Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 7 juli 2017
Bij de aanvaarding van het initiatiefwetsvoorstel van de leden Swinkels, Recourt en Van Oosten tot wijziging van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek en de Faillissementswet teneinde de omvang van de wettelijke gemeenschap van goederen te beperken (Kamerstuk 33 987) heeft uw Kamer ook de motie van de leden Bergkamp, Yücel en Van Wijngaarden aanvaard (Kamerstuk 33 987, nr. 24). Deze motie verzoekt de regering in overleg te gaan met beroepsgroepen uit de rechtspraktijk en het notariaat om te stimuleren dat zij komen tot een geïntegreerde aanpak voor brede neutrale leefvormvoorlichting. Hiermee informeer ik u over de uitkomsten van dat overleg.
De afgelopen maanden heeft meerdere malen overleg plaatsgevonden met vertegenwoordigers van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB), Netwerk Notarissen, de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) en de specialistenvereniging van Familierecht Advocaten Scheidingsbemiddelaars (vFAS). Ook de Nederlandse Vereniging van Burgerzaken (NVVB) is bij de uitvoering van de motie betrokken.
In het overleg hebben partijen de motie zo begrepen dat deze de beroepsgroepen oproept tot meer samenwerking bij het verstrekken van objectieve informatie en het creëren van meer bewustzijn over de juridische aspecten van verschillende leefvormen. Tegen de achtergrond van de initiatiefwet die per 1 januari 2018 in werking treedt, staat daarbij de voorlichting gericht op affectieve relaties tussen twee personen centraal. De voorlichting is echter niet beperkt tot informatieverstrekking over het nieuwe basisstelsel in het huwelijksvermogensrecht (en de mogelijkheid om daarvan bij huwelijkse voorwaarden af te wijken), maar strekt zich ook uit tot de keuze voor een geregistreerd partnerschap of ongehuwd samenwonen.
Uit het overleg is gebleken dat, gelet op ieders eigen kracht en verantwoordelijkheid in combinatie met de uiteenlopende doelgroepen die de beroepsgroepen dienen en de stijl die zij hanteren, leefvormvoorlichting niet geïntegreerd, maar wel via een vorm van concordantie kan worden aangepakt. Dit heeft geresulteerd in onderlinge afstemming en transparantie over de informatieverstrekking door de verschillende beroepsgroepen.
De voorlichting door het notariaat (de KNB en Netwerk Notarissen) geschiedt ieder op diens eigen stijl door middel van brochures en vernieuwde websites waarop vanuit herkenbare situaties informatie wordt verstrekt over verschillende leefvormen. Op de website van deze beroepsgroepen kan ook een online test worden gedaan die direct wordt gevolgd met een advies waarin de mogelijkheid van nadere afspraken onder de aandacht wordt gebracht en inzicht wordt geboden in de verschillen tussen bijvoorbeeld gehuwd en ongehuwd samenzijn.1 Netwerk Notarissen bereidt daarnaast publicitaire en andere publieksacties voor, zoals bijeenkomsten (notariscafés) waar koppels met trouwplannen worden voorgelicht over wat er juridisch en financieel verandert bij het sluiten van een huwelijk.
Voor de advocatuur geldt dat de algemene informatie over de juridische leefvormen zal worden gegeven via de specialistenvereniging vFAS. De vFAS heeft aangegeven haar website2 met informatie hierover uit te breiden.
Daarnaast geeft de rijksoverheid, vanuit haar eigen verantwoordelijkheid en in aanvulling op de bestaande leefvormvoorlichting, voorlichting over het na 1 januari 2018 geldende basisstelsel in het huwelijksvermogensrecht. De website van de rijksoverheid biedt hiermee up-to-date, algemene en objectieve informatie over de verschillende mogelijkheden van samenleven en verwijst, voor meer specialistische informatie, door middel van links naar de websites van de beroepsgroepen.
Verder zullen gemeenten geattendeerd worden via de digitale nieuwsbrief van de NVVB om informatie op de websites van gemeenten aan te passen en waar nodig door te verwijzen naar de website van de rijksoverheid of andere websites waar informatie wordt gegeven over de vermogensrechtelijke gevolgen van het aangaan van het huwelijk. De NVVB heeft laten weten dat zij in de eerstvolgende editie van het vakblad Burgerzaken & Recht (B&R) en op haar website aandacht zal besteden aan deze wetswijziging.
Gelet op al deze voorlichtingsvormen en -initiatieven acht ik een brede neutrale leefvormvoorlichting door de beroepsgroepen, zoals beoogd door de motie Bergkamp c.s. (Kamerstuk 33 987, nr. 24), voldoende gewaarborgd.
De Minister van Veiligheid en Justitie, S.A. Blok