• Vraag 1

  Bent u bekend met het bericht dat een gedetineerde uit De Westereen niet in het Fries met diens eigen dementerende Friese beppe mocht bellen?
  
  

  Ja.
  

• Vraag 2

  Deelt u de mening dat Friezen Fries mogen spreken?
  
  

  Ja, ik deel uw mening dat Friezen Fries mogen spreken. Taal is een belangrijk onderdeel van cultuur en identiteit en iedere persoon heeft de vrijheid om de taal van zijn of haar keuze te gebruiken. In Friesland is het Fries, naast het Nederlands, ook erkend als officiële taal.1
  

• Vraag 3

  Deelt u de mening dat een gedetineerde niet bestraft mag worden voor het spreken van de Friese taal?
  
  

  Ik ga niet in op individuele gevallen. In principe staat het een gedetineerde vrij om met zijn of haar contacten een taal naar keuze te spreken. Hoewel ik erken dat vrije taalkeuze belangrijk is, kan het gebruik van andere talen dan de Nederlandse in detentie worden beperkt.
  Zo kunnen bepaalde gedetineerden vanwege veiligheidsredenen, zoals bijvoorbeeld in de Extra Beveiligde Inrichting en op de Afdeling Intensief Toezicht, onder intensief toezicht staan. Dit toezicht kan bestaan uit het monitoren van telefonische contacten. Voor dit toezicht kan het noodzakelijk zijn dat als voorwaarde wordt gesteld dat de Nederlandse taal wordt gesproken. Als wordt aangetoond dat door een gedetineerde of dienst contact op geen enkele wijze in de Nederlandse taal kan worden gecommuniceerd, kan toestemming worden verleend in een andere taal te communiceren. In dat geval zal een tolk worden ingehuurd om te kunnen voorzien in het benodigde toezicht. De beroepsrechter heeft recentelijk geoordeeld dat, onder meer gelet op het benodigde toezicht en het niet beschikken over een tolk Fries, het niet onredelijk of onbillijk is om deze toestemming te weigeren in het geval een gedetineerde de Nederlandse taal ook machtig is.2
  In zijn algemeenheid kan nog worden opgemerkt dat wanneer een gedetineerde zich niet houdt aan de afspraak dat in het Nederlands moet worden gecommuniceerd, het zo kan zijn dat monitoring niet mogelijk is en daarmee een veiligheidsrisico ontstaat. De directeur van een penitentiaire inrichting kan vervolgens genoodzaakt zijn maatregelen te treffen.
  

• Vraag 4

  Hoe beoordeelt u het feit dat een anderstalige gedetineerde waarschijnlijk wel diens eigen taal had mogen spreken, maar een Friestalige gedetineerde dat niet mocht omdat de penitentiaire inrichting in Arnhem niet bereid was een tolk in te huren ten behoeve van de monitoring?
  
  

  Zie antwoord vraag 3.

• Vraag 5

  Deelt u de mening dat de taalrechten van Friese gedetineerden die zich bedienen van een rijkstaal niet minder mogen zijn dan de taalrechten van Nederlandse gedetineerden die zich bedienen van een rijkstaal?
  
  

  Zie antwoord vraag 3.

• Vraag 6

  Bent u bereid deze vragen zowel in het Fries als in het Nederlands te beantwoorden?
  
  

  Ja. De vertaling in het Fries is bijgevoegd.
  

• Mededeling - 28 november 2024

  Hierbij deel ik u mee dat de gestelde vragen van de leden Paternotte en Sneller (beiden D66) over het bericht «Gedetineerde uit De Westereen mocht niet in het Fries met beppe bellen», met kenmerk 2024Z16979, niet binnen de termijn van drie weken kunnen worden beantwoord. De beantwoording kost vanwege de benodigde afstemming met onder andere het Ministerie van Justitie en Veiligheid meer tijd. Ik streef ernaar om de vragen binnen drie weken na dagtekening van deze brief te beantwoorden.

Kamervraag document nummer: kv-tk-2024Z16979

Volledige titel: Het bericht 'Gedetineerde uit De Westereen mocht niet in het Fries met beppe bellen'

Kamerantwoord document nummer: ah-tk-20242025-745

Volledige titel: Antwoord op vragen van de leden Paternotte en Sneller over het bericht ‘Gedetineerde uit De Westereen mocht niet in het Fries met beppe bellen’