Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 6 mei 2014
In mijn reactie op het verslag van het Schriftelijk Overleg over de Commissie van Aanbestedingsexperts (Kamerstuk 32 440, nr. 84) heb ik uw Kamer toegezegd de periodieke rapportage van de door mij ingestelde Commissie van Aanbestedingsexperts aan u te sturen. De eerste periodieke rapportage treft u als bijlage aan1.
Gelijktijdig met de inwerkingtreding van de Aanbestedingswet 2012 op 1 april 2013 is de Commissie van Aanbestedingsexperts (hierna: Commissie) van start gegaan. De Commissie is ingesteld om snel, laagdrempelig en op een niet-bindende wijze bij te dragen aan het oplossen van aanbestedingsklachten. Naast een verbetering van de professionaliteit van de aanbestedingspraktijk en het teweeg brengen van leereffecten bij partijen, wordt beoogd om bij te dragen aan een verbetering van de dialoog tussen partijen en te voorkomen dat de gang naar de rechter wordt genomen. De Commissie kan naar aanleiding van een klacht bemiddelen of een niet-bindend advies geven over een concrete aanbesteding aan ondernemers, aanbestedende diensten of speciale-sectorbedrijven.
De Commissie rapporteert dat in het eerste jaar 70 klachten zijn ingediend door ondernemers, waarvan 60 door het MKB. 47 Klachten zijn in behandeling genomen bestaande uit 102 deelklachten. Alleen wanneer de aanbestedende dienst nog niet gekend was in de klacht, geen redelijke reactietermijn op een klacht had gekregen, of de Aanbestedingswet 2012 niet van toepassing was, werd de klacht niet in behandeling genomen. Partijen klagen vaak over de gunningscriteria en het beoordelen van biedingen. Ook over het programma van eisen van een aanbesteding wordt dikwijls geklaagd bij de Commissie.
Uit de rapportage komt het beeld naar voren dat de Commissie tegemoet lijkt te komen aan een behoefte van ondernemers om op laagdrempelige wijze een aanbestedingsklacht te kunnen voorleggen aan aanbestedingsexperts.
Tevens merkt de Commissie in de rapportage op dat «sommige klachten principiële kwesties raken die uitleg van de Aanbestedingswet 2012 en de Gids Proportionaliteit vergen waarover de wetgever of rechter (nog) geen uitspraak heeft gedaan.
In een aantal gevallen gaat het om de toepassing van wetsbepalingen die minder goed doordacht dan wel niet eenvoudig toepasbaar blijken». Ik heb de Commissie gevraagd om aan te geven welke wetsbepalingen dit betreft zodat ik deze bij een volgende wetswijziging van de Aanbestedingswet kan betrekken.
Na een jaar functioneren constateert de Commissie ook enkele aandachtspunten.
Voor een snelle en laagdrempelige klachtafhandeling is een beperkte doorlooptijd van de behandeling van klachten noodzakelijk zodat het advies nog effect kan hebben. De doorlooptijd vormt een aandachtspunt voor de Commissie. De doorlooptijd wordt onder andere bepaald doordat klachten met een (kritieke) termijn met voorrang behandeld worden. Ook vergt de complexiteit van een klacht veelal een langere doorlooptijd. Door de inzet van meer experts bij de behandeling van klachten wil de Commissie de doorlooptijd verder beperken.
Om een bijdrage te leveren aan de professionalisering van inkoop en een leereffect teweeg te brengen, is het essentieel dat de adviezen van de Commissie goed leesbaar zijn. In de rapportage constateert de Commissie dat «uit het veld berichten komen dat adviezen over het algemeen zeer goed leesbaar zijn, doorgaans compact zijn en een vaste opbouw kennen en kernachtig to-the-point komen. De leesbaarheid wordt echter snel minder naarmate de klachtenprocedure door klager en beklaagde (of hun juristen) wordt aangevlogen op een wijze vergelijkbaar met een kort geding. Zeker als er dan ook nog sprake is van meerdere klachtonderdelen, dijt de omvang van het advies snel uit en krijgt het de leeservaring van een rechterlijke uitspraak». De leesbaarheid van adviezen heeft de blijvende aandacht van de Commissie.
Voor 1 april 2015 evalueer ik of de beoogde doelen van de Commissie zijn gerealiseerd. Over de resultaten van de evaluatie van de Commissie zal ik uw Kamer informeren. De evaluatie van de Commissie valt samen met de evaluatie van de Aanbestedingswet 2012 die de doeltreffendheid en de effecten van de wet in de praktijk zal onderzoeken.
De Minister van Economische Zaken, H.G.J. Kamp