Nr. 384 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG

De vaste commissie voor Veiligheid en Justitie heeft op 21 maart 2013 overleg gevoerd met minister Opstelten van Veiligheid en Justitie over:

• – de brief van de minister van Veiligheid en Justitie d.d. 12 maart 2013 over de vermeende opleidingsstop bij de politie (29 628, nr. 371).

Van dit overleg brengt de commissie bijgaand geredigeerd woordelijk verslag uit.

Voorzitter: Elias

Griffier: Nava

Mevrouw Berndsen-Jansen (D66): Voorzitter. Er is een foutje gemaakt. Dat staat ook in de brief. Men had het anders moeten doen en wij hebben het weer rechtgezet. Deze woorden kregen wij in januari te horen. Toen ging het over verzuimcijfers bij de politie. Geen twee maanden later hebben wij het weer over nog een foutje en de welles-nietesdiscussie over de opleidingsstop bij de Politieacademie. Ik kan mij voorstellen dat dit de minister dwarszit. Immers, hoe leg je uit dat er een foutje is gemaakt terwijl de NOS in het bezit is van een brief van de directeur Werving & Selectie waarin klip-en-klaar staat dat in opdracht van HRM van de Nationale Politie is besloten tot een onmiddellijke aanstellingsstop? Hoe verklaart de minister dit? Wat betekent dit voor de beeldvorming over de politie als een goede werkgever? Wij zullen in de toekomst nog veel studenten nodig hebben en dan is betrouwbaar werkgeverschap van groot belang.

Volgens de brief van de minister is er geen sprake van een opleidingsstop, wel van een vooraf bepaald aantal later te vullen opleidingsplaatsen ten opzichte van voorgaande jaren: 1.850 plaatsen in 2011, 1.750 in 2012 en 800 in 2013. De aantallen voor 2014 en de jaren erna worden later bepaald, maar het aantal studenten is nauw gerelateerd aan de structuur in de begroting van hun opleidingsorganisatie. Welk effect heeft het per jaar bepalen van het aantal studenten op de continuïteit en kwaliteit van de Politieacademie? Hoe zorgt de minister ervoor dat de financiering en de kwaliteit van de Politieacademie worden gewaarborgd? Wij hebben namelijk nu en in de toekomst goed opgeleide politieagenten nodig. De instroom en uitstroom moeten goed op elkaar aansluiten. D66 maakt zich zorgen over de plannen van het kabinet voor opnieuw een vermindering van het aantal opleidingsplaatsen bij de Politieacademie. Door de vergrijzing zullen zo'n 13.000 mensen de komende zeven jaar de politieorganisatie verlaten, zo is mij verteld. Kan de minister concrete cijfers geven over het verwachte natuurlijke verloop en het aantal aspiranten dat daarvoor in de plaats komt? De politiesterkte moet volgens afspraak op 49.500 agenten blijven. Nu zit het aantal daarboven. Hoeveel precies?

In februari 2011 heeft de Kamer met algemene stemmen een motie aangenomen waarin wordt gevraagd welke groei van de politiesterkte nodig zou zijn om te waarborgen dat onafhankelijk van de landelijke prioriteiten per 5.000 inwoners ten minste één wijkagent voor 80% van de tijd beschikbaar is. Ik begin steeds meer behoefte te krijgen aan een totaaloverzicht. De minister heeft in het vorige overleg gezegd dat wij dat kunnen lezen in het jaarverslag 2012. Ik vraag de minister nu om de Kamer te informeren over de sterkteontwikkeling de komende vijf jaar gerelateerd aan de uitstroom, over de inzetbare capaciteit gecorrigeerd voor het ziekteverzuim en over de reële inzetbaarheid van de aspiranten. De antwoorden hierop moeten inzicht verschaffen in de echte operationele inzetbaarheid van de politie. Pas als dit inzicht er is, kunnen prioriteiten worden vastgesteld.

Mevrouw Kooiman (SP): Voorzitter. De politieorganisatie moet professioneel en sterk zijn en er moet voldoende blauw op straat zijn. De SP is het daarmee eens, maar wij hebben het ook deze minister regelmatig horen zeggen. Nu is er een verschil tussen zeggen en doen. Het is de minister niet onbekend dat ik mij bij tijd en wijle grote zorgen maak over de capaciteit bij de politie.

De aanleiding tot dit debat is natuurlijk de vermeende opleidingsstop. Naar ik heb begrepen en zoals de minister ook heeft uitgelegd in zijn brief, was er inderdaad sprake van niet-zorgvuldig handelen. Mensen die het hele traject hadden doorlopen, kregen een brief: excuses, je kunt niet starten met de opleiding. Dat bleek later een fout te zijn. Ik heb begrepen dat al die mensen zijn gebeld of een mail hebben ontvangen en dat die fout is gecorrigeerd. Het is netjes dat het in ieder geval gecorrigeerd is; dat wil ik ook hier gezegd hebben. Maar er is ook een verschil tussen een opleidingsstop en een aannamestop. Er zijn 800 à 900 aspiranten aangenomen. De minister heeft het over 800; ik heb begrepen dat er 900 aspiranten mogen starten. Maar ik begrijp ook dat 400 mensen die nog niet het hele traject van de screening hebben doorlopen en nog niet het gesprek hebben gehad met bijvoorbeeld het korps, in een soort wachtruimte zijn gezet. Dat is een aannamestop. Ik snap dat niet zo goed. Hiermee gaat de minister eraan voorbij dat wij een groot aantal problemen hebben. Mevrouw Berndsen heeft al een aantal punten genoemd. Wij kunnen een enorme vergrijzing tegemoet zien. Een heleboel heel fitte en enorm enthousiaste mensen willen graag starten. Er zitten nu 400 mensen in een wachtkamer te wachten of zij volgend jaar misschien wel een keertje mogen meedoen aan de politieopleiding.

Ik wil graag weten hoe de minister gaat aantonen dat de robuuste basisteams, waarover wij regelmatig discussie hebben, daadwerkelijk voldoende capaciteit hebben. De minister gaat nog steeds uit van een capaciteitsberekening van een op zeven. Waarom is het niet een op negen? Kan de minister dat eens uitleggen?

Zoals mevrouw Berndsen ook al aangaf, moesten in de jaren 2011 en 2012 enorm veel studenten de opleiding gaan volgen: 1.850 in 2011 en 1.750 in 2012. Dat is enorm veel. Waarom kiest de minister dan nu voor een aantal van 900? Waarop is dat gebaseerd? Kan hij dat eens uitleggen?

Ik wil nog wijzen op een ander punt dan alleen de aannamestop, namelijk de chaos bij de Politieacademie. Keer op keer heeft de SP daarop gewezen. Vogelzang doet er nu onderzoek naar en Wallage ook. Wij hebben al een inspectierapport gekregen van de minister waaruit blijkt dat er behoorlijk wat aan de hand is bij de Politieacademie in Rotterdam. Daarin staat exact wat ik al eerder aangaf: de roosterdruk, examens die niet op orde zijn, de kwaliteit van onderwijs. Dat zijn zorgelijke punten. Ik wil eigenlijk niet wachten. Ik wil graag weten wat de minister nu gaat doen en wanneer Vogelzang en Wallage komen met hun rapporten en aanbevelingen. Ik kan mij niet voorstellen dat deze minister hier stilzit en niks doet, dus ik wil vandaag weten wat hij wel gaat doen. Wij hebben het er hier keer op keer over, dus ik neem aan dat de minister dat vandaag best kan zeggen.

Wij zitten ook vaak te wachten of de Politieacademie nu wel of niet een onderdeel wordt van de Nationale Politie. Het is toch onderwijs voor en door agenten zelf. Het is bij mijn weten een heel belangrijk onderdeel. De Politieacademie doet ook gedegen onderzoek voor het politieveld en is eigenlijk verweven met de Nationale Politie, maar is er geen onderdeel van. Wanneer krijgen wij daarover wat meer duidelijkheid?

De heer Oskam (CDA): Voorzitter. «Opleidingsstop nieuwe politiemensen» kopte Teletekst op 26 februari. De minister heeft daarop gereageerd in een brief en legt uit dat er sprake is van een misverstand. Hij betreurt de verwarring die door de vergissing in het proces bij kandidaten is ontstaan. De CDA-fractie betreurt die verwarring ook. Wij betreuren het ook dat er kennelijk nogal slordig met de kandidaten wordt omgesprongen. Hoe kan het nu gebeuren dat de mensen eerst worden afgebeld en later weer in de procedure worden opgenomen? Er is kennelijk niet alleen bij de kandidaten verwarring, maar ook bij de Nationale Politie zelf. Is de zaak dan niet zo georganiseerd dat er één bureau in Den Haag is dat gewoon regelt dat mensen naar de Politieacademie gaan, worden aangenomen en daar ook worden toegelaten?

Als er geen nieuwe mensen meer worden geworven en geselecteerd hoeven te worden, is het dan niet reëel om de campagneactiviteiten van de politie terug te schroeven? Het is natuurlijk nogal teleurstellend dat jongeren naar voorlichtingsavonden gaan, enthousiast worden gemaakt over een carrière bij de politie en dan te horen krijgen dat solliciteren geen zin heeft omdat de zaak vol zit. Hoe gaan wij in de toekomst daarmee om?

De politie moet natuurlijk op sterkte blijven, als de uitstroom van oudere medewerkers de komende jaren op gang komt. Wij hebben er al eerder over gesproken. Met name in Oost-Nederland zitten veel oudere medewerkers. Klopt de conclusie dat er nu relatief veel oudere politiemensen zijn? Wat betekent dat voor de operationele sterkte en met name voor de jongere dienders die wat ervaring missen en toch vaak de kar meer moeten trekken, omdat de ouderen een meldkamerfunctie of een andere functie krijgen?

De minister stelt dat de operationele politiesterkte eind 2012 ruim hoger ligt dan de ondergrens van 49.500 die met de Kamer is afgesproken. Is die ruim hogere sterkte ook een echte sterkte of staat deze slechts op papier omdat iedereen een uur meer werkt zoals in de cao is afgesproken? Hoeveel extra politieauto's brengt de minister op dit moment op straat? Daar kijkt de burger naar. Zijn er wel voldoende politieauto's als de sterkte boven de capaciteit is en vertaalt die ruime extra sterkte zich ook in verhoogde oplossingspercentages? Wij hebben van de week gelezen dat bij inbraken het oplossingspercentage stagneert.

Ik kom bij een ander punt, dat wel met de sterkte te maken heeft. Kan de minister ook aangeven hoeveel plankzaken er nu zijn en hoeveel plankzaken er minder zullen komen door de ruimere extra sterkte die er volgens de minister op dit moment is? Ik krijg van de minister graag een overzicht van het aantal misdrijven met een duidelijke opsporingsindicatie. Mensen doen aangifte bij de politie, zij noemen man en paard en er is een verdachte in beeld. Het is een kwestie van oprapen van die zaak, maar er is nu geen tijd voor of de prioriteit van het OM wordt anders gelegd waardoor de zaak op de plank blijft liggen. Ik wil weten om hoeveel zaken het gaat.

De heer Bontes (PVV): Voorzitter. Na de ziekteverzuimcijfers is dit weer een voorbeeld van klungelige woordvoering van de Nationale Politie: wel, niet, nee, toch wel een opleidingsstop bij de Politieacademie. Wel, geen begrotingsprobleem; er is geen touw meer aan vast te knopen. Er is sprake van onduidelijke, onhandige communicatie. Wij hebben te maken met een uitgelekte mail die de vergelijking met de mail van voormalig Kamerlid Timmermans met betrekking tot Cohen goed kan doorstaan. Een uitgelekte mail, zeer uitgebreid, zeer zorgvuldig, is bij de pers terechtgekomen. Berichten zijn verwijderd van de Facebookpagina van de Politieacademie, dan weer erop, dan weer eraf, dus het is echt een chaos.

In de uitgelekte mail wordt een rechtstreekse opdracht gegeven van de directeur HRM van de Nationale Politie aan de directeur Werving & Selectie van de Politieacademie, een directe opdracht. Mijn vraag is of het college van bestuur nu al buitenspel staat. Het kan toch niet gebeuren dat je gewoon een laag in de politieorganisatie passeert en zo doorgaat naar de laag daaronder? Dat is onvoorstelbaar. Als dat zo is en als die laag buitenspel is gezet, zou ik dat graag willen weten van de minister. Ik weet dat wij nog het rapport van de heer Vogelzang krijgen en ik weet dat de heer Wallage ook bezig is met de Politieacademie, dus daar zal zeer waarschijnlijk een algemeen overleg of een debat over volgen. Ik wil mij wat dat betreft niet verder focussen op de Politieacademie; daar kom ik later op terug. Maar hoe kan het dat er een laag – ik bedoel de heer Van Baal, die de dagelijkse leiding heeft – wordt overgeslagen en dat de directeur HRM direct gaat aansturen? Ik vraag mij af of dat klopt en hoe dat kan.

Ik kom bij het vastgestelde aantal van 800. Er zijn mensen bij die onomkeerbare stappen hebben gezet. Ik wil weten hoeveel dat er zijn van de 400 die nu in de wachtkamer zitten. Ik vraag de minister: toon leiderschap en plaats die mensen per direct in de opleiding. Als je ontslag hebt genomen voor de politie, kan het toch niet dat je misschien wel anderhalf jaar zit te wachten en zonder werk zit? Toon leiderschap, geef die mensen op korte termijn een plek op de Politieacademie en leid hen op. Dat is mijn vraag. Maak dat waar, toon leiderschap.

Vervolgens koppel ik een paar capaciteitspunten aan het hele vraagstuk van de sterkte van de politie. Het eerste punt betreft Gouda. Daar zijn zes inbraken per dag. De districtschef van de politie zegt: het groeit mij boven het hoofd, ik kan het niet meer aan; als de Marokkanen hun eigen inbrekertjes niet aangeven, wil ik niet verantwoordelijk gehouden worden voor dit probleem. Ik heb een paar vragen aan de minister. Kan het ooit zo zijn dat de politie niet verantwoordelijk is voor inbraken? Durft de minister, nu hij de baas is van de Nationale Politie, leiderschap te tonen en te zeggen: ik ga extra mensen sturen naar Gouda, extra rechercheurs, extra ondersteuningsgroepen en wij gaan die inbraken daar oplossen? Zes inbraken per dag kun je de samenleving niet aandoen.

Gelet ook op de capaciteit en de netto inzetbaarheid van politiemensen, wil ik toch nog eventjes naar de fitheid van de Nationale Politie. Gebleken is dat een op de vijf niet aan de test voldoet en dus niet fit is. Het doet mij pijn om het te zeggen, maar in Rotterdam-Rijnmond voldoet 35% niet aan de test. De plaatsvervangend korpschef zegt dat hij 80% wel een goede target vindt. Dat betekent dat duizenden agenten niet aan die verplichting hoeven te voldoen. Vindt de minister dat ook een goede target? Is het redelijk wat de heer Bik zegt, namelijk dat het prima is als een op de vijf niet voldoet? Het gaat om duizenden politiemensen. Ik vind dat zo'n organisatie topfit moet zijn; die moet in topconditie zijn. Ik heb het al eerder gedaan en ik blijf pleiten voor dienstsport. Faciliteer die mensen. Dan heb ik het niet over badminton, maar over sport die gerelateerd is aan hun functie. Dan moet je denken aan jiujitsu of karate. Dat maakt niet uit, daar komen wij wel uit, maar geef ze dienstsport. De organisatie moet topfit zijn en gebleken is dat die dat nu niet is.

De heer Bontes (PVV): Daar ben ik het absoluut mee eens. Ik ben sowieso niet gerust over de sterkteverdeling over de basiseenheden. Er zijn heel kleine bij en die moeten ook echt alles doen: wijkzorg, noodhulp, opsporing, evenementen en noem maar op. Wij moeten goed kijken naar de sterkteverdeling.

Voorzitter. Ik heb nog een vraag over de capaciteit. Ik krijg signalen dat er veel zaken van dierenmishandeling blijven liggen. Ik heb even overleg gehad met mijn collega Graus. Hij zegt dat er nu 180 taakaccenthouders dierenpolitie in het inrichtingsplan staan – dat heb ik zelf ook kunnen zien – terwijl de minister er 360 heeft toegezegd aan de heer Graus. Kan de minister hierop reageren? Ook dierenmishandeling is ernstig en ook daarvan moet je niet te veel plankzaken hebben.

Mevrouw Berndsen-Jansen (D66): Voorzitter. Ik val nooit iemand lastig!

Ziet de heer Van Oosten niet een relatie tussen opleiding bij de Politieacademie en sterkteontwikkeling bij de politie?

De heer Van Oosten (VVD): Wellicht verschillen mevrouw Berndsen en ik dan toch van mening op dat punt. Ik hecht toch bijzondere waarde aan het woord «vermeende», zoals dat ook in de brief van de minister aan de Kamer is gecommuniceerd. Dat geeft er toch blijk van dat er geen stop aanwezig is.

Misschien is dit nu wel het moment om mijn vragen aan de minister te stellen. Het is natuurlijk te betreuren dat die miscommunicatie is ontstaan, temeer ook omdat de politie en de Politieacademie in het bijzonder door de Kamer worden gevolgd. Dat blijkt ook wel uit de bijeenkomst van vanmiddag. Dan moet je in ieder geval zien te voorkomen dat er misvattingen opkomen en miscommunicatie ontstaat. Ik zou dan ook graag zien dat de minister toezegt dat hij zich ervoor inzet om dat in de toekomst te voorkomen. Ik zou ook graag een nadere uiteenzetting van de minister ontvangen over hoe verder wordt omgegaan met kandidaten die reeds, ook op grond van verwachtingen van de zijde van de Politieacademie, onomkeerbare stappen hebben gezet. Collega's refereerden er zo-even ook aan. Ik zou graag de bevestiging van de minister vernemen dat hieraan passende aandacht wordt geboden.

Ten slotte heb ik enkele vragen die specifiek betrekking hebben op het wervings- en selectiebeleid, waarbij ik wel ervoor probeer te waken te veel op de bedrijfsvoeringsstoel van de Politieacademie zelf te zitten. Een aspect snap ik niet helemaal en hopelijk kan de minister daarover helderheid brengen. Ik lees namelijk in de brief dat de werving en selectie zeer voorspoedig verliepen in het begin van het jaar en dat dit gevolgen zou kunnen hebben voor de rest van het jaar. Is het niet logisch te veronderstellen dat de werving en aanname evenwichtig over het jaar verspreid zouden moeten zijn? Mijn vraag is dan ook of de minister uit de afgelopen maanden lessen heeft getrokken over hoe hij dit beleid voor 2014 gaat vormgeven. Ik ontvang daarop graag een reactie, waar mogelijk in samenhang met een korte uiteenzetting over hoe het wervings- en selectiebeleid precies vormgegeven is in relatie tot de numerus fixus en ook hoe in dat verband wordt omgegaan met eventuele afvallers tussen die 800 geselecteerde kandidaten.

De heer Segers (ChristenUnie): Precies! Gezien de aard van het debat zou dat ook zomaar kunnen, maar anderszins bij voorbaat mijn excuses.

Deze minister is verantwoordelijk voor het aantal politieagenten dat jaarlijks de opleiding kan starten. Hij heeft gezegd dat er geen probleem is, dat er niet zoveel aan de hand is, want een numerus fixus stond al in de begroting. Hoe moet ik dan de brief lezen van de directeur Werving & Selectie van de Politieacademie, die zegt dat niet alleen de numerus fixus een reden is, maar dat er ook een aanstellingsstop aanvullend op de numerus fixus is gekomen in verband met de begrotingsproblematiek? Betekent dit dat er ook te weinig geld is voor het opleiden van het afgesproken aantal politieaspiranten?

De minister verklaart de plotselinge aanstellingsstop verder door het voorspoedige verloop van de werving en selectie. Het is natuurlijk mooi dat die werving zo goed gaat, maar rondom de communicatie over de aanstellingsstop is toch wel iets misgegaan. Collega's hebben daaraan gerefereerd. De vraag is hoe de minister dit soort miscommunicatie en overhaaste acties in de toekomst kan voorkomen. Hoe is het bijvoorbeeld mogelijk dat er eerst een inventarisatieronde mogelijk was om tot de slotsom te komen dat de aanstelling en werving onmiddellijk moesten worden gestaakt? Je zou toch verwachten dat de werving van politieagenten bij de Nationale Politie nationaal gecoördineerd wordt en dat actuele cijfers altijd paraat zijn.

Mijn tweede en laatste punt betreft de politievrijwilligers. De minister heeft er heel warme woorden over gesproken. Het gaat om mensen die naast hun baan bijspringen en de politie assisteren, minimaal 240 uur per jaar tegen een vrijwilligersvergoeding. Dat is een prachtige inzet van burgers voor onze veiligheid. De minister is er enthousiast over en heeft in 2011 uitgesproken dat wat hem betreft veel meer politievrijwilligers erbij moeten komen. In 2015 zou het om 4.500 vrijwilligers moeten gaan. Dat is 10% van de politiesterkte en meer dan het dubbele van het aantal vrijwilligers op dit moment. Wat is er sinds het verschijnen van dit voornemen van de minister gebeurd? Deze vrijwilligers staan niet zomaar op de stoep van de politie, maar moeten geworven worden. Daarover maakt mijn fractie zich zorgen. Er zijn op dit moment zo'n 1.500 vrijwilligers voor het politiewerk en nog een paar honderd zogenaamde volontairs voor administratieve taken. Vorig jaar zijn er slechts 160 vrijwilligers geworven en dit jaar 244, terwijl de minister streefde naar een aantal van 625 per jaar. In dit tempo gaan wij dat niet halen. Wat gaat de minister daaraan doen om zijn doelstelling voor 2015 alsnog te halen? Is er wel budget voor die werving? Het enige wat op dit moment gebeurt bij de werving, is het in stand houden van een website. Dat lijkt mij toch echt te weinig.

De heer Marcouch (PvdA): Voorzitter. Dit algemeen overleg is inderdaad gepland naar aanleiding van berichtgeving over de Politieacademie. De Politieacademie is het hoofd van onze politieorganisatie. Zij is ook de bron van beter blauw. Met «blauw» bedoel ik ook degenen die niet in het blauw worden gehesen om politiewerk te doen, dus ook rechercheurs. In die zin is het inderdaad slordig als er op deze manier wordt gecommuniceerd. Dit is niet de eerste keer dat er ruis wordt geconstateerd bij de Politieacademie. Dat is naar mijn idee niet in het belang van de werving. Daarvan gaat een signaal uit naar alle kandidaten die misschien wel bij de politie zouden willen solliciteren en het is helemaal slordig tegenover degenen die al in het traject zitten. Ik begrijp uit de brief van de minister dat hij er ook niet echt blij mee was, maar het is wel van belang om te constateren dat er vanuit de academie veel te veel ruis naar buiten komt die niet in het belang is van de agenten op straat.

Voor ons is het van belang dat de werving van kandidaten zorgvuldig en het liefst vlekkeloos verloopt. De kandidaten worden voor heel veel geld geworven, zij worden in allerlei trajecten getest en getoetst en uiteindelijk komen zij in een fase dat zij aangesteld kunnen worden. Dan is het natuurlijk een verlies voor de politieorganisatie, als zij een brief krijgen waarin staat dat het toch niet doorgaat. De minister spreekt over intentieverklaringen aan deze kandidaten. Ik wil graag weten wat dat betekent. Kunnen die kandidaten straks aan de opleiding beginnen en zien wij hen straks gewoon op straat? Of zit je, zoals collega Kooiman net constateerde, dan toch in een wachtkamer waarin je nog niet zo goed weet waar je aan toe bent?

De academie is het hoofd van onze politieorganisatie, zei ik net al. Als wij beter blauw op straat willen hebben, moet de academie zich vooral richten op het opleiden van agenten. De agenten worden in zeer moeilijke omstandigheden aan het werk gezet en zij moeten daarop voorbereid worden. Ik hoor dat de academie heel vaak met allerlei onderzoek bezig is, dus een beetje de universiteit speelt in plaats van de beste mensen niet in het onderzoek maar vooral voor de klas te zetten zodat die agenten goed voorbereid worden en straks effectief politiewerk kunnen doen. Ik begrijp ook dat, doordat de proeve van bekwaamheid, dus het examen in de praktijk moet worden gedaan, het heel vaak niet doorgaat door allerlei calamiteiten die in die praktijk ontstaan. Is de minister het met mij eens dat een stage op zichzelf een stage moet zijn en dat een examen binnen de academie afgelegd zou moeten worden, zodat wij geen gedoe hebben rondom aspiranten die zich heel goed voorbereiden op een examen dat vervolgens niet kan doorgaan omdat er in het team waarin zij worden geplaatst, geen tijd is wegens een calamiteit? Ik vind dat onwenselijk. Als je met kandidaten een afspraak maakt dat er een examen is, moet dat examen ook afgelegd kunnen worden.

Ik hoor uit het veld ook dat aspiranten, dus mensen die net van school zijn, al heel snel in het diepe worden gegooid. Jonge agenten worden daardoor te vroeg geconfronteerd met te zware situaties en haken als gevolg daarvan af. Dat zij te snel in het diepe worden gegooid, zou je in alle redelijkheid niet van hen mogen verwachten. Is de minister het met mij eens dat er adequate en goede begeleiding zou moeten zijn?

De heer Marcouch (PvdA): Ik geef toe: er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen zoals de heer Bontes die dat in een paar jaar in de vingers hebben. Het gaat mij erom dat je aspiranten niet door allerlei omstandigheden te snel alleen voor de leeuwen gooit. Je moet jonge agenten binnenhouden. Het politiewerk is ingewikkeld. Het hangt er natuurlijk heel sterk van af waar je te werk wordt gesteld. Ik krijg signalen dat te veel jonge agenten afhaken, omdat zij in situaties worden gebracht die zij niet direct aankunnen. Het is natuurlijk prima als er kandidaten zijn die dat al heel vroeg kunnen. Mij gaat het erom dat wij die jongens en meisjes binnenhouden.

Tot slot …

De heer Marcouch (PvdA): Voorzitter. U hebt gelijk. De vraag gaat erover hoe je dingen doet en uitvoert. Het lijkt mij een belangrijke taak voor de minister. Ik heb net gemeld dat dit kabinet staat voor het aantal agenten. Dat betekent dat die agenten er moeten zijn. Op het moment dat er mensen uitstromen, moet de instroom daarop aangepast zijn. Het lijkt mij aan deze minister toevertrouwd dat hij dat op een goede manier plant, zodat daarin geen gaten ontstaan. Ik ben benieuwd naar de reactie van de minister.

Voorzitter. Ik laat het hierbij.

Minister Opstelten: Voorzitter. Ik dank de geachte afgevaardigden voor hun zeer gewaardeerde bijdragen. We kunnen daardoor nu ook een paar misverstanden in alle duidelijkheid wegnemen, ook voor de samenleving. Dat is nodig en dat is heel goed.

Ik begin met de aanleiding voor dit AO, de brief die ik meteen heb gestuurd en mijn eigen ongenoegen over de communicatie die zich in enkele gevallen heeft voorgedaan. Het gaat dus om een paar gevallen, niet om 400 gevallen. Ik ga nu niet herhalen wat er precies in de uitgelekte brief staat, want de Kamerleden hebben die brief gezien en hebben de brief goed geciteerd. In een paar gevallen – dus niet meer dan dat – kregen mensen die al waren aangenomen en die hun banen hadden opgezegd, ineens te horen dat dat niet doorging. Dat is per ommegaande, dus direct, hersteld. Daar is het leiderschap meteen getoond. Daar had dus niet eens om gevraagd hoeven te worden, want ik heb dat ook in de brief precies aangegeven. Iedereen weet dat dit niet had moeten gebeuren. Daarmee is dit volgens mij uit de wereld.

Minister Opstelten: Oké, ik neem u zeker niets kwalijk. Wie ben ik trouwens? Ik heb bij het begin al gezegd dat ik het zeer waardeer dat de vragen zijn gesteld, want daardoor kan ik een aantal punten wegnemen die kennelijk niet duidelijk zijn.

Op alle punten is dit in die gevallen dus meteen gecorrigeerd. Toen ik het hoorde, riep ik meteen alle troepen aan tafel en heb ik gezegd dat dit moest worden teruggenomen en dat de mensen direct in hun positie moesten worden hersteld. Ik wil echter duidelijk zeggen dat het om een paar gevallen gaat. Er is dus geen opleidingsstop ingesteld of iets van dien aard. Dat is allemaal niet gebeurd.

Ik zal vertellen hoe het verder gaat. In grote lijnen heb ik twee uitgangspunten voor het beheer van de politie, zoals de heer Marcouch al aangaf. Er geldt een keiharde politieke grens van 49.500 operationele politiemensen. Dat hebben we in de Nederlandse politie nog nooit meegemaakt, ook niet op dit niveau. Dat is één. Het tweede punt is in deze tijd net zo belangrijk: dit gebeurt allemaal binnen de begroting die daarvoor is. Dat zijn twee keiharde uitgangspunten. Daar gaan we niet mee schuiven. Dat zou ook niet kunnen, want ik heb dat geld niet. De politie is, ook binnen het departement, buiten de bezuiniging gehouden, afgezien van de bezuiniging van 230 miljoen, die er al was en die men heeft meegenomen.

Voorzitter, ik denk dat er nu allerlei vragen komen. Zou het kunnen dat u als voorzitter op mijn verzoek zou willen vragen dat men eerst even luistert? Dan kan men daarna aan de hand van de door mij gegeven feiten misschien nog vragen stellen.

Minister Opstelten: Het is ingewikkelder dan sommigen denken om het aantal op 49.500 te houden. Daaronder komen we zeker niet. Ik vind het verstandig om gewoon op dat niveau te blijven. We zitten daarboven, namelijk op 51.150. Dat is geen doelstelling van mij. Ik zou dat wel willen, maar ik heb het budget niet. Het gaat erom dat politiemensen, net zoals mensen in andere sectoren, steeds langer willen blijven werken. Vroeger gingen zij graag op hun zestigste weg, maar nu gaan zij weg tussen hun zestigste en vijfenzestigste. Sommigen blijven tot hun vijfenzestigste zitten. Daarbij spelen allerlei overwegingen een rol. Het is prima dat de mensen willen blijven. Wij sturen er ook helemaal niet op dat zij weg moeten; dat zeg ik nadrukkelijk, want dat is absoluut niet het geval. Dit is een maatschappelijk gegeven. Voor degenen die vroeger zeiden dat zij vanuit de politie nog eens naar een andere baan zouden gaan kijken, is het ook lastig. Zij doen dat niet, want het bevalt hun zeer goed. Er is natuurlijk een cao die geldt voor een aantal jaren, er is duidelijkheid en er is een Nationale Politie. Ik kan mij dat dus wel voorstellen. We zitten op 51.150. Ik moet dit wel van jaar tot jaar in de gaten houden. Dat zijn de uitgangspunten.

Hoe zit het nou met die 400? Nogmaals: iedereen die een toezegging heeft en aan de eisen voldoet, krijgt een aanstelling; punt. Daarnaast zijn er circa 400 die in de procedure van werving en selectie zitten. Dat is natuurlijk iets algemeens; die hebben helemaal geen baan opgezegd. Als zij dat hebben gedaan, is dat voor hun eigen risico. Dat zou vrij dom zijn, zou ik zeggen. Ik zou dat niet doen. Als je gaat solliciteren, weet je niet zeker dat het goed afloopt. De selectie-eisen zijn immers heel hoog en een op de tien sollicitanten wordt aangenomen. Deze mensen moeten nog een heel traject in de selectieprocedure. Als zij voldoen aan de eisen, gaan zij mee voor 2014. Ik denk dat dat een heel rustige, goede planning is. Ik kan me voorstellen dat zij daar vroeg over nadenken, een planning maken en vervolgens in goed overleg weten op welk niveau en in welk tijdspad zij gaan zitten. Zij moeten dus nog een heel traject door. Ik herhaal: als zij aan de eisen voldoen, gaan zij mee en start hun opleiding in 2014. Dit is een heel normale gang van zaken. Op een zacht, rustig niveau wordt alvast geanticipeerd op een aantal studenten voor 2014. De circa 400 mensen zijn dus niet zover in de procedure dat het terecht is dat zij al ontslag nemen. Ik wil hun ook dringend aanraden om dat niet te doen. Ze doen volwaardig mee in de selectie. Als zij erdoor komen, krijgen zij een keurige plaats in 2014, wanneer we van start kunnen gaan voor een nieuwe lichting.

Minister Opstelten: Ik denk dat de sollicitanten die aspirant willen worden bij de Politieacademie, niet via de Kamer moeten lopen. Ik zou u en ook anderen dus willen vragen om de gegevens te laten lopen via de geëigende kanalen, want dan gaan we daar zorgvuldig mee om. Als uw cliënt een van die 400 is, doet hij gewoon mee met de procedure, die bij de betrokkenen ook bekend is. Dat wordt mij aan alle kanten bevestigd. Ook gisteren is dat bevestigd. Dat is dus zo. Als hij een vraag heeft, moet hij zich gewoon melden bij de Politieacademie en dan krijgt hij antwoord. Als hij de selectie doorkomt, gaat hij in 2014 gewoon de opleiding in. Die garantie geef ik: degenen die door de selectie komen, komen aan bod en starten in 2014 met hun opleiding. Dan wens ik hun veel succes, want we hebben hen hard nodig.

Ik wil nogmaals zeggen dat ik de hele gang van zaken net als de heren Oskam en Van Oosten natuurlijk in hoge mate betreur, want dit is vervelend. Dit is niet goed voor de organisatie en het is ook niet goed voor het aanzien van de politie en de Politieacademie. Dat betreur ik, maar ik denk dat ik dat niet nog een keer hoef te zeggen, want dat heb ik in de brief geschreven en ik heb het nog een keer met de Kamer gedeeld.

Minister Opstelten: De minister moet daar in het parlement natuurlijk als enige op aangesproken worden. Ik ben hier ten volle verantwoordelijk voor en ik wil dit dus ook niet afschuiven. Ik ben hiervoor verantwoordelijk. Dat is nadrukkelijk zo en ik neem die verantwoordelijkheid, maar omdat het zo werd gevraagd, is dit nu helder besproken. Ik vind immers dat wij daar transparant over kunnen zijn. Ik schuif dit niet af; ik neem zelf die verantwoordelijkheid en de Kamer spreekt gelukkig mij als minister daarop aan.

De heer Segers vroeg of er voldoende geld is voor de opleiding. Er is voldoende budget voor de opleiding. Dat moet ook. Voor werving, selectie en opleiding is in de begroting en ook in de hele planning meerjarig geld beschikbaar. Ik heb mijn uitgangspunten aangegeven.

Is er een centraal bureau dat dit regelt? Volgens mij heb ik dat al gezegd, maar ik zal het herhalen. De Nationale Politie stuurt sinds 1 januari van dit jaar op de instroom. De Politieacademie ondersteunt daarbij. Daarbij is – ik zeg het nog een keer – iets gebeurd. Ook in de richting van mevrouw Berndsen en mevrouw Kooiman kan ik dat herhalen. Ik denk dat wij in de kern alles hebben gezegd over die gang van zaken en over hoe het in de toekomst zal gaan.

In het verlengde hiervan ga ik nu in op de sterkte en de capaciteit, waarover enkele woordvoerders hebben gesproken. Met name mevrouw Berndsen heeft op dat punt een aantal zaken naar voren gebracht. Daar wil ik graag iets over zeggen. Is er bij de politie sprake van vergrijzing die moet worden opgevangen door aspiranten en werving en selectie? Er is, ook meerjarig, instroom van aspiranten nodig om de uitstroom van ouderen op te vangen. Dat is de kern. Daar heb ik iets over gezegd, ook over de sterkte van 51.150 en waardoor dat aantal wordt veroorzaakt. De verwachting is echter niet dat het aantal aspiranten als onderdeel van de operationele sterkte enorm groot zal worden. Integendeel, de komende jaren zal volgens de huidige prognose het totale aantal in de operationele sterkte aanwezige aspiranten zelfs dalen, om na 2015 weer toe te nemen tot 4.000 à 5.000. Dat is dus gelijk aan het huidige niveau. Zoals toegezegd en afgesproken met de Kamer, zal ik in het in mei te verschijnen jaarverslag aangeven hoe het in het afgelopen jaar feitelijk is gelopen en zal ik de lijnen ook doortrekken in een begeleidende brief. Daarbij zal ik ook gaarne antwoord geven op de vragen van mevrouw Berndsen. De feitelijke vervangingsbehoefte in 2011 en 2012 was zelfs lager dan het aantal aspiranten dat de politieorganisatie is binnengestroomd. Zoals eerder aan de Kamer gemeld, is de uitstroom immers bijna geheel opgedroogd. Medewerkers lijken met uitstroom te wachten als gevolg van de algemene situatie, de maatschappelijke ontwikkeling, natuurlijk ook de onzekere positie op de arbeidsmarkt en bijvoorbeeld vraagstukken met betrekking tot het pensioen. Ook speelt mee dat men graag langer wil doorwerken. Ik kan mij daar iets bij voorstellen.

Hoeveel agenten zijn er nu? Dat zijn er 51.500. Dat is het voorlopige cijfer, want het precieze cijfer geef ik natuurlijk in het jaarverslag. Het zijn er dus 51.500.

Minister Opstelten: In het jaarverslag dat de Kamer in mei van mij zal ontvangen, zal ik het definitieve aantal noemen.

De heer Oskam vroeg of de ruim grotere sterkte echt is of alleen op papier bestaat. De operationele sterkte is op dit moment hoger dan de 49.500. Dat is dus niet op papier zo; het zijn gewoon echte agenten, met alles erop en eraan, dus natuurlijk ook met het materieel. Het zijn geen papieren agenten, maar echte mensen van vlees en bloed. Daar zijn we trots op. De precieze aantallen zullen in het jaarverslag van de politie staan, uitgedrukt in fte's, mensen, mannen, vrouwen en nog veel meer. Alle gegevens komen eraan. Die krijgt de Kamer, zoals beloofd, in mei.

Minister Opstelten: Ik zal de gegevens melden, zodat de Kamer de gegevens paraat heeft. Daarna krijg ik graag de interrupties. Mevrouw Berndsen vroeg terecht naar de inzetbare sterkte. Ik heb toegezegd dat ik in het jaarverslag zal ingaan op de inzetbaarheid en dat ik daarbij een breed overzicht zal geven. Ik herhaal die toezegging. Elementen zoals ziekteverzuim, aspiranten en de vergrijzing neem ik daarin mee. Zoals gebruikelijk zal de oplevering daarvan in mei plaatsvinden.

De heer Oskam vroeg naar de recherchekundigen. Er zijn er 150. Een aantal jaren geleden heb ik de afspraak gemaakt dat er als onderdeel van het programma Versterking Opsporing en Vervolging in totaal 1.300 recherchedeskundigen komen. Er waren er 150 nodig om dit aantal van 1.300 rond te maken. Ik verwacht en ben blij dat dit aantal door de politie wordt gehaald.

Mevrouw Berndsen sprak over de uitstroom bij de politie; ik herinner me niet meer precies welk cijfer zij daarbij noemde. De politie heeft een strategische personeelsplanning. Ik anticipeer dus meerjarig op de uitstroom. De sterkte is nu te hoog. We zullen dus niet precies alle uitstroom vervangen door aspiranten. Ter geruststelling van mevrouw Berndsen: het aandeel van de aspiranten in de totale sterkte zal niet veel groter worden dan nu. Ik heb op dat punt een meerjarige opzet.

Het kabinet staat voor het aantal agenten. De heer Marcouch vertrouwt erop dat ik de instroom aanpas aan de uitstroom. Nogmaals, de politie voert een strategisch personeelsbeleid om op tijd te kunnen anticiperen op ontwikkelingen. Dat gebeurt ook, maar dat neemt niet weg dat er sprake blijft van jaarlijkse schommelingen, die ik ook meerjarig wil aangeven. Daar moeten we echter wel op sturen, want dit kan natuurlijk meerjarig niet statisch worden georganiseerd. Daar wil ik mevrouw Berndsen op wijzen. Dit is natuurlijk pure dynamiek. Binnen de bestaande rechtspositie, mogelijkheden en financiën moeten we gewoon sturen op de dynamiek. Daarbij gelden twee keiharde randvoorwaarden: 49.500 en betaalbaar. Dat zijn de keiharde gegevens. Daarbij gelden natuurlijk de prioriteiten die wij hebben gesteld. Natuurlijk moeten we ook zorgen voor de benodigde kwalitatieve impulsen.

De heer Van Oosten vroeg om een geleidelijke verdeling van de instroom over het jaar. Mijn doelstelling is om de sterkte zo gelijk mogelijk te verdelen. De uitstroom is echter gestagneerd. Dit houdt in dat er in 2013 minder ingenomen kan worden. Daling is noodzakelijk om dit op macroniveau betaalbaar te maken.

De heer Segers sprak over de werving en selectie van politievrijwilligers. Dat vind ik een buitengewoon belangrijke focus. Ik dank hem dus voor de ondersteuning, want ik deel zijn mening. Momenteel heeft de politieorganisatie volgens voorlopige cijfers circa 3.000 vrijwilligers in dienst. Dit betekent dat er in tweeënhalf jaar nog 2.000 geworven moeten worden. Dat is een zeer uitdagende doelstelling. Ik werk met de Nationale Politie samen om die doelstelling binnen de tijd te realiseren. Er zijn concrete afspraken over de realisatie. In het beheerplan dat we met elkaar hebben besproken, staan jaarlijkse streefwaarden. In de cao voor 2012–2014 is afgesproken om het vrijwilligersbeleid te moderniseren en landelijk te stroomlijnen. Een landelijk korps is er vanaf 1 januari. Vroeger was het natuurlijk erg ingewikkeld, want er waren korpsen die hier echt helemaal niets aan deden. Er waren korpsen die ertegen waren en er waren korpsen die ervoor waren. Het is natuurlijk op vele terreinen onze taak om in plaats van deze wirwar een lijn aan te brengen en te versterken. Er is afgesproken dat er een landelijk uniform beleid voor vrijwilligersmanagement komt. Dat zal ik in overleg met de Nederlandse politie vastleggen in de inzet en de inbedding van vrijwilligers binnen de Nederlandse politie.

Minister Opstelten: Geheel toevallig ga ik nu op een ander clustertje over en wel de plankzaken. De Algemene Rekenkamer heeft vorig jaar een rapport gepubliceerd met als titel Prestaties in de strafrechtketen. Het wordt nu aangepakt, zeker ook omdat het een van de thema's van het kabinet is. Wij willen dat de strafrechtketen op orde komt. Ik rapporteer hierover regelmatig. Mijn lijn is: geen plankzaken meer, snellere doorlooptijden en minimale uitval. Het is niet het thema van vandaag en daarom meld ik toch ook maar dat ik de Kamer over de feiten over de hele strafrechtketen nog voor de zomer zal rapporteren. Daarbij zal ik ook aangeven welke acties op basis van die feiten plaatsvinden.

De heer Oskam vroeg naar het materieel. Uiteraard zijn er voldoende auto's en materieel voor de hogere operationele sterkte.

Het volgende clustertje antwoorden betreft de adviezen van de heren Vogelzang en Wallage en de positie van de Politieacademie als zodanig. Ik heb de Kamer hierover een brief gestuurd. De adviezen van de heer Vogelzang, oud-korpschef van Utrecht, en de heer Wallage, oud-burgemeester van Groningen, betreffen de positionering van en de situatie rond de Politieacademie. Ik leg daarbij een relatie met het inspectierapport en mijn reactie daarop. Ik ben natuurlijk niet vrolijk over het inspectierapport over de situatie in Rotterdam. Ik denk dat het ook niet de enige situatie is. Daar ben ik eerlijk over. Ik zal daarom met hoge spoed de Kamer berichten. Verder zal ik de Kamer de rapporten, plus mijn eigen conclusies en beslissingen op basis van die rapporten, half april toesturen. Ik doe dat in de hoop dat wij dan snel daarover met elkaar in een algemeen overleg in debat kunnen gaan.

In Rotterdam hebben we natuurlijk meteen ingegrepen. Er is een operationeel manager aangewezen door het college van bestuur. Deze manager richt zich op de acute problematiek rond planning en roostering en de snelle aanpak van veelvoorkomende klachten. Het college van bestuur ontvangt wekelijks van deze manager de actuele informatie en een rapportage over de aanpak van de acute problemen. Ik kan daarover nog meer zeggen, maar dat is de lijn. De fundamentele lijn krijgt de Kamer dus voorgeschoteld in beide rapporten. Mijn beslissingen en voornemens op basis van die rapporten zal ik de Kamer aanreiken.

Minister Opstelten: Mevrouw Kooiman weet ook dat het bijna april is. Over twee of drie weken krijgt zij deze rapporten dus al. Overigens spreken we nu over rapporten die nog in aantocht zijn. Ik hoop dan ook dat mevrouw Kooiman het mij gunt om nog enkele momenten over die belangrijke rapporten na te denken.

Alles komt daarbij aan de orde. Dat wil zeggen: de positie van alle betrokkenen, inclusief de directie, de raad van bestuur en de ondernemingsraad. Wie eigenlijk niet? Ook het departement en de minister komen daarbij aan de orde. Ik heb namelijk gevraagd om naar al die partijen te kijken. Vervolgens moeten we conclusies trekken. Ik ga dat gaarne doen, want dat is nodig. Daar is de Politieacademie belangrijk genoeg voor. Ik kom daar dus in april mee, zoals ik in de brief heb aangegeven.

In de tussentijd doen wij natuurlijk, net als in Rotterdam, wat noodzakelijk is.

Minister Opstelten: Ik heb geen reden om nog iets toe te voegen aan wat ik zojuist heb gezegd.

De heer Oskam vroeg naar de oplossingspercentages, omdat die niet aangepast zouden zijn. We hebben prioriteiten. We zijn zo verstandig geweest om de prioriteiten op voorspraak van de burgemeesters en het OM niet te veranderen. We hebben per prioriteit ook aangegeven waar we willen uitkomen, wat de doelstelling is. Daardoor zullen de oplossingspercentages eveneens worden aangepakt.

De heer Oskam heeft gisteren vragen gesteld over de inbraakpercentages. Ik zal hierover een brief naar de Kamer sturen. Ik zal in die brief de vraag verbreden naar de high impact crimes. Dat lijkt mij verstandiger en beter. Doe ik dat niet, dan gaan we straks elke prioriteit apart bespreken. In die brief zal ik dus ingaan op de aanpak van overvallen, straatroven, inbraken, jeugdcriminaliteit en geweldsdelicten en op de vraag welke targets daaraan zijn verbonden.

De heer Bontes vroeg naar de fitheid van de agenten. Dat is natuurlijk een goed punt om mee te eindigen. De politie moet natuurlijk gewoon topfit zijn. De heer Bontes zegt dat als zodanig terecht. Vier op de vijf agenten heeft vorig jaar de fysieke vaardigheidstoets binnen de streeftijd afgelegd. Dat zijn dus degenen die de test hebben afgelegd. Ik wil natuurlijk 100%. Dat is duidelijk. Een aantal van die 20% is binnen 20 seconden van de streeftijd geëindigd, maar ik denk dat we daarin niet moeten differentiëren. De doelstelling is natuurlijk gewoon «iedereen binnen de streeftijd». Ik vind verder dat iedereen mee moet doen. Deelname is nu nog vrijwillig, maar ik vind het een plicht voor alle politiemensen. Dat vindt de korpsleiding overigens ook, maar het is wel de eerste keer dat het als zodanig overal is gebeurd. We hebben nu de Nationale Politie en dat maakt het mogelijk om het strakker aan te sturen. Ik weet zeker dat men dat gaat doen. Ik zal dat zeker ook met de korpsleiding afspreken.

De doelstelling van 80% is te laag. Ik wil een doelstelling van 100%. Die 100% zullen we niet halen, maar ik vind wel dat de beheerder van het korps en ik als verantwoordelijke minister moeten zeggen dat we een topfit korps willen hebben. Het is dan ook mijn doelstelling dat iedereen die test doet. De heer Bontes kan mij daar volgend jaar op afrekenen.

De heer Marcouch vroeg of de aspiranten goed moeten worden begeleid op straat. Het antwoord is ja. Voor de begeleiding van aspiranten bestaat dan ook een heel systeem. Signalen dat het niet goed zou lopen, zijn mij niet bekend. Maar in alle scherpte waarin het gezegd is, wil ik daarmee wel rekening houden. Ik zal het signaal daarom nog een keer afgeven naar de korpsleiding. De korpsen zijn hier in het verleden verschillend mee omgegaan. We hebben nu het voordeel dat we met één nationale organisatie te maken hebben, waarin unité de doctrine moet zijn, ook op dit terrein.

De heer Bontes heeft nog even de dienstsport aangestipt. Ik weet dat dit een punt van zijn fractie is. Moeten we dienstsport niet opnieuw invoeren? Het is het doel van de toets om inzicht te bieden in de staat van de eigen fysieke toestand, zodat de agent weet hoe het daarmee staat en kan werken aan de punten waarop hij achterblijft. Het halen van de toets is wel een item, want je moet het wel kunnen halen. Ik vind dat mensen gewoon ook fysiek in staat moeten zijn om dat te doen. Lukt hen dat niet, dan kan daar in een enkel geval een verklaring voor zijn. Dat is maatwerk en ook reëel. Ik vind ook dat de politieman en -vrouw in de eerste plaats zelf verantwoordelijk is voor de eigen fitheid. Dat is natuurlijk zo. We hebben voor de Kamer wel eens uitgerekend dat twee uur sport per week voor iedere diender zo'n 1000 fte inzetbare capaciteit per jaar kost en dat gaat mij gewoon te ver. Dat is een van de keuzes die je moet maken. Ik kan natuurlijk nu zeggen: oké, laten we maar twee uur sport per week mogelijk maken, maar dat zou ten koste gaan van de politieman of -vrouw op straat en ik moet die keuze gewoon maken. Ik heb die keuze destijds anderszins gemaakt en ik leg de verantwoordelijkheid bij de politieman en -vrouw persoonlijk.

Minister Opstelten: Dat is de reden waarom ik hiernaar heb gekeken toen dit punt naar voren werd gebracht. Ik heb toen gerapporteerd wat mijn afweging is. Die trek ik nu door.

Het gaat niet alleen om de fitheidstesten. De weerbaarheid is ook belangrijk. Daarover hebben we hier ook regelmatig gesproken. Kamer en minister zaten daarbij op één lijn. Ik ben de Kamer daar erkentelijk voor. Het is ook heel belangrijk dat we dat fenomeen scherp houden. Als we de verantwoordelijkheid daar leggen, laten we dan bekijken of men die verantwoordelijkheid ook neemt. Ik vertrouw erop dat dit gebeurt.

De heer Bontes heeft ten slotte de aanpak door de politie van dierenleed aan de orde gesteld. Ik wilde de laatste cijfers kunnen geven en daarom heb ik de voorzitter gevraagd om na de eerste termijn even te schorsen. Die tijd hebben we nuttig gebruikt, want ik kan de heer Bontes nu zeggen dat circa 180 politieagenten met dit taakaccent zijn opgeleid. Het is een structureel onderdeel van het reguliere politiewerk. Het gaat binnen de robuuste basisteams vorm krijgen. Ik heb de Kamer op 20 november 2012 daarover in een brief geïnformeerd. De burger kan een beroep blijven doen op het nummer «114 Red een dier».

Mevrouw Berndsen-Jansen (D66): Voorzitter. Ik bedank de minister voor zijn pogingen om mij te beantwoorden. De 49.500 fte's zijn een hard gegeven. De minister blijft dat althans steeds maar weer herhalen. Ik houd er echter op mijn beurt aan vast dat dit getal niets zegt over de operationele inzetbaarheid van de politie. Ik denk namelijk niet dat er op 30 april 49.500 politiemensen ingezet kunnen worden.

Ik wacht de brief natuurlijk met meer dan gewone belangstelling af. Daarna zullen we hierover ongetwijfeld weer te spreken komen.

Mevrouw Kooiman (SP): Voorzitter. De minister doet een beetje gekscherend over die 400 mensen die zijn geconfronteerd met een aannamestop. Het zou alleen maar gaan om een paar mailtjes. Ik vind dat nogal zorgelijk. Ik vraag de minister om de hele selectieprocedure af te ronden. Dat is namelijk nog niet gebeurd. Deze mensen hebben wel de onderdelen A en B van de selectieprocedure en de cognitieve en psychologische test gedaan, maar het gesprek met het korps, de medische test en het veiligheidsonderzoek niet. Ik vraag de minister om die onderdelen ook af te ronden, zodat deze mensen weten waar ze aan toe zijn. Het is echt heel belangrijk voor deze mensen om te weten of ze in 2014 kunnen starten. Wat mij betreft starten ze gewoon nog dit jaar. Je ondervangt daarmee namelijk de problemen die het gevolg zijn van verzuim en vergrijzing. Bovendien kun je daardoor het capaciteitsprobleem dat mevrouw Berndsen noemde, aanpakken. Helaas lijken wij die discussie niet te kunnen winnen.

Ik begrijp dat we half april over de Politieacademie verder kunnen spreken en dat de minister goed gaat kijken naar de diverse posities. De minister heeft echter nog steeds mijn vraag over de toekomst niet beantwoord. Valt de Politieacademie straks wel of niet onder de Nationale Politie? Wanneer krijgen wij daarover duidelijkheid?

De heer Bontes (PVV): Voorzitter. De minister heeft mijn vraag over Gouda nog niet beantwoord. De situatie in deze stad vereist dat er meer fte's naartoe gaan: ondersteuners, rechercheurs en misschien ook wel ME'ers. De minister kan op dit moment bepalen of die mensen wel of niet voor Gouda beschikbaar komen. Ik hoor dan ook graag of hij nu wel of niet bereid is om de districtschef uit de brand te helpen. Vanaf 1 januari hebben we de Nationale Politie en dat zou de minister toch extra middelen moeten geven om te helpen orde op zaken te stellen in Gouda.

De minister zegt dat dienstsport te veel geld kost. Ik geef hem dan wel mee dat 1% minder ziekteverzuim 500 fte extra betekent. De minister ziet dat ik die fitheid echt koppel aan het ziekteverzuim. Ik heb het al vaker gevraagd, maar ik doe het toch nog een keer: heroverweeg de beslissing om de dienstsport af te schaffen.

De heer Bontes (PVV): Ik heb nooit gesproken over een rondje hardlopen of badmintonnen. Ik heb het echt over vaardigheden als jiujitsu, karate en krav maga. Het gaat mij om de vaardigheden die politieagenten dagelijks op straat nodig hebben om gevaarlijke situaties onder controle te brengen.

Het is inderdaad een gedeelde verantwoordelijkheid en je zou dan ook kunnen besluiten om twee lessen per week aan te bieden, één in de tijd van de baas en één in de eigen tijd. Zo'n compromis zou ik prima vinden, maar wat ik zeker niet wil is een rondje hardlopen, badmintonnen of tafeltennissen.

De heer Segers (ChristenUnie): Voorzitter. Ik bedank de minister voor de beantwoording van de vragen.

In de uitgelekte brief van de directeur Werving & Selectie van de Politieacademie staat dat de rest van het jaar sprake is van een aanstellingstop voor de niveaus 2 t/m 5 vanwege de begrotingsproblematiek. Die zin klopt dus niet. Er kan met andere woorden geen sprake zijn van een aanstellingsstop voor de rest van het jaar.

De Politieacademie wordt momenteel doorgelicht. In april stuurt de minister ons daarvan de resultaten met zijn reactie daarop. Zou hij daarbij de inspectierapporten van de afgelopen jaren kunnen meenemen? Ik vraag dat, omdat die rapporten een trend laten zien.

Mijn derde en laatste punt zijn de vrijwilligers. Ik moedig de minister aan om daarmee niet te wachten tot het jaarverslag. Als hij dat zou doen, zou hij straks namelijk wel eens moeten constateren dat hij zijn doelstelling niet meer kan halen. Ga, met andere woorden, nu al onderzoeken of mijn cijfers kloppen.

De heer Marcouch (PvdA): Voorzitter. Ik bedank de minister voor de beantwoording. Ik begrijp daaruit dat de beloften aan de kandidaten worden nagekomen.

De commissie-Wallage … Heet die commissie niet zo?

Minister Opstelten: Voorzitter. Ik bedank de leden voor hun interventies in tweede termijn.

Ik val in herhaling, maar ik zou toch tegen mevrouw Kooiman willen zeggen dat de procedure voor die 400 kandidaten gewoon loopt. Het is een goede, degelijke procedure die we niet gaan veranderen. De procedure loopt en daar is niets mis mee. Ik ga daaraan helemaal niets veranderen, want daarvoor bestaat geen enkele aanleiding.

De mensen die de eindstreep halen van het wervings- en selectieproces – en zover zijn we nog niet – zullen in 2014 worden geplaatst. Hierover zijn overigens nog geen toezeggingen gedaan. Dat is helder en duidelijk. Het is voor deze kandidaten prettig om de eindstreep te halen. Het is voor ons ook prettig, want dan kunnen we op hen rekenen. Ik zeg graag nog een keer dat er niets mis is met de gang van zaken. Het is volstrekt duidelijk en dat wil ik bij herhaling zeggen.

Minister Opstelten: Nog een keer, mijnheer de voorzitter! Die feiten ken ik dus niet. Ik herhaal wat ik nu al vaker heb gezegd: wat er ook gebeurd is, er gebeurt wat ik vandaag heb gezegd. Ik ga nu niet alle onderdelen van de procedure behandelen, maar de hele procedure wordt doorlopen tot en met de beslissing dat iemand wordt afgewezen of toegelaten. Als iemand wordt toegelaten, kan hij of zij in 2014 van start gaan met zijn opleiding. Daarover zullen dus afspraken worden gemaakt met de mensen die de procedure met goed gevolg hebben doorlopen. Daar hoeft ook bij mevrouw Kooiman geen onduidelijkheid meer over te bestaan. Ik ben nu keihard duidelijk geweest!

Over de relatie van de Politieacademie met de Nationale Politie zal nog worden geadviseerd. Die adviezen zal ik verwerken in de brief die half april naar de Kamer wordt gestuurd.

De heer Bontes wil dat er in Gouda orde op zaken wordt gesteld. Daar houd ik ook van! Dit is echter, volgens de afspraken die hierover zijn gemaakt, in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de burgemeester en de lokale driehoek. De gemeenteraad van Gouda controleert dat. Vindt de burgemeester dat hij meer mensen nodig heeft, dan zal hij daarover in de regio-eenheid met zijn collega's, de chef van de regio-eenheid en de regioburgemeester afspraken moeten maken. Ik weet zeker dat ze daar uit zullen komen. Ik heb zelf nog geen enkel verzoek van de burgemeester gekregen om daarbij iets te betekenen. Ik heb ook niets gehoord van de korpsleiding over spanning waardoor de regio-eenheid Haaglanden niet zijn eigen prioriteiten zou kunnen stellen. En daar moet het dus gebeuren.

Minister Opstelten: Dat is niet de lijn waarlangs wij werken. Afgesproken is namelijk dat ik niet de burgemeester van Nederland ben. Ik heb dus niet het gezag over de hele politie. Dat gezag berust in de eerste plaats bij de burgemeesters en het Openbaar Ministerie en aan de afspraken daarover houd ik mij graag.

Het is denkbaar dat de burgemeester van Gouda zou zeggen: ik kom er niet uit, want mijn politie ter plaatse redt het niet. In dat geval zal de burgemeester van Gouda daarover in gesprek moeten gaan met de burgemeester van Den Haag en zijn andere collega's in de regio. Zij zullen de noodzakelijke maatregelen moeten nemen, samen met de regio-eenheidchef van Den Haag. Als dat nog steeds niet voldoende is, dan kan er worden opgeschaald naar het nationale niveau. En dan is het nog steeds in de eerste plaats een zaak van de korpsleiding. Die zal dan maatregelen moeten nemen. Ik heb echter geen enkel signaal gekregen dat dat niet gebeurt.

Ik heb verder begrepen dat hierover een debat is aangevraagd. Ik zal mij daarop goed voorbereiden. Ik zit er dus zo in dat de burgemeester van Gouda en het Openbaar Ministerie de zaak beheren. Zij sturen immers met hun tweeën de politie aan en ik dus niet.

In de Integrale Beroepsvaardigheden Training zitten heel veel zaken die door de heer Bontes worden genoemd. En die training volgt iedereen. Daarin zit die weerbaarheidstraining. Ik herhaal dat nog een keer. Iedereen komt daarbij aan bod.

Er is geen sprake geweest van een aanstellingsstop. Ik heb dat helder in de brief opgeschreven. Ik heb het hier nog een keer uitgelegd en hierover kan dus geen misverstand meer bestaan, zeker niet bij de mensen die luisteren naar wat ik heb gezegd.

Op de vrijwilligers en de planning voor de komende jaren zal ik in de brief terugkomen. Ik wacht natuurlijk niet op een algemeen overleg voordat ik wat ga doen. Dat is duidelijk. Ik wacht ook zeker niet op het jaarverslag. Ik ben namelijk continu bezig om de prioriteiten en de taakstelling die ik voor mezelf heb geformuleerd, namens het kabinet uit te voeren. Dat is duidelijk.

Tegen de heer Marcouch kan ik zeggen dat het meer universitaire onderzoek wordt meegenomen in het rapport van de heer Wallage en in mindere mate in dat van de heer Vogelzang. Ik zal hierop zeker ingaan in mijn reactie op deze rapporten.

De voorzitter: Daarmee zijn wij gekomen aan het einde van dit overleg, een overleg waarin in ieder geval één misverstand is opgehelderd, namelijk dat de minister niet de burgemeester van Nederland is, anders dan af en toe wel wordt gedacht.

De toezegging van de minister luidt als volgt:

Half mei komt er een brief naar de Kamer, tezamen met het jaarverslag politie, waarin onder meer wordt ingegaan op aspiranten in de operationele sterkte, op de inzetbare capaciteit van de politie in fte's en in uren en op verzuim.

De voorzitter: Dan hebben we het dankzij de heer Oskam helemaal vastgetimmerd.

Ik bedank de minister voor de gegeven antwoorden en de mensen op de publieke tribune voor hun belangstelling.