Nr. 3 MEMORIE VAN TOELICHTING

De Wkpb is in 2007 in werking getreden. Het doel van de Wkpb is de registratie en raadpleging van beperkingen van de overheid (publiekrechtelijke beperkingen) te verbeteren zodat kopers en eigenaren gemakkelijker inzicht hebben in de beperkingen die voor een stuk grond of het daarop rustende gebouw gelden. Vóór de invoering van de Wkpb moesten belanghebbenden (zoals notarissen, makelaars en ambtenaren bij bestuursorganen) bij verschillende overheidsorganen aankloppen om volledig inzicht te krijgen in de geldende beperkingen.

Bij het opstellen van de Wkpb is ervan uit gegaan dat de kenbaarheidsverplichtingen in tranches zouden worden ingevoerd. In zijn uiteindelijke omvang zou de Wkpb bijna 60 verschillende beperkingen gaan omvatten. Bij iedere tranche zouden er meer publiekrechtelijke beperkingen aan het overzicht worden toegevoegd. Dit doel is slechts ten dele bereikt. Alleen de eerste tranche is in werking getreden.

Nadat een beperkingenbesluit genomen en bekendgemaakt is, dient het bevoegde gezag dit besluit binnen vier dagen te registreren (artikel 15, tweede lid, van de Wkpb). Bij de voorbereiding van dit wetsvoorstel is bezien of inkorting van deze termijn haalbaar is. Door de bronhouders is evenwel aangegeven dat de huidige termijn nog steeds noodzakelijk is en niet kan worden bekort. In de praktijk blijkt in sommige gevallen tijd noodzakelijk om een voorbereid ontwerpbesluit na het besluit van het bevoegde gezag daaraan aan te passen.

Vervolgens heeft het Kadaster ook enige tijd nodig om het beperkingenbesluit te verwerken. Indien het werkingsgebied van het beperkingenbesluit is gedefinieerd met kadastrale aanduidingen kan de verwerking onder normale bedrijfsomstandigheden vrijwel direct plaatsvinden. Dat houdt in dat een raadpleger kort na de feitelijke inschrijving de ingeschreven beperking al kan zien. Als de inschrijving plaatsvindt met een ander type werkingsgebied dan zal die na maximaal 24 uur zijn verwerkt in de registratie, waarbij de vuistregel is: vandaag voor 15:00 uur aangeleverd, de volgende werkdag vanaf 9:00 uur raadpleegbaar via de gebruikelijke kanalen. Dit verschil in verwerkingstijd is gelegen in het feit dat de BRK is ingericht op kadastrale aanduidingen, waardoor snelle verwerking mogelijk is; voor andere object-ID’s dienen andere systemen (BAG, BGT) te worden geraadpleegd en gegevensbewerkingen plaats te vinden (contouren), waardoor langere verwerkingstijd nodig kan zijn. Gelet op het vorenstaande is het niet mogelijk om dit direct na het aanleveren van een beperkingenbesluit bij het Kadaster zichtbaar te maken voor de gebruiker.

Dit wetsvoorstel verandert niets aan de bestaande verplichting op grond van de Wkpb voor bestuursorganen om beperkingenbesluiten te registreren en te ontsluiten voor eenieder. Alleen de wijze van registreren en ontsluiten voor gemeentelijke beperkingenbesluiten wijzigt van registratie in gemeentelijke registers naar registratie in de door het Kadaster gehouden openbare registers en ontsluiting via de BRK.

Beperkingenbesluiten kunnen persoonsgegevens bevatten. De verwerking van die persoonsgegevens is op grond van de Algemene verordening gegevensbescherming (hierna: AVG) toegestaan wanneer deze verwerking noodzakelijk is om te voldoen aan een wettelijke verplichting van de verwerkingsverantwoordelijke (overeenkomstig artikel 6, eerste lid, onderdeel c, van de AVG) in casu het bestuursorgaan dat het beperkingenbesluit heeft genomen. Daarnaast worden de gegevens verwerkt ter vervulling van een taak van algemeen belang (overeenkomstig artikel 6, eerste lid, onderdeel e, van de AVG). Het Kadaster is verwerkingsverantwoordelijke voor verwerking van persoonsgegevens in het kader van het houden van de openbare registers en BRK.

Dat de verwerking van de gegevens is toegestaan, ontslaat de verwerkingsverantwoordelijke (het bestuursorgaan) niet van de verplichting om te voldoen aan de beginselen inzake verwerking van persoonsgegevens, zoals het minimaliseren van de gegevensverwerking (artikel 5, eerste lid, onderdeel c, van de AVG). In het geval van de inschrijving van beperkingenbesluiten ligt die verantwoordelijkheid bij de bestuursorganen die beperkingenbesluiten aanbieden ter inschrijving. Het ligt daarom in de rede dat bestuursorganen voor het moment van aanbieding tot inschrijving van beperkingenbesluiten beoordelen of de daarin genoemde persoonsgegevens toereikend zijn en eventueel beperkt kunnen worden tot de gegevens die noodzakelijk zijn voor het doel waarvoor het beperkingenbesluit is genomen en welke gegevens daarvan openbaar gemaakt dient te worden. Mogelijk kan een naam of het adres van de geadresseerde van het beperkingenbesluit niet relevant zijn voor de inschrijving. Ook het adres van het object waarop de beperking rust, kan een persoonsgegeven zijn, maar dat is een noodzakelijk bestanddeel van het beperkingenbesluit en moet ook kenbaar zijn uit de openbare registers. De VNG heeft criteria uitgewerkt aan de hand waarvan gemeenten de verwerking van persoonsgegevens in het kader van de Wkpb kunnen minimaliseren.

Het Kadaster is lijdelijk bij de inschrijving van beperkingenbesluiten in de zin dat de bewaarder van het Kadaster geen inhoudelijke toets verricht.

De overgang van de huidige gemeentelijke beperkingenregistraties naar de openbare registers gebeurt zoveel mogelijk «achter de schermen». Het gaat immers om het vernieuwen van de centrale registratiesystematiek van bestaande beperkingenbesluiten, niet over nieuwe beperkingenbesluiten. Gemeenten zullen de gegevens van de vigerende beperkingenbesluiten via een administratief proces (dat in overleg nog nader zal worden uitgewerkt) aan het Kadaster gaan leveren, en de dienst zorgt er dan voor dat deze besluiten ambtshalve worden ingeschreven. Dit gebeurt in dit speciale geval zonder toepassing van het gebruikelijke tarief voor inschrijving.

De belangrijkste slag is dat alle documenten die nu bij gemeenten berusten, in de openbare registers worden opgenomen, opdat gebruikers op één punt gegevens plus bijbehorend brondocument kunnen verkrijgen. In de transitiefase zullen per gemeente dus alle beperkingenbesluiten of bij de gemeente (tot aan het moment van transitie), of in de openbare registers van het Kadaster raadpleegbaar zijn (vanaf het moment van transitie per gemeente).

De overgang van de gemeentelijke beperkingen naar de openbare registers van het Kadaster dient binnen een korte termijn, één jaar, te zijn voltooid, namelijk voorafgaand aan de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Beheersmaatregelen en waarborgen om de transitie binnen de beoogde termijn te realiseren en toekomstige niet-naleving te voorkomen zijn een gedegen gegevenscontrole vóóraf (een actie die VNG en Kadaster al hebben ingezet), en het vermelden door het Kadaster op zijn website van de actuele lijst van gemeenten waarvan de beperkingenbesluiten zijn overgebracht naar het Kadaster. Deze lijst is voor eenieder raadpleegbaar. Tevens houdt het Kadaster een dashboard bij waarop gemeenten en het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de voortgang van de transitie per gemeente kunnen monitoren. De voortgang van de transitie wordt vanuit het ministerie nader bewaakt en zo nodig worden de nodige maatregelen genomen.

Ten eerste zal het gaan voorkomen dat een bestaande beperking, die al in de BRK is geregistreerd, wordt «vervangen» door een corresponderende beperking in een omgevingsplan of op basis van een ander voorschrift uit de Omgevingswet. De «oude» (bestaande) beperking moet dan door het Kadaster in de BRK worden doorgehaald op het moment dat de overeenkomstige beperking op grond van de Omgevingswet wordt gepubliceerd (en daarna wordt getoond in het DSO). Er zal geen sprake zijn van «fysieke» overgang van bestanden. De documenten in de BRK zijn pdf-bestanden die niet in dat formaat in het DSO kunnen worden opgenomen. Er is wel onderzocht of daarop geanticipeerd kon worden door de voor de BRK aan te leveren brondocumenten al in de transitie «op te werken» en aan te leveren conform de Standaard Officiële publicaties en de bijbehorende toepassingsprofielen. Vastgesteld is echter dat dit veel werk voor de bronhouders met zich mee zou brengen (het gaat om tienduizenden documenten die ingrijpend bewerkt zouden moeten worden om aan deze standaard te kunnen voldoen). Voorts waren de Standaard Officiële publicaties en de bijbehorende toepassingsprofielen nog niet definitief vastgesteld ten tijde van het opstellen van dit wetsvoorstel. Daarom is aangesloten op de bestaande werkwijze van het Kadaster, waarbij voor het inschrijven alleen een pdf-bestand van het brondocument met de «essentialia» (kerngegevens betreffende het brondocument) nodig is.

Het inregelen van een proces om een signaal te geven aan de BRK over het vervallen van een beperking in de BRK, valt buiten de scope van dit wetsvoorstel.

Tijdens de internetconsultatie zijn vragen gesteld over de samenhang van dit wetsvoorstel en de voorgestelde Aanvullingswet grondeigendom Omgevingswet (Kamerstukken II 2018/19, 35 133, nr. 2) en wel specifiek ten aanzien van het voorkeursrecht. Om de reden wordt hierna ingegaan op de specifieke situatie ten aanzien van het voorkeursrecht.

De kenbaarheid van het voorkeursrecht zal naar verwachting straks geregeld zijn in de Omgevingswet, via de voorgestelde Aanvullingswet grondeigendom Omgevingswet en niet langer in de Wkpb. Volgens dat wetsvoorstel kan het voorkeursrecht nadat de voorkeursrechtbeschikking is bekendgemaakt binnen vier dagen worden ingeschreven in de openbare registers. De vierdagentermijn is afgeleid van de Wkpb. Het voorkeursrecht zal ingaan op het tijdstip waarop de inschrijving in de openbare registers plaatsvindt (het voorgestelde artikel 16:82a van de Omgevingswet). Daarmede wijkt het tijdstip van ingaan van het voorkeursrecht straks af van de inwerkingtreding van de overige beperkingenbesluiten. Voor de overige beperkingenbesluiten geldt in tegenstelling tot de voorkeursrechten dat deze besluiten niet gebonden zijn aan de inschrijving in de openbare registers; volgens de systematiek van de Algemene wet bestuursrecht treden deze besluiten in werking na bekendmaking.

Administratieve lasten zijn de kosten die bedrijven en burgers moeten maken om te voldoen aan vooral de informatieverplichtingen van de overheid, voortvloeiend uit de wet. Dit wetsvoorstel legt geen administratieve lasten op aan deze partijen.

De vernieuwde wettelijke verplichtingen rusten uitsluitend op bestuursorganen die publiekrechtelijke beperkingen vaststellen en inschrijven. Burgers en bedrijven (en daarbinnen vooral notariaat en makelaardij) zullen toegang houden tot dezelfde outputkanalen3 die méér informatie bieden dan onder de vigerende wet. In de huidige situatie moeten gebruikers voor de brondocumenten van gemeentelijke beperkingen bij de gemeente zijn; dat is onder de nieuwe wet niet meer nodig. De brondocumenten zijn beschikbaar via de outputkanalen van het Kadaster. Ook bij de indiening van vergunningaanvragen in het kader van de Omgevingswet zullen alle beperkingenbesluiten op eenvoudige wijze kunnen worden geraadpleegd, zodat het voor de aanvrager sneller duidelijk wordt waar hij, vanuit het perspectief van publiekrechtelijke beperkingen, rekening mee moet houden. Via één loket kan de gebruiker straks kennisnemen van zowel de eigendomssituatie, als de privaatrechtelijke en publiekrechtelijke beperkingen, voorzien van de brondocumenten, die onder de Wkpb vallen.

Voorts wijzigt de tarifering voor de gebruiker niet als gevolg van dit wetsvoorstel, waardoor er geen lastenverhoging optreedt.

Inhoudelijke nalevingskosten zijn de kosten die bedrijven, waaronder makelaars en notarissen, moeten maken om te voldoen aan de inhoudelijke eisen vanuit wet- en regelgeving. De voorgestelde structuur vereenvoudigt de registratie en de bijbehorende procedures, en legt deze taak bij de bronhouders en het Kadaster. Bedrijven behoeven geen additionele investeringen te doen om hun beheerpakket aan te passen.

Voor bedrijven als notariaat en makelaardij geldt dat zij onder de Wkpb geen aanleverende rol hebben, maar uitsluitend gebruiker zijn. Zij hoeven daarvoor geen additionele kosten te maken.

Er zijn nauwelijks rechterlijke uitspraken die de informatieverstrekking (mededelingsplicht en onderzoeksplicht) op basis van de Wkpb betreffen. In dat opzicht zal de wetswijziging voor bedrijven niet leiden tot gewijzigde nalevingskosten. Wel zullen zij profijt hebben van de verbeterde dienstverlening zoals hiervoor is aangegeven. Hoewel er geen empirisch onderzoek is gedaan, kan wel een indicatie worden gegeven van de omvang ervan. Zo is er in 20174 ruim 24 miljoen keer een kadastraal bericht opgevraagd (waarvan 50% informatie over publiekrechtelijke beperkingen bevat), die mede zijn gebruikt om iets meer dan 500.000 notariële akten voor vastgoedtransacties bij het Kadaster in te schrijven. Een verbeterde informatievoorziening betekent dat een makelaar of een notaris minder aanvullend onderzoek hoeft te doen. Indien als indicatie wordt aangenomen dat er bij de helft van de vastgoedtransacties 10 minuten minder tijd nodig is, dan zou dat in bedrijfsuren een besparing inhouden van 60.000 uren op jaarbasis. Bij toepassing van het tarief «bedrijfsleven, hoogopgeleide medewerkers» à 54 euro per uur bedraagt de besparing ongeveer drie miljoen euro op jaarbasis. Die besparing kan ten goede komen aan de verkrijger van onroerende zaken die uiteindelijk de rekening betaalt. Voorts leidt verbeterde informatievoorziening ertoe dat er later minder geschillen zullen optreden over het al dan niet van toepassing zijn van een publiekrechtelijke beperking. Dit effect is echter niet te kwantificeren.

Dit wetsvoorstel voorziet in de beëindiging van afzonderlijke gemeentelijke registraties. Dat betekent dat de gemeenten geen (licentie)kosten meer zullen hebben voor de Wkpb-applicaties die zij thans van commerciële leveranciers inkopen. Ook een deel van de beheerwerkzaamheden wijzigt. Met name de noodzaak van bijhouding van kadastrale objectmutaties voor koppeling met de Wkpb valt weg (voor de bijhouding van de basisregistratie WOZ en andere toepassingen is dit nog wel noodzakelijk).

In 2018 is een Uitvoeringstoets5 gedaan naar de gevolgen van de voorgestelde wetswijziging voor de werkprocessen van gemeenten. Daarin werd het effect van de verminderde licentiekosten becijferd tussen de 0,9 en € 1,5 miljoen per jaar, voor alle gemeenten gezamenlijk.

De gemeenten dienen wel hun interne bedrijfsprocessen aan te passen aan de nieuwe wet- en regelgeving, maar deze eenmalige kosten worden gecompenseerd door besparing op de licentiekosten en efficiency in het bijhoudingsproces. Bovendien bieden de verruimde keuzes voor de grondslag van een beperking mogelijkheden om de interne werkprocessen beter af te stemmen op de achterliggende vakwetgeving.

Er zijn wel twee nieuwe kostenposten voor gemeenten. De levering van gemeentelijke gegevens aan de LV Wkpb is onder de huidige Wkpb kosteloos. In het kader van de wetswijziging worden ook de financiële afspraken voor alle stakeholders geharmoniseerd, en in lijn gebracht met de standaardtariefstelling van het Kadaster. Dat betekent dat gemeenten voor het inschrijven van een beperking in de openbare registers van het Kadaster het daarvoor geldende inschrijftarief gaan betalen (in 2018 was dat € 12,60 bij elektronische inschrijving). Bij een geschat aantal van 4.000 tot 7.000 inschrijvingen per jaar beloopt dit een bedrag van € 50.000 tot € 90.000 voor alle gemeenten gezamenlijk. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is in overleg met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) om te bespreken welke mogelijkheden er zijn voor collectieve financiering (vergelijkbaar met de lump sum financiering van kadastrale producten voor alle overheden).

Voorts zullen gemeenten hun werkprocessen moeten herinrichten en mogelijk hun beheersystemen moeten aanpassen om beperkingenbesluiten aan het Kadaster te kunnen aanleveren. Die kosten zullen per gemeente verschillend zijn. Verwacht wordt dat de herziene regelgeving aanzienlijke procesefficiency bij de gemeenten mogelijk maakt, zodat deze kosten door henzelf kunnen worden gedragen.

Voor provincies, waterschappen en rijksdiensten geldt dat zij hun brondocumenten onder de huidige Wkpb al inschrijven in de openbare registers. Voor hen verandert de werkwijze in principe niet. De aanleverprocedure wordt eenvoudiger, waardoor de interne werkprocessen efficiënter kunnen worden ingericht, en beter aangesloten kunnen worden op de vakwetgeving die ten grondslag ligt aan een op te leggen beperking. Overigens zal dit effect voor provincies en waterschappen beperkt zijn, gelet op het feit dat zij jaarlijks gezamenlijk minder dan 1.000 besluiten inschrijven. Voor een dienst als de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (hierna: RCE) kan het effect groter zijn, omdat deze dienst ruim 62.000 beperkingen in de openbare registers geregistreerd heeft staan, met gemiddeld ruim 2.500 mutaties per jaar. Het Kadaster voert met RCE intensief overleg om de aansluiting op de nieuwe Wkpb-structuren soepel te laten verlopen.

De overige bronhouders schrijven hun stukken al in bij het Kadaster, en betalen daar thans ook het gebruikelijke inschrijftarief voor. Dat verandert niet door dit wetsvoorstel.

Inhoud reactie:

Verzoek om nut en noodzaak te verduidelijken in de memorie van toelichting ten aanzien van de omvang tekortkomingen duale stelsel en de omvang en urgentie van de transitieopgave, minder belastende alternatieven te overwegen ten aanzien van zoek-functionaliteit in het DSO. Daarnaast verzoekt het college een werkbare uitvoeringswijze ten aanzien van de transitie in dit wetsvoorstel te waarborgen. Voorstel is voor alle beperkingenbesluiten te kiezen voor het uitgangspunt van «real-time registratie» en ontsluiting. Daarnaast advies om de analyse van de regeldrukeffecten aan te vullen conform de Rijksbrede methodiek.

Inhoud reactie:

De reactie van de KNB bevat, onder andere, een pleidooi voor één loket na invoering Omgevingswet en een verzoek om in de memorie van toelichting de samenhang van bekendmaking, registratie en inwerkingtreding van besluiten nader toe te lichten, onder meer ten aanzien van de «knip» van het voorkeursrecht. Gevraagd wordt om een gelijke regeling van besluiten, één loket, directe ontsluiting en real-time registratie.

Inhoud reactie:

In verband met mogelijk uitstel van inwerkingtreding van de Wet digitale overheid wordt gevraagd de Wkpb aan te vullen met bepalingen die een licht authenticatieregime voor publiekrechtelijke beperkingen mogelijk maken.

De tweede voorgestelde wijziging betreft het reeds in het algemeen deel van deze memorie van toelichting aangekondigde voorstel om beperkingenbesluiten niet langer uitsluitend op kadastrale objecten te registreren. Deze bepaling komt voor wat betreft de beperkingenbesluiten en daarop betrekking hebbende beslissingen in administratief beroep, rechterlijke uitspraken of vervallenverklaringen in de plaats van de verplichting in artikel 20 van de Kadasterwet om bij inschrijving kadastrale aanduidingen te vermelden. Welk object uit welke basisregistratie wordt gebruikt, is afhankelijk van het type beperkingenbesluit. In de ministeriële regeling op basis van het voorgestelde artikel 15, vijfde lid, van de Wkpb zal worden bepaald uit welke basisregistraties objecten gebruikt mogen worden. De definitie van het te gebruiken object volgt vervolgens uit de wettelijke regeling van de bewuste basisregistratie.

Het bestuursorgaan dat een beperkingenbesluit inschrijft moet daarbij de actuele kadastrale aanduidingen of een actuele identificatie uit een basisregistratie gebruiken. Hiermee wordt voorkomen dat beperkingen worden geregistreerd op vervallen objecten wat tot onzuiverheden in de openbare registers zou leiden. Het bestuursorgaan kan op eenvoudige wijze in de betrokken basisregistratie verifiëren of een kadastrale aanduiding of objectidentificatie actueel is.

Voor de volledigheid wordt er op gewezen dat voorgesteld wordt de eis van het gebruik van actuele aanduidingen of identificaties niet geldt bij de transitie van de gemeentelijke beperkingenregistraties naar de openbare registers (zie artikel I, onderdeel I, van dit wetsvoorstel (het voorgestelde artikel 17a, derde lid, van de Wkpb) en de bijbehorende toelichting).

De derde voorstelde wijziging betreft het voorstel om bij inschrijving van publiekrechtelijke beperkingenbesluiten elektronische aanlevering bij het Kadaster voor te schrijven. De Kadasterwet voorziet in de mogelijkheid van papieren of elektronische aanlevering van in te schrijven stukken. Voorgesteld wordt om in de Wkpb voor te schrijven dat de door een bestuursorgaan aan te leveren beperkingenbesluiten en daarop betrekking hebbende beslissingen in administratief beroep, rechterlijke uitspraken en vervallenverklaringen uitsluitend langs elektronische weg kunnen worden aangeboden. De in of op grond van de Kadasterwet gestelde voorschriften omtrent elektronische aanbieding van in te schrijven stukken zijn daarop onverkort van toepassing, met uitzondering van het vereiste van een elektronische handtekening (zie artikel III, onderdeel C, van dit wetsvoorstel (het voorgestelde elfde lid van artikel 11b van de Kadasterwet) en de bijbehorende toelichting).

Op de aanbieding van stukken die op grond van de Wkpb worden ingeschreven in de openbare registers, zijn de artikelen 10a tot en met 13 van de Kadasterwet, voor zover betrekking hebbende op elektronische aanlevering van stukken, van toepassing aangezien het hier gaat om een inschrijving als bedoeld in artikel 10a van die wet.

Het voorgestelde artikel 15, vijfde lid, van de Wkpb biedt een grondslag voor het bij ministeriële regeling stellen van nadere regels over enerzijds de identificatie van objecten uit andere basisregistraties als bedoeld in artikel 15, eerste lid, van de Wkpb en anderzijds over de in dat lid bedoelde geometrie.

In die ministeriële regeling zal in ieder geval worden vastgelegd welke basisregistraties als basis voor identificatie van het object waarop de beperkingenbesluiten betrekking hebben, kunnen dienen. In overleg met het werkveld zal dit worden uitgewerkt. Vooralsnog wordt gedacht aan de BRK, de BAG en de BGT.

Dit lid geeft burgemeester en wethouders de taak om de beperkingenbesluiten die zijn ingeschreven in het gemeentelijke beperkingenregister aan het Kadaster te leveren en geeft het Kadaster de taak en de bevoegdheid om die beperkingenbesluiten in te schrijven in de openbare registers. Die gemeentelijke beperkingenbesluiten hoeven dus niet overeenkomstig artikel 15 van de Wkpb door burgemeester en wethouders voor inschrijving te worden aangeboden aan het Kadaster; die inschrijving geschiedt volgens het voorgestelde artikel 17a, eerste lid, ambtshalve door het Kadaster.

De inschrijving moet als gevolg van artikel IV van dit wetsvoorstel binnen een jaar na de inwerkingtreding van de in dit wetsvoorstel opgenomen wijzigingen zijn beslag hebben gekregen.

Als het Kadaster de in een gemeentelijk beperkingenregister ingeschreven beperkingenbesluiten en de daarop betrekkingen hebbende beslissingen in beroep of rechterlijke uitspraken heeft ingeschreven in de openbare registers doet het Kadaster daarvan mededeling op de website van het Kadaster. Het is overigens aan te bevelen dat de betrokken gemeente hiervan ook mededeling doet op de eigen website.

Die mededeling markeert het einde van het gemeentelijke beperkingenregister van de betreffende gemeente en tevens het einde van de toepasselijkheid van paragraaf 2 van de Wkpb op die gemeente (zie hiervoor ook artikel IV van dit wetsvoorstel en de bijbehorende toelichting).

Uit deze werkwijze volgt dat een gemeente in één keer al zijn beperkingenbesluiten aan het Kadaster ter inschrijving aanbiedt. Een gemeente kan immers niet deels onder het «oude» en deels onder het «nieuwe» regime Wkpb gaan werken.

Onderzocht is of het reëel is om de gemeenten te verplichten om in het kader van de transitie alle kadastrale aanduidingen te actualiseren. Gebleken is dat dit tijdrovend zou zijn, omdat dat afzonderlijk onderzoek naar elk niet-actueel perceel vereist. Deze last is voor gemeenten onevenredig groot. Daarom wordt in dit lid afgeweken van de bepaling over het gebruik van actuele kadastrale aanduidingen (artikel 15, eerste lid, van de Wkpb), voor zover het de transitie betreft.

Omdat in de outputkanalen van het Kadaster geen gebruik kan worden gemaakt van niet-actuele percelen, moeten de door een gemeente aangeleverde niet-actuele kadastrale aanduidingen op een of andere manier worden «vertaald» naar een vorm die in de nieuwe systematiek past. Dit kan worden gerealiseerd door het gebruik van een geometrische contour. Elk kadastraal perceel heeft immers een geometrie (de perceelsgrens), en het Kadaster beschikt in zijn digitale archieven ook over de grenzen van de niet-actuele percelen. Dit gebeurt «achter de schermen». Daarmee wordt de kenbaarheid van deze beperkingen gewaarborgd.

Langs elektronische weg aangeboden stukken dienen op grond van artikel 11b, eerste lid, van de Kadasterwet te zijn voorzien van een elektronische handtekening die voldoet aan artikel 7e van de Kadasterwet. Omdat de beperkingenbesluiten publiekrechtelijke besluiten zijn die op de voorgeschreven wijze tot stand zijn gekomen en door bestuursorganen ter inschrijving aangeboden, wordt de door de Kadasterwet voorgeschreven elektronische handtekening als te zwaar ervaren. Voorgesteld wordt om te voorzien in een grondslag voor het bij ministeriële regeling stellen van eisen voor een alternatief voor die elektronische handtekening. Het voornemen is om het gebruik van een elektronische toegangsdienst conform het Afsprakenstelsel elektronische toegangsdiensten voor te schrijven. De door het Kadaster toegepaste eHerkenning valt onder dit Afsprakenstelsel. Hiermee wordt beoogd dat eventuele opvolgers/geldige varianten van eHerkenning die ook onder het Afsprakenstelsel gaan vallen, gebruikt kunnen worden voor inschrijving van beperkingenbesluiten. Dit zal in de voorgenomen ministeriële regeling worden vastgelegd.

Het Afsprakenstelsel sluit aan op de voorgestelde Wet digitale overheid (Kamerstukken II 2018/19, 34 972, nr. 2). Het is derhalve niet noodzakelijk om specifieke bepalingen op te nemen om de authenticatie op basis van het voorgestelde elfde lid van artikel 11b van de Kadasterwet onder de Wet digitale overheid te borgen.

Voor de handelingen met betrekking tot die stukken door de bewaarder blijven de bestaande bepalingen van de Kadasterwet onverkort gelden.

Als gevolg van het voorgestelde elfde lid van artikel 11b van de Kadasterwet is artikel 11b, eerste lid, van die wet niet van toepassing op de aanbieding van beperkingenbesluiten en daarop betrekking hebbende beslissingen in administratief beroep, rechterlijke uitspraken en vervallenverklaringen waar het gaat om het gebruik van de elektronische handtekening. De voorschriften in en op grond van artikel 11b van de Kadasterwet omtrent de wijze van aanleveren en de aansprakelijkheid zijn onverkort van toepassing op de aanbieding van beperkingenbesluiten en daarop betrekking hebbende beslissingen in administratief beroep, rechterlijke uitspraken en vervallenverklaringen. Dat betekent dus dat het bestuursorgaan aansprakelijk is voor de eventuele vergissingen die zijn begaan bij het aanbieden van beperkingenbesluiten en daarop betrekking hebbende beslissingen in administratief beroep, rechterlijke uitspraken of vervallenverklaringen.

Het Uitvoeringsbesluit Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen onroerende zaken geeft uitvoering aan de artikelen 5, 6, 8, 9, 10, 12, en 16 van de Wkpb, die worden geschrapt door artikel I, onderdelen C en G, van dit wetsvoorstel. Het Uitvoeringsbesluit ontbeert na inwerkingtreding van de voorgestelde wijzigingen iedere grondslag en kan daarom worden ingetrokken.

De Uitvoeringsregeling is gebaseerd op het Uitvoeringsbesluit Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen onroerende zaken en kan daarom ook worden ingetrokken.