Ontvangen 11 juni 2015
De ondergetekende stelt het volgende amendement voor:
Na artikel 20.11 worden twee artikelen ingevoegd, luidende:
1. Onze Minister wordt gemachtigd om namens de Staat der Nederlanden de Stichting Gegevensautoriteit fysieke leefomgeving op te richten.
2. De stichting heeft tot doel het integraal en voor geheel Nederland beschikbaar maken van betrouwbare gegevens over de fysieke leefomgeving in Nederland voor overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties en burgers en ontwikkelt, beheert en exploiteert daartoe de nationale databank fysieke leefomgeving.
3. De stichting borgt de kwaliteit en betrouwbaarheid van de gegevens over de fysieke leefomgeving.
In lijn met de oprichting van de Stichting Gegevensautoriteit Natuur, die onder meer is opgericht om de zogenoemde Nationale Databank Flora en Fauna te ontwikkelen, beheren en exploiteren1, stelt dit amendement voor om te komen tot het instellen van de Stichting Gegevensautoriteit fysieke leefomgeving. Die autoriteit kan de gegevens over de fysieke leefomgeving beter beschikbaar en bruikbaar maken bij het nemen van besluiten over de leefomgeving. Het rapport «Gegevens Verkenning Omgevingswet» van het RIVM heeft geconcludeerd dat er al veel gegevens over de fysieke leefomgeving aanwezig zijn maar dat deze voor gebruikers vaak niet overzichtelijk, eenvoudig bereikbaar en bruikbaar zijn. Via diverse online registers, afstemmings-platformen en andere initiatieven is al getracht hier verbetering in aan te brengen. In termen van beschikbaarheid, bruikbaarheid en bestendigheid van gegevens zijn er desondanks nog grote verschillen per domein (zoals lucht, erfgoed, natuur, water, bodem, externe veiligheid, afval/gevaarlijke stoffen en geluid). Voor diverse domeinen leidt dit momenteel nog steeds tot hiaten in kennis en vertragingen in besluit- en beleidsvorming. Voor de lange termijn is geadviseerd om toe te werken naar één ingang voor het bereiken van de gegevens die voor de Omgevingswet worden gebruikt. Zowel visies, verordeningen en programma's als vergunningen, projectbesluiten, toezicht en handhaving. Een dergelijke ingang zou toegang moeten geven naar gegevens uit bestaande dataregisters en databanken zoals de Nationale Databank Flora en Fauna.
Verbeterde beschikbaarheid, bruikbaarheid en betrouwbaarheid van gegevens moet bijdragen aan snellere besluitvorming en meer samenhangende en eenvoudigere regelgeving; twee belangrijke doelen van de nieuwe Omgevingswet. Vanuit die gedachte heeft het RIVM geadviseerd om in navolging van en naar het model van de Gegevensautoriteit Natuur de mogelijkheden van een Gegevensautoriteit fysieke leefomgeving nader te verkennen. Via een dergelijke autoriteit, in dit amendement opgericht in de vorm van een Stichting zouden bestaande (of nog door de Minister(s) en andere bevoegde autoriteiten aan te wijzen) onafhankelijke gegevensbeheerders gezamenlijk afspraken kunnen maken over de kwaliteitsborging en aanbevelingen kunnen doen over beschikbaarheid en bruikbaarheid van gegevens over de fysieke leefomgeving. De samenwerking binnen een dergelijk platform kan de bruikbaarheid en juridische bestendigheid van gegevens versterken. Gelijktijdig kunnen inhoudelijke strijdigheden en overlappingen worden beperkt. Door voort te bouwen op bestaande initiatieven wordt bestaande ervaring en kennis met het borgen van de kwaliteit en het bruikbaar maken van de gegevens effectief benut en continuïteit verkregen.
De Gegevensautoriteit fysieke leefomgeving kan stapsgewijs ontstaan door samenwerking tussen verschillende instanties die voor de verschillende domeinen van de leefomgeving thans een rol spelen bij de kwaliteitsborging van gegevens. Op korte termijn kan een verkenning gestart worden door een initiatiefgroep van partijen die hebben aangegeven geïnteresseerd te zijn in het nader uitwerken van i) de positionering, ii) de doelstelling, iii) de bevoegdheden, iv) de verantwoordelijkheden en v) de benodigde procedures voor het borgen van de kwaliteit en transparantie van – en inspraak op – omgevingsgegevens. Financiering van de autoriteit is te vinden binnen de begrotingsartikelen waarin «werk wordt gemaakt» van de nieuwe Omgevingswet. Via de operatie «Eenvoudig Beter» en het opgaan van 24 verschillende wetten in een raamwet, alsmede door de verbetering van digitale informatievoorziening. Wanneer centraal goede gegevens beschikbaar zijn kan dat onderzoekskosten en tijd van individuele plannen en projecten besparen.
Smaling