag 7

Deelt u de mening dat mensenhandel een harde aanpak verdient, gelet op de ingrijpende gevolgen voor de slachtoffers die niet zelden in de seksindustrie worden uitgebuit?

Ja. Mensenhandel is een zeer ernstig delict met vreselijke gevolgen voor de slachtoffers dat een harde aanpak verdient. Om dit te bewerkstelligen heb ik u onder meer vorig jaar een wetsvoorstel gestuurd om de strafmaxima voor mensenhandel te verhogen van acht naar twaalf jaar. Vorige maand heeft u met dit voorstel ingestemd. Indien er sprake is van gekwalificeerde mensenhandel kan de strafmaat zelfs levenslang zijn. Ook is het een doelstelling van mij om in 2015 dubbel zo veel criminele organisaties te hebben aangepakt, waarbij (onder andere) prioriteit ligt bij organisaties die zich met mensenhandel bezig houden.

Vraag 8

Vindt u het in dat licht aanvaardbaar dat slechts 80 procent van de zaken voor de rechter wordt gebracht en in slechts ongeveer 50 procent van die zaken een veroordeling volgt?

De Nationaal Rapporteur Mensenhandel heeft opgeroepen tot specialisatie en opleiding in mensenhandelzaken binnen de rechtspraak. Binnen het Openbaar Ministerie worden mensenhandelzaken al geruime tijd als specialisme gezien. Binnen het Landelijk overleg van voorzitters van de strafsectoren van de gerechtshoven en de rechtbanken (LOVS) zijn hiertoe de nodige afspraken gemaakt. Per 1 januari 2013 wordt per gerecht de behandeling van mensenhandelzaken geconcentreerd bij een klein aantal rechters en juridisch medewerkers met expertise op dit gebied. Mensenhandelzaken die worden aangebracht door het Landelijk Parket kunnen per genoemde datum worden afgedaan bij vier speciaal daartoe aangewezen gerechten.

Vraag 9

Wat gaat u eraan doen om het veroordelingspercentage in zaken betreffende mensenhandel te verbeteren en bent u van plan om daarbij navolging te geven aan de aanbevelingen van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «gezochte criminelen komen moeiteloos aan een paspoort»?1

Vraag 2

Is het waar dat van de 1566 voortvluchtige veroordeelden die op de lijst zouden moeten staan er slechts 217 gesignaleerd staan en slechts 16 paspoorten zijn ingetrokken? Zo ja, waarom staan deze voortvluchtige veroordeelden niet op de signaleringslijst? Zo nee, hoeveel verdachten en voortvluchtige onherroepelijk veroordeelden die in aanmerking komen voor signalering staan niet op de signaleringslijst?

Niet in alle gevallen waarbij sprake is van een veroordeling van zes maanden of meer en de veroordeelde zich onttrekt aan zijn straf, kan een veroordeelde worden opgenomen in het Register Paspoortsignalering (RPS). Om voor opname in het RPS in aanmerking te komen moet de veroordeelde daarnaast namelijk de Nederlandse nationaliteit bezitten. Tevens moet er een gegrond vermoeden bestaan dat die persoon zich door verblijf in het buitenland aan de tenuitvoerlegging van de straf zal onttrekken. Een dergelijk vermoeden bestaat indien een veroordeelde geen woon- of verblijfplaats heeft in Nederland of indien dat wel het geval is meermalen niet op zijn GBA-adres is aangetroffen, dan wel indien anderszins signalen binnenkomen dat een persoon het land mogelijk wil ontvluchten. Deze voorwaarden zijn destijds opgenomen in artikel 18 van de Paspoortwet met het oog op het grondwettelijke, EU-rechtelijke en verdragsrechtelijke recht het land te verlaten.
Van alle voortvluchtige veroordeelden met de Nederlandse nationaliteit, die veroordeeld zijn tot een vrijheidsstraf van zes maanden of meer en waarvan het gegrond vermoeden tot onttrekking aan de tenuitvoerlegging van de straf door verblijf in het buitenland kan worden vastgesteld, wordt door het Openbaar Ministerie (OM) het verzoek gedaan de personalia van de veroordeelde op te nemen in het RPS.

Vraag 3

Hoe komt het dat de signaleringslijst voor paspoorten van gezochte criminelen ernstig onvolledig is?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Welke afspraken zijn er met het Openbaar Ministerie (OM) en gemeenten om toe te zien op toepassing en handhaving van de signaleringslijst ten aanzien van gezochte criminelen?

De procedures inzake weigering en vervallenverklaring van paspoorten zijn vastgelegd in de paspoortuitvoeringsregeling Nederland 2001. Daarnaast zijn de procedures betreffende het verzoek een paspoort te signaleren voor het OM vastgelegd in de Aanwijzing paspoortsignalering van het College van procureurs-generaal2. Het betreft hier procedures rond een verzoek de personalia van een veroordeelde op te nemen in het RPS en de bestuurlijke afhandeling van deze registratie. Voor de bijzonderheden met betrekking tot deze afspraken verwijs ik u naar de desbetreffende Aanwijzing.

Vraag 5

Welke maatregelen neemt u om de signaleringslijst op korte termijn zo volledig mogelijk te laten zijn?

Zoals in het antwoord op vraag 2 en 3 is aangegeven, is het Register Paspoortsignaleringen ten aanzien van de voortvluchtige veroordeelden met een vrijheidsstraf van zes maanden of meer, volledig. Opmerking verdient echter wel dat voor iedere casus het gegrond vermoeden tot onttrekking door de veroordeelde aan de tenuitvoerlegging van de straf door verblijf in het buitenland moet worden vastgesteld. Het OM zal voor iedere casus opnieuw moeten beoordelen of naar zijn mening het gegrond vermoeden aanwezig is.

Vraag 6

Welke ruimte ziet u bij het OM om de wettelijke mogelijkheden in dezen beter te benutten?

Zoals aangegeven worden de mogelijkheden van de huidige Paspoortwet3 met betrekking tot vrijheidsstraffen door het OM reeds optimaal benut. Een beperkt aantal zaken waarin een geldboete van de derde categorie of hoger4 is opgelegd, komt eveneens voor paspoortsignalering in aanmerking. Deze mogelijkheid wordt verder geoptimaliseerd. Het OM werkt samen met het CJIB aan een landelijke coördinatie om ook voor deze categorie zaken consequent een paspoortsignalering uit te laten gaan.

Vraag 7

Als u constateert dat er bij het OM nog ruimte is om hier scherper in op te treden, op grond waarvan en met welk doel meent u dan dat tevens een verruiming van de paspoortwet moet worden overwogen?2

Naast het optimaal benutten van de bestaande mogelijkheden van het huidige artikel 18 onderdeel b, acht ik een verruiming van de Paspoortwet aangewezen zowel vanuit het doel op te treden als een consequente overheid, als vanuit de noodzaak de opsporingskans van personen die veroordeeld zijn tot een vrijheidsstraf of vrijheidsbenemende maatregel en daarnaast onvindbaar, zijn te vergroten. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en ik zijn overeengekomen de Paspoortwet op zo kort mogelijke termijn aan te passen wat betreft de voorwaarden voor paspoortsignalering.

Vraag 1

Kent u het bericht «Meer kinderen seksueel uitgebuit»?1, het rapport van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel «Mensenhandel in en uit beeld. Cijfermatige rapportage 2007-2011»2 en herinnert u zich uw antwoorden op eerdere vragen van het lid Arib (PvdA) over een tekort aan opvang van slachtoffers voor mensenhandel?3

Ja.

Vraag 2

Kunt u het hierboven genoemde rapport, voorzien van uw reactie, naar de Kamer sturen?

Ik zal het rapport in kwestie van de NRM binnenkort aan uw Kamer doen toekomen.

Vraag 3

Is het waar dat instanties die daartoe verplicht zijn niet altijd melding maken van mensenhandel waaronder seksuele uitbuiting? Zo ja, hoe kan dat, welke instanties zijn dat en wat gaat u doen om er voor te zorgen dat de meldplicht wel wordt nageleefd? Zo nee, hoe verhoudt zich dit dan tot de mening van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel?

Voor het antwoord op deze vragen verwijs ik u naar de antwoorden op de vragen van het lid Van der Steur van 28 december 2012.

Vraag 4

Deelt u de mening van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel dat bij een correcte registratie het probleem van het aantal minderjarige slachtoffers groter zou blijken te zijn dan nu het geval is? Zo ja, betekent dit dat uw aanpak dan ook geïntensiveerd zou moeten worden en op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

De aanpak van mensenhandel is reeds een prioriteit van dit kabinet. Onder andere in de Rijksbrede aanpak van loverboyproblematiek wordt voorzien in tal van maatregelen om mensenhandel te bestrijden, daarom acht ik een verdere intensivering van de aanpak op dit moment niet nodig. Voor uw vragen inzake de registratie van slachtoffers mensenhandel verwijs ik u naar de antwoorden op de vragen van de heer Van der Steur van 28 december 2012.

Vraag 5

Deelt u de mening dat zolang de ware aard en omvang van mensenhandel niet volledig bekend is de aanpak van mensenhandel niet optimaal kan zijn? Zo ja, hoe gaat u er voor zorgen dat die aard en omvang beter bekend worden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Is het aantal opvangplaatsen van slachtoffers van seksuele uitbuiting naar uw mening nog steeds voldoende? Zo ja, hoe verhoudt zich dat tot de mening van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en waarin verschilt u van mening? Zo nee, wat gaat u doen om het aantal opvangplaatsen op peil te brengen?

Voor het antwoord op deze vragen verwijs ik u naar de antwoorden op de Kamervragen van mevrouw Berndsen-Jansen van 28 december 2012.

Vraag 1

Kent u de berichten over een islamitisch-terroristische aanslag in de Kerstnacht op een kerk in het noorden van Nigeria?1

Ja.

Vraag 2

Is het u duidelijk dat deze aanslagen een islamitische traditie zijn?

Ook in 2010 en 2011 vonden tijdens de kerstperiode in Nigeria aanslagen plaats op christelijke doelen. Het geweld in Nigeria heeft politieke, sociaaleconomische, etnische en religieuze dimensies. De laatst genoemde dimensie krijgt de laatste tijd steeds meer aandacht, doordat onverdraagzame terroristische groeperingen aanslagen plegen op zowel christelijke als islamitische doelen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat deze terreur voortkomt uit islamitische onverdraagzaamheid tegenover andersdenkenden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Heeft de Organisatie voor Islamitische Samenwerking (Organisation of Islamic Cooperation, OIC) effectief iets gedaan om deze islamitische traditie te beëindigen? Met welk resultaat?

De Secretaris-Generaal van de OIC heeft de aanslagen scherp veroordeeld.

Vraag 5

Bent u er van op de hoogte dat landen van de OIC de zgn Cairo-verklaring hebben ondertekend, waardoor de mensenrechten, waaronder het recht om vrijelijk een geloof aan te hangen, ondergeschikt zijn verklaard aan de sharia?

Ik ben bekend met de zogeheten Cairo-verklaring. Dit document is meer dan 20 jaar geleden opgesteld en is sindsdien ook binnen de OIC meermaals gerelativeerd.

Vraag 6

Bent u het met ons eens dat de islamitische leer en praktijk, die andersdenkenden tot tweederangs mensen maakt, uiteindelijk leidt tot dood en verderf?

Nee.

Vraag 7

Vindt u – net als wij – dat er geen plek in de Verenigde Naties behoort te zijn voor lidstaten van de OIC die de Cairo-verklaring hebben ondertekend en waar die islamitische zienswijze leidend is? Zo nee, waarom niet?

Nee. Het hanteren van religieuze beginselen bij de staatsinrichting is geen reden om een staat uit te sluiten van VN-lidmaatschap.

Vraag 1

Kent u het bericht «Meer kinderen seksueel uitgebuit»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u het eens met de conclusie uit het onderzoek van de nationaal rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen dat de overheid het probleem van kinderen, die seksueel worden uitgebuit, onderschat?

Voor het antwoord op deze vragen verwijs ik u naar de antwoorden op de vragen van de heer Van der Steur van 28 december 2012.

Vraag 3

Is het waar dat het Bureau Jeugdzorg en de voogdij-instelling Nidos slachtoffers nauwelijks melden bij het Coördinatiecentrum Mensenhandel en dat de politie/ marechaussee en de Inspectie SZW hun meldplicht niet altijd nakomen? Zo ja, wat vindt u daarvan? Wat bent u van plan daaraan te doen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat hulpverleners meestal de leeftijd van slachtoffers registreren op het moment dat slachtoffers hulp zoeken in plaats van op het moment dat de uitbuiting begon?

CoMensha registreert de leeftijd van (vermoedelijke) slachtoffers van mensenhandel ten tijde van de melding. Dit is immers het moment dat het slachtoffer in beeld komt. Er wordt bekeken of het mogelijk is aanvullende informatie over slachtoffers aan CoMensha te leveren en te registreren in een nieuw registratiesysteem. Dit zou ten goede moeten komen aan meer accurate en volledigere informatie.

Vraag 5

Deelt u de mening van de nationaal rapporteur dat zonder correcte cijfers adequaat beleid en opsporing tegen mensenhandel, maar ook het loverboyprobleem, niet mogelijk is? Zo ja, wat bent u van plan hieraan te doen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Uit het onderzoek van de nationaal rapporteur blijkt tevens dat gemeenten, de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en de Kamer van Koophandel soms onbewust meewerken aan mensenhandel. Herkent u dat beeld? Zo ja, wat bent u van plan daaraan te doen?

Mensenhandel is een zeer moeilijk te signaleren misdrijf, waardoor het kan voorkomen dat gemeenten, de IND en de Kamer van Koophandel in bepaalde gevallen onbewust uitbuiting faciliteren. Om deze reden wordt door de Task force aanpak mensenhandel ingezet op bewustwording bij alle partijen die mogelijk een dergelijke rol zouden kunnen vervullen. Zo loopt er momenteel een pilot bij de Kamer van Koophandel met als doel signalen van mensenhandel door te geven aan ketenpartners die betrokken zijn bij de aanpak van dit misdrijf. Ook wordt onderzocht of het mogelijk is inschrijving bij signalen van mensenhandel te weigeren. Uw Kamer zal hierover binnenkort per brief nader worden geïnformeerd door de Minister van Economische Zaken.
Mensenhandelaren kunnen altijd pogen misbruik te maken van de wet- en regelgeving, al dan niet op basis van schijnconstructies. IND-medewerkers worden regelmatig getraind op het onderkennen en herkennen van mogelijke signalen van mensenhandel en het inzetten van het beschikbare instrumentarium. Bestuursrechtelijk wijst de IND in aantoonbare gevallen van misbruik van een verblijfsregeling de aanvraag af of trekt het verblijfsrecht in. Ook kan er nader onderzoek worden ingesteld naar de signalen die in een lopende verblijfsaanvraag naar voren komen. Signalen van mensenhandel worden door de IND geregistreerd, geanalyseerd en doorgeleid naar het samenwerkingsverband Expertisecentrum Mensenhandel/ Mensensmokkel (EMM).

Vraag 7

Is het waar dat het probleem van het aantal opvangplaatsen voor slachtoffers van seksuele uitbuiting «nijpender» is (voor 24% van de gevallen werd geen opvang gevonden) dan door de minister van Veiligheid en Justitie is voorgesteld?

Nee. De uitlatingen van de NRM richten zich op de gehele opvang voor slachtoffers mensenhandel in 2010 en 2011. Mijn uitlating waar in het rapport naar wordt verwezen richt zich op de Categorale Opvang Slachtoffers Mensenhandel (COSM) na de uitbreiding van het aantal plaatsen. De NRM heeft desgevraagd laten weten in haar rapport niet te hebben willen suggereren dat uw Kamer in eerdere berichtgeving van mij hierover verkeerd is geïnformeerd. Na uitbreiding van de COSM is geen structureel tekort aan opvangcapaciteit gesignaleerd. Wel zijn er knelpunten bij de doorstroming van slachtoffers naar bijvoorbeeld reguliere opvang of huisvesting.