Vraag 1

Heeft u de uitzending gezien over een 77-jarige vrouw uit Valkenswaard die tienduizenden euro’s moet betalen omdat vaten gif op haar terrein zijn gestort door criminelen?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de inschatting van de betreffende gemeenteambtenaar van Valkenswaard dat deze eigenaresse niet alles heeft gedaan om haar terrein te beschermen tegen dergelijke ongewenste stortingen?

Het storten of dumpen van chemisch afval kan ernstige gevolgen hebben voor de omgeving van de dumpplaats en risico’s inhouden voor mens, dier en milieu. Dergelijke stortingen dienen zoveel mogelijk te worden teruggedrongen en de criminelen dienen verantwoordelijk te worden gehouden voor het opruimen en herstellen van de gevolgen en op te draaien voor de kosten hiervan.
De gemeente is zelf bevoegd met betrekking tot de betreffende milieu-aspecten. Ik kan daarom geen mening geven omtrent inschattingen die de betreffende gemeenteambtenaar heeft gemaakt met betrekking tot de specifieke casus in Valkenswaard. Daar waar het gaat om het aanpakken van de verontreinigingen van het milieu en het voorkomen van verdere verspreiding is de gemeente in mijn ogen voortvarend opgetreden. De inschatting in hoeverre de eigenaresse alles heeft gedaan, ligt niet in mijn bevoegdheden en ik heb daar ook geen zicht op.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het onrechtvaardig is dat deze vrouw zelf voor de kosten moet opdraaien van de vervuilende goederen die criminelen hebben gedumpt op haar terrein? Zo ja, bent u bereid om in gesprek te gaan met de gemeente Valkenswaard om deze onrechtvaardigheid te bespreken?

In het algemeen gezien – en zoals gezegd – ben ik van mening dat de criminelen/vervuilers dienen op te draaien voor de kosten. Echter, zoals aangegeven is het in casu de gemeente die een afweging dient te maken omtrent deze specifieke casus.
Op betreffende locatie gaat het om cans met – naar alle waarschijnlijkheid – afvalproducten van synthetische drugs, zijnde chemisch afval en gevaarlijk voor de volksgezondheid. Op grond van de Wet milieubeheer is het niet toegestaan zich door afgifte aan een ander van gevaarlijke afvalstoffen te ontdoen, tenzij het aan bevoegde inzamelaars en verwerkers wordt afgegeven. Het college van B&W heeft tot taak dit verbod ten aanzien van gevaarlijke afvalstoffen bestuursrechtelijk te handhaven.
De gevaarlijke stoffen zijn tevens in de bodem terecht gekomen waarbij er sprake was van een acuut gevaar voor natuur/milieu en de volksgezondheid. Op grond van de Wet bodembescherming dient een dergelijke verontreiniging of aantasting en de directe gevolgen daarvan te worden beperkt en zoveel mogelijk ongedaan gemaakt te worden door de overtreder dan wel degene die het feitelijk in zijn of haar macht heeft om de verontreiniging te beëindigen en te voorkomen. In het kader van de toepassing – door de gemeente – van de relevante (zorgplicht)bepaling is het mogelijk een afweging te maken als het gaat om redelijkheid van het toepassen van bestuursdwang. Zo ook als het gaat om het verhalen van gemaakte kosten bij die bestuursdwang.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het juist in dit soort gevallen de taak van de gemeente is om de helpende hand te bieden, in plaats van burgers te laten opdraaien voor schade waar ze zelf geen enkel aandeel in hebben?

Ik ben van mening dat de gemeente uit dient te gaan van het geldende wettelijke kader en verantwoordelijk is voor het toepassen hiervan.

Vraag 5

Hoe denkt u over het instellen van een hardheidsclausule in de wet of het instellen van een speciaal fonds bij gemeenten, zodat in dit soort schrijnende gevallen de kosten niet worden verhaald op onschuldige burgers?

Het wettelijk kader biedt voldoende mogelijkheden om het illegaal dumpen van afval aan te pakken. Ik zie geen meerwaarde in het wijzigen van het wettelijk kader.
Ik waardeer het initiatief van de provincie Noord Brabant die enkele maanden geleden een werkgroep heeft gevormd met vertegenwoordigers van gemeenten, politie, brandweer, waterschappen, OM en omgevingsdiensten. In dit verband is een plan van aanpak opgesteld met afspraken en maatregelen om het aantal dumpingen terug te dringen.
Er zijn, in dit initiatief, tevens richtlijnen ontwikkeld over hoe te werk te gaan na het aantreffen van drugsafval. Ook worden mogelijkheden verkend om de kosten voor het opruimen van het drugsafval en het schoonmaken van het terrein terug te dringen. In dit verband onderzoekt de provincie de wenselijkheid en haalbaarheid van een waarborgfonds waaruit de kosten van het opruimen kunnen worden betaald. Ik zal graag de uitkomsten van de werkgroep ontvangen om te zien welke zaken in meer generieke zin door de rijksoverheid zouden kunnen worden opgepakt om belemmeringen te voorkomen.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitzending van Bureau Buitenland waarin gesteld wordt dat erkende vluchtelingen en mensenrechtenactivisten in Europa regelmatig op last van Interpol worden opgepakt?1

Ik ben op de hoogte van de uitzending. Ik wijs erop dat Interpol een communicatiekanaal beschikbaar stelt dat nationale politiediensten kunnen gebruiken om, al dan niet wereldwijd, bekend te maken dat (bijvoorbeeld) een persoon wordt gezocht vanwege een verdenking van het plegen van een strafbaar feit. Interpol geeft zelf dus geen bevel tot aanhouding. Het is een organisatie die de samenwerking tussen politieorganisaties van landen en de uitwisseling van politie-informatie bevordert. De organisatie heeft zelf geen bevoegdheden in de aangesloten landen.

Vraag 2

Worden er in Nederland personen opgepakt, enkel en alleen op last van Interpol-signaleringen? Zo ja, hoe vaak is dit voorgekomen in 2012 en 2013? In welke mate betrof het erkende vluchtelingen c.q. mensenrechtenactivisten?

Een Interpolsignalering kan onder voorwaarden gelden als een verzoek om voorlopige aanhouding in afwachting van een uitleveringsverzoek. Een voorwaarde is dat er een uitleveringsverdrag geldt tussen Nederland en het signalerende land. Als daarvan sprake is, wordt een signalering in het nationale opsporingsregister opgenomen tenzij er contra-indicaties zijn. Contra-indicaties zijn bijvoorbeeld het feit dat de gezochte persoon een vluchtelingenstatus heeft en/of het vermoeden dat de persoon in kwestie zal worden vervolgd, gestraft of op andere wijze wordt getroffen in verband met zijn godsdienstige, levensbeschouwelijke of politieke overtuiging. Deze toetsing wordt bij elke signalering verricht, waarbij voor wat betreft de vluchtelingenstatus getoetst kan worden aan Nederlandse gegevens. Mocht na een aanhouding blijken dat iemand een door een buitenland verschafte vluchtelingenstatus heeft, dan volgt vrijlating.
Uitlevering van vluchtelingen en mensenrechtenactivisten die bescherming genieten heeft zodoende niet plaatsgevonden en zal gelet op het voorgaande ook nimmer worden toegestaan.
Uit de systemen van de politie kan niet worden afgeleid hoeveel of welke aanhoudingen hebben plaatsgevonden naar aanleiding van een Interpolsignalering.

Vraag 3

In hoeverre zijn erkende vluchtelingen en mensenrechtenactivisten, die op last van Interpol-signaleringen zijn opgepakt, door Nederland uitgeleverd aan de regimes die hen willen vervolgen? Aan welke landen heeft uitlevering plaatsgevonden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Welke mechanismen gebruikt Nederland teneinde de legitimiteit van Interpol-signaleringen te controleren en op welke wijze wordt toezicht gehouden op de juistheid van die signaleringen die in Nederland tot aanhoudingen van personen kunnen leiden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

In hoeverre zijn de Nederlandse politie, het Openbaar Ministerie en de ministeries van Buitenlandse zaken en van Veiligheid en Justitie betrokken bij, dan wel geïnformeerd voorafgaande aan, een aanhouding door Interpol van personen op Nederlands grondgebied?

Interpol houdt zelf geen mensen aan. De aanhouding op Nederlands grondgebied wordt altijd door de Nederlandse politie of marechaussee verricht met inachtneming van de Nederlandse wet- en regelgeving.

Vraag 6

Op welke wijze controleert de Europese Unie de legitimiteit van Interpol-signaleringen?

De Europese Unie heeft geen rol in dit verband.

Vraag 7

Bent u bereid in Europees verband stappen te ondernemen teneinde misbruik van Interpol-signaleringen tegen te gaan? Zo ja, kunt u aangeven welke acties u op welke termijn gaat uitvoeren?

In die gevallen waarin misbruik wordt gemaakt van het Interpol-kanaal, biedt Interpol zelf de mogelijkheid hiertegen op te treden. De Interpol-constitutie staat immers niet toe dat een signalering in de databanken wordt opgenomen indien deze op politieke gronden is uitgevaardigd. Op het moment dat Interpol strijdigheid met de Interpol-constitutie gewaar wordt, wordt de signalering door Interpol verwijderd. Daarnaast blijft Nederland per signalering een eigen toetsing verrichten zoals beschreven in mijn antwoord op vragen 2, 3 en 4. Ik zie hierbij geen rol voor de EU. Ik verwijs verder naar de reactie op het rapport van Fair Trials International over dit onderwerp, die ik zoals toegezegd aan uw Kamer zal zenden.2

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de discussies in de Raad over invoering van uiteindelijke-belanghebbendenregisters, teneinde witwassen tegen te gaan en belastingontduiking te voorkomen?

Ja.

Vraag 2

Heeft u in dit kader ook kennisgenomen van de plannen van de Britse regering om een uiteindelijke-belanghebbendenregister in te voeren in het Verenigd Koninkrijk?1

Ja.

Vraag 3

Welke positie neemt Nederland in over uiteindelijke-belanghebbendenregisters in de Raad?

Het onderwerp «informatie over uiteindelijk belanghebbenden» is een van de onderwerpen die worden besproken in het kader van het voorstel voor een vierde witwasrichtlijn. De positie die door Nederland wordt ingenomen in de Raad, onder meer op dit onderwerp, is te vinden in het BNC-fiche waar u naar verwijst in uw vijfde vraag (Kamerstukken II 2012/13, 22 112, nr. 1578). In dat fiche staat, zoals u terecht opmerkt, dat Nederland het richtlijnvoorstel van de Europese Commissie op dit punt, te weten dat alle rechtspersonen in de EU zelf informatie over hun uiteindelijk belanghebbenden (UBO informatie) moeten bijhouden en dat die informatie beschikbaar moet zijn voor – kort gezegd – Wwft instellingen, niet wenselijk vindt. Nederland ziet meer in een centraal aandeelhoudersregister.

Vraag 4

Bent u het ermee eens dat zo´n register publiek toegankelijk moet zijn teneinde zijn doel volledig te bereiken? Bent u bereid hiervoor op Europees niveau te pleiten? Zo nee, waarom niet?

Als gezegd ziet Nederland, waar het gaat om UBO informatie, meer in een centraal aandeelhoudersregister. Over de plannen aangaande, onder meer, de toegankelijkheid van een centraal aandeelhoudersregister is de Kamer bij brief van 19 december 2012 geïnformeerd (Kamerstukken II, 2012/13, 32 608, nr. 4). De minister van Veiligheid en Justitie heeft mede namens de minister van Economische zaken en mijzelf geschreven dat het centraal aandeelhoudersregister niet openbaar toegankelijk zal zijn maar slechts voor bepaalde, geautoriseerde, overheidsdiensten in het kader van controle, toezicht en handhaving. Ook schreven wij dat het notariaat toegang krijgt omdat daarmee de tijdrovende recherchewerkzaamheden die de notaris in het kader van een aandelenoverdracht moet verrichten in belangrijke mate kunnen worden gereduceerd en dat de aandeelhouder uiteraard zelf inzage zal hebben in informatie die over hem is opgenomen. Met de afweging dat het register alleen toegankelijk zal zijn voor geautoriseerde partijen, wordt tegemoet gekomen aan het belang dat de privacy van natuurlijke personen zo goed mogelijk dient te worden beschermd. Dit standpunt over toegankelijkheid van UBO informatie draagt Nederland ook op Europees niveau uit.

Vraag 5

Herinnert u zich dat in het BNC-fiche staat dat Nederland vooralsnog meer ziet in een centraal aandeelhoudersregister?2. Kunt u aangeven op welke punten het centraal aandeelhoudersregister, zoals dat in Nederland ingevoerd wordt, verschilt van een uiteindelijke-belanghebbendenregister?

Wat de materiële invulling van een UBO-register zou kunnen zijn, is op dit moment niet duidelijk en is onderwerp van discussie in de Raad. Over de contouren van het centraal aandeelhoudersregister is uw Kamer eerder geïnformeerd (Kamerstukken II, 2012/13, 32 608, nrs. 4 en 5). Naast de doelstelling van het centraal aandeelhoudersregister is toegelicht dat het register wordt gebouwd als onderdeel van het Handelsregister. Het Handelsregister bevat immers al informatie over bestuurders en enig aandeelhouders. Met de instelling van het centraal aandeelhoudersregister wordt beschikbare informatie over de betrokkenheid van natuurlijke personen bij ondernemingen als aandeelhouder in besloten vennootschappen of niet-beursgenoteerde vennootschappen op een belangrijk onderdeel uitgebreid. Deze uitbreiding biedt ten opzichte van de bestaande situatie nog beter inzicht in de betrokkenheid van natuurlijke personen bij rechtspersonen.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Nederlander «vergeten» in Turkse cel»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het feit dat de 21-jarige Iraaks-Nederlandse Jamal Sahami al bijna drie jaar in een Turkse cel wacht op uitlevering naar Nederland omdat de beslissing tot uitlevering nog steeds in behandeling is bij het Turkse ministerie van Justitie?

Voor de beoordeling van deze zaak is van belang dat het OM aanleiding heeft gezien om de verdachte niet te berechten volgens het jeugdstrafrecht maar, gezien de persoon van de verdachte, de ernst van het gepleegde feit en de omstandigheden waaronder dat feit is begaan, volgens het volwassenenstrafrecht. Het vragen van uitlevering werd dan ook opportuun geacht en bij de Turkse autoriteiten is daartoe een verzoek gedaan. Met de uitleveringsprocedure in Turkije bleek in dit geval echter zodanig veel tijd gemoeid dat de situatie dreigde te ontstaan dat de verdachte zo lang in uitleveringsdetentie zou doorbrengen dat de uiteindelijk door het Nederlandse OM te eisen straf zou worden overschreden. Nederland heeft sinds het indienen van het verzoek geregeld contact gehouden met de Turkse autoriteiten over de voortgang in de uitleveringsprocedure.
Bij het laatste contact is aan Turkije verzocht om, wanneer het uitleveringsverzoek op 1 december 2013 nog steeds in behandeling zou zijn, de uitleveringsprocedure met ingang van die datum te beëindigen. Aldus is geschied en het verzoek is ingetrokken.

Vraag 3

Klopt het dat Nederland bij de Turkse autoriteiten om de uitlevering van Jamal Sahami heeft gevraagd? Indien ja, wat was het resultaat van dit verzoek?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Is het waar dat Nederland onlangs heeft besloten om het verzoek om uitlevering in te trekken? Indien ja, waarom?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Wat is uw mening over het gegeven dat Jamal Sahami minderjarig was op het moment dat hij de overtreding beging, waardoor de eventuele gevangenisstraf in Nederland waarschijnlijk hoogstens zes maanden zou zijn, wat vele malen korter is dan de tijd die hij tot op heden in uitleveringsdetentie zit? Indien is besloten om het verzoek tot uitlevering in te trekken, heeft het voorgaande hier in meegespeeld? Indien ja, kiest het kabinet altijd voor het intrekken van een verzoek om uitlevering wanneer uitleveringsdetentie langer duurt dan eventuele straf in Nederland?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Verleent de Nederlandse ambassade in Ankara en/of het Nederlands Consulaat-Generaal in Istanbul momenteel consulaire bijstand aan de Iraaks-Nederlandse gevangene? Indien neen, waarom niet?

Het Consulaat-Generaal in Istanbul heeft consulaire bijstand verleend en betrokkene is op 1 december 2013 door de Turkse autoriteiten in vrijheid gesteld nadat het Nederlandse uitleveringsverzoek was ingetrokken.

Vraag 7

Klopt het dat u verwacht dat Jamal Sahami spoedig vrij zal komen? Op welke termijn denkt u dat dit zal gebeuren?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 1

Wat is de reden voor het ontbreken van calamiteitenplannen specifiek geënt op windturbines en waarvan de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond aangeeft dat deze niet aanwezig zijn? Voor welke veiligheidsregio(»s) geldt dit nog meer?

De brandweer van de Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond heeft generieke instructies en procedures voor brandbestrijding en hulpverlening, waaronder voor brand in hoge gebouwen. Voor speciale objecten zijn er specifieke inzetprocedures en aanvalsplannen. Bijvoorbeeld voor hoge gebouwen zoals flats of kantoortorens waar veel mensen aanwezig zijn of indien er bij een incident een groot effect voor de omgeving te verwachten is.
Voor windturbines zijn er geen specifieke inzetprocedures. Brandweerfunctionarissen maken bij de brandbestrijding en hulpverlening bij alle windmolens gebruik van de bovengenoemde generieke procedures en van de kennis en ervaring verkregen bij opleiding, training en oefening.
Naast deze mogelijkheden van de basisbrandweerzorg kan gebruik gemaakt worden van de hoogtereddingsteams van de brandweer (zie antwoord 4 en 5). Gezien de lage frequentie van incidenten met windmolens wordt dit toereikend geacht. Of er redenen zijn om te kunnen beschikken over aanvullende middelen of procedures, specifiek voor windturbines, zal mogelijk blijken uit het brandonderzoek van de Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond naar de windmolenbrand in Ooltgensplaat.
Het opstellen van instructies, inzetprocedures en aanvalsplannen is een verantwoordelijkheid van de veiligheidsregio’s. Er worden hiervan geen landelijke overzichten bijgehouden.

Vraag 2

Tot welke hoogte gelden de door de brandweer toegepaste algemene instructies en middelen voor het werken op grote hoogte en is er verschil tussen de veiligheidsregio’s voor wat betreft deze instructies? Kunt u een overzicht uitgesplitst per veiligheidsregio geven?

Instructies voor de hulpverlening en brandbestrijding op hoogte, waaronder veiligheidsinstructies, gelden in principe voor iedere hoogte.
Voor brandbestrijding en hulpverlening op hoogten boven 20 meter worden in gebouwen waar (veel) mensen verblijven in het vergunningsproces extra voorzieningen geëist (bijvoorbeeld een droge blusleiding, een sprinkler, een extra vluchtweg). Dit betreft overigens andere typen objecten dan windmolens, die een bouwwerk niet zijnde een gebouw zijn. Een windmolen is een niet voor publiek toegankelijk object; er verblijven geen mensen maar incidenteel enkel (onderhouds)personeel. Het personeel dient conform de Arbowet aan eisen te voldoen. (zie antwoord 6). Met autoladders en hoogwerkers kan de brandweer een hoogte van ongeveer 25 meter bereiken voor redding en blussing via de buitenzijde.
Instructies en middelen behoren tot de verantwoordelijkheid van de veiligheidsregio’s. Er worden hiervan geen landelijke overzichten bijgehouden.

Vraag 3

Hoeveel windturbines in Nederland vallen buiten de in hierboven genoemde instructies?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

In welke plaatsen zijn specialistische teams aanwezig en hoe snel kunnen deze bij windturbinecalamiteiten aanwezig zijn? Kunt u daarbij de minimale en maximale aanrijtijd vermelden voor de meest ver gelegen windturbines?

Er zijn specialistische brandweerteams voor redding op hoogte aanwezig in Utrecht, Terneuzen, Rotterdam en Eindhoven. Deze teams worden ingezet om mensen op hoogte (en diepte) te redden. De teams zijn niet gericht op het blussen van branden.
De maximale opkomsttijd bedraagt 1 uur. Team Utrecht verzorgt per helikopter van de Dienst Luchtvaartpolitie, Noord Nederland en het uiterste Zuiden.
De hoogtereddingsteams kunnen van windturbines van iedere hoogte mensen veilig naar beneden te brengen. Het uitgangspunt bij incidenten in windturbines blijft echter dat daarvoor getrainde monteurs zichzelf in veiligheid brengen met hun persoonlijke veiligheidsuitrusting.

Vraag 5

Kunnen alle vier specialistische teams de hoogte bereiken van de bestaande en geplande windturbines? Zo nee, van welke turbines niet en kunt u hier ook overzicht van gegeven?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Op welke wijze is een en ander geregeld voor windturbines op zee? In hoeverre wordt er bij de afgifte van een omgevingsvergunning voor windturbines op zee rekening gehouden met de hoogte waarop een turbinebrand kan plaatsvinden? Zijn er in de veiligheidsregio’s calamiteitenplannen beschikbaar waarin rekening wordt gehouden met brand op (grote) hoogte in windturbines op zee en het redden van eventueel aanwezige mensen? Zo nee, waarom niet?

Voor het bouwen van een windturbinepark op de Noordzee verleent Rijkswaterstaat een Watervergunning. In de voorschriften van deze vergunning ligt vast, dat voor de te plaatsen windturbines een certificaat moet zijn uitgegeven. Brandveiligheidseisen maken onderdeel uit van deze certificering. Daarnaast is in de aanvraag voor de vergunning een onderhoudsplan en een calamiteitenplan opgenomen. Rijkswaterstaat beoordeelt deze plannen bij vergunningverlening. Bij vergunningverlening wordt niet specifiek rekening gehouden met de hoogte waarop een brand kan plaatsvinden.
Krachtens de Arbowet gelden voor werkzaamheden op of aan windturbines dezelfde eisen voor windmolens op land als op zee. De sector windenergie verplicht onderhoudspersoneel voor werkzaamheden aan installaties op windturbineparken op land en op zee een BHV-opleiding, een Redding op hoogte certificaat en een VCA-certificaat te hebben. Onderhoudspersoneel van windturbines is getraind om bij calamiteiten af te dalen via de buitenkant of in de windturbine. Op zee worden bij brand de aanwezige blusmiddelen in de windturbine en de blusser in de stand-by-boot gebruikt. Indien na een calamiteit zo spoedig mogelijk vervoer naar een ziekenhuis nodig is, wordt de Kustwacht ingeschakeld om het transport te verzorgen. De veiligheidsregio’s hebben geen rol bij calamiteiten bij windturbines op zee, omdat het grondgebied waar ze staan niet gemeentelijk is ingedeeld.

Vraag 1

Kent u het bericht «Agressie tegen treinpersoneel neemt toe»?1

Ja.

Vraag 2

Welke actie onderneemt u in overleg met de NS om de toename van agressie tegen te gaan?

NS neemt concrete maatregelen zoals cameratoezicht, inzet van Veiligheid- en Serviceteams, het geven van trainingen aan personeel en de inzet van een dag en nacht bemande Veiligheidscentrale. Ook de overgang naar de OV-chipkaart zal naar verwachting gaan helpen om agressie terug te dringen, aangezien gebleken is dat agressie vaak begint met het constateren door treinpersoneel van het ontbreken van een geldig vervoerbewijs. Een goede samenwerking tussen Veiligheid & Service teams en politie is van wezenlijk belang. Er vindt goede, intensieve samenwerking plaats in en rond het openbaar vervoer tussen de buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) van de openbaar vervoerbedrijven, de gemeenten en de politie. Politie en Openbaar Ministerie dragen zorg voor het adequaat oppakken van de aangiften met een snelle en voortvarende opsporing en vervolging en een daarop aansluitend lik-op-stukbeleid.
IenM is verantwoordelijk voor het opstellen van wetgeving voor sociale veiligheid in het openbaar vervoer. In wetgeving is opgenomen dat er een reisverbod opgelegd kan worden voor personen die ernstige overlast veroorzaken in het openbaar vervoer. Dit kan door vervoerders, waaronder NS, in de praktijk worden toegepast. Daarnaast wordt gewerkt aan het in wetgeving verankeren van een verblijfsverbod voor overlastveroorzakers op treinstations en daarbij behorende voorzieningen.

Vraag 3

Welke specifieke maatregelen neemt u samen met NS om de (toegenomen) zware geweldsmisdrijven te voorkomen en effectief aan te pakken?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat passagiers en omstanders betrokken moeten worden bij het tegengaan van geweld tegen personeel? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen?

Ja. In het kader van het programma Veilige Publieke Taak wordt aandacht besteed aan de rol van omstanders. Recent is hierover een literatuuronderzoek verricht en heeft een expertbijeenkomst geleid tot nadere invulling van kansrijke projecten.
Ook is een project gestart om een e-learning module voor omstanders te ontwikkelen, waardoor zij vaker effectief zullen ingrijpen in escalerende situaties. Dit richt zich niet specifiek op reizigers van de NS, maar is algemener van aard.
De NS start dit jaar samen met andere openbaar vervoerbedrijven en de Stichting ideële reclame (Sire) een publiekscampagne over de impact van agressie en geweld op het personeel. Doel is om mensen bewuster te maken van hun gedrag, de rol van personen in een publieke functie te verduidelijken en reizigers en anderen te informeren wat zij kunnen doen indien zij worden geconfronteerd met agressie en geweld, gericht tegen personeel in het openbaar vervoer.

Vraag 5

Deelt u de mening dat passagiersnet (burgernet) ingezet moet worden om passagiers actief te betrekken?

Burgernet is niet geschikt voor een dergelijk «passagiersnet», omdat het plaatsgebonden is. Incidentenberichten worden alleen aan de leden verzonden in de betreffende woonplaats. In het openbaar vervoer is sprake van steeds wisselende reizigers met wisselende bestemmingen.

Vraag 6

Kunt u iets zeggen over de pakkans van plegers van agressie en geweld tegen treinpersoneel en de hoogte van de opgelegde straffen van de afgelopen twee jaar?

Door de in mijn antwoord op vraag 2 en 3 genoemde maatregelen, wordt de pakkans verhoogd. In de justitiële systemen wordt agressie en geweld tegen NS personeel niet apart geregistreerd, zij vallen in die systemen onder de categorie gekwalificeerde slachtoffers. Voor de hoogte van de opgelegde straffen bij die categorie slachtoffers verwijs ik u naar het onderzoeksrapport «Straftoemeting bij geweld tegen kwalificerende slachtoffers: een replicatie-studie» waarover ik uw Kamer op 20 november 2012 heb geïnformeerd2.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Jihadcoalitie gevormd»?1

Ja.

Vraag 2

In hoeverre klopt het dat verschillende islamitische terreurgroepen in Syrië een samenwerkingsverband zijn aangegaan?

Het klopt dat verschillende islamistische strijdgroepen een samenwerkingsverband zijn aangegaan. Sinds het uitbreken van de burgeroorlog worden vaker samenwerkingsverbanden aangegaan. Tegelijkertijd is er voortdurend onenigheid en regelmatig strijd tussen fracties en verschillende groeperingen, zowel de islamistische en jihadistische als de meer seculiere oppositionele groepen.
Geen van de strijdgroepen die in het artikel aangehaald worden zijn echter internationaal aangemerkt als terroristische groep. Het genoemde samenwerkingsverband staat los van de terroristische groeperingen Islamitische Staat in Iraq en de Levant (ISIL) en het Nusra Front (Jabhat al Nusra – JaN), die door de Verenigde Naties opgenomen zijn in de Al-Qa’ida sanctie lijst.
Zoals reeds gemeld aan uw Kamer, zijn er op dit moment een kleine honderd Nederlanders in Syrië betrokken bij jihadistische strijdgroepen. Zij zoeken bewust aansluiting bij ISIL en JaN en niet bij de strijdgroepen van het in het artikel aangehaalde samenwerkingsverband.

Vraag 3

Hoeveel islamitische terroristen met (ook) de Nederlandse nationaliteit zijn betrokken bij de samenwerkende terreurgroepen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Welke andere nationaliteiten hebben de in Syrië aanwezige jihadisten met de Nederlandse nationaliteit?

De in Syrië aanwezige Nederlandse jihadisten hebben diverse achtergronden, maar hebben vaak naast de Nederlandse ook de Marokkaanse nationaliteit, de Turkse of zij bezitten uitsluitend de Nederlandse.

Vraag 5

Bent u bereid deelname aan de jihad als zodanig strafbaar te stellen en ervoor te zorgen dat een ieder die hieraan deelneemt na straf en (waar mogelijk) denaturalisatie, ons land wordt uitgezet?

Het deelnemen aan de jihadistische strijd of training volgen in het buitenland is strafbaar op grond van artikel 134a Wetboek van Strafrecht. Op grond van de Rijkswet op het Nederlanderschap kan het Nederlanderschap worden ingetrokken als sprake is van een onherroepelijke veroordeling wegens een terroristisch misdrijf. Voorwaarde is dat de betrokken persoon naast de Nederlandse nationaliteit ook nog een andere nationaliteit bezit. Intrekking is niet mogelijk als staatloosheid daarvan het gevolg is. Voorwaarde is ook dat het misdrijf na 1 oktober 2010 is gepleegd. Na het intrekken van het Nederlanderschap wordt betrokkene ongewenst vreemdeling verklaard en wordt hij uitgezet.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de uitspraak van de Rechtbank Rotterdam over de afname van DNA in het kader van een strafzaak bij een 15-jarige?1

Ja.

Vraag 2

Hoe vaak werd in 2012 in het kader van de Wet celmateriaal geen DNA-materiaal afgenomen omdat DNA-onderzoek niet kon worden gerechtvaardigd? Hoe vaak werd wel celmateriaal afgenomen in het kader van deze wet? In hoeveel van de gevallen waarin besloten werd geen celmateriaal af te nemen waren het minderjarigen? In hoeveel gevallen is er wel bij minderjarigen celmateriaal afgenomen?

Door het Nederlands Forensisch Instituut wordt het aantal personen bijgehouden waarvan een DNA-profiel is bepaald en in de DNA-databank is opgenomen. Deze informatie wordt jaarlijks opgenomen in het jaarverslag van de Nederlandse DNA-databank voor strafzaken.2 Sinds 2009 wordt daarin ook het aantal in de DNA-databank opgenomen minderjarigen vermeld.
Strafzaken worden door het Openbaar Ministerie digitaal geregistreerd en verwerkt in het Geïntegreerd Proces Systeem (GPS), terwijl alle handelingen met betrekking tot DNA-onderzoek worden vastgelegd in GPS-DNA. Op dit moment vindt nog geen registratie plaats van het aantal zaken waarin is besloten geen DNA-materiaal af te nemen, maar na koppeling van de systemen GPS en GPS-DNA, die naar verwachting in maart 2014 zal worden gerealiseerd, zullen deze cijfers wel beschikbaar komen.
Het NFI handelt bij de verwerking van het DNA-materiaal conform het Besluit DNA-onderzoek in strafzaken. Momenteel is het mogelijk dat het DNA-profiel van een veroordeelde enkele weken of maanden langer in de databank van het NFI is opgenomen dan gewenst. Dit is het gevolg van de administratieve verwerking van vonnissen, arresten of OM-beslissingen, die nu nog handmatig plaatsvindt. In het kader van een project tussen het OM en de Justitiële Informatiedienst wordt momenteel gekeken naar de mogelijkheid om de verwerking van deze beslissingen volledig elektronisch te laten verlopen, zodat de verwerkingstijd zo kort mogelijk is. Overigens wordt in alle gevallen waarin een match plaatsvindt, bezien of het DNA-profiel rechtmatig is opgenomen in de DNA-databank.

Vraag 3

Hoeveel DNA-materiaal van (voormalige)jeugdigen is inmiddels opgeslagen in de DNA-databank? Zit in deze databank DNA-materiaal van jeugdigen (of van volwassenen waarvan het DNA-materiaal tijdens hun jeugd is afgenomen) dat vernietigd had moeten worden? Zo ja, van hoeveel jongeren en jongvolwassenen en waarom is dit niet vernietigd?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Worden door de uitleg die de rechter er aan geeft de in de Wet celmateriaal opgenomen uitzonderingen op de verplichting celmateriaal af te nemen, verruimd? Zo ja, wat is de stand van de jurisprudentie op dit punt tot nu toe en waaruit bestaat deze verruiming? Zo nee, waarom niet?

De rechtbank te Rotterdam heeft uitdrukkelijk verwezen naar een uitspraak van de Hoge Raad van 13 mei 2008 (LJN: BC8231), waarin het hoogste rechtscollege heeft geoordeeld dat artikel 2, eerste lid, van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden beperkt moet worden uitgelegd en dat slechts in de twee in de wet genoemde situaties kan worden afgeweken van de verplichting om DNA-materiaal af te nemen. In de onderhavige zaak heeft de rechtbank Rotterdam geoordeeld dat sprake is van zo’n uitzonderingssituatie. De in de wet opgenomen uitzonderingen zijn hierdoor dus niet verruimd.

Vraag 5

Is het DNA-materiaal van de veroordeelde inmiddels vernietigd? Zo nee, waarom niet?

Het College van procureurs-generaal heeft mij bericht dat het DNA-materiaal van de betreffende persoon inmiddels is vernietigd.

Vraag 6

Is een van de partijen tegen deze uitspraak in beroep gegaan, en zo ja wie? Wilt u wachten met het beantwoorden van deze vragen totdat de zaak onherroepelijk is geworden?

Tegen de beschikking, gegeven op een bezwaarschrift ex artikel 7 van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden, staat geen gewoon rechtsmiddel open, maar slechts cassatie in het belang der wet. De beschikking is dus onherroepelijk.

Vraag 1

Kent u het bericht «Man nam ongemerkt 1.000 xtc-pillen mee naar gevangenis» en klopt het wat in het bericht gesteld wordt?1

Ja, ik ben bekend met dit bericht. In december 2012 is de betreffende gedetineerde (arrestant) vanuit een arrestantencomplex van de politie in Amsterdam overgebracht naar de arrestantenafdeling in detentiecentrum Zeist. Conform de geldende procedure bij binnenkomst, is de gedetineerde vervolgens gefouilleerd en zijn de niet toegestane voorwerpen die hij bij zich droeg – in casu de xtc-pillen – door het personeel in beslag genomen en opgeborgen in het daartoe bestemde depot. De betreffende pillen zijn door het personeel aldus wel herkend als drugs en ook als zodanig aangemerkt.
Van de inbeslaggenomen goederen is vervolgens rapport opgemaakt. Ten onrechte is verzuimd dadelijk aangifte te doen van de aangetroffen contrabande. Dat is pas gebeurd toen de goederen tijdens een periodieke overdracht aan de politie werden aangeboden ter vernietiging.
De directie heeft gelet op de tijd die is verstreken tussen de inbeslagname en de aangifte, intern onderzoek laten verrichten naar de gang van zaken rondom de inbeslagname en de opslag van de xtc-pillen. De betrokken medewerkers zijn naar aanleiding hiervan nadrukkelijk aangesproken op hun onzorgvuldige handelen in dezen.

Vraag 2

Hoe is het in vredesnaam mogelijk geweest dat personeel een zak met maar liefst 1.000 xtc-pillen niet als drugs herkende?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Bent u bereid tegen het betreffende personeel in detentiecentrum Zeist dat de drugs niet herkende maatregelen te treffen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Deelt u de mening dat deze gang van zaken een ongekende mate van amateurisme uitstraalt en waarmee vreemdelingen alleen maar worden aangemoedigd drugs mee naar detentiecentra te nemen? Zo nee, waarom niet?

Zoals reeds vermeld in het antwoord op de vragen1, 2 en 3 is volgens de geldende procedure bij binnenkomst gehandeld. De xtc-pillen zijn direct door het personeel in beslag genomen en opgeslagen in het daartoe bestemde depot. Fouillering maakt niet voor niets deel uit van de procedure bij binnenkomst. Hiermee kan, zoals ook in het onderhavige geval is gebleken, worden voorkomen dat gedetineerden contrabande mee naar binnen smokkelen. Overigens betrof het hier een gedetineerde, zijnde een arrestant en niet een persoon die was ingesloten op grond van de Vreemdelingenwet 2000.

Vraag 5

Bent u bereid er alles aan te doen deze spoorloze veroordeelde man op te sporen, op te pakken, zo spoedig mogelijk het land uit te zetten en zijn straf in het land van herkomst te laten uitzitten? Zo ja, bent u bereid de Kamer hierover te informeren? Zo nee, waarom niet?

Zoals reeds is vermeld in het antwoord op vraag 4 betrof het hier een arrestant, en niet een persoon die was ingesloten op grond van de Vreemdelingenwet 2000. Uit het uittreksel van de Justitiële Documentatiedienst is gebleken dat de zaak waarvoor de betreffende arrestant door de politierechter bij verstek is veroordeeld, nog niet onherroepelijk is. Dit betekent dat de zaak nog niet kan worden geëxecuteerd omdat de betreffende veroordeelde nog hoger beroep kan instellen tegen het vonnis.
Het is overigens staand beleid dat personen die onherroepelijk zijn veroordeeld tot een vrijheidsstraf, deze straf daadwerkelijk moeten ondergaan. Wanneer de rechter een vrijheidsbenemende straf oplegt, ook als de betreffende persoon niet aanwezig is bij de rechtszitting, moet alles erop zijn gericht dat de straf daadwerkelijk wordt uitgevoerd. Dit geldt ook voor deze specifieke casus. In mijn brief van 25 februari 20132 heb ik uw Kamer reeds bericht over de maatregelen die worden genomen om het aantal openstaande (niet geëxecuteerde) vrijheidsstraffen terug te dringen.

Vraag 1

Kent u de uitspraak van de Rechtbank Midden-Nederland van 18 november jl. waarin de Rechtbank een gebiedsverbod vernietigt dat door de burgemeester van Veenendaal werd opgelegd aan een justitiabele?1

Ja. De uitspraak is inmiddels gepubliceerd.2 Ik wijs er voor de volledigheid op dat het een voorlopige voorziening betreft.

Vraag 2

Kan de burgemeester op grond van artikel 172 van de Gemeentewet alleen een gebiedsverbod opleggen aan een (ex-)justitiabele wanneer er een concrete aanwijzing bestaat dat er moet worden gevreesd voor een verstoring van de openbare orde?

Ja.

Vraag 3

Heeft de betreffende burgemeester tot tweemaal toe tevergeefs geprobeerd in het belang van de openbare orde maatregelen te treffen? Wat vindt u er van dat dit niet gelukt is?

Ja. In beide gevallen is de rechter niet meegegaan in de onderbouwing van de burgemeester voor het aanwezig zijn van een actuele en concrete verstoring van de openbare orde of van concrete aanwijzingen dat daarvoor ernstig moet worden gevreesd. Het past mij niet om te oordelen over deze rechterlijke uitspraak.

Vraag 4

Wat blijft er gegeven deze omstandigheden over van de exclusieve bevoegdheid van burgemeesters om maatregelen te treffen bij de terugkeer van bijvoorbeeld zedendelinquenten?

De bevoegdheid van de burgemeester om een gebiedsverbod in te stellen in het kader van de handhaving van de openbare orde is niet in geding. De uitspraak van de rechter van 18 november jl. benadrukt dat vrijheidsbeperkende maatregelen, zoals een gebiedsverbod, goed onderbouwd moeten worden.

Vraag 5

Deelt u de mening dat uit deze uitspraak blijkt dat een conflict tussen de bevoegdheid van enerzijds de burgemeester en anderzijds de rechter blijkt dat de burgemeester nauwelijks zijn zelfstandige bevoegdheid kan uitoefenen? Is het dan niet wenselijk dat de burgemeester in een eerder stadium een adviesfunctie krijgt?

Ik deel niet de mening dat een burgemeester nauwelijks zijn zelfstandige bevoegdheid kan uitoefenen wanneer een rechter zijn onafhankelijke oordeel daarover velt. De situatie die zich heeft voorgedaan moet ook niet worden gezien als een conflict tussen bevoegdheden. Een burger heeft het recht bezwaar te maken tegen een beslissing van een overheidsinstantie en het is de rol van de bestuursrechter om de besluitvorming van overheden desgevraagd te toetsen.
Een geformaliseerde adviesfunctie acht ik niet wenselijk. Ik verwijs hiervoor naar mijn antwoorden op vragen 8 en 10 van de eerdere vragen van de leden Van der Steur en Dijkhoff over dit onderwerp (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2013–2014, nr. 645).

Vraag 6

Bestaat er bij gemeenten voldoende kennis en ervaring om maatregelen die zij aan (ex-)justitiabelen op leggen op grond van artikel 172 Gemeentewet afdoende te motiveren zodat zij stand houden bij de rechter?

Veel gemeenten worden zelden geconfronteerd met situaties als de onderhavige en dus hebben niet alle gemeenten hier ervaring mee. Maar ook zonder ruime ervaring kan de afweging of, en zo ja welke, maatregelen nodig zijn zorgvuldig verlopen. Uit het eindonderzoek «Doelbereik pilot BIJ» en het advies «Beter richten» van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming blijkt dat nadat de burgemeester via BIJ werd geïnformeerd over de terugkeer van justitiabelen in 90% van de gevallen geen maatregelen zijn ingezet. Om de kennis en ervaring van ervaren burgemeesters ter beschikking te stellen voor andere burgemeesters, is in september van dit jaar het handelingskader BIJ gelanceerd. Dit is een digitale leeromgeving om kennis en ervaringen uit te wisselen, achtergrondinformatie te raadplegen en concrete voorbeelden te vinden.

Vraag 7

Is het nodig om dergelijke kennis en ervaring te vervatten in een model dat als leidraad kan dienen voor gemeenten zoals de Raad voor Strafrechtstoeppassing en Jeugdbescherming in zijn rapport aanbeveelt?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Kunt u deze vragen samen met de eerder hierover gestelde vragen beantwoorden?2

De antwoorden op de eerdere vragen zijn reeds op 28 november 2013 naar uw Kamer gestuurd.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State van 20 november 2013 waarin de verplichte aansluiting van een schietvereniging bij de Koninklijke Nederlandse Schutters Associatie (KNSA) en het daaraan ontleende vereiste voor een individueel wapenverlof in strijd wordt verklaard met artikel 11 Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden?1

Ja.

Vraag 2

Voor welke taken die de KNSA zijn toebedeeld in de Wet wapens en munitie, de Regeling wapens en munitie en de Circulaire wapens en munitie heeft deze uitspraak gevolg?

De KNSA zijn in de Wet wapens en munitie, de Regeling wapens en munitie en de Circulaire wapens en munitie formeel geen taken toebedeeld. Wel vervult de KNSA feitelijk een centrale rol bij de verlening van verloven tot het voorhanden hebben van vuurwapens door de in de circulaire gestelde voorwaarde ten aanzien van het verplichte lidmaatschap van de KNSA om een wapenverlof van de politie te krijgen. Deze feitelijke centrale rol van de KNSA wordt door de uitspraak geraakt. Immers, voor het verkrijgen van een wapenverlof mag van schietverenigingen niet meer geëist worden dat zij zich bij de KNSA aansluiten.

Vraag 3

Acht u een herziening van deze regelgeving noodzakelijk naar aanleiding van deze uitspraak?

Ja. Momenteel bezie ik welke aanpassing van de regelgeving nodig is om de verlening van wapenverloven op korte termijn in overeenstemming te brengen met de uitspraak van de Raad van State.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Zorggeld financierde dure hobby’s»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de bestuurder van zorginstelling SGL is aangehouden op verdenking van stelselmatige fraude met zorggeld? Deelt u de mening dat het verwerpelijk is wanneer geld, dat bedoeld is voor zorg, door een bestuurder wordt uitgegeven aan privézaken?

Volgens de berichtgeving van het Openbaar Ministerie is de voormalig bestuurder van een zorgaanbieder uit Sittard aangehouden op verdenking van stelselmatige fraude met zorggelden.
Het is zeer kwalijk indien geld dat bedoeld is voor zorg aan privézaken wordt uitgegeven. De aanpak van fraude in de zorg staat daarom hoog op de agenda van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Vraag 3

Klopt het dat deze zorginstelling nu in de financiële problemen zit? Zo ja, welke stappen neemt u om de zorg voor gehandicapte kinderen te garanderen zodat zij niet de dupe worden van de frauderende bestuurder?

Het zorgkantoor is verantwoordelijk voor de continuïteit van zorg en heeft die verantwoordelijkheid tijdens het faillissement, dat twee weken later weer werd opgeheven, nadrukkelijk genomen.

Vraag 4

Bent u bereid te bewerkstelligen dat, in het geval van aangetoonde fraude, niet alleen het gefraudeerde geld maar ook een boete, opgelegd aan de bestuurder, ten goede moet komen aan de zorginstelling?

Wanneer een strafbaar feit is bewezen en de bestuurder daarvoor veroordeeld wordt, krijgt hij door de rechter een straf of maatregel opgelegd. In geval de rechter een boete oplegt, komt het daarmee gemoeide bedrag niet bij de instelling terecht maar in de algemene middelen. De instelling kan een aparte procedure starten om het aan privézaken uitgegeven geld terug te vorderen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat frauderende zorgbestuurders nooit meer een bestuurlijke functie (al dan niet) in de zorg mogen vervullen? Zo ja, hoe gaat u dat bewerkstelligen?

In de brief «Goed bestuur in de zorg» van 19 september 2013 staat aangekondigd dat leden van een raad van bestuur een verklaring omtrent gedrag (VOG) moeten overhandigen. Dat wordt vastgelegd in het in genoemde brief aangekondigde wetsontwerp.

Vraag 1

Kent u het bericht «Duizenden agenten aan sufmakende pillen»?1

Ja.

Vraag 2

Kent u het in het bericht genoemde onderzoek van de Politieacademie? Zo ja, wat is de inhoud van dat onderzoek en welke conclusie trekt u hier uit? Zo nee, wilt u zich dan daarvan op de hoogte stellen?

In het bericht wordt gerefereerd naar het onderzoek «PTSS bij de politie – een beter beeld. 16 jaar politiepoli, 1.000 gebruikers.» Tijdens het Algemeen Overleg op 26 juni jongstleden heb ik een aantal bevindingen van het onderzoek met uw Kamer gedeeld. Het betreft een dossieronderzoek naar 967 dossiers van politiemedewerkers die zich in de periode van 1995 tot en met 2012 bij de politiepoli van het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam hebben gemeld met verschijnselen van PTSS. Uit het dossieronderzoek blijkt dat bij 566 politiemedewerkers de diagnose PTSS is vastgesteld. Van deze groep is na behandeling in 96 procent van de gevallen niet meer de diagnose PTSS vastgesteld. Wel had een gedeelte van deze groep last van restklachten als concentratieproblemen.
Uit het onderzoek blijkt verder dat ongeveer een derde van de onderzochte medewerkers medicijnen gebruikte. Deze varieert van ontstekingsremmende pijnstillers, medicatie tegen suikerziekte, totantidepressiva.
Op basis van de gegevens uit het onderzoek concludeer ik dat het bericht de conclusies van het onderzoek onjuist weergeeft.

Vraag 3

Is het waar dat ongeveer duizend agenten in Nederland werken onder invloed van medicijnen die concentratieverlies en sufheid veroorzaken? Zo ja, deelt u de mening dat dit zorgwekkend is? Zo nee, wat is niet waar aan het gestelde?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Levert het gebruik van medicijnen door politiemensen een serieus veiligheidsprobleem op? Zo ja, op welke manier en in welke mate? Wat gaat u doen om dit probleem op te lossen? Zo nee, waarom niet?

Er zijn mij geen aanwijzingen bekend dat het gebruik van medicijnen een veiligheidsprobleem oplevert. Zoals aangegeven in de beantwoording van vraag 2 en 3, gebruiken politiemedewerkers medicijnen voor een veelheid aan aandoeningen. Slechts een klein aantal van die medicijnen heeft dusdanige gevolgen, dat hierdoor de uitvoering van werkzaamheden negatief zou kunnen worden beïnvloed. Wanneer er sprake is van medicijngebruik wat de uitvoering van de werkzaamheden negatief kan beïnvloeden, is het de verantwoordelijkheid van de agent in kwestie en zijn/haar leidinggevende om met betrokkenheid van de bedrijfsarts te besluiten tot aangepaste werkzaamheden of, in het uiterste geval, tot ziekteverlof.

Vraag 5

Als er inderdaad 1000 van de 55.000 politiemensen antidepressiva gebruiken, hoe verhoudt zich dat dan tot het gebruik van antidepressiva bij andere beroepsgroepen?

Uit recente cijfers van het GIP/College voor zorgverzekeringen 2013 (http://www.gipdatabank.nl/ ) blijkt dat ruim 900.000 Nederlanders een antidepressivum slikken. Hoe zich dat uitsplitst tussen beroepsgroepen en of het gebruik van antidepressiva wordt veroorzaakt door werkgerelateerde problemen is mij niet bekend.
Het medicijngebruik van iedere individuele Nederlander valt onder het medisch beroepsgeheim. Dat geldt ook voor politiemedewerkers. Het beroepsgeheim kan enkel in zeer uitzonderlijke gevallen, zoals een vermoeden van kindermishandeling of ter voorkoming van een zeer ernstig strafbaar feit, opzij worden gezet.
Voor de reikwijdte van de zorg aan de medewerker maakt het de korpsleiding en mij ook niet uit of de problematiek al dan niet werkgebonden is: in voorkomende gevallen is het zaak zo snel mogelijk de best mogelijke zorg in te zetten voor de medewerker.

Vraag 6

Weet u in hoeverre het gebruik van antidepressiva door politiemensen veroorzaakt wordt door problemen die politiemensen tijdens hun werk ondervinden? Zo ja, in hoeverre is dat het geval? Zo nee, waarom weet u dat niet en wat gaat u doen om hier wel inzicht in te krijgen?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat veel politiemensen sufmakers slikken gedurende werktijd?1

In het bericht wordt gerefereerd aan het onderzoek «PTSS bij de politie – een beter beeld. 16 jaar politiepoli, 1.000 gebruikers.» Tijdens het Algemeen Overleg op 26 juni jongstleden heb ik een aantal bevindingen van het onderzoek met uw Kamer gedeeld. Het betreft een dossieronderzoek naar 967 dossiers van politiemedewerkers die zich in de periode van 1995 tot en met 2012 bij de politiepoli van het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam hebben gemeld met verschijnselen van PTSS. Uit het dossieronderzoek blijkt dat bij 566 politiemedewerkers de diagnose PTSS is vastgesteld. Van deze groep is na behandeling in 96 procent van de gevallen niet meer de diagnose PTSS vastgesteld. Wel had een gedeelte van deze groep last van restklachten als concentratieproblemen.
Uit het onderzoek blijkt verder dat ongeveer een derde van de onderzochte medewerkers medicijnen gebruikte. Dit varieert van ontstekingsremmende pijnstillers,medicatie tegen suikerziekte tot antidepressiva.
Op basis van de gegevens uit het onderzoek concludeer ik dat het bericht de conclusies van het onderzoek onjuist weergeeft.

Vraag 2

In hoeverre heeft u goed zicht op medicijngebruik bij de politie? Klopt het dat zo’n 4000 agenten kampen met symptomen van een posttraumatische stress stoornis (PTSS) en dat 1000 agenten van die groep anti-depressivapillen en slaapmiddelen slikken?

Er zijn mij geen onderzoeken bekend waaruit blijkt dat 4.000 politiemedewerkers kampen met symptomen van PTSS en dat 1.000 daarvan anti-depressivapillen en slaapmiddelen slikken.
In reactie op de suggestie om meer (algemeen) zicht te bewerkstelligen en houden op medicijngebruik onder agenten is van belang te beseffen dat het medicijngebruik van iedere individuele Nederlander valt onder het medisch beroepsgeheim. Dat geldt ook voor politiemedewerkers. Het beroepsgeheim kan enkel in zeer uitzonderlijke gevallen, zoals een vermoeden van kindermishandeling of ter voorkoming van een zeer ernstig strafbaar feit, opzij worden gezet.
Zoals aangegeven in de beantwoording van vraag 1, gebruiken politiemedewerkers medicijnen voor een veelheid aan aandoeningen. Slechts een klein aantal van die medicijnen heeft dusdanige gevolgen, dat hierdoor de uitvoering van werkzaamheden negatief zou kunnen worden beïnvloed.
Wanneer er sprake is van medicijngebruik wat de uitvoering van de werkzaamheden negatief kan beïnvloeden, is het de verantwoordelijkheid van de agent in kwestie en zijn/haar leidinggevende om met betrokkenheid van de bedrijfsarts te besluiten tot aangepaste werkzaamheden of, in het uiterste geval, tot ziekteverlof.

Vraag 3

Is bij de leiding op de werkvloer bekend welke agenten medicijnen slikken die van invloed kunnen zijn op de werkzaamheden? Zo ja, hoe wordt dit bijgehouden? Zo nee, waarom niet en hoe gaat u ervoor zorgen dat hier beter zicht op komt?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Worden agenten die medicijnen slikken ingezet voor werkzaamheden waar dit een gevaar voor henzelf of omstanders kan opleveren, bijvoorbeeld in de nooddienst? Zo ja, waarom, welke risico’s brengt dit met zich mee en acht u dit acceptabel? Zo nee, waar worden deze agenten binnen de politie dan aan het werk gezet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de mening dat agenten met verschijnselen van PTSS snel geholpen moeten worden? Zo ja, hoe gaat u uw aanpak van PTSS versterken? Zo nee, waarom niet?

Met u ben ik van mening dat politiemedewerkers met verschijnselen van PTSS snel geholpen moeten worden. Gelet op de aard van de werkzaamheden is er dan ook bijzondere aandacht voor de psychosociale gesteldheid van de politiemedewerkers. Hiervoor zijn in alle eenheden bedrijfsartsen en andere hulpverleners beschikbaar. Wanneer de bedrijfsarts bij een medewerker een PTSS vermoedt, wordt de medewerker doorverwezen naar gespecialiseerde behandelaars.
Daarnaast worden op dit moment maatregelen genomen in het kader van de versterking van de weerbaarheid en de Circulaire PTSS Politie.

Vraag 6

Kunt u aangeven hoe het meldpunt PTSS momenteel functioneert? Hoeveel zaken heeft het nu in behandeling en hoeveel zaken wachten nog op behandeling?

Inmiddels zijn 40 zaken afgehandeld en worden 295 andere zaken voorgelegd aan de adviescommissie PTSS Politie. De commissie is in de afgelopen maanden bezig geweest met het maken van een protocol met daarin een beoordelingskader. Dit protocol is eind november jongstleden door het CGOP vastgesteld.

Vraag 1

Kent u het bericht «AIVD bespioneerde op illegale wijze politici op Bonaire?1

Vraag 2

Is het waar dat de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) politici op Bonaire in de periode van 2005 tot 2010 heeft bespioneerd? Zo ja, betrof het een legale of illegale operatie? Zo nee, wat uit deze berichtgeving is niet waar en waarom niet?

Vraag 3

Was u op de hoogte van deze operatie? Zo ja, heeft u deze operatie goed gekeurd? Zo nee, wie heeft opdracht gegeven voor deze operatie?

Vraag 4

Als het een legale operatie betreft, wat was de insteek van deze operatie? In hoeverre zijn politici op Bonaire tijdens of na de operatie op de hoogte gebracht van de operatie? Worden er op dit moment politici afgeluisterd binnen ons Koninkrijk?

Vraag 5

Als het een illegale operatie betreft, wat was er illegaal aan deze operatie en waarom heeft de AIVD toch besloten tot deze operatie?

Vraag 6

Is het waar dat de situatie voor «het ministerie problematisch» was? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom is toch overgegaan tot deze operatie?

Vraag 7

Heeft de informatie die deze operatie heeft opgeleverd, de onderhandeling met betrekking tot de staatkundige toekomst van Bonaire beïnvloed? Zo ja, op welke manier?

Vraag 8

Heeft de informatie die de AIVD heeft vergaard en waaruit bleek dat politici mogelijk corrupt waren en zich schuldig maakten aan grootschalig machtsmisbruik, geleid tot een strafrechtelijk onderzoek? Zo ja, wat was de uitkomst van dat onderzoek? Zo nee, waarom niet?

Vraag 1

Kent u het bericht «Invalide man is al vijf keer overvallen»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat een half verlamde invalide man inmiddels voor de vijfde keer is overvallen?

Bij de politie zijn drie meldingen bekend van berovingen van dit slachtoffer. De overige twee berovingen zijn bij de politie onbekend.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het tuig dat dit op zijn geweten heeft het laagste van het laagste is? Zo nee, waarom niet?

Uiteraard keur ik dergelijke overvallen volstrekt af. In het door u aangehaalde krantenbericht worden een woordvoerder van de politie en de wijkagent aangehaald. Er kan geen misverstand over bestaan dat zij er precies zo over denken als ik en dat de politie er serieus werk van maakt om deze reeks overvallen op te lossen en een halt toe te roepen.

Vraag 4

Klopt het dat de politie het een «bijzonder vervelende situatie» noemt en bent u van mening dat dit een understatement is? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de wijkagent geen gesprekken moet voeren met het verpleeghuis om de kans op herhaling zo klein mogelijk te maken, maar dat de politie deze laffe criminelen moet opsporen en keihard moet straffen zodat deze criminelen een tijd lang zeker geen kans voor herhaling krijgen omdat zij dan achter slot en grendel zitten? Zo nee, waarom niet?

Zowel het opsporen van de daders als het treffen van maatregelen die herhaling kunnen helpen voorkomen, moeten gebeuren. Beide activiteiten worden door de politie ook gedaan.

Vraag 6

Kunt u aangeven wat de politie eraan doet om deze jonge lichtgetinte mannen zo spoedig mogelijk op te pakken?

De politieteams in de regio zijn van dit geval op de hoogte en werken eraan om de daders op te sporen. Het is voor de succeskansen van dit onderzoek niet dienstig als ik over de voortgang publiekelijk mededelingen doe.

Vraag 7

Klopt het dat het onder deze criminelen rond gaat dat deze meneer een weerloos slachtoffer is en wat gaat u eraan doen om al dit tuig aan te pakken?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 1

Kent u het bericht «woede om mishandeling verslaggever»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het schandalig is dat diplomaten en hun medewerkers zich hier een god wanen, lak hebben aan Nederlandse wetgeving en openlijk een misdrijf plegen door een verslaggever te mishandelen? Zo nee, waarom niet?

In Nederland is vrijheid van nieuwsgaring een groot goed. Journalisten moeten ongehinderd hun werk kunnen doen. Buitenlandse diplomaten die in Nederland werkzaam zijn dienen zich aan de Nederlandse wet te houden en journalisten zonder geweld of dreiging tegemoet te treden. Dit geldt evenzeer voor ambassadepersoneel. Het incident waaraan u refereert is in onderzoek geweest bij de politie en ter beoordeling voorgelegd aan het Openbaar Ministerie.

Vraag 3

Bent u bereid om ambassademedewerkers (diplomaat of niet) met losse handjes, die niet de Nederlandse nationaliteit bezitten, zo veel mogelijk per omgaande naar hun land van herkomst te sturen? Zo nee, waarom niet?

Indien zich incidenten voordoen waarbij ambassademedewerkers zijn betrokken moet worden bezien in hoeverre de betrokken personen binnen het Nederlandse recht verantwoordelijk gehouden kunnen worden voor hun daden. Wanneer er geen sprake is van immuniteit van vervolging, is een dergelijk incident een zaak voor de politie en/of het OM.
Bij incidenten waarbij personen betrokken zijn met een diplomatieke status, heeft het Ministerie van Buitenlandse Zaken een rol te spelen. Meest voor de hand ligt het aanspreken van de leiding van de betreffende diplomatieke missie op het gedrag van de betreffende persoon; dat is vaak effectief. Nederland kan ook schriftelijk protesteren bij een diplomatieke missie.
Bij ernstige delicten kan worden verzocht om het opheffen van de immuniteit door de zendstaat, waardoor vervolging alsnog mogelijk wordt. Het besluit over opheffing ligt bij de zendstaat. Ook kan worden verzocht om terugtrekking van een diplomaat. Het afdwingen hiervan, door het verklaren van een diplomaat tot persona non grata, geldt als een zeer vergaand instrument dat daarom alleen wordt ingezet als uiterste middel, maar is bij veelplegers en ernstige misdrijven niet uit te sluiten.

Vraag 4

Wanneer gaat u nou eindelijk eens een duidelijk signaal aan al die aso diplomaten en hun medewerkers afgeven dat Nederland geen behoefte heeft aan tuig zodat zij zich wel twee keer zullen bedenken alvorens zij een misdrijf plegen in ons land?

Het Ministerie van Buitenlandse Zaken is zeer duidelijk in de communicatie naar de hier aanwezige diplomatieke missies: Nederland verwacht van alle personen met een diplomatieke status dat Nederlandse wetten en regels worden gerespecteerd. Waar dat niet het geval is wordt de leiding van de missie daar op aangesproken.
Tijdens de behandeling van de begroting van het ministerie van Buitenlandse Zaken is aan de Kamer een brief toegezegd over de aanpak van de problematiek rondom overtredingen en/of misdrijven door geprivilegieerden.

Vraag 1

Bent u bekend met het Eurowob verzoek tot informatie over de geheime Europese dienst EU Intelligence Analysis Centre (Intcen) aan de Europese dienst voor extern optreden (EDEO)?1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat lidstaten vrijwillig inlichtingen doorgeven aan IntCen en wat is de aard van deze inlichtingen?

Ja.
Uitgezonden medewerkers van civiele Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten van diverse EU-lidstaten werken als analist samen met Europese ambtenaren in het EU Intelligence Centre (IntCen). Het IntCen is opgericht om op basis van de inlichtingen van de diverse lidstaten strategische analyses te maken ten behoeve van het gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid en op het gebied van terrorismebestrijding.
IntCen is geen inlichtingendienst, beschikt niet over bijzondere bevoegdheden en ontplooit dus zelf geen inlichtingen verwervende activiteiten. IntCen verwerkt ook geen persoonsgegevens, maar richt zich uitsluitend op het opstellen van strategische analyses.
De contributies uit de lidstaten worden op vrijwillige basis verstrekt. Het IntCen stuurt vragen (requests for information)naar de lidstaten, zowel naar de ministeries van Buitenlandse Zaken als naar de respectievelijke inlichtingen- en veiligheidsdiensten. De informatie die gedeeld wordt is te kenschetsen als analytisch materiaal, waarin beschikbare intelligence, voor zover een toeleverende dienst die kan of wil vrijgeven, is verwerkt. Deze component bepaalt de rubricering van de verstrekte informatie.

Vraag 3

Wat is de wettelijke basis voor de organisatie en de activiteiten van IntCen?

IntCen is kort na de aanslagen van 9/11 opgericht door de Raad als organiek onderdeel van het Raadssecretariaat. De naam was toen EU SITCEN (EU Situation Centre, in het Nederlands «situatiecentrum van de Europese Unie»). In het Besluit van de Raad van 26 juli 2010 tot vaststelling van de organisatie en de werking van de Europese dienst voor extern optreden (EDEO) (PB L 201 van 3.8.2010, blz. 30), wordt in artikel 4, derde lid, sub a, derde streepje, bepaald dat EU SITCEN deel is gaan uitmaken van de Europese dienst voor extern optreden, onder het rechtstreekse gezag en de rechtstreekse verantwoordelijkheid van de Hoge Vertegenwoordiger. Bij intern besluit van medio maart 2012 is EU SITCEN van naam veranderd en heet sindsdien EU IntCen. De kerntaken inzake het opstellen van strategische analyses zijn echter niet veranderd.
Gelet op het feit dat SitCen uitsluitend strategische analyses opstelt, geen persoonsgegevens verwerkt, geen eigen inlichtingen verwerft en dat informatie uit de lidstaten slechts op basis van vrijwilligheid wordt verstrekt, was de Raad van mening dat voor de oprichting van SitCen geen bijzonder rechtsbasis was vereist, doch dat SitCen kon worden opgericht zoals ieder organiek onderdeel van het Raadssecretariaat wordt opgericht. Hier kwam nog bij dat het de SitCen als organiek onderdeel van de Raad aan dezelfde regels en juridische controle was onderworpen als de Raad en het Raadssecretariaat. Deze situatie is met de overgang van SitCen naar de Europese dienst voor extern optreden niet veranderd, met dien verstande dat SitCen uitdrukkelijk is genoemd in het hiervoor geciteerde Raadsbesluit als één van de diensten die overgaan naar de Europese dienst voor extern optreden.

Vraag 4

Wat is de formele juridische status van IntCen? Hoe verhoudt de juridische status van IntCen zich tot de juridische status van de EDEO?

Zoals hiervoor aangegeven, maakt IntCen integraal onderdeel uit van de EDEO, en valt daarmee binnen hetzelfde juridische kader. Dit houdt met name in dat alle regels voor de bescherming van persoonsgegevens zoals deze gelden voor de EU instellingen volledig van toepassing zijn op IntCen. Tevens is de Europese data protection controller bevoegd toezicht uit te oefenen.
Bovendien zijn ook alle andere regels die normaliter van toepassing zijn op de Europese instellingen, volledig van toepassing op IntCen. Deze regels omvatten de bepalingen inzake toegang tot documenten, het financieel reglement, de regels inzake personeelsbeleid (inclusief de ethische normen voor EU personeel). Alle rechtsmiddelen welke normaliter open staan tegen besluiten van Europese instellingen, staan ook open tegen de handelingen van IntCen als onderdeel van de EDEO. De Europese ombudsman alsmede het Europees Hof van Justitie zijn volledig bevoegd de wettelijkheid van de handelingen van IntCen te controleren.

Vraag 5

Met welke partijen deelt IntCen haar verzamelde inlichtingen en analyses?

De analyses van IntCen worden gedeeld met de lidstaten van de Europese Unie, en met relevante beleidsmakers binnen de Europese Commissie, EDEO en in voorkomende gevallen de Raad, mits deze medewerkers in bezit zijn van de benodigde «clearance» die wordt afgegeven door de lidstaten zelf.

Vraag 6

Maakt IntCen gebruik van informatie en analyses van de Nederlandse inlichtingen-en veiligheidsdiensten? Zo ja, hoe wordt er door het parlement, de rechterlijke macht, deskundigen of andere mogelijke vormen, toezicht gehouden op IntCen?

Ja, Nederland is één van de lidstaten die inlichtingenanalyses verstrekt aan het IntCen. Er is een AIVD medewerker permanent gedetacheeerd bij IntCen in Brussel. Er is een beveiligde digitale verbinding met deze AIVD-medewerker zodat dagelijks contact tussen de AIVD en IntCen mogelijk is.
Voor elk van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten die inlichtingenanalyses delen met IntCen geldt hun eigen wettelijk kader en toezicht mechanisme. In het geval van Nederland wordt de informatie die gedeeld wordt met IntCen vergaard binnen de kader van de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (Wiv2002) en onder het toezicht van de onafhankelijke Commissie betreffende de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten (de CTIVD).

Vraag 7

Hoe verhoudt IntCen zich tot de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten?

IntCen is één van de afnemers van inlichtingenanalyes van de AIVD en de analyses van IntCen worden gedeeld met de AIVD.

Vraag 8

Heeft het Hof van Justitie bevoegdheden in het geval dat de activiteiten van de inlichtingendienst IntCen buiten het mandaat gaan, of niet binnen de rechtsgrond van de EU-wetgeving vallen? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 4.

Vraag 9

Verwerkt IntCen persoonsgegevens in het kader van zijn inlichtingenactiviteiten? Is het IntCen toegestaan persoonsgegevens te verwerken? Zo ja, onder welke voorwaarden? Zo ja, hoe is het toezicht op de verwerking van persoonsgegevens georganiseerd?

Zie ook het antwoord op de vragen 2 en 4.

Vraag 10

In hoeverre is IntCen gebonden aan privacyregelgeving van de Europese Unie?

Zoals in het antwoord op de vragen 4 is aangegeven, is alle Europese regelgeving inzake privacybescherming volledig van toepassing op IntCen.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van aangifte door de gemeente Houten van mogelijk gepleegde fraude bij de uitkering van persoonsgebonden budgetten, waarbij vermoedelijk 1,6 miljoen euro niet aan zorg is besteed?1

Ja.

Vraag 2

Bent u op de hoogte van het feit dat het Openbaar Ministerie in deze zaak geen strafrechtelijk onderzoek gaat doen, naar eigen zeggen in verband met een tekort aan prioriteit en capaciteit?

De aanpak van fraude, waaronder pgb-fraude, heeft kabinetsbreed hoge prioriteit. De capaciteit is toereikend om aan die prioriteit invulling te geven. Net als bij alle aangiften van een strafbaar feit beziet het Openbaar Ministerie per geval of een strafrechtelijke vervolging de meest adequate reactie is. Het Openbaar Ministerie heeft in dit concrete geval aan de gemeente Houten gemotiveerd uiteengezet waarom de aangifte van de gemeente Houten niet in behandeling is genomen. Reden hiervoor was onder meer de keuze van het Openbaar Ministerie om zaken te selecteren op basis van verschillende modus operandi bij het plegen van deze vorm van fraude. De modus operandi in de fraudezaak uit Houten kwam al in andere strafrechtelijke onderzoeken aan bod.

Vraag 3

Deelt u de mening dat fraude met het pgb aangepakt dient te worden? Kunt u uw antwoord toelichten? Wat is in dit kader uw mening over het feit dat het OM geen strafrechtelijk onderzoek gaat doen naar de zaak in de gemeente Houten, omdat dit geen prioriteit zou hebben?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u op de hoogte van het feit dat er ongeveer 200 aangiften van pgb-fraude bij het landelijk parket liggen? Hoeveel van deze aangiften worden uiteindelijk in behandeling genomen? Hoeveel worden er niet in behandelingen genomen, en wat zijn daar de redenen voor?

Het Openbaar Ministerie heeft mij meegedeeld het genoemde aantal van 200 aangiften van pgb-fraude niet te kunnen bevestigen. De cijfers die bekend zijn over de signalen (waaronder aangiftes) die in de afgelopen jaren door de diverse diensten zijn ontvangen, hebben wij vermeld in onze brieven van 24 oktober en 19 december 2013 aan uw Kamer.1 Ik verwijs u voor deze informatie kortheidshalve naar deze brieven, waarin ook wordt ingegaan op de omstandigheden die van belang zijn bij de beoordeling of er wordt gekozen voor een strafrechtelijk onderzoek of voor een andere wijze van afdoening. Daarbij gaat het om een samenstel van factoren zoals de aard en omvang van de fraude, de andere sanctiemogelijkheden, complexiteit, bewijsbaarheid alsook organisatiegraad, recidive en een effectieve inzet van capaciteit.

Vraag 5

Deelt u de mening dat door het niet strafrechtelijk vervolgen van bedrijven en/of personen die dergelijke fraude plegen, deze hun werkwijze op een aangepaste wijze en op een mogelijk andere locatie kunnen voortzetten, en dat dit ten koste gaat van cliënten in de zorg en van publiek geld dat voor zorg bedoeld is? Vindt u dit acceptabel? Zo nee, welke concrete maatregelen gaat u nemen om deze fraude aan te pakken en te ontmoedigen?

Fraude in de zorg is onacceptabel en gaat ten koste van publiek geld dat voor de zorg bedoeld is. Een integrale aanpak van de fraude is het meest effectief. Vanuit VWS is op 2 december 2012 een plan aan de Kamer gezonden (DLZ/KZ-U-3141826) om de aanpak van pgb fraude te intensiveren. Het betreft naast een versterking van het opsporingsapparaat bij de Inspectie SZW ook maatregelen om de pgb-regeling minder toegankelijk te maken voor potentiële fraudeurs. Een van de maatregelen is dat het CIZ face-to-face gesprekken voert met mensen die voor het eerst een indicatie met voorkeur voor pgb aanvragen. De zorgkantoren voeren met mensen die voor het eerst een indicatie hebben gekregen en aangeven een pgb te willen, een bewustekeuzegesprek om te bezien of pgb de meest wenselijke keuze is. Voorts leggen de zorgkantoren huisbezoeken af bij de mensen die reeds een pgb hebben. Daarnaast worden de zgn. trekkingsrechten ingevoerd, waarbij budgethouders wel zeggenschap houden over hun budget, maar het geld niet langer op hun rekening gestort krijgen.
Voorts is de genoemde brief van 19 december 2013 de stand van zaken bij de concrete maatregelen beschreven.

Vraag 1

Kunt u aangeven of u verwacht dat er nog meer aanhoudingen zullen volgen na de aanhouding van een 29-jarige man die op heterdaad is betrapt op examenfraude in Zwijndrecht?1

Het onderzoek naar de fraude loopt op dit moment. In het belang van het onderzoek kan ik op dit moment geen mededelingen doen over deze zaak.

Vraag 2

In het nieuwsbericht spreekt het departement over het doorspelen met zendapparatuur van de antwoorden op enkele tientallen VCA examens (examens voor Veiligheid, Gezondheid en Milieuchecklist Aannemers); verwacht u dat op korte termijn nog meer aanhoudingen zullen volgen in deze fraudezaak? Worden ook de deelnemers aan de examens aangehouden?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Staat dit geval op zichzelf? Kunnen we nog meer van deze zaken verwachten? Hoe lang is deze fraude al aan de gang? Kunt u deze zaak aan de Kamer toelichten?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Is deze fraude bij toeval ontdekt of door de vergrote risicoanalyse die de Inspectie SZW toepast?

Deze zaak is door Inspectie SZW in onderzoek genomen na een melding door de Stichting Examenkamer.

Vraag 5

Kunt u de gevolgen voor de veiligheid bij bedrijven door deze fraude met examens in kaart brengen?

De mogelijke gevolgen voor de veiligheid door fraude met het certificaat is afhankelijk van verschillende factoren en kan per situatie verschillen. Opdrachtgevers vragen het VCA certificaat onder meer om de veiligheid bij werkzaamheden zeker te stellen. Van VCA gecertificeerden mag worden verwacht dat zij aan de gestelde eisen voldoen en daarnaar handelen. Dat is belangrijk om de nodige veiligheid in het bedrijf en voor de omgeving te waarborgen. Daarom is de melding van fraude door de Stichting Examenkamer met prioriteit in onderzoek genomen door Inspectie SZW.

Vraag 6

Deelt u de mening dat hier voorkomen beter is dan genezen? Wat gaat u eraan doen om het risico voor werknemers in de bedrijven waar medewerkers frauduleus hun examen hebben gehaald, in de toekomst te voorkomen?

Ja, fraude met VCA examen moet worden voorkomen. De aanbieders van het VCA examen zijn verantwoordelijk voor het voorkomen van fraude. De Stichting Examenkamer ziet daarop toe. Het VCA is een privaat certificeringsysteem en is ontstaan omdat verschillende partijen er belang bij hebben dat het certificaat aantoont dat bij werkzaamheden aan veiligheidseisen wordt voldaan. Anders verliest het certificaat zijn waarde. De VCA certificaten van de mensen die vermoedelijk hebben gefraudeerd, zijn ingetrokken. De meldingen van fraude met het VCA examen worden door Inspectie SZW onderzocht. De Inspectie SZW en het Openbaar Ministerie treden hard op bij fraude met het VCA examen.