Kamervraag 2022Z01737

De berichten dat Nederland miljarden minder ontvangt en meer mag betalen aan de EU.

Ingediend 2 februari 2022
Beantwoord 2 maart 2022 (na 28 dagen)
Indieners Vicky Maeijer (PVV), Teun van Dijck (PVV)
Beantwoord door Sigrid Kaag (viceminister-president , minister financiën) (D66), Wopke Hoekstra (viceminister-president , minister buitenlandse zaken) (CDA)
Onderwerpen europese zaken financiën internationaal organisatie en beleid
Bron vraag https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kv-tk-2022Z01737.html
Bron antwoord https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20212022-1944.html
  • Vraag 1
    Bent u bekend met de berichten «Nederland krijgt waarschijnlijk ruim een miljard minder uit Brusselse coronapot»?1 en «Klimaatfonds Timmermans kan Nederlandse EU-afdracht met 1 miljard verhogen?»2

    Ja.

  • Vraag 2
    Kunt u toelichten waar de herberekening van het Coronaherstelfonds precies op gebaseerd is? Kan het bedrag dat Nederland uit het EU-fonds zal ontvangen ook nog wijzigen na het indienen van het Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan?

    Zoals is aangegeven in de brief van 27 januari jl.3 is deze aangepaste raming van het Coronaherstelfonds gebaseerd op de Herfstraming 2021 van de Europese Commissie. De Europese Commissie zal uiterlijk op 30 juni a.s. de definitieve omvang van alle landenenveloppes vaststellen, zoals is bepaald in de RRF-verordening. Op basis van het huidige geplande tijdspad voor het Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan, waarbij indiening in Brussel is voorzien voor eind augustus, zal dat plan gebaseerd zijn op de definitieve verdeling en derhalve niet meer wijzigen.

  • Vraag 3
    Kunt u een update geven van hoeveel elke lidstaat bijdraagt aan en ontvangt uit de herstel- en veerkrachtfaciliteit (RRF) aan giften en leningen? Welke lidstaten maken aanspraak op hogere of lagere giften als gevolg van een lagere of hogere economische groei dan verwacht en om hoeveel gaat het precies?

    Onderstaande tabel geeft de eerste voorlopige raming van de ontvangsten gebaseerd op de herfstraming 2020 van de Europese Commissie, die als annex is opgenomen bij de RRF-verordening. Daarnaast is een eigen interne berekening weergegeven voor de omvang van de enveloppen op basis van de herfstraming 2021 van de Europese Commissie. Het betreft hier een raming van alleen de subsidies. De Europese Commissie zal in juni de definitieve landenenveloppes daarvan vaststellen op basis van de op dat moment beschikbare realisatiecijfers voor het bruto binnenlands product in 2020 en 2021. Voor de leningen zijn geen landenenveloppes als zodanig vastgesteld. Voor elke lidstaat geldt dat zij maximaal aanspraak kan maken op leningen tot een hoogte van 6,8% van het nationale bbp. Voor wat betreft de bijdrages van de lidstaten aan het RRF is er geen nieuwe raming beschikbaar. In de laatste kolom is een voorlopige raming opgenomen van de bijdrage die lidstaten moeten betalen voor het subsidiedeel van het RRF, op basis van de geraamde BNI-sleutel voor 2022. De uiteindelijke bijdrage zal afhangen van welke nieuwe Eigen Middelen zullen worden ingevoerd om de leningen die voor het RRF worden aangegaan af te lossen.
    5,9
    4,5
    – 1,4
    11,5
    6,3
    5,9
    – 0,4
    1,5
    7,1
    7,6
    0,5
    5,3
    1,6
    1,4
    – 0,1
    8,0
    25,6
    27,6
    2,0
    85,6
    1,0
    0,9
    – 0,1
    0,7
    1,0
    0,9
    – 0,1
    7,1
    17,8
    18,2
    0,4
    4,2
    69,5
    76,7
    7,1
    29,6
    39,4
    37,9
    – 1,4
    59,0
    6,3
    5,7
    – 0,6
    1,3
    68,9
    68,3
    – 0,6
    42,1
    1,0
    0,9
    – 0,1
    0,5
    2,0
    1,8
    – 0,1
    0,7
    2,2
    2,1
    – 0,1
    1,2
    0,1
    0,1
    0,0
    1,1
    7,2
    5,8
    – 1,3
    3,5
    0,3
    0,4
    0,1
    0,3
    6,0
    4,7
    – 1,3
    19,9
    3,5
    3,8
    0,3
    9,4
    23,9
    22,8
    – 1,0
    12,8
    13,9
    15,5
    1,6
    5,1
    14,2
    12,2
    – 2,0
    5,6
    1,8
    1,5
    – 0,3
    1,2
    6,3
    5,6
    – 0,8
    2,3
    2,1
    1,9
    – 0,2
    5,9
    3,3
    3,3
    0,0
    12,6

  • Vraag 4
    Kunt u tevens per lidstaat aangeven hoeveel reeds is uitgekeerd uit de RRF en hierbij onderscheid maken tussen leningen en giften?

    De Europese Commissie heeft een actueel overzicht van deze informatie beschikbaar op haar website, te vinden op https://ec.europa.eu/economy_finance/recovery-and-resilience-scoreboard/disbursements.html.
    Daarnaast krijgt uw Kamer elk kwartaal een overzicht van de uitbetaling van subsidies en leningen uit het RRF. Meest recente overzicht hiervan is terug te vinden in bijlage 2 bij de brief van 31 januari jl.4 met het overzicht tot en met het vierde kwartaal van 2021.
    Onderstaand het overzicht zoals te vinden op bovengenoemde website van de Europese Commissie op 2 februari jl.
    21/01/2022
    Grants
    Pre-Financing
    271,094,341
    13/01/2022
    Loans
    Pre-Financing
    1,942,479,890
    27/12/2021
    Grants
    1st Payment
    10,000,000,000
    17/12/2021
    Grants
    Pre-Financing
    126,008,898
    17/12/2021
    Grants
    Pre-Financing
    41,132,454
    02/12/2021
    Grants
    Pre-Financing
    1,851,159,668
    13/10/2021
    Grants
    Pre-Financing
    822,716,227
    28/09/2021
    Grants
    Pre-Financing
    449,981,847
    28/09/2021
    Grants
    Pre-Financing
    818,406,049
    28/09/2021
    Grants
    Pre-Financing
    914,640,681
    17/09/2021
    Grants
    Pre-Financing
    231,000,547
    10/09/2021
    Grants
    Pre-Financing
    237,380,000
    09/09/2021
    Grants
    Pre-Financing
    130,772,986
    09/09/2021
    Loans
    Pre-Financing
    26,041,600
    02/09/2021
    Grants
    Pre-Financing
    201,682,144
    26/08/2021
    Grants
    Pre-Financing
    2,250,000,000
    19/08/2021
    Grants
    Pre-Financing
    5,117,881,402
    17/08/2021
    Grants
    Pre-Financing
    289,145,365
    17/08/2021
    Grants
    Pre-Financing
    9,036,636,649
    13/08/2021
    Grants
    Pre-Financing
    8,954,466,787
    13/08/2021
    Loans
    Pre-Financing
    15,938,235,352
    09/08/2021
    Grants
    Pre-Financing
    2,310,092,538
    09/08/2021
    Loans
    Pre-Financing
    1,654,580,060
    03/08/2021
    Grants
    Pre-Financing
    770,113,932
    03/08/2021
    Grants
    Pre-Financing
    12,136,030
    03/08/2021
    Grants
    Pre-Financing
    1,807,948,257
    03/08/2021
    Loans
    Pre-Financing
    350,870,000

  • Vraag 5
    Wanneer kan de Kamer het concept-Herstel- en Veerkrachtplan tegemoet zien?

    Zoals ik heb aangegeven in het verslag van de Eurogroep van 17-18 januari jl.5, zal ik in het eerste kwartaal van dit jaar een eerste conceptplan met uw Kamer delen.

  • Vraag 6
    Bent u bekend met het gegeven dat Nederland al jarenlang een van de grootste nettobetalers van de Europese Unie is?

    Ja. Het kabinet geeft jaarlijks een overzicht van de netto betalingsposities van EU-lidstaten in de begroting van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Hieruit blijkt dat Nederland één van de grootste nettobetalers aan de EU-begroting is. De netto-betalingspositie geeft echter geen volledig beeld van de kosten en baten van de EU.6

  • Vraag 7
    Bent u bereid om in Brussel aan te geven dat Nederland niet zal instemmen met een hogere EU-afdracht? Zo ja, wanneer gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

    Gelet op de context van vraag 1, is het kabinet terughoudend over hogere afdrachten voor het Social Climate Fund. Dit is nader toegelicht in het BNC-fiche over het Commissievoorstel tot wijziging van het EU Meerjarig Financieel Kader 2021–20277. Het kabinet zal dit integraal beoordelen in samenhang met de Nederlandse inzet voor het Fit-for-55-pakket en deze bezien in de context van de bredere klimaatambities en de inzet op kostenefficiëntie en evenwichtige kostenverdeling van maatregelen.

  • Vraag 8
    Indien u niet van plan bent om in Brussel aan te geven dat Nederland niet zal instemmen met een hogere EU-afdracht, hoe legt u dit dan uit aan de Nederlandse belastingbetalers die steeds vaker niet kunnen rondkomen omdat vaste lasten zoals boodschappen, huren en energie onbetaalbaar worden terwijl dit kabinet hun zuurverdiende belastinggeld met bakken richting Brussel verscheept?

    Het kabinet is voorstander van een effectief en ambitieus Europees klimaatbeleid. Een Europese aanpak voor het klimaatbeleid is vaak (kosten)effectiever dan een nationale aanpak en zorgt voor een gelijker speelveld, waardoor weglekeffecten kunnen worden beperkt en de concurrentiepositie van bedrijven wordt beschermd. Het kabinet richt zich nu eerst op een inhoudelijk ambitieuze uitkomst van de Europese klimaatonderhandelingen. Eventuele gevolgen voor de Nederlandse EU-afdrachten zal het kabinet in het licht van het totale pakket beoordelen.
    Bestaand beleid richt zich op een zo kosteneffectief mogelijke transitie, waarbij negatieve sociaaleconomische effecten zoveel mogelijk worden geadresseerd door middel van algemeen sociaal beleid. Dit doet het kabinet door onder andere jaarlijks integraal te kijken naar de koopkracht en waar nodig maatregelen te nemen om de koopkrachtontwikkeling bij te sturen.

  • Vraag 9
    Op welke wijze en wanneer zal er worden besloten over de herziening van de Verordening Meerjarig Financieel Kader (MFK) 2021–2027? Kunt u de Kamer een overzicht sturen van de financiële gevolgen die deze herziening heeft voor andere EU-lidstaten, en hoe deze berekeningen tot stand zijn gekomen?

    Besluitvorming over de voorgestelde herziening van het Meerjarig Financieel Kader 2021–2027 (hierna: MFK) is afhankelijk van de uitkomsten van de gesprekken over het Social Climate Fund (SCF) in de bredere context van het Fit-for-55-pakket. De Raad besluit over wijziging van het MFK met unanimiteit, na goedkeuring door het EP.
    Het voorstel voor aanpassing van het MFK bestaat uit twee onderdelen. Ten eerste een verhoging van de plafonds in verband met het door de Commissie voorgestelde Social Climate Fund (SCF) en ten tweede een automatisch aanpassingsmechanisme in verband met vervroegde aflossingen van leningen in het kader van het EU herstelinstrument (NextGenerationEU; NGEU). De financiële consequenties van het voorstel ter financiering van het SCF bedragen 23,7 miljard euro voor de jaren 2025 t/m 2027 onder het huidige MFK (in lopende prijzen). De verwachte financiële gevolgen van het voorstel van de Europese Commissie per lidstaat zijn weergegeven in de tabel hieronder. De tabel hieronder is in lopende prijzen. In het BNC-fiche8 over de MFK-aanpassing is voor het Nederlandse aandeel voor 2026 en 2027 abusievelijk het bedrag in prijzen 2018 opgenomen. Hierdoor zijn de geraamde kosten in lopende prijzen voor Nederland niet ca. 1,1 mld. maar ca. 1,4 mld. euro. Deze financiële gevolgen zijn berekend op basis van het verwachte relatieve bni-aandeel van de lidstaten ten opzichte van het totale EU-bni voor de jaren 2025–2027.
    84
    360
    352
    12
    50
    49
    40
    174
    172
    60
    256
    252
    635
    2.710
    2.649
    5
    23
    23
    55
    238
    235
    30
    128
    125
    215
    919
    901
    429
    1.833
    1.798
    9
    40
    40
    303
    1.286
    1.252
    4
    16
    16
    6
    25
    25
    9
    39
    38
    8
    35
    34
    28
    121
    121
    2
    11
    11
    146
    623
    610
    71
    305
    301
    101
    441
    441
    37
    157
    154
    45
    196
    196
    9
    40
    40
    18
    79
    79
    43
    185
    181
    95
    410
    405
    2.500
    10.700
    10.500
    De omvang van de voorgestelde jaarlijkse automatische aanpassing van het MFK voor de vervroegde aflossing van NGEU-leningen is niet op voorhand bekend, omdat deze aanpassing gebaseerd wordt op de opbrengsten van de nieuwe eigen middelen die de Europese Commissie heeft voorgesteld. Wel wordt de verhoging gemaximeerd op 15 miljard euro per jaar en wordt deze in 2027 verminderd met 8 miljard euro. Omdat de precieze omvang niet op voorhand bekend is, onder andere omdat de verdeling over de lidstaten en de opbrengst van de voorgestelde nieuwe eigen middelen nog niet bekend is en omdat nog niet duidelijk is welke nieuwe eigen middelen daadwerkelijk ingevoerd worden, kan een overzicht van de financiële gevolgen per lidstaat van dit deel van het voorstel van wijziging van het MFK nu niet worden gegeven.

  • Vraag 10
    Bent u bereid om, zolang we nog in de Europese Unie zitten, in te zetten op een verlaging van de Nederlandse afdracht?

    Het kabinet zet in op een prudente ontwikkeling van de EU-begroting, met meer aandacht voor beleidsterreinen die voor Nederland prioritair zijn.


Kamervraag document nummer: kv-tk-2022Z01737
Volledige titel: De berichten dat Nederland miljarden minder ontvangt en meer mag betalen aan de EU.
Kamerantwoord document nummer: ah-tk-20212022-1944
Volledige titel: Antwoord op vragen van de leden Tony van Dijck en Maeijer over de berichten dat Nederland miljarden minder ontvangt en meer mag betalen aan de EU