Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 6 december 2019
Op 28 en 29 november jl. hebben de Autoriteit Financiële Markten (AFM) respectievelijk De Nederlandsche Bank (DNB) conform artikel 3 van de Wet bekostiging financieel toezicht 2019 (Wbft 2019), hun begrotingen voor het jaar 2020 ter goedkeuring aan mij voorgelegd. Met deze brief informeer ik uw Kamer, mede namens de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), over ons voornemen om de begrotingen van de AFM en DNB op 20 december 2019 goed te keuren en daarmee samenhangend over de gevolgen voor het kostenkader van DNB voor 2020.
De begrotingen en de kostenkaders van de AFM en DNB
Op grond van de Wbft 2019 keuren de Minister van SZW en ik jaarlijks de toezichtbegrotingen van de financiële toezichthouders goed. De toezichthouders zijn bij het opstellen van de begroting gebonden aan de hoogte van het kostenkader.
De AFM heeft op 28 november 2019 een begroting ingediend die sluit op het niveau van het kostenkader 2020 van € 106,2 mln. DNB heeft aangegeven voor 2020 omvangrijke investeringen te moeten doen die niet binnen het bestaande kostenkader opgevangen kunnen worden. Deze investeringen zien op het programma Huisvesting, uitbreidingen in de toezichttaak en de digitale strategie van DNB. Om die reden ben ik voornemens om het kostenkader voor 2020 van DNB te verhogen. Ik zal hier in het vervolg van deze brief nader op ingaan.
Programma Huisvesting DNB
Het hoofdkantoor van DNB dient na ruim 50 jaar te worden gerenoveerd. De kritische installaties zijn aan het einde van hun levensduur, de gevel moet vervangen worden en er dient in het gehele pand asbestsanering plaats te vinden. Het hoofdkantoor zal na de verbouwing aan alle eisen van wet- en regelgeving en de ambitie van DNB op het gebied van duurzaamheid en klimaat voldoen. DNB heeft mij daarnaast verzekerd dat de jaarlijkse DNB-brede huisvestingskosten na afronding van het gehele programma structureel lager liggen dan het kostenniveau voorafgaand aan het programma.
Het programma Huisvesting omvat tevens de bouw van een nieuw cashcentrum in Zeist. Door het beschikbaar komen van passende tijdelijke huisvesting voor het goud en geld kan de renovatie van het hoofdkantoor aan het Frederiksplein in kortere tijd uitgevoerd worden dan aanvankelijk gepland. DNB verwacht dat zij in 2023 weer gebruik kan maken van het hoofdkantoor1. Tijdens de renovatie verhuist DNB tijdelijk naar het Tooropgebouw in Amsterdam.
De versnelde renovatie van het hoofdkantoor heeft als gevolg dat er afschrijvingskosten eerder genomen moeten worden door DNB. Dit zijn geen extra kosten; in latere jaren zijn de afschrijvingskosten lager. Om het effect van de versnelde afschrijvingen op de heffingen aan de onder toezicht staande instellingen in 2020 zoveel mogelijk te beperken, heb ik DNB gevraagd om te verkennen of het bezoekerscentrum van DNB in 2020 kan worden verkocht. DNB heeft dit onderzocht en heeft besloten om het bezoekerscentrum in 2020 te verkopen2.
Uitbreiding toezicht en digitale strategie
Het integriteitstoezicht wordt uitgebreid omdat DNB vanaf 2020 toezicht gaat houden op crypto-instellingen. Vanaf begin 2020 gelden de normen van de anti-witwasrichtlijn ook voor de platformen voor de omwisseling van crypto’s naar fiat geld en voor aanbieders van cryptobewaarportemonnees. Deze aanbieders dienen zich bij DNB te registreren op het moment dat de wet in werking treedt. DNB wordt op grond van het wetsvoorstel de toezichthoudende autoriteit op deze aanbieders. DNB zet nieuwe technologie en data in voor de identificatie en monitoring van de risico’s van deze nieuwe taak. Ook is DNB betrokken bij de oprichting van anti-witwascolleges voor financiële instellingen die onder haar toezicht vallen en zal van DNB een intensievere bijdrage aan EBA-werkzaamheden gevraagd worden.
Daarnaast krijgt DNB er in 2020 nieuwe toezichttaken bij die voortvloeien uit PSD2 en neemt het aantal instellingen en de complexiteit sterk toe. Dat geldt ook voor de instellingen die zich door de Brexit in Nederland vestigen. De impact van de Brexit blijft onzeker en daarmee risicovol.
DNB heeft aangegeven dat zij de uitbreiding en risico’s van deze toezichtwerkzaamheden niet binnen de bestaande kaders kan opvangen.
De financiële sector digitaliseert momenteel in een hoog tempo. Naast uitbreidingen in het toezicht die nieuwe wettelijke taken met zich meebrengen, verandert daarmee ook de wijze waarop DNB toezicht houdt. Verdere digitalisering is volgens DNB dan ook gewenst om de veranderingen in de sector bij te kunnen houden en data-intensiever toezicht te houden. De huidige toezichtaanpak is daardoor op den duur niet meer adequaat. Daarnaast is het volgens DNB niet verantwoord om nieuwe technieken onbenut te laten als DNB daardoor eerder en beter risico’s in de sector kan mitigeren.
DNB heeft organisatiebreed een meerjarige digitale strategie ontwikkeld die er op gericht is met nieuwe en geavanceerdere technieken beter in staat te zijn om haar kerntaken uit te voeren, waardoor DNB zich als toezichthouder kan transformeren naar een datagedreven toezichthouder. Met datagedreven toezicht vindt ook effectievere interactie met instellingen plaats.
Ik hecht waarde aan een toezichthouder die in staat is om op technologische ontwikkelingen te anticiperen.
Tot slot
Voor de uitbreidingen in de toezichttaak, de intensivering van de digitale strategie en kosten voor het programma Huisvesting heb ik met DNB afgesproken dat het kostenkader 2020 verhoogd zal worden met € 18,6 miljoen van € 169,8 miljoen3 naar € 188,4 miljoen. Met deze verhoging van het kostenkader 2020 wordt DNB in staat gesteld om de nieuwe toezichttaken adequaat op te pakken, te intensiveren op de digitale strategie en toe te werken naar een toekomstbestendige huisvesting tegen structureel lagere huisvestingslasten.
Gezien het meerjarig karakter van de digitale strategie en het integriteitstoezicht heb ik met DNB afgesproken dat de meerjarige toekenning van financiële ruimte wordt bezien in de gesprekken over het nieuwe kostenkader dat vanaf 2021 zal gelden. Aanvullend heb ik DNB verzocht om in aanloop naar het nieuwe kostenkader inzichtelijk te maken wat de verwachte baten zullen zijn van de digitale strategie. Daarnaast heb ik de raad van commissarissen van DNB verzocht om een analyse uit te voeren naar de mogelijkheden tot verdere doelmatigheid in de aanpak van de toezichtstaak.
Hiermee blijf ik toezien op de soberheid en doelmatigheid die het kostenkader beoogt, zonder dat de effectiviteit en kwaliteit van het toezicht in het geding komt. Ik zal beide Kamers in de loop van 2020 informeren over het nieuwe kostenkader van DNB en de AFM.
De Minister van Financiën, W.B. Hoekstra