Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 28 mei 2009
In vervolg op mijn brief van 12 februari 20091 wil ik de Tweede Kamer nader informeren over de aankomende invoering van de vingerafdrukken in de Nederlandse reisdocumenten. Tevens geef ik in deze brief weer hoe ik uitvoering ga geven aan de moties van de leden Knops (TK 2008–2009, 31 324, nr. 13) en Pechtold (TK 2008–2009, 31 324, nr. 15) inzake de invoering van het zogenaamde «één persoon per paspoort» beginsel (1p-1p) en de daarmee gepaard gaande beëindiging van de mogelijkheid om kinderen bij te schrijven in het paspoort van ouders of voogd.
Invoering van de vingerafdrukken
Van de zijde van de Tweede Kamer is eerder zorg geuit over de samenloop van de invoering van de vingerafdrukken en de zogenaamde piekperiode in het aantal aanvragen van reisdocumenten. Deze piekperiode loopt van eind april tot en met begin juli. Gemeenten delen deze zorg en hebben daarnaast ook gewezen op de aansluitende vakantieperiode waarin de bezetting bij de gemeenten beperkt is. Ik heb de Kamer in mijn brief van 12 februari 2009 bericht dat ik de mogelijkheden zou verkennen om de samenloop tussen de piekperiode en de invoeringsdatum van de vingerafdrukken te voorkomen.
De uitrol van de nieuwe apparatuur en programmatuur (aanvraagstation) die nodig is voor (onder meer) het opnemen van de vingerafdruk is medio maart 2009 gestart. Op het moment van het schrijven van deze brief zijn al in meer dan 250 gemeenten aanvraagstations in gebruik voor het digitaliseren van de foto en handtekening.
De komende weken volgt de rest van de gemeenten. De data voor de installatie van de aanvraagstations zijn reeds ingepland. Vóór 28 juni 2009 zullen alle gemeenten beschikken over de aanvraagstations.
Ambtenaren van de gemeenten hebben de afgelopen maanden een opleiding kunnen volgen voor het gebruik van de aanvraagstations die door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is aangeboden. Tevens is de zogenaamde «digitale docent» voor gemeenten beschikbaar. Deze digitale docent legt de werking van het aanvraagstation uit. Samen met de oefen-opdrachten die het aanvraagstation bevat kunnen de ambtenaren (verder) vertrouwd raken met het werken met het aanvraagstation. Het ministerie van BZK heeft het opleidingsmateriaal ook beschikbaar gesteld aan uitzendbureaus waar gemeenten gebruik van maken voor de inhuur van tijdelijke krachten.
Ondanks het feit dat voor 28 juni 2009 de gemeenten kunnen beschikken over de aanvraagstations, wil ik tegemoet komen aan de wens van de gemeenten (en de Tweede Kamer) om ontzien te worden in de piek- cq de vakantieperiode. Daarom zullen op 28 juni 2009 de vingerafdrukken worden ingevoerd in de diplomatieke paspoorten en de dienstenpaspoorten. Deze reisdocumenten worden uitgegeven door de minister van Buitenlandse Zaken en de Gouverneurs van de Nederlandse Antillen en Aruba. Uiteraard zal dit tot uitdrukking komen in de op de vingerafdrukken betrekking hebbende regelgeving.1 Voor de resterende reisdocumenten (zijnde het nationale paspoort, de Nederlandse identiteitskaart en de reisdocumenten voor vluchtelingen en vreemdelingen) worden de vingerafdrukken ingevoerd op 21 september 2009.
Nederlanders zullen in het buitenland eveneens vanaf 21 september 2009 een elektronisch reisdocument met vingerafdrukken kunnen aanvragen, op ruim 175 locaties wereldwijd. Niet alleen zijn de Nederlandse ambassades en consulaten-generaal uitgerust met de aanvraagstations, het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft bovendien geïnvesteerd in een veertigtal honoraire consulaten om Nederlanders in staat te stellen ook daar elektronische reisdocumenten met vingerafdrukken aan te vragen.
Één persoon per paspoort beginsel (1p-1p)
De Europese Raad heeft op 27 april 2009 ingestemd met de wijziging van de Europese verordening betreffende normen en veiligheidskenmerken van en biometrische gegevens in door de lidstaten afgegeven paspoorten en reisdocumenten.
Op 6 mei 2009 is de gewijzigde verordening ondertekend. De Europese Commissie heeft de lidstaten bericht dat de verordening eind mei 2009 zal worden gepubliceerd. De inwerkingtreding is 20 dagen na publicatie.
In de gewijzigde verordening wordt het beginsel van één persoon per paspoort geregeld. Geregeld wordt ook dat de invoering van het 1p-1p beginsel uiterlijk 3 jaar na de inwerkingtreding van de verordening van kracht wordt. Op basis van de hiervoor aangegeven mededelingen van de Europese Commissie over de publicatiedatum, ga ik er vanuit dat de gewijzigde verordening in de week van 15 juni 2009 in werking gaat treden. Derhalve zal het 1p-1p beginsel rond medio juni 2012 van kracht worden. Vanaf die datum zijn bijschrijvingen niet meer geldig. Geldig blijft wel het document van de houder waarin de bijschrijvingen zijn geplaatst. Tevens zal de paspoortregelgeving worden aangepast in verband met het vervallen van de mogelijkheid tot bijschrijving.
Om de gevolgen van de invoering van het 1p-1p beginsel in financiële zin voor gezinnen te beperken ben ik voornemens vanaf 1 januari 2010 de prijs van de Nederlandse identiteitskaart voor kinderen tot 14 jaar te verlagen tot een prijs die vergelijkbaar is met de prijs van de huidige bijschrijving2. Om dit te financieren wordt het budget gebruikt dat vrijkomt door de gratis verstrekking van de Nederlandse identiteitskaart aan 14-jarigen af te schaffen. Door deze maatregel is er vanaf 1 januari 2010 een reisdocument voorhanden dat even goedkoop is als de bijschrijving in het paspoort. Met de Nederlandse identiteitskaart kan worden gereisd binnen de Europese Unie en naar Andorra, Liechtenstein, Monaco, Noorwegen, San Marino, Turkije, IJsland en Zwitserland. Ik ben van mening dat hiermee tegemoet wordt gekomen aan hetgeen de Kamer van de regering heeft gevraagd door het aannemen van de moties van de leden Knops en Pechtold.
Het is van belang dat burgers actief worden geïnformeerd over het feit dat vanaf medio 2012 de bestaande bijschrijvingen niet meer geldig zullen zijn en over de invoering van de vingerafdrukken. De informatie zal langs drie kanalen worden gegeven, te weten:
• een folder;
• een passage in de brief van de gemeenten, waarmee zij individuele burgers op de hoogte stellen van het feit dat de geldigheid van het in hun bezit zijnde reisdocument gaat verstrijken;
• websites, waaronder de website www.paspoortinformatie.nl.
Naast het voorstel van rijkswet tot herinrichting van de reisdocumentenadministratie (Kamerstukken 31 324), dat staat geagendeerd voor plenaire behandeling in de Eerste Kamer op 9 juni a.s., zullen de paspoortuitvoeringsregelingen worden aangepast.